Δανείστηκα τον σημερινό μου τίτλο από ένα εξαίρετο μυθιστόρημα που διάβασα πρόσφατα, την “Αστυνομία της Μνήμης” της Γιαπωνέζας Ogawa Υοκο, από τις εκδόσεις “Πατάκη”, ένα βιβλίο που αναδεικνύει τον κεντρικό ρόλο της απάλειψης της μνήμης στην καταστροφή του πολιτισμού από τον Ολοκληρωτισμό.
Πρόκειται για μια παραλλαγή του αρχαίου μύθου των Λωτοφάγων που εμείς διδάξαμε πρώτοι στην ανθρωπότητα με τον Όμηρο και εμείς κινδυνεύουμε, πραγματοποιώντας τον, να χαθούμε πρώτοι από τη σκηνή της ιστορίας.
Χωρίς ορθή μνήμη είναι αδύνατη η κρίση, ο Λόγος, που στην αρχική έννοια της λέξης σήμαινε αναλογία. Οι Αρχαίοι για αυτόν ακριβώς τον λόγο κατασκεύασαν τη λέξη Αλήθεια από το στερητικό α- και τη Λήθη. Να θυμάσαι τα σπουδαία και σημαντικά.
Ζούμε, εδώ και χρόνια, στην Ελλάδα και διεθνώς, σε μια καθαρά οργουελιανή, καφκική κατάσταση εντός της (ακόμα δημοκρατικοφανούς) ολοκληρωτικής αυτοκρατορίας του παγκόσμιου χρηματιστικού κεφαλαίου. Όχι μόνο κάνουν ότι θέλουν, όταν τουλάχιστο δεν βρίσκουν πολύ έντονες και σοβαρές αντιστάσεις, αλλά επιχειρούν, και σε ένα μέτρο καταφέρνουν, να μας κάνουν να πιστέψουμε ως δικές μας τις δικές τους σκέψεις. Για να το πετύχουν δεν κάνουν μόνο τη συνηθισμένη (και αρκετά πρωτόγονη, συγκρινόμενη με αυτό που γίνεται τώρα) προπαγάνδα που διέκρινε τους παλαιούς ολοκληρωτισμούς. Επιχειρούν την πλήρη διαστρέβλωση της πραγματικότητας και την καταστροφή ή, ακόμα καλύτερα, την παραμόρφωση της μνήμης.
Και, εδώ στην Ελλάδα, είμαστε, από το 2010, στην πρωτοπορία του φαινομένου. Από τον καιρό του “Λεφτά υπάρχουν”, πρέπει κανείς να αντιστρέφει συστηματικά αυτό που λένε οι πολιτικοί και τα μέσα για να αντιληφθεί τι πραγματικά συμβαίνει. Όσο για τα “μέσα”, όχι μόνο τα συμβατικά, αλλά και τα “κοινωνικά”, ελέγχονται πλέον ασφυκτικά, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και μυστικές υπηρεσίες, και αυτές όργανα, όπως και τα κράτη, όλο και περισσότερο, του μεγάλου Κεφαλαίου. Τα “Μέσα” έχουν μετατρέψει τη “δημοσιογραφία” στο αντίθετο αυτού που ισχυρίζεται ότι είναι και χρησιμοποιούν την ισχύ τους για μια μαζική, συστηματική, περίτεχνη πλύση εγκεφάλου.
Πλύση εγκεφάλου για τις βάσεις
Πριν καν δημοσιοποιηθεί το κείμενο της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας και της επιστολής Μπλίνκεν προς Μητσοτάκη, ολόκληρο το ολοκληρωτικό σύστημα παραπληροφόρησης στη χώρα (φιλοκυβερνητικό, αλλά σε ένα βαθύτερο επίπεδο φιλοαμερικανικό, οι Αμερικανοί εξάλλου ελέγχουν και την ελληνική κυβέρνηση) άρχισε να βάλλει με όλη τη δύναμη πυρός που διαθέτει εναντίον του εγκεφάλου των Ελλήνων, για να μας πείσει ότι αυτή η εξευτελιστική και επικίνδυνη για την Ελλάδα και για τις ένοπλες δυνάμεις της συμφωνία προστατεύει την χώρα και συνοδεύεται από σπουδαία ανταλλάγματα.
Και είναι μεν θεμιτό να έχει κανείς αυτή την άποψη, δεν είναι όμως θεμιτό να εξαφανίζει κάθε αντίθετη από τον δημόσιο λόγο και να εμφανίζει τον δήθεν επιτευχθέντα “εθνικό θρίαμβο” με την ίδια βεβαιότητα που ένας δάσκαλος θα παρουσίαζε το νόμο της βαρύτητας του Νεύτωνα ή το θεώρημα του Πυθαγόρα ή θα εξηγούσε στους μαθητές του ότι ο Ήλιος βγαίνει από την Ανατολή. Αυτό συνιστά στην πραγματικότητα κατάργηση του δημοκρατικού πολιτεύματος, γιατί στερεί τους πολίτες (φοβάμαι και τους ίδιους τους κυβερνώντες) από τη δυνατότητα να μορφώσουν δική τους γνώμη για το τι συμβαίνει στη χώρα τους και τους μετατρέπει σε αγέλη ζώων.
Σε τηλεοράσεις, εφημερίδες, σάιτς και ραδιόφωνα είδαμε, διαβάσαμε, ακούσαμε αυτές τις μέρες μια απίθανη κουστωδία δημοσιογράφων, αναλυτών, σχολιαστών, αποστράτων, πανεπιστημιακών να εκθειάζουν τη συμφωνία, λέγοντας τη μία αρλούμπα μετά την άλλη. Μόνο παπάδες και λοιμωξιολόγους δεν επιστράτευσε αυτή τη φορά το “Γενικό Επιτελείο” της Προπαγάνδας, για να μας πείσει πόσο σπουδαία είναι αυτή η συμφωνία. Ίσως το κάνουν σε επόμενο γύρο.
Οι περισσότεροι παρεμβαίνοντες ήταν φανερό από αυτά που έλεγαν ότι αγνοούσαν παντελώς θέματα εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής. Όσο λιγότερα όμως γνώριζαν, τόσο πιο αποφασιστικοί εμφανίζονταν στις απόψεις τους και τόσο λιγότερο τους ενοχλούσε η ασυναρτησία όσων έλεγαν.
Το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να υποστηρίξουν την κυβέρνηση, τους Αμερικάνους και τη συμφωνία. Το πράγμα είναι τραγικό, αλλά έχει και την κωμική του όψη τελικά. Άκουσα για παράδειγμα έναν απόστρατο να λέει πόσο σπουδαίο είναι ότι μας λέει ο Μπλίνκεν στην επιστολή regional leaders (περιφερειακούς ηγέτες) και να γεμίζει το στόμα του, από τη φωνή του καταλάβαινες ότι κόρδωνε το στήθος του επαναλαμβάνοντας το “κομπλιμέντο”. Το ίδιο ύφος θα είχε και ο φύλακας στις επιχειρήσεις του Λάτση ή του Βαρδινογιάννη, αν καμιά μέρα σταματούσε το αφεντικό και του ‘λεγε πόσο σπουδαίος είναι. Δηλαδή τι έπρεπε να πει ο Μπλίνκεν; Του δώσαμε όλη την Ελλάδα και τον στρατό της, να μη μας πει και μια κουβέντα πόσο σπουδαίοι είμαστε; Δεν κοστίζει και τίποτα. Ο δημοσιογράφος είχε χρίσει ειδικό και αναλυτή αυτόν τον άνθρωπο, ώστε να του πάρει συνέντευξη και δεν του έφερνε φυσικά καμία αντίρρηση, έλεγε μόνο ένα ελαφρά επιδοκιμαστικό “α, ναι” κάθε τόσο, φροντίζοντας να επαναλαμβάνει αυτά που είχε πει ο απόστρατος, μπας και δεν καρφωθούν για τα καλά στο μυαλό των ακροατών και τον ενθάρρυνε να πει περισσότερα.
Περιττό να πούμε ότι τα μέσα δεν είχαν καν στοιχειώδη πρόνοια για μια σχετική εξισορρόπηση της παρουσίασης, να φέρουν και κανέναν που να διαφωνεί με τη συμφωνία, για ξεκάρφωμα έστω, να διατηρήσουν κάπως την αξιοπιστία τους. Ίσως φοβήθηκαν μήπως τους παρεξηγήσουν από το Γενικό Επιτελείο, ίσως φοβήθηκαν μήπως καταρρεύσει ο μύθος. Διότι, όπως ξέρουμε από το παραμύθι του Άντερσεν, ακόμα και ένα παιδί μπορεί να τον ανατινάξει λέγοντας “ο Βασιλιάς είναι γυμνός”.
Σε καλό να μας βγει. Εμένα μου φαίνεται ότι αυτή η κατάσταση απειλεί το έθνος και το μυαλό του περισσότερο από την Τουρκία, απειλεί δε και τους ίδιους τους κυβερνώντες, ακόμα και τους Αμερικανούς, τους μεν γιατί θα καταλήξουν να πιστεύουν την προπαγάνδα τους, τους δε ενθαρρύνοντάς τους να συνεχίσουν την ‘Υβρι που στο τέλος επιφέρει τη Νέμεσι, με τρόπους συνήθως απρόβλεπτους.
Οι συνέπειες της διατροφής με πνευματικό σανό
Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις, αν και είναι αλήθεια ότι στο ζήτημα αυτό η δύναμη πυρός του ολοκληρωτισμού φτάνει σε δυσθεώρητα σημεία και έχει απαγορευθεί οποιαδήποτε απόκλιση. Αφορά όλα τα θέματα εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής.
Τις προάλλες, για παράδειγμα, ένας φίλος μου είπε ότι το παιδάκι του, 12 ετών γύρισε μια μέρα και του είπε, “μπαμπά, γιατί οι Παλαιστίνιοι είναι εχθροί μας;”. Το παιδάκι είχε βγάλει αυτό το εξωφρενικό συμπέρασμα από όσα έλεγαν οι ελληνικές τηλεοράσεις κατά τη διάρκεια του πρόσφατου βομβαρδισμού της Γάζας, όταν Έλληνες δημοσιογράφοι είχαν φτάσει ακόμα και στο σημείο να υποστηρίζουν ότι πιθανώς ο Ερντογάν έβαλε τη Χαμάς να ξεκινήσει την κρίση, για να απασχολήσει το Ισραήλ και να μπορέσει να μας χτυπήσει η Τουρκία. Ο συλλογισμός αυτός έχει περισσότερες πραγματολογικές ανακρίβειες και παραλογισμούς από όσες λέξεις χρειάζεται για να διατυπωθεί, όμως όταν επί μεγάλο διάστημα επιπίπτουν παρόμοια πνευματικά βλήματα στον εγκέφαλο της κοινής γνώμης, έχουν αποτέλεσμα. Στην Αμερική π.χ. μια πλειοψηφία πολιτών πιστεύει ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν εισβάλλει στο Ισραήλ.
Η ίδια μέθοδος πρέπει να σημειώσουμε είναι διεθνής, μόνο που φυσικά οι αρλούμπες είναι στοχευμένες στο κοινό που απευθύνονται. Στους Γερμανούς για παράδειγμα δεν έλεγαν τέτοια πράγματα την ίδια περίοδο, τους έλεγαν ότι όποιος κάνει κριτική στο Ισραήλ είναι αντισημίτης, εκμεταλλευόμενοι την ενοχή των Γερμανών και τον φόβο τους μήπως κατηγορηθούν για αντισημίτες. Εγώ απορώ πάντως, με όλα αυτά που ακούνε, διαβάζουνε και βλέπουν οι άνθρωποι, πως διατηρούνται ψήγματα λογικής και ευθυκρισίας (διαρκώς υποχωρούντα είναι αλήθεια) στον πληθυσμό.
Για να ξαναγυρίσω στο παράδειγμα με το παιδάκι, θα μπορούσε κάποιος να είναι υπέρ του Ισραήλ και κατά των Παλαιστινίων. Αυτό είναι μια πολιτική άποψη και έχει κάποιος το δικαίωμα να εμφορείται από αυτή και να την εκφράζει.
Αλλά ποιος καλός σκοπός μπορεί να εξυπηρετηθεί από την κραυγαλέα παραμόρφωση της ιστορίας; Γιατί φυσικά οι Παλαιστίνιοι μόνο εχθροί μας δεν μπορούν να θεωρηθούν. Οι μαχητές της ΕΔΕΚ του Λυσσαρίδη στα δικά τους στρατόπεδα εκπαιδεύονταν για να απελευθερώσουν τα Κατεχόμενα μετά το 1975, στη Βυρηττό έσπευσαν να τους συμπαρασταθούν, με κίνδυνο της ζωής τους ο Θεοδωράκης και ο Λυσσαρίδης, ελληνικά πλοία έστειλε ο Παπανδρέου να σώσει τους μαχητές του Αραφάτ, ελληνικό καΐκι έσπασε πρώτο τον αποκλεισμό της Γάζας. Θα χρειαζόμαστε ένα βιβλίο απλώς για να δείξουμε τους στενότατους, συχνά εν όπλοις, δεσμούς των δύο λαών, του ελληνικού και του παλαιστινιακού. Είναι ασφαλώς θεμιτό να θέλει κανείς μια εντελώς διαφορετική πολιτική. Γιατί όμως πρέπει να παραμορφώνουμε την ιστορία; Το παιδάκι θα μεγαλώσει. Η γενιά του θα αντικαταστήσει τις γενιές που τα θυμούνται αυτά και τότε, μαζί με αυτές, θα χαθεί και η ιστορική μνήμη.
Ποιο σκοπό άραγε εξυπηρετεί αυτός ο Κύπριος συγγραφέας που έγραψε πρόσφατα ένα ογκώδες βιβλίο για να “αποδείξει” ότι δεν φταίει ο Κίσσινγκερ αλλά ο Μπρέζνιεφ (!) για το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και την τουρκική εισβολή που ακολούθησε;
Είναι για όλους αυτούς τους λόγους που έχει στρατηγική σημασία να αντισταθούμε (και να το κάνουμε με μεγάλη σοβαρότητα, όχι με τον πρωτογονισμό ή την προχειρότητα, που συχνά, δυστυχώς, μας διακρίνει και στην αμφισβήτηση) και στην παραμόρφωση ή απάλειψη της μνήμης και στον ολοκληρωτισμό της ενημέρωσης. Αλλιώτικα πλησιάζει η ώρα που δεν θα έχουμε χώρα και ο όποιος πολιτισμός μας θα χαθεί μέσα στην παραφροσύνη.
Υ.Γ.: Προς ΜΜΕ: Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν κάνετε εκτενέστερες αναφορές στον σπουδαίο ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στην προστασία της Ελληνικής και Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και στην υπεράσπιση του ελληνισμού από την Τουρκία, ιδίως στην Κύπρο. Να βοηθήσετε να καταλάβει ο κόσμος σε τι σπουδαίους φίλους παραχωρήσαμε τις βάσεις και τον στρατό μας. Ζήτω το Έθνος.
