Τη βεβαιότητα ότι το Ισραήλ δεν πρόκειται να κινηθεί κατά του Ιράν εκφράζει ο διευθυντής της CIA, Λέον Πανέτα. Εξηγεί ακόμη γιατί οι Ταλιμπάν και η Αλ Κάιντα αποτελούν απειλή για το Πακιστάν και περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν τα θέματα αυτά.

Από τα λεγόμενα του Λέον Πανέτα προκύπτουν, σε ορισμένες περιπτώσεις, ελαφρές διαφοροποιήσεις από την επίσημη πολιτική που εκφράζει η αμερικανική κυβέρνηση. Τέλος, υποστηρίζει ότι μπορούν να αντληθούν διδάγματα από την εποχή Μπους, όμως δεν θα πρέπει μια τέτοια αναψηλάφηση να οδηγήσει σε εσωτερική πολιτική πόλωση, καθώς οι ΗΠΑ εξακολουθούν να βρίσκονται σε πόλεμο.

Σε πρόσφατη συνάντησή σας με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου, τον προειδοποιήσατε να μην επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν χωρίς προηγουμένως να έχει συμβουλευθεί τις ΗΠΑ, που προσπαθούν να προσεγγίσουν τη χώρα διά της διπλωματικής οδού. Αισθάνεστε βέβαιος ότι ο Νετανιάχου δεν θα επιτεθεί στο Ιράν;

«Ναι. Προφανώς οι Ισραηλινοί προβληματίζονται με το Ιράν και επικεντρώνονται σ’ αυτό το θέμα. Αλλά κατανοεί ότι εάν το Ισραήλ προχωρήσει μόνο του, αυτό θα δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα. Γνωρίζει ότι για το καλό της ασφάλειας του Ισραήλ θα πρέπει να συνεργαστούν με άλλους».

«Στόχοι» της CIA

Ποιες είναι οι προτεραιότητες της CIA υπό τη νέα διοίκηση Ομπάμα;

«Η αντιτρομοκρατία είναι η κυρίαρχη αποστολή της CIA. Η Αλ Κάιντα παραμένει η πιο σοβαρή απειλή ασφαλείας, τόσο για την Αμερική όσο και για τους συμμάχους μας στο εξωτερικό. Οι ηγέτες τους στο Πακιστάν συνεχίζουν να συνωμοτούν εναντίον μας. Οι οπαδοί και οι συνεργάτες τους στο Ιράκ, στη βόρεια και ανατολική Αφρική και στην αραβική χερσόνησο συνεχίζουν να επεξεργάζονται σχέδια, τα οποία απειλούν αυτή τη χώρα και την επιβίωσή μας. Συνεπώς, ο πρωταρχικός στόχος της CIA είναι να εξαρθρώσει και να εξαφανίσει την Αλ Κάιντα. Αυτή είναι η αποστολή μας. Οι σοβαρές πιέσεις έχουν αποδώσει καρπούς έναντι των αρχηγών της Αλ Κάιντα στις περιοχές φυλών στη μεθόριο του Πακιστάν. Αυτό αποτελεί ισχυρή απόδειξη ότι, στην πραγματικότητα, η στρατηγική μας έχει αποτελέσματα. Δεν αναμένεται να υπαναχωρήσουμε ως προς αυτή τη στρατηγική. Είμαι βέβαιος ότι οι προσπάθειές μας παρεμποδίζουν σε μεγάλο βαθμό κάθε επιχείρηση που προσπαθεί να διεξαγάγει η Αλ Κάιντα – παρεμποδίζει τα σχέδιά τους να έρθουν σ’ αυτή τη χώρα. Στοιχείο της επιτυχίας μας αποτελεί το γεγονός ότι η Αλ Κάιντα αναζητεί καταφύγια σε νέες περιοχές. Ενας από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουμε είναι ότι, καθώς παρεμποδίζουμε τις επιχειρήσεις τους στο Πακιστάν, αναζητούν νέα ασφαλή κρησφύγετα. Σήμερα η Σομαλία και η Υεμένη αποτελούν τα μελλοντικά ασφαλή καταφύγια της Αλ Κάιντα. Η παρεμπόδιση της δράσης των ηγετικών στελεχών στο Πακιστάν είναι πολύ σημαντική, όμως γνωρίζουμε ότι αυτό και μόνο δεν θα εξαλείψει τον κίνδυνο. Γι’ αυτό τον λόγο, ο σκοπός μας είναι να κυνηγήσουμε την Αλ Κάιντα όπου και αν κρύβεται και να εργαστούμε για την εξάλειψή της και στις περιοχές όπου πραγματοποιούνται τώρα στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Καθώς μειώνεται η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στο Ιράκ, θα αυξήσουμε εκεί τις υπηρεσίες πληροφορίων ώστε να βοηθήσουμε το Ιράκ να εγκαθιδρύσει σταθερότητα. Εκεί η απειλή δεν προέρχεται μόνο από την τρομοκρατία, αλλά και από την αναζωπύρωση της ενδοθρησκευτικής βίας. Η Αλ Κάιντα έχει προσφάτως μετατοπιστεί κυρίως στην περιοχή της Μοσούλης, στην οποία και επικεντρωνόμαστε.

Στο Αφγανιστάν, η ανταρσία των Ταλιμπάν διευρύνεται. Σε μια χώρα με αδύναμους πολιτικούς θεσμούς και αποτυχημένη οικονομία, η σταθεροποίηση δεν απαιτεί μόνο στρατιωτική παρουσία, αλλά και αυτήν των υπηρεσιών ασφαλείας. Αν είναι να έχουμε μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε σταθερότητα, πρέπει να κάνουμε χρήση τόσο στρατιωτικής όσο και ήπιας ισχύος, δηλαδή επιχειρήσεις παροχής βοήθειας στους πολίτες.
Η απειλή του Ιράν απαιτεί όλη μας την προσοχή. Το Ιράν είναι δύναμη αποσταθεροποίησης στη Μέση Ανατολή. Ακόμη και αν η κυβέρνηση επιχειρεί προσέγγιση μέσω της διπλωματικής οδού, κανείς δεν είναι τόσο αφελής ώστε να μην κατανοεί τις προκλήσεις που ανακύπτουν. Το Ιράν επιθυμεί να αναδειχθεί στην κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή, μέσω του πυρηνικού του προγράμματος, των παρεμβάσεων στο Ιράκ, μέσω των σχέσεών του με τη Συρία και μέσω της υποστήριξης προς τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ.

Η εκτίμηση στους κόλπους των αμερικανικών δυνάμεων ασφαλείας είναι ότι το Ιράν, το λιγότερο που επιθυμεί είναι να κρατήσει ανοιχτή την επιλογή δημιουργίας πυρηνικών όπλων, τα οποία να μπορεί να χρησιμοποιήσει.

Σύμφωνα με την εκτίμησή μας, το Ιράν σταμάτησε το 2003 τον εξοπλισμό, αλλά συνεχίζει να εξελίσσει την τεχνολογία για εμπλουτισμό ουρανίου και για βαλλιστικούς πυραύλους που μπορούν να φέρουν πυρηνικά όπλα.

Γι’ αυτό και η διερεύνηση των προθέσεων του Ιράν είναι ύψιστης προτεραιότητας. Δεν είναι ένας εύκολος στόχος των υπηρεσιών ασφαλείας. Ο βασικός μας στόχος είναι να εξασφαλίσουμε μια όσο πιο λεπτομερή εικόνα γίνεται για τις δυνατότητές του.

Ενώ το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα αποτελεί από μόνο του αιτία σοβαρής ανησυχίας, είναι επίσης μια ρεαλιστική απειλή, αν το Ιράν εξοπλιστεί πυρηνικά, άλλες χώρες στην περιοχή να μπουν στον πειρασμό να κινηθούν ανάλογα. Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε στη Μέση Ανατολή είναι μια κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών.

Παρομοίως, προσπαθούμε να αποτιμήσουμε το πρόγραμμα πυρηνικών εξοπλισμών της Βόρειας Κορέας και τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που διαθέτει. Το γεγονός ότι μπορεί να πουλήσουν τεχνολογία και τεχνογνωσία σε οποιονδήποτε είναι διατεθειμένος να πληρώσει, αποτελεί σοβαρό λόγο ανησυχίας. Οπως και το Ιράν, έτσι και η Βόρεια Κορέα αποτελεί δύσκολο στόχο για τις υπηρεσίες πληροφοριών, αλλά σημειώνουμε σημαντική πρόοδο. Για παράδειγμα, πρόσφατα ήμασταν σε θέση να γνωρίζουμε -εντός χρονικού πλαισίου μιας ώρας- πότε θα έκαναν τη δοκιμή του πυραύλου Ταεποντόγκ.

Με δεδομένα τα προβλήματα υγείας του Κιμ Γιονγκ-Ιλ και τα ζητήματα διαδοχής, η Βόρεια Κορέα παραμένει μια από τις πλέον δύσκολες και απρόβλεπτες απειλές σ’ αυτή την περιοχή του κόσμου.

Τέλος, υπάρχουν σήμερα πολλοί μέσα στο αμερικανικό Κογκρέσο που επιθυμούν να εστιάσουν στο παρελθόν (σε ό,τι συνέβη στη διάρκεια της διακυβέρνησης Μπους). Δεν αμφισβητώ τη σημασία τού να διδαχθούμε από εκείνη την περίοδο. Και ως κάποιος που υπήρξε μέλος του αμερικανικού Κογκρέσου για έξι θητείες, πιστεύω στον εποπτικό ρόλο και στη δύναμη της νομοθετικής εξουσίας. Βλέποντας όμως πρακτικές του παρελθόντος, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να μην ξεχνάμε τις ευθύνες που έχουμε στο παρόν και το μέλλον. Είμαστε ένα κράτος σε πόλεμο.

Πρέπει καθημερινά να αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να εξετάζουμε το παρελθόν με έναν τρόπο διχαστικό πολιτικά, που επηρεάζει την ικανότητά μας να εστιάζουμε την προσοχή μας σε εκείνους που μπορεί να αποτελούν απειλή για τις ΗΠΑ σήμερα και στο μέλλον.

Αυτό που θα έλεγα είναι ότι, τώρα και στο μέλλον, οτιδήποτε κάνει η CIA θα είναι με έναν τρόπο που θα στηρίζει το Σύνταγμα και τις αξίες που σέβεται η Αμερική. Πιστεύω βαθύτατα, όπως και ο πρόεδρος Ομπάμα, ότι δεν είμαστε υποχρεωμένοι να επιλέξουμε ανάμεσα στις αξίες και την ασφάλειά μας. Η ευθύνη μας δεν εξαντλείται μόνο στην προστασία των συνόρων μας, αλλά και στην προστασία της κυβέρνησης του λαού, από τον λαό και για τον λαό».

Το «κυνήγι» της Αλ Κάιντα

Είναι η διάσπαση των δικτύων της Αλ Κάιντα αρκετή για να εδραιωθεί σταθερότητα, κατά μήκος των συνόρων Αφγανιστάν-Πακιστάν;

«Δεν μπορούμε να κερδίσουμε μόνο με στρατιωτικά μέσα. Αν είναι να δημιουργήσουμε μακροπρόθεσμη σταθερότητα είτε στο Πακιστάν είτε στο Αφγανιστάν, θα πρέπει να ασχοληθούμε με τις περιοχές των φυλών. Αυτό που ξεκάθαρα συμβαίνει είναι ότι η Αλ Κάιντα και οι σύμμαχοί της τρέφονται από την απογοήτευση των ανθρώπων στις περιοχές αυτές, διότι αισθάνονται ότι δεν έχουν καμία ευκαιρία. Τελικά, το ζήτημα γι’ αυτούς είναι όντως η εκπαίδευση, η τροφή, η προσωπική ασφάλεια.

Ο λόγος που οι Ταλιμπάν έχουν επιτυχία στις περιοχές των φυλών είναι ότι πηγαίνουν στους ανθρώπους, εκεί που υπάρχει μεγάλη αναταραχή, και λένε: “Μπορούμε να σας φέρουμε τάξη”. Αυτό είναι που μας κάνει το περισσότερο κακό. Πρέπει να μπορούμε να ανταποκριθούμε στην ανάγκη των ανθρώπων για τάξη και ασφάλεια. Μπορούμε να νικήσουμε μόνο αν παρέχουμε ασφάλεια, δουλειές, εκπαίδευση, συνθήκες υγιεινής και υποδομές. Η στρατιωτική ενίσχυση της εκστρατείας στο Ιράκ δεν θα είχε αποτέλεσμα αν δεν συμπληρωνόταν από μη κυβερνητικές οργανώσεις, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ομάδες πολιτών και άλλη βοήθεια επικεντρωμένη σ’ αυτούς τους άλλους τομείς. Πρέπει να μάθουμε αυτό το μάθημα και να το εφαρμόσουμε στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν».

Τι σας λέει όλο αυτό το επεισόδιο στην κοιλάδα Σουάτ, για το πώς σκέφτεται η πακιστανική ηγεσία για την Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν;

«Μια από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε πολεμώντας την Αλ Κάιντα, τους Ταλιμπάν και άλλες τρομοκρατικές ομάδες στις περιοχές των φυλών στο Πακιστάν, είναι να κάνουμε τους ηγέτες του Πακιστάν να καταλάβουν ότι αυτές οι ομάδες αντιπροσωπεύουν μια απειλή για τη σταθερότητα της δικής τους χώρας. Στο Πακιστάν η προσοχή εστιαζόταν πάντα στην απειλή εξ Ινδίας και όχι στις περιοχές των φυλών. Είτε ήταν η Βρετανική Αυτοκρατορία είτε οι διαδοχικές πακιστανικές κυβερνήσεις μετά την ανεξαρτησία, όλοι τους μεταχειρίζονταν τις περιοχές των φυλών σαν τους ινδιάνικους καταυλισμούς στις ΗΠΑ. Βασικά, τις εγκατέλειψαν. Αν προκαλούσαν ταραχές, έστελναν το ιππικό να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και μετά έφευγαν, χωρίς να δώσουν περαιτέρω προσοχή. Αυτή η ιστορία είναι ένας από τους λόγους που έγινε στη Σουάτ η συμφωνία (εκεχειρία με αντάλλαγμα την κυριαρχία του ισλαμικού νόμου).

Οταν πρωτοανέλαβα αυτή τη θέση, κάθισα με τους Πακιστανούς και τους είπα: “Πρέπει να ξαναδείτε αυτή τη συμφωνία στη Σουάτ, είναι επικίνδυνη”. Κι εκείνοι είπαν: “Οχι, δεν είναι σαν τους άλλους διακανονισμούς. Είναι διαφορετική. Δεν θα καταρρεύσει”. Ε, λοιπόν, κατέρρευσε. Νομίζω ότι πήραν ένα μάθημα. Εχουμε πει στους Πακιστανούς: “Ακούστε, η απειλή δεν είναι μόνο για τις ΗΠΑ και το Αφγανιστάν, είναι και για το Πακιστάν. Ανατίναξαν το ξενοδοχείο Μάριοτ. Αποτελούν απειλή για την ασφάλειά σας”. Αν οι Πακιστανοί αναγνωρίσουν αυτές τις ομάδες ως πραγματική απειλή, τότε μπορούμε να έχουμε τη συνεργασία που χρειαζόμαστε. Νομίζω ότι αρχίζουν να το καταλαβαίνουν. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, υπάρχουν σε εξέλιξη πακιστανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον μαχητών στη Σουάτ και στο Μπουνέρ. Το κλειδί δεν είναι να φέρουν απλώς τα τανκς, να εκκαθαρίσουν τους Ταλιμπάν και να φύγουν. Πρέπει να καθαρίσουν τις περιοχές αυτές και να τις κρατήσουν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Μετά την πρόσφατη τριμερή σύνοδο στην Ουάσιγκτον (ΗΠΑ-Πακιστάν-Αφγανιστάν), έχουμε αρχίσει να μοιραζόμαστε πληροφορίες με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Και λειτουργεί. Αισθάνομαι πράγματι ότι ο Πακιστανός πρόεδρος Ζαρντάρι αντιλαμβάνεται πως πρέπει να κάνει περισσότερα. Κατανοώ ότι βλέπουν μια απειλή από την Ινδία. Αλλά αν δεν επικεντρωθούν σ’ αυτήν εδώ την απειλή, αυτό θα υπονομεύσει τη σταθερότητά τους».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ-Του ΝΕΪΘΑΝ ΓΚΑΡΝΤΕΛΣ

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.