Pegasus Spyware: Το όνομα του Ρώσου δισεκατομμυριούχου, Pavel Durov, στη λίστα των ατόμων που επιλέχτηκαν από πελάτες-κυβερνήσεις του Ομίλου NSO. «Δεν ήταν στόχος του Pegasus Spyware», λένε οι εκπρόσωποι της ισραηλινής εταιρείας.

Στον κατάλογο των ανθρώπων, οι αριθμοί των οποίων εμφανίστηκαν σε λίστα ατόμων που επιλέχτηκαν από πελάτες-κυβερνήσεις του Ομίλου NSO βρίσκεται και ένα όνομα που προκαλεί εντύπωση στην υπόθεση Pegasus.

Αναφερόμαστε στην αποκάλυψη της χρήσης του συστήματος παρακολούθησης Pegasus της ισραηλινής εταιρίας NSO από κυβερνήσεις και άλλους πελάτες της για κατασκοπευτικούς σκοπούς, η οποία προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις σε κυβερνήσεις και τεχνολογικούς κολοσσούς.

Και το όνομα αυτού; Pavel Durov. Έγινε ευρύτερα γνωστός το 2014 ως ο «Ρώσος Ζούκερμπεργκ», καθώς ίδρυσε το VKontakte, γνωστό και ως «ρωσικό Facebook». Η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης γιγαντώθηκε γρήγορα και έφθασε μέχρι τους 20-21 εκατ. χρήστες το 2015 και αποτιμήθηκε σε αξία περί τα 3 δισ. Δολάρια.

Ο Ντούροφ διεύρυνε τη φήμη του με τη δημιουργία μιας εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων που δεν μπορεί να παραβιαστεί. Αναφερόμαστε στο περίφημο… Telegram, το οποίο προσφέρει κρυπτογραφημένα μηνύματα στους χρήστες, οι οποίες μπορούν επίσης να δημιουργήσουν “κανάλια” για τη γρήγορη διάδοση πληροφοριών στους ακόλουθούς τους.

Το αντικατασκοπικό Telegram

Το Telegram απέκτησε δημοτικότητα ως η εφαρμογή που χρησιμοποιείται από όσους επιθυμούν να αποφύγουν κατασκοπεία εκ μέρους των κυβερνήσεων, είτε πρόκειται για εγκληματίες, τρομοκράτες ή διαδηλωτές που μάχονται κατά αυταρχικών καθεστώτων.

Σύμφωνα λοιπόν με τον Guardian, o αριθμός του Durov βρέθηκε στη λίστα ατόμων που επιλέχτηκαν από πελάτες-κυβερνήσεις του Ομίλου NSOΤα τελευταία χρόνια, ο Durov είχε επικρίνει δημοσίως τα πρότυπα ασφαλείας των ανταγωνιστών του Telegram, ιδιαίτερα της εφαρμογής του WhatsApp, την οποία χαρακτήρισε “επικίνδυνη”. Αντίθετα διαφήμιζε το Telegram ως ένα ικανό να διαφυλάξει το απόρρητο των χρηστών του με κάθε κόστος.

Νομικοί εκπρόσωποι της NSO υποστήριξαν, ότι ο Durov δεν ήταν στόχος. Ωστόσο η απάντηση που δόθηκε για το αν ο Ρώσος επιλέχθηκε για να τεθεί υπό παρακολούθηση από το Pegasus Spyware, ήταν του στυλ “πετάμε τη μπάλα στην εξέδρα”.

Υποστήριξαν, ότι οποιαδήποτε κατηγορία που συνδέεται με όνομα της λίστας ως στόχος του Pegasus είναι λανθασμένη, ήταν ο ισχυρισμός τους.

Η υπόθεση Pegasus

Το Pegasus είναι ένα πολύ προηγμένο κακόβουλο λογισμικό που μολύνει συσκευές iOS και Android για να επιτρέψει στους χειριστές του λογισμικού υποκλοπής spyware να αντιγράφουν μηνύματα, φωτογραφίες, κλήσεις και άλλα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένης της μυστικής ενεργοποίησης μικροφώνων και καμερών.

Με βάση την έρευνα, η διαρροή περιέχει μια λίστα με 50.000 αριθμούς τηλεφώνου που έχουν αναγνωριστεί ως εκείνοι των ανθρώπων που αποτελούν στόχους επιτήρησης των πελατών της NSO από το 2016.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει πολλά στενά μέλη της οικογένειας του κυβερνήτη μιας χώρας, αναφέροντας ότι ενδέχεται να έχει δώσει εντολή στις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας να διερευνήσουν την δυνατότητα παρακολούθησης και και κατασκοπευσης των συγγενών τους.

Η εταιρεία, NSO Group, εξέδωσε δήλωση στην ιστοσελίδα της, διαψεύδοντας τις καταγγελίες 17 δημοσιογραφικών οργανισμών με επικεφαλής τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό δημοσιογραφίας Forbidden Stories που εδρεύει στο Παρίσι.

«Αφού ελέγξαμε τους ισχυρισμούς τους, αρνούμαστε κατηγορηματικά τους ψευδείς ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν στην έκθεσή τους», ανέφερε η δήλωση. Η NSO ανέφερε ότι η τεχνολογία της δεν σχετίζεται με κανένα τρόπο με τη δολοφονία του Κασόγκι.

Σε ανακοίνωσή της, η οργάνωση δικαιωμάτων Διεθνής Αμνηστία καταδικάζει «τη πλήρη απουσία ελέγχου» του λογισμικού παρακολούθησης.

“Μέχρι να μπορέσει αυτή η επιχείρηση (NSO) και ο κλάδος στο σύνολό του να δείξουν ότι είναι σε θέση να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, πρέπει να υπάρξει άμεσο μορατόριουμ για τις εξαγωγές, την πώληση, τη μεταφορά και τη χρήση τεχνολογίας επιτήρησης”, ανέφερε η οργάνωση δικαιωμάτων σε δήλωσή της.

Οι στοχευμένοι αριθμοί τηλεφώνου ήταν σε μια λίστα που κοινοποίησε το δημοσιογραφικό όργανο « Απαγορευμένες Είδησεις» και η Διεθνής Αμνηστία στους 17 οργανισμούς ΜΜΕ. Δεν ήταν σαφές πώς οι ομάδες έλαβαν τον κατάλογο.

Οι κάτοχοι-στόχοι των αριθμών στον κατάλογο δεν κατονομάζονταν , ωστόσο δημοσιογράφοι αναγνώρισαν περισσότερα από 1.000 άτομα που εκτείνονται σε περισσότερες από 50 χώρες.

Περιελάμβαναν αρκετά αραβικά μέλη της βασιλικής οικογένειας, τουλάχιστον 65 στελέχη επιχειρήσεων, 85 ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 189 δημοσιογράφους και περισσότερους από 600 πολιτικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους – συμπεριλαμβανομένων αρκετών αρχηγών κρατών και πρωθυπουργών.

«Είμαστε βαθιά προβληματισμένοι όταν μαθαίνουμε ότι δύο δημοσιογράφοι του AP, μαζί με δημοσιογράφους από πολλούς ειδησεογραφικούς οργανισμούς, είναι μεταξύ αυτών που ενδέχεται να έχουν στοχοποιηθεί από λογισμικό υποκλοπής spyware του Πήγασου», δήλωσε η Διευθύντρια Σχέσεων ΜΜΕ του Ασοσιέϊτετ Πρες Λώρεν ¨Ηστον.

“Έχουμε λάβει μέτρα για να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των συσκευών των δημοσιογράφων μας και ερευνούμε”, πρόσθεσε.

Ο εκπρόσωπος τύπου του Reuters Ντέιβ Μοράν δήλωσε: «Οι δημοσιογράφοι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να δημοσιεύουν τις ειδήσεις προς το δημόσιο συμφέρον χωρίς φόβο παρενόχλησης ή βλάβης, όπου και αν βρίσκονται. Γνωρίζουμε την έκθεση και εξετάζουμε το θέμα”.

Ποιός είναι ο Pavel Durov

Eίναι 37 ετών, Ρώσος και ζει αυτοεξόριστος στο νησιωτικό κράτος-φορολογικό παράδεισο του Αγίου Χριστόφορου και Νέβις στην Καραϊβική, εκδιωγμένος οριστικά από την «Μαμά Ρωσία» ως ορκισμένος εχθρός του Βλαντίμιρ Πούτιν.

Τα βρετανικά ΜΜΕ σημειώνουν ότι ο βαθύπλουτος Ντούροφ – που περνάει και αρκετό από τον χρόνο του στο Ντουμπάι – διάγει μια άκρως υγιεινή ζωή και σίγουρα όχι όπως κάνουν άλλοι συνομήλικοί του «ολιγάρχες» που περνάνε την καθημερινότητά τους ανάμεσα σε τόνους χαβιαριού, λίτρα αλκοόλ και χούφτες αμφεταμινών. Δεν πίνει οινόπνευμα, ούτε καφέ, ενώ είναι ταγμένος χορτοφάγος και λάτρης της σωματικής άσκησης.

Ο Ντούροφ έγινε ευρύτερα γνωστός το 2014 ως ο «Ρώσος Ζούκερμπεργκ», καθώς ίδρυσε το VKontakte, γνωστό και ως «ρωσικό Facebook». Η πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης γιγαντώθηκε γρήγορα και έφθασε μέχρι τους 20-21 εκατ. χρήστες το 2015 και αποτιμήθηκε σε αξία περί τα 3 δισ. δολάρια.

Αυτό το γιγάντωμα δεν πέρασε απαρατήρητο από το Κρεμλίνο, που προσπάθησε να καρπωθεί όσα μπορούσε. Στα μάτια του Πούτιν, το VKontakte φάνταζε ως το ιδανικό μέσο για τη διάδοση της κρατικής προπαγάνδας (και την κατασκοπεία των αντιφρονούντων). Άνθρωπος του Κρεμλίνου προσπάθησε να πιέσει από το 2014 κιόλας τον Ντούροφ, ώστε να αντλήσει πληροφορίες για αντιπολιτευτικές ομάδες ακτιβιστών και για τον Αλεξέι Ναβάλνι. Και τότε ήταν που η κατάσταση «στράβωσε» για τον νεαρό επιχειρηματία.

Η συνέχεια ήταν, λίγο έως πολύ αναμενόμενη: όταν το ρωσικό κράτος του ζήτησε να αφαιρεθούν πολλές σελίδες και ομάδες διαδηλωτών από την πλατφόρμα, ο Ντούροφ αρνήθηκε, διαφημίζοντας την ως «ένα εργαλείο απόλυτης ελευθερίας που δέχεται όλες τις φωνές». Στην πορεία, συνέβησαν διάφορα ευτράπελα: ο Ντούροφ ισχυρίστηκε ότι ένοπλοι εισέβαλαν στο σπίτι του αμέσως μετά από μια ανάρτησή του που «έβγαζε την γλώσσα» στο Κρεμλίνο. Τότε ο Πούτιν προσπάθησε να τον καταστρέψει χρησιμοποιώντας έναν… Δούρειο ίππο: αποπειράθηκε να αποκτήσει το VΚontakte μέσω εξαγοράς του από την εταιρεία Mail.ru, η οποία είχε διασυνδέσεις με την κυβέρνηση.

Οι πιέσεις έγιναν αφόρητες και ο Ντούροφ αναγκάστηκε να πουλήσει το μερίδιό του στην εταιρεία. Έβγαλε 300 εκατ. δολάρια και άλλα 2.000 bitcoin και εγκατέλειψε τη Ρωσία. Πέρασε ένα φεγγάρι στο Ντουμπάι, άλλο ένα φεγγάρι στο Βερολίνο, μετά στη Νέα Υόρκη, καταλήγοντας στον Άγιο Χριστόφορο και προετοιμάζοντας το επόμενο επιχειρηματικό του βήμα.

Όταν έμαθε ότι το WhatsApp εξαγοράστηκε από το Facebook για 19 δισ. δολάρια, το 2014, και βλέποντας το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον των χρηστών του Διαδικτύου για τις εφαρμογές μηνυμάτων, έβαλε σε εφαρμογή το μεγαλεπήβολο σχέδιό του: Να ιδρύσει μια δική του πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων, «εκθρονίζοντας» τόσο το WhatsApp, όσο και το Facebook Messenger.

Κάπως έτσι προέκυψε το Telegram Μessenger με περισσότερους από 500 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες τον μήνα, μια εφαρμογή μηνυμάτων που πλέον προβάλλεται ως η πλέον ανερχόμενη παγκοσμίως.

Η εφαρμογή βασίζεται στο προστατευμένο υπολογιστικό πρωτόκολλο MTProto, ενώ το πρόγραμμα διευθύνει ο Νικολάι Ντούροφ, αδελφός του Πάβελ και τεχνικός διευθυντής της νέας εταιρείας, Digital Fortress LLC.

Στα βασικά πλεονεκτήματα του Telegram αναφέρεται η ταχύτητα λειτουργίας, καθώς και το εξελιγμένο σύστημα κρυπτογράφησης, το οποίο εξασφαλίζει (σχεδόν) τον ύψιστο βαθμό ασφάλειας στην ανταλλαγή στοιχείων και πληροφοριών.

Για την είσοδο στην εφαρμογή δεν απαιτείται εγγραφή, καθώς ο λογαριασμός συνδέεται με τον τηλεφωνικό αριθμό του εκάστοτε χρήστη. Όλα τα δεδομένα είναι αποθηκευμένα στο cloud, στο «ψηφιακό σύννεφο», ενώ η εφαρμογή μπορεί να μεταφέρει μέχρι και αρχεία 1Gb, καθώς και να δημιουργεί ψηφιακά «δωμάτια» για συνομιλίες (chats) για ομάδες έως και 100 άτομα.

Όπως αναφέρουν εκτενή αφιερώματα των διεθνών ΜΜΕ, το Telegram διαφημίζει μεν την «πλήρη ελευθερία» που δίνει στους χρήστες του ως προς την ανταλλαγή επικοινωνίας, κάτι, ωστόσο, που δεν είναι και ιδιαίτερα εφικτό στην εποχή της απόλυτης ευρυζωνικότητας και των fake news.

Με πληροφορίες από Guardian, Καθημερινή, Newsbeast, Zero Hedge

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.