Ανήσυχοι οι Ευρωπαίοι παρακολουθούν την χώρα που κάποτε αποκαλούσαν «όμορφη Γαλλία».
Να ένα κράτος που έχει τους υψηλότερους φόρους της Ευρώπης αλλά που δεν είναι σε θέση πλέον να παρέχει στους πολίτες του το ελάχιστο που περιμένει κανείς από ένα κράτος, δηλαδή την ασφάλεια στον δημόσιο χώρο.
Να ένα κράτος όπου τα σχολεία καίγονται ατιμώρητα και το σπίτι ενός δημάρχου δέχεται επίθεση από συμμορία που εισβάλει στο σπίτι του με αυτοκίνητο γκρεμίζοντας πόρτες και παράθυρα.
Να ένα κράτος που έχει συσσωρεύσει χρέη 3000 δισ. ευρώ μέσα σε σαράντα χρόνια, ενώ δεν υπέστη ούτε πόλεμο, ούτε κάποιο γιγάντιο τσουνάμι, ούτε χρειάστηκε να απορροφήσει μια ολόκληρη επικράτεια όπως την Ανατολική Γερμανία.
Να ένα κράτος του οποίου η εξυπηρέτηση του χρέους έχει γίνει μεγαλύτερη από τις στρατιωτικές του δαπάνες. Να ένα κράτος που τρέμει καθημερινά υπό τον φόβο των εμπόρων ναρκωτικών ή υπό τον φόβο των αμερικανικών χρηματοπιστωτικών οίκων αξιολόγησης. Ο ιδρυτής της Πέμπτης Δημοκρατίας στριφογυρίζει στον τάφο του.
Το ναυάγιο της Γαλλίας είναι ακόμη πιο θλιβερό γιατί είναι μια χώρα που κάποτε θαύμαζε ολόκληρη η Ευρώπη. Σίγουρα είχε υποστεί στο παρελθόν «μεγάλες δοκιμασίες» (δύο πόλεμοι στο έδαφός της σε διάστημα τριάντα ετών), όπως είπε ο στρατηγός Ντε Γκωλ. Όμως τους είχε ξεπεράσει και έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά, με ενθουσιασμό, ευγένεια και εφευρετικότητα.
Η Γαλλία των τριών μεγάλων πολιτικών της περιόδου 1960-1970, Charles de Gaulle, Georges Pompidou και Raymond Barre, θαυμάζονταν από τους γείτονές της για την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης. Τα δημοσιοικονομικά της επιβλέπονταν και το κράτος έβαζε μπροστά μεγάλα βιομηχανικά έργα, πυρηνική ενέργεια και όπλα, TGV (τρένο υψηλής ταχύτητας) ή τον πρόδρομο του Ιντερνετ το Minitel.
Τα σχολεία -που δεν είχαν ακόμη υποκύψει στη δημαγωγία του απολυτηρίου (baccalauréat) για όλους – παρείχαν δωρεάν και ποιοτική εκπαίδευση, επιτρέποντας μια πραγματική κοινωνική άνοδο.
Η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία συσπείρωνε τους νέους γύρω από τη σημαία. Η λέξη «πειθαρχία» είχε μια σημασία.
Όταν ταξιδεύαμε στη Γερμανία, την Ολλανδία ή την Ελβετία, ήμασταν περήφανοι που ήμασταν Γάλλοι. Το βιοτικό μας επίπεδο δεν ήταν πολύ χαμηλότερο. Η χώρα μας ήταν η μόνη στην Ευρώπη που διέθετε δική της πυρηνική αποτροπή και ανέπτυσσε μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική. Ήμασταν σύμμαχοι των Αμερικανών, αλλά όχι υποταγμένοι σε αυτούς.
Ο διαχωρισμός αριστερά-δεξιά δομούσε την πολιτική ζωή, αλλά η Γαλλία ήταν ακόμα μια κοινωνία με ενότητα : όταν ο Ντε Γκωλ και ο Πομπιντού πέθαναν, όλη η χώρα τους απέτισε φόρο τιμής.
Το κύρος του κράτους ήταν σεβαστό. Οι θεσμοί ήταν τόσο ισχυροί που όταν οι ψηφοφόροι έδωσαν την εξουσία στην αριστερά το 1981, η εναλλαγή έγινε χωρίς την παραμικρή σύγκρουση, χωρίς την παραμικρή φασαρία.
Δυστυχώς, οι σοσιαλιστές, μόλις ανέλαβαν την εξουσία, εγκατέλειψαν την δημοσιονομική αυστηρότητα, λες και η δημοσιονομική πειθαρχία και η χαλαρότητα ήταν έννοιες συνδεδεμένες με την δεξιά και θα έπρεπε ως εκ τούτου να απαγορευτούν. Η μεγάλη τραγωδία ήταν ότι η χαλαρότητα στη μετανάστευση συνδυάστηκε με τη χαλαρότητα στην Εθνική Παιδεία.
Με κυνικότητα, οι υπουργοί της αριστεράς του χαβιαριού έστελναν τα παιδιά τους στα ιδιωτικό σχολείο και εθελοτυφλούσαν μπροστά στην κατάρρευση των πρώην εργατικών συνοικιών, στις οποίες είχαν πάψει προ πολλού να συχνάζουν.
Η τεράστια αντίφαση του Σοσιαλιστικού Κόμματος είναι ότι ενίσχυσε περισσότερο παρά μείωσε την ανισότητα ευκαιριών.
Ο μεγαλοαστός είχε πάντα τα μέσα να πληρώσει για την ασφάλειά του και την εκπαίδευση των παιδιών του.
Ο μεροκαματιάρης ήταν αυτός που ήταν το πρώτο θύμα της ανασφάλειας και της πτώσης του μορφωτικού επιπέδου στα προάστια που έμενε.
Πολιτικά, το αποτέλεσμα ήταν η ιλιγγιώδης πτώση του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ποσοστό 1,74% στις τελευταίες προεδρικές εκλογές).
Όμως η καταστροφή έχει συντελεστεί.
Κατά τη διάρκεια αυτών των σαράντα χρόνων παρακμής, η δεξιά επέστρεφε στην εξουσία κατά καιρούς, αλλά έκανε ελάχιστα πράγματα, τόσο υπνωτισμένη ήταν από τον πολιτιστικό αριστερισμό, πανταχού παρών στα μέσα ενημέρωσης. Ο ίδιος ο Πρόεδρος Σιράκ έκανε την τρέλα να καταργήσει την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία και ο υπουργός Εσωτερικών Σαρκοζί που κατάργησε τη «διπλή ποινή» (άμεση απέλαση παραβατών αλλοδαπών).
Μετά από σαράντα χρόνια μεταναστευτικής και εκπαιδευτικής χαλαρότητας, το πρόσωπο της Γαλλίας έχει αλλάξει.
Το Κράτος, σαν να είχε παραλύσει από την παχυσαρκία του, επέτρεψε να αναπτυχθεί μια παράλληλη κοινωνία στα προάστια, χωρίς καμία σχέση με τις παραδοσιακές γαλλικές αξίες. Προερχόμενα από τη Βόρεια Αφρική, τα ναρκωτικά έχουν εισβάλει σε αυτές τις γειτονιές, οι οποίες υπόκεινται πλέον στη νομοθεσία των εμπόρων.
Το πιο εκπληκτικό είναι ότι η Γαλλία κάποτε επέτρεπε στον εαυτό της να δίνει μαθήματα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στην Πολωνία και την Ουγγαρία. Ωστόσο, οι ευρωπαίοι γείτονές μας δεν θέλουν να ακολουθήσουν τον δικό μας δρόμο και ποιος δεν βλέπει ότι δεν είναι αυτοί που έχουν άδικο..
Οι Ευρωπαίοι δεν χαίρονται για την παρακμή μας. Τους γεμίζει θλίψη. Γνωρίζουν ότι η Γαλλία έχει τεράστιο ηθικό και ανθρώπινο δυναμικό στο εσωτερικό της. Περιμένουν την επανάκαμψη του και ελπίζουν στην ανάρρωση του.
