Στιγμιότυπο από τη Διάσκεψη για το Κυπριακό στο Κραν Μοντάνα. ΚΥΠΕ/ Κάτια Χριστοδούλου

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΕΝΤΑ

Δημοσιεύτηκε, πριν από λίγες μέρες, μια εκδοχή της κατάρρευσης των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα, η οποία δεν ήταν όμως ούτε πρωτότυπη ούτε άγνωστη. Υποστηρίχθηκε, ότι η Τουρκία έκανε πρόταση για κατάργηση των εγγυήσεων, την οποία, κατ’ ισχυρισμό, απέρριψε ο Αναστασιάδης με παρότρυνση, τονίστηκε, Χριστοδουλίδη.

Αυτή την εκδοχή θα μπορούσε να την είχε πρωτοδιαβάσει κάποιος/α στη Cyprus Mail την 8η Ιουλίου 2017. Μια μόλις μέρα μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα.

Ανώνυμη πηγή των Ηνωμένων Εθνών, ανέφερε το δημοσίευμα, η οποία πηγή μίλησε μόνο σε έμπιστο συνεργάτη της Cyprus Mail, μετέφερε ότι η Τουρκία ήταν έτοιμη να αποδεχθεί το τέλος των εγγυήσεων και του δικαιώματος επεμβάσεως που έχει από το 1960. Λέξη προς λέξη γράφτηκε το εξής: “a UN source that spoke to the Mail on condition of anonymity, Cavusoglu had “conceded in private to us” that Turkey would be prepared to accept an end to guarantees and rights of intervention.” Ανώνυμος παρέμεινε και ο συνεργάτης, συντάκτης εκείνου του άρθρου στη Mail.

Όποιος το ψάξει λίγο ή γνωρίζει πέντε πράγματα για τα γεγονότα των ημερών, μπορεί να κατανοήσει και ποια θα μπορούσε να ήταν εκείνη η πρόθυμη πηγή των Ηνωμένων Εθνών, που με τόσο θυμό εκφράστηκε κατά του Αναστασιάδη. Λίγες μέρες μετά, ακόμα και πιο πρόσφατα, με επώνυμες πια δηλώσεις που δημοσιεύτηκαν, η ίδια πηγή των Ηνωμένων Εθνών αύτο-αποκαλήφθηκε λέγοντας διάφορα για το τι έγινε. Αυτά όμως είναι λεπτομέρειες.

Η ουσία δεν είναι η πηγή και εκείνα που είπε. Η πηγή εκείνη ήταν απλώς ένας αγωγός, ένα μέσο διοχέτευσης μιας μονόπλευρης εκδοχής των «γεγονότων».
Περισσότερη σημασία έχει ο μηχανισμός που στήθηκε, με τη γνωστή μέθοδο και σειρά, τα οποίο έχουμε δει πολλές φορές να λειτουργούν στο παρασκήνιο του Κυπριακού.

Επιχειρήσεις επιβολής περιρρέουσας ατμόσφαιρας και δημιουργίας εντυπώσεων με τους ίδιους πάντα παίκτες και τους ίδιους πάντα στόχους, τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια. Ένας μηχανισμός που αναπαράγει, διογκώνει και μεγαλοποιεί τις πιο απίστευτες ιστορίες. Που κάποτε, ο μηχανισμός αυτός είχε και μια μακροσκελή λίστα με αποδέκτες μηνυμάτων, οι οποίοι όμως δεν μπόρεσαν να λειτουργήσουν ως ομάδα και διασπάστηκαν συν τω χρόνω.

Ο μηχανισμός δουλεύει πάντοτε με τον ίδιο τρόπο. Ακόμα και τον Τάσσο Παπαδόπουλο τον είχε στηρίξει για ένα μικρό διάστημα το 2003, πιστεύοντας ότι στην Χάγη είχε δεχθεί το σχέδιο Ανάν. Στη συνέχεια, μετά από μια αναλαμπή πρόσκαιρης υποστήριξης, αμέσως μετά την αποδοχή της συμφωνίας στη Νέα Υόρκη τον Φεβρουάριο του 2004, επιτέθηκε λυσσαλέα στον Τάσσο, όταν διαπίστωσε ότι δεν θα δεχόταν το σχέδιο Ανάν.

Αυτός ο πόλεμος, ο οποίος επεδίωκε να αποενοχοποιηθεί την Τουρκία και να φορτώσει όλη την ευθύνη στους Ελληνοκύπριους διήρκησε από το 2004-2008. Ο ίδιος μηχανισμός στήριξε τον Δημήτρη Χριστόφια το 2007-2010, αλλά, όταν ο τελευταίος είχε καεί και δεν ήταν πια χρήσιμος, ο μηχανισμός τον αποδόμησε και τον χτύπησε αλύπητα.
Το 2017, ήρθε η σειρά του Αναστασιάδη να μπει στο στόχαστρο του μηχανισμού, ενός μηχανισμού που τον υποστήριξε με τόσο σθένος το 2004 στην απόφασή του υπέρ του σχεδίου Ανάν και με ιδιαίτερο πάθος τον στήριξε το 2013 για εκλογή στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Ο μηχανισμός διαπίστωσε ότι ο Αναστασιάδης, ξέφυγε της αποστολής του, γι’ αυτό έπρεπε να εκτεθεί.

Η αποστολή που θεωρήθηκε δεδομένη για τον Αναστασιάδη αφορούσε σε αποδοχή διακανονισμού στο Κυπριακό, με συγκεκριμένο προσανατολισμό. Μέρος του προσανατολισμού αυτού είναι και η διαρκής στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στην Κύπρο, η οποία είναι αναγκαία για να «συγκρατεί» τους Ελληνοκύπριους εθνικιστές, κατά το γνωστό αφήγημα.
Μέρος του ίδιου προσανατολισμού είναι και η προσαρμογή της εξωτερικής πολιτικής της «Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας» στα συμφέροντα της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Είναι κάποιοι που πιστεύουν ότι αυτός είναι ο «φυσικός προσανατολισμός» της Κύπρου, διότι αυτόν καθορίζει η κατανομή ισχύος στην περιοχή.

Με τη στάση του στο Κραν Μοντάνα, ο Αναστασιάδης «πρόδωσε» την αποστολή εκείνη και τον προσανατολισμό της, την μόνη «εφικτή» επιλογή για να βρεθεί λύση στο Κυπριακό. Θα έπρεπε να είχε κόστος και να “τιμωρηθεί”.

Ο μηχανισμός αυτός έχει ανθρώπους ειδικών αποστολών. Το διαπίστωσε και ο Αναστασιάδης, ο οποίος υπόθαλψε ανθρώπους του, λέγοντας διάφορα και σε πολλούς για τους λόγους που το έκανε. Η επιρροή και αποδοχή των μηνυμάτων του μηχανισμού εκείνου και των ανθρώπων του έχει μια φθίνουσα πορεία. Όμως, οι προσβάσεις του σε βασικούς δρώντες του Κυπριακού παραμένουν αναλλοίωτες.

Επιστρέφοντας σ’ εκείνο το δημοσίευμα της 8ης Ιουλίου 2017, εντύπωση προκαλεί και ένα άλλο σημείο: η ανώνυμη πηγή των Ηνωμένων Εθνών υπήρξε ότι υπήρξε τόση μεγάλη πίεση από τη Βρετανία και τα Ηνωμένα Έθνη πάνω στην Τουρκία για την αναχρονιστικότητα του καθεστώτος των εγγυήσεων, που στο τέλος η Τουρκία κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να επιμένει άλλο. Το «έπιασε», είπε επί λέξη η πηγή. Κι έτσι η Τουρκία έκανε πίσω.

Τόσο απίστευτη είναι η ιστορία αυτή που θέλει την Τουρκία να είναι, όχι μόνο ευάλωτη σε πιέσεις, αλλά και σε θέση να εκλογικευθεί και να καταλάβει ότι θα πρέπει να πράξει το «ορθό»:

Τον 21ο αιώνα δεν μπορεί να υπάρχουν ξένες εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα. Η απίστευτη αυτή ιστορία αλλάζει όλη την ουσία του Κυπριακού όπως τη ξέραμε μέχρι σήμερα, καθώς και όλη την προσέγγιση της Τουρκίας στην εξωτερική της πολιτική στη Συρία, τη Λιβύη και όπου αλλού έχει ή επιδιώκει στρατιωτική παρουσία και καθεστώς κράτους-εγγυητή.
Αντί ευγνωμοσύνης λοιπόν έναντι των προσπαθειών και της πειθούς των Ηνωμένων Εθνών και της Βρετανίας έναντι της Τουρκίας, η οποία αποφάσισε επιτέλους να τερματιστούν οι ξένες εγγυήσεις και επεμβάσεις στην Κύπρο, ο Αναστασιάδης επέδειξε αχαριστία.

Πρόθυμα και δυστυχώς άκριτα σε μεγάλο βαθμό, την ιστορία εκείνη (με κάποιες μικρές παραλλαγές) την αποδέχθηκε αμέσως η ηγεσία του ΑΚΕΛ, η οποία ζήτησε από το 2017 εξηγήσεις. Η ανώτατη ηγεσία του ΔΗΣΥ δεν ήξερε ποιο να πιστέψει, αλλά δεν μπορούσε, παραμονές προεδρικών εκλογών, να βγει με κάποια εκδοχή που θα ήταν εναντίον του Προέδρου. Τα δημοσιεύματα της εποχής έχουν όλες τις απαντήσεις.

Το πλέον απίστευτο είναι ότι κάποιοι θεωρούν ότι, εκείνη η ιστορία με την εκλογικευμένη Τουρκία κάτω υπό την πίεση των Ηνωμένων Εθνών και της Βρετανίας, με τον καιρό, θα γινόταν πιστευτή σε ακόμη περισσότερους. Εν όψει των γεγονότων στην Ανατολική Μεσόγειο και των εξελίξεων στα κατεχόμενα, κάποιοι θεώρησαν χρήσιμο να την επαναφέρουν.

Η ροή των γεγονότων από το 2017 μέχρι σήμερα είναι γνωστή. Όπως γνωστές είναι και οι ευθύνες Αναστασιάδη και του στενότερού του συνεργάτη, του Ν. Χριστοδουλίδη, για τη διαχείριση εκείνων των φημών που διασπάρθηκαν και έγιναν πιστευτές από αρκετούς, όσο απίθανες κι αν μοιάζουν. Η πρόσφατη δήλωση του τουρκικού υπουργείο εξωτερικών, δεν αποκατέστησε την ισορροπία.

Είναι ίσως η ώρα να δοθούν στη δημοσιότητα τα πρακτικά των συναντήσεων και τα έγγραφα εκείνης της εποχής, όχι μόνο από τον Αναστασιάδη, αλλά και από τον Ακιντζί. Μόνο έτσι θα αναγκαστούν και τα Ηνωμένα Έθνη και οι διάφορες πηγές, που δεν είναι πια στον οργανισμό αυτό, να μιλούν με αποδείξεις. Όχι με λόγια του αέρα. Μόνο με διαφάνεια μπορεί να ενημερωθεί ο λαός και να έχει ένα μπούσουλα. Η απουσία διαφάνειας δίνει χώρο σε κάθε λογής εκδοχές που μόνο κακό κάνουν.

*Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής και Διακυβέρνησης, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Πηγή: Απόψεις

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.