Τον Απρίλιο θα πραγματοποιηθεί τελικά η στρατηγική συζήτηση για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μέχρι τότε, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, αναμένει να έχουν γίνει συγκεκριμένα βήματα από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, με τον οποίο την Πέμπτη είχε διμερή συνάντηση.
Στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μίλησε στο Euronews για τις διμερείς συναντήσεις που είχε τόσο με τον Αντόνιο Γκουτέρες και με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς, όσο και με άλλους ηγέτες.
Τόνισε τη σημασία της επιχείρησης «Αμάλθεια» για την ανάδειξη του σημαντικού ρόλου της Κύπρου στην περιοχή, αλλά και στην ΕΕ.
Και αποκάλυψε ποιους υποψηφίους θα στηρίξει στις ευρωεκλογές.
Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πάρα πολύ που μιλάτε στο Euronews. Θα ξεκινήσω χωρίς καθυστερήσεις. Η επιχείρηση «Αμάλθεια» πήρε την υποστήριξη όχι μόνο των 27 ηγετών αλλά και του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για την Κύπρο;
Σημαίνει πάρα πολλά. Είμαστε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα κράτος που διατηρεί άριστες σχέσεις με όλα τα γειτονικά κράτη και τώρα ανέπτυξε μια πρωτοβουλία.
Θυμάμαι πολύ χαρακτηριστικά, όταν την πρωτοπαρουσίασα τον Οκτώβριο στο Παρίσι. Η αντίδραση των παρευρισκομένων δεν ήταν τόσο θετική, όχι για την πρωτοβουλία, αλλά για τη δυνατότητα υλοποίησης της. Μέσα από συντονισμένες, επίμονες προσπάθειες τα καταφέραμε.
Χαίρομαι πάρα πολύ που αναγνωρίζεται ο ρόλος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χαίρομαι που υπάρχει στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κοινότητα, τους G7, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ξέρετε, υπάρχει μια σημαντική ιδιαιτερότητα που χαρακτηρίζει την επιχείρηση.
Είναι η πρώτη φορά μετά από 17 χρόνια που αίρεται ο ναυτικός αποκλεισμός της Γάζας από πλευράς του Ισραήλ, μόνο για πλοία που φεύγουν από την Κύπρο και έγινε, όπως γνωρίζετε, μια πολύ σημαντική σύνοδος αξιωματούχων στη Λευκωσία.
Συζητήσαμε τα αποτελέσματα, τις τεχνικές λεπτομέρειες για να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η αποτελεσματικότητά της, αλλά και η σύσταση ενός ταμείου, έτσι ώστε να αυξηθεί ο όγκος της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Χαίρομαι που η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ολλανδία και άλλα κράτη μέλη που μας έχουν προσεγγίσει ανακοινώνουν σημαντικά ποσά έτσι ώστε, επαναλαμβάνω, να αντιμετωπιστεί η ανθρωπιστική κρίση.
Ήταν σημαντικό χθες και κατά το γεύμα εργασίας με τον Γενικό Γραμματέα, αλλά και αργότερα, γιατί είχαμε τη συζήτηση για το Μεσανατολικό και χαίρομαι με την ευκαιρία να αναφέρω που επιτέλους υπάρχουν συμπεράσματα για το Μεσανατολικό.
Χαίρομαι που οι συνάδελφοί μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνώρισαν το ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη σημασία του ανθρωπιστικού έργου.
Και ποιές είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες αυτού του εγχειρήματος; Η υποστήριξη, όπως είπατε στην αρχή, ήταν μια από αυτές τις δυσκολίες;
Η υποστήριξη να βάλουμε όλα τα δεδομένα στο τραπέζι για να υλοποιηθεί. Ηταν μια ιδέα. Στη συνέχεια, δουλέψαμε πολύ στοχευμένα για να βάλουμε όλα τα συστατικά σε σχέση με την υλοποίησή της, φτάνοντας σε αυτό που σας προανέφερα. Την απόφαση του Ισραήλ να άρει τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας μετά από 17 χρόνια.
Υπήρχαν πολλά άλλα δεδομένα και σε αυτή την προσπάθεια είχαμε κάποια κράτη τα οποία μας στήριξαν από την αρχή: ΗΠΑ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που οφείλω να αναγνωρίσω, ήρθε και η ίδια στην Κύπρο και έδειξε το πόσο στήριξε αυτή την πρωτοβουλία.
Ο στόχος μας τώρα είναι να την ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο, γιατί ζούμε μια ανθρωπιστική κρίση και από εκεί και πέρα, λαμβάνοντας υπόψη την πρωτοβουλία που έχουμε πάρει, εκείνο που λέμε στα συμβούλια, εκείνο που λέμε με όλους με όσους συζητούμε, είναι η ανάγκη να δημιουργήσουμε σιγά σιγά και τα δεδομένα για επανέναρξη της πολιτικής διαδικασίας για επίλυση του Μεσανατολικού.
Και θεωρώ ότι η ανθρωπιστική κρίση θα αντιμετωπιστεί συνολικά όταν τερματιστεί ο πόλεμος. Να φτάσουμε και σε συζήτηση, επαναλαμβάνω, για επανέναρξη των συνομιλιών.
Άρα η «Αμάλθεια» μπορεί να παίξει ρόλο και την επόμενη μέρα του πολέμου Ισραήλ Γάζας.
Ακριβώς. Μπορεί να παίξει ρόλο στην ανοικοδόμηση, για παράδειγμα της Γάζας, γιατί αποτελεί ένα πρότυπο, ένα παράδειγμα το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλές των περιπτώσεων σε κρίσεις που έχουμε στην περιοχή.
Και υπάρχουν κι άλλα δεδομένα. Να σας θυμίσω ότι ήμουν στο Κάιρο με την πρόεδρο της Επιτροπής, μαζί με άλλους τέσσερις ηγέτες κρατών μελών.
Εργαζόμαστε τώρα με την Επιτροπή για να παρουσιάσουμε κάτι παρόμοιο σε σχέση με τον Λίβανο, να πάμε στον Λίβανο μαζί. Εκεί υπάρχει ένα θέμα με το μεταναστευτικό, να δούμε πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε. Πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως έκανε εύστοχα στην περίπτωση της Αιγύπτου, να το αντιμετωπίσουμε και στην περίπτωση του Λιβάνου.
Και ποιος θα χρηματοδοτήσει αυτές τις συμφωνίες με την Αίγυπτο, με το Λίβανο;
Αντιλαμβάνεστε, η Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι σημαντικό το ποσό πέραν των 7 δισ. Είμαι σε επαφή με την πρόεδρο της Επιτροπής. Μου ανέφερε και κάποιες λεπτομέρειες σε σχέση με το από πού θα αντληθούν αυτά τα λεφτά, σε σχέση με τον Λίβανο και την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και ελπίζω σύντομα να υπάρξει η κοινή μας επίσκεψη στο Λίβανο.
Το συζήτησα επίσης και με τον Γάλλο Πρόεδρο, γιατί η Γαλλία διαχρονικά επιδεικνύει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Λίβανο και ο ίδιος μου έχει αναφέρει ότι θα ήθελε να ήταν μέρος αυτής της επίσκεψης όταν πραγματοποιηθεί.
«Ελπίζουμε να υπάρξουν εξελίξεις στο Κυπριακό έως τον Απρίλιο»
Να σας πάω τώρα στα ευρωτουρκικά και επειδή υπήρξε ένα μικρό θρίλερ στις Βρυξέλλες, κατά την Σύνοδο Κορυφής, αν θα υπάρξει συζήτηση για την Τουρκία, για τα ευρωτουρκικά. Γιατί επέμενε τόσο πολύ η Γερμανία; Και τι θα γίνει τελικά;
Υπήρξε μια ανοιχτή και ειλικρινής συζήτηση με την Γερμανία και το χαιρετίζω και χαιρετίζω το γεγονός. Το ενδιαφέρον που επιδεικνύει η Γερμανία δεν είναι μόνο στο ευρώτουρκικά είναι και στο Κυπριακό. Και ευχαρίστησα και δημόσια τον Γερμανό Καγκελάριο για τον ρόλο που διαδραμάτισε στην απόφαση και του Γενικού Γραμματέα να διορίσει μια προσωπική απεσταλμένη αλλά και την αποδοχή από πλευράς Τουρκίας.
Χαίρομαι και να σας θυμίσω μια από τις πρώτες μου επισκέψεις, όταν ανέλαβα την Προεδρία της Δημοκρατίας, ήταν να πάω στο Βερολίνο. Η Γερμανία είναι μια ισχυρή χώρα, μια χώρα που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση και χαίρομαι που αυτές τις μέρες είχαμε έναν ανοιχτό, ειλικρινή, εποικοδομητικό διάλογο με τον Γερμανό καγκελάριο.
Πριν λίγο συμφωνήσαμε ότι θα αφήσουμε το θέμα τον Απρίλιο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Απριλίου για να γίνει και στρατηγική συζήτηση, όχι απλά να υιοθετήσουμε κάποια συμπεράσματα, να προηγηθεί συζήτηση, στρατηγική συζήτηση για το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων και μέχρι τον Απρίλιο θα δούμε και κάποιες εξελίξεις. Ελπίζουμε να δούμε εξελίξεις σε σχέση με το Κυπριακό που θα βοηθήσουν και τον διάλογο που θα γίνει, το στρατηγικό διάλογο που θα γίνει σε επίπεδο των 27 αλλά και τα συμπεράσματα.
Και υπήρξε και συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών που ανταλλάξαμε απόψεις, Με ενημέρωσε για τους επόμενους, για τους σχεδιασμούς του τις αμέσως επόμενες ημέρες μαζί με την προσωπική του απεσταλμένη, έτσι ώστε, επαναλαμβάνω, να δούμε κάποιες θετικές εξελίξεις.
Έχει κάποιες ιδέες. Από τη δική μου πλευρά εξέφρασα την στήριξη μου, εξέφρασα την ετοιμότητά μου να ανταποκριθώ σε αυτά που έχει στο μυαλό του. Δεν πρόκειται να δημοσιοποιήσω φυσικά. Ελπίζω να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα σύντομα και να δημοσιοποιηθούν και αυτά να βοηθήσουν και τη συζήτηση για τα τουρκικά. Και αυτά τα μοιράστηκα και με τον Γερμανό καγκελάριο.
Με προλάβατε γιατί ήθελα να σας ρωτήσω αν μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένος σε σχέση με τα βήματα που συζητήσατε. Γιατί μιλήσατε για συγκεκριμένα βήματα πολύ συγκεκριμένα.
Κάποιες ιδέες που ανταλλάξαμε με τον Γενικό Γραμματέα, κάποιες ιδέες που είχε ο ίδιος στο μυαλό του για να βοηθήσει την όλη διαδικασία να βοηθήσει στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Μακάρι να υπάρξει αποτέλεσμα και να δημοσιοποιηθούν μετά, παρά να μιλήσω σήμερα δημόσια και να δημιουργήσω, αν θέλετε οποιαδήποτε δυσκολία ή αφορμές για να μην υλοποιηθούν αυτά που έχει ήδη στο μυαλό του.
«Οι δηλώσεις Ερντογάν δεν συνάδουν με θετικές εξελίξεις»
Δεν μπορώ όμως να μην σας ρωτήσω για τις πρόσφατες δηλώσεις του Ερντογάν. Τις ακούσαμε τις πρόσφατες δηλώσεις για την Κύπρο. Πιστεύετε ότι αυτές συνάδουν με το θετικό μήνυμα που οι Γερμανοί κατ αρχάς θέλανε αλλά και άλλες χώρες να στείλουν;
Όχι δεν συνάδουν. Και ο ίδιος ο Γερμανός καγκελάριος γνώριζε τις δηλώσεις του Ερντογάν και ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος ενεπλάκη και στη συζήτηση που είχαμε με τους Γερμανούς, τόσο για τα ευρωτουρκικά αλλά και για το Κυπριακό. Και οι δηλώσεις του Ερντογάν δεν έχουν εκληφθεί από κανέναν ως μία θετική ένδειξη.
Και είναι κάτι για το οποίο από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης θα σταλούν μηνύματα ότι δεν μπορούμε από τη μια να εργαζόμαστε και να υπάρχει αυτή αν θέλετε η προσέγγιση από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας να εξετάσει θετικά το ενδεχόμενο προόδου στις σχέσεις και την ίδια στιγμή να γίνονται τέτοιες δηλώσεις, οι οποίες σε καμία απολύτως περίπτωση αντιλαμβάνεστε ότι δεν συνάδουν με θετικές εξελίξεις.
Υπάρχουν δυσκολίες, υπάρχουν προβλήματα, υπάρχουν προκλήσεις. Αλλά υπάρχει και η δική μας ξεκάθαρη πολιτική βούληση, τόσο όσον αφορά το Κυπριακό, και όσον αφορά και ευρωτουρκικά.
Ξέρουμε τι θέλουμε, ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε. Εργαζόμαστε πολύ συγκεκριμένα.
Επαναλαμβάνω χαίρομαι για το γεγονός ότι η Γερμανία αναλαμβάνει αυτό τον ρόλο και έχουμε ένα ανοικτό και εποικοδομητικό διάλογο. Χαίρομαι για το ενδιαφέρον που είδα και από πλευράς Γαλλίας και ελπίζω να υπάρξουν θετικές εξελίξεις προς όλες τις κατευθύνσεις. Εξάλλου, αυτή είναι η δική μας νέα προσέγγιση μέσα από την ανάγκη για πιο ενεργό, πιο πρωταγωνιστική παρουσία και ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα του Κυπριακού. Γιατί πολύ απλά η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τα εργαλεία, έχει τους μηχανισμούς που μπορεί να μας βοηθήσουν σε θετικά αποτελέσματα. Πάντα, επαναλαμβάνω, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Η ιδέα για ειδικό απεσταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πώς πάει;
Συζητήθηκε εν εκτάσει και με τον Γερμανό Καγκελάριο και χαίρομαι ότι δεν είναι κάτι το οποίο αποκλείεται από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντίθετα, ο χρόνος εκδήλωσης αυτού του ενδιαφέροντος από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα από μια τέτοια εξέλιξη, θα γίνει την ώρα που θα έχει καταλυτικής σημασίας το να προχωρήσουμε στην επίσημη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Και είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που ανέφερα και προηγουμένως, ανέφερα και στις δημόσιες δηλώσεις αυτή την ειλικρινή συζήτηση με τον Γερμανό Καγκελάριο.
«Ποιόν θα ψηφίσω στις ευρωεκλογές»
Και να σας πάω στις ευρωεκλογές σε ένα καθαρά ευρωπαϊκό θέμα γιατί βρισκόμαστε λιγότερο από 100 ημέρες τις ευρωεκλογές και εσείς δεν έχετε κόμμα, οπότε ποιόν θα στηρίξετε;
Είμαι ψηφοφόρος, δεν έχω κόμμα, αλλά είμαι ψηφοφόρος, και σίγουρα θα επιλέξω στη βάση του πώς μπορούν αυτοί που θα εκπροσωπήσουν την Κύπρο στο Ευρωκοινοβούλιο να προωθήσουν από τη μια τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και την ίδια στιγμή είναι κάτι που επιχειρούμε να κάνουμε από την πρώτη στιγμή.
Αναφερθήκαμε προηγουμένως στην πρωτοβουλία Αμάλθεια, στο ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι μόνο το (σ.σ. η αναφορά στο )κυπριακό πρόβλημα. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένα κράτος μέλος, μικρό κράτος μέλος, με προβλήματα, με δυσκολίες, με προκλήσεις.
Την ίδια στιγμή όμως έχει ξεκάθαρο ευρωπαϊκό προσανατολισμό και μπορεί στο μέτρο των δυνατοτήτων της να προσφέρει λύσεις σε και ευρωπαϊκά προβλήματα. Αυτό είναι το δικό μου κριτήριο και χαίρομαι πάρα πολύ που η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με έχει ενημερώσει ότι στις 2 Απριλίου θα είμαι στην Κύπρο, ακριβώς μέσα στο πλαίσιο του να καλέσουμε τους Κύπριους ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες.
Είναι πολύ σημαντικό για μας να έχουμε ένα υψηλό ποσοστό. Δείχνει, θα είναι ένδειξη, αν θέλετε και του ενδιαφέροντος της Κυπριακής Δημοκρατίας, των Κυπρίων, των Κυπρίων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επενδύουμε πάρα πολύ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ένταξη μας είναι η σημαντικότερη επιτυχία του κυπριακού λαού και αυτό πρέπει να το δείχνουμε μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες. Πηγαίνω πίσω στην Αμάλθεια και μέσα από τη συμμετοχή του κυπριακού λαού στις εκλογές για ανάδειξη μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αλλά θα στηρίξετε την Πρόεδρο της Κομισιόν για την επόμενη θητεία της;
Θα τη στηρίξω. Ήμουν στο Βουκουρέστι και μίλησα δημόσια για τον ρόλο της και για όλα αυτά που έχει πετύχει ως πρόεδρος της Επιτροπής και στις διαβουλεύσεις που θα γίνουν, φαντάζομαι αμέσως μετά τις εκλογές θα στηρίξω την επιλογή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια νέα θητεία.
Φιλελεύθερος
