Το ΝΑΤΟ δίνει μάχη με τον χρόνο ώστε να μην βρεθεί στη δύσκολη θέση να χάσει την προθεσμία τις 11ης Ιουλίου για την υποδοχή της Σουηδίας στη Συμμαχία, αναφέρει σε ανάλυσή του το CNN.

Τόσο η Σουηδία όσο και η γειτονική της Φινλανδία εξέφρασαν την πρόθεσή τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ πέρυσι τον Μάιο, λίγες εβδομάδες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η Φινλανδία κατάφερε να ενταχθεί τον περασμένο Απρίλιο, διπλασιάζοντας τα σύνορα της Συμμαχίας με τη Ρωσία, αλλά ο δρόμος για τη Σουηδία παραμένει κλειστός.

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι οι σουηδικές ένοπλες δυνάμεις είναι συμβατές με το ΝΑΤΟ. Η βορειοευρωπαϊκή χώρα έχει μια μόνιμη αντιπροσωπεία στη Συμμαχία και θεωρείται στενός συνεργάτης της, γεγονός που σημαίνει ότι η ένταξή της θα έπρεπε να είναι μια σχετική απλή υπόθεση.

Το πρόβλημα όμως σε αυτή την περίπτωση είναι η Τουρκία, η οποία εξακολουθεί να μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας, καθώς ισχυρίζεται μεταξύ άλλων ότι η Στοκχόλμη επιτρέπει σε μέλη αναγνωρισμένων κουρδικών τρομοκρατικών ομάδων να δραστηριοποιούνται σε σουηδικό έδαφος. Η Σουηδία, από την πλευρά της, άλλαξε τη νομοθεσία της για την τρομοκρατία νωρίτερα το 2023, ώστε να θεωρείται έγκλημα η συμμετοχή στις προαναφερθείσες ομάδες, αν και παραμένει ασαφές κατά πόσο αυτή η κίνηση θα θεωρηθεί αρκετή από την Αγκυρα.

Η Τουρκία ισχυρίζεται επίσης ότι η σουηδική κυβέρνηση φέρει ευθύνη για ακροδεξιές διαδηλώσεις κατά τις οποίες άνθρωποι έκαψαν αντίγραφα του Κορανίου έξω από την τουρκική πρεσβεία στη Στοκχόλμη.

Τέλος, ανησυχία προκαλούν οι σχέσεις του Ερντογάν με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και το κατά πόσο ο πρώτος επιθυμεί να είναι φίλος του δεύτερου. Λίγο μετά την επανεκλογή του, ο Ερντογάν δήλωσε στο CNN ότι ο ίδιος και ο Πούτιν έχουν μία «ξεχωριστή σχέση».

Η προθεσμία της 11ης Ιουλίου και το διακύβευμα

Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ αλλά και άτομα εντός της σουηδικής κυβέρνησης ανησυχούν ότι εάν χαθεί η προθεσμία της 11ης Ιουλίου, αυτό θα έστελνε ένα επικίνδυνο μήνυμα στους αντιπάλους της Συμμαχίας, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται η Ρωσία, η Βόρεια Κορέα και η Κίνα.

«Εάν χαθεί [η προθεσμία], αυτό θα δώσει το μήνυμα σε ανθρώπους σαν τον Πούτιν ότι υπάρχει ένας αδύναμος κρίκος στη Δυτική Συμμαχία. Τους δίνει χρόνο και χώρο να προκαλέσουν προβλήματα», δήλωσε ένας διπλωμάτης του ΝΑΤΟ στο CNN. «Αυτά θα μπορούσαν να είναι από κυβερνοεπιθέσεις μέχρι χρηματοδότηση και ενθάρρυνση περισσότερων [διαδηλώσεων] με κάψιμο του Κορανίου ώστε να προκληθεί διχασμός στη Σουηδία».

Διπλωμάτης από την ανατολική Ευρώπη είπε στο CNN ότι μια τέτοια καθυστέρηση, εκτός από το να «ενισχύσει τους εχθρούς του ΝΑΤΟ», θα έδινε και την αίσθηση ότι ο Ερντογάν έχει μια ιδιαίτερη δύναμη εντός της Συμμαχίας.

Αξιωματούχοι από τις περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια συμφωνία πριν τα τέλη Ιουλίου, αλλά γνωρίζουν παράλληλα ότι θα υπάρξει πιθανόν και ένα τίμημα. 

Πολλοί αξιωματούχοι επισημαίνουν τον τρόπο με τον οποίο ο Ερντογάν έκλεισε μια συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της οποίας η Τουρκία πήρε δισεκατομμύρια ευρώ – μεταξύ άλλων προνομίων – ως αντάλλαγμα για να φιλοξενήσει Σύρους πρόσφυγες που κατευθύνονταν προς την Ευρώπη. 

Ο Ερντογάν, όπως έχουν πει επανειλημμένα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ήξερε ότι είχε τις Βρυξέλλες «στο χέρι», καθώς μπορούσε ουσιαστικά να «πλημμυρίσει» την Ευρώπη με πρόσφυγες ανά πάσα στιγμή.

Το τίμημα μιας συμφωνίας και τα F-16

Τι θα μπορούσαν να δώσουν όμως σε αυτή την περίπτωση οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ στον Ερντογάν προκειμένου να αλλάξει γνώμη σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας; 

Είναι γεγονός ότι η Τουρκία θέλει να εγκριθεί η αγορά αμερικανικών F-16 από το Κογκρέσο και ενώ οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ εμφανίζονται διστακτικοί να συσχετίσουν ανοιχτά το εν λόγω ζήτημα με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, υπάρχουν άτομα που υποστηρίζουν ότι παρασκηνιακά υπάρχει ξεκάθαρα το σενάριο μιας τέτοιας συμφωνίας.

Σε διπλωματικό επίπεδο, είναι επίσης γνωστό ότι η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε δεινή θέση, λόγω της εκτόξευσης του πληθωρισμού, της κατάρρευσης της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου, καθώς και των κυρώσεων που έχουν επιβάλει τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. στην Αγκυρα. 

Παρ’ όλο που υπάρχει περιθώριο για μια συμφωνία – και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ που επιθυμούν την ένταξη της Σουηδίας έχουν σημαντική επιρροή – υπάρχουν δύο ζητήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στο να παρέλθει η προθεσμία της 11ης Ιουλίου χωρίς η Συμμαχία να πάρει αυτά που θέλει. 

Το πρώτο ζήτημα έχει να κάνει με το πόσο απρόβλεπτος μπορεί να γίνει ο Ερντογάν, καθώς μετά την επανεκλογή του, κάποιοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ανησυχούν ότι ίσως ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη στάση του κατά της Σουηδίας. Το δεύτερο ζήτημα αφορά στο γεγονός ότι η Τουρκία δεν είναι το μόνο εμπόδιο στην ενταξιακή πορεία της Σουηδίας, καθώς αντιρρήσεις έχει εκφράσει και η Ουγγαρία.

Ενώ λοιπόν μπορεί να φαντάζει ασήμαντο το πότε ακριβώς θα ενταχθεί η Σουηδία, η στάση της Τουρκίας θα μπορούσε να δώσει στους εχθρούς του ΝΑΤΟ την αίσθηση ότι κάποια κράτη – μέλη μπορούν να αποστασιοποιηθούν από τα υπόλοιπα, γεγονός που θα διατάρασσε μήνες καλής δουλειάς  που έχουν φέρει τη Συμμαχία πιο κοντά από κάθε άλλη φορά στη σύγχρονη ιστορία.

^{Πηγές: CNN, Καθημερινή}