Ακολουθήστε μας

Γενικά θέματα

Τα μυστικά της Λήμνου

Δημοσιεύτηκε

6 έτη πριν

στις

nor_lemnos_exot


Οι αμμοθίνες της Λήμνου είναι ένα μοναδικό φυσικό φαινόμενο, μια έρημος στην ενδοχώρα του νησιού. Δεξιά: Πλούσιος ψαρότοπος η Νέα Κούταλη, γι’ αυτό το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων είναι ψαράδες. (Φωτογραφία: Άγγελος Γιωτόπουλος)
Μαρίνα Βασιλοπούλου
Παρά τη μακραίωνη παράδοση στην παραγωγή εκλεκτών σταριών, τυριών, κρεατικών, ψαρικών και κρασιών, οι Λημνιοί δεν διστάζουν να ξαναγράψουν τη γαστρονομική τους ιστορία με νέες παραγωγές και φρέσκες ιδέες. Τα φαγητά τους πλούσια, περίτεχνα, μοναδικά, όπως και ο τόπος.
Απέραντα χωράφια με σιτάρι, αμπελώνες και βοσκοτόπια, οι πρασινάδες σταματούν στη θάλασσα και η ψηλότερη κορφή του νησιού φτάνει δεν φτάνει τα 450 μέτρα. Μια μεγάλη πε- διάδα η Λήμνος, με πληθωρικούς ανθρώπους που μαγειρεύουν και τρώνε πολύ και καλά.

Ό,τι ξέρουμε για την cucina povera, για τη λιτότητα της αγροτικής μας κουζίνας στη Λήμνο το ξεχνάμε. Από τότε που πάνω στα νεύρα του ο Δίας πέταξε τον Ήφαιστο και γκρεμοτσακίστηκε στο νησί, οι κάτοικοι απολάμβαναν ξεχωριστά σιτηρά, τυριά και κρασιά. Τα χρόνια περνούσαν, ο Ήφαιστος έφτιαξε το εργαστήριό του και σφυρηλατούσε τις πανοπλίες των θεών στη λάβα του ηφαιστείου, γνώρισε την Καβειρώ και γέννησαν τους Καβείρους. Έκτοτε, και τα καλά, και τα στραβά οι κάτοικοι τα έριχναν στoυς Καβείρους και στην ενέργεια του τόπου.

Βοσκοτόπια παντού: στην πεδιάδα, στους λόφους, δίπλα στη θάλασσα.
Στο νησί μαύρισαν τα άγανα
Τα σιτηρά όμως εξακολουθούσαν να είναι εκλεκτά, την ποικιλία σκληρού σίτου Λήμνος τη μνημονεύει και ο Αριστοτέλης και το νησί γίνεται ο σιτοβολώνας του Αιγαίου.
Γύρω στο 1930, Ιταλοί αρχαιολόγοι έφεραν στο νησί σπόρους από σκληρό σιτάρι που καλλιεργούσαν στη Σικελία. Στο εύφορο ηφαιστειακό χώμα του νησιού ευδοκίμησε, αλλά τα άγανά του (τα μουστάκια) από λευκά έγιναν μαύρα, εξ ου και η ονομασία «Μαυραγάνι». Για χρόνια οι ποικιλίες αυτές παραμελήθηκαν. Σήμερα ξανακαλλιεργούνται, σε μικρότερη όμως έκταση. Ο Παναγιώτης Σαλαμουσάς, γεωπόνος, και ο αδερφός του Στέργιος, οικονομολόγος, αλευράδες 5ης γενιάς, επανακαλλιεργούν και τη Λήμνο (παράγουν περίπου 10-15 τόνους τον χρόνο), και το Μαυραγάνι (γύρω στους 50-60 τόνους). Τον σπόρο του τελευταίου τον έφερε ο πατέρας τους Χρήστος από το Άγιον Όρος. Όλη την παραγωγή του μαυρομούστακου σταριού, αφού την αλέσουν, τη διαθέτουν αποκλειστικά στην εταιρεία Χρυσάφη, γνωστή στους καλοφαγάδες για τα εξαιρετικά τυριά της και τα τελευταία χρόνια και για το ψωμί από Μαυραγάνι που παρασκευάζει και πωλεί στα πρατήριά της σε όλη τη Λήμνο.
Εξαιρετικά άλευρα, αρτοπαρασκευάσματα και ζυμαρικά θα βρούμε όμως και σε ολόκληρο το νησί. Είναι γνωστή σε όλη την Ελλάδα η εταιρεία Σταματέρη, αλλά και η οικογένεια Ποριάζη με τα περίφημα παξιμάδια της, στο γραφικό χωριό Πορτιανού. Εκεί οι Ποριάζηδες αγόρασαν το 1962 τον πρώτο γερμανικό φούρνο, δίνοντας ένα μοσχάρι για πληρωμή, και μέχρι το 1982 προμήθευαν με ψωμί τον στρατό.
H Φωτεινή Ποριάζη με τα χειροποίητα ζυμαρικά (συνταγή σελ. 92 του τεύχους 146), στην αυλή του Λαογραφικού μουσείου του χωριού Πορτιανού, στη Λήμνο.
Τα ζυμαρικά βράζουν στο πετιμέζι
Η Φωτεινή Ποριάζη, η νέα γενιά της ομώνυμης εταιρείας, μας πήγε στην αυλή του Λαογραφικού Μουσείου του χωριού Πορτιανού κουβαλώντας αλεύρια, μελίχλωρα, αυγά και πετιμέζι. Η κ. Όλγα Σκαλιώτη, εξαίρετη μαγείρισσα, ήταν ήδη εκεί με τα σύνεργά της. Μας ετοίμασε με τη βοήθεια της συγχωριανής και φίλης της Μάλαμας Λάσκαρη τα περίφημα φλωμάρια, τις λεπτοκομμένες χυλοπίτες της Λήμνου, αλλά και αυτούδια, βαλάνες, μουστοκούλικα και τηγανόπιτες. Όπως σε όλη την Ελλάδα, έτσι και στη Λήμνο τα χειροποίητα ζυμαρικά είναι το βασικό υλικό για πολλές παρασκευές. Τα μαγειρεύουν με κόκορα, με ροφό, με αστακό, με αρνάκι. Τα πασπαλίζουν με μελίχλωρο, όμως τα κάνουν και γλυκά, τα περιχύνουν με μέλι ή τα βράζουν σε πετιμέζι, όπως στην περίπτωση των μουστοκούλικων: αφού παρασκευάσουν τις βαλάνες, παχουλά ζυμαρικά σαν κοχύλια, τα βράζουν, αντί για νερό, σε πετιμέζι και τα απολαμβάνουν ως απογευματινό ή ένα γρήγορο βραδινό. Για πρωινό έχουν τις τηγανόπιτες: είναι η ίδια ζύμη με τα φλωμάρια που την ανοίγουν σε λεπτούς δίσκους, τους οποίους τηγανίζουν. Τις σερβίρουν πασπαλισμένες με γενναίες δόσεις τυριού, όπως σχεδόν τα πάντα στη Λήμνο, μαζί με τον πρωινό καφέ.
 O Γιάννης και ο Άρης Βοΐδης τυροκομούν το τυρί σε πλαστικά καλαθάκια που προμηθεύτηκαν από την Ιταλία (εκεί τα χρησιμοποιούν για τη ρικότα), αφού στην Ελλάδα δεν κατασκευάζουμε.
«Δεν χαλαλίζουμε το γάλα για το βούτυρο»
Τυρί παντού! Πάνω στις τηγανίτες, στα ζυμαρικά, στις σούπες, στο ψωμί, αλλά και πάνω στο αρνί, στο περίφημο «κασπακ’νό», μέσα στις πίτες, γλυκές και αλμυρές. Μελίχλωρο, κασκαβάλι και καλαθάκι τα παραδοσιακά τυριά του νησιού από αιγοπρόβειο γάλα. Στη Λήμνο δύσκολα αμφισβητείς την καταγωγή του γάλακτος. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας δεν βλέπεις αρκετά ζώα στα βοσκοτόπια, αλλά βρίσκεις γάλα, γιαούρτια, επιδόρπια γιαουρτιού, τυριά και βούτυρα από γάλα της περιοχής. «Μα είναι δυνατόν; Φτάνει το γάλα για τόσα προϊόντα;» αναρωτιέσαι. Στη Λήμνο δεν αναρωτιέσαι, γιατί, όπου βρεθείς και όπου σταθείς, στην πεδιάδα, στον λόφο, δίπλα στη θάλασσα, βλέπεις πρόβατα και κατσίκια να βόσκουν αμέριμνα. Από το γάλα τους οι Λημνιοί παράγουν σχεδόν μόνο τυριά, άντε και λίγο γιαούρτι. «Μα αφού λάδι δεν παράγετε, γιατί δεν κάνετε βούτυρο;» ήταν μία από τις ερωτήσεις μου στο καφενείο, όπου σχεδόν όλοι οι θαμώνες, ό,τι επάγγελμα και αν κάνουν, έχουν και μερικά ζώα και τυροκομούν το δικό τους τυρί, κυρίως καλαθάκι. «Δεν χαλαλίζουμε το γάλα για το βούτυρο. Το θέλουμε για το τυρί. Άλλωστε στο φαγητό δεν χρησιμοποιούμε βούτυρο, αλλά λάδι που από παλιά παίρνουμε από τη Μυτιλήνη», ήταν η απάντησή τους.
«Δεν ξέρω πόσο κοστίζει η φέτα στα μαγαζιά, έχω χρόνια να αγοράσω», μου εξομολογείται η κ. Ρένα Λασκαρίδου, συνταξιούχος καθηγήτρια Γαλλικών. «Φτιάχνω μόνη μου και καλαθάκι, αλλά και μελίχλωρο».
H οικιακή τυροκόμιση είναι ιδιαίτερη δημοφιλής στη Λήμνο. Η κ. Ρένα Λασκαρίδου παρασκευάζει τυρί, και μάλιστα στα φυσικά καλαθάκια από βούρλα.
Τα καλαθάκια απο βούρλα κάνουν πιο νόστιμο το τυρί
Σε κάθε σπίτι, σε κάθε αυλή, βλέπουμε στεφάνια από αμάραντο, που φτιάχνουν την Πρωτομαγιά και τα κρατούν όλο τον χρόνο. «Αμάραντος για την αειθαλότητα, αγκαθάκι για το μάτι, μολόχα για την υγεία και σιτάρι για την καρποφορία», μας εξηγεί ο Γιώργος-Ραφαήλ Γιαννέλης, 26 χρόνων, φιλόλογος, με μεταπτυχιακό στη Λαογραφία και ερασιτέχνης τυρεβάνας. Την τέχνη του τυρεβάνα, του τεχνίτη δηλαδή που φτιάχνει τα καλαθάκια για το ομώνυμο τυρί, του τη δίδαξε η νονά του. «Στη Λήμνο η τέχνη μαθαίνεται από θηλυκό σε αρσενικό μέλος της ευρύτερης οικογένειας», μας λέει καθώς πλέκει τα κομψά καλαθάκια από βούρλα. Πλέον, τα καλαθάκια από βούρλα τα χρησιμοποιούν μόνο οι μερακλήδες, οικιακοί τυροκόμοι. Τα μεγάλα τυροκομεία χρησιμοποιούν πλαστικά. Όλοι ορκίζονται όμως ότι το τυρί που στραγγίζει στα καλαθάκια από βούρλα είναι πιο νόστιμο και με διαφορετικό άρωμα.
Το καλαθάκι είναι τυρί ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης), γίνεται από αιγοπρόβειο γάλα και έχει φρέσκια και απαλή γεύση, θρυπτή υφή και είναι ελαφρώς όξινο, ενώ το μελίχλωρο είναι ημίσκληρο, υποκίτρινο και στραγγίζεται σε σκιερούς και καλά αεριζόμενους χώρους, κατά προτίμηση βορινούς. Το κασκαβάλι, το τυρί των κεχαγιάδων (Λημνιοί κτηνοτρόφοι), μοιάζει με το μελίχλωρο, αλλά έχει πιο έντονο άρωμα και βουτυράτη γεύση.
Τα τυριά του νησιού μάγεψαν και τον κ. Γιώργο Βοΐδη, διευθυντή τράπεζας στην Αθήνα που παραιτήθηκε από τη δουλειά του, μετοίκησε στη Λήμνο, τόπο καταγωγής της συζύγου του, και δημιούργησε μαζί με τους γιους του, τον Άρη και τον Γιάννη, το Κτήμα Βίγλα, ένα σύγχρονο τυροκομείο. Εκτός από υπέροχα τυριά, έχει και βιολογικό καθαρισμό λυμάτων, κάτι που εκτιμήσαμε ιδιαίτερα, γνωρίζοντας τα προβλήματα που έχει όλη η Ελλάδα ως προς αυτό το θέμα. Έχει περί τα 300 πρόβατα και 50 κατσίκια, παράγει 350-400 τόνους γάλα και από το γάλα αυτό γύρω στους 75-80 τόνους τυρί. Παρασκευάζει και ένα υπέροχο, βελούδινο πρόβειο γιαούρτι με απαλό άρωμα και φίνα υφή.
H κυρία Μαρίκα Σαλαμουσά (όρθια, δεξιά) μαγείρεψε το κασπακινό αρνάκι και τις πίτες για το πικνίκ.
«Να ψήσω αρνί, να πάμε για πικνίκ;»
Με εξαίρεση τους φαντάρους που έκαναν τη θητεία τους στο νησί (μην ξεχνάμε ότι εδώ υπήρχαν μέχρι πρόσφατα 13 στρατόπεδα και τώρα υπάρχουν 6, επίσης μεγάλος αριθμός), όλοι οι άλλοι μαγεύονται. Όσοι φεύγουν από το νησί ξαναγυρίζουν, όσοι το επισκέπτονται για πρώτη φορά επιστρέφουν και κάποιοι μάλιστα το επιλέγουν και για μόνιμη κατοικία. Σίγουρα παίζουν ρόλο οι μοναδικής ομορφιάς αμμοθίνες (η «Σαχάρα» της Ελλάδας), τα φλαμίνγκο που ζουν στους βιότοπους, οι αρχαιολογικοί χώροι, τα ελάφια που κατεβαίνουν από το κάστρο της Μύρινας και σεργιανίζουν στον παραλιακό δρόμο του Ρωμαίικου Γιαλού. Σημαντικό ρόλο όμως παίζουν οι άνθρωποι, που είναι φιλόξενοι και μερακλήδες, πληθωρικοί και περήφανοι. Έχουν ζήσει και αυτοί, όπως όλες οι παλαιότερες γενιές στην Ελλάδα, τη μετανάστευση, την προσφυγιά, τη φτώχεια, την ανέχεια, την αγωνία για την επιστροφή των ναυτικών και των σφουγγαράδων και, σαν να ορκίστηκαν όλοι μαζί «ποτέ ξανά», αρνήθηκαν τη λιτότητα και έφτιαξαν μια πολύ πλούσια κουζίνα, που την προσέχουν, την εμπλουτίζουν με νέες ιδέες και, κυρίως, τη μοιράζονται. Όταν στην υπόλοιπη Ελλάδα λέμε «αρνάκι στον φούρνο», εννοούμε συνήθως με πατάτες, λίγο σκόρδο, άντε και δεντρολίβανο. Στη Λήμνο εννοούν το «κασπακινό», με μυρωδικά, φρέσκα κρεμμυδάκια, σταφίδες, ρύζι και, φυσικά, τυρί. Εννοείται ότι έχουν και γεμιστό αρνί ή κατσίκι, αλλά αυτό το συναντάμε και στην Άνδρο (λαμπριάτης) και σε άλλα νησιά. Όταν στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια ανακαλύψαμε και εξήραμε τις αρετές του brunch, για τους Λημνιώτες είναι από χρόνια εκ των ων ουκ άνευ: τηγανόπιτες, στριφτά πιτάκια με τυρί, με κολοκύθα, τηγανίτες με τριμμένο μελίχλωρο ή με πετιμέζι και καπλαμάς (φρυγανισμένο χωριάτικο ψωμί με ψητό μελίχλωρο και τηγανητό αυγό μελάτο) συνοδεύουν τον καφέ ή το τσάι τους. Οι μερακλήδες μάλιστα τον ελληνικό τον «ψήνουν» σε πήλινο μπρίκι. Πήλινο από το μαγικό και θεραπευτικό χώμα της λημνιακής γης, που στην αρχαιότητα το μάζευε η ιέρεια μετά από θυσίες στους θεούς, το έπλαθαν σε δισκίο και το σφράγιζαν με τη μορφή της Άρτεμης, παρασκευάζοντας έτσι το πρώτο «φαρμακευτικό» χάπι στην ανθρώπινη ιστορία.
«Έχω στο ψυγείο αρνάκι, να το ψήσω, να πάμε για πικνίκ;» ρωτάει η Θεοδοσία Καλημανά, λογίστρια από τη Νέα Κούταλη. «Πάμε την Κυριακή, θα φέρω κόκορα με φλωμάρια», απαντά αβίαστα ο Αλέξανδρος, και εγώ, που για πικνίκ έχω στο μυαλό μου βραστά αυγά, κεφτεδάκια και καμιά ντομάτα, γελώ με την ψυχή μου.
O δρ Νικόλας Πατεράκης με τα βιολογικά βότανά του.
Βγάζει λάδι η Λήμνος;
«Τα ελαιόδεντρα δεν ευδοκιμούν στο νησί», «δεν έχουμε πολύ θυμαρίσιο μέλι», «σιγά μην καλλιεργήσεις βιολογικά μυρωδικά στο νησί» και πολλά παρόμοια που υπήρχαν στη νοοτροπία των Λημνιών δεν υπάρχουν πλέον. Επίμονοι, δουλευταράδες και ανοιχτόμυαλοι, οι σημερινοί Λημνιοί αμφισβητούν και έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα νέο τοπίο στην παραγωγή και συνεπαγωγικά στη γαστρονομία. Ο Τάσης Λασκαρίδης, γνωστός αρχιτέκτονας των Αθηνών, συνταξιούχος πλέον και περήφανος ιδιοκτήτης του κτήματος «Όλον» στο Διαπόρι, καλλιεργεί ελαιόδεντρα ποικιλίας Αδραμυτινής, Μανάκι αλλά και Κορωνέικης, και σε πείσμα όλων όσοι τον αμφισβητούσαν παράγει ένα εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο που χαίρει της εκτίμησης όλων, και κυρίως ειδικών γευσιγνωστών. Ο Δημήτρης Χασάπης, τέως επενδυτής Χρηματιστηρίου στην Αθήνα, και νυν ακούραστος μελισσοκόμος, τρυγά εξαιρετικό άγριο θυμαρίσιο μέλι που έχει σαρώσει διεθνή βραβεία (ανάμεσα σε αυτά και τα πολύ σημαντικά της Biomiel και της Apiomontia). Ο περιβαλλοντολόγος δρ Νικόλας Πατεράκης επέστρεψε στη Λήμνο για να καλλιεργήσει βιολογικά ρίγανη, θυμάρι, λεβάντα, σιδερίτη κ.ά. και να δημιουργήσει την εταιρεία Αegean Οrganics, μια καθετοποιηµένη µονάδα παραγωγής, επεξεργασίας και µεταποίησης βιολογικών βοτάνων. Ο 38χρονος Νίκος Παλαίστρος, τεχνίτης, παρασκευάζει εξαιρετικούς καβουρμάδες από μοσχάρι, χοιρινό, αρνί, αλλά και κατσίκι (!), ενώ τα εστιατόρια Milos σε όλο τον κόσμο (Nέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Λας Βέγκας, Μοντρεάλ, Μαϊάμι, Αθήνα, Λονδίνο) ορκίζονται στα φρέσκα ψάρια και αλίπαστα της εταιρείας Λήμνου Θάλασσα.
Νέος αέρας πνέει και στα εστιατόρια
Στο χωριό Λύχνα, το «Έννοια πο’χεις» (σ.σ. μη νοιάζεσαι, μη σκας), καφενείο-εστιατόριο, είναι προορισμός για τους καλοφαγάδες. Ο σούπερ ταλαντούχος Ελληνοαυστριακός Λουκάς Μάιλερ, μαζί με την Ελπίδα και τον Άκη στην κουζίνα, μαγεύει με τα πιάτα του, τις πρώτες ύλες και τις τεχνικές του. Ο ιδιοκτήτης, Βασίλης Πιαντές, επιμένει να σερβίρει καφέ από το πρωί στους κατοίκους του μικρού χωριού, ακολουθώντας επίσης τη φιλοσοφία του μεζέ και της παρέας. Ένα μαγικό μέρος σε ένα μικρό και άσημο χωριό, χωρίς τουρισμό, που μοιάζει σαν αυτά που ζηλεύεις στα ταξίδια σου στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σαν αυτά δηλαδή που είναι στο πουθενά και έχουν αστέρια Μισελέν.
Στην παραλία Γομάτι, λίγο πριν φτάσουμε στις Αμμοθίνες, θα βρούμε το «Φλωμάρι», ένα απίθανο εστιατόριο με ιδιοκτήτρια και σεφ τη Μάλαμα Mπανάβου. Νέα, ταλαντούχα και ορεξάτη, μαγειρεύει εκλεκτά λημνιακά φαγητά, μαζεύει κρίταμο από το απέναντι νησάκι, καθαρίζει μόνη της την παραλία και επιλέγει ποιοτικές πρώτες ύλες για το εστιατόριό της. Στο πλευρό της, η γλυκύτατη μητέρα της, η κ. Φωτεινή, ζυμώνει ψωμί, ανοίγει φύλλα για πίτες, τη βοηθάει σε κάθε της βήμα και, το κυριότερο, ακούει όλες τις γκρίνιες και τις φωνές όταν η Μάλαμα κουράζεται. Απίστευτες κυρίες και οι δύο, αξέχαστα τα φαγητά.
Το καλύτερο λημνιακό πρωινό, νόστιμα πιάτα για το βραδινό κρασί, σπιτικές πίτες, αλλά και γευσιγνωσίες τυριών, κρασιών και άλλων εκλεκτών προϊόντων στη χαλαρή «Pezoula» του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου. Από όλη τη Λήμνο, θα πάτε εκεί για πρωινό και, αν μένετε στον Μούδρο, σίγουρα θα γίνει το στέκι σας όλες τις ώρες της ημέρας.
Προσεχώς… Λημνιακή σαμπάνια
Όσο για τα περίφημα λημνιακά κρασιά, το κόκκινο Λημνιό ή Καλαμπάκι (η αρχαιότερη καταγεγραμμένη ποικιλία στον κόσμο) και το λευκό Μοσχάτο Αλεξανδρείας μπορεί να αποτελούν το βαρύ πυροβολικό του νησιού, αλλά οι παραγωγοί τους δεν επαναπαύτηκαν. Το Κτήμα Χατζηγεωργίου ετοιμάζει νέες εγκαταστάσεις για να οινοποιήσει νέα κρασιά με τη μέθοδο της σαμπάνιας, η εταιρεία Limnos Organic Wines του Γιάννη Σαββόγλου και του συνεταίρου του Παντελή Τσιβόλα, με αρκετές διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς, παράγει κρασιά από βιολογικής καλλιέργειας αμπέλια, ενώ ξεκίνησε την καλλιέργεια και την παραγωγή Ασύρτικου. Αέρας ανανέωσης και για την Ένωση – Limnos wines (Αγροτικός Συνεταιρισμός Λήμνου): αλλαγμένα λογότυπα και ετικέτες και νέα κρασιά στην αγορά.
 Ο κ. Παναγιώτης Μαυρουδής.
Λημνιακά σιτηρά
Οι ποικιλίες Λήμνος και Μαυραγάνι, ντόπιες ποικιλίες σιτηρών, δίνουν ένα κίτρινο αλεύρι με περίσσια νοστιμιά, ιδανικό για χωριάτικο ψωμί, πίτες και ζυμαρικά. Ο Παναγιώτης Μαυρουδής, ακούραστος μυλωνάς από τα μικράτα του, μας ξενάγησε στον κυλινδρόμυλό του στο Καρπάσι, μας φίλεψε ζεστό χωριάτικο καρβέλι που ζύμωσε η γυναίκα του και μας έδειξε μέρος της παραγωγής των περίφημων λημνιών αλευριών. Εκτός από τα σιτάρια, η Λήμνος παράγει και το περίφημο κριθάρι Παναγιάς, ιδανικό για παξιμάδια, ενώ παλαιότερα υπήρχαν στο νησί και μεγάλες καλλιέργιες σησαμιού. Δυστυχώς, μικρές ποσότητες παράγονται τα τελευταία χρόνια και αξιοποιούνται κυρίως στην παρασκευή των σαμσάδων, των ντόπιων σιροπιαστών γλυκών, που θυμίζουν σαραϊγλί με γέμιση σουσαμιού και αμυγδάλου. Τους πιο φίνους και τραγανούς τούς δοκιμάσαμε στο πρατήριο του εργαστηρίου «Κασπακ’νές λιχουδιές» στη Μύρινα, διά χειρός Μυρσίνης Χρυσοκεφάλου-Χορού.
Ο κ. Δημήτρης Χασάπης.
Βραβευμένο μέλι
Αφθονία σε μυρωδικά και αγριολούλουδα έχει η Λήμνος, γι’ αυτό και το μέλι της είναι αρωματικό και εκλεκτό. Ο Δημήτρης Χασάπης, τέως επενδυτής Χρηματιστηρίου στην Αθήνα, βοηθώντας πριν από μερικά χρόνια στα μελίσσια του έναν ηλικιωμένο παπά που αρρώστησε, κόλλησε το… μικρόβιο και τώρα έχει περίπου 150 μελίσσια. Το εξαιρετικό άγριο θυμαρίσιο μέλι «Honey Hasapis» που παράγει, έχει σαρώσει διεθνή βραβεία (ανάμεσα σε αυτά, και τα πολύ σημαντικά της Biomiel και της Apiomontia).
Η κακαβιά του σφουγγαρά
Στη Νέα Κούταλη γνωρίσαμε τον τελευταίο σφουγγαρά της Λήμνου, τον κ. Νίκο Καλημανά, που κυριολεκτικά μεγάλωσε μέσα στα σφουγγαράδικα, αφού το πρώτο ταξίδι το έκανε σε ηλικία 13 χρόνων. Πλέον έχει παραδώσει τις άδειες, αλλά το επάγγελμα θα το συνεχίσει ο γιος του Γιάννης. «Δύσκολη δουλειά, τέσσερα πέντε άτομα να ζουν για μήνες μέσα στο καΐκι, τα τέσσερα να κοιμούνται στην καμπίνα, ενώ ο καπετάνιος στη θέση του, σε επικλινές κάθισμα. Βέβαια ήταν επικερδής και έζησα καλά την οικογένειά μου». Όσο για την κακαβιά του που μας μαγείρεψε στο καΐκι; Όνειρο! Δεν βάζει βραστόψαρα (δεν του αρέσουν, γιατί έχουν πολλά κόκαλα), δεν βάζει ξινό (πολλοί το προσέθεταν στη σούπα τις εποχές που δεν είχαν ψυγεία στα καΐκια, ώστε να διατηρούν λεμόνια και άλλα τρόφιμα), δεν βάζει θαλασσινό νερό (δεν του αρέσει, γιατί πικρίζει). Χρησιμοποιεί σκορπίνα, αστακό και λάπινα (είδος ψαριού). Βράζει πρώτα τα λαχανικά (πατάτα, σέλινο καρότα) με μπόλικο λάδι και γλυκό νερό, μέχρι να καλομαλακώσουν, και μετά ρίχνει τα ψάρια και συνεχίζει το βράσιμο. «Πέντε λεπτά πριν σβήσουμε τη φωτιά, ρίχνουμε τον λεμονοχυμό, για να χυλώσει η σούπα», τονίζει ο κ. Νίκος και ετοιμάζει τα πιάτα για να δοκιμάσουμε.
Γνωρίστε τον Αλέξανδρο Αλεξάνδρου
Ο foodie ξεναγός μας, ο λόγος που γνωρίσαμε το νησί. Έτρεχε μαζί μας από το πρωί μέχρι το βράδυ για να μας συστήσει τον τόπο του, τους παραγωγούς, τους εστιάτορες, τις Αμμοθίνες και τις μοναδικές παραλίες. Είναι δημιουργός του site γαστρονομικού τουρισμού «Taste Lemnos» και ο ιδιοκτήτης του εξαιρετικού café στον Μούδρο «Pezoula». Ενημερώνεται συνεχώς για προϊόντα του τόπου του αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας, ετοιμάζει λαχταριστά πρωϊινά και διοργανώνει στην τραπεζαρία-παντοπωλείο του γευσιγνωσίες καφέ και δοκιμές εκλεκτών προϊόντων. Eπίμονος και ακούραστος, προσπαθεί να κάνει ευρύτερα γνωστή τη γαστρονομία της Λήμνου και από πέρυσι είναι συνδιοργανωτής, μαζί με το Lemnos Wine Trails και τον πολυχώρο «Αποθήκη», του ετήσιου φεστιβάλ γαστρονομίας και οίνου Lemnos Philema.
Καθημερινή

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.

Σχετικά θέματα
Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Reuters: Το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για χτυπήμα σε Ευρώπη και ΗΠΑ! Η αποτροπή χτυπήματος στην Ελλάδα

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters.

Δημοσιεύτηκε

19 ώρες πριν

στις

6 Οκτωβρίου 2024

από τον

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο σε ένα αναλυτικό ρεπορτάζ περιγράφει το πώς το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για πλήγματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Υπήρχε μάλιστα η πληροφορία ότι οι δύο άνδρες θα πληρώνονταν με 16.000 ευρώ για κάθε νεκρό, γι’ αυτό και σχεδίαζαν μαζικό χτύπημα.

«Καθώς η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ εντείνεται, η Τεχεράνη ταράζει τη Δύση με ένα κύμα απόπειρων χτυπημάτων και απαγωγών εναντίον στόχων στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει το Reuters.

Η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν αναφέρει μια απότομη αύξηση τέτοιων συνωμοσιών που συνδέονται με την Ισλαμική Δημοκρατία. Από το 2020, υπήρξαν τουλάχιστον 33 απόπειρες δολοφονίας ή απαγωγής στη Δύση, στις οποίες οι τοπικές ή ισραηλινές αρχές ισχυρίζονται ότι συνδέεται με το Ιράν, διαπίστωσε το Reuters εξετάζοντας δικαστικά έγγραφα και επίσημες ανακοινώσεις.

Μεταξύ των πρόσφατων φερόμενων στόχων: ένα κτίριο που στεγάζει ένα εβραϊκό κέντρο και ένα εστιατόριο kosher στο κέντρο της Αθήνας. Από το κρησφύγετό του στο Ιράν, ένας Πακιστανός ονόματι Σαγιέντ Φαχάρ Αμπάς στρατολόγησε έναν παλιό γνώριμο που ζούσε στην Ελλάδα και τον οδήγησε να επιτεθεί στον χώρο, ισχυρίζονται οι ερευνητές σε έγγραφα που υποβλήθηκαν στις δικαστικές αρχές της υπόθεσης και τα οποία περιήλθαν στην κατοχή του Reuters. Ο Αμπάς είπε στην επαφή του ότι εργαζόταν για μια ομάδα που θα πλήρωνε περίπου 15.000 ευρώ ανά φόνο.

Σε μια ανταλλαγή WhatsApp τον Ιανουάριο του 2023 που περιγράφεται λεπτομερώς στα έγγραφα, οι δύο άνδρες συζήτησαν εάν θα χρησιμοποιήσουν εκρηκτικά ή εμπρησμό στην επίθεση. Ο Αμπάς τόνισε την ανάγκη παροχής αποδείξεων για απώλειες μετά το πλήγμα. «Υπάρχουν μυστικές υπηρεσίες», είπε, χωρίς να κατονομάσει. «Κάντε τη δουλειά με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο».

Τα έγγραφα που δεν είχαν αναφερθεί προηγουμένως περιλαμβάνουν εκατοντάδες σελίδες αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της προανακριτικής έρευνας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων καταθέσεων μαρτύρων, αστυνομικών καταθέσεων και λεπτομερειών μηνυμάτων WhatsApp.

Οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν τον Σιέντ Ιρτάζα Χάιντερ και έναν άλλο Πακιστανό πέρυσι, λέγοντας ότι η αστυνομία βοήθησε στην εξάρθρωση ενός τρομοκρατικού δικτύου που κατευθυνόταν από το εξωτερικό και είχε σκοπό να προκαλέσει «ανθρώπινη απώλεια». Οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατία. Αρνούνται τις κατηγορίες.

Ο Χάιντερ, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος από την προφυλάκιση αυτή την άνοιξη με περιορισμούς, λέει ότι είναι αθώος. Σε συνέντευξή του, ο 28χρονος είπε στο Reuters ότι έστειλε στον Αμπάς εικόνες του κτιρίου αλλά εμπόδισε σκόπιμα να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε επίθεση, ελπίζοντας να πληρωθεί χωρίς να βλάψει κανέναν.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Analysis: How Iran’s Ballistic Missiles Strike Israel?

Δημοσιεύτηκε

22 ώρες πριν

στις

6 Οκτωβρίου 2024

από τον

The U.S. traced the launch location to a valley south of the Iranian city of Shiraz.
Eran has launched its largest-ever attack on Israel, firing 180 ballistic missiles
These missiles travelled more than 1000 Miles from this Valley to reach Israel most populated city and military sights.

Fattah-2, the successor to the Fattah-1, It was used for the first time and is one of Iran’s advanced missile systems.
This missile is equipped with a —inside it is the warhead—which detaches and allows the missile to maneuver and glide at speeds between Mach 5 and 10.
The missile has a range of around 1,500 km, only slightly more than its predecessor, the Fattah-1.
What sets it apart from other ballistic missiles is its ability to accelerate outside the Earth’s atmosphere, while its aerodynamic control surfaces enable steering to evades the famous Arrow Missiles Defense system made by Israel.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Τούρκος διπλωμάτης: «Η σιωπηλή συμφωνία Ερντογάν – Μητσοτάκη»

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Δημοσιεύτηκε

1 ημέρα πριν

στις

5 Οκτωβρίου 2024

από τον

Κυριάκος Μητσοτάκης – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Ό,τι και να συμβεί στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει σιωπηρή συμφωνία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μητσοτάκη ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις δεν πρέπει να επηρεαστούν αρνητικά, γράφει σήμερα ο Τούρκος, πρώην διπλωμάτης, Χασάν Γκιογκούς στο T24.

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Οι τουρκοελληνικές σχέσεις στη νέα εποχή που επικεντρώνονται σε θετική ατζέντα πέρασαν από σοβαρές δοκιμασίες τον τελευταίο μήνα.

Παρακολουθήσαμε ελληνικά σκάφη εφόδου να παραβιάζουν τα τουρκικά χωρικά ύδατα, πρώτα στα ανοιχτά της Αλικαρνασσού και μετά με διαφορά μίας εβδομάδας στη Ντάτσα και στο Τουργκούτ Ρέις.

Στις δύο πρώτες περιπτώσεις, η ελληνική πλευρά υποστήριξε ότι κυνηγούσαν βάρκες που μετέφεραν λαθρομετανάστες.

Αυτό που συνέβη με το αλιευτικό Barbaros κοντά στο Turgut Reis ήταν ένας τύπος που συναντάμε συχνά στο Αιγαίο, λόγω της έλλειψης καθορισμένων θαλάσσιων συνόρων, και μπορεί πλέον να θεωρείται συνηθισμένη περίπτωση.

Για κάποιο λόγο, περιστατικά παρενόχλησης συμβαίνουν είτε στον αέρα είτε στο έδαφος πριν συναντηθούν οι ηγέτες και των δύο χωρών.

Υπάρχουν εκείνοι που ευδοκιμούν στο περιβάλλον κρίσης τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία.

Τα προκλητικά δημοσιεύματα μιας εφημερίδας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην όξυνση της κρίσης των Ιμίων το 1996.

Αυτή τη φορά, είχαμε τηλεοπτικά κανάλια που για μέρες έκαναν φασαρία για το πώς «οι μπότες του Έλληνα στρατιώτη άγγιξαν τουρκικά εδάφη».

Θα νομίζατε ότι η Ελλάδα επιχείρησε να εισβάλει στην Τουρκία αποβιβάζοντας έναν από τους στρατιώτες της με ένα μόνο σκάφος εφόδου.

Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι οι ‘Παλικαράδες’ (Palikaryanın) είναι ο πιο πειθαρχημένος στρατιώτης στον κόσμο.

Στα χρόνια που ήμουν πρέσβης στην Αθήνα, είδα μια ομάδα στρατιωτών κομάντο να φωνάζουν συνθήματα κατά τη διάρκεια μιας επίσημης παρέλασης σε μια ελληνική εθνική εορτή.

Επειδή δεν ξέρω ελληνικά, στην αρχή νόμιζα ότι φώναζαν κάτι σαν «δώσε μου τη χαρά».

Η αλήθεια του θέματος φάνηκε όταν είδα την είδηση ​​στις εφημερίδες της επόμενης ημέρας ότι κάποιοι στρατιώτες φώναζαν συνθήματα κατά της Βόρειας Μακεδονίας και της Τουρκίας στην εκδήλωση.

Αυτό που θα πω είναι ότι είναι πολύ πιθανό οι παραβιάσεις των τουρκικών χωρικών υδάτων να προκλήθηκαν από την ευρηματικότητα λίγων συνειδητοποιημένων Ελλήνων στρατιωτών που δεν έδρασαν με οδηγίες.

Τι σημαίνουν οι ομιλίες του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ;

Το θετικό κλίμα στις τουρκοελληνικές σχέσεις αποτυπώθηκε και στις ομιλίες των ηγετών των δύο χωρών στην τελευταία Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Τόσο ο Πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης φρόντισαν να μην κάνουν δηλώσεις που θα ενοχλούσαν ο ένας τον άλλον στις ομιλίες τους.

Μαθαίνουμε από τον ελληνικό Τύπο ότι αυτό το θετικό κλίμα αναμένεται να συνεχιστεί κατά κάποιο τρόπο, με βήματα όπως η επανέναρξη των συζητήσεων για τα προβλήματα στο Αιγαίο και η έναρξη λειτουργίας της σχολής της Χάλκης.

Εξελίξεις στην Κύπρο

Ωστόσο, όταν πρόκειται για την Κύπρο, προκύπτει μια διαφορετική εικόνα και βαθιές διαφορές απόψεων.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν έκλεισε εντελώς την πόρτα περί ομοσπονδίας για μόνιμη λύση στην Κύπρο στη Νέα Υόρκη.

Ακολούθησε μάλιστα μια πιο επιθετική γραμμή από τον Πρόεδρο των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ , ο οποίος, πριν από την αναχώρησή του για τη Νέα Υόρκη, έδειξε ότι θα μπορούσε να καθίσει ξανά στο τραπέζι εάν ικανοποιούνταν οι απαιτήσεις της «άμεσης επαφής, απευθείας εμπορίου και άμεσης μεταφοράς» που συνοψίζονται σε τρεις λέξεις…

Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης, που ανέβηκε στο βήμα μετά τον Πρόεδρο Ερντογάν, χαρακτήρισε κατοχή ως συνήθως τη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο νησί και είπε κατηγορηματικά ότι η επιλογή των δύο κρατών δεν μπορεί και δεν θα είναι λύση.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε με τρεις λέξεις με εντελώς διαφορετικό θέμα, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα, η οποία θα είναι μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για 2 χρόνια από την 1η Ιανουαρίου, βασίζεται στις αρχές του «διαλόγου, διπλωματίας και δημοκρατίας» (3D), που προέρχονται από την ελληνική γλώσσα. Δήλωσε ότι θα ενεργούσε με βάση αυτές.

Συνάντηση Τατάρ-Γκουτέρες

Ο πρόεδρος των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ συναντήθηκε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Στη δήλωσή του μετά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος Τατάρ είπε ότι η επανάληψη των διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να είναι δυνατή μόνο με την αναγνώριση της κυρίαρχης ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος και ότι οι διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες μορφές στη βάση της ομοσπονδίας για μισό αιώνα ήταν ασαφές γιατί η ελληνική πλευρά είπε «όχι» στο σχέδιο Ανάν με συντριπτική πλειοψηφία στο δημοψήφισμα.

Στη δήλωση μιας φράσης που έγινε από τον ΟΗΕ αναφέρθηκε ότι ο Γενικός Γραμματέας συναντήθηκε με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ερσίν Τατάρ και ότι στη συνάντηση συζητήθηκε πώς θα μπορούσε να προχωρήσει το Κυπριακό στο μέλλον.

Ο Γκουτέρες δέχθηκε τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών από 21 χώρες την ίδια ημέρα. Είναι προφανές ότι η συνάντηση Τατάρ-Γκουτέρες δεν είχε μεγάλο περιεχόμενο.

Εν τω μεταξύ, πριν φύγει από τη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος Τατάρ είπε σε ιδιωτική συνέντευξη σε εφημερίδα που δημοσιεύεται στην Κατεχόμενη Κύπρος ότι εάν η κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς γίνουν αποδεκτά από την ελληνική πλευρά και η ομοσπονδία δεν τεθεί στην ημερήσια διάταξη, μια συνάντηση στο 4+1 μορφή με τη συμμετοχή των μερών και του ΓΓ δηλώνει ότι μετέφερε στον Γκουτέρες ότι είναι έτοιμος να παραβρεθεί σε τριπλό δείπνο που θα παραθέσει.

Αν και εκ πρώτης όψεως η επιστροφή στο τραπέζι με ορισμένες προϋποθέσεις μοιάζει με πρωτοβουλία, δεν πρέπει να περιμένουμε από τους Έλληνες να αποδεχτούν εύκολα τους όρους που θέτει ο Τατάρ, που σημαίνει παραίτηση από την ομοσπονδία.

Ωστόσο, αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι ορισμένες διαπραγματεύσεις διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών, αν όχι γύρω από το τραπέζι.

Το τριπλό δείπνο, το οποίο δέχτηκε ο Τατάρ, αναμένεται να γίνει ανεπίσημα στη Νέα Υόρκη στις 15 Οκτωβρίου. Πιθανώς, ο Γενικός Γραμματέας θα θέλει να ενημερώσει τους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους ηγέτες για τον νέο οδικό χάρτη που επεξεργάζεται για την Κύπρο και να πάρει τις απόψεις τους σε αυτό το δείπνο.

Πού θα οδηγήσει αυτό;

Είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς. Σε μια εποχή που έχει αρχίσει να ρέει αίμα στον Λίβανο μετά τη Γάζα και ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας συνεχίζεται για περισσότερα από δύο χρόνια, ο Γενικός Γραμματέας, που φαίνεται βέβαιο ότι δεν θα επανεκλεγεί ποτέ, θέλει να καταλήξει σε ένα νέο σχέδιο για την Κύπρο; Αυτό είναι ένα ξεχωριστό ζήτημα.

Ό,τι και να γίνει στην Κύπρο, φαίνεται να υπάρχει σιωπηρή συμφωνία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του πρωθυπουργού Μητσοτάκη ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις δεν θα επηρεαστούν αρνητικά.

ΠΗΓΗ: Βαλκανικό Περισκόπιο

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή