Ακολουθήστε μας

Γενικά θέματα

ΓΙΑΛΤΑ 4 Φεβρουαρίου 1945: όταν οι “μεγάλοι” μοίραζαν τον κόσμο

Δημοσιεύτηκε

στις

 
Γιάλτα 4 Φεβρουαρίου 1945. Στην παραλιακή πόλη της Κριμαίας οι ηγέτες
των μεγάλων δυνάμεων της εποχής συζητούν ένα θέμα: πως θα μοιραστούν τον
κόσμο!

Ρούζβελτ, Τσόρτσιλ και Στάλιν
,είναι πια οι νικητές του πολέμου που αοματοκύλισε τον πλανήτη και είχε
έρθει η ώρα για να αποφασίσουν το αύριο του κόσμου. Ένα αύριο χωρίς
Χίτλερ και ναζί, αλλά με νέες “σφαίρες” επιρροής. Σ΄αυτή τη συνδιάσκεψη της Γιάλτας, αποφασίστηκε και η “τύχη” της Ελλάδας. Η οποία ετοιμαζόταν να πανηγυρίσει την απελευθέρωση, για να εισέλθει στον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι της κυρίας Φωτεινής Τομαή.
Το είχε γράψει για το Βήμα ως προϊσταμένη της Υπηρεσίας Διπλωματικού
και Ιστορικού Αρχείου στο ΥΠΕΞ. Και είναι διαφωτιστικό για το τι συνέβη
εκείνες τις ημέρες του Φεβρουαρίου του 1945 στη Γιάλτα.

“Κάθε πόλεμος γεννάει μύθους που χρησιμεύουν στη δικαίωση και διαιώνισή του.
Ο Ψυχρός Πόλεμος δεν αποτέλεσε εξαίρεση. H υπόθεση της ειρήνης και το
μέλλον της Ευρώπης μετά τον πόλεμο απασχόλησε τους Συμμάχους πολύ νωρίς.
H τελευταία συνάντηση του Ρούζβελτ με τον Τσόρτσιλ και τον Στάλιν έγινε
στην παραλιακή πόλη της Κριμαίας, τη Γιάλτα. H διάσκεψη που διεξήχθη
μεταξύ 4 και 11 Φεβρουαρίου 1945, τυλιγμένη σε ένα πέπλο μυστηρίου, όπως
και η χειμερινή ομίχλη που σκέπαζε την πόλη, έχει αποτυπωθεί στην
παγκόσμια συνείδηση ως η σημαντικότερη αναμέτρηση αντιπάλων στη διεθνή
σκακιέρα. Οχι αδίκως.

Στις
31 Ιανουαρίου 1945 ο πρεσβευτής στην Αγκυρα P. Ραφαήλ ενημερώνει με
κρυπτοτηλεγράφημά του το ελληνικό ΥΠΕΞ: «Πληροφορούμαι ασφαλώς ότι
διήλθον εκ Στενών επιβαίνοντες αμερικανικού πλοίου και κατευθυνόμενοι
νότιον Ρωσίαν εμπειρογνώμονες και λοιπά πρόσωπα συνδιασκέψεως τριών
αρχηγών. Κατά τουρκικάς πληροφορίας συνδιάσκεψις αύτη λάβη χώραν
πιθανώτατα εν Κριμαία εντός των προσεχών ημερών».

Δύο ημέρες μετά, στις 2 Φεβρουαρίου, ώρα 19.55, στο ΥΠΕΞ φτάνει έτερο
κρυπτοτηλεγράφημα από τη Μόσχα του έλληνα πρεσβευτή I. Πολίτη. «Απολύτως
απόρρητον. Καίτοι ως εικός άκρα μυστικότης επικρατεί, εν τούτοις
πλείσται υπάρχουν ενδείξεις ότι διάσκεψις Τριών ήρξατο ή όσον ούπω
άρχεται εις τι μέρος Νοτίου Ρωσίας. Πλην στρατιωτικών ζητημάτων θα
συζητηθούν επίσης και πολιτικά ζητήματα, κυρίως. Δηλώσεις Χόπκινς (σημ.
σύμβουλος του Ρούζβελτ) εν Ρώμη αφήνουν υπονοηθή ότι μεταξύ
Αγγλοαμερικανών και Ρώσων υπάρχουν βασικαί διαφωνίαι…».

Στις 6 Φεβρουαρίου ο Πολίτης επανέρχεται με νέο τηλεγράφημα
πληροφορώντας το Κέντρο «από ημερών πρεσβευταί και κυριώτεροι υπάλληλοι
ενταύθα βρετανικής και αμερικανικής πρεσβείας ανεχώρησαν προς νότον όπου
συνέρχεται διάσκεψις αρχηγών. Χαρακτηριστικόν τυγχάνει ότι καίτοι
διάσκεψις αποφασίσθη περί ζητημάτων άτινα καθορίσουν το μέλλον της
Ευρώπης και έχουν μεγίστην επιρροήν επί μικρών κρατών, εν τούτοις ουδείς
αντιπρόσωπος τελευταίων τούτων προσεκλήθη…».

Ο τόπος σύγκλησης της Διάσκεψης εξακολουθεί να παραμένει άγνωστος. Μόνο
σε ιδιόχειρο απόρρητο σημείωμά του με αριθμό 333 στις 18 Ιανουαρίου 1945
ο πρέσβης Θανάσης Αγνίδης από το Λονδίνο ειδοποιούσε ότι ο Τσόρτσιλ δεν
θα είχε αντίρρηση να γίνει όσο πιο μακριά γίνεται και υπό άκρα
μυστικότητα η συνάντηση των τριών, σημειώνοντας επί λέξει ότι «… ο
Βρετανός πρωθυπουργός είναι φύσει (sic) πλέον ευκίνητος και εκ περισσού
δεν φείδεται χρόνου και ευμαρείας (comfort) διά μακρυνά ταξείδια!».

* Ανησυχία στην Τουρκία

Το
κλίμα επιφύλαξης και δυσπιστίας που επικρατεί στο εσωτερικό της
Τουρκίας για το περιεχόμενο των διαβουλεύσεων στην Κριμαία επιδεινώνεται
από το γεγονός ότι «… o εν Αγκυρα πρεσβευτής των Σοβιέτ απουσιάζει
πάντοτε άνευ ουδεμίας δικαιολογίας, δεν φαίνεται δε επικείμενη η
επιστροφή ή η αντικατάστασή του. Τούτο δεν στερείται σημασίας
αν ληφθή υπ’ όψιν ότι οι Ρώσοι από συστήματος ούτω ενεργούσιν απέναντι
των κρατών μετά των οποίων επιζητούσι την δημιουργίαν ζητημάτων…»
σημειώνει χαρακτηριστικά με έγγραφό του προς το ΥΠΕΞ ο έλληνας
πρεσβευτής στην Αγκυρα (A.Π. 460, 4 Φεβρουαρίου 1945).

Επειτα από αλλεπάλληλα διαβήματά τους τελικώς οι Τούρκοι θα λάβουν
επισήμως απάντηση για το θέμα που τους έκαιγε μόλις την 1η Μαρτίου 1945,
από τον Ηντεν μέσω του πρεσβευτού τους στο Λονδίνο και λίγες ημέρες
αργότερα, στις 8 Μαρτίου, διά στόματος Μολότοφ στον τούρκο πρεσβευτή στη
Μόσχα Σαρπέρ ότι το ζήτημα απλώς εθίγη στη Γιάλτα και ότι προσεχώς θα
απασχολήσει τη Σοβιετική Ρωσία και την Τουρκία. Ο Σαρπέρ ενοχλημένος,
αφού δεν πρόκειται περί απλής αναθεωρήσεως της Συνθήκης, νομικού
χαρακτήρος, θα απαντήσει στον Μολότοφ «ότι το ζήτημα είναι χαρακτήρος
διεθνούς και δεν ενδιαφέρει μόνον την Τουρκίαν…» (P. Ραφαήλ από Αγκυρα
προς ΥΠΕΞ, A.Π. 989, 8 Μαρτίου 1945).

* H Ελλάδα εφησυχάζει

Ο
κόσμος έχει ήδη μοιρασθεί. Οι ελληνικές κυβερνήσεις το γνωρίζουν. H
χώρα ανήκει στη δυτική σφαίρα επιρροής. H διαβεβαίωση των Αγγλων ότι τα
βόρεια σύνορα της χώρας θα διασφαλισθούν (Ραφαήλ A.Π. 1062, 17
Φεβρουαρίου 1945) και η πληροφορία (του ιδίου ξανά) μέσω τουρκικού ΥΠΕΞ
ότι ο Στάλιν απέφυγε να δώσει αρωγή στο KKE, είναι γεγονός που εξηγεί τη
μετέπειτα διαλλακτική στάση του Κόμματος. Το αυτό επιβεβαιώνει
και ο Αγνίδης από το Λονδίνο: «Υφυπουργός εξήρε την μέχρι τούδε
εκδηλωθείσαν ειλικρινή (loyal) στάσιν του Στρατάρχου Στάλιν εις το
ελληνικό ζήτημα χάριν εις την οποίαν οι ιθύνοντες του EAM εθεώρησαν την
παράτασιν του εμφυλίου σπαραγμού ως ασύμφορον και ματαίαν από ιδικής των
απόψεως…» (A.Π. 819, 9 Φεβρουαρίου 1945).

Στον
τουρκικό Τύπο απαγορεύεται να αναφέρεται στη Γιάλτα. Κάποιοι
δημοσιογράφοι έχουν ήδη αρχίσει να παίζουν με τη λέξη Γιάλτα αφού γιαλμά
στα τουρκικά σημαίνει ψέμα. Μόλις στις 17 Φεβρουαρίου θα
εμφανισθούν υποβολιμαία τα πρώτα ευνοϊκά υπέρ της Διασκέψεως
δημοσιεύματα «παρά ταύτα και εν αναμονή στενότερης μετά Αγγλων επαφής
εθεωρήθη απαραίτητον διά λόγους πολιτικούς όπως υπογραμμισθή και εν
Τουρκία η επιτυχία της Κριμαίας» γράφει ο Ραφαήλ (A.Π. 1100, Φεβρουαρίου
1945).

* Οι γείτονες καραδοκούν

Ο
Στάλιν σε όλη τη διάρκεια της Γιάλτας και μετά από αυτήν κατάφερνε να
φαίνεται συνεργάσιμος ακόμη και όταν διαφωνούσε. Ετσι, ενώ είχε
υποσχεθεί να μην αναμιχθεί στα ελληνικά πράγματα, κι αυτό έκανε
αφήνοντας το KKE στο έλεος των αντιπάλων του, προωθούσε ύπουλα την ιδέα
της «Βαλκανικής Ομοσπονδίας» που αποσκοπούσε στην ένωση των Σλάβων, τη
χειρότερη ίσως απειλή τότε για την Ελλάδα, γνωστού όντος του προαιώνιου
πόθου των Βουλγάρων για έξοδό τους στο Αιγαίο.

H πρόσκληση του Ντε Γκωλ στη συνδιάσκεψη των τριών «ήτις ηυχαρίστησεν
αντιπροσώπους μικρών κρατών θεωρείται επιτυχία ρωσική διότι εγένετο
κατόπιν επιμονής Σοβιετικής Κυβερνήσεως…» έγραφε σε κρυπτοτηλεγράφημά
του στις 12 Φεβρουαρίου 1945, ώρα 20.25, ο Πολίτης από τη Μόσχα. «Είναι
βέβαιον εν τούτοις ότι Αμερικανοί λάβουν ως αντάλλαγμα ετέρας
ικανοποιήσεις» συμπληρώνει αφήνοντας να εννοηθεί η εξασφάλιση εισόδου
της Ρωσίας στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας.

H «Liberation», που βρίσκεται κατά τον έλληνα πρεσβευτή στο Παρίσι M.
Κοσμετάτο (κρυπτό A.Π. 888, 11 Φεβρουαρίου) σε στενή επαφή με την εκεί
βουλγαρική πρεσβεία, εξαπολύει διθυράμβους. Στην Ελλάδα αρχίζουν
επιτέλους να ανησυχούν. Ο Αγνίδης συντάσσει υπόμνημα προς το Foreign
Office και αναφέρεται στους κινδύνους αυτής της προσέγγισης.
H επίσκεψη Τσόρτσιλ στην Αθήνα σώζει την κατάσταση. Οπως έγραφε στις 17
Φεβρουαρίου 1945 ο Ραφαήλ από την Αγκυρα, η επίσκεψη αυτή «ερμηνεύεται
ενταύθα ως σημαίνουσα πλήρη αναγνώρισιν εν Κριμαία αγγλικών απόψεων
καθόσον αφορά Ελλάδα εγγύησιν ακεραιότητας βορείων αυτής συνόρων και
συνεπώς κατευνάζει ανησυχία νέας εμμέσου Σλαυϊκής προσπάθειας καθόδου
Αιγαίον» (A.Π. 1062) 


H ΩΜΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΤΡΟΥΜΑΝ «Οι Ρώσοι ας πάνε στον διάβολο»!

Το μέγα και ακανθώδες ζήτημα στη Γιάλτα δεν ήταν η Γιουγκοσλαβία και ο
Τίτο, αλλά το πολωνικό. Ο διαμελισμός της Πολωνίας ανησυχούσε τους
Συμμάχους και δημιουργούσε μεγάλη αναστάτωση στους Πολωνούς της
Αμερικής. Ο Στάλιν για να δικαιολογήσει τον σοβιετικό επεκτατισμό στα
ανατολικά κράτη έδειχνε στον χάρτη την Πολωνία κι έλεγε: «Δυο φορές
πέρασαν τα τελευταία 30 χρόνια οι εχθροί μας οι Γερμανοί αυτόν τον
διάδρομο. Για το συμφέρον της Ρωσίας θα πρέπει η Πολωνία να είναι ισχυρή
και η κυβέρνηση φιλική». Ενώ όμως συμφώνησε για ελεύθερες εκλογές στη
χώρα, δεν επέτρεψε τη συμμετοχή των εξόριστων Πολωνών του Λονδίνου.

Στις 12 Απριλίου 1945 ο Ρούζβελτ πεθαίνει.
Τον διαδέχεται ο Τρούμαν που υποδέχεται στις 23 του ίδιου μήνα τον
Μολότοφ στον Λευκό Οίκο, έξαλλος, με μια καθ’ όλα μη διπλωματική
συμπεριφορά. Κατά τον αμερικανό σχολιαστή Ντριού Πίρσον ο Μολότοφ «είχε
ακούσει τον μουλαρά από το Μιζούρι» και ο διπλωμάτης Τσαρλς Μπόλεν που
εκτελούσε χρέη διερμηνέα έμεινε εμβρόντητος λέγοντας πως ουδέποτε είχε
ακούσει να επιπλήττεται έτσι ανώτερος επίσημος. «Ποτέ δεν μου μίλησαν
έτσι στη ζωή μου» ψέλλισε ο Μολότοφ ενθυμούμενος πόσο δίκιο είχε ο
Στάλιν που δεν τον άφηνε να πάει στο Σαν Φρανσίσκο για την ιδρυτική
συνεδρίαση των Ηνωμένων Εθνών αλλά επέμενε να πάει κάποιος άλλος, ίσως
ακόμα και ο ρώσος πρεσβευτής στην Ουάσιγκτον.

«Τηρήστε τις συμφωνίες σας» του απάντησε ο Τρούμαν «και δεν θα σας
ξαναμιλήσουν με τέτοιο τρόπο!». Ο Τρούμαν θα εγκαταλείψει την πολιτική
του μονόδρομου στις συμφωνίες του με τη Σοβιετική Ενωση, θα υιοθετήσει
τη σκληρή γραμμή του αμερικανού πρεσβευτή στη Μόσχα Χάριμαν και του
δημοκράτη γερουσιαστή Βάτενμπεργκ που απεδείχθη μετά την πύρινη ομιλία
του (10 Φεβρουαρίου 1945) στο Κογκρέσο πιο δεξιός και από τους
Ρεπουμπλικανούς και θα πει το περίφημο: «Ή τώρα ή ποτέ, κι αν δεν θέλουν
οι Ρώσοι, ας πάνε στον διάβολο!» (Κόρντελ Χαλ, «Απομνημονεύματα» 1948).

Αλήθεια ή ψέματα, η μεγαλύτερη απώλεια του Ψυχρού Πολέμου για τους Αμερικανούς ήταν ίσως η ιδέα της Ιστορίας…
H κυρία Φωτεινή Τομαή είναι προϊσταμένη της Υπηρεσίας Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου στο ΥΠΕΞ.  

OnAlert

Γενικά θέματα

Reuters: Το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για χτυπήμα σε Ευρώπη και ΗΠΑ! Η αποτροπή χτυπήματος στην Ελλάδα

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο σε ένα αναλυτικό ρεπορτάζ περιγράφει το πώς το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για πλήγματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Υπήρχε μάλιστα η πληροφορία ότι οι δύο άνδρες θα πληρώνονταν με 16.000 ευρώ για κάθε νεκρό, γι’ αυτό και σχεδίαζαν μαζικό χτύπημα.

«Καθώς η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ εντείνεται, η Τεχεράνη ταράζει τη Δύση με ένα κύμα απόπειρων χτυπημάτων και απαγωγών εναντίον στόχων στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει το Reuters.

Η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν αναφέρει μια απότομη αύξηση τέτοιων συνωμοσιών που συνδέονται με την Ισλαμική Δημοκρατία. Από το 2020, υπήρξαν τουλάχιστον 33 απόπειρες δολοφονίας ή απαγωγής στη Δύση, στις οποίες οι τοπικές ή ισραηλινές αρχές ισχυρίζονται ότι συνδέεται με το Ιράν, διαπίστωσε το Reuters εξετάζοντας δικαστικά έγγραφα και επίσημες ανακοινώσεις.

Μεταξύ των πρόσφατων φερόμενων στόχων: ένα κτίριο που στεγάζει ένα εβραϊκό κέντρο και ένα εστιατόριο kosher στο κέντρο της Αθήνας. Από το κρησφύγετό του στο Ιράν, ένας Πακιστανός ονόματι Σαγιέντ Φαχάρ Αμπάς στρατολόγησε έναν παλιό γνώριμο που ζούσε στην Ελλάδα και τον οδήγησε να επιτεθεί στον χώρο, ισχυρίζονται οι ερευνητές σε έγγραφα που υποβλήθηκαν στις δικαστικές αρχές της υπόθεσης και τα οποία περιήλθαν στην κατοχή του Reuters. Ο Αμπάς είπε στην επαφή του ότι εργαζόταν για μια ομάδα που θα πλήρωνε περίπου 15.000 ευρώ ανά φόνο.

Σε μια ανταλλαγή WhatsApp τον Ιανουάριο του 2023 που περιγράφεται λεπτομερώς στα έγγραφα, οι δύο άνδρες συζήτησαν εάν θα χρησιμοποιήσουν εκρηκτικά ή εμπρησμό στην επίθεση. Ο Αμπάς τόνισε την ανάγκη παροχής αποδείξεων για απώλειες μετά το πλήγμα. «Υπάρχουν μυστικές υπηρεσίες», είπε, χωρίς να κατονομάσει. «Κάντε τη δουλειά με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο».

Τα έγγραφα που δεν είχαν αναφερθεί προηγουμένως περιλαμβάνουν εκατοντάδες σελίδες αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της προανακριτικής έρευνας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων καταθέσεων μαρτύρων, αστυνομικών καταθέσεων και λεπτομερειών μηνυμάτων WhatsApp.

Οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν τον Σιέντ Ιρτάζα Χάιντερ και έναν άλλο Πακιστανό πέρυσι, λέγοντας ότι η αστυνομία βοήθησε στην εξάρθρωση ενός τρομοκρατικού δικτύου που κατευθυνόταν από το εξωτερικό και είχε σκοπό να προκαλέσει «ανθρώπινη απώλεια». Οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατία. Αρνούνται τις κατηγορίες.

Ο Χάιντερ, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος από την προφυλάκιση αυτή την άνοιξη με περιορισμούς, λέει ότι είναι αθώος. Σε συνέντευξή του, ο 28χρονος είπε στο Reuters ότι έστειλε στον Αμπάς εικόνες του κτιρίου αλλά εμπόδισε σκόπιμα να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε επίθεση, ελπίζοντας να πληρωθεί χωρίς να βλάψει κανέναν.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Analysis: How Iran’s Ballistic Missiles Strike Israel?

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

The U.S. traced the launch location to a valley south of the Iranian city of Shiraz.
Eran has launched its largest-ever attack on Israel, firing 180 ballistic missiles
These missiles travelled more than 1000 Miles from this Valley to reach Israel most populated city and military sights.

Fattah-2, the successor to the Fattah-1, It was used for the first time and is one of Iran’s advanced missile systems.
This missile is equipped with a —inside it is the warhead—which detaches and allows the missile to maneuver and glide at speeds between Mach 5 and 10.
The missile has a range of around 1,500 km, only slightly more than its predecessor, the Fattah-1.
What sets it apart from other ballistic missiles is its ability to accelerate outside the Earth’s atmosphere, while its aerodynamic control surfaces enable steering to evades the famous Arrow Missiles Defense system made by Israel.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Τούρκος διπλωμάτης: «Η σιωπηλή συμφωνία Ερντογάν – Μητσοτάκη»

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Κυριάκος Μητσοτάκης – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Ό,τι και να συμβεί στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει σιωπηρή συμφωνία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μητσοτάκη ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις δεν πρέπει να επηρεαστούν αρνητικά, γράφει σήμερα ο Τούρκος, πρώην διπλωμάτης, Χασάν Γκιογκούς στο T24.

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Οι τουρκοελληνικές σχέσεις στη νέα εποχή που επικεντρώνονται σε θετική ατζέντα πέρασαν από σοβαρές δοκιμασίες τον τελευταίο μήνα.

Παρακολουθήσαμε ελληνικά σκάφη εφόδου να παραβιάζουν τα τουρκικά χωρικά ύδατα, πρώτα στα ανοιχτά της Αλικαρνασσού και μετά με διαφορά μίας εβδομάδας στη Ντάτσα και στο Τουργκούτ Ρέις.

Στις δύο πρώτες περιπτώσεις, η ελληνική πλευρά υποστήριξε ότι κυνηγούσαν βάρκες που μετέφεραν λαθρομετανάστες.

Αυτό που συνέβη με το αλιευτικό Barbaros κοντά στο Turgut Reis ήταν ένας τύπος που συναντάμε συχνά στο Αιγαίο, λόγω της έλλειψης καθορισμένων θαλάσσιων συνόρων, και μπορεί πλέον να θεωρείται συνηθισμένη περίπτωση.

Για κάποιο λόγο, περιστατικά παρενόχλησης συμβαίνουν είτε στον αέρα είτε στο έδαφος πριν συναντηθούν οι ηγέτες και των δύο χωρών.

Υπάρχουν εκείνοι που ευδοκιμούν στο περιβάλλον κρίσης τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία.

Τα προκλητικά δημοσιεύματα μιας εφημερίδας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην όξυνση της κρίσης των Ιμίων το 1996.

Αυτή τη φορά, είχαμε τηλεοπτικά κανάλια που για μέρες έκαναν φασαρία για το πώς «οι μπότες του Έλληνα στρατιώτη άγγιξαν τουρκικά εδάφη».

Θα νομίζατε ότι η Ελλάδα επιχείρησε να εισβάλει στην Τουρκία αποβιβάζοντας έναν από τους στρατιώτες της με ένα μόνο σκάφος εφόδου.

Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι οι ‘Παλικαράδες’ (Palikaryanın) είναι ο πιο πειθαρχημένος στρατιώτης στον κόσμο.

Στα χρόνια που ήμουν πρέσβης στην Αθήνα, είδα μια ομάδα στρατιωτών κομάντο να φωνάζουν συνθήματα κατά τη διάρκεια μιας επίσημης παρέλασης σε μια ελληνική εθνική εορτή.

Επειδή δεν ξέρω ελληνικά, στην αρχή νόμιζα ότι φώναζαν κάτι σαν «δώσε μου τη χαρά».

Η αλήθεια του θέματος φάνηκε όταν είδα την είδηση ​​στις εφημερίδες της επόμενης ημέρας ότι κάποιοι στρατιώτες φώναζαν συνθήματα κατά της Βόρειας Μακεδονίας και της Τουρκίας στην εκδήλωση.

Αυτό που θα πω είναι ότι είναι πολύ πιθανό οι παραβιάσεις των τουρκικών χωρικών υδάτων να προκλήθηκαν από την ευρηματικότητα λίγων συνειδητοποιημένων Ελλήνων στρατιωτών που δεν έδρασαν με οδηγίες.

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ;

Το θετικό κλίμα στις τουρκοελληνικές σχέσεις αποτυπώθηκε και στις ομιλίες των ηγετών των δύο χωρών στην τελευταία Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Τόσο ο Πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης φρόντισαν να μην κάνουν δηλώσεις που θα ενοχλούσαν ο ένας τον άλλον στις ομιλίες τους.

Μαθαίνουμε από τον ελληνικό Τύπο ότι αυτό το θετικό κλίμα αναμένεται να συνεχιστεί κατά κάποιο τρόπο, με βήματα όπως η επανέναρξη των συζητήσεων για τα προβλήματα στο Αιγαίο και η έναρξη λειτουργίας της σχολής της Χάλκης.

Εξελίξεις στην Κύπρο

Ωστόσο, όταν πρόκειται για την Κύπρο, προκύπτει μια διαφορετική εικόνα και βαθιές διαφορές απόψεων.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν έκλεισε εντελώς την πόρτα περί ομοσπονδίας για μόνιμη λύση στην Κύπρο στη Νέα Υόρκη.

Ακολούθησε μάλιστα μια πιο επιθετική γραμμή από τον Πρόεδρο των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ , ο οποίος, πριν από την αναχώρησή του για τη Νέα Υόρκη, έδειξε ότι θα μπορούσε να καθίσει ξανά στο τραπέζι εάν ικανοποιούνταν οι απαιτήσεις της «άμεσης επαφής, απευθείας εμπορίου και άμεσης μεταφοράς» που συνοψίζονται σε τρεις λέξεις…

Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης, που ανέβηκε στο βήμα μετά τον Πρόεδρο Ερντογάν, χαρακτήρισε κατοχή ως συνήθως τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο νησί και είπε κατηγορηματικά ότι η επιλογή των δύο κρατών δεν μπορεί και δεν θα είναι λύση.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε με τρεις λέξεις με εντελώς διαφορετικό θέμα, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα, η οποία θα είναι μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για 2 χρόνια από την 1η Ιανουαρίου, βασίζεται στις αρχές του «διαλόγου, διπλωματίας και δημοκρατίας» (3D), που προέρχονται από την ελληνική γλώσσα. Δήλωσε ότι θα ενεργούσε με βάση αυτές.

Συνάντηση Τατάρ-Γκουτέρες

Ο πρόεδρος των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ συναντήθηκε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Στη δήλωσή του μετά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Τατάρ είπε ότι η επανάληψη των διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να είναι δυνατή μόνο με την αναγνώριση της κυρίαρχης ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος και ότι οι διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες μορφές στη βάση της ομοσπονδίας για μισό αιώνα ήταν ασαφές γιατί η ελληνική πλευρά είπε «όχι» στο σχέδιο Ανάν με συντριπτική πλειοψηφία στο δημοψήφισμα.

Στη δήλωση μιας φράσης που έγινε από τον ΟΗΕ αναφέρθηκε ότι ο Γενικός Γραμματέας συναντήθηκε με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ερσίν Τατάρ και ότι στη συνάντηση συζητήθηκε πώς θα μπορούσε να προχωρήσει το Κυπριακό στο μέλλον.

Ο Γκουτέρες δέχθηκε τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών από 21 χώρες την ίδια ημέρα. Είναι προφανές ότι η συνάντηση Τατάρ-Γκουτέρες δεν είχε μεγάλο περιεχόμενο.

Εν τω μεταξύ, πριν φύγει από τη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος Τατάρ είπε σε ιδιωτική συνέντευξη σε εφημερίδα που δημοσιεύεται στην Κατεχόμενη Κύπρος ότι εάν η κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς γίνουν αποδεκτά από την ελληνική πλευρά και η ομοσπονδία δεν τεθεί στην ημερήσια διάταξη, μια συνάντηση στο 4+1 μορφή με τη συμμετοχή των μερών και του ΓΓ δηλώνει ότι μετέφερε στον Γκουτέρες ότι είναι έτοιμος να παραβρεθεί σε τριπλό δείπνο που θα παραθέσει.

Αν και εκ πρώτης όψεως η επιστροφή στο τραπέζι με ορισμένες προϋποθέσεις μοιάζει με πρωτοβουλία, δεν πρέπει να περιμένουμε από τους Έλληνες να αποδεχτούν εύκολα τους όρους που θέτει ο Τατάρ, που σημαίνει παραίτηση από την ομοσπονδία.

Ωστόσο, αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι ορισμένες διαπραγματεύσεις διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών, αν όχι γύρω από το τραπέζι.

Το τριπλό δείπνο, το οποίο δέχτηκε ο Τατάρ, αναμένεται να γίνει ανεπίσημα στη Νέα Υόρκη στις 15 Οκτωβρίου. Πιθανώς, ο Γενικός Γραμματέας θα θέλει να ενημερώσει τους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους ηγέτες για τον νέο οδικό χάρτη που επεξεργάζεται για την Κύπρο και να πάρει τις απόψεις τους σε αυτό το δείπνο.

Πού θα οδηγήσει αυτό;

Είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς. Σε μια εποχή που έχει αρχίσει να ρέει αίμα στον Λίβανο μετά τη Γάζα και ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας συνεχίζεται για περισσότερα από δύο χρόνια, ο Γενικός Γραμματέας, που φαίνεται βέβαιο ότι δεν θα επανεκλεγεί ποτέ, θέλει να καταλήξει σε ένα νέο σχέδιο για την Κύπρο; Αυτό είναι ένα ξεχωριστό ζήτημα.

Ό,τι και να γίνει στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει σιωπηρή συμφωνία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μητσοτάκη ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις δεν θα επηρεαστούν αρνητικά.

ΠΗΓΗ: Βαλκανικό Περισκόπιο

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή