Ακολουθήστε μας

Γενικά θέματα

Η Κύπρος στο γεωπολιτικό παζλ

Δημοσιεύτηκε

στις

 Γιάννης Αντωνίου 
Η κατάσταση στην Τουρκία, ο πόλεμος στη Συρία, οι δραστικές αλλαγές που συντελούνται στην εύφλεκτη περιοχή μας, καθώς και η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι θέματα που παραμένουν ψηλά στην ατζέντα του Συμβουλίου Γεωστρατηγικών Μελετών, το οποίο υπέβαλε τις σχετικές αναλύσεις και προτάσεις πολιτικής στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Στους 30 μήνες ζωής του, το Συμβούλιο συνήλθε 50 φορές και ασχολήθηκε με μια σειρά από θέματα που έκρινε ότι θα έπρεπε να τεθούν ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας. Η πρώτη θεσμοθετημένη δεξαμενή σκέψης που απέκτησε το κράτος συστάθηκε με απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 17 Σεπτεμβρίου 2014, με όρο εντολής να του υποβάλλει αναλύσεις ή και προτάσεις πολιτικής όποτε ζητηθεί από τον ίδιο ή όποτε το Συμβούλιο κρίνει ότι θα πρέπει να ενημερωθεί ο Πρόεδρος. Τελευταίο παράδειγμα είναι το Brexit.

Το Συμβούλιο ετοίμασε αυτεπαγγέλτως μια ανάλυση για τον Πρόεδρο για τις πιθανές επιπτώσεις στην Κύπρο από την απόφαση της Βρετανίας για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για ευνόητους λόγους δεν δημοσιοποιούνται οι αναλύσεις που υποβάλλει στον Πρόεδρο, με τον οποίο έχει συναντήσεις όποτε κριθεί απαραίτητο, όπως συνέβη πέρσι τον Ιούλιο όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα στην Τουρκία. «Μπορώ να πω ότι γίνεται ένα πολύ σημαντικό έργο, μια συστηματική δουλειά» υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συμβουλίου Μιχάλης Ατταλίδης, με πολυετή εμπειρία στο διπλωματικό Σώμα.
«Τις προτεραιότητες τις βάζει η ζωή, τα πράγματα μεταβάλλονται εύκολα, με βάση τα μέσα που διαθέτουμε είναι ικανοποιητικό το έργο που έχει παραχθεί» προσθέτει ο κ. Ατταλίδης, όταν τον ρωτούμε για την αποτελεσματικότητα του Συμβουλίου.
Όπως προαναφέραμε, το Brexit είναι ένα παράδειγμα των θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται το Συμβούλιο Γεωστρατηγικών Μελετών. Σε ερώτηση κατά πόσον το Συμβούλιο ασχολείται άμεσα με το Κυπριακό η απάντηση είναι αρνητική.
«Όχι δεν έχει ρόλο στις διαπραγματεύσεις, όμως ασφαλώς θέματα που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο επηρεάζουν τα δεδομένα στην Κύπρο βρίσκονται στην ατζέντα μας» συμπληρώνει ο κ. Ατταλίδης και αναφέρει ως παράδειγμα το πρόσφατο δημοψήφισμα στην Τουρκία, συμβάντα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και παγκόσμιας κλίμακας, αρκεί να έχουν ένα ειδικό ενδιαφέρον για την Κύπρο.
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι τα μέλη, στην πλειοψηφία τους, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχουν πρακτικές αδυναμίες και περιορισμοί» υποδεικνύει ο κ. Ατταλίδης. 
«Δεν μπορούμε να αναλύουμε τα πάντα, είμαστε υποχρεωμένοι να επιλέγουμε τα θέματα με τα οποία θα καταπιαστούμε, διότι δεν έχουμε τη δυνατότητα να ασχοληθούμε με όλα» συμπληρώνει ο γραμματέας του Συμβουλίου, διεθνολόγος Πέτρος Ζαρούνας, ο οποίος τονίζει ότι η γεωπολιτική πτυχή του φυσικού αερίου και ευρύτερα της ενέργειας είναι ένας τομέας ενδιαφέροντος του Συμβουλίου. 

Εθνική Στρατηγική Ασφάλειας
Ως ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η συμβολή του Συμβουλίου στην ετοιμασία της Εθνικής Στρατηγικής Ασφάλειας, που είναι τρόπον τινά το εγχειρίδιο κάθε χώρας σε θέματα ασφάλειας. «Είναι ένα θεσμικό έγγραφο που περιγράφει και αναλύει το γεωπολιτικό περιβάλλον, καταγράφει τα εθνικά συμφέροντα και εισηγείται στρατηγική που να υπηρετεί αυτά τα συμφέροντα» εξηγεί ο Π. Ζαρούνας.
Η ετοιμασία του εγγράφου Εθνικής Στρατηγικής Ασφάλειας έχει ανατεθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο σε ειδική ομάδα –κατά κύριο λόγο από τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας– την οποία συνδράμουν και τρία μέλη του Συμβουλίου Γεωστρατηγικών Μελετών. Το Συμβούλιο διατηρεί πολύ καλή συνεργασία με τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, ενώ διατηρεί και αρκετές επαφές με δεξαμενές σκέψεις στο εξωτερικό. «Έχουμε συναντήσεις με αρκετές ξένες αντιπροσωπείες όταν έρθουν στην Κύπρο και προσπαθούμε να αναπτύξουμε σχέσεις για ανταλλαγή δεδομένων και εμπειριών» αναφέρει ο κ. Ατταλίδης, ο οποίος εκφράζει ικανοποίηση για τη μέχρι τώρα προσπάθεια, αλλά υπογραμμίζει την ανάγκη για αναβάθμισή της. 
Όταν αναλάβαμε τα καθήκοντά μας, μάς ζητήθηκε να ετοιμάσουμε και ένα καταστατικό λειτουργίας με τους όρους εντολής του Συμβουλίου. Το προσχέδιο του καταστατικού βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία για έλεγχο. «Είναι κάτι που μας έλειπε και ελπίζουμε να συνεχιστεί και να αναβαθμιστεί» υπογραμμίζει ο κ. Ατταλίδης. Κληθείς να αναφέρει τι κατά τη γνώμη του χρειάζεται να γίνει είπε: Το Συμβούλιο συστάθηκε σε περίοδο λιτότητας. Κανονικά ένα Συμβούλιο αυτού του τύπου, που θα παράγει προτάσεις πολιτικής για τον Πρόεδρο, θα έλεγα ότι χρειάζεται να έχει δύο μέρη: Το ένα είναι το Συμβούλιο αυτό καθ’ αυτό, η δεξαμενή σκέψης και διαλόγου, όπου λαμβάνουν μέρος διάφοροι άνθρωποι, ειδικοί, τεχνοκράτες, ακαδημαϊκοί κ.λπ. Το δεύτερο μέρος είναι η υποδομή που χρειάζεται να έχει στη διάθεσή της αυτή η δεξαμενή σκέψης, υποδομή αρχειακή, ερευνητική και συγγραφική. 
Όπως ανέφερε ο κ. Ατταλίδης τώρα τα πλείστα μέλη του Συμβουλίου συνεισφέρουν στον ελεύθερό τους χρόνο. Στα μέλη του Συμβουλίου προσφέρθηκε το ποσό των 50 ευρώ για κάθε συνεδρία όπως και στα μέλη των δ.σ. των ημικρατικών οργανισμών. Τα μισά μέλη έχουν αποποιηθεί αυτή την αποζημίωση. 
«Ο διάλογος και η παραγωγή έργου μπορεί να γίνεται και χωρίς αμοιβή αλλά το Συμβούλιο χρειάζεται πόρους για το προσωπικό που απαιτείται για να παράγει έργο, όπως και για ταξίδια και για φιλοξενία. Εάν είναι να εδραιωθεί, θα χρειαστεί να επενδυθεί κάτι παραπάνω από ό,τι επενδύθηκε μέχρι τώρα» υποδεικνύει ο κ. Ατταλίδης. 

Εμπιστευτικότητα και συναίνεση
Παρά τις προφανείς διαφορετικές γωνίες αντίκρισης αρκετών από τα θέματα με τα οποία καταπιάνονται, τα μέλη του Συμβουλίου προσπαθούν να λειτουργούν συναινετικά και σε μεγάλο βαθμό το επιτυγχάνουν, όπως δηλώνει στον «Φ» ο πρόεδρός του Μιχάλης Ατταλίδης. Και εξηγεί: «Βρήκαμε έναν ωραίο, καλό τρόπο να λειτουργούμε. Συνήθως για κάθε θέμα ορίζεται ένα μέλος ως εισηγητής, ο οποίος αρχίζει με τη συζήτηση στο Συμβούλιο και ακολουθούν εκτεταμένες συζητήσεις.
Όταν καταλήξουμε στο τελικό κείμενο, το έγγραφο υπογράφουν τα μέλη που συμφωνούν με το περιεχόμενο της ανάλυσης. Ψηφοφορία δεν χρειάστηκε ποτέ. Δεν καταγράφονται διαφωνίες, αν και θεωριτικά θα μπορούσαν να υποβληθούν εναλλακτικές απόψεις. Στην πράξη, όποιος διαφωνεί απλώς δεν υπογράφει το κείμενο. Σε γενικές γραμμές υπάρχει μια ευρεία συμφωνία και με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται τυχόν προβλήματα που προκύπτουν από το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ετερογενές σώμα».
Το Συμβούλιο λειτουργεί υπό καθεστώς εμπιστευτικότητας. Όλα τα μέλη του μπορούν να δηλώνουν την ιδιότητά τους και δικαιούνται να εκφράζουν ατομικές απόψεις δημοσίως, ποτέ όμως εκ μέρους του Συμβουλίου, εκτός κι αν το Συμβούλιο αποφασίσει να προβεί σε δήλωση μέσω του προέδρου ή του γραμματέα του. «Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι έχουμε λειτουργήσει κατά τρόπο παραγωγικό» κατέληξε ο κ. Ατταλίδης. 

Παγκόσμια απειλή η Μέση Ανατολή
Αποσπασματικές λύσεις των προβλημάτων που ταλανίζουν τη Μέση Ανατολή δεν μπορεί να είναι βιώσιμες αλλά χρειάζεται η αναζήτηση ολιστικής διευθέτησης στην περιοχή, είναι η εκτίμηση του Ρώσου καθηγητή Ιστορίας Αντρέι Κορτούνοβ, γενικού διευθυντή της δεξαμενής σκέψης Russian International Affairs Council, που εδρεύει στη Μόσχα. «Ποτέ η περιοχή της Μέσης Ανατολής δεν είχε σταθερότητα και η ασφάλειά της εξαρτάτο από ξένους» σημείωσε ο Ρώσος ακαδημαϊκός, ο οποίος έδωσε διάλεξη στην Κύπρο για τη ρωσική εξωτερική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, με πρωτοβουλία του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ρωσίας στη Λευκωσία.
Ο Ρώσος καθηγητής επισήμανε ότι ένα σοβαρό πρόβλημα είναι το γεγονός ότι η περιοχή της Μέσης Ανατολής δεν ταλανίζεται από μια κρίση αλλά από πολλαπλές. Εστίασε ιδιαίτερα στην έλλειψη θεσμών στα πλείστα κράτη της περιοχής, τα οποία κατά κύριο λόγο είναι προσωποπαγή. Εξού και δεν υπάρχει ομαλή διαδοχή σε περίπτωση αλλαγής φρουράς, όπως αποδείχθηκε στο Ιράκ, τη Λιβύη, την Υεμένη και αλλού. Ένα άλλο πρόβλημα που επιτείνει την κρίση είναι ότι ως αποτέλεσμα της βίας και του διαχωρισμού οι χώρες αυτές πάσχουν πλέον και από έλλειψη ταυτότητας.
«Πριν από είκοσι χρόνια στο Ιράκ δεν ξεχώριζες τους Σουνίτες από τους Σιίτες» είπε χαρακτηριστικά και περέπεμψε στη σημερινή κατάσταση πραγμάτων με τις τραγικές επιπτώσεις του εμφυλίου μετά την αποκαθήλωση του καθεστώτος Σαντάμ Χουσέιν. «Η Μέση Ανατολή δεν είναι ένα πρόβλημα μόνο για την περιοχή, είναι το πρόβλημα για το παγκόσμιο σύστημα, είναι μια μεγάλη απειλή» συνέχισε και διερωτήθηκε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από τυχόν αποσταθεροποίηση της Σαουδικής Αραβίας και της Αιγύπτου.
Ο Ρώσος ακαδημαϊκός υπέδειξε ότι η αναζήτηση πολιτικής λύσης στη Συρία, αλλά και σε άλλες χώρες της περιοχής, δεν μπορεί να μη συνδυστεί και με αναπτυξιακό πρόγραμμα που θα δώσει προοπτική ευημερίας για το μέλλον. «Σκεφτείτε τι συνέβη στην περίπτωση της Βοσνίας» είπε και έφερε ως παράδειγμα τη συμβολή των αναπτυξιακών προγραμμάτων στις προσπάθειες για τερματισμό του πολυετούς εμφυλίου στη βαλκανική χώρα μετά τη διάλυση της Γιουγκλοσλαβίας. «Δεν ισχυρίζομαι ότι η Συρία είναι Βοσνία, αλλά είναι κάτι που η Ευρώπη δεν πρέπει να παραβλέψει» είπε. Σημείωσε επίσης ότι η λύση δεν μπορεί να επιβληθεί από έξω και υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να αναζητηθεί διευθέτηση προβλημάτων χωρίς ορισμένες χώρες να έχουν λόγο, όπως είναι το Ιράν, το Ισραήλ και η Τουρκία, στην περίπτωση της Συρίας. 
Ειδικότερα για την πολιτική της χώρας του στην εύφλεκτη Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο, ο Κορτούνοβ υποστήριξε ότι η Ρωσία «δεν έχει όρεξη για περισότερη δράση στη Συρία» επειδή, πέραν όλων των άλλων, ο Πούτιν διανύει την τελευταία θητεία στο Κρεμλίνο και θα στρέψει την προσοχή του στην υστεροφημία του. 
Ερωτηθείς για τις σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας αναφέρθηκε στους ισχυρούς οικονομικούς δεσμούς (ρωσικός τουρισμός για την Τουρκία, η οποία είναι ένας μεγάλος πελάτης για το ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς και επενδύσεις στον κατασκευαστικό τομέα), αλλά προέβλεψε ότι οι δύο χώρες δεν μπορεί να συμμαχήσουν. Αναφέρθηκε σε μια σειρά από ζητήματα που χωρίζουν τις δύο χώρες (Κούρδοι, Ισραήλ και άλλα) και τόνισε ότι και η κρίση με την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού από τουρκικά πυρά έδειξε ότι η Μόσχα και η Άγκυρα «προτιμούν να σκεπάζουν τα προβλήματά τους κάτω από το χαλί».
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό είπε ότι τα τελευταία δύο χρόνια οι συνάδελφοί του στις Βρυξέλλες εκτιμούσαν ότι, μέσα σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, η Κύπρος θα μπορούσε να ήταν ένα πολιτικό sucess story με την εξεύρεση λύσης και επανένωσης. «Σκέφτηκα ότι εάν για την Κύπρο μπορεί να βρεθεί λύση, γιατί να μη βρεθεί και στην Ουκρανία» είπε ο επικεφαλής της ρωσικής δεξαμενής σκέψης που διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με τη ρωσική κυβέρνηση. 
Φιλελεύθερος

Γενικά θέματα

Reuters: Το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για χτυπήμα σε Ευρώπη και ΗΠΑ! Η αποτροπή χτυπήματος στην Ελλάδα

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο σε ένα αναλυτικό ρεπορτάζ περιγράφει το πώς το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για πλήγματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Υπήρχε μάλιστα η πληροφορία ότι οι δύο άνδρες θα πληρώνονταν με 16.000 ευρώ για κάθε νεκρό, γι’ αυτό και σχεδίαζαν μαζικό χτύπημα.

«Καθώς η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ εντείνεται, η Τεχεράνη ταράζει τη Δύση με ένα κύμα απόπειρων χτυπημάτων και απαγωγών εναντίον στόχων στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει το Reuters.

Η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν αναφέρει μια απότομη αύξηση τέτοιων συνωμοσιών που συνδέονται με την Ισλαμική Δημοκρατία. Από το 2020, υπήρξαν τουλάχιστον 33 απόπειρες δολοφονίας ή απαγωγής στη Δύση, στις οποίες οι τοπικές ή ισραηλινές αρχές ισχυρίζονται ότι συνδέεται με το Ιράν, διαπίστωσε το Reuters εξετάζοντας δικαστικά έγγραφα και επίσημες ανακοινώσεις.

Μεταξύ των πρόσφατων φερόμενων στόχων: ένα κτίριο που στεγάζει ένα εβραϊκό κέντρο και ένα εστιατόριο kosher στο κέντρο της Αθήνας. Από το κρησφύγετό του στο Ιράν, ένας Πακιστανός ονόματι Σαγιέντ Φαχάρ Αμπάς στρατολόγησε έναν παλιό γνώριμο που ζούσε στην Ελλάδα και τον οδήγησε να επιτεθεί στον χώρο, ισχυρίζονται οι ερευνητές σε έγγραφα που υποβλήθηκαν στις δικαστικές αρχές της υπόθεσης και τα οποία περιήλθαν στην κατοχή του Reuters. Ο Αμπάς είπε στην επαφή του ότι εργαζόταν για μια ομάδα που θα πλήρωνε περίπου 15.000 ευρώ ανά φόνο.

Σε μια ανταλλαγή WhatsApp τον Ιανουάριο του 2023 που περιγράφεται λεπτομερώς στα έγγραφα, οι δύο άνδρες συζήτησαν εάν θα χρησιμοποιήσουν εκρηκτικά ή εμπρησμό στην επίθεση. Ο Αμπάς τόνισε την ανάγκη παροχής αποδείξεων για απώλειες μετά το πλήγμα. «Υπάρχουν μυστικές υπηρεσίες», είπε, χωρίς να κατονομάσει. «Κάντε τη δουλειά με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο».

Τα έγγραφα που δεν είχαν αναφερθεί προηγουμένως περιλαμβάνουν εκατοντάδες σελίδες αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της προανακριτικής έρευνας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων καταθέσεων μαρτύρων, αστυνομικών καταθέσεων και λεπτομερειών μηνυμάτων WhatsApp.

Οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν τον Σιέντ Ιρτάζα Χάιντερ και έναν άλλο Πακιστανό πέρυσι, λέγοντας ότι η αστυνομία βοήθησε στην εξάρθρωση ενός τρομοκρατικού δικτύου που κατευθυνόταν από το εξωτερικό και είχε σκοπό να προκαλέσει «ανθρώπινη απώλεια». Οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατία. Αρνούνται τις κατηγορίες.

Ο Χάιντερ, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος από την προφυλάκιση αυτή την άνοιξη με περιορισμούς, λέει ότι είναι αθώος. Σε συνέντευξή του, ο 28χρονος είπε στο Reuters ότι έστειλε στον Αμπάς εικόνες του κτιρίου αλλά εμπόδισε σκόπιμα να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε επίθεση, ελπίζοντας να πληρωθεί χωρίς να βλάψει κανέναν.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Analysis: How Iran’s Ballistic Missiles Strike Israel?

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

The U.S. traced the launch location to a valley south of the Iranian city of Shiraz.
Eran has launched its largest-ever attack on Israel, firing 180 ballistic missiles
These missiles travelled more than 1000 Miles from this Valley to reach Israel most populated city and military sights.

Fattah-2, the successor to the Fattah-1, It was used for the first time and is one of Iran’s advanced missile systems.
This missile is equipped with a —inside it is the warhead—which detaches and allows the missile to maneuver and glide at speeds between Mach 5 and 10.
The missile has a range of around 1,500 km, only slightly more than its predecessor, the Fattah-1.
What sets it apart from other ballistic missiles is its ability to accelerate outside the Earth’s atmosphere, while its aerodynamic control surfaces enable steering to evades the famous Arrow Missiles Defense system made by Israel.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Τούρκος διπλωμάτης: «Η σιωπηλή συμφωνία Ερντογάν – Μητσοτάκη»

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Κυριάκος Μητσοτάκης – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Ό,τι και να συμβεί στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει σιωπηρή συμφωνία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μητσοτάκη ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις δεν πρέπει να επηρεαστούν αρνητικά, γράφει σήμερα ο Τούρκος, πρώην διπλωμάτης, Χασάν Γκιογκούς στο T24.

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Οι τουρκοελληνικές σχέσεις στη νέα εποχή που επικεντρώνονται σε θετική ατζέντα πέρασαν από σοβαρές δοκιμασίες τον τελευταίο μήνα.

Παρακολουθήσαμε ελληνικά σκάφη εφόδου να παραβιάζουν τα τουρκικά χωρικά ύδατα, πρώτα στα ανοιχτά της Αλικαρνασσού και μετά με διαφορά μίας εβδομάδας στη Ντάτσα και στο Τουργκούτ Ρέις.

Στις δύο πρώτες περιπτώσεις, η ελληνική πλευρά υποστήριξε ότι κυνηγούσαν βάρκες που μετέφεραν λαθρομετανάστες.

Αυτό που συνέβη με το αλιευτικό Barbaros κοντά στο Turgut Reis ήταν ένας τύπος που συναντάμε συχνά στο Αιγαίο, λόγω της έλλειψης καθορισμένων θαλάσσιων συνόρων, και μπορεί πλέον να θεωρείται συνηθισμένη περίπτωση.

Για κάποιο λόγο, περιστατικά παρενόχλησης συμβαίνουν είτε στον αέρα είτε στο έδαφος πριν συναντηθούν οι ηγέτες και των δύο χωρών.

Υπάρχουν εκείνοι που ευδοκιμούν στο περιβάλλον κρίσης τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία.

Τα προκλητικά δημοσιεύματα μιας εφημερίδας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην όξυνση της κρίσης των Ιμίων το 1996.

Αυτή τη φορά, είχαμε τηλεοπτικά κανάλια που για μέρες έκαναν φασαρία για το πώς «οι μπότες του Έλληνα στρατιώτη άγγιξαν τουρκικά εδάφη».

Θα νομίζατε ότι η Ελλάδα επιχείρησε να εισβάλει στην Τουρκία αποβιβάζοντας έναν από τους στρατιώτες της με ένα μόνο σκάφος εφόδου.

Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι οι ‘Παλικαράδες’ (Palikaryanın) είναι ο πιο πειθαρχημένος στρατιώτης στον κόσμο.

Στα χρόνια που ήμουν πρέσβης στην Αθήνα, είδα μια ομάδα στρατιωτών κομάντο να φωνάζουν συνθήματα κατά τη διάρκεια μιας επίσημης παρέλασης σε μια ελληνική εθνική εορτή.

Επειδή δεν ξέρω ελληνικά, στην αρχή νόμιζα ότι φώναζαν κάτι σαν «δώσε μου τη χαρά».

Η αλήθεια του θέματος φάνηκε όταν είδα την είδηση ​​στις εφημερίδες της επόμενης ημέρας ότι κάποιοι στρατιώτες φώναζαν συνθήματα κατά της Βόρειας Μακεδονίας και της Τουρκίας στην εκδήλωση.

Αυτό που θα πω είναι ότι είναι πολύ πιθανό οι παραβιάσεις των τουρκικών χωρικών υδάτων να προκλήθηκαν από την ευρηματικότητα λίγων συνειδητοποιημένων Ελλήνων στρατιωτών που δεν έδρασαν με οδηγίες.

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ;

Το θετικό κλίμα στις τουρκοελληνικές σχέσεις αποτυπώθηκε και στις ομιλίες των ηγετών των δύο χωρών στην τελευταία Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Τόσο ο Πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης φρόντισαν να μην κάνουν δηλώσεις που θα ενοχλούσαν ο ένας τον άλλον στις ομιλίες τους.

Μαθαίνουμε από τον ελληνικό Τύπο ότι αυτό το θετικό κλίμα αναμένεται να συνεχιστεί κατά κάποιο τρόπο, με βήματα όπως η επανέναρξη των συζητήσεων για τα προβλήματα στο Αιγαίο και η έναρξη λειτουργίας της σχολής της Χάλκης.

Εξελίξεις στην Κύπρο

Ωστόσο, όταν πρόκειται για την Κύπρο, προκύπτει μια διαφορετική εικόνα και βαθιές διαφορές απόψεων.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν έκλεισε εντελώς την πόρτα περί ομοσπονδίας για μόνιμη λύση στην Κύπρο στη Νέα Υόρκη.

Ακολούθησε μάλιστα μια πιο επιθετική γραμμή από τον Πρόεδρο των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ , ο οποίος, πριν από την αναχώρησή του για τη Νέα Υόρκη, έδειξε ότι θα μπορούσε να καθίσει ξανά στο τραπέζι εάν ικανοποιούνταν οι απαιτήσεις της «άμεσης επαφής, απευθείας εμπορίου και άμεσης μεταφοράς» που συνοψίζονται σε τρεις λέξεις…

Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης, που ανέβηκε στο βήμα μετά τον Πρόεδρο Ερντογάν, χαρακτήρισε κατοχή ως συνήθως τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο νησί και είπε κατηγορηματικά ότι η επιλογή των δύο κρατών δεν μπορεί και δεν θα είναι λύση.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε με τρεις λέξεις με εντελώς διαφορετικό θέμα, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα, η οποία θα είναι μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για 2 χρόνια από την 1η Ιανουαρίου, βασίζεται στις αρχές του «διαλόγου, διπλωματίας και δημοκρατίας» (3D), που προέρχονται από την ελληνική γλώσσα. Δήλωσε ότι θα ενεργούσε με βάση αυτές.

Συνάντηση Τατάρ-Γκουτέρες

Ο πρόεδρος των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ συναντήθηκε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Στη δήλωσή του μετά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Τατάρ είπε ότι η επανάληψη των διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να είναι δυνατή μόνο με την αναγνώριση της κυρίαρχης ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος και ότι οι διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες μορφές στη βάση της ομοσπονδίας για μισό αιώνα ήταν ασαφές γιατί η ελληνική πλευρά είπε «όχι» στο σχέδιο Ανάν με συντριπτική πλειοψηφία στο δημοψήφισμα.

Στη δήλωση μιας φράσης που έγινε από τον ΟΗΕ αναφέρθηκε ότι ο Γενικός Γραμματέας συναντήθηκε με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ερσίν Τατάρ και ότι στη συνάντηση συζητήθηκε πώς θα μπορούσε να προχωρήσει το Κυπριακό στο μέλλον.

Ο Γκουτέρες δέχθηκε τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών από 21 χώρες την ίδια ημέρα. Είναι προφανές ότι η συνάντηση Τατάρ-Γκουτέρες δεν είχε μεγάλο περιεχόμενο.

Εν τω μεταξύ, πριν φύγει από τη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος Τατάρ είπε σε ιδιωτική συνέντευξη σε εφημερίδα που δημοσιεύεται στην Κατεχόμενη Κύπρος ότι εάν η κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς γίνουν αποδεκτά από την ελληνική πλευρά και η ομοσπονδία δεν τεθεί στην ημερήσια διάταξη, μια συνάντηση στο 4+1 μορφή με τη συμμετοχή των μερών και του ΓΓ δηλώνει ότι μετέφερε στον Γκουτέρες ότι είναι έτοιμος να παραβρεθεί σε τριπλό δείπνο που θα παραθέσει.

Αν και εκ πρώτης όψεως η επιστροφή στο τραπέζι με ορισμένες προϋποθέσεις μοιάζει με πρωτοβουλία, δεν πρέπει να περιμένουμε από τους Έλληνες να αποδεχτούν εύκολα τους όρους που θέτει ο Τατάρ, που σημαίνει παραίτηση από την ομοσπονδία.

Ωστόσο, αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι ορισμένες διαπραγματεύσεις διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών, αν όχι γύρω από το τραπέζι.

Το τριπλό δείπνο, το οποίο δέχτηκε ο Τατάρ, αναμένεται να γίνει ανεπίσημα στη Νέα Υόρκη στις 15 Οκτωβρίου. Πιθανώς, ο Γενικός Γραμματέας θα θέλει να ενημερώσει τους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους ηγέτες για τον νέο οδικό χάρτη που επεξεργάζεται για την Κύπρο και να πάρει τις απόψεις τους σε αυτό το δείπνο.

Πού θα οδηγήσει αυτό;

Είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς. Σε μια εποχή που έχει αρχίσει να ρέει αίμα στον Λίβανο μετά τη Γάζα και ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας συνεχίζεται για περισσότερα από δύο χρόνια, ο Γενικός Γραμματέας, που φαίνεται βέβαιο ότι δεν θα επανεκλεγεί ποτέ, θέλει να καταλήξει σε ένα νέο σχέδιο για την Κύπρο; Αυτό είναι ένα ξεχωριστό ζήτημα.

Ό,τι και να γίνει στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει σιωπηρή συμφωνία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μητσοτάκη ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις δεν θα επηρεαστούν αρνητικά.

ΠΗΓΗ: Βαλκανικό Περισκόπιο

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή