Ακολουθήστε μας

Αιγαίο

Oι Ελληνοτουρκικές “διαφορές” στο Αιγαίο – Οι “γκρίζες ζώνες’ – η απάντηση στις προκλήσεις των Τούρκων νομικών και πολιτικών

Δημοσιεύτηκε

στις

Πέτρου Ι.Μηλιαράκη*

Σε λίγο έχουμε την «επέτειο» των Ιμίων! Τα γεγονότα αυτά ήταν η αφορμή ώστε έκτοτε η Τουρκία να επιχειρεί με πρωτοφανείς «νομικούς» ισχυρισμούς να ανατρέψει το δίκαιο και την ιστορία. Συνεπώς χρήσιμο είναι να γίνει μια επανατοποθέτηση επί του ζητήματος αυτού.
Ενταύθα εκ προοιμίου επισημειώνεται ότι επουδενί υφίσταται «νομικό κενό» σε οποιαδήποτε Συνθήκη που ρυθμίζει το νομικό καθεστώς του Αιγαίου, είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης του Λονδίνου του 1913, είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης των Αθηνών του 1913, είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης του 1923, είτε αφορά στη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947. Ιδιαιτέρως δε ουδένα νομικό κενό καταλείπεται και από την τήρηση των Αρχών, προνοιών και δεσμεύσεων του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όπως αυτό υιοθετήθηκε με τη Σύμβαση του Montego Bay της Ιαμαϊκής του 1982. Ειδικότερα:

α) Με τα γεγονότα των Ιμίων (Ιανουάριος 1996), η Τουρκική πλευρά εφεύρε και προέβαλε τον ισχυρισμό περί «γκρίζων ζωνών», με «νομικό επιχείρημα» ότι τα διεθνή κείμενα που δεσμεύουν τις δύο χώρες (Ελλάδα και Τουρκία) αφήνουν «νομικό κενό» και δεν ρυθμίζουν δήθεν το καθεστώς όλων των νησίδων και βραχονησίδων του Αιγαίου Πελάγους!
β) Η νομική αυτή «αφύπνιση»(!) της γείτονος Τουρκίας που λαμβάνει χώρα 73 χρόνια μετά από την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης και 49 χρόνια από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, είναι και ανιστόριτη και νομικώς αβάσιμη.
Προς αποκατάσταση του δικαίου, αλλά και της ιστορικής αλήθειας, αναγκαίο είναι να επισημειωθούν ενταύθα τα εξής:
1. Με το άρθρο 5 της Συνθήκης Ειρήνης του Λονδίνου του Μαΐου του 1913 που υπογράφηκε αφενός μεταξύ της Ελλάδας, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου και της Βουλγαρίας και της Τουρκίας αφετέρου, τα Κράτη-Μέλη, εμπιστεύθηκαν στις Μεγάλες Δυνάμεις τον καθορισμό της τύχης όλων των Οθωμανικών Νήσων του Αιγαίου Πελάγους.
2. Με το άρθρο 15 της Συνθήκης Ειρήνης των Αθηνών του Νοεμβρίου του έτους 1913, μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, αναλαμβάνεται η δέσμευση της υποχρέωσης να αποδεχθούν Ελλάδα και Τουρκία την όποια απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων που θα αφορά στην τύχη των Οθωμανικών Νήσων του Αιγαίου Πελάγους.
3. Με βάση τις δύο αυτές προαναφερόμενες Διεθνείς Συνθήκες επακολούθησε η Διακοίνωση Ιανουαρίου / Φεβρουαρίου 1914 με την οποία οι Μεγάλες Δυνάμεις (που είχαν νομιμοποιηθεί επί τούτω), αποφάσισαν και παρέδωσαν, και έτσι περιήλθαν στην Ελλάδα, όλα τα νησιά του Αιγαίου με εξαίρεση την Ίμβρο, την Τένεδο και το Καστελόριζο, τα οποία επεστράφησαν στην Τουρκία. (Για το Καστελόριζο θα γίνει αναφορά αμέσως παρακάτω. Ιδιαιτέρως δε λόγω και της νομικοπολιτικής υπεροχής της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης [ΑΟΖ], το Καστελόριζο αποτελεί τη λυδία λίθο της όλης υπόθεσης).
4. Με βάση το άρθρο 12 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης του έτους 1923 επικυρώνεται η Κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά της «Ανατολικής Μεσογείου» εκτός από την Ίμβρο, την Τένεδο και τις Λαγούσες και θεσπίζεται ειδικός κανόνας βάσει του οποίου μόνο τα νησιά που ευρίσκονται σε μικρότερη απόσταση των τριών (3) ναυτικών μιλίων από την Ασιατική Ακτή, παραμένουν υπό τουρκική κυριαρχία.
Έτσι, με τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης εκχωρούνται όλα τα άλλα νησιά της «Ανατολικής Μεσογείου» στην Ελλάδα, με εξαίρεση μόνο όσα ρητώς δεν της παραχωρούνται. Τούτος ο αυστηρός κανόνας δικαίου αποτελεί αντιστροφή στο τουρκικό «νομικό επιχείρημα», περί δήθεν «κενών δικαίου».
Επίσης, με την αυτή Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης και με το άρθρο 16, η Τουρκία δηλώνει ευθέως ότι παραιτείται από κάθε τίτλο και οποιοδήποτε δικαίωμα επί όλων των νήσων, εκτός εκείνων που η κυριαρχία τους έχει αναγνωρισθεί με τη συγκεκριμένη Συνθήκη της Λωζάνης. Δηλαδή προδήλως βέβαιον είναι ότι με απόλυτη σαφήνεια καθορίζονται τα δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο, χωρίς να δημιουργούνται αμφισβητήσεις ή κενά στα όρια της κυριαρχίας της.
Περαιτέρω -περί του Καστελόριζου:
5. Αξιοσημείωτο είναι ότι με τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης, περιέρχονται στην Ιταλία, όλα τα νησιά της Δωδεκανήσου. Τα νησιά δε αυτά αναφέρονται και απαριθμούνται λεπτομερώς ήτοι: Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσσος, Δήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος. Λέρος, Πάτμος, Σύμη, Λιψώς και Κως. Ρητώς δε αναφέρεται ότι υπό την κυριαρχία της Ιταλίας περιέρχεται και η νήσος Καστελόριζο. Δηλαδή με τον ύστερο αυτό κανόνα του 1923, ακυρώνεται(!) η με τη Διακοίνωση Ιανουαρίου/Φεβρουαρίου 1914 παράδοση του Καστελόριζου στην Τουρκία!
6. Με τη συνομολόγηση ήδη της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης, η Τουρκία παραιτήθηκε υπέρ της Ιταλίας παντός δικαιώματός της επί των νήσων της Δωδεκανήσου και των εξ αυτών εξαρτημένων νησίδων (που κατέχονταν ήδη από την Ιταλία). Ορίζεται δε ότι, το ζήτημα που αφορά στα Δωδεκάνησα, θα κανονισθεί μεταξύ των ενδιαφερομένων (Ελλήνων – Δωδεκανησίων – Ιταλών). Ως εκ τούτου κατά τρόπο αδιστάκτως βέβαιον, η Τουρκία ρητώς: α) δεν αναγνωρίζει δικαιώματα υπέρ αυτής επί της Δωδεκανήσου και β) ρητώς παραιτείται από οποιοδήποτε ζήτημα αφορά νήσους και βραχονησίδες στο πλέγμα της Δωδεκανήσου.
Έτσι με το άρθρο 14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων του Φεβρουαρίου του έτους 1947, η Δωδεκάνησος παραχωρήθηκε στην Ελλάδα. Υπόψη δε ότι στη Συνθήκη αυτή των Παρισίων συμβαλλόμενο μέρος δεν είναι η Τουρκία. Η παραχώρηση αυτή, που αφορά άλλωστε ιστορικά ελληνικές νήσους, ήταν και μια δικαίωση για την προσφορά της Ελλάδας στον αγώνα κατά του φασισμού-ναζισμού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πόλεμο, στον οποίο μάλιστα η Τουρκία δεν είχε καν εμπλακεί!
7. Τέλος (και ειδικότερα ως προς το ζήτημα των Ιμίων), αναγκαίο είναι να υπομνησθεί στην Τουρκία ότι στους επίσημους χάρτες της του Υπουργείου Εξωτερικών του 1953 και του 1971, τα Ίμια βρίσκονται εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, ενώ ο επίσημος χάρτης αυτού τούτου του τουρκικού στρατού («βαθύ κράτος») του 1969 αναφέρει τα Ίμια όχι ως Καρντάκ («Kardak») αλλά ως Ίμια («Immia») και τα εντάσσει απολύτως εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Τα προαναφερόμενα είναι αναγκαία να αντιπαρατεθούν στις ανιστόρητες και εξωνομικές προκλήσεις των Τούρκων «νομικών» και «πολιτικών».
————————————–
* Ο Πέτρος Ι. Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια Στρασβούργου και Λουξεμβούργου (ECHR & GC-EU)

Αιγαίο

Το σύνδρομο της Στοκχόλμης στο ελληνοτουρκικό σύστημα

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Του Νίκου Ιγγλέση
26/09/2024 

Η συνάντηση Κ. Μητσοτάκη – Ρ.Τ. Ερντογάν στη Ν. Υόρκη, στις 24-9-24, ήταν η έκτη τούς τελευταίους δεκαπέντε μήνες. Πρόκειται για «πολιτικό έρωτα» μεταξύ των δύο ηγετών, ιδιαίτερα μετά τη Διακήρυξη των Αθηνών (Δεκέμβριος ’23) ή για το «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» όπου το θύμα μέσω ψυχολογικών και συναισθηματικών διεργασιών καταλήγει να ερωτευθεί το θύτη του;

Σε τί αλήθεια αποσκοπούν όλες αυτές οι συναντήσεις, οι συνομιλίες, τα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης», η λεγόμενη θετική ατζέντα κ.α.; Πού είναι το «παράθυρο ευκαιρίας» που βλέπει η Κυβέρνηση;  Ένα είναι βέβαιο: Όλα αυτά δεσμεύουν την Ελλάδα να μην επιχειρήσει να ανατρέψει το, δυσμενές γι’ αυτήν, status quo στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και απενοχοποιούν, στη διεθνή σκηνή, την αναθεωρητική – επεκτατική Τουρκία.

Ποιά είναι τα διαχρονικά ζητήματα της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης που, κατά την Κυβέρνηση, θα προωθήσει τη λύση τους ο διάλογος;

1) Η Ελλάδα δικαιούται να ασκήσει το μονομερές δικαίωμα που της δίνει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας να αυξήσει, δηλαδή, τα χωρικά ύδατά της μέχρι τα 12 ν.μ. στο Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο και την άρση τού, επ’ αυτού, τουρκικού casus belli; Όχι, υποστηρίζει η Άγκυρα.

2) Τα ελληνικά νησιά που μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη δραστηριότητα διαθέτουν την ίδια ΑΟΖ (μέχρι 200ν.μ.) με αυτήν της ηπειρωτικής χώρας, όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας; Όχι, διαθέτουν μόνο χωρικά ύδατα 6 ν.μ. αντιτείνει η Τουρκία.

3) Τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου δικαιούνται να είναι στρατιωτικοποιημένα γιατί απειλούνται; Θυμίζουμε το «Θα έρθουμε μια νύχτα ξαφνικά». Όχι, πρέπει να είναι αποστρατικοποιημένα σύμφωνα με τις Συνθήκες Λωζάνης-Παρισίων, λέει η Τουρκία.

4) Η Ελλάδα μπορεί να καταθέσει στην ΕΕ τους χάρτες του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, όπως έχει κάνει η Κυπριακή Δημοκρατία; Μια τέτοια ενέργεια θα σήμαινε ανακήρυξη (όχι οριοθέτηση) της συνολικής ελληνικής ΑΟΖ, χωρίς αυτό να προκαλέσει τη σφοδρή τουρκική αντίδραση;

5) Τα Θαλάσσια Πάρκα, που εξαγγέλθηκαν, θα υλοποιηθούν ή ξεχάστηκαν για να μην χαλάσει το θετικό κλίμα; Η Άγκυρα δήλωσε ότι απαιτείται η συναίνεσή της.

6) Το παράνομο, κατά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, Τουρκολυβικό Μνημόνιο θα ακυρωθεί ή θα παρεμποδίζει την όποια εκμετάλλευση της οριοθετημένης ελληνικής ΑΟΖ με την Αίγυπτο;

7) Τα αφηγήματα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και των «Γαλάζιων Αιθέρων» αποτελούν ευθεία αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος. Η Τουρκία διεκδικεί το μισό Αιγαίο, ανατολικά του 25ου Μεσημβρινού και όλη τη θαλάσσια έκταση μεταξύ Ρόδου και Κύπρου (βλέπε χάρτη). Μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει αποδεκτό;

8) Στην Κύπρο η Τουρκία ζητάει τη διεθνή αναγνώριση της κατεχόμενης ζώνης ως ανεξάρτητο κράτος. Παράλληλα διακηρύσσει ότι τα κατοχικά στρατεύματά της θα παραμείνουν εσαεί στη νησί. Ο Ελληνισμός μπορεί να το αποδεχτεί;

9) Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ. Θράκης που η Άγκυρα, ενάντια στη Συνθήκη της Λωζάνης, αποκαλεί τουρκική, χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια ως «στρατηγική μειονότητα» για την υβριδική αποσταθεροποίηση της Ελλάδας και επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις της. Η Κυβέρνηση και το υπόλοιπο κυρίαρχο πολιτικό σύστημα δεν αντιδρούν για να μη θυμώσει η Τουρκία.

Όλα αυτά και άλλα σημαντικά ζητήματα προδιαγράφουν το αποτέλεσμα του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Η Τουρκία κερδίζει χρόνο και ισχυροποιείται. Η Διακήρυξη των Αθηνών διευκόλυνε την Άγκυρα στην απόκτηση των αμερικανικών F-16 (40 + 80 αεροσκάφη και άφθονα όπλα). Η συνέχιση του διαλόγου διευκολύνει την Τουρκία για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων στην πολεμική βιομηχανία της και ίσως στην απόκτηση των F-35. Η Ελλάδα χάνει χρόνο, δεν ασκεί τα νόμιμα δικαιώματά της και δεν ανατρέπει το status quo, στο οποίο έχει εγκλωβιστεί. Η Τουρκία, από την πλευρά της, επιμένει να προβάλλει συνεχώς τις διεκδικήσεις της, όταν απαιτείται τις επιβάλλει δια του καταναγκασμού (π.χ. πρόσφατα στην Κάσο) και στο τέλος θα επικαλεστεί «τις πραγματικότητες επί του πεδίου»  ως ένα είδος «χρησικτησίας» για να τις νομιμοποιήσει στη διεθνή σκηνή.

Το Μεταναστευτικό  

Η Κυβέρνηση προβάλλει ως επιτυχία του διαλόγου τη συνεργασία με την Τουρκία για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών. Πρόκειται για προπαγάνδα εσωτερικής κατανάλωσης. Αλήθεια, πώς φτάνουν οι μετανάστες από την Κεντρική Ασία, το Κέρας ή την υποσαχάρια Αφρική στην Τουρκία; Έρχονται περπατώντας; Όχι βέβαια. Φτάνουν με πτήσεις των τουρκικών αερογραμμών (χωρίς visa) στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί προωθούνται στον Έβρο και στις ακτές του Αιγαίου. Υπάρχει κανείς αφελής που πιστεύει ότι όλο αυτό το traffic γίνεται εν αγνοία των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών, της στρατοχωροφυλακής και της αστυνομίας; Οι διακινητές είναι απλώς τα εκτελεστικά όργανα των υβριδικών επιχειρήσεων της Τουρκίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Frontex το πρώτο οκτάμηνο του 2024 οι μεταναστευτικές ροές από την Α. Μεσόγειο προς την Ελλάδα  αυξήθηκαν κατά 39% (πάνω από 37.000 άτομα). Αντίθετα από την Κεντρική Μεσόγειο προς την Ιταλία μειώθηκαν κατά 64%. Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Ν. Παναγιωτόπουλος, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ανέφερε ότι οι ροές, το πρώτο οκτάμηνο αυξήθηκαν, κατά 60%. Ίσως ξέρει κάτι περισσότερο. Αυτοί οι αριθμοί αφορούν όσους εντοπίζονται και καταγράφονται. Χιλιάδες άλλοι διέρχονται λαθραία από τα σύνορα. Κάθε μέρα στον Έβρο και στην Εγνατία οδό συλλαμβάνονται αλλοδαποί και ημεδαποί διακινητές με κλεμμένα αυτοκίνητα να προωθούν λαθρομετανάστες στο εσωτερικό της χώρας. Εκείνος ο φράκτης στον Έβρο προχωράει με «ρυθμό χελώνας».

Αλήθεια, γιατί η Κυβέρνηση δεν αναστέλλει τη χορήγηση ασύλου για έξι μήνες, όπως έκανε η Κυπριακή Δημοκρατία με αποτέλεσμα την κατακόρυφη μείωση των αφίξεων μεταναστών; Αλλά πώς να το κάνει όταν ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι είναι ευτυχής που η ελληνική κοινωνία μεταλλάσσεται σε πολυπολιτισμική! Όταν οι Έλληνες, δηλαδή, θα γίνουν μια από τις διάφορες μειονότητες που θα διαβιούν στην ελληνική επικράτεια.

Το Κυπριακό

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κράτους διεθνώς αναγνωρισμένου, μέλους του ΟΗΕ, της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών παρακαλάει για μια συνάντηση με τον επικεφαλής της αποσχιστικής οντότητας της Βόρειας Κύπρου για να επαναρχίσει ο διάλογος για λύση του Κυπριακού. Μόνο που τη λύση του Κυπριακού δε θα την αποφασίσει ο όποιος Ερσιν Τατάρ αλλά η Άγκυρα. Αν ο Ν. Χριστοδουλίδης ήθελε να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του και ιδιαίτερα το κύρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα έπρεπε να ζητάει διάλογο με τον Ερντογάν. Από κοντά ο Κ. Μητσοτάκης και ο Υπουργός του των Εξωτερικών δηλώνουν ευτυχείς που υπάρχει κινητικότητα στο Κυπριακό. Κινητικότητα για να προκύψει τι; Για να απενοχοποιείται ο εισβολέας και κατακτητής;

Μετά 50 χρόνια κανένα κράτος και κανείς διεθνής οργανισμός δε ζητάει την αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής από την Κύπρο. Όλοι ζητούν διάλογο μεταξύ των δύο κοινοτήτων και αμοιβαίες υποχωρήσεις για την εύρεση της όποιας λύσης. Η Τουρκία είναι στο απυρόβλητο. Εδώ έχουν οδηγήσει τον Ελληνισμό 50 χρόνια κατευναστικής πολιτικής  Για αποτροπή, ανάσχεση και απελευθέρωση της κατεχόμενης Κύπρου δε μιλάει ούτε η Αθήνα ούτε η Λευκωσία.

 Ο Ερντογάν ζητάει από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τη διεθνή αναγνώριση ως ανεξάρτητου κράτους των κατεχομένων εδαφών και οι Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης μια Δικοινοτική –Διζωνική Ομοσπονδία που μπορεί να είναι χειρότερη ακόμη και της διχοτόμησης, αφού θα θέσει και τις ελεύθερες περιοχές υπό τον γεωπολιτικό έλεγχο της Τουρκίας.

Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση είτε ο Ελληνισμός θα αποδεχτεί όλους τους τουρκικούς όρους είτε η Τουρκία θα πρέπει να υποχρεωθεί να εγκαταλείψει τους γεωστρατηγικούς στόχους της. Μέση λύση δεν υπάρχει, γιατί αν δώσουμε μόνο ορισμένα απ’ όσα απαιτεί η Άγκυρα, «για να μην είμαστε καθημερινά με το δάκτυλο στη σκανδάλη» όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, απλώς θα της ανοίξουμε την όρεξη και για τα υπόλοιπα όντας σε ακόμη πιο αδύναμη θέση. Εκτός αν το «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» έχει καταλάβει ολοκληρωτικά το πολιτικό προσωπικό σε Αθήνα και Λευκωσία.

Υ.Γ. 1 Πέρασε ίσως απαρατήρητη η αναφορά του Κ. Μητσοτάκη κατά την ομιλία του στη «Σύνοδο Κορυφής για Το Μέλλον» του ΟΗΕ. Είπε: «Το παγκόσμιο συμφέρον διαπερνά το μεμονωμένο συμφέρον των κρατών». Ποιος αλήθεια ορίζει το παγκόσμιο συμφέρον; Η παγκοσμιοποίηση, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ, η Σύνοδος του Νταβός ή κάποιος άλλος;

Υ.Γ. 2 Απορεί κανείς με την εμμονή των ελλήνων πολιτικών να μιλούν για ενδεχόμενη οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ με την Τουρκία. Αγνοούν ότι στην ΑΟΖ περιλαμβάνεται και η υφαλοκρηπίδα; Ή εξυπηρετούν την Άγκυρα που δεν έχει επικυρώσει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και θέλει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας ώστε να ισχυριστεί ότι τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου κάθονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας;

 

Πηγή: www.ellinikiantistasi.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Αιγαίο

ΕΣΤΙΑ: Το δώρο Μητσοτάκη σε Ερντογάν! «Γκρίζες» ὅλες οἱ βραχονησῖδες καί τά νησιά πού εὑρίσκονται σέ ἀπόσταση 10 μιλίων ἀπό τά «θαλάσσια σύνορα»

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

«Ἀπαγόρευση τῆς τουριστικῆς ἀνάπτυξης» προβλέπει νομοσχέδιο τοῦ Ὑπουργείου Ἐνεργείας γιά τό Εἰδικό Χωροταξικό Σχέδιο στόν τουρισμό – «Ἀπαράδεκτη καί ἀναιτιολόγητη» θεωρεῖ τήν ρύθμιση ὁ πρόεδρος τοῦ ΤΕΕ Λέσβου κ. Στρατῆς Μανωλακέλλης – Τό πάγωμα τῆς οἰκονομικῆς δραστηριότητος ἀκυρώνει τήν ΑΟΖ – Τό «δῶρο» Μητσοτάκη σέ Ἐρντογάν

Μικρονήσια τοῦ Αἰγαίου χωρίς ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπῖδα μέ ἑλληνικό νόμο!

Οταν ἐκδιώκονται οἱ κάτοικοι καί ἀναστέλλεται ἡ οἰκονομική δραστηριότητα ἀπό νησί ἤ μικρονησίδα, αὐτομάτως χάνεται καί τό δικαίωμά του σέ ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπῖδα. Αὐτό ὁρίζει τό Διεθνές Δίκαιο τῆς Θαλάσσης. Εἶναι λοιπόν ἐξωφρενικό, εἶναι ἐξοργιστικό, τό γεγονός ὅτι προετοιμάζεται νόμος τοῦ ἑλληνικοῦ Κράτους, ὁ ὁποῖος ἀπαγορεύει τήν τουριστική ἀνάπτυξη σέ μιά ὁλόκληρη κατηγορία νήσων καί νησίδων, καθιστῶντας τις ἔτσι «γκρίζες». Τοῦτο σημαίνει ὅτι ὀψέποτε γίνουν διαπραγματεύσεις γιά ὁριοθέτηση ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπῖδας στό Αἰγαῖο καί ἐν γένει στό ἑλληνικό ἀρχιπέλαγος, θά εὑρεθεῖ ἡ Τουρκία σέ πλεονεκτική θέση, καθώς θά ὑπάρχει ἑλληνικός νόμος, ὁ ὁποῖος θά δικαιώνει τήν ἀπαίτησή της νά μήν ἔχουν τά νησιά δικαίωμα σέ ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπῖδα.

Πρόκειται, ὅπως ἀποκαλύπτει ἡ «Ἑστία», γιά τό νομοσχέδιο τοῦ Ὑπουργείου Ἐνεργείας πού ὁρίζει τό Εἰδικό Χωροταξικό Σχέδιο γιά τόν τουρισμό, τό ὁποῖο ἤδη εὑρίσκεται σέ δημόσια διαβούλευση. Τό νομοσχέδιο αὐτό περιλαμβάνει συγκεκριμένες διατάξεις πού ἀπαγορεύουν –ναί, χρησιμοποιεῖται ὁ ὄρος «ἀπαγορεύεται»– τήν τουριστική ἀνάπτυξη σέ ἑλληνικά νησιά. Καί ἐνδεχομένως σέ κάποια ἀπό τά νησιά αὐτά νά μήν εἶναι ἐφικτό νά δημιουργηθοῦν τουριστικές ὑποδομές. Ποιός εἶναι ὅμως ὁ λόγος νά ὑπάρχει ρητή ἀπαγόρευσις σέ νόμο τοῦ ἑλληνικοῦ Κράτους;

Ἀκόμη καί νησιά ἤ νησῖδες πού δέν ἔχουν αὐτήν τήν στιγμή ὑποδομές οἰκονομικῆς δραστηριότητος, δυνητικῶς μποροῦν ὁποιαδήποτε στιγμή νά ἀποκτήσουν. Συνεπῶς τό δικαίωμα νά ἔχουν ἐπήρεια στήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν ὑφίσταται. Ποιός ὁ λόγος νά καταργηθεῖ αὐτό μέ ἑλληνικό νόμο; Τό ὅλο ζήτημα θυμίζει τήν περίπτωση τῆς νησῖδος Λέβιθα, ἀπό τήν ὁποία ἐξεδιώχθησαν βοσκός καί τό κοπάδι του (δηλαδή ὁ κάτοικος καί ἡ οἰκονομική του δραστηριότης) γιά νά «σωθεῖ» ἕνα σπάνιο εἶδος σαλιγκαριῶν. Ἔχουν ἄραγε τά σαλιγκάρια μεγαλύτερη ἀξία ἀπό τά κυριαρχικά δικαιώματα τῆς χώρας μας στό Αἰγαῖο;

Γιά νά μήν μακρυγοροῦμε, ἰδού τί ἀναφέρει τό ἐπίμαχο νομοσχέδιο:

«Ὁμάδα ΙΙΙ: Ἀκατοίκητα νησιά καί βραχονησῖδες

Ἡ Ὁμάδα ΙΙΙ περιλαμβάνει δύο ὑποομάδες, μέ βάση τά ἰδιαίτερα φυσικά καί ἀνθρωπογενῆ χαρακτηριστικά τους, τό μέγεθος καί τήν ἐγγύτητά τους μέ κατοικημένες περιοχές.

Στήν 1η ὑποομάδα περιλαμβάνονται:

• Βραχονησῖδες

• Νησιά μέ ἔκταση μικρότερη τῶν 300 στρεμμάτων

• Νησιά τά ὁποῖα εὑρίσκονται σέ ἀπόσταση μικρότερη τῶν 10 ναυτικῶν μιλίων ἀπό τά θαλάσσια σύνορα τῆς χώρας

• Νησιά τά ὁποῖα εὑρίσκονται σέ ἀπόσταση μεγαλύτερη τῶν 10 ναυτικῶν μιλίων ἀπό παράκτιες περιοχές τοῦ ἠπειρωτικοῦ τμήματος τῆς χώρας ἤ ἀπό νησιά πού διαθέτουν ἀκτοπλοϊκή πρόσβαση.

Στήν δεύτερη ὑποομάδα περιλαμβάνονται ὅλα τά ἀκατοίκητα νησιά (μηδενικός πληθυσμός κατά τήν ἑκάστοτε τελευταία ἀπογραφή) πού δέν ἀνήκουν στήν 1η ὑποομάδα».

Τό νέο ΕΧΠ‐Τ προτείνει τίς παρακάτω ρυθμίσεις γιά τήν Ὁμάδα ΙΙΙ:

«1. Στά νησιά τῆς πρώτης ὑποομάδας δέν ἐπιτρέπεται κανένα εἶδος τουριστικῆς ἀνάπτυξης.

2. Στά νησιά τῆς δεύτερης ὑποομάδας ἐπιτρέπονται μόνο ΟΥΤΔ «ἤπιας ἀνάπτυξης». Σημειώνεται ὅτι μέ βάση τό ἰσχῦον θεσμικό πλαίσιο, ὁ συντελεστής δόμησης γιά τά σύνθετα τουριστικά καταλύματα (ΣΤΚ) καί τά μεικτά τουριστικά καταλύματα μικρῆς κλίμακας (ΜΤΚΜΚ) περιορίζεται ἀπό 0,2 σέ 0,12 γιά τά κατοικημένα νησιά πλήν τῶν νήσων Κρήτης, Εὔβοιας, Κέρκυρας καί Ρόδου. Στό ἴδιο πνεῦμα κρίνεται σκόπιμο οἱ ὀργανωμένοι ὑποδοχεῖς τουριστικῶν δραστηριοτήτων (ΟΥΤΔ) πού ἐπιτρέπονται στά νησιά αὐτά νά εἶναι ἤπιας ἀνάπτυξης κατά τόν ὁρισμό τοῦ ὑπό μελέτη ΕΧΠ‐Τ».

Πρόεδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου Βορειοανατολικού Αιγαίου: Απαράδεκτη η απαγόρευση

Ἡ ἀπαγόρευσις αὐτή, τῆς ἀναπτύξεως τῶν νησίδων τῆς τρίτης ὑποομάδος, χαρακτηρίζεται ἀπαράδεκτη καί ἀναιτιολόγητη καί ἀπό τό Τεχνικό Ἐπιμελητήριο Βορειοανατολικοῦ Αἰγαίου, τό ὁποῖο σέ ἔγγραφο πρός τό ὑπουργεῖο ἐνεργείας, τό ὁποῖο ὑπογράφει ὁ πρόεδρός του Στρατῆς Μανωλακέλλης, μεταξύ ἄλλων ὑπογραμμίζει:

«Καταγράφονται στήν Ὁμάδα ΙΙΙ:

“Ἀκατοίκητα νησιά καί βραχονησῖδες” ὡς 1η ὑποομάδα

• Οἱ βραχονησῖδες

• Νησιά μέ ἔκταση μικρότερη τῶν 300 στρεμμάτων.

• Νησιά τά ὁποῖα εὑρίσκονται σέ ἀπόσταση μικρότερη τῶν 10 ναυτικῶν μιλίων ἀπό τά θαλάσσια σύνορα τῆς χώρας.

• Νησιά τά ὁποῖα εὑρίσκονται σέ ἀπόσταση μεγαλύτερη τῶν 10 ναυτικῶν μιλίων ἀπό παράκτιες περιοχές τοῦ ἠπειρωτικοῦ τμήματος τῆς χώρας ἤ ἀπό νησιά πού διαθέτουν ἀκτοπλοϊκή πρόσβαση καί ἐπιβάλλεται ἀπαγόρευση ὁποιασδήποτε μορφῆς τουριστικῆς ἀνάπτυξης!

Συγκεκριμένα ἀναφέρεται: “Στά νησιά τῆς πρώτης ὑποομάδας δέν ἐπιτρέπεται κανένα εἶδος τουριστικῆς ἀνάπτυξης. Στά νησιά τῆς δεύτερης ὑποομάδας ἐπιτρέπονται μόνο ΟΥΤΔ ἤπιας ἀνάπτυξης.

Ὡς κάτοικοι ἀκριτικῶν νησιῶν θεωροῦμε ἀπαράδεκτη καί ἀναιτιολόγητη μιά τέτοια ἀπαγόρευση καί ζητοῦμε τήν διαγραφή της ἤ τροποποίησή της μέ ρυθμίσεις ἀνάλογες τῆς 2ης ὑποομάδας».

Ἐρώτησις: Μήπως ὁ νόμος τοῦ κ. Σκυλακάκη εἶναι τό «δῶρο» τοῦ Πρωθυπουργοῦ στόν Πρόεδρο Ἐρντογάν κατά τήν σημερινή τους συνάντηση; Αὐτή εἶναι ἡ «συναντίληψη γιά τίς θαλάσσιες ζῶνες»;

ΠΗΓΗ: ΕΣΤΙΑ

Συνέχεια ανάγνωσης

Αιγαίο

Δημήτρης Τσαϊλάς: Από τον εξαναγκασμό στη συνθηκολόγηση

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Η πολλαπλότητα και η πολυπλοκότητα των προκλήσεων εθνικής κυριαρχίας, που αντιμετωπίζουμε δεν αφήνουν περιθώρια για διπλωματικούς ελιγμούς, λόγω των εκφρασμένων απειλών από την Τουρκία. Αυτό το πολύπλοκο σύνολο αλληλένδετων ζητημάτων (ΑΟΖ, Υφαλοκρηπίδα, Δικαίωμα επέκτασης χωρικών υδάτων, Δικαίωμα προάσπισης νησιών ανατολικού Αιγαίου, Δικαίωμα έρευνας διάσωσης στο FIR, Δυτική Θράκη, Κύπρος) είναι πολύ πολύπλοκο για ακόμη και για πολύ εξειδικευμένους διπλωμάτες να φαντάζονται εύκολες λύσεις. Η κυβέρνηση μας αποφάσισε με μυστική διπλωματία ουσιαστικά, να δώσει προτεραιότητα σε δύο ζητήματα: τον κατευνασμό της Τουρκίας και την ενίσχυση από τους συμμάχους και εταίρους. Δυστυχώς θα μάθουμε πολύ σύντομα, εάν αυτά τα ζητήματα είναι πιθανό να επιλυθούν. 

Η Τουρκία ακολουθεί μια ολοένα και πιο αυτόνομη εξωτερική πολιτική, ενώ εδραιώνει το αυταρχικό σύστημα διακυβέρνησής της. Εν μέσω μιας μεταβαλλόμενης παγκόσμιας τάξης, η Άγκυρα χρειάζεται την Ελλάδα μόνο για να ισορροπήσει τις γεωπολιτικές της φιλοδοξίες με τα βασικά οικονομικά της συμφέροντα και τις σχέσεις της με τη Δύση και όχι για να υπάρξει οποιαδήποτε επίλυση για τις θαλάσσιες ζώνες. 

Ο κόσμος γίνεται μάρτυρας κοσμοϊστορικών γεωπολιτικών αλλαγών στην ηπειρωτική Ευρώπη. Παράλληλα, η μόνιμη απειλή για τον Ελληνισμό, η Τουρκία αναπροσανατολίζει την εξωτερική της πολιτική και επεκτείνει τον περιφερειακό ρόλο της. Η Τουρκία είναι προφανώς ελεύθερη να ακολουθήσει τη δική της πορεία. Αυτό που μένει να δούμε είναι πώς ο Ελληνισμός θα εξισορροπήσει τις περιφερειακές γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Τουρκίας με την ευρωπαϊκή γειτονιά της και τα βασικά οικονομικά συμφέροντα και περιορισμούς της. 

Εν μέσω μιας μαζικής αναταραχής στην παγκόσμια γεωπολιτική, έχει καταστεί ζωτικής σημασίας για όλους μας στην Ελλάδα να κάνουμε μια λειτουργική αξιολόγηση της διεθνούς πραγματικότητας με σκοπό να μην επιτρέψουμε να εγείρονται ζητήματα κυριαρχίας. Ο εν εξελίξει αφοπλισμός των νησιών του Αιγαίου, και η επί θύραις θεσμοποίησή του σε αποστρατιωτικοποίηση/ουδετερότητα, (με άλλοθι το σχεδιαζόμενο Ελληνο-Τουρκικό Σύμφωνο Φιλίας και μη -Επίθεσης) πρέπει να σταματήσει!!  Κάθε μέσο νόμιμης δράσης είναι καλό και πρόσφορο για τον σκοπό αυτό. Προέχει η  ενημέρωση των πολιτών για τις συνέπειες που θα έχει ο σχεδιασμός της αποστρατιωτικοποίησης και συναφούς ουδετερότητας στην ασφάλειά τους, στην ίδια τους την ζωή και στο μέλλον των παιδιών τους. Είναι απαραίτητη η διαμόρφωση και οργάνωση του πλαισίου, που θα επιτρέψει στους πολίτες ν` αναλάβουν, με συγκροτημένη δράση, την ευθύνη κάθε ενός και κάθε μίας για την άμυνα της χώρας και των επαπειλούμενων περιοχών της.

Πώς η Τουρκία μπορεί να κερδίσει χωρίς πόλεμο

Υπάρχει ένας εύλογος δρόμος για την Τουρκία να χρησιμοποιήσει εξαναγκασμό σε μαζική κλίμακα για να αναγκάσει την Ελλάδα να αποδεχθεί τις απαιτήσεις της Άγκυρας χωρίς να πυροδοτήσει μεγάλο περιφερειακό πόλεμο και χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τους περιφερειακούς υψηλούς-στρατηγικούς στόχους της Τουρκίας.

Πολύ λίγη προσοχή δίνεται στις δυνατότητες εξαναγκασμού της Τουρκίας, ενώ η στρατιωτική ικανότητα της παραμένει στο επίκεντρο των στρατηγικών.

Μια βραχυπρόθεσμη εκστρατεία εξαναγκασμού μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες για να παράσχει στη Τουρκία διάφορες οδούς που θα μπορούσαν να μετατρέψουν τις καταναγκαστικές δραστηριότητες της σε πολιτικά αποτελέσματα που θα της επιτρέψουν να αποκτήσει πολιτικό έλεγχο στη γεωπολιτική περιφέρεια.

Ο Ελληνισμός είναι πλήρως ικανός να αναπτύξει επαρκή αντίμετρα για να αποτρέψει και να νικήσει μια εκστρατεία εξαναγκασμού της Τουρκίας που στοχεύει την κυριαρχία μας μέσω άμεσης δράσης και στενού συντονισμό;

Ο φόβος ότι η Τουρκία θα προκαλέσει κρίση στην Ελλάδα και θα μας παρασύρει σε έναν μαζικό πόλεμο στο Αιγαίο ώθησε εδώ και πολλά χρόνια την αυξανόμενη εστίαση στην προετοιμασία για σύγκρουση. Η επέκταση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Τουρκίας και οι απειλές της Τουρκίας για ορόσημα όπως του αιώνα της Τουρκίας έχουν εντείνει αυτούς τους φόβους και έχουν πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις σχετικά με τον πιθανό ρόλο και την ετοιμότητα του Ελληνισμού να αποτρέψει και να νικήσει σε μια κρίση.

Οι ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα του Ελληνισμού να υπερασπιστεί ολιστικά στις θάλασσες του Αιγαίου και της Μεσογείου είναι έγκυρες και σημαντικές επειδή τα ελληνικά συμφέροντα θα πλήττονταν σοβαρά από την ενεργή αμφισβήτηση νήσων. Η θάλασσα είναι στρατηγικά ζωτικής σημασίας για την επιβίωση μας. 

Ωστόσο, ο Ελληνισμός εξακολουθεί να στερείται μιας σαφούς υψηλής στρατηγικής για την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση διατυπώνει όλο και περισσότερο τη σημασία της διατήρησης αυτών. Ακόμη χειρότερα, οι συζητήσεις για την άμυνα της Ελλάδας έχουν επικεντρωθεί σχεδόν αποκλειστικά στην αποτροπή ή την ήττα των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων σε μια πιθανή σύγκρουση ενώ έχουν αγνοήσει σε μεγάλο βαθμό το πιθανότερο σενάριο, στοιχεία του οποίου βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Μια εκστρατεία εξαναγκασμού της Τουρκίας που απέχει πολύ από την εισβολή, αλλά φέρνει ωστόσο τον Ελληνισμό υπό τον έλεγχο της Άγκυρας. Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να πείσει την ηγέτιδα δύναμη της βορειοατλαντικής συμμαχίας ΗΠΑ και τους εταίρους στην ΕΕ να αποχωρήσουν από τη στενότερη εστίαση σε ένα μόνο επικίνδυνο σενάριο για να επανεκτιμήσουν την πλήρη απειλή που θέτει η Τουρκία και να αναπτύξουν ένα συνεκτικό σύνολο στρατηγικών για να νικήσουν όλες τις πτυχές αυτής της απειλής.

Οι στρατηγικές συζητήσεις στα διάφορα φόρα σχετικά με την άμυνα του Ελληνισμού επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στον τρόπο αποτροπής της σύγκρουσης. Αυτές οι συζητήσεις έχουν γίνει ιδιαίτερα εμφανείς καθώς η τουρκικές διεκδικήσεις αυξάνονται και γίνονται όλο και πιο εμφανής. Η αποφασιστικότητα των πολιτών του Ελληνισμού να διατηρήσει την κυριαρχία του ενθαρρύνει τους ηγέτες της Άγκυρας να επιλέξουν όλο και πιο καταναγκαστικά μονοπάτια για να αποκτήσουν τον έλεγχο, μέχρι και τη σύγκρουση. Σε αυτό το σημείο που έχουμε φτάσει πρέπει σίγουρα να προετοιμαστούμε για την πιθανότητα σύγκρουσης, αλλά πρέπει επίσης να προετοιμαστούμε για εναλλακτικές στρατηγικές υβριδικού πολέμου και εξαναγκασμού της Τουρκίας.

Η στρατηγική σχεδίαση της Τουρκίας, εδώ και καιρό, αναγνώρισε αυτό το σημαντικό κενό στη στρατηγική σκέψη του Ελληνισμού και προσπάθησε να εξετάσει εάν τέτοιες εξαναγκαστικές προσεγγίσεις ακόμη και βραχυπρόθεσμου πολέμου θα μπορούσαν να αναγκάσουν την Ελλάδα να υποχωρήσει στις απαιτήσεις της χωρίς σύγκρουση ή στρατιωτικό αποκλεισμό κάποιων νησιών. Έχουνε αναπτύξει μια ρεαλιστική προσέγγιση που θα μπορούσε να μας εξαναγκάσει σε μια πολιτική διευθέτηση ευνοϊκή για την Τουρκία χωρίς να εισβάλει και να καταλάβει ένα νησί. Αναφέρομαι σε αυτή την ολοκληρωμένη πολιτικο-στρατιωτική εκστρατεία ως τη βραχυπρόθεσμη πορεία εξαναγκασμού.

Η επιτυχία της πορείας δράσεως εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποτυχία των στόχων της να αναγνωρίσουν την ύπαρξή της ως συνεκτικό εγχείρημα. Αυξάνοντας συνεχώς την πίεση και εντείνοντας τη βασική καταναγκαστική δραστηριότητα, η Τουρκία στοχεύει να αναβαθμίζει όλο και περισσότερο τις απαιτήσεις έως ότου οι κρίσιμοι τομείς της πολιτικής της Ελλάδας αποδεχτούν μια «ειρηνευτική διαδικασία» που προτείνει η Τουρκία ως προτιμότερη από τη συνεχιζόμενη αντίσταση.

Η πορεία δράσης τους επιτίθεται σε τρία κέντρα βάρους, που παρέχουν επί του παρόντος στην κυβέρνηση της Ελλάδας και στον λαό της τη δύναμη να αντισταθούν στον εξαναγκασμό της Τουρκίας.

Το πρώτο είναι η στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία περιλαμβάνει ολοκληρωμένη διμερή συνεργασία. Εκτελούν, επιχειρήσεις παραπληροφόρησης και απειλή για στρατιωτική κλιμάκωση για να πείσει τις ΗΠΑ ότι η συνεργασία τους με την Ελλάδα δημιουργεί περαιτέρω κλιμάκωση, ενώ η ειρήνη και η ευημερία είναι προ των πυλών εάν αυτή η εταιρική σχέση σταματήσει.

Το δεύτερο κέντρο βάρους είναι η ικανότητα της Ελληνικής κυβέρνησης να λειτουργεί και να παρέχει βασικές υπηρεσίες. Οικονομικός πόλεμος, κυβερνοπόλεμος, δολιοφθορά, αυστηρές (και ψευδο-νόμιμες) απαιτήσεις της Άγκυρας, ηλεκτρονικός πόλεμος και προπαγάνδα επικριτική για την κακοδιαχείριση της κυβέρνησης επιδιώκουν να μειώσουν δραστικά την αξιοπιστία και να διαβρώσουν τη νομιμότητα της Ελληνικής κυβέρνησης στα μάτια των δικών της ανθρώπων.

Τρίτον, οι εκτεταμένες και επίμονες μελέτες ινστιτούτων στρατηγικής (πχ ΕΛΙΑΜΕΠ) διαμορφώνουν γνωστικές και ψυχολογικές εκστρατείες στοχεύοντας να σπάσουν τη βούληση των Ελλήνων για αντίσταση εκφοβίζοντας τους υποστηρικτές της αντίστασης, σπέρνοντας αμφιβολίες και φόβο στον πληθυσμό και δημιουργώντας αιτήματα για ανταλλαγή πολιτικών παραχωρήσεων για ειρήνη.

Εάν η Άγκυρα επιτεθεί επιτυχώς σε καθένα από αυτά τα κέντρα βάρους, η αίσθηση της εγκατάλειψης μεταξύ του Ελληνικού λαού θα ήταν συντριπτική και η κυβέρνηση θα αναγκαζόταν να εξετάσει ένα νέο παράδειγμα για τις θαλάσσιες ζώνες ως εναλλακτική λύση. 

Πηγή: Militaire

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή