Του Μάριου Ευρυβιάδη*
Σχολιάζοντας την ομιλία του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ για το Ισλάμ κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία, ο γνωστός σχολιογράφος της Independent Robert Fisk έγραψε και το εξής: «Ακόμη πιο απίστευτο, o Τραμπ κατηγόρησε το Ιράν –αντί για το Ισλαμικό Κράτος– πως «πυροδοτεί σεχταριστική βία» στην περιοχή, εξέφρασε τη λύπη του για την «απελπισία» των Ιρανών, τάχατες, οι οποίοι μια μόνο μέρα πριν είχαν ελεύθερα εκλέξει έναν προοδευτικό Πρόεδρο, και απαίτησε την περαιτέρω απομόνωση της μεγαλύτερης σιιτικής χώρας στη Μέση Ανατολή».

Κατά τον Τραμπ το καθεστώς είναι πηγή της «μεγάλης αστάθειας» στη χώρα και την περιοχή (Δες επίσης Paula Rosen, «Trump goes on Iran – bashing tour», Al-Monitor, May 22, 2017).

Κατά τον Fisk, η πολυδιαφημιζόμενη ομιλία του Τραμπ υπήρξε «υποκριτική και απαξιωτική» για τους μουσουλμάνους. Αφού όμως κατηγορούσε το Ιράν, οι Σαουδάραβες αγαλιάζονταν ακούγοντάς τον. Υπενθυμίζω πως την εποχή της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους στη Νέα Υόρκη το 2011, ο Τραμπ είχε ορθά κατηγορήσει τη Σαουδική Αραβία ως υπεύθυνη (17 από τους 19 τρομοκράτες υπήρξαν Σαουδάραβες, δες «Trump Lets Saudis Off on 9/11 Evidence», May 23, 2017, Consortiumnews.com). 

Είναι προφανές πως η επίσκεψη του Τραμπ στη Σαουδική Αραβία είχε ως κίνητρο την «business», δηλ. τις επενδύσεις και την πώληση όπλων στο «Βασίλειο του Σκότους» –στη Σαουδική Αραβία των σαλαφιστών/τακφιριστών– που συμποσούνται στο ποσό των 350 δισ.!

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πολύ σοβαρή διάσταση που αποτελεί μέρος της όλης αυτής κατάστασης. Με την επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία και την αμέσως μετά στο Ισραήλ, οι ενδείξεις είναι πλέον οφθαλμοφανείς πως ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει υιοθετήσει τη θέση του Ισραήλ και των νεοσυντηρητικών πως πρέπει να υπάρξει ανατροπή καθεστώτων και σε Δαμασκό αλλά και σε Τεχεράνη.

Έτσι το Ισραήλ δεν θα απειλείται από τη σιιτική συμμαχία Συρίας – Ιράν – Χεζμπολάχ και θα στηρίζονται οι ντε φάκτο πλέον σύμμαχοί του, η Σαουδική Αραβία των σαλαφιστών και το Ισλαμικό Κράτος των αποκεφαλιστών (Για την ανίερη αυτή συμμαχία, δείτε το κείμενό μου στον «Φιλελεύθερο», «Έχουν κυριολεκτικά σκυλιάσει με τον Άσαντ» 19/4/2017).

Μετά την ανατροπή του Χουσέιν του Ιράκ το 2003, η δαιμονοποίηση του Ιράν αποτελεί τον στρατηγικό στόχο των Ισραήλινων, κάτι που οι τελευταίοι όχι μόνο δεν κρύβουν αλλά και διαφημίζουν. Μπορεί βέβαια να δολοφονήσουν τον Άσαντ, όπως ζήτησε πρόσφατα επώνυμος Ισραηλινός. Όμως με το Ιράν η πολιτική τους, και των συμμάχων τους, δεν πάει πουθενά. Και δεν αναφέρομαι καν στη φιλοσυριακή θέση Ρωσίας και Κίνας.

Στην Κύπρο ο φυλετισμός και σεχταρισμός ζουν και βασιλεύουν. Η κατάσταση αυτή υπήρξε σε πολύ μεγάλο βαθμό κληρονομιά των Εγγλέζων. Φανταστείτε πως τη δεκαετία του 1920 και κατά μαρτυρία του Τζον Κίττσενερ, γνωστού χαρτογράφου και Κυβερνήτη της Κύπρου, οι Εγγλέζοι ήθελαν να φέρουν καθολικούς «μετανάστες» από τη Μάλτα και καθολικό αρχιεπίσκοπο ως ανταγωνιστή του Αρχιεπισκόπου Κύπρου. Και μεταξύ 1923-’27 πολεμούσαν με νύχια και με δόντια την πολιτική της Άγκυρας να μεταφέρει τους Τούρκους της Κύπρου στην Τουρκία!

Μεγάλη επίσης ευθύνη για την εμπέδωση του σεχταρισμού, την ίδια περίοδο, φέρει και η κυπριακή Εκκλησία που δεν επέτρεψε στους κρυπτοχριστιανούς να επιστρέψουν στους κόλπους της. Οι τελευταίοι έγιναν από τους φανατικότερους μουσουλμάνους!

Πέραν των Τούρκων, ένα τρανταχτό παράδειγμα είναι πως και ανάμεσα στους Έλληνες και, λόγω των Συνθηκών του 1960, έχει εμπεδωθεί θεσμικά και για καλά ο σεχταρισμός. Δεν αναγνωρίζονται, για παράδειγμα, τα ίσα δικαιώματα των Μαρωνιτών, των Λατίνων και των Αρμενίων της Κύπρου. Αυτοί είναι «παρακατιανοί» πολίτες του κυπριακού κράτους. (Δες, «Οι «παρακατιανοί» Κύπριοι: Μαρωνίτες, Αρμένιοι, Λατίνοι και το παιγνίδι των «κοινοτήτων»», 1/6/2016, «Φιλελεύθερος»).

Τι να πει όμως για τους «πλατφορμιστές» και τους λογής-λογής «δήθεν» που πολεμούν, τάχα, για μια «νέα Κύπρο», χαρακτηριστικό γνώρισμα της οποίος θα είναι ο φυλετισμός και ο σεχταρισμός.

Και εδώ υπάρχει ένα επίσης τρανταχτό και πρόσφατο παράδειγμα. Είναι το λεγόμενο «Σπίτι της Συνεργασίας» στη Νεκρή Ζώνη όπου χωρούν μόνο Έλληνες και Τούρκοι, όμως δεν χωρούν οι «παρακατιανοί» Αρμένιοι, Λατίνοι και Μαρωνίτες.

Εκεί υπήρξε ένα «χάπενινγκ» τον περασμένο Ιούνιο όπου παρόντες υπήρξαν όλοι οι «δήθεν». Το λεγόμενο αυτό «Σπίτι» χρηματοδοτείται από μη κυπριακούς πόρους. Τότε, σε κείμενό μου, είχα κάνει σχετικές ερωτήσεις στη διευθύντριά του, Μαρία Νεοφύτου, αναφορικά με τον σεχταρισμό που κυριαρχεί στον χώρο αυτό («Συνεργασία δεν υπάρχει, δίπλα από το «Σπίτι της Συνεργασίας» στη Νεκρή Ζώνη», «Φιλελεύθερος», 5/6/16).

Δεν πήρα και δικαιολογημένα καμία απάντηση. Καλά θα έκανε η κυρία αυτή να διαβάσει τι γράφει ο Όργουελ («Politics and the English Language») για την πολιτική εκπόρνευση της γλώσσας. Δεν το αποτολμά όμως, για λόγους που η ίδια γνωρίζει πολύ καλά, όπως πολύ καλά γνωρίζουν όσοι παρακολουθούν τα πράγματα και την κατάντια του τόπου.


Σαλαφισμός

Ο Σαλαφισμός αποτελεί ένα εξαιρετικά συντηριτικό μεταρρυθμιστικό κίνημα στο σουνιτικό Ισλάμ. Το δόγμα του Σαλαφισμού συνοψίζεται ως «μια φονταμενταλιστική προσέγγιση του Ισλάμ, μιμούμενη τον Προφήτη Μωάμεθ και τους πρώτους ακολούθους του—αλ-σαλάφ αλ-σαλίχ, οι ‘ευσεβείς πρόγονοι’…Απορρίπτουν το θρησκευτικό νεωτερισμό, ή μπίντα (αίρεση) και υποστηρίζουν την εφαρμογή της σαρία (ισλαμικό νόμο)».  Το κίνημα συχνά χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες: η μεγαλύτερη ομάδα είναι οι ακριβολόγοι (ή πράοι), που αποφεύγουν την πολιτική, η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα είναι οι ακτιβιστές, οι οποίοι συμμετέχουν στην πολιτική, η μικρότερη ομάδα είναι οι τζιχαντιστές, που σχηματίζουν μία μικρή (διαβόητη ως σήμερα) μειονότητα.

Το κίνημα του Σαλαφισμού περιγράφεται συχνά ως συνώνυμο του Ουαχαμπισμού, αλλά οι Σαλαφιστές θεωρούν τον όρο «Ουαχάμπι» υποτιμητικό. Σε άλλες περιπτώσεις, ο Σαλαφισμός περιγράφεται ως ένα υβρίδιο του Ουαχαμπισμού και άλλων κινημάτων, μετά την δεκαετία του 1960.Ο Σαλαφισμός έχει συνδεθεί με την αυστηρή, πουριτανική και κατά γράμμα προσέγγιση του Ισλάμ και – ιδιαίτερα στη Δύση – με τους Σαλαφιστές τζιχαντιστές, που ασπάζονται το επιθετικό τζιχάντ ως νόμιμη έκφραση του Ισλάμ εναντίον εκείνων που θεωρούν ότι είναι εχθροί του Ισλάμ.

Σε νομικές υποθέσεις, οι Σαλαφιστές χωρίζονται μεταξύ εκείνων που, στο όνομα της ανεξάρτητης δικαστικής απόφασης (ιζτιχάντ), απορρίπτουν την αυστηρή τήρηση (τακλίντ) στις τέσσερις σχολές του νόμου (μανταχίμπ) και άλλους οι οποίοι παραμένουν πιστοί σε αυτές.


Σιιτισμος

Ο Σιιτισμός είναι ένας από τους δυο κύριους κλάδους του Ισλάμ. Η λέξη προέρχεται από το αραβικό σι’α που σημαίνει «μερίδιο». Η Σι’ατ Αλί (Αραβικά:σημαίνει «παράταξη του Αλή» ή «ομάδα του Αλή») είναι μια από τις τρεις παλαιότερες υποδιαιρέσεις του Ισλάμ. Οι οπαδοί της, οι Σιίτες, θεωρούν τον Αλή, τον γαμπρό του Προφήτη Μωάμεθ, ως διάδοχό του στην ηγεσία της μουσουλμανικής κοινότητας.[1] Μετά τον θάνατο του Μωάμεθ οι μουσουλμάνοι διχάστηκαν εξ αιτίας του ζητήματος της διαδοχής του. Η βασική αντίρρηση προήλθε από όσους πίστευαν ότι χαλίφης μπορεί να γίνει μόνο κάποιος άνθρωπος που κατάγεται από την οικογένεια του προφήτη. Οι υποστηριχτές αυτής της άποψης ονομάστηκαν σιίτες, (σι’ατ Αλή, «παράταξη του Αλή»• ο Αλή ήταν εξάδελφος του Μωάμεθ και είχε παντρευτεί την κόρη εκείνου, τη Φάτιμα). Οι υποστηρικτές της άλλης άποψης, που αναγνωρίζουν ως πρώτο διάδοχο του Προφήτη Μωάμεθ τον χαλίφη Αμπού Μπακρ, ονομάζονται Σουνίτες.


Σεκταρισμός

Σεκταρισμός ή Σεχταρισμός (αγγλ. sectarism < λατ. secta) ονομάζεται η αυστηρή προσκόλληση στις πεποιθήσεις μιας σέκτας. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει την στενότητα πνεύματος και την έλλειψη ανεκτικότητας όσον αφορά την στάση και συμπεριφορά ομάδας ατόμων, που παρουσιάζεται σε θρησκευτικό, πολιτικό ή άλλο επίπεδο και εκδηλώνεται με την προσκόλληση σε μια ιδεολογία, δόγμα ή παράδοση με αδιαλλαξία και φανατισμό. Ο σεκταρισμός την περίπτωση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει διακρίσεις και αποδοκιμασία προς εκείνους που είναι εκτός σέκτας. Χρησιμοποιείται επίσης αναφορικά με ομάδες που ενυπάρχουν σε θρησκεύματα ή ομολογίες της ίδιας θρησκείας.


**Από τη Βικιπαίδεια
*Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων

apopseis.com