Πανίκος Χαραλάμπους    
Δεν ανέμενε κανένας ότι κατά τη συνάντηση Αναστασιάδη – Ακιντζί την προπερασμένη Παρασκευή θα ανακοινωνόταν κάτι περισσότερο από αυτό που έχει συμφωνηθεί, δηλαδή μια διαδικασία που θα οδηγεί σε επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Και φαίνεται ότι προς αυτό έχει συμφωνηθεί ένας οδικός χάρτης: Συναντήσεις με Λουτ, τριμερής με Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στο περιθώριο της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και άτυπη πενταμερής. Είναι φανερό ότι και οι δυο ηγέτες έβαλαν νερό στο κρασί τους. Τα δύσκολα όμως τώρα αρχίζουν. Τώρα που τα δύο μέρη θα κληθούν να καταθέσουν ιδέες για να προσπεραστούν τα σημερινά αδιέξοδα.
Τι θα δώσουν και τι θα πάρουν σε αυτή τη τελευταία προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού στη βάση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ). Διότι, όποιοι πιστεύουν ότι το παράθυρο για μια λύση ΔΔΟ θα είναι ανοικτό και για την μεθεπόμενη προσπάθεια, εάν αυτή αποτύχει, πλανώνται πλάνην οικτράν.
Οι δύο ηγέτες στις δηλώσεις τους μετά τη συνάντηση στάθηκαν στο καλό κλίμα. Όπως είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η συνάντηση διεξήχθη σε ιδιαίτερα «δημιουργικό και ειλικρινές κλίμα όσον αφορά την προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων», ενώ από την πλευρά του ο Τ/κ ηγέτης μίλησε «για ειλικρινή συζήτηση». Πέραν όμως από τα τυπικά και τα καλά κλίματα, από τη συνάντηση ξεχώρισαν δύο πράγματα:

• Πρώτον και κυριότερο, η συζήτηση για τα ενεργειακά δρώμενα και τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, και,
• Δεύτερον, η συζήτηση για την πρόταση του Προέδρου για αποκεντρωμένη ομοσπονδία. 

Οφείλω να διευκρινίσω ότι δεν έγινε διαβούλευση. Έγινε συζήτηση με την έννοια ότι ο κάθε ηγέτης ήγειρε ή έθεσε και πρόταξε θέμα που ήθελε και ο καθένας επανέλαβε τις γνωστές του θέσεις. Παρόλο τούτο όμως, η τουρκική πλευρά κέρδισε πόντους. Έβαλε στο τραπέζι των συνομιλιών το θέμα των υδρογονανθράκων και των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, νότια και νοτιοανατολικά της Κύπρου. Και μπορεί κάθε φορά που ο Ακιντζί να θέτει θέμα κοινών αποφάσεων στα ενεργειακά να απαντάμε ότι οι αποφάσεις παίρνονται από κράτη και όχι από δικοινοτικές επιτροπές, όμως από μόνο του το γεγονός ότι η πλευρά μας αναγκάστηκε να καταθέσει στο τραπέζι αντιπροτάσεις στις εισηγήσεις του Τ/κ ηγέτη, δείχνει ότι τα πράγματα δεν είναι άσπρο – μαύρο. Και δεν είναι.
Πριν δύο – τρία χρόνια, προτού δηλαδή η Τουρκία είναι σε θέση να διενεργεί γεωτρήσεις με δικά της πλωτά γεωτρύπανα και προτού επιδείξει ύψιστη αντίδραση, όπως την παρεμπόδιση της ιταλικής ENI να διενεργήσει ερευνητικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, η δική μας πλευρά διέθετε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Σήμερα όμως όχι. Ούτε είναι επιλογή να νομίζουμε πως οι συμφωνίες με τις TOTAL, ExxonMobil κι άλλες εταιρείες κατοχυρώνουν την κυπριακή ΑΟΖ και εμποδίζουν την Τουρκία σε νέες παράνομες ενέργειες, κυρίως σε αδειοδοτημένα τεμάχια.
Για το θέμα των υδρογονανθράκων, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μετά τη συνάντηση, είπε ότι ήγειρε τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας με τις οποίες αμφισβητούνται οι συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί μεταξύ των δύο κοινοτήτων και οι οποίες προνοούν ότι η αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να είναι συμβατή με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θαλάσσης του 1982 και όχι αυτή που καθορίζει η Τουρκία. Για την πρόταση του Τ/κ ηγέτη για τη δημιουργία μεικτής επιτροπής για συνδιαχείριση των φυσικών πόρων, ο Πρόεδρος είπε, ότι τεκμηριωμένα εξήγησε στον κ. Ακιντζί ότι δεν μπορεί κάτι ανάλογο γίνει αποδεκτό, αφού ΑΟΖ έχουν τα κυρίαρχα κράτη και όχι οποιαδήποτε επιτροπή. «Μόνο τα κυρίαρχα κράτη αδειοδοτούν ή αποφαίνονται εν γένει για την αποκλειστική οικονομική τους ζώνη», σημείωσε ο Πρόεδρος.
Ο κ. Ακιντζί σε δηλώσεις του στα κατεχόμενα είπε ότι η Τ/κ πλευρά απορρίπτει τις αντιπροτάσεις που κατέθεσε ο πρόεδρος Δημοκρατίας και επανέλαβε ότι από την στιγμή που η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αποδέχεται την πρότασή του για συνδιαχείριση, οι τουρκικές ενέργειες στις κυπριακές θάλασσες θα συνεχιστούν. Ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι η στάση της ε/κ πλευράς δεν συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος. Υποστήριξε, επίσης, ότι αυτό μπορεί να ισχύει μετά τη λύση του Κυπριακού όταν τα θέματα του φυσικού πλούτου της χώρας θα τα χειρίζεται η ομόσπονδη κυβέρνηση.
Επομένως, τρία στοιχεία καταγράφονται σε σχέση με το φυσικό αέριο και την κυπριακή ΑΟΖ:

• Πρώτον, το θέμα μπήκε πλέον στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, 
• Δεύτερον, υπάρχει μετακίνηση της δικής μας πλευράς σε ότι αφορά τη συμμετοχή των Τ/κ στις αποφάσεις και μάλλον έπεται συνέχεια, 
• Τρίτον, το φυσικό αέριο από παράγοντα άσκησης πίεσης στην τουρκική πλευρά για να προσέλθει διαλλακτική για επίλυση του Κυπριακού, τείνει να μετατραπεί σε μοχλό πίεσης προς τη δική μας πλευρά.

Η απορία Μίκη Θεοδωράκη και ο Πρόεδρος
Τα είπε ωραία και ο Μίκης Θεοδωράκης σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά και την κυπριακή ΑΟΖ. Μιλώντας στην αθηναϊκή εφημερίδα «ΝΕΑ», με αφορμή συνέντευξη σε αυτήν του Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ανέφερε τα εξής:
«Όσον αφορά στον Πρόεδρο κ. Αναστασιάδη, απορώ γιατί όταν ξεκίνησε την οριοθέτηση των ζωνών της Κυπριακής ΑΟΖ, πράγμα απολύτως σωστό, δεν θεώρησε ως πολύ θετικό στοιχείο τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων, που θα ήταν ένα μεγάλο βήμα προς την ουσιαστική ειρήνευση της Μεγαλονήσου. Στο κάτω-κάτω είναι κι αυτοί κάτοικοι της ίδιας χώρας και το γεγονός ότι είναι μειοψηφία κάνει ακόμα μεγαλύτερη κατά τη γνώμη μου την ευθύνη της πλειοψηφίας, όταν μάλιστα πρόκειται για την αναγκαία γαλήνη που χρειάζονται όλοι οι λαοί για να πάνε μπροστά.
Η παρουσία των τουρκικών ‘’ειδικών’’ πλοίων (που δείχνει τον βαθμό σύγχυσης της τουρκικής πλευράς) δεν αντιμετωπίζεται με την παρουσία των ξένων εταιρειών και του στόλου των ΗΠΑ. Όλα αυτά είναι εφήμερα, ενώ η γειτονία με την Τουρκία είναι γεγονός που δεν αλλάζει».
«Οι ιαχές», προσθέτει ο Μίκης Θεοδωράκης, «για τη δήθεν πλεονεκτική θέση της χώρας μας (Ελλάδα) στη συγκεκριμένη συγκυρία λόγω των μετώπων κατά της Τουρκίας και της υποστήριξης της Ελλάδας από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, είναι επικίνδυνοι ακροβατισμοί. Σκεφτείτε μόνο τι θα γίνει αν ο Ερντογάν ή κάποιος μεταγενέστερος Πρόεδρος της Τουρκίας συμφωνήσει να ξαναγίνει η Τουρκία βάση των Αμερικανών. Τότε, εν ριπή οφθαλμού, όλα θα έχουν αναστραφεί αφήνοντας τον λαό και τη χώρα μας στο έλεος της μοίρας του».