Ακολουθήστε μας

Ιστορία

Μετατροπή βυζαντινών μνημείων σε ισλαμικά τεμένη: Η UNESCO αντιδρά, χωρίς να επηρεάζει την Αγκυρα

Δημοσιεύτηκε

στις

Τον Σεπτέμβριο του 2023, η Επιτροπή Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, που συνεδρίαζε στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας, κατέληξε σε μια απόφαση για την Αγία Σοφία και τη Μονή της Χώρας, η οποία τότε πέρασε στα ψιλά. Η επιτροπή ζητούσε από την Τουρκία να δεχθεί μια αποστολή εκ μέρους της UNESCO για τα δύο μνημεία. «Επίσης», αναφέρει η απόφαση, «καλεί (σ.σ. η επιτροπή) το κράτος-μέλος να προσκαλέσει μια κοινή υποχρεωτική αποστολή παρακολούθησης (reactive monitoring mission) του Παγκόσμιου Κέντρου Πολιτιστικής Κληρονομιάς και του ICOMOS (σ.σ. το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Αρχαιολογικών Χώρων) στον χώρο, το συντομότερο δυνατόν». Στόχος της αποστολής των οργάνων της UNESCO θα ήταν να εξετάσουν την κατάσταση του μνημείου, της συντήρησης και της προστασίας του, των έργων που έγιναν στο εσωτερικό του και στον περιβάλλοντα χώρο, καθώς και να αξιολογήσουν εάν το κράτος-μέλος, δηλαδή η Τουρκία, έχει υιοθετήσει παλαιότερες αποφάσεις και προτάσεις της επιτροπής.

Η απόφαση της UNESCO έχει σημασία, λένε στην «Κ» πηγές με γνώση της υπόθεσης, καθώς ο οργανισμός «αναβάθμισε» τον χαρακτήρα και το επίπεδο της αποστολής που θα εξέταζε τη Μονή της Χώρας και την Αγία Σοφία. Το 2021, παρόμοια απόφαση της UNESCO έστελνε στην Κωνσταντινούπολη μια «συμβουλευτική αποστολή» (advisory mission), ενώ το 2023 η απόφαση όριζε να μεταβεί στα μνημεία μια υποχρεωτική αποστολή επί τούτω παρακολούθησης (reactive monitoring mission). Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η αποστολή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. «Και όχι με ευθύνη της UNESCO», όπως μας μεταφέρουν χαρακτηριστικά, και την περασμένη Δευτέρα (του Πάσχα) έγινε γνωστό ότι η Μονή της Χώρας ξεκινά τη λειτουργία της ως μουσουλμανικό τέμενος.

«Τρισδιάστατο έργο τέχνης»

Η βυζαντινή εκκλησία που χτίστηκε τον 6ο αιώνα και απέκτησε τη σημερινή μορφή της τον 14ο αιώνα, από τον τότε ισχυρό άνδρα του Βυζαντίου Θεόδωρο Μετοχίτη, θεωρείται ένα μοναδικό έργο τέχνης, τόσο για την αρχιτεκτονική της όσο (και κυρίως) για τα ψηφιδωτά που κοσμούν το εσωτερικό της. Ο αείμνηστος καθηγητής Iστορίας της Tέχνης του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Ρόμπερτ Αουστερχατ (1950-2023), που είχε κάνει τη διατριβή του στη Μονή της Χώρας, είχε χαρακτηρίσει το μνημείο «τρισδιάστατο έργο τέχνης» («Κ», 31/8/2020). Τον 16ο αιώνα, η εκκλησία μετατρέπεται σε τζαμί από τους Οθωμανούς, ενώ τρεις αιώνες αργότερα, στο πλαίσιο της εκκοσμίκευσης της κεμαλικής Τουρκίας, γίνεται μουσείο και επιτρέπεται στο Byzantine Institute of America να συντηρήσει το μνημείο και να αποκαλύψει τον χριστιανικό του διάκοσμο. «Τύχη αγαθή, η βυζαντινή εκκλησία είναι από τις ελάχιστες στην Κωνσταντινούπολη που είχαν επιβιώσει με περιορισμένες απώλειες έως τις μέρες μας, προσφέροντάς μας ένα πολύτιμο δείγμα της παλαιολόγειας τέχνης με τα συγκλονιστικά ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες της», γράφει στην «Κ» (9/5/2024) ο βυζαντινολόγος και έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρης Αθανασούλης.

Ενας από τους σταθμούς στην πορεία του μνημείου που μας επιτρέπει να καταλάβουμε καλύτερα την πολυπλοκότητα του ζητήματος που καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα είναι το 1985. Τότε εντάσσονται η Μονή της Χώρας και η Αγία Σοφία στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς αλλά όχι ως μεμονωμένα μνημεία. Περιλαμβάνονται σε μια ευρύτερη λίστα «ιστορικών περιοχών» της Κωνσταντινούπολης μαζί με άλλα βυζαντινά και μουσουλμανικά μνημεία (Τοπ ΚαπίΜπλε Τζαμί κ.ά.). Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία τα αντιμετωπίζει ως σύνολο και όχι ατομικά, με τις ανάλογες ευθύνες και υποχρεώσεις.

Η Μονή της Χώρας και η Αγία Σοφία από το 1985 έχουν ενταχθεί στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς όχι μεμονωμένα, αλλά ως τμήματα «ιστορικών περιοχών» της Κωνσταντινούπολης.

Στην πραγματικότητα, όμως, η Τουρκία δεν ανακοίνωσε τώρα τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, αλλά εφαρμόζει τη σχετική απόφαση που έλαβε πριν από πέντε χρόνια (Νοέμβριος 2019).

Τον Αύγουστο του 2020, άλλαξε και επισήμως το στάτους της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας από μουσεία σε μουσουλμανικά τεμένη, ενώ η αρχική πρόθεση της Τουρκίας ήταν να λειτουργήσει η μονή ως τζαμί τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Τα σχέδια αυτά, ωστόσο, «πάγωσαν» και στο μνημείο –που μέχρι τότε λειτουργούσε ως μουσείο– ξεκίνησαν εργασίες συντήρησης. Στις αρχές του 2024 είχε κυκλοφορήσει η πληροφορία ότι η βυζαντινή εκκλησία θα λειτουργήσει ως τζαμί στις 24 Φεβρουαρίου –λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης– η οποία τελικά δεν επαληθεύτηκε, για να φτάσουμε τελικά στη λειτουργία του Μαΐου.

Διάβημα

Την εβδομάδα που μεσολάβησε, διατυπώθηκαν αντιδράσεις για την τουρκική απόφαση τόσο από την ελληνική πλευρά όσο και από το εξωτερικό, που κορυφώθηκαν με το διάβημα της Ελλάδας στην UNESCO την περασμένη Παρασκευή. Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδος στην UNESCO Γιώργος Κουμουτσάκος συναντήθηκε με τον Εrnesto Ottone, αναπληρωτή γενικό διευθυντή της UNESCO, αρμόδιο για θέματα πολιτισμού, καθώς και με στελέχη του Κέντρου Πολιτιστικής Κληρονομιάς, όταν τα γραφεία της UNESCO άνοιξαν μετά τις αργίες των τελευταίων ημερών στη Γαλλία. Ο κ. Κουμουτσάκος εξέφρασε τις έντονες ελληνικές ανησυχίες για τις επιπτώσεις της τουρκικής απόφασης όσον αφορά τη φθορά και την αλλοίωση του ίδιου του μνημείου. Υπογράμμισε επίσης ότι απόφαση αυτή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους διεθνείς κανόνες προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Ο εκπρόσωπος της UNESCO δεσμεύτηκε για τη σε βάθος εξέταση του ζητήματος σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται από τον Οργανισμό. Ας μην ξεχνάμε, βέβαια, ότι το κύμα των πολλών και έντονων αντιδράσεων που είχε υψωθεί στην είδηση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί το 2020 δεν ακύρωσε στην πράξη τις τουρκικές προθέσεις. Επιπλέον, σε εκκρεμότητα βρίσκονται από το 2020 δύο προσφυγές στην τουρκική δικαιοσύνη εναντίον των αποφάσεων Ερντογάν για τη Μονή της Χώρας και την Αγία Σοφία.

Τα μάτια όλων των παρατηρητών είναι τώρα στραμμένα στην αυριανή συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει δηλώσει πως θα θέσει το θέμα της Μονής της Χώρας στον κ. Ερντογάν. Το αποτέλεσμα της συνάντησης θα καθορίσει τις επόμενες κινήσεις της Αθήνας. Πάντως, στο ημερολόγιο των διεθνών συναντήσεων, η επόμενη σύνοδος της UNESCO, που θα μπορούσε να εξετάσει το θέμα της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας, θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο στο Νέο Δελχί και η ελληνική αντιπροσωπεία θα έχει θέση αντιπροέδρου.

ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Συνέχεια ανάγνωσης

Ιστορία

Σαν σήμερα η Δίκη της Νυρεμβέργης: 6 ξεχασμένα γεγονότα – Μια Σοβιετική στην αγκαλιά του Γκέρινγκ – Ο στρατάρχης της Βέρμαχτ που έκαψε τους Ναζί

Δημοσιεύτηκε

στις

copyright Ap Photos

Είναι η σπουδαιότερη δίκη του 20ου αιώνα: η Δίκη της Νυρεμβέργης. Έξι ξεχασμένα γεγονότα που χαϊδεύουν τη σκόνη του χρόνου από το… σαλόνι της Ιστορίας.

Ήταν Τρίτη, μια μέρα σαν σήμερα, 1η Οκτωβρίου του 1946, όταν οι δικαστές ανακοινώνουν την ετυμηγορία τους· οι κατηγορούμενοι θα ακούσουν ανέκφραστοί τις ποινές που τους επιβάλλονται για τα απεχθή εγκλήματά τους.

Για να εκδώσει το δικαστήριο την απόφαση άκουσε 240 μάρτυρες, έλαβε υπόψη του 300.000 ένορκες καταθέσεις, διάβασε τα 2.360 αποδεικτικά έγγραφα που προσκόμισε η κατηγορούσα αρχή και τα 2.700 της υπεράσπισης, οι στενογράφοι γέμισαν 16.000 σελίδες με 4 εκατομμύρια λέξεις. Η Δίκη της Νυρεμβέργης κράτησε 218 και ήταν η πιο μεγάλη δική της Ιστορίας!

Ακόμα και σήμερα, 78 χρόνια μετά, κάποια γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της Δίκης ακούγονται με έκπληξη· ας διαβάσουμε 6 από αυτά.1. Η έδρα του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου ήταν στο Βερολίνο, όχι στη Νυρεμβέργη: Η σοβιετική ηγεσία επέμενε να διεξαχθεί η δίκη στο Βερολίνο όπου οι νικήτριες δυνάμεις είχαν ιδρύσει το Συμμαχικό Συμβούλιο Ελέγχου- την ανώτατη διοικητική αρχή των νικητών στο έδαφος της ηττημένης Γερμανίας.
Όμως οι Δυτικοί Σύμμαχοι επέμεναν για τη Νυρεμβέργη που βρισκόταν στην αμερικανική ζώνη κατοχής. Το Μέγαρο της Δικαιοσύνης ήταν άθικτο και συνδεόταν μέσω υπόγειας διάβασης με μια φυλακή, κάτι που δεν είχε το Βερολίνο. Ο χώρος θεωρήθηκε επίσης συμβολικός: στη Νυρεμβέργη είχαν πραγματοποιηθεί όλα τα συνέδρια του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από το 1927. Στο τέλος επιλέχθηκε το Βερολίνο ως έδρα του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου και στις αρχές Οκτωβρίου του 1945 πραγματοποιήθηκαν εκεί- στο κτίριο του Συμμαχικού Συμβουλίου Ελέγχου- αρκετές συναντήσεις με οργανωτικά θέματα. Η πρώτη συνεδρίαση του δικαστηρίου πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης στη Νυρεμβέργη στις 20 Νοεμβρίου 1945.

Κάποιοι γλύτωσαν την αγχόνη! /copyright Ap Photos
Κάποιοι γλύτωσαν την αγχόνη! /copyright Ap Photos

2. Επτά κατηγορούμενοι απέφυγαν την τιμωρία: Απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον 24 από τους πιο διαβόητους εγκληματίες των Ναζί. Από αυτούς 12 κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε θάνατο, όμως δύο κατάφεραν να αποφύγουν την εκτέλεση.
Ο Χέρμαν Γκέρινγκ, ο ανώτατος ηγέτης των SA, στρατηγός των στρατευμάτων των SS, υπουργός Αεροπορίας του Ράιχ και διάδοχος του Χίτλερ, καταδικάστηκε σε θάνατο. Πριν από την εκτέλεσή του, όμως, αυτοκτόνησε καταπίνοντας υδροκυάνιο.

Ο Μάρτιν Μπόρμαν, επικεφαλής της Καγκελαρίας του Ναζιστικού Κόμματος και ο προσωπικός γραμματέας του Φίρερ, καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο αφού δεν βρέθηκε για να δικαστεί. Ο Μπόρμαν φέρεται να σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια σοβιετικού βομβαρδισμού του Βερολίνου. Ωστόσο, το σώμα του δεν βρέθηκε ποτέ. Το 1972 ανακαλύφθηκαν λείψανα που φέρεται ότι ανήκουν στον Μάρτιν Μπόρμαν και το 1998 ένα τεστ DNA το απέδειξε.

Ο Ρόμπερτ Λέι, πρόεδρος του Γερμανικού Εργατικού Μετώπου, απαγχονίστηκε στο κελί του πριν από την έναρξη της δίκης στις 25 Οκτωβρίου 1945, λίγες μέρες μετά την παραλαβή του κλητηρίου θεσπίσματος.
Ο Γκούσταβ Κρουπ φον Μπόλεν, επικεφαλής του βιομηχανικού ομίλου «Krupp» που χρηματοδότησε και κατασκεύασε την πολεμική μηχανή των Ναζί, επικαλέστηκε ανίατη ασθένεια. Κατά τη διάρκεια μιας προκαταρκτικής ακροαματικής διαδικασίας στις 15 Νοεμβρίου 1945, πριν καν ξεκινήσει η δίκη, οι κατηγορίες εναντίον του πολυεκατομμυριούχου επιχειρηματία αποσύρθηκαν!
Τρεις άλλοι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν – ο αντικαγκελάριος Φραντς φον Πάπεν, ο Χανς Φρίτσε, επικεφαλής του Τμήματος Ραδιοφώνου του Υπουργείου Δημόσιας Διαφώτισης και Προπαγάνδας του Ράιχ και ο Ζάλμαρ Σαχτ υπουργός Οικονομικών του Ράιχ.

Τους ενοχλούσε το... φως. /copyright Ap Photos
Τους ενοχλούσε το… φως. /copyright Ap Photos

3. Κατηγορούμενοι κάθονταν στα εδώλια φορώντας γυαλιά ηλίου: Φωτογραφίες και βίντεο αρχείου από το δικαστήριο δείχνουν πολλούς συμμετέχοντες να φορούν γυαλιά ηλίου. Ο λόγος ήταν ότι ο φωτισμός στην αίθουσα του δικαστηρίου ήταν έντονος. Έτσι περιέγραψε τον φωτισμό ο Μπόρις Πολεβόι, ειδικός ανταποκριτής της εφημερίδας Pravda στο δικαστήριο, στο βιβλίο του «The Final Reckoning: Nuremberg Diaries»: «Ένα, κάπως απρόσωπο και καταπιεστικό φως, στο οποίο τα πάντα γύρω αποκτούσαν μια πρασινωπή, θανατηφόρα απόχρωση». Οι κουρτίνες σε όλα τα παράθυρα ήταν τραβηγμένες. Σύμφωνα με τον Πολεβόι, ο διοικητής της φυλακής των ΗΠΑ, συνταγματάρχης Μπάρτον Άντρους, είπε κάποτε στους δημοσιογράφους: «Θα φροντίσω να μην δει ποτέ ξανά κανένας από αυτούς τον ήλιο»! Το φως εκείνο στην αίθουσα του δικαστηρίου, προκάλεσε πόνους στα μάτια σε πολλούς, έτσι οι παρευρισκόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των κατηγορουμένων, φορούσαν μερικές φορές σκούρα γυαλιά.

Ο Ρόμαν Ρουντένκο δεν σκότωσε τον Γκέρινγκ...
Ο Ρόμαν Ρουντένκο δεν σκότωσε τον Γκέρινγκ…

4. Ο αμερικανικός Τύπος έγραψε ότι ο σοβιετικός εισαγγελέας πυροβόλησε τον Γκέρινγκ: Στις 10 Απριλίου 1946, η εφημερίδα του αμερικανικού στρατού Stars and Stripes δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ που έγραφε ότι ο σοβιετικός εισαγγελέας Ρόμαν Ρουντένκο είχε εξοργιστεί τόσο πολύ από τη συμπεριφορά του Γκέρινγκ σε μια από τις συνεδριάσεις που τράβηξε το υπηρεσιακό του περίστροφο και πυροβόλησε τον πρώην Reichsmarschall. Ωστόσο, η εφημερίδα δημοσίευσε στη συνέχεια μια διάψευση: «Η αναφορά ότι ο σοβιετικός γενικός εισαγγελέας στη δίκη πυροβόλησε τον Γκέρινγκ σε μια κρίση οργής αποδείχθηκε ότι δεν ισχύει. Σύμφωνα με έναν ανταποκριτή από τη Νυρεμβέργη, ο Γκέρινγκ είναι ζωντανός και πρόθυμος να απαντήσει στις ερωτήσεις του εισαγγελέα»! Η παρανόηση ότι ο Γκέρινγκ είχε πυροβοληθεί προήλθε από λανθασμένη ερμηνεία μιας φράσης που χρησιμοποίησε ο σοβιετικός ανταποκριτής, ο οποίος είχε αναφέρει ότι ο στρατηγός Ρουντένκο είχε «πυροβολήσει ηθικά» τον Γκέρινγκ.

Η Τατιάνα Στουπνίκοβα.
Η Τατιάνα Στουπνίκοβα.

5. Μια σοβιετική διερμηνέας ήταν η «τελευταία γυναίκα που έπεσε στην αγκαλιά του Γκέρινγκ»: Μια μέρα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, η 24χρονη διερμηνέας Τατιάνα Στουπνίκοβα πήγαινε βιαστικά στη θέση της στην αίθουσα του δικαστηρίου. Ενώ έτρεχε στον διάδρομο, κατά λάθος γλίστρησε και κόντεψε να πέσει.
«Όταν ανέκτησα την ψυχραιμία μου και κοίταξα τον διασώστη μου, ήρθα αντιμέτωπος με το χαμογελαστό πρόσωπο του Χέρμαν Γκέρινγκ ακριβώς μπροστά μου. Κατάφερε να μου ψιθυρίσει στο αυτί: “Vorsicht, mein Kind!” («Να προσέχεις, παιδί μου!»), αφηγείται η Στούπνικοβα στα απομνημονεύματά της. Όταν η Τατιάνα μπήκε στην αίθουσα του δικαστηρίου, ένας γάλλος ανταποκριτής ήρθε κοντά της και της είπε στα γερμανικά: «Ήσουν η τελευταία γυναίκα που κράτησε στην αγκαλιά του ο Γκέρινγκ»!

Ο Πάουλους καταθέτει στη  δίκη της Νυρεμβέργης.
Ο Πάουλους καταθέτει στη δίκη της Νυρεμβέργης.

6. Στρατάρχης της Βέρμαχτ κατέθεσε ως μάρτυς της Σοβιετικής Ένωσης: Το φθινόπωρο του 1946 οι δικαστικές διαδικασίες είχαν βαλτώσει. Άρχισαν να ακούγονται ισχυρισμοί από την υπεράσπιση και τους ίδιους τους κατηγορούμενους ότι η επίθεση της ναζιστικής Γερμανίας στην ΕΣΣΔ ήταν προληπτικό μέτρο. Η σοβιετική αντιπροσωπεία έπρεπε να παράσχει ισχυρά επιχειρήματα ότι η επίθεση από το Γ’ Ράιχ είχε σχεδιαστεί πολύ καιρό πριν.
Ο άνθρωπος που έδωσε την κατάθεση που χρειάζονταν οι Σοβιετικοί ήταν ο στρατάρχης Φρίντριχ Πάουλους, ο οποίος είχε παραδωθεί στο Στάλινγκραντ στις 31 Ιανουαρίου του 1943. Η σοβιετική ηγεσία έφερε με κάθε μυστικότητα τον Πάουλους στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης για να καταθέσει. Κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, ο Γερμανός πρώην στρατάρχης δήλωσε: «Όλες οι προετοιμασίες για την επίθεση στην Σοβιετική Ένωση που έλαβε χώρα στις 22 Ιουνίου είχαν στην πραγματικότητα σχεδιαστεί από το φθινόπωρο του 1940»!

Το απόφθεγμα που έμεινε από τη Δίκη της Νυρεμβέργης ήταν η φράση του δικαστή Robert H. Jackson: «The Grave Responsibility of Justice» (Η βαριά ευθύνη της δικαιοσύνης) και δικαιοσύνη είχε αποδοθεί. Όσο για την τιμωρία; Ο Ευριπίδης το είχε ξεκαθαρίσει χρόνια πολλά πριν: «Σχέτλια μεν έπαθες, ανόσια δ’ ειργάσω.» (Έπαθες φρικτά, αλλά έκανες απαίσια)…

Πηγή: Έθνος

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

1η Οκτωβρίου 1960: Ημέρα Ανεξαρτησίας της Κύπρου

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Η 1η Οκτωβρίου 1960 έχει καθιερωθεί και γιορτάζεται στην Κύπρο ως η ημέρα ανακήρυξης της Ανεξαρτησίας της Κύπρου. Η Κύπρος ανακηρύσσεται ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος τον Αύγουστο του 1960 με βάση τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου του 1959 και ύστερα από τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959) ενάντια στη βρετανική αποικιοκρατία. Στις 16  Αυγούστου 1960, η Μεγάλη Βρετανία εγκαταλείπει την κυριαρχία της στο νησί, και εγκαθιδρύεται επισήμως η Κυπριακή Δημοκρατία. Το Αρχείο της ΕΡΤ  με αφορμή την εθνική επέτειο της ανεξαρτησίας της Κύπρου προτείνει το ντοκιμαντέρ παραγωγής 1995:

ΚΥΠΡΟΣ Η ΦΕΝΑΚΗ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ

(video)


Στην εθνική επέτειο της Κύπρου, που τιμάται κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου, είναι αφιερωμένη η εκπομπή που ετοίμασαν ο Κώστας Χριστοφιλόπουλος και ο Δημήτρης Πανταζόπουλος. Στην προσπάθεια να αποδοθεί η σειρά των ιστορικών γεγονότων όπως αυτά οδήγησαν από τη βρετανική κυριαρχία στην ανεξαρτησία και από την περιπετειώδη συμβίωση των κυβερνήσεων της Αθήνας με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο στο πραξικόπημα του Αττίλα, τις απόψεις τους καταθέτουν: ο στενός συνεργάτης του Μακαρίου Νίκος Κρανιδιώτης, οι πανεπιστημιακοί Νεοκλής Σαρρής και Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, ο πρέσβης ε.τ. Θέμος Στοφορόπουλος, ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης, ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Μιχαήλ Δεκλερής και ο Ευρωβουλευτής Γιάννος Κρανιδιώτης. Σχολιάζονται και αναλύονται το διπλωματικό παρασκήνιο και οι διεργασίες που οδήγησαν στις συμφωνίες Ζυρίχης- Λονδίνου και το σύνταγμα που προέβλεπαν, οι συνθήκες και η εκτέλεση του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου από την χούντα των συνταγματαρχών και ο σχεδιασμός και η εκτέλεση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο σε δύο φάσεις με την ονομασία Αττίλας Ι και Αττίλας ΙΙ. Η εκπομπή πλαισιώνεται από πλούσιο οπτικοακουστικό αρχειακό υλικό το οποίο καλύπτει το σύνολο των γεγονότων στα οποία αναφέρεται η αφήγηση.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

Μανώλης Κοττάκης: Αυτά περιμένατε να ακούσετε από Έλληνα πρωθυπουργό;

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Μανώλης Κοττάκης: Το τι σημαίνει γενναιότητα και σοφία μπορεί να το εξηγήσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Το δίκαιο της θάλασσας είναι μέρος του διεθνούς δικαίου. Αυτό που έχει να παρατηρήσει κανείς, είναι, ότι είναι η πρώτη φορά που Έλληνας πρωθυπουργός ανέβηκε σε βήμα και είπε, ότι το παγκόσμιο συμφέρον προηγείται του εθνικού. Ίσως να θέλει να λάβει θέση γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Αν το παγκόσμιο συμφέρον υπερέχει του εθνικού, γιατί δεν κάθονται οι ηγέτες της Ευρώπης σε ένα τραπέζι, για να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, αφού το πιστεύει τόσο πολύ; Επειδή δεν είπε τίποτα για την Κύπρο με αποτέλεσμα να πάει σε συνάντηση με Ερντογάν και να χαμογελά και να κάνει αστειάκια για τη γραβάτα του Φιντάν. Για τα ελληνοτουρκικά δεν είπε τίποτα, προφανώς γιατί δεν ήθελε να αποκαλύψει τι συζητάει. Βγήκε σε δεύτερη ομιλία και μίλησε για την Κύπρο, κάνοντας στην ουσία κριτική στον εαυτό του.

Αυτό που πρέπει να κάνει κάθε Έλληνας ηγέτης, όταν αναφέρεται για την Ουκρανία, είναι να τη συνδέει άμεσα με το Κυπριακό και να διαμαρτύρεται, ότι δεν υπάρχει η ίδια ευαισθησία για τη μεγαλόνησο. Εμείς έχουμε Κύπρο. Αν δεν συνδέουμε τα δύο προβλήματα, τότε τί νόημα έχει; Για να είναι στρατηγικό σταυροδρόμι η Αλεξανδρούπολη; Η Αλεξανδρούπολη ενισχύει τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ, όχι της Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει πως θεωρεί την Ελλάδα δεδομένο σύμμαχο του ΝΑΤΟ.

Το άρθρο στην ΕΣΤΙΑ

Οὔτε λέξη γιά τό Αἰγαῖο καί τήν μαύρη ἐπέτειο τοῦ Ἀττίλα στήν δεκαπεντάλεπτη παρέμβαση-ἔκθεση ἰδεῶν τοῦ «παγκοσμίου πολίτη» Κυριάκου Μητσοτάκη ἀπό τό βῆμα τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν! – Ἀντιθέτως ὁ Τοῦρκος Πρόεδρος ἀνέπτυξε ὅλη τήν ἀτζέντα τῶν διεκδικήσεών του στήν ἀνατολική Μεσόγειο ζητῶντας ὁριοθέτηση μέ κριτήριο «τήν ἀσφάλεια τῆς ναυσιπλοΐας καί τοῦ ἐμπορίου»

Aκούγοντας κάποιος τόν κ. Μητσοτάκη, τήν περασμένη Κυριακή, νά ὁμιλεῖ στήν Γενική Συνέλευση τοῦ ΟΗΕ, ἐνόμιζε ὅτι ἀκούει κάποιον ἀξιωματοῦχο τοῦ διεθνοῦς ὀργανισμοῦ. Ὄχι τόν ἡγέτη μιᾶς χώρας ἡ ὁποία εὑρίσκεται στό ἐπίκεντρο μιᾶς τεταραγμένης περιοχῆς πού μαστίζεται ἀπό κρίσεις καί πολέμους, ἐνῶ ἀντιμετωπίζει καθημερινή ἀμφισβήτηση τῆς ἐθνικῆς της κυριαρχίας καί τῶν κυριαρχικῶν της δικαιωμάτων. Ἀντιθέτως, χθές, ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν ἔθεσε πρό τοῦ διεθνοῦς ἀκροατηρίου ὅλα τά ζητήματα πού ἀπασχολοῦν τήν Τουρκία. Ἀπό τό Κυπριακό μέχρι τίς φιλοδοξίες του γιά ἐπέκταση σέ ὁλόκληρη τήν ἀνατολική Μεσόγειο.

Ὁ κ. Μητσοτάκης ἀναφέρθηκε σέ θέματα τά ὁποία οὐδεμία σχέση ἔχουν μέ τά ἐθνικά μας συμφέροντα. Ἄλλωστε εὐθέως τά ἔθεσε σέ δεύτερη μοῖρα, ἀναφέροντας ἐπί λέξει ὅτι «τό παγκόσμιο συμφέρον διαπερνᾶ τό μεμονωμένο συμφέρον τῶν κρατῶν». Ἴσως νά ἦταν αὐτή μιά καλή ὁμιλία, ἄν ὁ κ. Μητσοτάκης εἶχε ἱκανοποιήσει τήν φιλοδοξία νά καταλάβει κάποια θέση σέ ἕναν διεθνῆ ὀργανισμό, δέν ἦταν ὅμως αὐτό πού περίμενε κανείς νά ἀκούσει ἀπό τόν Πρωθυπουργό τῆς Ἑλλάδος. Θυμίζουμε λοιπόν ὅτι ἀναφέρθηκε στά ζητήματα τοῦ περιβάλλοντος λέγοντας μεταξύ ἄλλων:

«Τό ἔργο δέν εἶναι εὔκολο, ἐνῶ καί τό διακύβευμα εἶναι πολύ μεγάλο. Σήμερα», συνέχισε, «φτάσαμε στήν ἑπομένη μεγάλη κρίση. Τό Σύμφωνο, γιά τήν ὁποῖο γίνεται αὐτή ἡ Σύνοδος, ἀντιπροσωπεύει τήν παγκόσμια συναίνεση γιά τό ζήτημα», εἶπε ὁ Πρωθυπουργός καί ἐπισήμανε ὅτι χρειάζεται δράση σέ ἐθνικό καί συλλογικό ἐπίπεδο καθώς «τό παγκόσμιο συμφέρον διαπερνᾶ τό μεμονωμένο συμφέρον τῶν κρατῶν», ἐνῶ ὁμίλησε γιά «ἀποκατάσταση τῆς ἐμπιστοσύνης στήν παγκόσμια διακυβέρνηση»!

Οὔτε λέξη γιά τήν Ἑλλάδα. Οὔτε λέξη γιά τήν Κύπρο. Οὔτε λέξη γιά τό Αἰγαῖο. Ἀπεναντίας ὁ Ταγίπ Ἐρντογάν ἀνέπτυξε ὅλη του τήν ἀτζέντα. Ἔθεσε προκλητικά ὅλα τά ζητήματα πού ἀπασχολοῦν τήν Τουρκία ἀρχίζοντας ἀπό τήν ἀπαίτηση γιά ἀναγνώριση τοῦ ψευδοκράτους γιά νά φθάσει μέχρι τήν ὁριοθέτηση θαλασσίων ζωνῶν, ὅπου ἔθεσε ζητήματα ξένα πρός τίς προβλέψεις τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, ὅπως αὐτά τῆς ἀσφαλείας τῆς ναυσιπλοΐας καί τοῦ ἐμπορίου.

Ἄρχισε μέ τήν Κύπρο λέγοντας τά ἑξῆς ἀσύστολα ψέματα, ἐπί τῶν ὁποίων δέν ὑπῆρξε ἀντίκρουσις: «Ἔχουν περάσει 50 χρόνια ἀπό τήν “εἰρηνευτική ἐπιχείρηση” τῆς Κύπρου καί 61 χρόνια ἀπό τότε πού προέκυψε τό Κυπριακό ζήτημα. Ἀπό ἐκείνη τήν ἡμέρα μέχρι σήμερα, στό νησί ἐπικρατεῖ εἰρήνη καί γαλήνη. Πλέον τό μοντέλο τῆς ὁμοσπονδίας ἔχει χάσει τελείως τήν ἰσχύ του. Στό νησί ὑπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη καί δύο ξεχωριστοί λαοί. Πρέπει νά καταγραφεῖ ἐκ νέου ἡ κυριαρχική ἰσότητα καί τό ἰσότιμο διεθνές καθεστώς τῶν Τουρκοκυπρίων, πού ἀποτελοῦν τά κεκτημένα δικαιώματά τους, καί νά τερματιστεῖ ἡ ἀπομόνωση. Σήμερα, καλῶ καί πάλι τή διεθνῆ κοινότητα νά ἀναγνωρίσει τήν Τουρκική Δημοκρατία τῆς Βόρειας Κύπρου (ΤΒΔΚ) καί νά συνάψει διπλωματικές, πολιτικές καί οἰκονομικές σχέσεις».

Καί συνέχισε μέ τήν τουρκική πρόθεση ἐπεκτάσεως τῆς ἐπιρροῆς της στήν ἀνατολική Μεσόγειο: «Θέλουμε νά δοῦμε τό Αἰγαῖο Πέλαγος καί τήν ἀνατολική Μεσόγειο ὡς μιά περιοχή σταθερότητας καί εὐημερίας, ὅπου τά νόμιμα συμφέροντα ὅλων τῶν ἐνδιαφερομένων μερῶν (σ. «Ἑστίας»: παραπομπή στήν συμφωνία τῆς Μαδρίτης) γίνονται σεβαστά. Εἶναι πρός τό κοινό συμφέρον ὁλόκληρης τῆς περιοχῆς νά ἀναπτυχθεῖ συνεργασία, ἰδίως ὅσον ἀφορᾶ τήν ὁριοθέτηση τῶν θαλάσσιων δικαιοδοσιῶν σύμφωνα μέ τό Διεθνές Δίκαιο, τήν ἐλευθερία καί τήν ἀσφάλεια τῆς ναυσιπλοΐας καί τοῦ θαλάσσιου ἐμπορίου. Ἡ Τουρκία εἶναι ἕτοιμη γιά ἐποικοδομητική συνεργασία σέ ὅλα τά θέματα, ἰδίως στόν τομέα τῆς ἐνέργειας καί τοῦ περιβάλλοντος. Περιμένουμε τήν ἴδια προσέγγιση ἀπό τούς γείτονές μας. Ὡς ἡ χώρα μέ τή μεγαλύτερη ακτογραμμή στήν ἀνατολική Μεσόγειο, ὁ ρόλος-κλειδί τῆς Τουρκίας δέν μπορεῖ νά ἀμφισβητηθεῖ. Ἡ Τουρκία ἔχει δικαιώματα στήν ὑφαλοκρηπῖδα πού ἔχει ἀνακηρυχθεῖ στά βόρεια καί δυτικά τοῦ νησιοῦ τῆς Κύπρου καί οἱ Τουρκοκύπριοι ἔχουν δικαιώματα γύρω ἀπό ὁλόκληρο τό νησί».

Καί μετά τήν ὁμιλία αὐτή, προσῆλθε ὁ κ. Ἐρντογάν στήν προγραμματισμένη συνάντηση μέ τόν κ. Μητσοτάκη. Μόλις μισή ὥρα διήρκεσε ἡ συνάντησις αὐτή καί οἱ πληροφορίες πού ὑπῆρξαν ἀμέσως μετά ἀνέφεραν ὅτι συνεφωνήθη νά ἐντατικοποιηθεῖ συνεργασία γιά τήν ἀντιμετώπιση τοῦ μεταναστευτικοῦ καί νά ὑπάρξει σύγκλησις τοῦ ἀνωτάτου συμβουλίου συνεργασίας τῶν δύο χωρῶν τόν Ἰανουάριο. Ἐν τῷ μεταξύ θά ἔλθει στήν Ἀθήνα ὁ Τοῦρκος ὑπουργός Χακάν Φιντάν γιά νά συναντηθεῖ μέ τόν Ἕλληνα ὁμόλογό του Γιῶργο Γεραπετρίτη. Ἐπαναβεβαιώθηκε ἡ ἐντολή πού ἔχει δοθεῖ στούς δύο ὑπουργούς γιά διερεύνηση κοινοῦ ἐδάφους ὡς πρός τό ἐάν μπορεῖ νά ξεκινήσει συζήτησις γιά τήν ὁριοθέτηση ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπῖδος καθώς καί γενικώτερα τῶν θαλασσίων δικαιοδοσιῶν ἐπί τῇ βάσει τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου. Αὐτό τοὐλάχιστον ἀνέφεραν πηγές προσκείμενες στήν ἑλληνική πλευρά.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή