Ακολουθήστε μας

Ενεργειακά-Αγωγοί

Επιπτώσεις της επερχόμενης τουρκο-εβραϊκής ενεργειακής συνεργασίας

Δημοσιεύτηκε

στις

Από το 1996 μέχρι το 2009, η Τουρκία και το Ισραήλ «απολάμβαναν» τους καρπούς μιας στενής στρατιωτικής σχέσης, η οποία σταδιακά επεκτάθηκε και σε άλλους τομείς συνεργασίας, όπως για παράδειγμα η διμερής τουρκο-εβραϊκή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που υπογράφηκε το 2000. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι σχέσεις των δύο χωρών επιδεινώθηκαν, κυρίως λόγω των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών αλλαγών που υιοθέτησε η κυβέρνηση Ερντογάν. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η φθορά στις τουρκο-εβραϊκές σχέσεις συνεργασίας ήταν ανάλογη τόσο με τηφθορά της εξουσίας του τουρκικού στρατού, όσο και με το μέγεθος της εξουσίας που αποκτούσε σταδιακά ο Ερντογάν και μια μερίδα ηγετικών στελεχών του ΑΚΡ.

Η επιδείνωση των τουρκο-εβραϊκών σχέσεων δημιουργούσε έντονο προβληματισμό στην Ουάσιγκτον, καθότι οι εν λόγω χώρες συνιστούν στρατηγικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι επιπτώσεις αυτής της συγκρουσιακής πλέον διμερούς σχέσης, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της συνεχιζόμενης «Αραβικής Άνοιξης», ως ένα βαθμό επιδείνωσαν την περιφερειακή ασφάλεια και εμπόδισαν την προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή. Η εμμονή, οι διαμαρτυρίες και οι κατηγορίες του Ερντογάν κατά των Ισραηλινών, κυρίως για την απομόνωση της Λωρίδας της Γάζας, δημιουργούσαν τριβές στις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με τις υπόλοιπες αραβικές χώρες και ταυτόχρονα απομόνωναν περαιτέρω το εβραϊκό κράτος. 

Σημάδια αναθέρμανσης των τουρκο-εβραϊκών σχέσεων 

Το Μάρτιο του 2013, υπήρξαν κάποια θετικά σημάδια ως προς την πιθανότητα προσέγγισης των δύο πλευρών. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του προέδρου Ομπάμα στο Ισραήλ, ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος διευκόλυνε μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του Ερντογάν και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου. Από την πλευρά της, η Άγκυρα δεν άφησε ανεκμετάλλευτο το «συνοικέσιο» του Ομπάμα και την «απολογία» που ακολούθησε από πλευράς Νετανιάχου. Η τουρκική πλευρά, εκτός του ότι δεν απέκλεισε ρητά το ενδεχόμενο μιας πιθανής αποκατάστασης των διμερών σχέσεων, έσπευσε να καταστήσει σαφές ότι «επιθυμεί μια ευρεία τουρκο-εβραϊκή ενεργειακή συνεργασία».
Για πρώτη φορά, αυτές οι επιδιώξεις της Άγκυρας ακούσθηκαν επίσημα από τα χείλη του Τούρκου υπουργού Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Τανέρ Γιλντίζ, κατά τη διάρκεια της «Ευρωπαϊκής Συνόδου για την Ενέργεια», η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στα τέλη Οκτωβρίου του 2013 και στην οποία θα πρέπει να τονισθεί ότι συμμετείχαν και οι εταιρίες ενέργειας που δραστηριοποιούνται στο Ισραήλ, όπως για παράδειγμα η Noble Energy Inc. Αναφερόμενος στις μελλοντικές τουρκο-ισραηλινές σχέσεις, ο Τανέρ Γιλντίζ μεταξύ άλλων δήλωσε: «Στις σχέσεις των δύο χωρών υπάρχουν πολιτικά προβλήματα, αλλά μπορούν να επιλυθούν. Η Τουρκία ενδιαφέρεται για το ισραηλινό φυσικό αέριο».
Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια της Συνόδου, εκπρόσωποι του Ισραήλ, της Τουρκίας και των ξένων εταιριών ενέργειας συζήτησαν για την κατασκευή ενός αγωγού, ο οποίος θα μπορούσε να μεταφέρει φυσικό αέριο από το ισραηλινό κοίτασμα Λεβιάθαν προς τη νότια Τουρκία, με κόστος 2-3 δισ. δολάρια. Ο εν λόγω αγωγός θα μπορούσε ετησίως να προμηθεύει την Τουρκία με 8-10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Πλην της Τουρκίας, ο αγωγός θα προμήθευε με φυσικό αέριο την Ελλάδα και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. [1]

Τα οφέλη για την Τουρκία

Ας δούμε όμως «ποια είναι τα πιθανά οφέλη για την Τουρκία στην περίπτωση, που μέσω μιας ενεργειακής συμφωνίας, αναθερμανθούν οι σχέσεις της με το Ισραήλ;»

Πρώτα απ’ όλα, θα κατορθώσει σε σημαντικό βαθμό να ελέγξει τόσο το μελλοντικό status της περιφερειακής, όσο και της αντίστοιχης ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας. Ήδη, η Τουρκία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη μεταφορά υδρογονανθράκων, καθώς βρίσκεται ανάμεσα στα πλούσια κοιτάσματα των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και της Μέσης Ανατολής, αλλά και της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, που συνιστά τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά φυσικού αερίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Τουρκία λειτουργούν δύο σημαντικοί αγωγοί πετρελαίου, ο αγωγός Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϋχάν (BTC) και ο Κιρκούκ-Γιουμουρταλίκ, που μεταφέρουν αντίστοιχα αζέρικο (από το 2008, μέσω του BTC μεταφέρονται και ποσότητες πετρελαίου από το Καζακστάν) και ιρακινό πετρέλαιο στα τουρκικά παράλια της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο στη συνέχεια μεταφέρεται στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. 
Αξίζει να σημειώσουμε ότι από το 2005 μέχρι σήμερα, ο αγωγός BTC έχει αποφέρει κέρδη ύψους περίπου 12 δισ. δολαρίων στo τουρκικό κράτος (η Turkish Petroleum Corporation – TPAO κατέχει το 6,5% των μετοχών του BTC). Συνολικά, η ποσότητα πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω αυτών των αγωγών υπολογίζεται στο 3% του παγκόσμιου εμπορίου πετρελαίου. [2] Μεσοπρόθεσμα, πέρα από τη μεταφορά μαύρου χρυσού, δίνεται η ευκαιρία στην Τουρκία να καταστεί και σημαντικός διαμετακομιστής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, τόσο από την Κασπία Θάλασσα (αγωγός TANAP) όσο και από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (αγωγός Λεβιάθαν-Τουρκία).

Θα ικανοποιήσει τις διαρκώς αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της Τουρκίας, ενώ ταυτόχρονα θα μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικού και ιρανικού φυσικού αερίου (το 2011, προμηθεύθηκε 890 δισ. κυβικά πόδια ρωσικού και 290 δισ. κυβικά πόδια ιρανικού φυσικού αερίου).[3] Η Τουρκία εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις εισαγωγές φυσικού αερίου, που το χρησιμοποιεί κυρίως στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η εγχώρια παραγωγή σε φυσικό αέριο ανέρχεται μόλις στα 22 δισ. κυβικά πόδια (2012), καλύπτοντας μόνο το ~1,4% των αναγκών της. Πριν μια δεκαετία (2004), κατανάλωνε περίπου 800 δισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου, ενώ σήμερα υπολογίζεται ότι έχει υπερβεί τα 1,6 τρισ. κυβικά πόδια. Αναφορικά με το πετρέλαιο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι «τα τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί ραγδαία η κατανάλωσή του, η οποία μάλιστα υπολογίζεται ότι θα διπλασιασθεί την επόμενη δεκαετία». Το 2012, το 35% των εισαγωγών πετρελαίου προέρχονταν από το Ιράν, το 17% από το Ιράκ, το 13% από τη Σαουδική Αραβία και το 10% από τη Ρωσία.

Θα διαταράξει τις σχέσεις συνεργασίας Αθηνών-Λευκωσίας-Τελ Αβίβ, καθώς είναι ηλίου φαεινότερον ότι «όταν τελικά αποκατασταθούν οι τουρκο-ισραηλινές σχέσεις, τότε οι σχέσεις συνεργασίας του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο θα υποβαθμισθούν». Αυτό θα προκύψει κυρίως λόγω των σημαντικών εβραϊκών συμφερόντων που θα προωθούνται μέσω της τουρκο-εβραϊκής ενεργειακής συνεργασίας, αλλά και διότι η Άγκυρα αναμένεται να «απαιτήσει» από το Τελ Αβίβ τον περιορισμό της συνεργασίας του με την Αθήνα και τη Λευκωσία, τουλάχιστον σε πολιτικό-στρατιωτικό επίπεδο. 

Επίσης, είναι πολύ πιθανόν η πορεία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό να δρομολογηθεί προς συγκεκριμένη κατεύθυνση, εξαιτίας της αποκατάστασης των τουρκο-εβραϊκών σχέσεων. Ήδη, στις 20 Μαρτίου 2014, κατά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ Άβιγκντορ Λίμπερμαν στην Αθήνα, υπήρξαν κάποια σημάδια που συνδέονται με την πιθανή αναθέρμανση των τουρκο-εβραϊκών σχέσεων, αλλά και τη στάση που αναμένεται να τηρήσει το Ισραήλ απέναντι στην ελληνική και αντίστοιχα στην τουρκική πλευρά. Ο Ισραηλινός υπουργός αναφερόμενος στον αγωγό East Med, μέσω του οποίου η ελληνική πλευρά ευελπιστεί να μεταφέρει κυπριακό και ισραηλινό φυσικό αέριο στην Ευρώπη, τόνισε εμμέσως πλην σαφώς ότι «πρόκειται για μια εξαιρετικά δαπανηρή διαδικασία» και ότι «τις τελικές αποφάσεις θα τις λάβει ο ιδιωτικός φορέας». Ο Άβιγκντορ Λίμπερμαν, γνωστός για τις μέχρι σήμερα σκληρές του θέσεις εναντίον της Τουρκίας, αναφερόμενος στις τρέχουσες και μελλοντικές τουρκο-ισραηλινές σχέσεις σημείωσε ότι «οι δύο χώρες διατηρούν διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις, που έχουν αναπτυχθεί ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα».

Η ουκρανική κρίση ανέδειξε τον κίνδυνο μιας πιθανής επερχόμενης επιδείνωσης της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας, γεγονός που ευνοεί τα σχέδια της Άγκυρας να καταστεί περαιτέρω σημαντικός διαμετακομιστής υδρογονανθράκων από την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και τώρα από την Ανατολική Μεσόγειο προς την ΕΕ, χωρίς ωστόσο να αποκλείει τη διεύρυνση της ενεργειακής της σχέσης με τη Ρωσία. Αντίθετα, παρά τις αρχικές θετικές εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, η κατασκευή του TAP ενδέχεται να λειτουργήσει ως «Δούρειος Ίππος» στην πραγματοποίηση του μεγαλεπήβολου ελληνικού σχεδίου για τον East Med, καθώς τον καθιστά ως οικονομικά ασύμφορη και μη ρεαλιστική επιλογή. [4]

[1] Amiram Barkat, Globes Israel’s Business Arena, “Turkish minister: We’re interested in Israeli gas”, October 31, 2013
[2] Hürriyet, “Turkey ‘earns $12 billion’ from Baku pipeline”, April 15 2014
[3] U.S. Energy Administration Information, “Turkey-Analysis”, February 1, 2013
[4] «Ο αγωγός TAP θα λειτουργήσει ανταγωνιστικά στην εξαγωγή του ισραηλινού, κυπριακού και του πιθανού μελλοντικού ελληνικού φυσικού αερίου προς τις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας; Αν ναι, τότε ποιες θα είναι οι συνέπειες για την Ελλάδα και την Κύπρο ως προς την εκμετάλλευση αυτών των αποθεμάτων υδρογονανθράκων; Κατά πόσο η θέση και η λειτουργία του TAP θα ληφθεί υπόψη από τους Ισραηλινούς, με αποτέλεσμα να επιλέξουν τη σύνδεσή τους με αυτόν, αντί να επιλέξουν το σχεδιασμό ενός αγωγού Ανατολικής Μεσογείου–Κρήτης–Ηγουμενίτσας–Ιταλίας, που σαφώς προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα; Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι η ευθεία απόσταση από τα ισραηλινά ενεργειακά πεδία της Ανατολικής Μεσογείου μέχρι τον αγωγό TAP είναι περίπου 700 χιλιόμετρα (περιοχή της Άγκυρας) και το κόστος σύνδεσης υπολογίζεται σε δύο έως τρία δισ. δολάρια. Αντίθετα, η κατασκευή ενός τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο υπολογίζεται σε περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Φυσικά, τα ίδια δεδομένα θα έχει να επεξεργασθεί και η Κυπριακή Δημοκρατία, σε περίπτωση που τα αποθέματά της σε φυσικό αέριο είναι εξαγώγιμα. Δηλαδή, Τελ Αβίβ και Λευκωσία δεν είναι απίθανο να καταλήξουν στην επιλογή διασύνδεσης με τον TAP, μέσω Τουρκίας».
Βασίλης Γιαννακόπουλος, GeoStrategy, «Το αζέρικο φυσικό αέριο και τα ερωτήματα για τον TAP», 28 Ιουνίου 2013

http://www.geostrategy.gr/pdf/20130628%20TAP.html

Βασίλης Γιαννακόπουλος
 Άρθρο του GeoStrategy στο ΠΟΝΤΙΚΙ

Ελλάδα

«Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» στην ηλεκτρική ενέργεια

Δημοσιεύτηκε

στις

Χάρη στις τεχνολογικές εφαρμογές του ευέλικτου συνεχούς ρεύματος, η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μπορεί να μετατραπεί από διακοπτόμενη και ασταθής σε ευέλικτη και αποδοτική καθαρή ενέργεια και στη συνέχεια να φτάσει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Κίνα διαθέτει εταιρείες ηλεκτρικού εξοπλισμού με τις πιο προηγμένες τεχνολογίες, προσφέρει ένα πλήρες φάσμα εξειδικευμένων προϊόντων και έχει την πιο ολοκληρωμένη βιομηχανική αλυσίδα

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Κίνας Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ρητά ότι η χώρα μας θα συνεχίσει να εμβαθύνει τη συνεργασία της με τα κράτη-εταίρους της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» για την πράσινη ενέργεια. Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια αποτελεί σημαντικό μέρος του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και έχει καθοριστική σημασία για τη μελλοντική ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό και καταναλωτή ενέργειας παγκοσμίως, ενώ βρίσκεται στην κορυφή του κόσμου όσον αφορά το μέγεθος ανάπτυξης και χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ταυτόχρονα, διαθέτει πλούσια εμπειρία στα φωτοβολταϊκά, στην αιολική και την υδροηλεκτρική ενέργεια, καθώς και στη μεταφορά της παραγόμενης ισχύος σε μεγάλες αποστάσεις. Η χώρα μας επιθυμεί να ωθήσει τη διεθνή συνεργασία σε σχετικούς τεχνικούς τομείς, να συμβάλει στη μείωση του κόστους παραγωγής καθαρής ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο και να στηρίξει τον πράσινο μετασχηματισμό και τη μείωση των ρύπων των διάφορων χωρών.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ενός διαδρόμου ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί θεμέλιο λίθο για την αναμόρφωση του ενεργειακού τοπίου της Ευρώπης. Η Ευρώπη χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη ενεργειακή εξάρτηση από εξωτερικές πηγές στον κόσμο. Για πολλά χρόνια, η μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολή προς τη Δύση αποτελούσε σημαντικό μέσο κάλυψης του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή και οι παγκόσμιες γεωπολιτικές μεταβολές κατέστησαν ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη για ενεργειακή μετάβαση, με την ευρωπαϊκή ενεργειακή ανεξαρτησία να αποτελεί πλέον προτεραιότητα. Η Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι πλούσια σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και χαρακτηρίζεται από χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Αντίθετα, στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα η ενεργειακή κατανάλωση είναι υψηλή. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η πρόταση για τη μεταφορά παραγόμενης ισχύος από τον Νότο στον Βορρά, δηλαδή η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη προς το εσωτερικό της ευρωπαϊκής ηπείρου κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος. Στην Κίνα λέμε ότι «αν επιζητείς τον πλούτο, φτιάξε πρώτα έναν δρόμο». Η φράση αυτή εμπεριέχει τη βασική λογική πίσω από την ταχεία ανάπτυξη των υποδομών της Κίνας τις τελευταίες δεκαετίες. Οι μεταφορές αποτελούν το κλειδί για τη μεγάλης κλίμακας μετακίνηση των παραγωγικών συντελεστών σε μεγάλες αποστάσεις. Το ίδιο ισχύει και για τα ενεργειακά ζητήματα. Εάν η Ευρώπη επιθυμεί την ενεργειακή ανεξαρτησία, πρέπει να μεταφέρει τεράστιες ποσότητες ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Η υλοποίηση αυτής της στρατηγικής απαιτεί τη δημιουργία ενός διαδρόμου ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Σιάο Τζουντσένγκ. Φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η ΕΛΛΑΔΑ αποτελεί σημαντικό κόμβο σε αυτόν τον ευρωπαϊκό διάδρομο της ηλεκτρικής ενέργειας. Χάρη στη μοναδική γεωγραφική της θέση ανάμεσα σε τρεις ηπείρους -την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική-, η χώρα αποτελεί εκ φύσεως σταθμό διαμετακόμισης ενέργειας. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα διαθέτει άφθονες πηγές καθαρής ενέργειας, όπως ηλιακή και αιολική ενέργεια, που προσδίδουν στη χώρα έναν μοναδικό ρόλο με πολλές δυνατότητες στο περιφερειακό ενεργειακό τοπίο.

Η ΣΙΝΟΕΛΛΗΝΙΚΗ συνεργασία στην ηλεκτρική ενέργεια βασίζεται στους συμπληρωματικούς πόρους των δύο χωρών και διαθέτει τεχνολογικά πλεονεκτήματα και ευρείες προοπτικές. Ωστόσο, για να μπορέσει η Ελλάδα να διαδραματίσει στο έπακρο τον ρόλο της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, πρέπει πρώτα να αντιμετωπιστεί μια σειρά προκλήσεων, ιδιαιτέρως σε τεχνικό επίπεδο. Καθώς η χώρα βρίσκεται σχετικά μακριά από το κέντρο της ευρωπαϊκής ηπείρου, στα παραδοσιακά μέσα μεταφοράς ενέργειας εναλλασσόμενου ρεύματος εμφανίζονται προβλήματα όπως μεγάλες απώλειες ισχύος και περιορισμένες αποστάσεις μεταφοράς. Για τον λόγο αυτό, κατά την ανάπτυξη του ελληνικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις προηγμένες τεχνολογίες μεταφοράς συνεχούς ρεύματος, και ιδιαιτέρως στις τεχνολογίες ευέλικτου συνεχούς ρεύματος και εξαιρετικά υψηλής τάσης, έτσι ώστε να επιτευχθεί αποτελεσματική μεταφορά ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Χάρη στις τεχνολογικές εφαρμογές του ευέλικτου συνεχούς ρεύματος, η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μπορεί να μετατραπεί από διακοπτόμενη και ασταθής σε ευέλικτη και αποδοτική καθαρή ενέργεια και στη συνέχεια να φτάσει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες μέσω ενός δικτύου μεταφοράς συνεχούς ρεύματος εξαιρετικά υψηλής τάσης.

Η ΚΙΝΑ διαθέτει εταιρείες ηλεκτρικού εξοπλισμού με τις πιο προηγμένες τεχνολογίες, προσφέρει ένα πλήρες φάσμα εξειδικευμένων προϊόντων και έχει την πιο ολοκληρωμένη βιομηχανική αλυσίδα στον κόσμο. Η σειρά των κινεζικών αυτών προϊόντων μπορεί να καλύψει πλήρως τις ανάγκες των διάφορων ενεργειακών έργων. Οι χώρες μας αλληλοσυμπληρώνονται σε πόρους και τεχνολογία, δημιουργώντας ευρείες προοπτικές συνεργασίας στον τομέα αυτό.

ΕΙΜΑΙ σίγουρος ότι το μεγάλο έργο του ευρωπαϊκού διαδρόμου της ηλεκτρικής ενέργειας θα προωθήσει τη συνεργασία ανάμεσα στις κινεζικές και τις ελληνικές επιχειρήσεις και θα ωφελήσει τους Ευρωπαίους, συμβάλλοντας περαιτέρω στην ευημερία των λαών μας.

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Ενεργειακά-Αγωγοί

Γιατί στην Κίνα οι πυρηνικοί σταθμοί «φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια»

Δημοσιεύτηκε

στις

REUTERS/Mike Blake//File Photo

Οι σταθμοί παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στην Κίνα «ξεφυτρώνουν» συνεχώς

Την τελευταία δεκαετία, η χώρα έχει προσθέσει περισσότερα από 34 γιγαβάτ πυρηνικής δυναμικότητας, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των αντιδραστήρων σε 55, ενώ άλλοι 23 είναι υπό κατασκευή.

Για την ιστορία, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να έχουν τον μεγαλύτερο «στόλο» πυρηνικών εργοστασίων στον κόσμο με 94 αντιδραστήρες.

Οι ΗΠΑ «χρειάστηκαν όμως σχεδόν 40 χρόνια για να αναπτύξουν την ίδια δυνατότητα πυρηνικής ενέργειας, που πέτυχε η Κίνα σε μόλις 10 χρόνια», ανέφερε το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας, σε σημείωμα που δημοσιεύθηκε την περασμένη Δευτέρα και υπογραμμίζει την ταχεία ανάπτυξη της κινεζικής πυρηνικής ενέργειας.

Στα τέλη του 2023  και μετά από 10 χρόνια εργασιών, η Κίνα έθεσε σε λειτουργία το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο 4ης γενιάς, στον κόσμο. Κατασκευάστηκε στον κόλπο Σιντάο, στην επαρχία Σαντόγκ που τροφοδοτείται από δύο μικρούς υψηλής θερμοκρασίας αερόψυκτους αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMR), με ισχύ 210 μεγαβάτ ο καθένας.

Το ιδιαίτερο με τους αντιδραστήρες αυτούς είναι ότι λέγεται ότι είναι ασφαλέστεροι και πιο αποτελεσματικοί από τους συνηθισμένους. Το ραδιενεργό καύσιμο συσκευάζεται σε μπάλες, διαμέτρου 6 εκατοστών και επομένως είναι ελαφρώς μικρότερες από μια μπάλα του τένις. Κάθε αντιδραστήρας περιέχει έως και 430.000 από αυτές τις μπάλες. Μία σφαίρα λέγεται ότι αποδίδει τόση ενέργεια όσο 1,5 τόνος άνθρακα.

Και στο φεγγάρι

Ταυτόχρονα, η Κίνα μαζί με τη Ρωσία εξετάζουν το ενδεχόμενο κατασκευής πυρηνικού σταθμού στη Σελήνη μεταξύ 2033 και 2035. Μια σκέψη που δεν είναι παράλογη.

Είναι γνωστό ότι η Κίνα έχει σχεδιάσει να στείλει αστροναύτες στη Σελήνη πριν από το 2030.

Η Κίνα είναι πάντως ο μεγαλύτερος καταναλωτής πρώτων υλών στον κόσμο και η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο, πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μια οικονομία αυτού του μεγέθους χρειάζεται να παράγει τεράστιες ποσότητες ενέργειας για να συνεχίσει και να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στη βιομηχανία της και στους περισσότερους από 1,4 δισεκατομμύρια, κατοίκους της.

Ταυτόχρονα, η πρόκληση είναι μεγάλη, καθώς το Πεκίνο χρειάζεται να μειώσει και τις εκπομπές CO2. Για το λόγο αυτό, η Κίνα έχει ένα σαφές σχέδιο: να γίνει η πρώτη δύναμη  παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, στον κόσμο.

Το σχέδιο αυτό εξελίσσεται με μεγάλη ταχύτητα  και η Κίνα αναμένεται στα επόμενα 10 χρόνια να ξεπεράσει τις ΗΠΑ στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, σύμφωνα με υπολογισμούς του BloombergNEF και του Ινστιτούτου Ενεργειακής Έρευνας .

Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν περίπου το 30,3% της παγκόσμιας πυρηνικής παραγωγής, αλλά η πρόοδός τους ουσιαστικά έχει σταματήσει, ενώ η Κίνα έχει πολλαπλασιάσει το δυναμικό της. Μόνο εφέτος, τρεις ή τέσσερις νέοι αντιδραστήρες θα προστεθούν στο εθνικό πυρηνικό δυναμικό, που θα ανεβάσουν την ισχύ της Κίνας σε περίπου 60,8 γιγαβάτ, λέει ο Λου Τιεζόνγκ, πρόεδρος της China National Nuclear Corporation, στο πρακτορείο Bloomberg.

Οι πυρηνικοί στόχοι

Η Κίνα ποντάρει στην πυρηνική ενέργεια εδώ και χρόνια, ενώ οι προηγμένες χώρες της Δύσης «περιθωριοποίησαν» την παραγωγή τους και τώρα, που έχουν παγιδευτεί στην ενεργειακή κρίση, δεν έχουν τα εργαλεία για να αναπληρώσουν τον χαμένο χρόνο.

Ταυτόχρονα, οι Κινέζοι είναι πολύ καλοί στο σχεδιασμό και την εκτέλεση αυτού του τύπου πολύπλοκων και ακριβών βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Ενώ η Δύση έχει σχεδόν ξεχάσει πώς να κατασκευάσει ένα πυρηνικό εργοστάσιο.

Για παράδειγμα, ο τελευταίος πυρηνικός σταθμός που ξεκίνησε να κατασκευάζεται στη Γηραιά Ήπειρο ήταν το 2005 στη Φινλανδία και τελικά εγκαινιάστηκε το 2021, μετά από χρόνια καθυστερήσεων και υπερβάσεων κόστους.

Οι ειδικοί λένε ότι η ΕΕ και άλλες προηγμένες χώρες έχουν χάσει αυτό που είναι γνωστό ως τεχνογνωσία της παραγωγής συμβατικών πυρηνικών σταθμών. Η αλυσίδα εφοδιασμού για την κατασκευή ενός συμβατικού πυρηνικού εργοστασίου έχει σκουριάσει, δεν υπάρχουν εταιρείες που να παρέχουν υποστήριξη ή το ανθρώπινο κεφάλαιο έτοιμο να το κάνει γρήγορα και αποτελεσματικά.

Στην Κίνα συμβαίνει το αντίθετο. Οι κινεζικές εταιρείες ολοκληρώνουν μάλιστα την ανέγερση αντιδραστήρων και στο εξωτερικό σε σχετικά ελκυστικά χρονικά πλαίσια. Η Κίνα κατασκεύασε με επιτυχία έξι πυρηνικούς αντιδραστήρες στο Πακιστάν, σε λιγότερο από έξι χρόνια τον καθένα.

Πυρηνική βοήθεια και στην Τουρκία

Η Τουρκία υποστηρίζει επίσης ότι είναι κοντά στην επίτευξη συμφωνίας με την Κίνα για την κατασκευή νέου πυρηνικού σταθμού.

Ο υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ είπε ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν «σε λίγους μήνες», αφού Κινέζοι αξιωματούχοι επισκέφθηκαν πρόσφατα την πιθανή τοποθεσία του μελλοντικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. «Είμαστε σε συζητήσεις με μια κινεζική εταιρεία για μεγάλο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Μπαϊρακτάρ.

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Ελλάδα

Τι συμβαίνει με τους υδρογονάνθρακες: Η περιπέτεια της Energean, η Κρήτη και η ExxonMobil

Δημοσιεύτηκε

στις

Γραφειοκρατία και δικαστικές προσφυγές προβληματίζουν ExxonMobil, Energean και HELLENiQ ENERGY

Τον Νοέμβριο του 2023 η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενέκρινε με απόφαση της τους περιβαλλοντικούς όρους για την πρώτη μετά από δεκαετίες ερευνητική γεώτρηση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.

Ουσιαστικά μετά από 9 ολόκληρα χρόνια από τότε που παραχωρήθηκε η το block «Ιωάννινα» άνοιξε ο δρόμος για την πρώτη γεώτρηση. Εννέα χρόνια κατά τα οποία οι επενδυτές Repsol (αποχώρησε) και η Energean ήρθαν αντιμέτωπες με δικαστικές προσφυγές κατά των σεισμικών ερευνών αλλά και με μπόλικη γραφειοκρατία καθώς και με κυβερνητικές παλινωδίες ως προς τη στήριξη ή μη των ερευνών για υδρογονάνθρακες.

Η περιοχή έχει μισθωθεί από την ελληνικών συμφερόντων Energean, η οποία δραστηριοποιείται στον Πρίνο και φυσικά στα πλούσια σε υδρογονάνθρακες υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ κ.α.

Η περιπέτεια της Energean

Βάση του χρονοδιάγραμματος η Energean επρόκειτο να εκκινήσει τις διαδικασίες προετοιμασίας της γεώτρησης, για την οποία έχουν ταχθεί υπέρ όλοι οι τοπικοί φορείς, η περιφέρεια και άλλες αρμόδιες υπηρεσίες.

Και πράγματι ξεκίνησε την αναζήτηση λιμανιού, γεωτρύπανου την αδειοδοτική διαδικασία για το εργοτάξιο κλπ.

Μόλις τον Φεβρουάριο του 2024 ομάδα κατοίκων και άλλων συλλογικών φορέων προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, έλαχε καθολικής θετικής γνωμοδότησης!

Το ΣτΕ αποφάσισε να εκδικάσει την υπόθεση τον Οκτώβριο του 2024… Δηλαδή 8 μήνες μετά την προσφυγή και μία επένδυση της τάξης των 35 με 40 εκατ. ευρώ μόνο στη φάση της πρώτης γεώτρησης βρίσκεται στον αέρα…

Ο χρόνος εκδίκασης της προσφυγής και της έκδοσης της απόφασης λειτουργεί αποτρεπτικά για τους επενδυτές, σύμφωνα με πηγές της πετρελαϊκής αγοράς.

Η Κρήτη και η ExxonMobil

Αντίστοιχα προβλήματα είχαν αντιμετωπίσει και πριν από δύο χρόνια η τότε κοινοπραξία των TotalEnergies – ExxonMobil – HELLENiQ ENERGY στα δύο πολλά υποσχόμενα σε κοιτάσματα φυσικού αερίου υπεράκτια blocks της Κρήτης.

Το αποτέλεσμα ήταν τον Απρίλιο του 2022 να αποχωρήσει η γαλλική TotalEnergies μη πιστεύοντας στην ταχύτητα απονομής της Δικαιοσύνης, όπως είχε διαπιστώσει άλλωστε και με τις δικαστικές προσφυγές κατά της απόφασης για τις σεισμικές έρευνες.

Η ExxonMobil πήρε πάνω της τις παραχωρήσεις «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» αναλαμβάνοντας ρόλο operator με εταίρο την HELLENiQ ENERGY τις σεισμικές έρευνες.

Οι δύο εταιρείες βρίσκονται στο στάδιο της λήψης επενδυτικής απόφασης για το αν θα διενεργήσουν ή όχι την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Κρήτη με εκτιμώμενο χρόνο λήψης της απόφασης από 12 έως 18 μήνες.

Πηγές αναφέρουν στον ΟΤ, ότι υπάρχει προβληματισμός στην κοινοπραξία για το ενδεχόμενο δικαστικής προσφυγής όταν κι εφόσον προχωρήσουν στην απόφαση για γεώτρηση.

Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης

Την άνοιξη του 2022 ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση ανακοίνωσε την κυβερνητική απόφαση για την επίσπευση του ερευνητικού προγράμματος στα θαλάσσια blocks της Κρήτης και του Ιονίου Πελάγους καθώς και του χερσαίου στα «Ιωάννινα».

Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) έτρεξε σε συνεργασία με τις πετρελαϊκές ταχύτατα τις σεισμικές έρευνες.

Όμως, η νέα δικαστική προσφυγή στο χερσαίο μπλοκ στα Ιωάννινα, προβληματίζει. Και κυρίως προβληματίζει ο χρόνος της έκδοσης των αποφάσεων αλλά και η διάρκεια της υπομονής των επενδυτών, όπως τουλάχιστον σημειώνουν στον ΟΤ παράγοντες της πετρελαϊκής αγοράς.

Το «μπλοκ 10»

Πριν από λίγες ημέρες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε τη δημιουργία θαλάσσιου πάρκου στην περιοχή του «μπλοκ 10» στο Ιόνιο Πέλαγος στον Κυπαρισσιακό Κόλπο το οποίο έχει μισθωθεί για έρευνες υδρογονανθράκων από την HELLENiQ ENERGY.

Και στο οποίο δαπανήθηκαν μερικά εκατομμύρια ευρώ για σεισμικές έρευνες.

Ουσιαστικά, αν και η κυβέρνηση είχε αποφασίσει την εκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων λίγους μήνες μετά υπαναχώρησε και έριξε απαγορευτικό.

Οι αντιδράσεις

Οι πετρελαϊκές που έλαβαν σοβαρά υπόψη τους τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού την άνοιξη του 2022 έρχονται αντιμέτωπες με νέα δεδομένα.

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν στον ΟΤ πηγές από το χώρο του upstream.

Και το πλέον ανησυχητικό είναι πώς βλέπουν την πρόκληση νέων εμποδίων και νέων αντιδράσεων.

Σήμερα 29 Απριλίου η «Πανελλαδική συνέλευση για την προστασία της Ελληνικής Τάφρου» με ανακοίνωση της προανήγγειλε ουσιαστικά το μπλοκάρισμα των όποιων ερευνών για υδρογονάνθρακες σε Κρήτη και Ιόνιο Πέλαγος: «Μέσα στην δήθεν προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή που προβλέπεται στο Ιόνιο, υπάρχει το λεγόμενο «μπλοκ 10» στον Κυπαρισσιακό κόλπο ήδη παραχωρημένο σε πετρελαϊκές εταιρείες για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων», αναφέρει η οργάνωση και συνεχίζει: «Και πως νοείται προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος όταν στην διπλανή από την εξαγγελθείσα προστατευόμενη περιοχή του Ιονίου, στο μπλοκ Νοτιοδυτικά τη Κρήτης, μέχρι προχθές εξαπολύονταν οι ηχητικές βόμβες των τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών που διώχνουν ή και θανατώνουν τα θαλάσσια θηλαστικά, ενώ αν προχωρήσουν σε δοκιμαστικές ή παραγωγικές γεωτρήσεις, αύριο θα γειτνιάζει με μία βιομηχανική θαλάσσια ζώνη γεμάτη πλατφόρμες εξόρυξης, αγωγούς μεταφοράς, πλοία εφοδιασμού και πλοιάρια απορρύπανσης που θα προσπαθούν να μαζέψουν τις αναμενόμενες διαρροές πετρελαιοειδών;»

Και τέλος προαναγγέλλει κινητοποιήσεις πάσας μορφής: «Θα πιέσουμε προς πάσα κατεύθυνση για να γίνει το αυτονόητο και ολόκληρη η Ελληνική Τάφρος να μπει σε καθεστώς απολύτου προστασίας, χωρίς ηχητικές βόμβες, τρυπάνια και πλατφόρμες εξόρυξης, χωρίς σόναρ και στρατιωτικές ασκήσεις, χωρίς την ανεξέλεγκτη κυκλοφορία των πλοίων».

Νέοι εταίροι

Οι προαναφερόμενες εξελίξεις και ιδίως η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης για επενδυτικές αποφάσεις λέγεται στην αγορά πώς προκαλεί κι άλλα εμπόδια.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πετρελαϊκές που έχουν αναλάβει τις παραχωρήσεις αναζητούν εταίρους για να επενδύσουν από κοινού και να μοιράσουν το κόστος των ερευνών και γεωτρήσεων.

Ωστόσο, οι χρονοβόρες διαδικασίες τρενάρουν τα όποια deals και επί της ουσίας αποθαρρύνουν τις επενδύσεις, λένε στην αγορά.

Πριν από ένα χρόνο είχε ακουστεί και το όνομα του κολοσσού της Chevron ότι ενδιαφερόταν να εισέλθει σε παραχωρήσεις του Ιονίου.

Όλες οι εξελίξεις γύρω από το ελληνικό upstream δείχνουν να έχουν παγώσει και να μην προχωρά καμία νέα επενδυτική κίνηση.

Πηγή: ot.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή