Η αδιαφορία της Δύσης για μια πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση στο Κασμίρ αντανακλά επικίνδυνα διπλά μέτρα και σταθμά, παραβλέποντας τους παγκόσμιους κινδύνους κλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν.

Γράφει η Δήμητρα Στάικου, IntPolicydigest

Η τρομοκρατική επίθεση στην περιοχή Παχαλγκάμ του Κασμίρ στις 22 Απριλίου άνοιξε ξανά το κουτί της Πανδώρας στις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, ωθώντας τους δύο πυρηνικά όπλα γείτονες για άλλη μια φορά στα πρόθυρα της ένοπλης αντιπαράθεσης. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα καθώς οι βετεράνοι πολιτικοί τακτικιστές – ο Ναρέντρα Μόντι και ο Σεχμπάζ Σαρίφ – πλοηγούνται σε μια κρίση με εκτεταμένες επιπτώσεις.

Η επίθεση, η οποία καταγράφηκε και κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τον Rishi Bhatt, έναν τουρίστα που τυχαίνει να βρίσκεται στην περιοχή, δείχνει τους δράστες να στοχεύουν σκόπιμα άνδρες – συγκεκριμένα εκείνους που δεν μπορούσαν να απαγγείλουν τη μουσουλμανική διακήρυξη πίστης, την Basmala .

Ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι απάντησε με μια κατηγορηματική προειδοποίηση, δηλώνοντας ότι οι τρομοκράτες και όσοι τους υποστηρίζουν θα αντιμετωπίσουν τιμωρία «πέρα από κάθε φαντασία». Εν τω μεταξύ, μιλώντας στο Reuters από το γραφείο του στο Ισλαμαμπάντ, ο υπουργός Άμυνας του Πακιστάν δήλωσε ότι η χώρα έχει ενισχύσει τη στρατιωτική της παρουσία κατά μήκος των ινδικών συνόρων. Ο Khawaja Asif δήλωσε: «Σε μια συμβατική ένοπλη σύγκρουση, και οι δύο χώρες θα πρέπει να απέχουν από τη χρήση της πυρηνικής επιλογής. Έχουμε ενισχύσει τις δυνάμεις μας επειδή είναι κάτι που περιμένουμε, καθώς πιστεύουμε ότι μια επίθεση από την Ινδία είναι επικείμενη. Επομένως, σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να ληφθούν ορισμένες στρατηγικές αποφάσεις».

Αυτό που είναι παράδοξο – και βαθιά ανησυχητικό – είναι ότι, παρόλο που το Μέτωπο Αντίστασης (TRF) ανέλαβε ανοιχτά την ευθύνη για την επίθεση, πολλά από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης δίστασαν να χαρακτηρίσουν τους δράστες ως τρομοκράτες. Αντ’ αυτού, περιγράφηκαν ως «ένοπλοι άνδρες» ή «μαχητές». Σε απάντηση, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των ΗΠΑ εξέδωσε δημόσια συγγνώμη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τον τρόπο με τον οποίο οι New York Times κάλυψαν το περιστατικό, επικρίνοντας την περιγραφή των επιτιθέμενων και το ίδιο το γεγονός. «Τουλάχιστον 24 τουρίστες πυροβολήθηκαν από μαχητές στο Κασμίρ», ανέφερε το άρθρο. Η Επιτροπή χαρακτήρισε την αναφορά «εκτός πραγματικότητας» και καταδίκασε περαιτέρω τους Times για την τάση τους να υποβαθμίζουν τις τρομοκρατικές πράξεις, ειδικά όταν τα θύματα βρίσκονται στην Ινδία ή το Ισραήλ.

Γιατί οι New York Times διατηρούν αυτό το ουδέτερο πλαίσιο και αποφεύγουν να αποκαλέσουν την επίθεση στο Κασμίρ αυτό που σαφώς ήταν – τρομοκρατική ενέργεια; Είναι ακόμη πιο παράδοξο αν σκεφτεί κανείς ότι η επίθεση σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς στην Ινδία. Αυτό το περιστατικό δεν είναι καθόλου μεμονωμένο. Ένα σημαντικό μέρος των δυτικών μέσων ενημέρωσης, αυτό που ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε ως «παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης», υποβαθμίζουν τακτικά τις τρομοκρατικές επιθέσεις χαρακτηρίζοντάς τες ως «πυροβολισμούς» ή «μαχητική δραστηριότητα».

Οι αναλυτές έχουν παρατηρήσει εδώ και καιρό αυτά τα διπλά μέτρα και σταθμά, ειδικά όσον αφορά το Κασμίρ. Ο γλωσσολόγος Νόαμ Τσόμσκι έχει υποστηρίξει ότι η γλώσσα λειτουργεί ως μια ισχυρή μορφή προπαγάνδας – επομένως δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η συγκεκριμένη επίθεση αποδυναμώθηκε σε νόημα με το να περιγραφεί ως έργο «μαχητών» και όχι «τρομοκρατών».

Επί δεκαετίες, το Πακιστάν εφαρμόζει αυτό που η Ινδία αποκαλεί «διασυνοριακή τρομοκρατία», συχνά ισχυριζόμενο ότι οι επιθέσεις διαπράττονται από «μη κρατικούς παράγοντες» – μια κλασική τακτική πολέμου δι’ αντιπροσώπων. Η Ινδία έχει επανειλημμένα παράσχει στο Πακιστάν αποδεικτικά στοιχεία που συνδέουν τους δράστες με εδάφη υπό τον έλεγχο του Ισλαμαμπάντ, αλλά το Πακιστάν αρνείται επανειλημμένα να συνεργαστεί για την προσαγωγή τους στη δικαιοσύνη. Το συνεχιζόμενο παιχνίδι άρνησης και αποφυγής δεν έχει πείσει ούτε τους πιο συμπαθητικούς παρατηρητές.

Εάν η Ινδία και το Πακιστάν εμπλακούν σε πόλεμο, η πυρηνική κλιμάκωση -όσο ανεπιθύμητη κι αν είναι- θα τεθεί στο τραπέζι. Και οι δύο χώρες είναι πυρηνικές δυνάμεις και η απλή πιθανότητα ένοπλης σύγκρουσης εγείρει σοβαρές παγκόσμιες ανησυχίες. Το 2019, ο τότε υπουργός Σιδηροδρόμων του Πακιστάν, Σεΐχης Ρασίντ, δήλωσε στο Geo News ότι «το Πακιστάν διαθέτει μικρές ατομικές βόμβες 125-250 γραμμαρίων που μπορούν να χτυπήσουν μια στοχευμένη περιοχή στην Ινδία», καθιστώντας ανησυχητικά σαφές ότι το Ισλαμαμπάντ είναι έτοιμο να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάπτυξης πυρηνικών όπλων εάν ξεσπάσει πόλεμος για το Κασμίρ.

Μέχρι στιγμής, το Πακιστάν έχει επωφεληθεί από την πολιτική της Ινδίας περί μη πρώτης χρήσης πυρηνικών όπλων. Ωστόσο, η Ινδία έχει αναπτύξει μια στρατηγική αντιμετώπισης για την αποτροπή του πυρηνικού εκβιασμού: το δόγμα της Ψυχρής Εκκίνησης. Αυτή η στρατηγική επιτρέπει γρήγορες, περιορισμένες στρατιωτικές επιθέσεις που αποσκοπούν στην επιβολή τιμωρίας στο Πακιστάν χωρίς να κλιμακωθούν σε πυρηνικό πόλεμο. Βασίζεται στην ταχύτητα, τον αιφνιδιασμό και την ακρίβεια – σκόπιμα σχεδιασμένες για να αποφύγουν να δώσουν στο Πακιστάν την δικαιολογία για μια πλήρους κλίμακας αντεπίθεση. Ο αιφνιδιασμός παραμένει ακρογωνιαίος λίθος της προσέγγισης της Ψυχρής Εκκίνησης.

Σε περίπτωση χρήσης πυρηνικών όπλων, η σύγκρουση Ινδίας-Πακιστάν θα επεκταθεί αμέσως πέρα ​​από την περιοχή, μεταμορφούμενη σε παγκόσμια κρίση. Ωστόσο, γιατί πρέπει να φτάσουμε στο χείλος της καταστροφής προτού ο κόσμος αναγνωρίσει την πραγματική φύση των προκλήσεων του Πακιστάν στο Κασμίρ;

Η διεθνής κοινότητα πρέπει να κατανοήσει —και οι Δυτικοί δημοσιογράφοι πρέπει να βοηθήσουν να καταστεί σαφές— ότι πρόκειται για ενορχηστρωμένες τρομοκρατικές επιθέσεις που κατευθύνονται από το Πακιστάν εναντίον της Ινδίας. Ενώ η Τουρκία αρνείται ότι παρέχει στρατιωτική βοήθεια στο Πακιστάν, υποστηρίζει οικονομικά και έμμεσα το Ισλαμαμπάντ μέσω της αμυντικής συνεργασίας. Η συμμαχία μεταξύ αυτών των δύο θεοκρατικών κρατών – του Πακιστάν και της Τουρκίας- δεν είναι μυστικό. Σε περίπτωση πολέμου, η Κίνα και η Τουρκία πιθανότατα θα υποστηρίξουν το Πακιστάν. Ωστόσο, με τις πρόσφατες αλλαγές στο διεθνές δίκαιο σχετικά με την τρομοκρατία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και τα ΗΑΕ είναι πιο πιθανό να υποστηρίξουν την Ινδία σε περίπτωση μεγαλύτερης σύγκρουσης.

Εν τω μεταξύ, η Ινδία σχεδιάζει προσεκτικά τις επόμενες κινήσεις της. Σε απάντηση στην επίθεση, έκλεισε τον εναέριο χώρο της σε πακιστανικά πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη —λίγες μέρες αφότου το Πακιστάν έκανε το ίδιο στην Ινδία— και αποσύρθηκε από τη Συνθήκη για τα Ύδατα του Ινδού, σηματοδοτώντας ότι η διπλωματία ξεφτίζει.

Ωστόσο, η συνεχιζόμενη εχθρότητα του Πακιστάν πηγάζει από έναν βαθιά ριζωμένο φόβο — έναν φόβο που έχει υπαρξιακό χαρακτήρα. Το 1993, η CIA αποχαρακτηρίζει μια Εθνική Εκτίμηση Πληροφοριών (NIE) που αποκαλύπτει τις εσωτερικές ανησυχίες του Πακιστάν. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Πακιστάν φοβάται την Ινδία όχι μόνο από στρατιωτικής ή οικονομικής άποψης, αλλά και υπαρξιακής άποψης. Η NIE προέβλεψε ότι οποιοσδήποτε μελλοντικός πόλεμος πιθανότατα θα πυροδοτηθεί από ένα περιστατικό που σχετίζεται με το Κασμίρ και ότι το Πακιστάν θα ξεκινήσει από αμυντική στάση.

Το ιστορικό του Πακιστάν ως χώρας εξαγωγής τρομοκρατίας είναι μακρύ και ανησυχητικό. Έχει αντιμετωπίσει σοβαρές, καλά τεκμηριωμένες κατηγορίες για φιλοξενία τρομοκρατών και διευκόλυνση επιθέσεων παγκοσμίως – από την Ινδία και το Αφγανιστάν έως τη Ρωσία, το Ιράν και το Ηνωμένο Βασίλειο. Μια λεπτομερής έκθεση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Νοτιοασιατικών Σπουδών αποκάλυψε τις διασυνδέσεις μεταξύ του πακιστανικού στρατού, του ISIS και εξτρεμιστών κληρικών.

Η χρονική στιγμή αυτής της τελευταίας επίθεσης είναι στρατηγική, όχι συμπτωματική. Με το Πακιστάν να βυθίζεται σε βαθιά οικονομική δυσπραγία και να παλεύει με εύθραυστες κοινωνικές υποδομές, η πυροδότηση ενός πολέμου με την Ινδία θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως μια βολική κραυγή συσπείρωσης. Ένας πόλεμος θα κάλυπτε τη δυσλειτουργία του κράτους πυροδοτώντας τον εθνικιστικό ζήλο και παρέχοντας μια προσωρινή αίσθηση ενότητας και υπερηφάνειας.

Όπως το θέτει εύστοχα ο Sajjan Gohel, Διευθυντής Διεθνούς Ασφάλειας στο Ίδρυμα Ασίας-Ειρηνικού: «Πρέπει να δώσουμε στην τρομοκρατική επίθεση στο Κασμίρ τη σημασία που της αξίζει, βλέποντας τα θύματα ως ανθρώπινες ιστορίες και όχι ως αριθμούς». Είναι επιτακτική ανάγκη όσοι από εμάς στη Δύση να κατανοήσουμε τι πραγματικά διακυβεύεται. Ένας πόλεμος μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν δεν θα ήταν μια μακρινή περιφερειακή σύγκρουση – θα ήταν μια παγκόσμια έκτακτη ανάγκη. Η πρώτη μας πράξη ευθύνης πρέπει να είναι να χρησιμοποιήσουμε γλώσσα που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Πείτε την όπως είναι: τρομοκρατία.

Μανώλης Κοττάκης: Οι παγκόσμιες αβεβαιότητες και η ελληνική εικονική πραγματικότητα

Ο διευθυντής σύνταξης στην “Εστία” αρθρογράφος και συγγραφέας, Μανώλης Κοττάκης, περιγράφει στον 98.4 τις εστίες της παγκόσμιας αβεβαιότητας και την καθήλωση της Ευρώπης στις εξελίξεις, σε αντιστοίχιση με την ελληνική πραγματικότητα που είναι εικονική κατά το κυβερνητικό αφήγημα και δυσβάσταχτη για την συντριπτική πλειονότητα των πολιτών, με την μεσαία και μικρομεσαία τάξη να συνθλίβονται στις οικονομικές και κοινωνικές καταστάσεις.

Ο Μανώλης Κοττάκης, θεωρώντας τα Τέμπη ως επιτομή ενός γενικευμένου κλίματος, τονίζει ότι η κυβέρνηση οφείλει να δώσει πολιτικές και πειστικές απαντήσεις αντί να υποβαθμίζει την υπόθεση . Αντίθετα εμφανίζεται σαν να θέλει να βγάλει την “τσίμπλα των Τεμπών” από πάνω της γρήγορα , την ώρα που και η Δικαιοσύνη πρέπει επιτέλους να αρθεί στον διακριτό θεσμικό της ρόλο.

Ανδρέας Μουντζουρούλιας: Ετοιμάζει νέο χτύπημα η Ινδία κατά του Πακιστάν-Έρχονται αντίποινα από Ισλαμαμπάντ