Tη Δεύτερα 5 Μαρτίου 2012 πραγματοποιήθηκε, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, στη θαλάσσια περιοχή νοτίως του κόλπου Λάρνακας και του ακρωτηρίου Κάβο Γκρέκο, κοινή αεροναυτική άσκηση Γαλλίας-Κύπρου, υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο του Κέντρου Συντονισμού Έρευνας Διάσωσης (ΚΣΕΔ) της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην άσκηση συμμετείχαν η υπερσύγχρονη φρεγάτα αεράμυνας περιοχής του γαλλικού Ναυτικού «Forbin» (D 620), το παράκτιο περιπολικό (ΠΠ) «Ονήσιλος» (ΡV24) το περιπολικό «Κούριον» της Λιμενικής και Ναυτικής Αστυνομίας (Λ&ΝΑ) και τα ελικόπτερα Αgusta Westland ΑW-139, «Αχιλλέας» (CΡ-8) και Βell412ΕΡ «Ακρίτας» (CΡ-4) της Μονάδας Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Αστυνομίας (ΜΑΕΠ).
Παράλληλα συμμετείχε κλιμάκιο των ιατρικών υπηρεσιών του Νοσοκομείου Λάρνακας, η εθελοντική ομάδας ιατρών-νοσηλευτών της Πολιτικής Άμυνας Λάρνακας, και η ομάδα ασφαλείας ελικοδρομίων της Εθνικής Φρουράς.
Η διάθεση της γαλλικής φρεγάτας «Forbin» υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο – για σκοπούς έρευναςδιάσωσης – του ΚΣΕΔ της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί μια ακόμη ένδειξη των θερμών σχέσεων που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού και του Υπουργείου Άμυνας. Οι πολιτικοστρατιωτικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι άριστες και έμπρακτη απόδειξη αποτελούν οι αθέατες κοινές ασκήσεις που πραγματοποιούνται, σε τακτά διαστήματα, μεταξύ του Γαλλικού Ναυτικού και της Διοίκησης Ναυτικού (ΔΝ) της Εθνικής Φρουράς. Πρόσφατα, μετά τον ελλιμενισμό (28-29 Ιανουαρίου) στη Λεμεσό της γαλλικής φρεγάτας αεράμυνας περιοχής «Chevalier Ρaul» (D 621), πραγματοποιήθηκε κοινή άσκηση με τη ΔΝ κατά την οποία διενεργήθηκαν, μεταξύ άλλων, προσβολή της Φρεγάτας από την Μονάδα Υποβρυχίων Καταστροφών (ΜΥΚ) και νηοψία ύποπτων σκαφών που απεικόνιζαν σκάφη της ΔΝ.
Το σενάριο της κοινής άσκησης που διενεργήθηκε στις 5 Μαρτίου προέβλεπε τη διεξαγωγή επιχειρήσεων έρευνας-διάσωσης εντός της Περιοχής Ευθύνης Έρευνας-Διάσωσης (CΥΡRUSSRR) της Κυπριακής Δημοκρατίας. Περιελάμβανε αποστολές αεροδιακομιδής τραυματιών (ΜΕDΕVΑC) στα πλαίσια αντιμετώπισης ναυτικού ατυχήματος, κατά τις οποίες πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά προσνηώσεις και απονηώσεις ελικοπτέρων της Κυπριακής Δημοκρατίας σε γαλλικό πολεμικό σκάφος. Παράλληλα, για την αντιμετώπιση πλοιοπειρατείας εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ταχύπλοο σκάφος με άνδρες των γαλλικών ειδικών δυνάμεων που επέβαιναν της φρεγάτας εκτέλεσε νηοψία σε ύποπτο σκάφος το οποίο απεικόνιζε το ΠΠ «Ονήσιλος». Αξίζει να σημειωθεί ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της κοινής αεροναυτικής άσκησης τον επιχειρησιακό έλεγχο της δραστηριότητας είχε το ΚΣΕΔ το οποίο εκχώρησε τον τακτικό έλεγχο, στην περιοχή της άσκησης, στον κυβερνήτη της «Forbin».
Σύμφωνα με δήλωση του υπουργού Άμυνας Δημήτρη Ηλιάδη «παρόμοιες ασκήσεις μεταξύ κυπριακών και γαλλικών δυνάμεων θα συνεχίσουν να διεξάγονται και στο μέλλον, στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και με άλλες χώρες». Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 24 Ιανουαρίου 2012 υπογράφτηκε στο ΓΕΕΦ, μεταξύ του υπαρχηγού των γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων ναυάρχου Ρhillippe Combesκαι του υπαρχηγού της ΕΦ αντιστράτηγου Αντρέα Πετρίδη, το πρόγραμμα αμυντικής συνεργασίας των ενόπλων δυνάμεων της Γαλλίας και της Κύπρου για το έτος 2012. Εξ’ άλλου, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Βenjamin Νetanyahu στη Λευκωσία, στις 16 Φεβρουαρίου 2012, υπογράφτηκε μνημόνιο επιχειρησιακής συνεργασίας μεταξύ του Ισραήλ και της Κυπριακής Δημοκρατίας σε θέματα Έρευνας-Διάσωσης.
Τον τελευταίο καιρό το Υπουργείο Άμυνας έχει αναπτύξει, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, έντονη δραστηριότητα στο θέμα της αμυντικής διπλωματίας. Ο υπουργός Άμυνας φαίνεται να υποστηρίζει με αποφασιστικότητα τις διεθνείς σχέσεις της Κύπρου σε θέματα άμυνας και ασφάλειας, και τη διεξαγωγή κοινών δραστηριοτήτων με τις ένοπλες δυνάμεις άλλων φίλιων κρατών, τα γεωπολιτικά συμφέροντα των οποίων ταυτίζονται με αυτά της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αθέατα συνεχίζεται και η παραχώρηση διευκολύνσεων στην ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία στο FΙR Λευκωσίας, ενώ αναβαθμισμένη είναι και η αμυντική συνεργασία με τη Γαλλία και τη Γερμανία. Αδιαπραγμάτευτη θα πρέπει να θεωρείται η πολύτιμη αμυντική συνεργασία της Αθήνας με τη Λευκωσία, η οποία, παρά την οικονομική κρίση που μαστίζει την ελληνική οικονομία συνεχίζει να είναι ισχυρή με δυναμική παρουσία στη μεγαλόνησο.
Με το αδιέξοδο που παρουσιάζεται στις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού και τη σκληρή, άτεγκτη, και προκλητική στάση της Άγκυρας στις ενεργειακές επιλογές και τη διεθνή υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η ισχυροποίηση της κυπριακής Άμυνας και η ανάπτυξη αξιόπιστων αμυντικών δεσμών με συγκεκριμένα κράτη θα πρέπει να θεωρείται μονόδρομος. Ο προγραμματισμός και η διενέργεια κοινών αεροναυτικών ασκήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ και το FΙR Λευκωσίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και χωρών όπως το Ισραήλ, η Ελλάδα, η Γαλλία, ακόμη και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί πολλαπλασιαστή γεωπολιτικής ισχύος για την Κυπριακή Δημοκρατία και ανάχωμα στις επιβουλές της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο.
*Ο Πέτρος Σαββίδης είναι ιστορικός ερευνητής, Μ.Ρhil. Ηistory(Glasgow) (Ευχαριστίες στο Υπουργείο Άμυνας και το ΚΣΕΔ για την παραχώρηση των φωτογραφιών)