Όμως, η φιλοσοφία του προέρχεται από την επιτυχή εκστρατεία του Hollande στη Γαλλία. Η τακτική του μπορεί να είναι ριψοκίνδυνη γιατί οι Αμερικανοί παραδοσιακά θεωρείται ότι θαυμάζουν τον πλούτο, αντί να τον φθονούν. Όμως, οι υπεύθυνοι του Obama διαβάζουν τις δημοσκοπήσεις. Με διαφορά 64% έναντι 33%, οι Αμερικανοί τάσσονται υπέρ της αύξησης φόρων σε όσους κερδίζουν πάνω από 250.000 δολάρια.
Οι πολιτικές ευαισθησίες για το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους υπόλοιπους δεν περιορίζονται στη Δύση. Ο τρόπος ζωής των πλούσιων και ισχυρών είναι σήμερα το πιο ευαίσθητο κι επικίνδυνο θέμα και στην κινεζική πολιτική.
Το website του Bloomberg News πρόσφατα κόπηκε στην Κίνα, προφανώς ως τιμωρία για τη δημοσίευση άρθρου σχετικά με τον οικογενειακό πλούτο του Xi Jinping, που σύντομα θα αναλάβει νέος πρόεδρος της χώρας. Σε ένα άλλο περιστατικό, κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας για τη μόλυνση σε μεγάλη πόλη, ο κόσμος στράφηκε εναντίον τοπικού συμβούλου, απαιτώντας να μάθει τι μάρκα κοστούμι φορούσε. “Όταν ανακάλυψαν ότι είναι μια ακριβή ιταλική μάρκα, τον έγδυσαν μέχρι τα εσώρουχα”, μεταδίδει το BBC.
Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Όπως γράφει πρόσφατα η Zanny Minton Beddoes στον The Economist, “η πλειονότητα των πολιτών του πλανήτη ζει σήμερα σε χώρες όπου το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους υπόλοιπους είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο ήταν μια γενιά πριν”. Η τάση είναι πολύ πιο ακραία στη Δύση. Όπως τονίζει η Minton Beddoes, στις ΗΠΑ “το ποσοστό του εθνικού εισοδήματος που κατευθύνθηκε στο πλουσιότερο 1% τριπλασιάστηκε από το 8% στη δεκαετία του 1970 στο 24% το 2007”.
Εν τέλει, αυτού του είδους η αλλαγή τάσης θα προκαλέσει πολιτική μεταστροφή. Το έναυσμα γι’ αυτήν την αντίδραση είναι η Μεγάλη Ύφεση, που έχει αυξήσει τις πιέσεις στο βιοτικό επίπεδο των κοινών θνητών, ενώ παράλληλα εξέθεσε τις καταχρήσεις στην κορυφή.
Οι πολιτικοί της Δύσης, από τον Barack Obama, έως τον François Hollande, προσπαθούν να αντιληφθούν και να οδηγήσουν αυτήν τη νέα τάση. Στην Ασία, που δεν υπέφερε τόσο από την κρίση, το internet και τo microblogging έχουν διευκολύνει τη μετάδοση πληροφοριών και ενισχύουν την αγανάκτηση για την ψαλίδα ανάμεσα στους σκληρά εργαζόμενους και τους πολύ πλούσιους.
Αν αυτή η νέα τάση δυναμώσει, θα φέρει το τέλος μιας εποχής με χαμηλότερους φόρους, απορρύθμιση και αύξηση της ανισότητας, που άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 1970, με την ανάδειξη της Margaret Thatcher και του Ronald Reagan στη Δύση και του Deng Xiaoping στην Κίνα. Όταν η Lady Thatcher ανέλαβε το 1979, ο ανώτατος φόρος εισοδήματος στη Βρετανία ήταν 83%. Τον μείωσε πρώτα στο 60% και μετά στο 40% όπου έμεινε μέχρι την κρίση. Ο Reagan κληρονόμησε ανώτατο φόρο 70% και τον μείωσε στο 50% και εν τέλει στο 28%. Στην Κίνα ο Deng Xiaoping συνέλαβε το πνεύμα των καιρών με τη φράση “είναι μεγαλειώδης ο πλουτισμός”.
Τώρα έρχεται μια νέα παγκόσμια ψυχολογία. Στην Κίνα οι πολιτικοί ηγέτες έχουν κόψει τον ειλικρινή θαυμασμό του πλούτου. Στη Δύση, οι άφραγκες κυβερνήσεις πολύ θέλουν να αυξήσουν τους φόρους στους, αντιδημοφιλείς πλέον, πλούσιους. Το ερώτημα είναι αν αυτό γίνεται μέσα στην παγκοσμιοποίηση. Όπως σημειώνει ο κ. Cameron χωρίς κανένα τακτ, όποια κυβέρνηση αυξήσει τους φόρους πολύ και γρήγορα κινδυνεύει να διώξει κεφάλαια και επιχειρήσεις. Οι υπερπλούσιοι έχουν κινητικότητα και πολύ καλούς συμβούλους.Όσοι απλώς τη βγάζουν καλά, όμως, πιθανότατα θα δυσκολεύονται όλο και πιο πολύ να αποφύγουν τη νέα πίεση για υψηλότερους φόρους σε όλη τη Δύση. Ο James Callaghan, τον οποίο νίκησε η Σιδηρά Κυρία το 1979, σχολίασε: “Υπάρχουν φορές, ίσως κάθε 30 χρόνια, όπου γίνεται τεράστια μεταβολή στην πολιτική”. Κοντά 30 χρόνια μετά την εποχή Thatcher – Reagan, μια άλλη τεράστια αλλαγή γίνεται πάνω μας.
