Ακολουθήστε μας

Κύπρος (Εθνική Φρουρά, Κύπρος 1974)

Η αξία ενός υποβρυχίου φράγματος γύρω από την Κύπρο

Δημοσιεύτηκε

στις

Ένα από τα διαχρονικά λάθη του κυπριακού συστήματος εξουσίας είναι ότι παρέβλεψε τον θεμελιώδη ρόλο που παίζει η στρατιωτική ισχύς στη γεωπολιτική ταυτότητα μιας χώρας. Για να το πούμε πολύ απλά, μια χώρα χωρίς ικανότητες προβολής ισχύος στον δικό της χώρο δεν είναι ακριβώς χώρα. Είναι κάτι άλλο.
Του Δρ. Κωνσταντίνου Γρίβα *
Δεν έχει πλήρη υπόσταση και δεν μπορεί να λειτουργήσει μέσα στο διεθνές σύστημα με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν τα άλλα κράτη. Βέβαια, η Κυπριακή Δημοκρατία μετά την εισβολή του 1974 ανέπτυξε μια αξιοπρόσεχτη χερσαία στρατιωτική ισχύ. Όμως, υποβάθμισε τον ρόλο της ναυτικής ισχύος. Δηλαδή, της ικανότητας να μπορεί να ασκεί αποφασιστική προβολή ισχύος στον θαλάσσιο χώρο της.
Έτσι, έδωσε την ευκαιρία στην Τουρκία να διεξαγάγει την πρόσφατη εισβολή της (γιατί περί εισβολής πρόκειται) σε θαλάσσιο χώρο εθνικής κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Βέβαια, η επικρατούσα άποψη είναι ότι η Κύπρος δεν μπορούσε να αποκτήσει παρόμοιες ικανότητες και, αν ακόμη μπορούσε, δεν θα είχε νόημα, μια και δεν θα ήταν παρά κλάσμα της αντίστοιχης τουρκικής ισχύος.

Περί διεθνούς δικαίου

Όμως, δεν είναι έτσι. Καταρχάς, η στρατιωτική ισχύς δεν χρειάζεται, κατ’ ανάγκην, να είναι τέτοιου μεγέθους που να εξασφαλίζει ισότητα με τον αντίπαλο. Μία εκ των αποστολών της είναι να δίνει υπόσταση στη χώρα έτσι ώστε να μπορούν να ενεργοποιούνται το διεθνές δίκαιο και οι μηχανισμοί των διεθνών οργανισμών σε περίπτωση που υπάρξει εισβολή. Δηλαδή, να χρειάζεται ο αντίπαλος να κατανικήσει κάποια αντίσταση ώστε να γίνει κατανοητό και να «επισημοποιηθεί» κατά κάποιο τρόπο ότι πρόκειται για εισβολή.
Ακόμη και μια μικρή στρατιωτική δύναμη που θα αντισταθεί διά των όπλων, έστω κι αν δεν έχει καμιά πιθανότητα επιτυχίας, δημιουργεί με αυτό τον τρόπο ένα ξεκάθαρο κατώφλι για τον αντίπαλο, που γνωρίζει ότι αν το περάσει η ενέργειά του θα θεωρηθεί αναντίρρητα εισβολή και θα υπάρξουν αντιδράσεις. Αν δεν υπάρχει αυτό το κατώφλι, τότε ο εισβολέας μπορεί να υποκρίνεται (και μαζί του και η «διεθνής κοινότητα») ότι δεν έγινε εισβολή και απλώς υπάρχει κάποια «διμερής διαφορά».
Όχι, βέβαια, ότι οι αντιδράσεις της «διεθνούς κοινότητας» θα μπορούσαν να αποτελέσουν κρίσιμο παράγοντα ανάσχεσης της τουρκικής επιθετικότητας. Σε κάθε περίπτωση όμως, η Τουρκία θα το σκεφτόταν πολύ περισσότερο να προχωρήσει στις γεωτρήσεις της μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ αν ήξερε ότι οι ενέργειές της θα προκαλούσαν στρατιωτική αντίδραση και συνακόλουθα θα αντιμετωπίζονταν ως μια ένοπλη επίθεση σε ένα κυρίαρχο κράτος.

Μπορεί να νικήσει στις θάλασσές της

Αυτά όσον αφορά στον σημαντικό ρόλο ακόμη και της «συμβολικής» αντίστασης. Όμως, άποψη του γράφοντος είναι ότι η Κύπρος μπορούσε (και μπορεί) να αναπτύξει σοβαρές ναυτικές ικανότητες προβολής ισχύος, τέτοιες που να είναι σε θέση να προστατεύσουν τη θαλάσσια υπόστασή της και να νικήσουν τις τουρκικές αεροναυτικές δυνάμεις αν έτσι απαιτηθεί.
Βέβαια, αυτό δεν μπορεί να γίνει διά συμβατικών μέσων, δηλαδή διά πλοίων επιφανείας. Πράγματι, η γειτνίαση με την Τουρκία και η ύπαρξη της Τουρκικής Αεροπορίας δεν αφήνουν πολλά περιθώρια δράσης σε έναν κυπριακό στόλο επιφανείας, έστω κι αν υπήρχαν οι οικονομικές και άλλες δυνατότητες να δημιουργηθεί. Ακόμη κι ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό Arleigh Burke τελευταίας γενιάς, που μάλλον είναι το πλοίο επιφανείας με τις μεγαλύτερες ικανότητες αεράμυνας στον πλανήτη σήμερα, δεν θα μπορούσε να ελπίζει ότι θα επιζούσε περισσότερο από μερικά λεπτά σε τόσο κοντινές θάλασσες στην Τουρκία χωρίς αεροπορική υποστήριξη.

Στην πολεμική τέχνη όμως, όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα ανάπτυξης μιας ισάξιας δύναμης με αυτήν του αντιπάλου, προσπαθούμε να την παρακάμψουμε. Εν προκειμένω, αν ο αντίπαλος κυριαρχεί στον αέρα και την επιφάνεια της θάλασσας, εμείς κινούμαστε κάτω από τη θάλασσα, επιτυγχάνοντας «άρνηση επαφής» (contact denial). Πράγματι, η υποβρύχια ισχύς είναι αυτή που θα μπορούσε να προσφέρει στην Κυπριακή Δημοκρατία τη ναυτική δύναμη αποτροπής και κατοχύρωσης της θαλάσσιας κυριαρχίας της. Και δεν χρειάζονται κατ’ ανάγκη ακριβά υποβρύχια σαν τα ελληνικά Type 2014, κλάσης «Παπανικολής», όπως θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος για να πει μετά ότι αυτά είναι «εκτός των δυνατοτήτων της Κύπρου». Τα τελευταία χρόνια έχουμε μια δραστική εξέλιξη στον χώρο των υποβρύχιων οπλικών συστημάτων, η οποία πιθανώς να καθιστά περιττή τη χρήση μεγάλων υποβρυχίων για την ικανότητα άσκησης αποφασιστικής προβολής ισχύος στην ΑΟΖ μιας χώρας, δηλαδή σε μια ζώνη 200 ναυτικών μιλίων γύρω από αυτή.

Υπερτορπίλες και άλλες λύσεις

Για παράδειγμα, η γερμανική τορπίλη DM2A4 Mod 4 ER (extended range) Sea Hake κατά τη διάρκεια δοκιμών στη Βαλτική το 2012 είχε πετύχει το εντυπωσιακό βεληνεκές των 140 χλμ. Από τότε μέχρι σήμερα, δεδομένης της προόδου που έχει γίνει στην τεχνολογία των μπαταριών, το βεληνεκές αυτό μπορεί να έχει αυξηθεί, φτάνοντας ή και ξεπερνώντας τα 200 χλμ. Αυτό σημαίνει ότι παρόμοιες τορπίλες υπεραυξημένου βεληνεκούς «χειραφετούνται» κατά κάποιον τρόπο από τα πανάκριβα υποβρύχια και μπορούν να εξαπολυθούν από αποστάσεις ασφαλείας από μικρότερες και πολύ φθηνότερες πλατφόρμες ή ακόμη και απευθείας από τη στεριά σε μικρότερες αποστάσεις.
Πράγματι, αν η πλατφόρμα μεταφοράς μιας παρόμοιας τορπίλης είναι σε θέση να την εξαπολύσει από μεγάλη απόσταση μακριά από τις ανθυποβρυχιακές ικανότητες του εχθρού, τότε μπορεί να είναι χαμηλού κόστους. Ένα υποβρύχιο-νάνος χαμηλής τεχνολογίας, για παράδειγμα, σαν τα ιρανικά Ghadir ή ένα καταδυόμενο ή ημιβυθιζόμενο σκάφος ή ακόμη καλύτερα ένα μη επανδρωμένο υποβρύχιο όχημα (UUV). Η αύξηση του βεληνεκούς, σε συνδυασμό με τη δραστική ενίσχυση των ικανοτήτων αυτόνομου ηχητικού εντοπισμού και κατηγοριοποίησης στόχων από τις ίδιες τις τορπίλες χάρη στις προόδους στην πληροφορική και ιδιαίτερα στον τομέα που αναφέρεται ως «αντιληπτική τεχνητή νοημοσύνη» (perception AI), επιτρέπει τη χρήση τους ακόμη και σε περιβάλλοντα όπου υπάρχουν και φίλια ή ουδέτερα πλοία.
Επισημαίνεται δε ότι όσο ισχυρή ανθυποβρυχιακή προστασία και να έχει ένα πλοίο ή μια ομάδα πλοίων, πολύ δύσκολα μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοιες έξυπνες τορπίλες που καταφθάνουν από αποστάσεις εκατοντάδων χλμ. Επιπροσθέτως, παρόμοια όπλα και μέσα μεταφοράς τους λόγω των μικρών μεγεθών μπορούν να κρυφτούν πολύ πιο εύκολα απ’ ό,τι «κανονικά» υποβρύχια, έτσι ώστε να είναι προστατευμένα από τη δράση της τουρκικής αεροπορίας ή του πυροβολικού πριν βγουν στη θάλασσα.

Ήπια αποτροπή για… δεύτερες σκέψεις

Εδώ, βέβαια, μπορεί να προκύψει η «κυνική» παρατήρηση ότι ακόμη και να είχε τέτοιες ικανότητες η Κύπρος δεν θα τολμούσε ή ακόμη δεν θα μπορούσε να τις χρησιμοποιήσει. Άρα, είναι άνευ νοήματος.
Όμως, δεν είναι έτσι. Μια παρόμοια σοβαρή ικανότητα προβολής ισχύος για την οποία ο αντίπαλος ελάχιστες ικανότητες έχει να αμυνθεί αποτελεσματικά δεν είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί. Μπορεί όμως να αποτελέσει τη βάση έδρασης πάνω στην οποία μπορεί να λειτουργήσει πιο ήπια αποτρεπτική ισχύς. Για παράδειγμα, ελαφρά οπλισμένα πλοία ακτοφυλακής θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν την είσοδο του τουρκικού σκάφους ερευνών και των συνοδών του σε χώρο κυπριακής εθνικής κυριαρχίας, με την υποβρύχια δύναμη να λειτουργεί αποτρεπτικά στις δυνατότητες της Τουρκίας να ανοίξει πυρ κατά των κυπριακών πλοίων επιφανείας.
Σε πιο «ακραία» σενάρια η υποβρύχια έκρηξη μιας τορπίλης είναι επισήμως ανώνυμη. Έτσι προσφέρει μια έστω και προσχηματική δυνατότητα διαψευσιμότητας (deniability) αν επιλεγεί να χρησιμοποιηθεί, έτσι ώστε να μην «αναγκάσει» τον αντίπαλο να προχωρήσει σε ένοπλη ανταπόδοση, τουλάχιστον άμεσα. Επιπροσθέτως, η έκρηξη αυτή δεν είναι ανάγκη να είναι φονική σε πρώτη φάση. Μπορεί να είναι «προειδοποιητική» σε κάποια απόσταση από τα εισβάλοντα πλοία. Από μόνη της δε η πιθανότητα άσκησης «διακριτικού» πλήγματος έχει αποτρεπτική αξία.
Και, φυσικά, τα υποβρύχια όπλα δεν είναι τα μόνα στα οποία μπορεί να επενδύσει η Κυπριακή Δημοκρατία για να ενισχύσει δραστικά τις ικανότητές της να υπερασπίζει τη θαλάσσια επικράτειά της. Ορισμένα άλλα συστήματα χαμηλού κόστους που μπορούν να εξεταστούν είναι σμήνη από μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας (USV) οπλισμένα με πυραύλους διαφόρων διαμορφώσεων και τύπων ή τροποποιημένα σε σκάφη αυτοκτονίας φορτωμένα εκρηκτικά (VBIED) καθώς και μη επανδρωμένα αεροχήματα που χρησιμοποιούν την επίδραση του εδάφους (UGEV).
Τα σκάφη αυτά χρησιμοποιούν την επίδραση του εδάφους ή της επιφάνειας της θάλασσας (ground effect) και ουσιαστικά «κυλάνε» πάνω σε ένα στρώμα αέρα πολύ κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, που μπορεί να φθάνει και το ένα μέτρο.
Έτσι, επιτυγχάνουν σημαντική οικονομία καυσίμου και αυξάνουν σημαντικά το βεληνεκές τους, ενώ πετώντας τόσο χαμηλά είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν και να αναχαιτιστούν. Τα σκάφη αυτά δεν χρειάζονται απάρτια υψηλής τεχνολογίας, καθώς μπορούν να κατασκευαστούν σχετικά εύκολα και λειτουργούν ως οικονομικά και πιθανώς και πιο αποτελεσματικά υποκατάστατα πυραύλων cruise.
Ακόμη κι έτσι, βέβαια, μπορεί να προκύψει η αντίρρηση ότι η Κύπρος δεν θα μπορούσε υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να κάνει χρήση της ισχύος της, γιατί έτσι θα προκαλούσε την εισβολή της Τουρκίας στο έδαφός της. Όμως, σε παρόμοια περίπτωση η διεθνής αντίδραση θα είναι πολύ μεγάλη, ενώ η Ελλάδα, ακόμη και υπό την πιο «προσεκτική», απρόθυμη, ηττοπαθή και δουλοπρεπή κυβέρνηση, θα αναγκαζόταν να παρέμβει διά των όπλων και η γνώση αυτού του γεγονότος θα έκανε την Τουρκία να σκεφτεί δυο φορές προτού προχωρήσει σε παρόμοια επιλογή.
(*) Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Mε δυνατή άμυνα η… Αϊσέ δεν θα ξαναπάει διακοπές

Το σημαντικότερο όλων είναι ότι η Εθνική Φρουρά ήδη έχει σοβαρές μαχητικές ικανότητες, τις οποίες μπορεί να ενισχύσει περισσότερο έτσι ώστε να είναι σε θέση, όχι μόνο να αντιτάξει μια σθεναρή άμυνα, αλλά να μπορεί να κατανικήσει ολοκληρωτικά τις τουρκικές δυνάμεις που βρίσκονται στη Μεγαλόνησο. Επιπροσθέτως, παρόμοιες ικανότητες υποβρύχιας προβολής ισχύος σαν αυτές που αναφέρθηκαν πιο πάνω θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα αδιαπέραστο φράγμα για τα τουρκικά πλοία που θα επιχειρούσαν να μεταφέρουν στρατιωτικές δυνάμεις από την Τουρκία.
Αν η Κυπριακή Δημοκρατία αποφασίσει κάποια στιγμή να ασχοληθεί σοβαρά με την άμυνά της, χωρίς φοβίες και παρανοϊκές αναγνώσεις της πραγματικότητας, αλλά με ρεαλισμό, γνώση των εξελίξεων στην τέχνη, την επιστήμη και την τεχνολογία του πολέμου και με φαντασία και πρακτικό πνεύμα, τότε πολύ δύσκολα «η Αϊσέ θα ξαναπάει διακοπές», γιατί δεν θα υπάρχουν πλοία να τη μεταφέρουν.
Δημοσιεύτηκε στο τεύχος 408 του περιοδικού «Επίκαιρα» που κυκλοφόρησε στις 3 Αυγούστου 2019.

Εξωτερική Πολιτική

Κυπριακό: Οι Τούρκοι θέλουν τριμερή συνάντηση χωρίς ουσία

Δημοσιεύτηκε

στις

Ο Ερσίν Τατάρ θα στοχεύει σε ανοικτή ατζέντα προκειμένου να βάλει στο τραπέζι τις αξιώσεις του

Μια τριμερή χωρίς να αγγίζει την ουσία, δηλαδή το πως θα επανεκκινήσει ο διάλογος, επιδιώκει η τουρκική πλευρά, με τον Ερσίν Τατάρ θα στοχεύει σε ανοικτή ατζέντα προκειμένου να βάλει στο τραπέζι τις αξιώσεις του.

Με τη γνωστοποίηση, το βράδυ της Τετάρτης, της συμφωνίας για πραγματοποίηση μιας άτυπης συνάντησης στη Νέα Υόρκη, στις 15 Οκτωβρίου, άρχισαν να διαφαίνονται εκατέρωθεν και οι προθέσεις των δύο πλευρών. Νίκος Χριστοδουλίδης και Ερσίν Τατάρ κατέγραψαν άμεσα ή έμμεσα τους στόχους τους πριν καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.

Ανακοινώνοντας το δείπνο στη Νέα Υόρκη το γραφείο του Ερσίν Τατάρ φρόντισε την ίδια ώρα να στείλει το μήνυμα ότι «το άτυπο δείπνο δεν θα έχει καμία ατζέντα και οι δύο ηγέτες θα ανταλλάξουν απόψεις σε κοινωνικό περιβάλλον». Σχεδόν ταυτόχρονα, από τη Νέα Υόρκη όπου βρίσκεται, ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου, διαμήνυε πως «δεν θα συζητηθεί η ομοσπονδία» και ότι «σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί η συμμετοχή τους σε αυτή τη συνάντηση ως διαπραγμάτευση για ομοσπονδία».

Οι τοποθετήσεις αυτές της τουρκοκυπριακής πλευράς καταδεικνύουν και τους στόχους που έχει θέσει και οι οποίοι δεν έχουν καμιά σχέση με το βασικό στόχο της τριμερούς που είναι η αναζήτηση τρόπων επανέναρξης του διαλόγου στο Κυπριακό.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης φρόντισε πάντως χθες να ξεκαθαρίσει πως η ατζέντα της τριμερούς συνάντησης της 15ης Οκτωβρίου είναι πολύ συγκεκριμένη και αφορά τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών. Ενώ διαμήνυσε τόσο προς τα Ηνωμένα Έθνη όσο και προς την τουρκοκυπριακή πλευρά ότι στη Νέα Υόρκη δεν πάει για να συζητήσει την ατζέντα που προσπαθεί να περάσει ο Ερσίν Τατάρ.

Προσερχόμενος το πρωί στο Cyprus Forum 2024, στη Λευκωσία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων είπε ότι η τριμερής συνάντηση δεν είναι ανοικτής ατζέντας: “Δεν υπάρχει οτιδήποτε που είναι ανοιχτής ατζέντας. Η συζήτηση γίνεται με έναν και μόνο σκοπό: να δούμε αν υπάρχουν οι προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών και θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα“.

Πρόσθεσε ότι ήταν κάτι που επιδιώκαμε εδώ και καιρό. “Από κει και πέρα, είπε, επικεντρωνόμαστε στο να υπάρξει αποτέλεσμα που για μας ένας είναι ο στόχος, η επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά“.

Σημείωσε ότι “αναμένουμε να δούμε, προετοιμαζόμαστε για συνάντηση”, την οποία χαρακτήρισε “θετική εξέλιξη“. “Με απόλυτη σοβαρότητα θα προσέλθουμε σε αυτό το δείπνο και θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα“, είπε. Ο Πρόεδρος σχολίασε ότι “είναι θετικό ότι γίνεται αυτό το δείπνο. Από ‘κει και πέρα, δεν θέλω να πω πολλά, επικεντρώνομαι στη συζήτηση, στο αποτέλεσμα. Να υπάρξει αποτέλεσμα, αυτό με ενδιαφέρει“, επεσήμανε.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, σε δηλώσεις του στο ΡΙΚ επεσήμανε πως το δείπνο στη Νέα Υόρκη αποτελεί το επόμενο σημείο αναφοράς στο Κυπριακό, μετά τη Γενική Συνέλευση, το οποίο δεν μπορεί να παραγνωρίζεται, μετά τη μακρά περίοδο απουσίας κινητικότητας.  Ο υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η ύπαρξη κινητικότητας δεν συνεπάγεται ότι θα επιτευχθεί ο βασικός στόχος, της επανέναρξης των συνομιλιών, κάτι που, όπως είπε, “δεν εξαρτάται μόνο από τη δική μας πλευρά”.

Ο Κωνσταντίνος Κόμπος σημείωσε ότι δεν υπάρχει άλλη διέξοδος από την επιδίωξη διαλόγου, αφού αυτός είναι ο μόνος τρόπος για κατάληξη σε επίλυση του Κυπριακού. Σημείωσε, επίσης, ότι δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό ό,τι βρίσκεται εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών και ότι αν, στο δείπνο, ακουστεί απλώς η ρητορική και επιχειρηματολογία της άλλης πλευράς το αποτέλεσμα δεν θα είναι θετικό.

Φιλελεύθερος

Συνέχεια ανάγνωσης

Αιγαίο

Το σύνδρομο της Στοκχόλμης στο ελληνοτουρκικό σύστημα

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Του Νίκου Ιγγλέση
26/09/2024 

Η συνάντηση Κ. Μητσοτάκη – Ρ.Τ. Ερντογάν στη Ν. Υόρκη, στις 24-9-24, ήταν η έκτη τούς τελευταίους δεκαπέντε μήνες. Πρόκειται για «πολιτικό έρωτα» μεταξύ των δύο ηγετών, ιδιαίτερα μετά τη Διακήρυξη των Αθηνών (Δεκέμβριος ’23) ή για το «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» όπου το θύμα μέσω ψυχολογικών και συναισθηματικών διεργασιών καταλήγει να ερωτευθεί το θύτη του;

Σε τί αλήθεια αποσκοπούν όλες αυτές οι συναντήσεις, οι συνομιλίες, τα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης», η λεγόμενη θετική ατζέντα κ.α.; Πού είναι το «παράθυρο ευκαιρίας» που βλέπει η Κυβέρνηση;  Ένα είναι βέβαιο: Όλα αυτά δεσμεύουν την Ελλάδα να μην επιχειρήσει να ανατρέψει το, δυσμενές γι’ αυτήν, status quo στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και απενοχοποιούν, στη διεθνή σκηνή, την αναθεωρητική – επεκτατική Τουρκία.

Ποιά είναι τα διαχρονικά ζητήματα της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης που, κατά την Κυβέρνηση, θα προωθήσει τη λύση τους ο διάλογος;

1) Η Ελλάδα δικαιούται να ασκήσει το μονομερές δικαίωμα που της δίνει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας να αυξήσει, δηλαδή, τα χωρικά ύδατά της μέχρι τα 12 ν.μ. στο Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο και την άρση τού, επ’ αυτού, τουρκικού casus belli; Όχι, υποστηρίζει η Άγκυρα.

2) Τα ελληνικά νησιά που μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη δραστηριότητα διαθέτουν την ίδια ΑΟΖ (μέχρι 200ν.μ.) με αυτήν της ηπειρωτικής χώρας, όπως προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας; Όχι, διαθέτουν μόνο χωρικά ύδατα 6 ν.μ. αντιτείνει η Τουρκία.

3) Τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου δικαιούνται να είναι στρατιωτικοποιημένα γιατί απειλούνται; Θυμίζουμε το «Θα έρθουμε μια νύχτα ξαφνικά». Όχι, πρέπει να είναι αποστρατικοποιημένα σύμφωνα με τις Συνθήκες Λωζάνης-Παρισίων, λέει η Τουρκία.

4) Η Ελλάδα μπορεί να καταθέσει στην ΕΕ τους χάρτες του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, όπως έχει κάνει η Κυπριακή Δημοκρατία; Μια τέτοια ενέργεια θα σήμαινε ανακήρυξη (όχι οριοθέτηση) της συνολικής ελληνικής ΑΟΖ, χωρίς αυτό να προκαλέσει τη σφοδρή τουρκική αντίδραση;

5) Τα Θαλάσσια Πάρκα, που εξαγγέλθηκαν, θα υλοποιηθούν ή ξεχάστηκαν για να μην χαλάσει το θετικό κλίμα; Η Άγκυρα δήλωσε ότι απαιτείται η συναίνεσή της.

6) Το παράνομο, κατά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, Τουρκολυβικό Μνημόνιο θα ακυρωθεί ή θα παρεμποδίζει την όποια εκμετάλλευση της οριοθετημένης ελληνικής ΑΟΖ με την Αίγυπτο;

7) Τα αφηγήματα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και των «Γαλάζιων Αιθέρων» αποτελούν ευθεία αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδος. Η Τουρκία διεκδικεί το μισό Αιγαίο, ανατολικά του 25ου Μεσημβρινού και όλη τη θαλάσσια έκταση μεταξύ Ρόδου και Κύπρου (βλέπε χάρτη). Μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει αποδεκτό;

8) Στην Κύπρο η Τουρκία ζητάει τη διεθνή αναγνώριση της κατεχόμενης ζώνης ως ανεξάρτητο κράτος. Παράλληλα διακηρύσσει ότι τα κατοχικά στρατεύματά της θα παραμείνουν εσαεί στη νησί. Ο Ελληνισμός μπορεί να το αποδεχτεί;

9) Η μουσουλμανική μειονότητα της Δ. Θράκης που η Άγκυρα, ενάντια στη Συνθήκη της Λωζάνης, αποκαλεί τουρκική, χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια ως «στρατηγική μειονότητα» για την υβριδική αποσταθεροποίηση της Ελλάδας και επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις της. Η Κυβέρνηση και το υπόλοιπο κυρίαρχο πολιτικό σύστημα δεν αντιδρούν για να μη θυμώσει η Τουρκία.

Όλα αυτά και άλλα σημαντικά ζητήματα προδιαγράφουν το αποτέλεσμα του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Η Τουρκία κερδίζει χρόνο και ισχυροποιείται. Η Διακήρυξη των Αθηνών διευκόλυνε την Άγκυρα στην απόκτηση των αμερικανικών F-16 (40 + 80 αεροσκάφη και άφθονα όπλα). Η συνέχιση του διαλόγου διευκολύνει την Τουρκία για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων στην πολεμική βιομηχανία της και ίσως στην απόκτηση των F-35. Η Ελλάδα χάνει χρόνο, δεν ασκεί τα νόμιμα δικαιώματά της και δεν ανατρέπει το status quo, στο οποίο έχει εγκλωβιστεί. Η Τουρκία, από την πλευρά της, επιμένει να προβάλλει συνεχώς τις διεκδικήσεις της, όταν απαιτείται τις επιβάλλει δια του καταναγκασμού (π.χ. πρόσφατα στην Κάσο) και στο τέλος θα επικαλεστεί «τις πραγματικότητες επί του πεδίου»  ως ένα είδος «χρησικτησίας» για να τις νομιμοποιήσει στη διεθνή σκηνή.

Το Μεταναστευτικό  

Η Κυβέρνηση προβάλλει ως επιτυχία του διαλόγου τη συνεργασία με την Τουρκία για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών. Πρόκειται για προπαγάνδα εσωτερικής κατανάλωσης. Αλήθεια, πώς φτάνουν οι μετανάστες από την Κεντρική Ασία, το Κέρας ή την υποσαχάρια Αφρική στην Τουρκία; Έρχονται περπατώντας; Όχι βέβαια. Φτάνουν με πτήσεις των τουρκικών αερογραμμών (χωρίς visa) στην Κωνσταντινούπολη και από εκεί προωθούνται στον Έβρο και στις ακτές του Αιγαίου. Υπάρχει κανείς αφελής που πιστεύει ότι όλο αυτό το traffic γίνεται εν αγνοία των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών, της στρατοχωροφυλακής και της αστυνομίας; Οι διακινητές είναι απλώς τα εκτελεστικά όργανα των υβριδικών επιχειρήσεων της Τουρκίας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Frontex το πρώτο οκτάμηνο του 2024 οι μεταναστευτικές ροές από την Α. Μεσόγειο προς την Ελλάδα  αυξήθηκαν κατά 39% (πάνω από 37.000 άτομα). Αντίθετα από την Κεντρική Μεσόγειο προς την Ιταλία μειώθηκαν κατά 64%. Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Ν. Παναγιωτόπουλος, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ανέφερε ότι οι ροές, το πρώτο οκτάμηνο αυξήθηκαν, κατά 60%. Ίσως ξέρει κάτι περισσότερο. Αυτοί οι αριθμοί αφορούν όσους εντοπίζονται και καταγράφονται. Χιλιάδες άλλοι διέρχονται λαθραία από τα σύνορα. Κάθε μέρα στον Έβρο και στην Εγνατία οδό συλλαμβάνονται αλλοδαποί και ημεδαποί διακινητές με κλεμμένα αυτοκίνητα να προωθούν λαθρομετανάστες στο εσωτερικό της χώρας. Εκείνος ο φράκτης στον Έβρο προχωράει με «ρυθμό χελώνας».

Αλήθεια, γιατί η Κυβέρνηση δεν αναστέλλει τη χορήγηση ασύλου για έξι μήνες, όπως έκανε η Κυπριακή Δημοκρατία με αποτέλεσμα την κατακόρυφη μείωση των αφίξεων μεταναστών; Αλλά πώς να το κάνει όταν ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι είναι ευτυχής που η ελληνική κοινωνία μεταλλάσσεται σε πολυπολιτισμική! Όταν οι Έλληνες, δηλαδή, θα γίνουν μια από τις διάφορες μειονότητες που θα διαβιούν στην ελληνική επικράτεια.

Το Κυπριακό

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κράτους διεθνώς αναγνωρισμένου, μέλους του ΟΗΕ, της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών παρακαλάει για μια συνάντηση με τον επικεφαλής της αποσχιστικής οντότητας της Βόρειας Κύπρου για να επαναρχίσει ο διάλογος για λύση του Κυπριακού. Μόνο που τη λύση του Κυπριακού δε θα την αποφασίσει ο όποιος Ερσιν Τατάρ αλλά η Άγκυρα. Αν ο Ν. Χριστοδουλίδης ήθελε να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του και ιδιαίτερα το κύρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα έπρεπε να ζητάει διάλογο με τον Ερντογάν. Από κοντά ο Κ. Μητσοτάκης και ο Υπουργός του των Εξωτερικών δηλώνουν ευτυχείς που υπάρχει κινητικότητα στο Κυπριακό. Κινητικότητα για να προκύψει τι; Για να απενοχοποιείται ο εισβολέας και κατακτητής;

Μετά 50 χρόνια κανένα κράτος και κανείς διεθνής οργανισμός δε ζητάει την αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής από την Κύπρο. Όλοι ζητούν διάλογο μεταξύ των δύο κοινοτήτων και αμοιβαίες υποχωρήσεις για την εύρεση της όποιας λύσης. Η Τουρκία είναι στο απυρόβλητο. Εδώ έχουν οδηγήσει τον Ελληνισμό 50 χρόνια κατευναστικής πολιτικής  Για αποτροπή, ανάσχεση και απελευθέρωση της κατεχόμενης Κύπρου δε μιλάει ούτε η Αθήνα ούτε η Λευκωσία.

 Ο Ερντογάν ζητάει από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τη διεθνή αναγνώριση ως ανεξάρτητου κράτους των κατεχομένων εδαφών και οι Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης μια Δικοινοτική –Διζωνική Ομοσπονδία που μπορεί να είναι χειρότερη ακόμη και της διχοτόμησης, αφού θα θέσει και τις ελεύθερες περιοχές υπό τον γεωπολιτικό έλεγχο της Τουρκίας.

Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση είτε ο Ελληνισμός θα αποδεχτεί όλους τους τουρκικούς όρους είτε η Τουρκία θα πρέπει να υποχρεωθεί να εγκαταλείψει τους γεωστρατηγικούς στόχους της. Μέση λύση δεν υπάρχει, γιατί αν δώσουμε μόνο ορισμένα απ’ όσα απαιτεί η Άγκυρα, «για να μην είμαστε καθημερινά με το δάκτυλο στη σκανδάλη» όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, απλώς θα της ανοίξουμε την όρεξη και για τα υπόλοιπα όντας σε ακόμη πιο αδύναμη θέση. Εκτός αν το «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» έχει καταλάβει ολοκληρωτικά το πολιτικό προσωπικό σε Αθήνα και Λευκωσία.

Υ.Γ. 1 Πέρασε ίσως απαρατήρητη η αναφορά του Κ. Μητσοτάκη κατά την ομιλία του στη «Σύνοδο Κορυφής για Το Μέλλον» του ΟΗΕ. Είπε: «Το παγκόσμιο συμφέρον διαπερνά το μεμονωμένο συμφέρον των κρατών». Ποιος αλήθεια ορίζει το παγκόσμιο συμφέρον; Η παγκοσμιοποίηση, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ, η Σύνοδος του Νταβός ή κάποιος άλλος;

Υ.Γ. 2 Απορεί κανείς με την εμμονή των ελλήνων πολιτικών να μιλούν για ενδεχόμενη οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ με την Τουρκία. Αγνοούν ότι στην ΑΟΖ περιλαμβάνεται και η υφαλοκρηπίδα; Ή εξυπηρετούν την Άγκυρα που δεν έχει επικυρώσει τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας και θέλει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας ώστε να ισχυριστεί ότι τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου κάθονται πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας;

 

Πηγή: www.ellinikiantistasi.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Κύπρος (Εθνική Φρουρά, Κύπρος 1974)

Κύπρος – Πρόεδρος Ν. Χριστοδουλίδης: Πολύ συγκεκριμένη η ατζέντα της τριμερούς

Δημοσιεύτηκε

στις

Η συζήτηση γίνεται για να δούμε αν υπάρχουν οι προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών

Ανδρέας Πιμπίσιης

Η ατζέντα της τριμερούς συνάντησης της 15ης Οκτωβρίου είναι πολύ συγεκριμένη και αφορά τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών, τόνισε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης. Σπεύδοντας την ίδια ώρα να διαμηνύσει πως δεν πάει στη Νέα Υόρκη για να συζητήσει την ατζέντα που προσπαθεί να περάσει ο Ερσίν Τατάρ και η τουρκική πλευρά.

Προσερχόμενος το πρωί στο Cyprus Forum 2024, στη Λευκωσία, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων είπε ότι η τριμερής συνάντηση δεν είναι ανοικτής ατζέντας: “Δεν υπάρχει οτιδήποτε που είναι ανοιχτής ατζέντας. Η συζήτηση γίνεται με έναν και μόνο σκοπό: να δούμε αν υπάρχουν οι προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών και θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα“.

Πρόσθεσε ότι ήταν κάτι που επιδιώκαμε εδώ και καιρό. “Από κει και πέρα, είπε, επικεντρωνόμαστε στο να υπάρξει αποτέλεσμα που για μας ένας είναι ο στόχος, η επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά“.

Σημείωσε ότι “αναμένουμε να δούμε, προετοιμαζόμαστε για συνάντηση”, την οποία χαρακτήρισε “θετική εξέλιξη“. “Με απόλυτη σοβαρότητα θα προσέλθουμε σε αυτό το δείπνο και θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα“, είπε.

Ο Πρόεδρος σχολίασε ότι “είναι θετικό ότι γίνεται αυτό το δείπνο. Από ‘κει και πέρα, δεν θέλω να πω πολλά, επικεντρώνομαι στη συζήτηση, στο αποτέλεσμα. Να υπάρξει αποτέλεσμα, αυτό με ενδιαφέρει“, επεσήμανε.

Στα κατεχόμενα, ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου έσπευσε να διαμηνύσει πως στη Νέα Υόρκη δνε θα συζητηθεί το θέμα της ομοσπονδίας.

Σε δηλώσεις του στην Νέα Υόρκη, μετά την ολοκλήρωση των συναντήσεων του, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει η διαδικτυακή «Κίπρις Πόστασι», αναφερόμενος στο άτυπο δείπνο στις 15 Οκτωβρίου μεταξύ των δύο ηγετών και του ΓΓ του ΟΗΕ είπε ότι «αυτό που διευκρινίσαμε είναι ότι δεν θα πραγματοποιηθεί σε μια ατμόσφαιρα συζήτησης της ομοσπονδίας». Είπε ακόμα ότι η «κυριαρχία και η παρουσία» τους ψευδοκράτους είναι μη διαπραγματεύσιμα θέματα.

Ανάφερε ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ κάλεσε τους δύο ηγέτες για άτυπο δείπνο στις 15 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη «πρόσκληση που ο Ερσίν Τατάρ αποδέχτηκε», είπε και επανέλαβε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την «αναγνώριση» της παρουσίας του ψευδοκράτους.

Φιλελεύθερος

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή