Ακολουθήστε μας

Γεωοικονομία

The Community of Latin American and Caribbean States (CELAC). Challenge to US Hegemony in Western Hemisphere?

Δημοσιεύτηκε

στις

By Federico Fuentes

A summit of huge importance was held in Venezuela on December 2-3. Two hundred years after Latin America’s independence fighters first raised the battle cry for a united Latin America, 33 heads of states from across the region came together to form the Community of Latin American and Caribbean States (CELAC).

For Latin America, the summit represented a further step away from its traditional role as the United States’ backyard and its emergence as a player in its own right in international politics.
Resources
The importance of this new institution in world politics cannot be overstated. The combined gross domestic product of the countries within CELAC make it the third-largest economic powerhouse in the world.
It is also home to the world’s largest oil reserves and the first and third largest global producers of food and energy, respectively.
CELAC also builds on existing inter-regional bodies and experiments.
These include the Union of South American Nations (UNASUR), UNASUR’s Defense Council, the Bank of the South (which only awaits the approval of the Uruguayan parliament in order to bring to life a bank that will count on US$20 billion for development projects), and the establishment of trade mechanisms between some countries that replaces the US dollar with local and new regional currencies.
Another important integration initiative is the Bolivarian Alliance of the Peoples of Our America (ALBA), a nine-nation anti-imperialist bloc initially formed in 2004 by socialist governments of Cuba and Venezuela.
CELAC explicitly excludes the US and Canada.
However, Cuba, which has been excluded from the Organisation of American States (OAS) for daring to challenge the US empire and carry out a revolution, was not only included but selected to host the 2013 CELAC Summit. Chile had already been selected to host next year’s.
Some are already arguing the consolidation of CELAC will represent the final nail in the coffin of the Organisation of American States (OAS), traditionally dominated by the powerful neighbors up north.
Ecuadorian President Rafael Correa said on November 29: “We believe we need a profound change in the inter-American, basically Latin American, system because the US’s gravitational power [within the OAS] is clear.”
“We need another system … where we discuss our problems in the region, not in Washington [the headquarters of the OAS], where institutions that are removed from our vision, traditions, values and needs are not imposed on us.”
The same day, Bolivian vice-president Alvaro Garcia Linera said the summit would represent “a meeting of the peoples, defending our destiny without tutelage, without patronage, so that together we can find a solution to our problems, without the presence of the US”.

Imperial weakening

The step comes at a time when US economic and political power is in decline and the European Union is on the verge of collapse.
“Latin America is a continent on the move faced with a world in crisis,” Garcia Linera said. “Latin America is the vanguard of the world in regard to ideas, in regard to transformations, in regard to proposals at the service of the people and humanity.”
Luis Bilbao, editor of the Latin America-wide magazine America XXI, said in a November 28 article that CELAC represents “an opportunity without precedent to position the region as the starting point in a new phase in the history of humanity”.
Latin America is in a unique position given the global context, marked by three key features: “It maintains a dynamic of regional convergence while all other [continents] are suffering from violent centrifugal forces; until now it has suffered less as a result of the recession in the imperialist centres; [and] within this heterogeneous convergent whole exists a vital nucleus that, faced with the collapse of capitalism … has raised the banner of 21st century socialism.”
The US had tried everything possible to stop CELAC. Former Colombian president, Alvaro Uribe, a US puppet, made the most recent attempt.
A November 28 Venezuelanalysis.com article said that during a trip to meet with Venezuela’s right-wing opposition, Uribe urged them to issue a “public statement” denouncing the growing relationship between Colombia and Venezuela.
Under Uribe, relations between Venezuela and Colombia nearly degenerated into war. Uribe also worked to undermine the progress of UNASUR from within.
Despite continuing much of Uribe’s neoliberal and repressive politics at home, Venezuelanalysis.com said Colombian President Manuel Santos “has adopted a noticeably different stance with regard to foreign policy, aimed at integrating Colombia into regional organizations and re-establishing bilateral relations with other Latin American countries”.
This does not mean that the Colombian government, or many other Latin American countries, no longer follows US foreign policy dictates in the region, or that all agree that CELAC should automatically replace the OAS.
Nor does it mean there are not important differences on how to confront the global economic crisis and imperial wars, such as the recent NATO attack on Libya.
Bilbao noted a sole, unified response to these tremendous challenges by CELAC cannot be expected, “however what is possible is to find a common minimum denominator”.
The idea of the US’s backyard creating its own neighborhood to collectively resolve problems, free of outside intervention, is an important starting point.
Venezuela leads the way
That the summit was held in Venezuela represented a double blow to US interests. Having waged a relentless campaign to destroy Venezuela’s Bolivarian revolution, the fact it was chosen to host the summit undermines the lies peddled by Washington and the corporate media that Venezuela is isolated in the region.
Furthermore, the presence of a fully recovered Venezuelan President Hugo Chavez, whose bout with cancer early this year forced the summit to be postponed from July, has dashed hopes that health issues could succeed were US-backed coups and destabilisation plans against the Chavez government have failed.
Instead, Chavez has announced his readiness to stand for re-election in next year’s October 7 presidential elections.
In response to Chavez’s call to form a “Great Patriotic Pole” of parties and social movements to support his re-election on a platform of deepening the revolution, more than 32,000 organisations signed on to the campaign during the four-week registration period begun in early October.
Polls show support for Chavez at more than 50%. The US-backed opposition remains unable to muster any candidate to seriously challenge him.
In response, the US is gearing up for a big campaign to try and prevent a fresh mandate for Chavez’s anti-capitalist policies.
Investigative journalist Eva Golinger said in an August 11 Chavezcode.com article that the US has already budgeted $20 million to fund the opposition next year.
Another important ploy being used is capitalist hoarding and speculation with food prices to provoke shortages and worsen inflation, already hovering above 22% for the year.
Big business successfully used this tactic to help defeat the 2007 referendum on a raft of constitutional reforms proposed by Chavez, giving the capitalists their sole electoral victory in 12 years.
On November 27, Chavez said in the days prior, the Bolivarian National Guard seized 127,000 kilos of rice, 132,000 kilos of corn flour, 256,000 kilos of powered milk, 85,000 litres of vegetable oil, 246,000 kilos of sugar and 10,500 kilos of coffee — all of which were being illegally hoarded by private companies.
One company affected, Italian-owned Parmalat, published a declaration in several newspapers on November 26. It said it was “strange” the government seized 210,000 kilos of powdered milk from its warehouses as this milk was supposedly destined for the state food distribution company, CASA, as per a signed contract.
Chavez responded the next day: “We found Parmalat hoarding milk and this is typical of the bourgeoisie … they think we are fools or idiots … Gentlemen of Parmalat, we are not stupid!”
He ordered a large-scale investigation into the company and reminded Parmalat that his government has the power to expropriate the company if it continues carrying out such actions.

Nationalizations

An October 14 Reuters article cited figures provided by Conindustria, a Venezuelan business federation, to show that 459 companies had been nationalised this year. An estimated 1045 have been nationalised since Chavez came to power.
This has ensured the state plays a dominant role in strategic sectors such as oil, electricity, cement, steel, telecommunications and food production and distribution.
The day after Chavez’s response, Parmalat published another open letter offering its “most sincere apologies” for failing to “adequately communicate what had transpired” in regards to the powdered milk.
It pledged to support the government in ensuring that the needs of the people were met.
Parmalat is not the only company Chavez ordered be monitored. He named Colgate Palmolive, Pepsi Cola, Heinz, Nestle, Coca Cola, Unilever, Glaxo Smith Kline, and Polar, Venezuela’s largest food company.
These are among the companies affected by price controls on 18 food, hygiene and household products, in effect since November 22.
Since 2003, the government has placed price controls on various essential food items.
Under the new Law on Fair Costs and Prices, prices on the 18 goods are frozen until mid-December. The newly-created National Superintendency of Fair Costs and Prices audits the companies producing these goods to establish how much it costs to make the products to determine a reasonable price to sell them at.
As of December 15, this price will have to be printed on the product. Sanctions will apply for those who do not comply with the regulations.
A second phase will begin in January involving medicinal products.
On November 7, Chavez told state television channel VTV: “We cannot given the large business owners and large corporations the freedom to continue looting the pockets of Venezuelans.”
The new law, Chavez said, “was necessary and formed part of a strategy of state intervention into the economy, which is part of the transition from capitalism … towards socialism”.
No doubt this battle between socialist democracy and the dictatorship of the market will continue heating up as the presidential elections approach.
The outcome of this battle will have important ramifications not only for Venezuela’s future, but that of CELAC and the world.

var _wau = _wau || []; _wau.push([“small”, “wvg1ie6mi5ta”, “m3y”]);
(function() {var s=document.createElement(“script”); s.async=true;
s.src=”http://widgets.amung.us/small.js”;
document.getElementsByTagName(“head”)[0].appendChild(s);
})();

Γεωοικονομία

Ο κόσμος κάθεται πάνω σε ένα πρόβλημα 91 τρισ. δολαρίων – Και η λύση του κοστίζει

Δημοσιεύτηκε

στις

Το χρέος φουσκώνει και κυρίως γίνεται πιο ακριβό – όσο και εάν οι πολιτικοί επιλέγουν μπροστά στην κάλπη να το αγνοήσουν

Η αξία της παγκόσμιας οικονομίας υπολογίζεται σε 101 τρισ. δολάρια. Και το χρέος με το οποίο βαρύνονται οι κυβερνήσεις (και κατά συνέπεια οι φορολογούμενοι πολίτες) παγκοσμίως ανέρχεται σε 91 τρισ. δολάρια. Πρόκειται για ένα δυσβάσταχτο φορτίο, το οποίο θα επηρεάσει και τις επόμενες γενιές. Και αυτό που πυροδοτεί την μεγαλύτερη ανησυχία είναι πως πρόκειται για ένα πρόβλημα το οποίο δεν έχει ανώδυνες λύσεις.

Με τον μισό πληθυσμού του πλανήτη να οδηγείται φέτος σε κάλπες, οι ηγέτες και οι διεκδικητές της εξουσίας έχουν εν πολλοίς επιλέξει να αγνοήσουν το θέμα του δημοσίου χρέους. Δεν θα ακούσει κανείς για αυτό στις αντιπαραθέσεις Μπάιντεν – Τραμπ στις ΗΠΑ. Δεν άκουσε για αυτό στην γαλλική προεκλογική εκστρατεία, ούτε σε αυτή της Βρετανίας, όπου ανοίγουν αύριο το πρωί οι κάλπες. Δεν ήταν θέμα στην ατζέντα της Ινδίας ή οποιασδήποτε άλλη μεγάλη και μικρή χώρα διενήργησε φέτος εκλογές. Μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις βλέπουμε να κερδίζουν έδαφος όσοι υπόσχονται φοροελαφρύνσεις και αυξήσεις δαπανών, που θα μπορούσαν (εφόσον γίνουν πράξη) να πυροδοτήσουν ακόμη και νέα χρηματοπιστωτική κρίση.

Ο δωρεάν δανεισμός τελείωσε

Το ΔΝΤ μόλις την περασμένη εβδομάδα προειδοποίησε ότι τα «χρόνια δημοσιονομικά ελλείμματα» στις ΗΠΑ πρέπει «να αντιμετωπιστούν επειγόντως». Οι επενδυτές μοιράζονται εδώ και καιρό αυτήν την ανησυχία σχετικά με τη μακροπρόθεσμη πορεία του χρέους της ισχυρότερης οικονομίας του πλανήτη. Και τούτο γιατί είναι σαφές πως η εποχή του «δωρεάν» δανεισμού, δηλαδή των μηδενικών επιτοκίων, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.

Οι επενδυτές, που πριν από λίγα χρόνια...πλήρωναν χώρες όπως τη Γερμανία για να τη δανείσουν (αγόραζαν τα κρατικά της ομόλογα με αρνητικό επιτόκιο), σήμερα απαιτούν υψηλότερο επιτόκιο για να δανείσουν τις κυβερνήσεις. Και όσο τις βλέπουν να αφήνουν ελλείμματα και χρέη να φουσκώνουν, τόσα περισσότερα θα απαιτούν.

Επιπτώσεις στην τσέπη μας

Οι αποδόσεις έχουν ανέβει τόσο για τα ομόλογα των ΗΠΑ όσο και για εκείνα των χωρών της Ευρωζώνης, με τις πιέσεις να είναι ισχυρότερες σε όσες χώρες δείχνουν δείγματα απειθαρχίας. Το ακριβό κόστος δανεισμού των κυβερνήσεων επηρεάζει άμεσα την τσέπη μας. Γιατί η απάντηση σε αυτό μπορεί κάποια στιγμή να είναι αναγκαστικά η αύξηση των φόρων, η μείωση των δημοσίων δαπανών ή το «κόψιμο» σχεδιαζόμενων μέτρων στήριξης.

Στα δάνειά μας και στην ανάπτυξη

Και ο αντίκτυπος δεν σταματά εκεί. Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων χρησιμοποιούνται ως «οδηγός» και για το υπόλοιπο χρέος. Οι υψηλότερες αποδόσεις σημαίνουν υψηλότερα επιτόκια δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Και όταν τα βάρη των χρεών αυξάνονται, το πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη δεν αργεί. Όσο τα επιτόκια ανεβαίνουν, τόσο οι ιδιωτικές επενδύσεις και η κατανάλωση υποχωρούν.

Επώδυνη προσαρμογή

Ο Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, σε δηλώσεις του στο CNN προειδοποιεί ότι οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα χρειαστεί να προβούν σε επώδυνες κινήσεις προσαρμογής. «Στη δεκαετία του 2010 πολλοί ακαδημαϊκοί, πολιτικοί και κεντρικοί τραπεζίτες είχαν την πεποίθηση ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν κοντά στο μηδέν για πάντα και άρχιζαν επομένως να σκέφτονται πως το χρέος είναι ένα δωρεάν γεύμα», παρατηρεί. «Αυτό ήταν πάντα μία λάθος σκέψη. Πρέπει να σκεφτόμαστε και το δημόσιο χρέος ως ένα δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου και να αντιλαμβανόμαστε πως εάν ξαφνικά το επιτόκιο ανέβει πολύ, οι πληρωμές των τόκων εκτινάσσονται. Αυτό ακριβώς συνέβη σε ολόκληρο τον κόσμο», εξηγεί.

Η συνωμοσία της σιωπής

Στις ΗΠΑ η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα δαπανήσει 892 δισ. δολάρια το τρέχον δημοσιονομικό έτος σε τόκους – περισσότερα από ότι υπολογίζει να δώσει για άμυνα και περίπου το ποσό, που κατευθύνεται στο Medicare, την ιατροφαρμακευτική κάλυψη για συνταξιούχους και άτομα με αναπηρία. Την επόμενη χρονιά οι πληρωμές των τόκων θα ξεπεράσουν το 1 τρισ. δολάρια επί χρέους άνω των 30 τρισ. δολαρίων. Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου υπολογίζει ότι το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ θα σκαρφαλώσει στο 122% του ΑΕΠ σε 10 χρόνια από τώρα, ενώ θα έχει εκτιναχθεί στο 166% του ΑΕΠ το 2054, λειτουργώντας ως βαρίδι στην οικονομική ανάπτυξη. Στην προεκλογική εκστρατεία κανείς δεν λέει τι θα κάνει αυτό. Οι υποψήφιοι αρκούνται σε αλληλοκατηγορίες για το ποιος το προκάλεσε.

Κοινωνική αναταραχή και επιθέσεις των αγορών

Όσο κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι τόσο αυτό λειτουργεί ως φιτίλι, που ανάβει φωτιές και προκαλεί εκρήξεις. Οι πρώτες έρχονται σε κοινωνικό επίπεδο. Η Κένυα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οι προτεινόμενες φοροαυξήσεις με στόχο τη μείωση του χρέους πυροδότησαν μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, οι οποίες πνίγηκαν στο αίμα. Τουλάχιστον 39 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Ο πρόεδρος της χώρας, Γουίλιαμ Ρόυτο, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι δεν θα υπογράψει το σχέδιο σε νόμο.

Σε άλλες περιπτώσεις έχουμε έκρηξη στις αγορές. Ενδεικτική ήταν η περίπτωση της Βρετανίας το 2022, όταν το δημοσιονομικά ακατανόητο πρόγραμμα της Λιζ Τρας, πυροδότησε μία άμεση επίθεση από τις αγορές που παρολίγο να οδηγήσει σε κατάρρευση συνταξιοδοτικά ταμεία της χώρας. Στη Γαλλία οι αποδόσεις εκτινάχθηκαν προς στιγμήν όταν ο Εμανουέλ Μακρόν κήρυξε πρόωρες εκλογές, για να σταθεροποιηθούν ωστόσο στη συνέχεια, εν μέσω εκτιμήσεων ότι ακόμη και εάν ο Ζορντάν Μπαρντελά της Εθνικής Συσπείρωσης είναι ο νέος πρωθυπουργός, δεν θα θελήσει να εκτροχιάσει δημοσιονομικά τη χώρα. Και τούτο γιατί θα υπονόμευε τις πιθανότητες εκλογής της Μαρίν Λε Πεν στην προεδρία το 2027.

Τα πάντα θα κριθούν την ερχόμενη Κυριακή, στον δεύτερο γύρο των εκλογών, όπου όλα τα αποτελέσματα μοιάζουν ανοιχτά. Κανείς δεν μπορεί να πει ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση της Γαλλίας. Σίγουρα όμως θα πρέπει μεταξύ άλλων να φροντίσει να μαζέψει το διευρυνόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα.

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Γεωοικονομία

Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα «ναρκοθετεί» την παγκόσμια οικονομία

Δημοσιεύτηκε

στις

REUTERS/Khaled Abdullah

Η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιεί για αύξηση των τιμών της ενέργειας, βραδύτερη ανάπτυξη και υψηλότερο πληθωρισμό

Η παρατεταμένη σύγκρουση στην Ερυθρά Θάλασσα και η κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή απειλούν με καταστροφικές επιπτώσεις την παγκόσμια οικονομία, αναζωπυρώνοντας τον πληθωρισμό και  διαταράσσοντας τον ενεργειακό εφοδιασμό, προειδοποιούν ορισμένοι από τους κορυφαίους οικονομολόγους του κόσμου.

Τον κώδωνα του κινδύνουν έκρουσαν οι οικονομολόγοι της Παγκόσμιας Τράπεζας, σημειώνοντας ότι η κρίση απειλεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επιτόκια, χαμηλότερη ανάπτυξη, επίμονο πληθωρισμό και μεγαλύτερη γεωπολιτική αβεβαιότητα.

Η κρίση στη Μέση Ανατολή μαζί με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν δημιουργήσει πραγματικούς κινδύνους στην παγκόσμια οικονομία, προειδοποίησε η Παγκόσμια Τράπεζα στην τελευταία της έκθεση. «Η κλιμάκωση της σύγκρουσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε άνοδο των τιμών της ενέργειας, με ευρύτερες επιπτώσεις στην παγκόσμια δραστηριότητα και τον πληθωρισμό», αναφέρεται στην έκθεση. «Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν το οικονομικό άγχος που σχετίζεται με τα πραγματικά επιτόκια, τον επίμονο πληθωρισμό, την ασθενέστερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη στην Κίνα, τον περαιτέρω κατακερματισμό του εμπορίου και τις καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή».

«Οι πρόσφατες επιθέσεις σε εμπορικά πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα έχουν ήδη αρχίσει να διαταράσσουν βασικές ναυτιλιακές διαδρομές, περιορίζοντας τη χαλαρότητα στα δίκτυα ανεφοδιασμού και αυξάνοντας την πιθανότητα πληθωριστικών συμφορήσεων. Σε ένα περιβάλλον κλιμακούμενων συγκρούσεων, ο ενεργειακός εφοδιασμός θα μπορούσε επίσης να διαταραχθεί σημαντικά, οδηγώντας σε άνοδο των τιμών της ενέργειας. Αυτό θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στις τιμές άλλων εμπορευμάτων και θα ενίσχυε τη γεωπολιτική και οικονομική αβεβαιότητα, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να περιορίσει τις επενδύσεις και να οδηγήσει σε περαιτέρω αποδυνάμωση της ανάπτυξης», σημειώνεται επίσης.

Αντίστοιχη ήταν η προειδοποίηση του πρώην επικεφαλής οικονομολόγοθ του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), John Llewellyn. «Έχει εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβλημα», όπως είπε, θέτοντας την πιθανότητα σοβαρών διαταραχών στο παγκόσμιο εμπόριο στο 30%, από 10% που ήταν πριν από μια εβδομάδα. «Υπάρχει μια φρικτή και αναπόφευκτη εξέλιξη που θα μπορούσε να δει την κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα να εξαπλώνεται στα στενά του Ορμούζ και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή», ανέφερε.

Η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή πέρασε σε άλλη φάση την Πέμπτη όταν δεκάδες βρετανικά και αμερικανικά πλήγματα έπληξαν τοποθεσίες των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη. Τα χτυπήματα έγιναν ως αντίποινα για τις επιθέσεις τους εναντίον πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, οι οποίες παρέλυσαν τις θαλάσσιες μεταφορές σε ένα από τα σημαντικότερα θαλάσσια κανάλια του κόσμου.

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Γεωοικονομία

Τι κρύβει η λυσσαλέα επίθεση του Bloomberg κατά των BRICS – Φόβος και τρόμος της παγκόσμιας ελίτ απέναντι στη Νέα Τάξη Πραγμάτων

Δημοσιεύτηκε

στις

Τα δημοσιεύματα του πρακτορείου και τα πραγματικά δεδομένα για την αλλαγή των παγκόσμιων ισορροπιών ισχύος

Στο πλαίσιο της παρακμής τής υπό την αμερικανική ηγεσία παγκοσμιοποίησης αναδείχθηκαν οι BRICS, ένας άτυπος όμιλος αναδυόμενων οικονομιών: Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική.
Παρέχει μια πλατφόρμα στα μέλη του προκειμένου να αμφισβητήσουν την αμερικανική ηγεμονία στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα  σε forum όπως η G7, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Ο Sarang Shidore (The Nation, 17/8/23), διευθυντής του προγράμματος Global South στο Ινστιτούτο Quincy και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο George Washington, σημειώνει ότι πολλές χώρες του Παγκόσμιου Νότου είναι απογοητευμένες από το de facto καθεστώς του δολαρίου ως αποθεματικού νομίασματος, γιατί αφήνει τους οικονομίες στο έλεος των αμερικανικών επιτοκίων και των κρατικών πολιτικών όπως η ποσοτική χαλάρωση, και επιτρέπει σκληρά καθεστώτα κυρώσεων ώστε να διασφαλίζεται το υπάρχον status quo.
Για τον Παγκόσμιο Νότο, οι εναλλακτικοί δρόμοι τόσο της αναπτυξιακής χρηματοδότησης όσο και των νομισμάτων για τη διενέργεια διεθνών συναλλαγών είναι ελκυστικοί τρόποι για την επίτευξη αυτονομίας, την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και τουλάχιστον εν μέρει την προστασία τους από την απειλή των κυρώσεων.

Η κατάκτηση της αυτονομίας

Σχετικά, τα κράτη BRICS φαίνεται να επιδιώκουν το καθένα για τον εαυτό του διπλωματική αυτονομία, παίρνοντας ποικίλες θέσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία που έρχονται σε αντίθεση με την προτιμώμενη άποψη της Ουάσιγκτον (The Nation, 27/6/23) και δεν είναι πάντα σε τέλεια συγχρονισμό με αυτή του «R(ussia)» στα BRICS.
Τον Αύγουστο, η ομάδα των BRICS κάλεσε έξι νέα μέλη να ενταχθούν: Αργεντινή, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Περισσότερες από 40 χώρες εκδήλωσαν ενδιαφέρον να ενταχθούν στους BRICS, ενώ 23 υπέβαλαν επίσημα αίτηση για να γίνουν μέλη του ομίλου (Al Jazeera, 24/8/23).
Η Κίνα είναι…. πολύ μεγάλη;
Η προοπτική μιας ομάδα κρατών σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον Παγκόσμιο Νότο να συνεργαστεί για να προωθήσει την ανεξάρτητη ανάπτυξη δήγησαν την υπηρεσία ειδήσεων Bloomberg να πραγματοποιήσει μια άνευ προηγούμενου επίθεση στο διεθνές forum
Το πρατορείο δημοσίευσε ένα άρθρο του Howard Chua-Eoan (8/18/23) με τίτλο «Οι BRICS είναι ένα ετερόκλητο σύνολο και πρέπει να διαλυθούν».
Το επιχείρημά του: Το μεγάλο πρόβλημα με τους BRICS είναι ότι η Κίνα (με την ακόμα τεράστια οικονομική επιρροή της) κυριαρχεί στην ομάδα – και το Πεκίνο θέλει να τη μετατρέψει σε ένα άλλο παγκόσμιο forum για επιλύσει τις αντιθέσεις του με τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Ο ισχυρισμός ότι η Κίνα «εξουσιάζει» τους BRICS είναι παραπλανητικός. Τρεις μελετητές (Conversation, 18/8/23) από το πρόγραμμα Rising Power Alliances του Πανεπιστημίου Tufts, το οποίο μελετά την εξέλιξη των BRICS και τη σχέση τους με τις ΗΠΑ, διαπίστωσαν ότι η απεικόνιση των BRICS ως ομάδας που κυριαρχείται από την Κίνα που επιδιώκει πρωτίστως αντι-αμερικανικές ή αντιδυτικές ατζέντες είναι άστοχη.
Αντίθετα, οι χώρες BRICS συνδέονται γύρω από κοινά αναπτυξιακά συμφέροντα και μια αναζήτηση μιας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης στην οποία δεν κυριαρχεί καμία μεμονωμένη δύναμη.
Για παράδειγμα, οι συγγραφείς σημειώνουν:
Η Κίνα δεν μπόρεσε να προωθήσει ορισμένες βασικές προτάσεις πολιτικής.
Για παράδειγμα, από τη σύνοδο κορυφής των BRICS το 2011, η Κίνα προσπάθησε να συνάψει μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου στο πλαίσιο των BRICS, αλλά δεν μπόρεσε να λάβει υποστήριξη από άλλα κράτη.
Ομοίως, ο Shidore (The Nation, 17/8/23) επισημαίνει:
Το 2015, τα πέντε κράτη [BRICS] ίδρυσαν τη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα, με επίκεντρο τη χρηματοδότηση υποδομών και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Αν και το ΑΕΠ της Κίνας είναι υπερδιπλάσιο από αυτό των υπόλοιπων κρατών BRICS μαζί, συμφώνησε σε μια ισότιμη εταιρική σχέση για τη διακυβέρνηση της τράπεζας και ίσο μερίδιο του εγγεγραμμένου κεφαλαίου 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων το καθένα.
G-7 and BRICS visions of the future: Coercive unipolarity or cooperative  multipolarity - Pearls and Irritations
«Η οικονομική ηγεσία των ΗΠΑ»

Το Bloomberg (29/8/23) αποδίδει την άνοδο των BRICS στο πλαίσιο των νέων γεωπολιτικών ισορροπιών ισχύος στην «αποστροφή έναντι της οικονομικής ηγεσίας των ΗΠΑ».
Σε άλλο άρθρο, η συντακτική επιτροπή του Bloomberg (29/8/23) ανησύχησε ότι η επέκταση των BRICS «θα μπορούσε να αποδυναμώσει τα υπάρχοντα κανάλια διεθνούς συνεργασίας σε μια εποχή που η συλλογική δράση για τις παγκόσμιες απειλές δεν ήταν ποτέ πιο επείγουσα πραγματικότητα».
Σύμφωνα με τους συγγραφείς του άρθρου, οι χώρες BRICS «παραμερίζουν τους υπάρχοντες θεσμούς» της «παγκόσμιας διακυβέρνησης», καθιστώντας έτσι την «πραγματικά πολυμερή συνεργασία πιο δύσκολη».
Η ανησυχία που διατυπώνεται αφορά τηνανάπτυξη της διεθνούς «συνεργασίας» ή της «συλλογικής δράσης για τις παγκόσμιες απειλές».
Το ενδιαφέρον που απηχεί ο εν λόγω προβληματισμός είναι η διατήρηση του σημερινού παγκόσμιου συστήματος.
Η ρίζα της απειλής για το status quo, σύμφωνα με το άρθρο, ήταν η έλλειψη ηγεσίας των ΗΠΑ:
Δεν είναι τυχαίο ότι οι BRICS  έρχονται μετά την απομάκρυνση των ΗΠΑ από την οικονομική ηγεσία – επιταχύνθηκε από την κυβέρνηση του Donald Trump και επιβεβαιώθηκε από τον Joe Biden.
Το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα είναι ολοένα και πλέον  χωρίς πηδάλιο.
Ο ΠΟΕ είναι σχεδόν ανύπαρκτος, τόσο καλός όσο έκλεισε λόγω παρεμπόδισης των ΗΠΑ.
Η οργανωτική αρχή της πολιτικής των ΗΠΑ δεν είναι πλέον η παγκόσμια ευημερία αλλά το «Made in America».
Οι αναδυόμενες οικονομίες αναζητούν εναλλακτικές λύσεις σε μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων που φαίνεται να τις τοποθετεί στον πάτο.. της τροφικής αλυσίδας.

Η χειρότερη δυνατή συγκυρία

Ο χρόνος αυτής της μεταστροφής των συσχετισμών ισχύος δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερος.
Τα υψηλότερα επιτόκια προσθέτουν στις οικονομικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Εάν μια νέα παγκόσμια κρίση χρέους βρίσκεται μπροστά μας, η ζημιά δεν θα περιοριστεί.
Το  κόστος της κλιματικής αλλαγής αυξάνεται και οι προσπάθειες των άBRICS για τον περιορισμό τους θα είναι καθοριστικές.
Αυτές οι προκλήσεις είναι αναπόφευκτα παγκόσμιες και απαιτούν μια συνεργατική παγκόσμια απάντηση.
Όλα αυτά καθιστούν τη διάσπαση της πολυμερούς τάξης πραγματικά επικίνδυνη.
Υποκινούμενοι από τη διεύρυνση των BRICS, οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους θα πρέπει να εργαστούν επειγόντως για να την ανατάξουν .
Οι συντάκτες παρερμηνεύουν την έκκληση των BRICS.
Όπως το έθεσε ο Martin Wolf στους Financial Times (23/5/23), «Αυτό που φέρνει κοντά τα μέλη του είναι η επιθυμία να μην εξαρτώνται από τις ιδιοτροπίες των ΗΠΑ και των στενών συμμάχων τους, που κυριαρχούν στη παγκόσμια σκηνή δύο αιώνες».
Ομοίως, ο Shidore (The Nation, 17/8/23) έγραψε:
Οι πολλαπλές αποτυχίες της παγκόσμιας τάξης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ να υποστηρίξει ουσιαστικά δύο βασικές απαιτήσεις των κρατών του Παγκόσμιου Νότου – την οικονομική ανάπτυξη και τη διαφύλαξη της κυριαρχίας- δημιουργούν μια ζήτηση για εναλλακτικές δομές για την διεθνή τάξη.
Η διεθνολόγος Astrid Prange έκανε παρόμοια πρατήρηση στη Deutsche Welle (4/10/23):
Το 2014, με 50 δισεκατομμύρια δολάρια (περίπου 46 δισεκατομμύρια ευρώ) σε χρήμα εκκίνησης, τα κράτη BRICS εγκαινίασαν τη Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης ως εναλλακτική λύση έναντι της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Επιπλέον, δημιούργησαν έναν μηχανισμό ρευστότητας που ονομάζεται Contingent Reserve Arrangement για να υποστηρίξουν τα μέλη της ομάδας που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας.
Αυτές οι εναλλακτικές λύσεις δεν ήταν ελκυστικές μόνο για τα ίδια τα κράτη BRICS, αλλά και για πολλές άλλες αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες οικονομίες που είχαν οδυνηρές εμπειρίες με τα προγράμματα διαρθρωτικής προσαρμογής και τα μέτρα λιτότητας του ΔΝΤ.
Αυτός είναι ο λόγος που πολλά κράτη δήλωσαν ότι μπορεί να ενδιαφέρονται να ενταχθούν στην ομάδα BRICS.
Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του αρθρογράφου του Bloomberg, δεν είναι η λεγόμενη «απομάκρυνση από την οικονομική ηγεσία» των ΗΠΑ ή η παράλυση του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΠΟΕ, που κάνουν την ομάδα των BRICS ελκυστική.
Είναι ακριβώς ότι η «πολυμερής τάξη» στην οποία αναφέρεται το Bloomberg είναι υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και ότι οι ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει τον ασφυκτικό τους έλεγχο σε αυτούς τους θεσμούς για να εκμεταλλευτούν και να ελέγξουν τα φτωχότερα έθνη.
Στιγμιότυπο_οθόνης_2023-09-16_152001.png
Το… δημοκρατικό πρόβλημα

Το Bloomberg (28/8/23) επικρίνει τους BRICS για έλλειψη δημοκρατικών θεσμών.
Εν τω μεταξύ, στο ΔΝΤ, οι χώρες με το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού λαμβάνουν το 59% των ψήφων.
Το Bloomberg (28/8/23) δημοσίευσε επίσης ένα άρθρο του Giovanni Salzano, με τίτλο «Η διεύρυνση των BRICS πρόκειται να επιδεινώσει το δημοκρατικό πρόβλημα της ομάδας».
Το άρθρο σχολιάζει ότι, από τα έξι κράτη που προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στις BRICS, μόνο η Αργεντινή μπορεί να θεωρηθεί δημοκρατία —αν και ελαττωματική.
Αυτό σημαίνει ότι η διεύρυνση θα αφήσει την ομάδα να κυριαρχείται από μη δημοκρατικές χώρες, με επτά από αυτές έχουν ημιαυταρχικά ή αυταρχικά καθεστώτα.
Αφήνοντας κατά μέρος το «πρόβλημα της δημοκρατίας» των κρατών που βρίσκονται στον Salzano του παγκόσμιου συστήματος υπό την ηγεσία των ΗΠΑ —όπως ο Καναδάς και οι ίδιες οι ΗΠΑ— ο Salzano περιγράφει μια… υπερβολικά στενή αντίληψη της δημοκρατίας.
Εστιάζει αποκλειστικά στα εσωτερικά πολιτικά συστήματα των εθνών BRICS, αγνοώντας εάν οι BRICS θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της έλλειψης δημοκρατικών διαδικασιών στους υπάρχοντες διεθνείς οργανισμούς.
Για παράδειγμα, όπως τόνισε το Al Jazeera (22/8/23):
Τα πέντε κράτη BRICS έχουν τώρα ένα συνδυασμένο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) μεγαλύτερο από αυτό της G7 σε όρους μονάδων αγοραστικής δύναμης.
Σε ονομαστικούς όρους, οι χώρες BRICS παράγουν για το 26% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Παρόλα αυτά, έχουν μόνο το 15% της δύναμης ψήφου στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Τα κράτη της ομάδας των BRICS αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού (Reuters, 24/8/23) ενώ η G7 φιλοξενεί μόλις το 10% (FT, 23/5/23).
Ο Jason Hickel (Al Jazeera, 26/11/20) καθηγητής στο London School of Economics παρατήρησε:
Οι ηγέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ δεν εκλέγονται, αλλά ορίζονται από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη…
Οι ΗΠΑ έχουν de facto δικαίωμα veto σε όλες τις σημαντικές αποφάσεις και μαζί με την υπόλοιπη G7 και την Ευρωπαϊκή Ένωση ελέγχουν πάνω από το ήμισυ των ψήφων και σου
Αν δούμε τις κατανομές ψήφων σε όρους κατά κεφαλήν κατανομής με βάση τον πληθυσμό, οι ανισότητες αποκαλύπτονται ότι είναι πραγματικά ακραίες.
Για κάθε ψήφο που έχει ο μέσος άνθρωπος στον Βορρά, ο μέσος άνθρωπος στον Παγκόσμιο Νότο έχει μόνο το ένα όγδοο της ψήφου (και ο μέσος Νοτιοασιάτης έχει μόνο το ένα εικοστό της ψήφου).
Είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν οι BRICS θα βοηθήσουν τις χώρες στον Παγκόσμιο Νότο να αναπτυχθούν με τους δικούς τους όρους.
Αλλά η επίθεση του Bloomberg στην ομάδα είναι πιθανώς … καλό σημάδι για την αναδιάταξη των γεωπολιτικών συσχετισμών ισχύος εις βάρος της Δύσης.
Στιγμιότυπο_οθόνης_2023-09-16_160235.pngΣτιγμιότυπο_οθόνης_2023-09-16_160041.png

Στιγμιότυπο_οθόνης_2023-09-16_160333.png
www.bankingnews.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή