Του Κώστα Βενιζέλου
Με την προσοχή στραμμένη στις εσωτερικές εξελίξεις στην Τουρκία, που
ενδεχομένως να επηρεάσουν καταλυτικά τις διεργασίες στο Κυπριακό, οι
βασικοί παίκτες διαμορφώνουν τα επόμενα βήματα. Σύμφωνα με πληροφορίες,
τα Ηνωμένα Έθνη όπως κι άλλοι παράγοντες που εμπλέκονται στις
προσπάθειες, αντιλαμβάνονται πως η αβεβαιότητα στην Τουρκία ή ακόμη και
το ενδεχόμενο αστάθειας ενδεχομένως να φέρει τα ανατρέψει τους
σχεδιασμούς στο Κυπριακό.

Με βάση, πάντως, τους σημερινούς σχεδιασμούς, τα Ηνωμένα Έθνη και όσοι ενισχύουν τις κινήσεις τους, έχουν καθορίσει τα επόμενα βήματα ως εξής:

Πρώτο, να αρχίσουν με βάση το έγγραφο των δυο διαπραγματευτών συνομιλίες με στόχο να καταγραφούν συγκλίσεις ή και συμφωνίες στα βασικά θέματα. Επιδίωξη του Διεθνούς Οργανισμού είναι να διαμορφωθεί σημαντικό υλικό μέχρι το Σεπτέμβριο.

Δεύτερο, πρόθεση της Γραμματείας του Διεθνούς Οργανισμού και επί τούτου βολιδοσκοπήθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι, είναι να επαναφέρει τη διαδικασία υποβολής στο Συμβούλιο Ασφαλείας των εκθέσεων καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα για το Κυπριακό. Σε αυτές, τουλάχιστον στην πρώτη του φθινοπώρου, θα επιδιωχθεί να περιληφθούν στο κείμενο οι συγκλίσεις/συμφωνίες που θα επιτευχθούν μέχρι τότε και να «κλειδώσουν» σε επίσημο έγγραφο των Ηνωμένων Εθνών. Τούτο αποφεύγει οποιαδήποτε κίνηση καταγραφής σε επίσημο χωριστό ανακοινωθέν των συγκλίσεων καθώς θα θεωρηθεί ενδιάμεση συμφωνία και επί τούτου καταγράφηκαν αντιδράσεις από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Πληροφορίες φέρουν την υπό τον κ. Έσπεν Μπαρθ Άιντα ομάδα του Διεθνούς Οργανισμού για το Κυπριακό να επιδιώκει την παραγωγή σημαντικού υλικού μέχρι την έκθεση του Σεπτεμβρίου, ώστε «να αξίζει τον κόπο» να γίνει το βήμα αυτό και κυρίως για να μπορέσουν να προχωρήσουν προς την τελική ευθεία. Σημειώνεται πως εντός των επόμενων ημερών θα κυκλοφορήσει και η έκθεση για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για έξι ακόμη μήνες, στην οποία αναμένονται και αναφορές για τη διαδικασία διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.

Τρίτο, παραμένει στους σχεδιασμούς των Ηνωμένων Εθνών μια συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Μουσταφά Ακιντζί στη Νέα Υόρκη ή στην Γενεύη στην παρουσία του Γ.Γ. Αυτή δεν θα γίνει χρονικά την περίοδο πραγματοποίησης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το Σεπτέμβριο καθώς δεν το ευνοεί η Λευκωσία, αλλά μεταγενέστερα. Θα γίνει τον Οκτώβριο κατά πάσα πιθανότητα και αναλόγως, πάντα, με την επιτευχθείσα πρόοδο στις διαπραγματεύσεις.

Τέταρτο, υπάρχουν από διάφορες πλευρές αναφορές για σύγκληση πενταμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό στο τέλος του τρέχοντος χρόνου. Αυτό είναι ένα σενάριο το οποίο συζητά εσωτερικά ο ΟΗΕ εντάσσοντας το στον οδικό χάρτη που έχει διαμορφώσει άτυπα για την πορεία της διαδικασίας. Πληροφορίες, ωστόσο, αναφέρουν πως προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται να πιέζουν οι Τούρκοι. Ξένη διπλωματική πηγή ανέφερε πως η Τουρκία ευνοεί η διεθνής διάσκεψη στην οποία να έχουν βασικό ρόλο οι πέντε ( εγγυήτριες και δυο κοινότητες), να πάρει τη μορφή της σύναξης του Μπούργκερνστοκ το 2004.

Όλα αυτά, που συνιστούν εν πολλοίς τον οδικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, βρίσκονται σήμερα υπό την αίρεση των εξελίξεων στην Τουρκία αλλά και των προθέσεων της Άγκυρας. Είναι σαφές πως αποτελεί ίδιον του συστήματος εξουσίας της Τουρκίας να εξωτερικεύει τις κρίσεις που αντιμετωπίζει. Γι αυτό και οι σχεδιασμοί ναι μεν προωθούνται αλλά κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει κατά πόσο θα προχωρήσουν μέχρι τέλους.

Στις 16 Ιουλίου έρχεται ο Χάμοντ

Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ θα επισκεφθεί στην Κύπρο στις 16 Ιουλίου και η επίσκεψη του θα συμπέσει χρονικά με αυτή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Βρετανός αξιωματούχος αναμένεται ότι θα έχει επαφές τόσο στις ελεύθερες περιοχές με την κυπριακή κυβέρνηση όσο και στα κατεχόμενα με τον Μουσταφά Ακιντζί. Οι Βρετανοί αν και θεωρούν πως είναι ακόμη νωρίς φαίνεται ότι εκ των πραγμάτων θα αρχίσουν σιγά-σιγά να αγγίζουν και το θέμα των εγγυήσεων. Υπενθυμίζεται ότι ο Φίλιπ Χάμοντ θα ερχόταν στην Κύπρο στις 31 Μαρτίου (αρχικά θα παρέμεινε και την 1η Απριλίου), πλην όμως εκείνο το ταξίδι ακυρώθηκε καθώς περάν όλων των άλλων, θεωρήθηκε πως θα ήταν προεκλογική πάσα στον Ντερβίς Έρογλου. Υπήρξαν, βεβαίως και αντιδράσεις για το γεγονός ότι η κάθοδος του ημερολογιακά ήταν την επέτειο έναρξης του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Σημειώνεται πως μια πρώτη συζήτηση για το Κυπριακό και τις προοπτικές έγινε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες στη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Βρετανό Πρωθυπουργό, Ντέιβιντ Κάμερον.

Ετοιμάζουν πυρετωδώς κοινό έγγραφο

ΑΓΩΝΑ δρόμου πραγματοποιούν οι δυο διαπραγματευτές, Ανδρέας Μαυρογιάννης και Οζντίλ Ναμί, ώστε να προλάβουν να ετοιμάσουν μέχρι την Τετάρτη το έγγραφο, που θα υποβάλουν στον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Μουσταφά Ακιντζί. Η αυριανή νέα συνάντηση των Μαυρογιάννη και Ναμί, που θα είναι ολοήμερη, θα πρέπει- εάν προλάβουν- να ολοκληρώσουν την καταγραφή όλων των συγκλίσεων, τις επικαιροποιήσεις θέσεων και τις αποκλίσεις. Θα διαμορφωθεί, δηλαδή, μέσα από το έγγραφο το διαπραγματευτικό τοπίο, ώστε να αρχίσουν οι ουσιαστικές συνομιλίες Αναστασιάδη και Ακιντζί.

Είναι σαφές πως σε σχέση με το παρελθόν υπάρχουν στις συζητήσεις ένα θετικό κλίμα και είναι προφανές ότι τα πεδία συνεννόησης είναι ορατά. Παράλληλα, όμως, διαπιστώνονται και δυσκολίες, κυρίως στα κρίσιμα ζητήματα. Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν πως με τη διαμόρφωση του εγγράφου και την έναρξη των διαπραγματεύσεων η διαδικασία θα κινηθεί γρηγορότερα και θα έχει και αποτέλεσμα, επενδύοντας στους Αναστασιάδη και Ακιντζί.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, κρίσιμο θεωρείται και το στοίχημα για την εφαρμογή του συμφωνηθέντος πακέτου των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης ( ΜΟΕ). Ήδη από τις πρώτες συζητήσεις διαπιστώνονται δυσκολίες, που αφορούν και πρακτικά ζητήματα όπως και πολιτικά.

Ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα θα μεταβεί αύριο στην Αθήνα και θα έχει συνάντηση με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά. Την επομένη θα έχει στη Λευκωσία χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Μουσταφά Ακιντζί. Την Τετάρτη, όπως είναι γνωστό, θα πραγματοποιηθεί η κοινή συνάντηση, με την οποία σηματοδοτείται και η έναρξη των διαπραγματεύσεων.

πηγή