Ακολουθήστε μας

Τουρκία

FT : Ο εναγκαλισμός Ερντογάν με υπερεθνικιστές και τα… εσωκομματικά

Δημοσιεύτηκε

στις

Η συμμαχία του Τούρκου προέδρου με το ακροδεξιό Εθνικιστικό Κίνημα περιορίζει το περιθώριο ελιγμών του σε κρίσιμα ζητήματα. Πώς δημιουργούνται εντάσεις εντός του AKP και γιατί οι εναλλακτικές είναι… λίγες.

Όταν η τουρκική αντιπολίτευση χλεύασε τον Recep Tayyip Erdogan επειδή έριξε την ιδέα για δικαστική μεταρρύθμιση, τον Τούρκο πρόεδρο υπερασπίστηκε δημοσίως ένας άβολος υποστηρικτής: ένα αφεντικό της μαφίας.

«Πρόσεξε που πατάς», προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Alaattin Cakici –ένας άνδρας που έχει καταδικαστεί για φόνο και για εμπλοκή με το οργανωμένο έγκλημα– τον Kemal Kilicdaroglu, τον ηγέτη της αντιπολίτευσης,  όταν ο πολιτικός αμφισβήτησε την ειλικρίνεια του προέδρου.

Ο 67χρονος κ. Cakici, που καταδικάστηκε σε 19 χρόνια φυλάκισης το 2006 διότι έδωσε εντολή για τη δολοφονία της πρώην συζύγου του, είναι ένα σημαντικό πρόσωπο για τους δεξιούς υπερεθνικιστές που στηρίζουν την κυβέρνηση του κ. Erdogan. To Κόμμα του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) πίεσε επιτυχώς για να απελευθερωθεί ο κατάδικος από τη φυλακή νωρίτερα φέτος, στο πλαίσιο αμνηστίας λόγω κορωνοϊού. Μετά την απειλή του προς τον κ. Kilicdaroglu, ο ηγέτης του MHP, Devlet Bahceli, έδωσε εύσημα στον μαφιόζο χαρακτηρίζοντάς τον «σύντροφο» και «πατριώτη».

Η σημασία του MHP συχνά υποτιμάται εκτός Τουρκίας: ο κ. Erdogan κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα. Αλλά ο πρόεδρος, που κρατά την εξουσία τα τελευταία 18 χρόνια, πάντα κυβερνούσε μέσω ανεπίσημων συνασπισμών. Κατά το παρελθόν, οι σύμμαχοί του ήταν οι φιλελεύθεροι, οι Κούρδοι και το κίνημα Gulen – ένα αδιαφανές δίκτυο ακόλουθων ενός εξορισμένου κληρικού που βοήθησε τον κ. Erdogan να αποκτήσει τον έλεγχο του κράτους.

Σήμερα, βασικός του εταίρος είναι το MHP, που είναι σκληροπυρηνικό σε ό,τι αφορά την εθνική ασφάλεια, στηρίζει την θανατική ποινή και έχει αντιμετωπίσει κατηγορίες για σχέσεις με τη βία στους δρόμους. Ο κ. Erdogan κάποτε απεχθάνονταν την ιδεολογία του. Αλλά το MHP του έχει φέρει ψήφους. Έχει επίσης καλύψει ένα κενό που άφησε η κατάρρευση της σχέσης του με τους γκιουλενιστές, που οδήγησε στην βίαιη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 (αν και ο ηγέτης της ομάδας αρνείται πως διέταξε το πραξικόπημα).

«Η δύναμή τους εντός του συστήματος είναι πολύ μεγαλύτερη από την εκλογική στήριξη που φέρνουν στο τραπέζι», σύμφωνα με την Asli Aydintasbas, ανώτερο μέλος πολιτικής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Παρέχουν τους ανθρώπινους πόρους εντός των υπηρεσιών ασφάλειας και άλλων τμημάτων της διοίκησης που χρειάζεται ο Ερντογάν». Ως αποτέλεσμα, κατά την ίδια, η διάλυση του συνασπισμού θα ήταν δύσκολη.

Ωστόσο, η συμμαχία προκαλεί δυσφορία σε ορισμένες ομάδες του AKP, που τον βλέπουν ως παράγοντα της διάβρωσης της λαϊκής στήριξης του κόμματος. Οι εντάσεις έχουν έρθει στην επιφάνεια. Με μια εντυπωσιακή παρέμβαση την περασμένη εβδομάδα, ο βετεράνος του AKP, Bulent Arinc, ζήτησε την απελευθέρωση δυο γνωστών πολιτικών κρατουμένων της Τουρκίας: του φιλάνθρωπου Osman Kavala και του Κούρδου πολιτικού Selahattin Demirtas.  Όμως το MHP αντέδρασε και ο κ. Erdogan ξεκαθάρισε πως δεν έχει καμία πρόθεση να απελευθερώσει κανέναν από τους δυο κρατούμενους. Την Τρίτη ο κ. Arinc παραιτήθηκε από μια από τις συμβουλευτικές επιτροπές του προέδρου.

Το επεισόδιο δείχνει το δίλημμα του Τούρκου ηγέτη. Ακόμα και αν ήταν ειλικρινής σε αυτά που έλεγε περί δικαστικής και δημοκρατικής μεταρρύθμισης -μια υπόθεση που πολλοί βλέπουν με βαθύ σκεπτικισμό- το MHP θα μπορούσε να ασκήσει βέτο σε οτιδήποτε παραβιάσει τις κόκκινες γραμμές του.

για τη συνέχεια  Euro2Day

Συνέχεια ανάγνωσης

Ιράν

Σάββας Καλεντερίδης: Γιατί ανησυχεί η Τουρκία;

Το έργο του PKK για το Μεγάλο Κράτος του Κουρδιστάν προβλέπει την ίδρυση αυτού του κράτους σε εδάφη που θα αποσπαστούν από το Ιράκ, τη Συρία, το Ιράν και την Τουρκία.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Για να κατανοήσουμε, όμως, τι ακριβώς είναι αυτό που κάνει τον Ερντογάν να φοβάται τόσο πολύ, είναι χρήσιμο να διαβάσουμε το άρθρο του παλαίμαχου και έμπειρου δημοσιογράφου Φικρέτ Μπιλά, που έχει πολύ καλές διασυνδέσεις με το στρατιωτικό κατεστημένο και τις υπηρεσίες πληροφοριών.

Γράφει ο Σάββας Καλεντερίδης

Τις τελευταίες ημέρες ο ίδιος ο Ερντογάν άρχισε να μιλά με τον πιο επίσημο τρόπο για τον κίνδυνο που διατρέχει η χώρα του από την επέκταση του πολέμου στη Μέση Ανατολή. Με άλλα λόγια, είπε ότι η χώρα του βρίσκεται στο στόχαστρο του Ισραήλ.

Ενώ το τελευταίο διάστημα έκανε σχετικές αναφορές, μιλώντας στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, κατά τη έναρξη της νέας κοινοβουλετικής περιόδου, που έχει και έναν ιδιαίτερο συμβολισμό, ο Ερντογάν είπε για το θέμα:

«Ενώ παρακολουθούμε από κοντά τις επιθέσεις του Ισραήλ στην Παλαιστίνη και τον Λίβανο, βλέπουμε επίσης καθαρά πώς το Ισραήλ θέλει να δημιουργήσει μικρούς δορυφόρους στο βόρειο Ιράκ και τη Συρία χρησιμοποιώντας την (κουρδική, PYD και ΡΚΚ) αυτονομιστική οργάνωση ως πιόνι. Για την πατρίδα μας, το έθνος μας και την ανεξαρτησία μας, θα σταθούμε απέναντι σε αυτή την κρατική τρομοκρατία με κάθε μέσο που διαθέτουμε».

Με την αναφορά του αυτήν ο Ερντογάν θέλησε να δηλώσει ότι το Ισραήλ υποστηρίζει την ύπαρξη δύο αυτόνομων κουρδικών κρατών στο Β. Ιράκ, που ήδη υπάρχει και λειτουργεί de jure από το 2005, και στη ΒΑ Συρία, που λειτουργεί de facto από το 2014, με τη βο΄΄ηθεια των ΗΠΑ.

Στη συνέχεια ο Ερντογάν ανέφερε ότι η απόσταση από την Αλεξανδρέττα μέχρι τα σύνορα του Λιβάνου είναι 170 χιλιόμετρα, δηλαδή μόλις 2,5 ώρες με το αυτοκίνητο, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «με άλλα λόγια, η κατοχή, η τρομοκρατία και η επιθετικότητα είναι ακριβώς δίπλα μας» και ότι «η Τουρκία θα συνεχίσει να στέκεται απέναντι στο Ισραήλ, όποιο κι αν είναι το κόστος».

Για να κατανοήσουμε, όμως, τι ακριβώς είναι αυτό που κάνει τον Ερντογάν να φοβάται τόσο πολύ, είναι χρήσιμο να διαβάσουμε το άρθρο του παλαίμαχου και έμπειρου δημοσιογράφου Φικρέτ Μπιλά, που έχει πολύ καλές διασυνδέσεις με το στρατιωτικό κατεστημένο και τις υπηρεσίες πληροφοριών. Σημειώνεται ότι το άρθρο δημοσιεύθηκε μερικά εικοσιστετράωρα πριν την εισβολή του Ισραήλ στο Λίβανο:

Η Τουρκία βρίσκεται στο στόχαστρο

Το Ισραήλ συνεχίζει τις επιθέσεις του στον Λίβανο. Μετά τον αρχηγό της ΧΑΜΑΣ Χανιγιέ, σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Νασράλα. Συνεχίζει να βομβαρδίζει τη Βηρυτό. Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες προβλέπουν ότι μετά από αυτό το στάδιο, το Ισραήλ θα προχωρήσει προς την κατάληψη του νότου του Λιβάνου.

Στη συνέχεια εκφράζουν την πρόβλεψή τους ότι θα προχωρήσει στα νότια της Συρίας.

Οι προβλέψεις των στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων είναι συμβατές με τους στόχους του Σχεδίου της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής (Greater Middle East Project, ΣΕΜΑ).

Οι ΗΠΑ εφαρμόζουν σταδιακά το ΣΕΜΑ, το οποίο ανακοίνωσαν στον κόσμο (σ.τ.μ. τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα), δηλώνοντας ότι θα αλλάξουν τα σύνορα 22 χωρών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.

Μπορούμε να ορίσουμε ως κύριο στόχο αυτού του εγχειρήματος όχι μόνο τον ιμπεριαλιστικό επεκτατισμό των ΗΠΑ, αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη του Ισραήλ και τη δημιουργία ενός κύκλου ασφαλείας γύρω από αυτό.

Οι ΗΠΑ εισέβαλαν αρχικά στο Αφγανιστάν, χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, και αποχώρησαν αφού η Αλ Κάιντα και οι Ταλιμπάν, τους οποίους αρχικά υποστήριζαν εναντίον της Ρωσίας, προκάλεσαν προβλήματα στο Αφγανιστάν και στις χώρες της περιοχής. Τελικά παρέδωσαν το Αφγανιστάν στους Ταλιμπάν.

Στη συνέχεια εισέβαλαν στο Ιράκ με τη δικαιολογία ότι «ο Σαντάμ έχει πυρηνικά όπλα». Στο τέλος ανέτρεψαν τον Σαντάμ. Χώρισαν το Ιράκ στα δύο. Ίδρυσαν ένα de facto ανεξάρτητο κουρδικό κράτος στο Βόρειο Ιράκ υπό την κυριαρχία των Μπαρζανί. Στη συνέχεια έσυραν το Ιράκ σε εμφύλιο πόλεμο βασισμένο σε θρησκευτικές σέκτες.

Το ίδιο σχέδιο εφάρμοσαν και στη Συρία. Κατέλαβαν τη βόρεια Συρία με το πρόσχημα του εμφυλίου πολέμου. Χώρισαν κι αυτή τη χώρα στα δύο. Ίδρυσαν ένα κράτος και στρατό για το PKK στο βορρά. Εδώ και χρόνια υπάρχει ένα κουρδικό κράτος που κυβερνάται από το PKK στην περιοχή που εφάπτεται στα σύνορα της Τουρκίας.

Έτσι, αποδυνάμωσαν το Ιράκ και τη Συρία, που θα μπορούσαν να ήταν απειλή για το Ισραήλ στην περιοχή, και τα έκαναν να μην αποτελούν πλέον απειλή.

Φαίνεται ότι μετά τη Συρία, σειρά έχει το Ιράν. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ στοχεύουν επίσης να διασπάσουν το Ιράν. Ένας από τους στόχους του ΣΕΜΑ είναι ο διαχωρισμός του Ιρανικού Κουρδιστάν και του Νοτίου Αζερμπαϊτζάν από το Ιράν.

Ενώ οι ΗΠΑ προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα Μεγάλο Ισραήλ, καταβάλλουν επίσης προσπάθειες για τη δημιουργία ενός «Μεγάλου Κουρδιστάν», που είναι και ο στόχος του PKK.

Στόχος του είναι να διασφαλίσουν ότι το κράτος του PKK, το οποίο ίδρυσαν στη βόρεια Συρία, θα ενωθεί πρώτα με το Βόρειο Ιράκ και στη συνέχεια θα επεκταθεί δυτικά προς τη Μεσόγειο.

Υπολογίζουν ότι ένα μη αραβικό κράτος που δημιουργήθηκε με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργούσε ασφάλεια για το Ισραήλ.

Η επέκταση του Ισραήλ προς τα νότια του Λιβάνου και της Συρίας θα του επιτρέψει να πλησιάσει το κράτος του PKK στο βορρά, το οποίο βρίσκεται υπό την προστασία των ΗΠΑ.

Έτσι, μετά το Μεγάλο Ισραήλ, θα μπει στο παιχνίδι το έργο του Μεγάλου Κουρδιστάν.

Το έργο του PKK για το Μεγάλο Κράτος του Κουρδιστάν προβλέπει την ίδρυση αυτού του κράτους σε εδάφη που θα αποσπαστούν από το Ιράκ, τη Συρία, το Ιράν και την Τουρκία.

Αυτός ο πίνακας δείχνει ότι μετά το Ιράν, στόχος θα είναι η Τουρκία.

Ενώ ο στόχος του ΣΕΜΑ είχε δηλωθεί ξεκάθαρα στον κόσμο, το γεγονός ότι η Τουρκία καυχιόταν ότι ήταν για λίγο η συμπρόεδρος του ΣΕΜΑ, σημαίνει ότι δεν είχε αντιληφθεί τι τι θα επακολουθήσει.

Δεν είναι δυνατόν να πούμε ότι η Άγκυρα έβλεπε ξεκάθαρα το γεγονός ότι η Τουρκία θα είναι ο στόχος μετά το Ιράν. Αν ίσχυε αυτό, όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, η Τουρκία δεν θα είχε ακολουθήσει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η οποία είχε στόχο να ανατρέψει τον Άσαντ και να ιδρύσει ένα ισλαμικό κράτος στη θέση του.

Ενώ η κυβέρνηση στην Τουρκία περίμενε τις μέρες που θα ανατρεπόταν ο Άσαντ, οι ΗΠΑ κατέλαβαν το βόρειο τμήμα της Συρίας και δημιούργησαν έναν κράτος του PKK.

Τον αραβικό λαό της περιοχής τους τον έστειλαν στην Τουρκία. Η Τουρκία το δέχτηκε επίσης με χαρά. Η μεταφορά εκατομμυρίων Σύριων στην Τουρκία θα διαταράξει τη δημογραφική δομή της χώρας στο μέλλον. Η εσωτερική σύγκρουση και η διχοτόμηση της Τουρκίας θα εξυπηρετήσει τον στόχο του ΣΕΜΑ.

Η Τουρκία μόλις το τελευταίο διάστημα άρχισε να επικρίνει την υποστήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στο PKK στη βόρεια Συρία. Ωστόσο, αυτό που έπρεπε να κάνει ήταν να δει έγκαιρα τον κίνδυνο και να αποτρέψει όσο μπορούσε από την αρχή τις ΗΠΑ.

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

Σάββας Καλεντερίδης: Δείτε ποιοι μας κυβέρνησαν και ποιοι μας κυβερνούν!

Ο Σάββας Καλεντερίδης αναγιγνώσκει απόσπασμα από βιβλίο του δημοσιογράφου, συγγραφέα και διευθυντή της Καθημερινής, Αλέξη Παπαχελά

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Σάββας Καλεντερίδης: Ακούστε τι λέει ο μπαμπάς Μητσοτάκης για τις σχέσεις του με τους Τούρκους. Δείτε ποιοι μας κυβέρνησαν και ποιοι μας κυβερνούν. Τούρκος δεν θα έλεγε τέτοια λόγια. Θα ένιωθε ντροπή

Ο Σάββας Καλεντερίδης αναγιγνώσκει απόσπασμα από βιβλίο του δημοσιογράφου, συγγραφέα και διευθυντή της Καθημερινής, Αλέξη Παπαχελά

Συνέχεια ανάγνωσης

Ιστορία

Το σύνδρομο της ύβρεως

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Μακάριος, ψευδαισθήσεις, εν αναμονή εισβολής

γράφει η Φανούλα Αργυρού*

« Ο Μακάριος άρχισε να επαναφέρει δημαγωγικά και εποχιακά την αξίωση για Ένωση σε μια άχαρη, άγονη και απολίτικη  προσπάθειά του να λυτρωθεί από τις σκληρές κατηγορίες των  πολιτικών αντιπάλων του ότι πρόδωσε την Ένωση για  να γίνει Πρόεδρος του κράτους…την συντήρηση ψευδαισθήσεων, την εποχική συνθηματολόγηση, την πλήρη παραγνώριση της Τουρκίας και των επεκτατικών αλαλαγμών της, την έκαναν δόγμα όλοι οι συνεργάτες του Μακαρίου… Η δημοκρατία δεν λειτουργούσε…με τις πρώτες προεδρικές εκλογές του 1968 και τις πρώτες βουλευτικές του 1970 , άρχισε δειλά δειλά και νοθευμένα να λειτουργεί μια στοιχειώδης δημοκρατική ζωή, αλλά και πάλι κάτω από τη σκιά του Μακαρίου, που έλεγε τα πάντα. «Η Κύπρος είμαι εγώ…». Όποιος διαφωνούσε μαζί του στιγματιζόταν από τους φανατικούς οπαδούς του ως αντιμακαριακός και επικίνδυνος. Όταν ο ίδιος διακήρυττε την Ένωση ήταν πατριώτης και εθνάρχης , ενώ όταν οι αντίπαλοι του διακήρυτταν ακριβώς τα  ίδια με εκείνον ήταν αντιμακαριακοί, ακραίοι, εθνικιστές και επικίνδυνοι…» («7 Προεδρικά Πορτραίτα» Κ. Ν. Χατζηκωστή 2023). 

Αυτό το μικρό απόσπασμα συμπλήρωμα για το Α’ και Β’ μέρος που προηγήθηκαν. 

Το τουρκικό έγγραφο για πραξικόπημα εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας                                                           

Έγγραφο που αποκάλυψε το προμελετημένο τουρκικό έγκλημα εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας, με υπογραφές του αντι-προέδρου της Κύπρου Δρ. Φαζίλ Κουτσουκ   και προέδρου της  Κοινοτικής Συνέλευσης Ραούφ Ντενκτάς 13 Σεπτεμβρίου 1963, βρήκαν οι αρχές της ΚΔ στο γραφείο του Τουρκοκύπριου υπουργού Γεωργίας  Φαζίλ Πλουμέρ.  Στην βιασύνη του να το εγκαταλείψει στις 22 Δεκεμβρίου 1963 εγκατέλειψε αριθμό εγγράφων. Το περιεχόμενο του εγγράφου το οποίο προηγήθηκε των προτάσεων Μακαρίου με τα 13 σημεία, κατέγραφε τις τουρκικές εγκληματικές, κακόβουλες και προσχεδιασμένες προθέσεις εναντίον των Ελληνοκυπρίων και της Κυπριακής Δημοκρατίας. (Δημοσίευση στο βιβλίο του πρώην Υπ. Άμυνας Χριστόδουλου Βενιαμίν «Τα δύσκολα χρόνια – Αναμνήσεις μιας ζωής» και Φ.Α.  «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019»).

Καθώς εξελισσόταν το τουρκικό πραξικόπημα για διάλυση της ΚΔ και αντικατάστασής της με δύο ομόσπονδα κράτη, έγραφε πλέον ο κυπριακός τύπος:

Φιλελεύθερος – 21 Φεβρουαρίου 1964:  « Το σατανικό σχέδιο –Δημιουργία τουρκικής Κυπριακής Δημοκρατίας –ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟΝ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ- Πλήρης συνεργασία της Τουρκίας δια την εφαρμογή της ανταρσίας προς κατάλυση της Δημοκρατίας  (Αναφερόταν στο έγγραφο που βρέθηκε στο γραφείο του Τουρκοκύπριου υπουργού Plumer). 

Φιλελεύθερος – 23 Φεβρουαρίου 1964: ΣΥΝΤΑΡΑΚΤΙΚΑΙ αποκαλύψεις της συνωμοσίας ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΟΣ η συνενοχή της Τουρκίας – ΘΑ ΜΑΣ ΕΠΕΒΑΛΛΕΤΟ Ο ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ – Συμφώνησαν μετά του Μεντερές προ της υπογραφής των συμφωνιών Ζυρίχης επί της «τελικής λύσεως»  (Η αναφορά αυτή καλύπτει την μυστική συμφωνία  Βρετανού υπ. Αποικιών και Τούρκου πρωθυπουργού Menderes στην Κωνσταντινούπολη στις 16 Δεκεμβρίου 1956).

27 Φεβρουαρίου 1974: Η βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στην Λευκωσία ανέφερε στο Λονδίνο ότι τα πράγματα στην Κύπρο χειροτέρευσαν λόγω της διαμάχης για την «ομοσπονδία» και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος σε τελευταία δήλωσή του σε Βέλγο δημοσιογράφο στις 20 Φεβρουαρίου είπε: « Οι τουρκικές απαιτήσεις θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε πολιτική και γεωγραφική διχοτόμηση».  

Ελευθερία – 23 Απριλίου 1964: « Επιβεβαίωσης χθεσινών τηλεγραφημάτων της «Ελευθερίας»  Η ΒΡΕΤΑΝΙΑ ‘ΑΠΕΦΑΣΙΣΕ’ ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΙΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΤΑΥΤΟΣΗΜΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ‘ΤΑΙΜΣ’ ΚΑΙ ‘ΝΤΕΙΛΥ ΤΕΛΕΓΚΡΑΦ’ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΑΙ ΕΚ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΟΥ ΒΡΕΤΑΝΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ – ΔΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΜΕΛΙΣΜΟΝ ΕΔΡΑΣΕ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑΚΩΣ Ο ΠΙΚΑΡΝΤ, ΟΠΙΣΘΕΝ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΠΟΛΙΤΕΙΑΣ …

Φιλελεύθερος 28 Φεβρουαρίου 1964: Κύριο άρθρο  – ΚΑΙ ΠΑΛΙΝ Η ΚΑΤΟΧΗ.- Αναφέρει «… Οι Άγγλοι σήμερον διεκπεραιώνουν μόνοι των το κοινό σατανικό σχεδόν της στρατιωτικής κατακτήσεως της Κύπρου και του αποικιοκρατικού διαμελισμού της μπροστά στα μάτια μας…» 

Φιλελεύθερος 1 Απριλίου 1964: «Άγγλοι σκανδαλοθήραι ενσπείρουν ανησυχίας όσον αφορά τα καθήκοντα της εις Κύπρο δυνάμεως του ΟΗΕ».

Μάχη, 1 Μαΐου 1964: «Βρετανοί και βρετανίδες ενίσχυαν παντοιοτρόπως τους τρομοκράτες Πενταδακτύλου – 8η σελίδα – Και άλλο επεισόδιο μεταφοράς Τούρκων δι’ αυτοκινήτου της ΡΑΦ»                                              

Ελευθερία 16 Μαΐου 1964: «Ο Αγγλικός Τύπος ενθαρρύνει την Τουρκία να διενεργήσει αποβάσεις εις την Κύπρο».  

Επιστολή Μακαρίου προς τουρκική κυβέρνηση 

Την 1η Απριλίου 1964 ο Αρχιεπίσκοπος  Μακάριος επανήλθε στο θέμα της Συνθήκης Συμμαχίας και έστειλε επιστολή στην τουρκική κυβέρνηση ενημερώνοντάς την για την απόφασή του να τερματίσει τη Συνθήκη επικαλούμενος τις δραστηριότητες και ανάμιξη της τουρκικής δύναμης στα γεγονότα από τις 25 Δεκεμβρίου 1963 και μετά που αποτελούσαν παραβίαση των όρων εντολής της Συνθήκης. ΄Όμως με κανένα αποτέλεσμα… 

Μεσολάβηση Ντίν Άτσεσον Αύγουστος 1964: Ναυάγησε καθώς τα προτεινόμενα απέρριψαν πρώτοι οι Τούρκοι, ο Μακάριος και τελικά και η Ελληνική Κυβέρνηση με τη χαριστική βολή από το Λονδίνο προς τον Αμερικανό ΥΠΕΞ να τερματιστεί η  προσπάθεια. Και πως δίχως την αποδοχή της Τουρκίας  δεν μπορούσε να προχωρήσει. Δεν υπήρχε εν πάση περίπτωση καμία πιθανότητα γνήσιας Ένωσης… 

Κοφίνου

Στο χωριό Κοφίνου στη περιοχή Λάρνακας δημιουργήθηκε ένα  ισχυρό στρατιωτικό προπύργιο των Τουρκοκυπρίων. Ήταν μία διαρκής εστία επεισοδίων. Η κυπριακή κυβέρνηση ζήτησε βοήθεια από την ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ αλλά καθυστερούσε και στις 14 Νοεμβρίου 1967 ο πρόεδρος Μακάριος διέταξε τον Γεώργιο Γρίβα να επέμβει με την Εθνική Φρουρά.  Ο Γρίβας, ο οποίος ήταν ο στρατιωτικός διοικητής των κυπριακών στρατιωτικών δυνάμεων δεν δεχόταν, πίστευε ότι ήταν δουλειά της Αστυνομίας, όμως, η κυβέρνηση Μακαρίου επέμενε να αναλάβει ο στρατός οπόταν και υπάκουσε. Ο Γρίβας έστειλε ισχυρές δυνάμεις, πρώτα επιτέθηκε στο μικτό χωριό Άγιος Θεόδωρος και κατέλαβε σχεδόν χωρίς μάχη την τουρκοκυπριακή συνοικία. Στη συνέχεια προχώρησε στο γειτονικό χωριό Κοφίνου όπου σκοτώθηκαν 24 Τουρκοκύπριοι και 9 τραυματίστηκαν, σκοτώθηκε ένας Ελληνοκύπριος και τραυματίστηκαν 2…

Ο  Βρετανός ΄Υπ. Αρμοστής στην Λευκωσία διαβεβαίωσε το Λονδίνο ότι όντως οι πρώτες εκτιμήσεις για ευθύνες  του Γεωργίου Γρίβα  δεν ευσταθούσαν. Σε συνομιλία του με τον τότε υπ. Εξωτερικών Σπύρο Κυπριανού, επανειλημμένα του έδωσε την ευκαιρία να επιρρίψει την ευθύνη στο Γρίβα αλλά ο Κυπριανού αρνήθηκε τονίζοντας ότι η απόφαση δεν ήταν δική του αλλά της κυπριακής κυβέρνησης. 

Το επεισόδιο  αυτό εκμεταλλεύτηκε άγρια η Τουρκία, μεγαλοποίησε το θέμα και  αντέδρασε απειλώντας με εισβολή και απαιτώντας την αποχώρηση της Ελληνικής Μεραρχίας, του Γεώργιου Γρίβα και διάλυση της Εθνικής Φρουράς (τη διάλυση της τελευταίας υποστήριζαν και οι Βρετανοί καθώς και την αποχώρηση της Ε.Μ).   Κατάφερε τα δύο πρώτα εντός ημερών (η Αθήνα  μαζί με την Μεραρχία απέσυρε και τον Γ. Γρίβα) και το τρίτο,  ο Μακάριος το υποστήριζε το 1974… 

Το Νοέμβριο 1967, η  Μόσχα υποκινούσε με ψίθυρους για πραξικόπημα από την Ελλάδα…Στις 5 Ιουλίου 1967 ο Ρώσος  πρέσβης στο Λονδίνο προέβη σε ένα δριμύ κατηγορητήριο εναντίον  της ελληνικής κυβέρνησης (σε συνάντησή του στο Φόρειν ΄Οφις)… Η Μόσχα με παντιέρα την  υποστήριξη της Ανεξαρτησίας της Κύπρου στήριζε το τουρκικό αίτημα για  αποχώρηση της Ελληνικής Μεραρχίας για τα δικά της συμφέροντα… 

Ο Μακάριος υποστήριζε την αποχώρηση της Μεραρχίας αλλά δεν το έλεγε δημόσια

22 Νοεμβρίου 1967:  Η βρετανική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον έγραψε προς το Φόρειν ΄Οφις:«… Ο Μακάριος απέρριψε την αμερικανική εισήγηση να ζητούσε ο ίδιος την μείωση των Ελληνικών Δυνάμεων στο νησί. Είπε πως αν ο ίδιος προέβαινε σε τέτοια απαίτηση θα θεωρείτο προδότης προς την Ελλάδα. ΄Ομως, θα ήταν σύμφωνος αν η μείωση των στρατευμάτων ερχόταν ως ελληνική πρωτοβουλία.  Ο Belcher  (Αμερικανός πρέσβης)  πήρε εντολές να δείξει στον Μακάριο αναφορά από την Αθήνα που φέρει τον Βασιλέα Κωνσταντίνο να υποστηρίζει την ιδέα…» 

Το 1967 και πάλι (η πρώτη φορά ήταν το 1964 όταν και η Μόσχα έκανε το ίδιο) ο Αμερικανός πρόεδρος Lyndon B.  Johnson μέσω του απεσταλμένου του Cyrus Vance (αλλά και το ΝΑΤΟ) επενέβησαν και σταμάτησαν την όποια πρόθεση της Τουρκίας για εισβολή.  

7 Δεκεμβρίου 1967: Ο Βρετανός πρωθυπουργός σε επιστολή του προς τον Johnson επιβεβαίωσε την συνδρομή του τελευταίου,  όπως και επιστολή του ΓΓ του ΝΑΤΟ  Manlio Brosio προς τον Τούρκο πρωθυπουργό στις 20 Νοεμβρίου 1967 επιβεβαίωσε  την συνδρομή της συμμαχίας.  

Οι ενδοκοινοτικές συνομιλίες 1968 – 1974 – Επιστροφή Ντενκτάς διευθετήθηκε από τον Μακάριο

Με την αποχώρηση της  Ελληνικής Μεραρχίας και το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας και  Τουρκίας,  στις 22 Δεκεμβρίου 1967 ο ΓΓ του ΟΗΕ υιοθέτησε ενδοκοινοτικές τοπικές συνομιλίες. Η ιδέα υποστηριζόταν από τον Αρχ. Μακάριο και την βρετανική κυβέρνηση. 

13 Μαρτίου 1968: Ο Γλαύκος Κληρίδης είπε στον Βρετανό ΄Υπ. Αρμοστή ότι ο Μακάριος είχε εξουσιοδοτήσει τον Γενικό Εισαγγελέα (Κρ. Τορναρίτη) ο οποίος είχε φύγει την προηγούμενη  για Λονδίνο, Στρασβούργο και Βιέννη να  κάνει επαφές με τον Ραούφ Ντενκτάς για απευθείας συνομιλίες  μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.  Στόχος,  η διακοπή του ελληνο-τουρκικού διαλόγου. 

8  Απριλίου 1968 : Η βρετανική «Guardian» έγραψε « ο Μακάριος έστειλε νέο διαβατήριο στον Ντενκτάς».  Ο αρχιτρομοκράτης, που η κυβέρνηση Μακαρίου από το 1964 θεωρούσε προδότη της πατρίδας του και πράκτορα ξένων δυνάμεων και ένοχο εγκλημάτων (δηλώσεις Υπεξ Σπ. Κυπριανού 5.8.1965),  δεν θα επέστρεφε παράνομα στην Κύπρο.  Όλες οι κατηγορίες εναντίον του μπήκαν κατά μέρος και αντί να δικαστεί ορίστηκε αντιπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων στις δικοινοτικές διαπραγματεύσεις.  

Ραούφ Ντενκτάς

Ο Ντενκτάς είχε διαφύγει στην Τουρκία τον Ιανουάριο του 1964 και συνελήφθη από την ελληνοκυπριακή αστυνομία κατά την διάρκεια της μυστικής καθόδου του στην Κύπρο σε ακτή της περιοχής Καρπασίας το 1967. Αντί να δικαστεί βοηθήθηκε από τον Γλ. Κληρίδη και την κυβέρνηση Μακαρίου να διαφύγει στην Τουρκία.  Την διαφυγή του απαίτησε η Τουρκία μέσω των Βρετανών. (Λεπτομέρειες και στο βιβλίο του Χαράλαμπου Χαραλαμπίδη «Ραούφ Ντενκτάς»,  2003) 

Οι συνομιλίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 1968 μεταξύ Κληρίδη και Ντενκτάς. Όμως καμία προσπάθεια δεν έγινε για λύση του θέματος. Οι Βρετανοί κάθισαν σε  αναμονή και παρακολούθηση,   αφήνοντας τα πράγματα να παίρνουν τον δρόμο τους…Ανταλλαγές προτάσεων. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος έλεγε: «΄Οχι κράτος εν κράτει» και οι Τουρκοκύπριοι «αυτονομία στην δική μας περιοχή»…Στις 18 Οκτωβρίου 1971… συνομιλίες με νομικούς ειδικούς συνεχίστηκαν μέχρι τον Δεκέμβριο του 1973 όταν ο νέος Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ  πήρε  πιο σκληρή γραμμή για ομοσπονδιακή προσέγγιση. Οι συνομιλίες έφθασαν σε αδιέξοδο στις 2 Απριλίου 1974. Ξανάρχισαν στις 11 Ιουνίου 1974. Οι θέσεις διέφεραν κατά πολύ. Τελευταία συνάντηση πριν το πραξικόπημα,  στις 9 Ιουλίου, 1974.

1972 – Ρωσικές υποσχέσεις προς Μακάριο 

Αρχ. Μακάριος

Φεβρουάριος 1972 εφημερίδα «Εστία» Αθηνών: Ο Μακάριος διευθέτησε τη συμφωνία για εισαγωγή τσεχοσλοβακικών όπλων κατά την επίσκεψή του στη Μόσχα (περασμένο Ιούνιο), τρεις Ρώσοι στρατιωτικοί στάλθηκαν στη Κύπρο για να εκπαιδεύσουν ένοπλους του Λυσσαρίδη ενώ άλλοι Κύπριοι στάλθηκαν στη Πράγα…Όταν έκλεισε η συμφωνία οι Ρώσοι είπαν στο Μακάριο ότι η Σοβιετική Ένωση  μπορούσε να επέμβει σε υποστήριξη της κυβέρνησης της Λευκωσίας μόνο αν υπήρχε στρατιωτική επέμβαση από έξω, δηλαδή μια τουρκική απόβαση…Σε περίπτωση εσωτερικών ταραχών ο Μακάριος θα έπρεπε να ξεκαθαρίσει με τους αντιπάλους του και να απαλλαγεί από την ελληνική επιρροή με τις δικές του προσπάθειες και με την βοήθεια των συνεργατών του…» (Έκθεση Βρετ. Πρεσβείας Αθηνών). 

Η  Μόσχα το 1974 έδωσε, ταυτόχρονα με το Λονδίνο, την συγκατάθεσή της στον Ετσεβίτ να εισβάλει. 

Συνταγματάρχης G. Stocker 

Τον ίδιο χρόνο (1972) στην βρετανική Υπ. Αρμοστεία στη Λευκωσία ο επί Αμυντικών Θεμάτων  Συνταγματάρχης G. Stocker προέβη σε μια περίεργη ενέργεια ενημερώνοντας το ΓΕΕΦ (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς) στη Λευκωσία ότι η Τουρκία προτίθετο να εισβάλει στο νησί. 

Στις 27 Μαρτίου 1973 έδωσε λεπτομερέστατες πληροφορίες για το τουρκικό σχέδιο εισβολής το οποίο μεταβιβάστηκε  στον Αρχηγό Ενόπλων Δυνάμεων στην Αθήνα από τον Αρχηγό του ΓΕΕΦ στη Λευκωσία Στρατηγό Χαραλαμπόπουλο.

Στις 30 Ιουλίου 1973 ο Stocker  επανήλθε στο ΓΕΕΦ και έδωσε φωτοτυπία Σχεδίου Εισβολής των Τούρκων που εξασφάλισε από τον συνάδελφό του στην Άγκυρα. 

Στις 5 Αυγούστου 1973 ο Αρχηγός του ΓΕΕΦ στην Λευκωσία ενημέρωσε το υπ. Εσωτερικών και Άμυνας της Κύπρου. Ο Stocker  ζήτησε η επαφή του να κρατηθεί μυστική. Στα συμπεράσματά του ο Stocker  τόνισε ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επρόκειτο να επέμβουν προς παρεμπόδιση ενός τοιούτου σχεδίου. Οπόταν τόσο η χουντική κυβέρνηση όσο και η κυβέρνηση  Μακαρίου, ήταν  ενήμερες των τουρκικών προθέσεων με τρομερή λεπτομέρεια.

Από την πρώτη σελίδα του 3λιδου υπομνήματος 10.7.1974 από την Υπ. Αρμοστεία της ΚΔ δια χειρός Υπ. Αρμοστή Κ. Ασσιώτη  στο Λονδίνο προς το Φόρειν ΄Οφις  με τίτλο «Ανεφάρμοστη η Ομοσπονδία»

Στις 28 Αυγούστου 1973 και ο Αμερικανός Στρατιωτικός Ακόλουθος στη Λευκωσία Συντ. Whitley, συναντήθηκε με τον Διοικητή της ΕΛΔΥΚ (Ελληνική Δύναμη Κύπρου – βάση των Συμφωνιών του 1960) … η Αμερική υποστήριζε μια ανεξάρτητη Κύπρο και ότι οι ενωτικοί Κύπριοι έπρεπε να άλλαζαν το πιστεύω τους αλλιώς θα υπέφεραν.   (Βιβλίο Χρ. Βενιαμίν, «Τα Δύσκολα Χρόνια αναμνήσεις μιας ζωής.») 

Αυτά γράφονται για να τονιστεί ότι ο Μακάριος  τον Ιούλιο του 1974 (βλέπε Δ’ Μέρος τελευταίο που θα ακολουθήσει)   γνώριζε πλήρως πλέον τα τουρκικά σχέδια. Που δεν θα άλλαζαν μέχρι σήμερα. 

 Στις 12 Ιουλίου 1974 ο κ. Goodison Φ.Ο ενημέρωσε σχετικά την Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στη Λευκωσία. 

Ο περίεργος Συνταγματάρχης G. Stocker τέλος Απριλίου 1974 υποστήριξε σε έκθεσή του την αντικατάσταση του Μακαρίου και ότι «θα χρειαστεί μια αποφασιστική αντιμετώπιση από την Αθήνα και πρέπει να αποχωρήσουν τόσο οι Έλληνες διδάσκαλοι όσο και οι Έλληνες αξιωματικοί από την Εθνική Φρουρά…»

*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος 

Τέλος Γ’ Μέρους συνεχίζεται με το τελευταίο. 

(Πηγές Βρετανικό Εθνικό Αρχείο  Φ.Α. « Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019»). 

ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 6/10/2024

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή