Ακολουθήστε μας

Ιστορία

Χρίστος Σάμον έσωσεν την 6η Αυγούστου του 1824

Δημοσιεύτηκε

στις

Όπως είναι από τη σχετική ιστοριογραφία γνωστό, την κυριότερη απειλή εναντίον της ελευθερίας της πατρίδας τους οι Σάμιοι αντιμετώπισαν στις αρχές Αυγούστου του 1824.

Από τις 28 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς, είχε εμφανιστεί στα παράλια της Σάμου ο οθωμανικός στόλος υπό τον Χοσρέφ πασά, ο οποίος μάλιστα επιχείρησε ανεπιτυχείς αποβάσεις σε διάφορες παραλίες του νησιού. Στις 5 Αυγούστου ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος ξεκίνησε γενική και σφοδρή επίθεση, κατά την συμπλοκή που ακολούθησε όμως ο Κων. Κανάρης κατάφερε να ανατινάξει μια φρεγάτα, ώστε τελικά ο στόλος να υποχωρήσει στην Κω, και η Σάμος να σωθεί από μέγιστο κίνδυνο.

 

 

Επειδή ξημέρωνε η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στις 6 Αυγούστου, ο Λυκούργος συνέδεσε προσφυώς την σωτηρία της Σάμου με την μεγάλη αυτή εορτή του «Σωτήρος» Χριστού, αποδίδοντας σε άμεση παρέμβασή του την ανέλπιστη έκβαση της ναυμαχίας. Είναι δε γνωστό πως από πανσαμιακό τάμα χτίστηκε, στο Πυθαγόρειο, ο ναός της Μεταμορφώσεως, και η συγκεκριμένη εορτή καθιερώθηκε ως τοπική εθνική γιορτή, που τιμάται με καθολικό προσκύνημα και γενική αργία μέχρι σήμερα από τους Σαμίους.

Η επιγραφή μάλιστα ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΑΜΟΝ ΕΣΩΣΕ ΤΗ ΕΚΤΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1824 αποτέλεσε την εμβληματική απόδοση του γεγονότος, και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες στιγμές της σαμιακής ιστορίας, προβαλλόμενη μέχρι και σήμερα.

Η σύμπτωση της νικηφόρας έκβασης του αγώνα με την πανήγυρη της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα Χριστού ήρθε να επιβεβαιώσει τα νοούμενα και να επαληθεύσει τα εικαζόμενα. Ο Λυκούργος έταξε λοιπόν ως έκφραση των ευχαριστηρίων του σαμιακού λαού να οικοδομήσει το ναό της Μεταμορφώσεως στο Πυθαγόρειο, την αρχαία και βυζαντινή πρωτεύουσα του νησιού, δίπλα στο αναστηλωμένο βυζαντινό κάστρο που χρησιμοποιούσε ως κατοικία και αρχηγείο του αγώνα. Κατασκεύασε από κερί το πρόπλασμά του και προχώρησε στην οικοδόμησή του, η οποία άρχισε στις 27 Φεβρουαρίου / 11 Μαρτίου 1831 και ολοκληρώθηκε στις 15 / 27 Ιουλίου 1833.

Η επιγραφή που ο ίδιος συνέταξε για να τοποθετηθεί στην πρόσοψη του ναού, είναι απολύτως χαρακτηριστική των προθέσεων και των πίστεών του:

ΤΑ ΣΑ ΕΚ ΤΩΝ ΣΩΝ ΣΟΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝ Η ΣΑΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΝ ΑΥΤΗ ΛΑΟΣ ΣΟΥ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΙΝ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΣΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ Εις ΑΙΩΝΙΟΝ ΔΟΞΑΝ ΚΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΙΝ ΤΩΝ ΕΙΣ ΗΜΑΣ ΕΞΕΧΕΑΣ ΥΠΕΡΦΥΩΝ ΘΑΥΜΑΣΙΩΝ ΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΒΑΣΙΛΕΥ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ, ΣΩΤΗΡ ΚΑΙ ΛΥΤΡΩΤΑ ΗΜΩΝ, ΠΡΟΣΔΕΞΑΙ ΕΥΜΕΝΩΣ ΤΗΝ ΕΞ ΟΛΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΣ ΗΜΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑΝ ΤΑΥΤΗΝ ΚΑΙ ΜΗΔΕΠΟΤΕ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙΣ ΤΗΝ ΝΗΣΟΝ ΣΟΥ ΤΑΥΤΗΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΝ ΑΥΤΗ ΛΑΟΝ ΣΟΥ ΤΟΥΣ ΔΙΑ ΠΑΝΤΟΣ ΕΛΠΙΖΟΝΤΑΣ ΕΙΣ ΣΕ

Στην πρόθεση του Λυκούργου ανταποκρίθηκε και ο κλήρος: ο ιερομόναχος Παρθένιος ο Λάκων, ανεψιός του Αρχιεπισκόπου Σάμου και Ικαρίας Δανιήλ Κομνηνού (1784-1815) και ηγούμενος της μονής του Τιμίου Σταυρού συνέταξε ειδικά πανηγυρικά τροπάρια, τα οποία μέχρι σήμερα είναι σε λειτουργική χρήση. Πρωτίστως όμως ανταποκρίθηκε ο λαός, ο οποίος παρά το ότι η εορτή παραμελήθηκε κατά μέρος της ηγεμονικής περιόδου, μετά την ανασύστασή της πλαισίωσε και πάλι την τέλεσή της μαζικά, μέχρι και τις μέρες μας.

Ωστόσο, η θαυματουργική αυτή απόδοση της σωτηρίας στον Χριστό δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει εμψυχωτικά και πειστικά, αν δεν συνδεόταν και με άλλες ανάλογες παραδόσεις, που θα πιστοποιούσαν την υπερφυσική παρέμβαση.

Η πρώτη από αυτές σχετίζεται με την θρυλούμενη θαυματουργική μετατροπή των νερών της λίμνης Γλυφάδα, κοντά στο Πυθαγόρειο, άρα και στο θέατρο της κυρίως μάχης, από αλμυρό σε γλυκό και πόσιμο. Σύμφωνα με την διήγηση που διασώζει ο Επαμεινώνδας Σταματιάδης, το γεγονός πιστοποιήθηκε στις 31 Ιουλίου, ταυτοχρόνως με την άφιξη των ανδρών του ελληνικού στόλου που έσπευσε σε βοήθεια του νησιού. Η μεταβολή του νερού θεωρήθηκε ουράνιο σημάδι για την επισκιάζουσα τους Σαμίους θεϊκή εύνοια, γεγονός που εμψύχωσε τους αγωνιστές, ώστε η μετατροπή του ύδατος της Γλυφάδας να θεωρηθεί θεοσημεία, για να εμψυχωθούν οι αμυνόμενοι Σάμιοι, αλλά και να προϊδεαστούν για την θεόσταλτη, και οπωσδήποτε αναπάντεχη, νίκη που θα ακολουθούσε.

 

 

Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι τον ίδιο εκείνο – σημαδιακό για τη νεώτερη σαμιακή ιστορία – Αύγουστο του 1824, ο Λογοθέτης Λυκούργος, καθώς η περίπτωση μιας τουρκικής αποβάσεως στη Σάμο ήταν περισσότερο από ορατή, και με δεδομένη την πικρή πείρα της σφαγής της Χίου, φρόντισε ώστε τα περισσότερα γυναικόπεδα των νότιων οικισμών της Σάμου, που πρώτοι θα αντιμετώπιζαν την τουρκική λαίλαπα, να φυγαδευθούν, και να κρυφτούν στην πλέον δύσβατη περιοχή του νησιού, στην περιοχή των Καλαμπακτασίων, στην ευρύτερη περιοχή των χωριών Καλλιθέα και Δρακαίοι. Η αγωνία ήταν μεγάλη, και η μοναστική παράδοση της περιοχής έντονη και ζωντανή. Οι δυό αυτοί παράγοντες φαίνεται πως συντέλεσαν, ώστε σε κάποια από τις κρίσιμες εκείνες στιγμές, ορισμένοι από τους φυγάδες να αντιληφθούν την ύπαρξη μια μακρινής πομπικής γραμμής, που περικύκλωνε τον Κέρκη. Οι αρχικοί φόβοι ότι επρόκειτο για αποβιβασθέντα οθωμανικά στρατεύματα γρήγορα διασκεδάστηκαν, και η θρησκευτικής τάξεως ερμηνεία δεν άργησε να διατυπωθεί: κατά την σχετική παράδοση επρόκειτο για υπερφυσική λιτανεία, που έδειχνε έμπρακτα τη θεϊκή υποστήριξη στον δοκιμαζόμενο πληθυσμό του νησιού.

Οι περιπτώσεις που προαναφέρθηκαν, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα της έντονες θρησκευτικής πίστης του αρχηγού της επαναστατημένης Σάμου Λογοθέτη Λυκούργου. Είναι χαρακτηριστικό το ότι τον Ιούλιο του 1821, όταν το νησί αντιμετώπιζε άμεσο τον κίνδυνο τουρκικής απόβασης, ο Λυκούργος συνεργάστηκε με τον Μητροπολίτη Σάμου Κύριλλο, για να γίνουν σχετικές λιτανείες, με πάνδημη συμμετοχή, σε όλα τα χωριά και τους οικισμούς του νησιού, ώστε η απειλή να αποτραπεί και με την θεία βοήθεια.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στις 16 Μαρτίου 1824, λίγους μόλις μήνες πριν την αντιμετώπιση της οθωμανικής απειλής εναντίον της Σάμου, ο Λυκούργος με ειδική εγκύκλιό του, καθώς έβλεπε τις δυσκολίες να έρχονται, προέτρεπε τους Σαμίους να εναποθέσουν τις ελπίδες της σωτηρίας τους στο Θεό, την Παναγία και τον Τίμιο Σταυρό. Στις 28 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς μάλιστα διέταξε να περιζωθούν όλοι οι ναοί του νησιού με κερί. Κατέστησε έτσι δημόσια ενέργεια μια λαϊκή αφιερωτική πρακτική, σύμφωνα με την οποία εκείνοι που είχαν κάποιο πρόβλημα ή αίτημα και ήθελαν να προσφύγουν στη θεία βοήθεια έταζαν, μεταξύ άλλων, να ζώσουν με λουρίδα αγνού κεριού ναό αφιερωμένο στον άγιο, του οποίου την βοήθεια επικαλούνταν. Είναι δε χαρακτηριστικό το ότι ο Λυκούργος απέναντι στην διχόνοια και στην διχογνωμία προέβαλλε «τον δεσμόν της εν Χριστώ αγάπης» ως δραστικό αντίδοτο, μέσω του οποίου θα μπορούσε να αποκατασταθεί η κοινωνική ειρήνη και συνοχή, ιδιότητες απαραίτητες για την επιτυχή διεξαγωγή του αγώνα.

Μία ακόμη σημαντική παρατήρηση. Στην διαδικασία αυτή, έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο και ο τότε Αρχιεπίσκοπος Σάμου και Ικαρίας Κύριλλος Β΄ ο Αγραφιώτης (1815-1834), άμεσος συνεργάτης του Λογοθέτη Λυκούργου, φλογερός πατριώτης, ένθερμος και τολμηρός επαναστάτης και παράτολμος μαχητής. Ο Κύριλλος, που ενθρονίστηκε στη Σάμο στις 8 Σεπτεμβρίου 1815, ήταν μαθητής του Κοσμά του Αιτωλού και είχε χρηματίσει διάκονος του Μητροπολίτη Ιωαννίνων Μακαρίου, την εποχή της κατατρόπωσης του Αλή πασά.

Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία, μαζί με επιφανή στελέχη του κόμματος των Καρμανιόλων, στο οποίο είχε ενταχθεί ενεργά με την άφιξή του στο νησί. Πρόκειται για το κόμμα που κατά την προεπαναστατική περίοδο είχε κινηθεί κατά των Μεγάλων Προεστών, είχε τελικά έρθει σε σύγκρουση με την οθωμανική εξουσία και είχε αναγκαστεί σε προσωρινή διάλυση, ωστόσο βρισκόταν πίσω από την σαμιακή επανάσταση, δεδομένου ότι τα κυριότερα στελέχη της, με πρώτο τον Λογοθέτη Λυκούργο, ήταν μέλη του. Οι δε ιδέες των Καρμανιόλων, εμπνευσμένες κατά πολύ από τα διδάγματα του Διαφωτισμού, στήριξαν την όλη επαναστατική κίνηση στη Σάμο, ως και την εποχή της επιβολής του ηγεμονικού καθεστώτος, το 1834.

Ο Κύριλλος στις 8 Μαΐου 1821 ευλόγησε την επαναστατική σημαία που ύψωσε στο Καρλόβασι ο Λυκούργος, και στις 12 Μαΐου τέλεσε αρχιερατική λειτουργία στη Χώρα, την πρωτεύουσα του νησιού, όπου επανέλαβε την ευλογία του προς τα όπλα των επαναστατών. Συνεργάστηκε με τον Λυκούργο στενά, ενίσχυσε την επανάσταση εξ ιδίων και με εράνους, δεν δίστασε δε να φορέσει φουστανέλα, να πάρει όπλα και να πολεμήσει στην πρώτη γραμμή, στις πιο κρίσιμες φάσεις του σαμιακού αγώνα. Στις 9 Μαρτίου 1822 ευλόγησε το σαμιακό εκστρατευτικό σώμα που αναχωρούσε για τη Χίο, ενώ παρέμεινε στο πλευρό του Λυκούργου και στη διάρκεια της εμφύλιας σύρραξης, την οποία προκάλεσε ο εκ της ελληνικής κεντρικής διοικήσεως απεσταλμένος ως έπαρχος Κυριακός Μώραλης, τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς.

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύριλλος απολάμβανε, λόγω της πατριωτικής του δράσης, ιδιαίτερο κύρος στη Σάμο της εποχής, δεδομένου ότι το 1829 ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας τον παρακάλεσε να συμβάλλει στην ειρήνευση και καλή διοίκηση του τόπου, στηριγμένος σε αυτήν ακριβώς την αποδοχή του από την σαμιακή κοινωνία της εποχής. Ακολούθησε τον Λογοθέτη Λυκούργο στο δρόμο της εξορίας από τη Σάμο, τον Ιούνιο του 1834, όταν επιβλήθηκε το ηγεμονικό καθεστώς στο νησί, και εγκαταστάθηκε διαδοχικά στην Τήνο, στο Ναύπλιο, στην Αθήνα και τελικά στην Χαλκίδα, μαζί με τους υπόλοιπους εξορίστους αρχηγούς και μαχητές της επαναστατημένης Σάμου, όπου και εκοιμήθη.

Η συνεργασία των δύο ανδρών, του Λογοθέτη Λυκούργου και του Αρχιεπισκόπου Κυρίλλου, αρμονική ως το τέλος παρά τον έντονο και εκρηκτικό χαρακτήρα και των δύο, αποτελεί άριστο παράδειγμα της συνεργασίας επαναστατικών αρχών και Εκκλησίας, κατά τη διάρκεια του αγώνα του 1821. Αποτελεί επίσης δείγμα της πρωταρχικής θέσης που η ορθόδοξη πίστη και η ελληνορθόδοξη παράδοση είχαν στην επαναστατημένη Σάμο του 1821, ώστε το νησί να παραμείνει ελεύθερο παρά τις σχετικές οθωμανικές απειλές και επιχειρήσεις, ώστε η επανάσταση να διατηρηθεί ζωντανή στη Σάμο, την ευρισκόμενη σε απόσταση αναπνοής από τα μικρασιατικά παράλια και την οθωμανική επικράτεια, αν και είχε σβήσει σε πολλές άλλες ελληνικές περιοχές, κι ας βρίσκονταν σε θέση ασφαλείας από τις οθωμανικές δυνάμεις.

 

Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ

Εκ του ιστοτόπου Ιεράς Μητροπολέως Σάμου και Ικαρίας  – 5 Αυγούστου 2019

Συνέχεια ανάγνωσης

Ιστορία

Σαν σήμερα η Δίκη της Νυρεμβέργης: 6 ξεχασμένα γεγονότα – Μια Σοβιετική στην αγκαλιά του Γκέρινγκ – Ο στρατάρχης της Βέρμαχτ που έκαψε τους Ναζί

Δημοσιεύτηκε

στις

copyright Ap Photos

Είναι η σπουδαιότερη δίκη του 20ου αιώνα: η Δίκη της Νυρεμβέργης. Έξι ξεχασμένα γεγονότα που χαϊδεύουν τη σκόνη του χρόνου από το… σαλόνι της Ιστορίας.

Ήταν Τρίτη, μια μέρα σαν σήμερα, 1η Οκτωβρίου του 1946, όταν οι δικαστές ανακοινώνουν την ετυμηγορία τους· οι κατηγορούμενοι θα ακούσουν ανέκφραστοί τις ποινές που τους επιβάλλονται για τα απεχθή εγκλήματά τους.

Για να εκδώσει το δικαστήριο την απόφαση άκουσε 240 μάρτυρες, έλαβε υπόψη του 300.000 ένορκες καταθέσεις, διάβασε τα 2.360 αποδεικτικά έγγραφα που προσκόμισε η κατηγορούσα αρχή και τα 2.700 της υπεράσπισης, οι στενογράφοι γέμισαν 16.000 σελίδες με 4 εκατομμύρια λέξεις. Η Δίκη της Νυρεμβέργης κράτησε 218 και ήταν η πιο μεγάλη δική της Ιστορίας!

Ακόμα και σήμερα, 78 χρόνια μετά, κάποια γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της Δίκης ακούγονται με έκπληξη· ας διαβάσουμε 6 από αυτά.1. Η έδρα του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου ήταν στο Βερολίνο, όχι στη Νυρεμβέργη: Η σοβιετική ηγεσία επέμενε να διεξαχθεί η δίκη στο Βερολίνο όπου οι νικήτριες δυνάμεις είχαν ιδρύσει το Συμμαχικό Συμβούλιο Ελέγχου- την ανώτατη διοικητική αρχή των νικητών στο έδαφος της ηττημένης Γερμανίας.
Όμως οι Δυτικοί Σύμμαχοι επέμεναν για τη Νυρεμβέργη που βρισκόταν στην αμερικανική ζώνη κατοχής. Το Μέγαρο της Δικαιοσύνης ήταν άθικτο και συνδεόταν μέσω υπόγειας διάβασης με μια φυλακή, κάτι που δεν είχε το Βερολίνο. Ο χώρος θεωρήθηκε επίσης συμβολικός: στη Νυρεμβέργη είχαν πραγματοποιηθεί όλα τα συνέδρια του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από το 1927. Στο τέλος επιλέχθηκε το Βερολίνο ως έδρα του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου και στις αρχές Οκτωβρίου του 1945 πραγματοποιήθηκαν εκεί- στο κτίριο του Συμμαχικού Συμβουλίου Ελέγχου- αρκετές συναντήσεις με οργανωτικά θέματα. Η πρώτη συνεδρίαση του δικαστηρίου πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης στη Νυρεμβέργη στις 20 Νοεμβρίου 1945.

Κάποιοι γλύτωσαν την αγχόνη! /copyright Ap Photos
Κάποιοι γλύτωσαν την αγχόνη! /copyright Ap Photos

2. Επτά κατηγορούμενοι απέφυγαν την τιμωρία: Απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον 24 από τους πιο διαβόητους εγκληματίες των Ναζί. Από αυτούς 12 κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε θάνατο, όμως δύο κατάφεραν να αποφύγουν την εκτέλεση.
Ο Χέρμαν Γκέρινγκ, ο ανώτατος ηγέτης των SA, στρατηγός των στρατευμάτων των SS, υπουργός Αεροπορίας του Ράιχ και διάδοχος του Χίτλερ, καταδικάστηκε σε θάνατο. Πριν από την εκτέλεσή του, όμως, αυτοκτόνησε καταπίνοντας υδροκυάνιο.

Ο Μάρτιν Μπόρμαν, επικεφαλής της Καγκελαρίας του Ναζιστικού Κόμματος και ο προσωπικός γραμματέας του Φίρερ, καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο αφού δεν βρέθηκε για να δικαστεί. Ο Μπόρμαν φέρεται να σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια σοβιετικού βομβαρδισμού του Βερολίνου. Ωστόσο, το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ. Το 1972 ανακαλύφθηκαν λείψανα που φέρεται ότι ανήκουν στον Μάρτιν Μπόρμαν και το 1998 ένα τεστ DNA το απέδειξε.

Ο Ρόμπερτ Λέι, πρόεδρος του Γερμανικού Εργατικού Μετώπου, απαγχονίστηκε στο κελί του πριν από την έναρξη της δίκης στις 25 Οκτωβρίου 1945, λίγες μέρες μετά την παραλαβή του κλητηρίου θεσπίσματος.
Ο Γκούσταβ Κρουπ φον Μπόλεν, επικεφαλής του βιομηχανικού ομίλου «Krupp» που χρηματοδότησε και κατασκεύασε την πολεμική μηχανή των Ναζί, επικαλέστηκε ανίατη ασθένεια. Κατά τη διάρκεια μιας προκαταρκτικής ακροαματικής διαδικασίας στις 15 Νοεμβρίου 1945, πριν καν ξεκινήσει η δίκη, οι κατηγορίες εναντίον του πολυεκατομμυριούχου επιχειρηματία αποσύρθηκαν!
Τρεις άλλοι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν – ο αντικαγκελάριος Φραντς φον Πάπεν, ο Χανς Φρίτσε, επικεφαλής του Τμήματος Ραδιοφώνου του Υπουργείου Δημόσιας Διαφώτισης και Προπαγάνδας του Ράιχ και ο Ζάλμαρ Σαχτ υπουργός Οικονομικών του Ράιχ.

Τους ενοχλούσε το... φως. /copyright Ap Photos
Τους ενοχλούσε το… φως. /copyright Ap Photos

3. Κατηγορούμενοι κάθονταν στα εδώλια φορώντας γυαλιά ηλίου: Φωτογραφίες και βίντεο αρχείου από το δικαστήριο δείχνουν πολλούς συμμετέχοντες να φορούν γυαλιά ηλίου. Ο λόγος ήταν ότι ο φωτισμός στην αίθουσα του δικαστηρίου ήταν έντονος. Έτσι περιέγραψε τον φωτισμό ο Μπόρις Πολεβόι, ειδικός ανταποκριτής της εφημερίδας Pravda στο δικαστήριο, στο βιβλίο του «The Final Reckoning: Nuremberg Diaries»: «Ένα, κάπως απρόσωπο και καταπιεστικό φως, στο οποίο τα πάντα γύρω αποκτούσαν μια πρασινωπή, θανατηφόρα απόχρωση». Οι κουρτίνες σε όλα τα παράθυρα ήταν τραβηγμένες. Σύμφωνα με τον Πολεβόι, ο διοικητής της φυλακής των ΗΠΑ, συνταγματάρχης Μπάρτον Άντρους, είπε κάποτε στους δημοσιογράφους: «Θα φροντίσω να μην δει ποτέ ξανά κανένας από αυτούς τον ήλιο»! Το φως εκείνο στην αίθουσα του δικαστηρίου, προκάλεσε πόνους στα μάτια σε πολλούς, έτσι οι παρευρισκόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των κατηγορουμένων, φορούσαν μερικές φορές σκούρα γυαλιά.

Ο Ρόμαν Ρουντένκο δεν σκότωσε τον Γκέρινγκ...
Ο Ρόμαν Ρουντένκο δεν σκότωσε τον Γκέρινγκ…

4. Ο αμερικανικός Τύπος έγραψε ότι ο σοβιετικός εισαγγελέας πυροβόλησε τον Γκέρινγκ: Στις 10 Απριλίου 1946, η εφημερίδα του αμερικανικού στρατού Stars and Stripes δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ που έγραφε ότι ο σοβιετικός εισαγγελέας Ρόμαν Ρουντένκο είχε εξοργιστεί τόσο πολύ από τη συμπεριφορά του Γκέρινγκ σε μια από τις συνεδριάσεις που τράβηξε το υπηρεσιακό του περίστροφο και πυροβόλησε τον πρώην Reichsmarschall. Ωστόσο, η εφημερίδα δημοσίευσε στη συνέχεια μια διάψευση: «Η αναφορά ότι ο σοβιετικός γενικός εισαγγελέας στη δίκη πυροβόλησε τον Γκέρινγκ σε μια κρίση οργής αποδείχθηκε ότι δεν ισχύει. Σύμφωνα με έναν ανταποκριτή από τη Νυρεμβέργη, ο Γκέρινγκ είναι ζωντανός και πρόθυμος να απαντήσει στις ερωτήσεις του εισαγγελέα»! Η παρανόηση ότι ο Γκέρινγκ είχε πυροβοληθεί προήλθε από λανθασμένη ερμηνεία μιας φράσης που χρησιμοποίησε ο σοβιετικός ανταποκριτής, ο οποίος είχε αναφέρει ότι ο στρατηγός Ρουντένκο είχε «πυροβολήσει ηθικά» τον Γκέρινγκ.

Η Τατιάνα Στουπνίκοβα.
Η Τατιάνα Στουπνίκοβα.

5. Μια σοβιετική διερμηνέας ήταν η «τελευταία γυναίκα που έπεσε στην αγκαλιά του Γκέρινγκ»: Μια μέρα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, η 24χρονη διερμηνέας Τατιάνα Στουπνίκοβα πήγαινε βιαστικά στη θέση της στην αίθουσα του δικαστηρίου. Ενώ έτρεχε στον διάδρομο, κατά λάθος γλίστρησε και κόντεψε να πέσει.
«Όταν ανέκτησα την ψυχραιμία μου και κοίταξα τον διασώστη μου, ήρθα αντιμέτωπος με το χαμογελαστό πρόσωπο του Χέρμαν Γκέρινγκ ακριβώς μπροστά μου. Κατάφερε να μου ψιθυρίσει στο αυτί: “Vorsicht, mein Kind!” («Να προσέχεις, παιδί μου!»), αφηγείται η Στούπνικοβα στα απομνημονεύματά της. Όταν η Τατιάνα μπήκε στην αίθουσα του δικαστηρίου, ένας γάλλος ανταποκριτής ήρθε κοντά της και της είπε στα γερμανικά: «Ήσουν η τελευταία γυναίκα που κράτησε στην αγκαλιά του ο Γκέρινγκ»!

Ο Πάουλους καταθέτει στη  δίκη της Νυρεμβέργης.
Ο Πάουλους καταθέτει στη δίκη της Νυρεμβέργης.

6. Στρατάρχης της Βέρμαχτ κατέθεσε ως μάρτυς της Σοβιετικής Ένωσης: Το φθινόπωρο του 1946 οι δικαστικές διαδικασίες είχαν βαλτώσει. Άρχισαν να ακούγονται ισχυρισμοί από την υπεράσπιση και τους ίδιους τους κατηγορούμενους ότι η επίθεση της ναζιστικής Γερμανίας στην ΕΣΣΔ ήταν προληπτικό μέτρο. Η σοβιετική αντιπροσωπεία έπρεπε να παράσχει ισχυρά επιχειρήματα ότι η επίθεση από το Γ’ Ράιχ είχε σχεδιαστεί πολύ καιρό πριν.
Ο άνθρωπος που έδωσε την κατάθεση που χρειάζονταν οι Σοβιετικοί ήταν ο στρατάρχης Φρίντριχ Πάουλους, ο οποίος είχε παραδωθεί στο Στάλινγκραντ στις 31 Ιανουαρίου του 1943. Η σοβιετική ηγεσία έφερε με κάθε μυστικότητα τον Πάουλους στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης για να καταθέσει. Κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, ο Γερμανός πρώην στρατάρχης δήλωσε: «Όλες οι προετοιμασίες για την επίθεση στην Σοβιετική Ένωση που έλαβε χώρα στις 22 Ιουνίου είχαν στην πραγματικότητα σχεδιαστεί από το φθινόπωρο του 1940»!

Το απόφθεγμα που έμεινε από τη Δίκη της Νυρεμβέργης ήταν η φράση του δικαστή Robert H. Jackson: «The Grave Responsibility of Justice» (Η βαριά ευθύνη της δικαιοσύνης) και δικαιοσύνη είχε αποδοθεί. Όσο για την τιμωρία; Ο Ευριπίδης το είχε ξεκαθαρίσει χρόνια πολλά πριν: «Σχέτλια μεν έπαθες, ανόσια δ’ ειργάσω.» (Έπαθες φρικτά, αλλά έκανες απαίσια)…

Πηγή: Έθνος

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

1η Οκτωβρίου 1960: Ημέρα Ανεξαρτησίας της Κύπρου

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Η 1η Οκτωβρίου 1960 έχει καθιερωθεί και γιορτάζεται στην Κύπρο ως η ημέρα ανακήρυξης της Ανεξαρτησίας της Κύπρου. Η Κύπρος ανακηρύσσεται ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος τον Αύγουστο του 1960 με βάση τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου του 1959 και ύστερα από τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959) ενάντια στη βρετανική αποικιοκρατία. Στις 16  Αυγούστου 1960, η Μεγάλη Βρετανία εγκαταλείπει την κυριαρχία της στο νησί, και εγκαθιδρύεται επισήμως η Κυπριακή Δημοκρατία. Το Αρχείο της ΕΡΤ  με αφορμή την εθνική επέτειο της ανεξαρτησίας της Κύπρου προτείνει το ντοκιμαντέρ παραγωγής 1995:

ΚΥΠΡΟΣ Η ΦΕΝΑΚΗ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ

(video)


Στην εθνική επέτειο της Κύπρου, που τιμάται κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου, είναι αφιερωμένη η εκπομπή που ετοίμασαν ο Κώστας Χριστοφιλόπουλος και ο Δημήτρης Πανταζόπουλος. Στην προσπάθεια να αποδοθεί η σειρά των ιστορικών γεγονότων όπως αυτά οδήγησαν από τη βρετανική κυριαρχία στην ανεξαρτησία και από την περιπετειώδη συμβίωση των κυβερνήσεων της Αθήνας με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο στο πραξικόπημα του Αττίλα, τις απόψεις τους καταθέτουν: ο στενός συνεργάτης του Μακαρίου Νίκος Κρανιδιώτης, οι πανεπιστημιακοί Νεοκλής Σαρρής και Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, ο πρέσβης ε.τ. Θέμος Στοφορόπουλος, ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης, ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Μιχαήλ Δεκλερής και ο Ευρωβουλευτής Γιάννος Κρανιδιώτης. Σχολιάζονται και αναλύονται το διπλωματικό παρασκήνιο και οι διεργασίες που οδήγησαν στις συμφωνίες Ζυρίχης- Λονδίνου και το σύνταγμα που προέβλεπαν, οι συνθήκες και η εκτέλεση του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου από την χούντα των συνταγματαρχών και ο σχεδιασμός και η εκτέλεση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο σε δύο φάσεις με την ονομασία Αττίλας Ι και Αττίλας ΙΙ. Η εκπομπή πλαισιώνεται από πλούσιο οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό το οποίο καλύπτει το σύνολο των γεγονότων στα οποία αναφέρεται η αφήγηση.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

Μανώλης Κοττάκης: Αυτά περιμένατε να ακούσετε από Έλληνα πρωθυπουργό;

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Μανώλης Κοττάκης: Το τι σημαίνει γενναιότητα και σοφία μπορεί να το εξηγήσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Το δίκαιο της θάλασσας είναι μέρος του διεθνούς δικαίου. Αυτό που έχει να παρατηρήσει κανείς, είναι, ότι είναι η πρώτη φορά που Έλληνας πρωθυπουργός ανέβηκε σε βήμα και είπε, ότι το παγκόσμιο συμφέρον προηγείται του εθνικού. Ίσως να θέλει να λάβει θέση γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Αν το παγκόσμιο συμφέρον υπερέχει του εθνικού, γιατί δεν κάθονται οι ηγέτες της Ευρώπης σε ένα τραπέζι, για να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, αφού το πιστεύει τόσο πολύ; Επειδή δεν είπε τίποτα για την Κύπρο με αποτέλεσμα να πάει σε συνάντηση με Ερντογάν και να χαμογελά και να κάνει αστειάκια για τη γραβάτα του Φιντάν. Για τα ελληνοτουρκικά δεν είπε τίποτα, προφανώς γιατί δεν ήθελε να αποκαλύψει τι συζητάει. Βγήκε σε δεύτερη ομιλία και μίλησε για την Κύπρο, κάνοντας στην ουσία κριτική στον εαυτό του.

Αυτό που πρέπει να κάνει κάθε Έλληνας ηγέτης, όταν αναφέρεται για την Ουκρανία, είναι να τη συνδέει άμεσα με το Κυπριακό και να διαμαρτύρεται, ότι δεν υπάρχει η ίδια ευαισθησία για τη μεγαλόνησο. Εμείς έχουμε Κύπρο. Αν δεν συνδέουμε τα δύο προβλήματα, τότε τί νόημα έχει; Για να είναι στρατηγικό σταυροδρόμι η Αλεξανδρούπολη; Η Αλεξανδρούπολη ενισχύει τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ, όχι της Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει πως θεωρεί την Ελλάδα δεδομένο σύμμαχο του ΝΑΤΟ.

Το άρθρο στην ΕΣΤΙΑ

Οὔτε λέξη γιά τό Αἰγαῖο καί τήν μαύρη ἐπέτειο τοῦ Ἀττίλα στήν δεκαπεντάλεπτη παρέμβαση-ἔκθεση ἰδεῶν τοῦ «παγκοσμίου πολίτη» Κυριάκου Μητσοτάκη ἀπό τό βῆμα τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν! – Ἀντιθέτως ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος ἀνέπτυξε ὅλη τήν ἀτζέντα τῶν διεκδικήσεών του στήν ἀνατολική Μεσόγειο ζητῶντας ὁριοθέτηση μέ κριτήριο «τήν ἀσφάλεια τῆς ναυσιπλοΐας καί τοῦ ἐμπορίου»

Aκούγοντας κάποιος τόν κ. Μητσοτάκη, τήν περασμένη Κυριακή, νά ὁμιλεῖ στήν Γενική Συνέλευση τοῦ ΟΗΕ, ἐνόμιζε ὅτι ἀκούει κάποιον ἀξιωματοῦχο τοῦ διεθνοῦς ὀργανισμοῦ. Ὄχι τόν ἡγέτη μιᾶς χώρας ἡ ὁποία εὑρίσκεται στό ἐπίκεντρο μιᾶς τεταραγμένης περιοχῆς πού μαστίζεται ἀπό κρίσεις καί πολέμους, ἐνῶ ἀντιμετωπίζει καθημερινή ἀμφισβήτηση τῆς ἐθνικῆς της κυριαρχίας καί τῶν κυριαρχικῶν της δικαιωμάτων. Ἀντιθέτως, χθές, ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν ἔθεσε πρό τοῦ διεθνοῦς ἀκροατηρίου ὅλα τά ζητήματα πού ἀπασχολοῦν τήν Τουρκία. Ἀπό τό Κυπριακό μέχρι τίς φιλοδοξίες του γιά ἐπέκταση σέ ὁλόκληρη τήν ἀνατολική Μεσόγειο.

Ὁ κ. Μητσοτάκης ἀναφέρθηκε σέ θέματα τά ὁποία οὐδεμία σχέση ἔχουν μέ τά ἐθνικά μας συμφέροντα. Ἄλλωστε εὐθέως τά ἔθεσε σέ δεύτερη μοῖρα, ἀναφέροντας ἐπί λέξει ὅτι «τό παγκόσμιο συμφέρον διαπερνᾶ τό μεμονωμένο συμφέρον τῶν κρατῶν». Ἴσως νά ἦταν αὐτή μιά καλή ὁμιλία, ἄν ὁ κ. Μητσοτάκης εἶχε ἱκανοποιήσει τήν φιλοδοξία νά καταλάβει κάποια θέση σέ ἕναν διεθνῆ ὀργανισμό, δέν ἦταν ὅμως αὐτό πού περίμενε κανείς νά ἀκούσει ἀπό τόν Πρωθυπουργό τῆς Ἑλλάδος. Θυμίζουμε λοιπόν ὅτι ἀναφέρθηκε στά ζητήματα τοῦ περιβάλλοντος λέγοντας μεταξύ ἄλλων:

«Τό ἔργο δέν εἶναι εὔκολο, ἐνῶ καί τό διακύβευμα εἶναι πολύ μεγάλο. Σήμερα», συνέχισε, «φτάσαμε στήν ἑπομένη μεγάλη κρίση. Τό Σύμφωνο, γιά τήν ὁποῖο γίνεται αὐτή ἡ Σύνοδος, ἀντιπροσωπεύει τήν παγκόσμια συναίνεση γιά τό ζήτημα», εἶπε ὁ Πρωθυπουργός καί ἐπισήμανε ὅτι χρειάζεται δράση σέ ἐθνικό καί συλλογικό ἐπίπεδο καθώς «τό παγκόσμιο συμφέρον διαπερνᾶ τό μεμονωμένο συμφέρον τῶν κρατῶν», ἐνῶ ὁμίλησε γιά «ἀποκατάσταση τῆς ἐμπιστοσύνης στήν παγκόσμια διακυβέρνηση»!

Οὔτε λέξη γιά τήν Ἑλλάδα. Οὔτε λέξη γιά τήν Κύπρο. Οὔτε λέξη γιά τό Αἰγαῖο. Ἀπεναντίας ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν ἀνέπτυξε ὅλη του τήν ἀτζέντα. Ἔθεσε προκλητικά ὅλα τά ζητήματα πού ἀπασχολοῦν τήν Τουρκία ἀρχίζοντας ἀπό τήν ἀπαίτηση γιά ἀναγνώριση τοῦ ψευδοκράτους γιά νά φθάσει μέχρι τήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν, ὅπου ἔθεσε ζητήματα ξένα πρός τίς προβλέψεις τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, ὅπως αὐτά τῆς ἀσφαλείας τῆς ναυσιπλοΐας καί τοῦ ἐμπορίου.

Ἄρχισε μέ τήν Κύπρο λέγοντας τά ἑξῆς ἀσύστολα ψέματα, ἐπί τῶν ὁποίων δέν ὑπῆρξε ἀντίκρουσις: «Ἔχουν περάσει 50 χρόνια ἀπό τήν “εἰρηνευτική ἐπιχείρηση” τῆς Κύπρου καί 61 χρόνια ἀπό τότε πού προέκυψε τό Κυπριακό ζήτημα. Ἀπό ἐκείνη τήν ἡμέρα μέχρι σήμερα, στό νησί ἐπικρατεῖ εἰρήνη καί γαλήνη. Πλέον τό μοντέλο τῆς ὁμοσπονδίας ἔχει χάσει τελείως τήν ἰσχύ του. Στό νησί ὑπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη καί δύο ξεχωριστοί λαοί. Πρέπει νά καταγραφεῖ ἐκ νέου ἡ κυριαρχική ἰσότητα καί τό ἰσότιμο διεθνές καθεστώς τῶν Τουρκοκυπρίων, πού ἀποτελοῦν τά κεκτημένα δικαιώματά τους, καί νά τερματιστεῖ ἡ ἀπομόνωση. Σήμερα, καλῶ καί πάλι τή διεθνῆ κοινότητα νά ἀναγνωρίσει τήν Τουρκική Δημοκρατία τῆς Βόρειας Κύπρου (ΤΒΔΚ) καί νά συνάψει διπλωματικές, πολιτικές καί οἰκονομικές σχέσεις».

Καί συνέχισε μέ τήν τουρκική πρόθεση ἐπεκτάσεως τῆς ἐπιρροῆς της στήν ἀνατολική Μεσόγειο: «Θέλουμε νά δοῦμε τό Αἰγαῖο Πέλαγος καί τήν ἀνατολική Μεσόγειο ὡς μιά περιοχή σταθερότητας καί εὐημερίας, ὅπου τά νόμιμα συμφέροντα ὅλων τῶν ἐνδιαφερομένων μερῶν (σ. «Ἑστίας»: παραπομπή στήν συμφωνία τῆς Μαδρίτης) γίνονται σεβαστά. Εἶναι πρός τό κοινό συμφέρον ὁλόκληρης τῆς περιοχῆς νά ἀναπτυχθεῖ συνεργασία, ἰδίως ὅσον ἀφορᾶ τήν ὁριοθέτηση τῶν θαλάσσιων δικαιοδοσιῶν σύμφωνα μέ τό Διεθνές Δίκαιο, τήν ἐλευθερία καί τήν ἀσφάλεια τῆς ναυσιπλοΐας καί τοῦ θαλάσσιου ἐμπορίου. Ἡ Τουρκία εἶναι ἕτοιμη γιά ἐποικοδομητική συνεργασία σέ ὅλα τά θέματα, ἰδίως στόν τομέα τῆς ἐνέργειας καί τοῦ περιβάλλοντος. Περιμένουμε τήν ἴδια προσέγγιση ἀπό τούς γείτονές μας. Ὡς ἡ χώρα μέ τή μεγαλύτερη ακτογραμμή στήν ἀνατολική Μεσόγειο, ὁ ρόλος-κλειδί τῆς Τουρκίας δέν μπορεῖ νά ἀμφισβητηθεῖ. Ἡ Τουρκία ἔχει δικαιώματα στήν ὑφαλοκρηπῖδα πού ἔχει ἀνακηρυχθεῖ στά βόρεια καί δυτικά τοῦ νησιοῦ τῆς Κύπρου καί οἱ Τουρκοκύπριοι ἔχουν δικαιώματα γύρω ἀπό ὁλόκληρο τό νησί».

Καί μετά τήν ὁμιλία αὐτή, προσῆλθε ὁ κ. Ἐρντογάν στήν προγραμματισμένη συνάντηση μέ τόν κ. Μητσοτάκη. Μόλις μισή ὥρα διήρκεσε ἡ συνάντησις αὐτή καί οἱ πληροφορίες πού ὑπῆρξαν ἀμέσως μετά ἀνέφεραν ὅτι συνεφωνήθη νά ἐντατικοποιηθεῖ συνεργασία γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ μεταναστευτικοῦ καί νά ὑπάρξει σύγκλησις τοῦ ἀνωτάτου συμβουλίου συνεργασίας τῶν δύο χωρῶν τόν Ἰανουάριο. Ἐν τῷ μεταξύ θά ἔλθει στήν Ἀθήνα ὁ Τοῦρκος ὑπουργός Χακάν Φιντάν γιά νά συναντηθεῖ μέ τόν Ἕλληνα ὁμόλογό του Γιῶργο Γεραπετρίτη. Ἐπαναβεβαιώθηκε ἡ ἐντολή πού ἔχει δοθεῖ στούς δύο ὑπουργούς γιά διερεύνηση κοινοῦ ἐδάφους ὡς πρός τό ἐάν μπορεῖ νά ξεκινήσει συζήτησις γιά τήν ὁριοθέτηση ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπῖδος καθώς καί γενικώτερα τῶν θαλασσίων δικαιοδοσιῶν ἐπί τῇ βάσει τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου. Αὐτό τοὐλάχιστον ἀνέφεραν πηγές προσκείμενες στήν ἑλληνική πλευρά.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή