Του Μάριου Ευρυβιάδη
Σαλαφιστής μουσουλμάνος είναι και όχι τρελός ο Ταγίπ Ερντογάν και το σινάφι του. Μόνο μέσα από το πρίσμα της μουσουλμανικής του πίστης και δη της σαλαφιστικής ερμηνείας του Ισλάμ, μπορούμε να έχουμε έναν μπούσουλα κατανόησης των κατ’ εμάς ακαταλαβίστικων συμπεριφορών του και της π.χ. συνεχιζόμενης ομηρείας των δύο Ελλήνων στρατιωτικών και όχι μόνο.
Τι είναι ο σαλαφισμός; Και πώς μπορούμε μέσω του να αποκωδικοποιήσουμε τους ισλαμιστές της Τουρκίας με πρώτο τον Ταγίπ; «Σαλάφ» σημαίνει κυριολεκτικά «πρόγονοι» ή αυτοί που «προηγήθηκαν». Με αναφορά στο Ισλάμ σημαίνει οι ενάρετοι (αλ-Ρασιντούν είναι οι ενάρετοι πρώτοι τέσσερις χαλίφηδες οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, εκτός από τον πρώτο δολοφονήθηκαν στη διαμάχη για τη διαδοχή τού Μωάμεθ) «πρόγονοι» συμπεριλαμβανομένων των πρώτων συντρόφων (Σαχαμπά) του Μωάμεθ, δηλ. των πρώτων που τον ακολούθησαν, αυτών που επακολούθησαν και αυτών που ακολούθησαν αυτούς.
Μιλάμε δηλαδή για τις πρώτες τρεις γενιές των «ενάρετων» μουσουλμάνων (Παρενθετικά εδώ αναφέρω πως ο γιος του Ερντογάν ονομάζεται Bilal. O Bilal ήταν μαύρος δούλος και ο πρώτος Αφρικανός μουσουλμάνος και σύντροφος του Μωάμεθ. Βασανίστηκε από τους εχθρούς του Μωάμεθ αλλά δεν πρόδωσε την πίστη του. Ο Μωάμεθ πλήρωσε, τον απελευθέρωσε και τον έκανε τον πρώτο μουεζίνη της Μέκκας. Bilal, λοιπόν, και ο συμβολισμός για τον Ταγίπ είναι άμεσος – με τη μαρτυρία για την πίστη και με τους πρώτους συντρόφους του Μωάμεθ).
Οι σαλαφιστές χρησιμοποιούν μια ρήση (χαντίθ) του Μωάμεθ πως οι καλύτεροι μουσουλμάνοι είναι της γενιάς του, αυτοί που τους ακολούθησαν και αυτοί που ακολούθησαν αυτούς, ως τον λόγο και παράδειγμα που πρέπει να ακολουθούν όλοι οι μουσουλμάνοι. Αυτοί είναι οι σουννίτες μουσουλμάνοι, αυτοί που ακολουθούν τη σούννα – την παράδοση (του Μωάμεθ). Είναι οι «ορθόδοξοι» μουσουλμάνοι.
Οι σαλαφιστές, δηλαδή, είναι σουννίτες μουσουλμάνοι όπως είναι και ο Ταγίπ Ερντογάν.
Και κάτι ακόμη που μας βοηθά να ερμηνεύσουμε τον σαλαφιστή μουσουλμάνο Ερντογάν. Τα χαντίθ είναι οι παραδοσιακές δοξασίες αναφορικά με τη ζωή του Μωάμεθ.
Αναφέρονται σε δικές του, τάχατες, ρήσεις και συμπεριφορές που έζησαν οι σύντροφοί του ή που άκουσαν από κάποιους και οι οποίοι άκουσαν από κάποιος άλλους, και πάει λέγοντας… Μαζί με το Κοράνι, τα χαντίθ και η ζωή του Μωάμεθ αποτελούν τις πηγές της σούννας. Αυτοί οι «ορθόδοξοι» σουννίτες αποτελούν την μεγάλη πλειονότητα των μουσουλμάνων του κόσμου.
Όμως τα χαντίθ των σουννιτών δεν αποτελούν το «ευαγγέλιο» όλων των μουσουλμάνων. Οι σιίτες, για παράδειγμα, έχουν τα δικά τους χαντίθ που συγκρούονται με αυτά των σουννιτών. Οι σιίτες εχθρεύονται τους σουννίτες διότι τους θεωρούν σφετεριστές στο μείζον ζήτημα της διαδοχής του Μωάμεθ. Σιίτης (Shi’a) σημαίνει οπαδός του Άλι. Ο Άλι υπήρξε ανιψιός του Μωάμεθ και παντρεύτηκε την κόρη του. Υπήρξε μικρό παιδί και ζούσε με τον θείο του όταν ο τελευταίος άρχισε να κηρύττει το Ισλάμ. Υπήρξε ο πρώτος (μουσουλμάνος) –παιδί ακόμη– που τον υποστήριξε όταν τον καταδίωκαν.
Κατά του Σιίτες ο νόμιμος διάδοχος του Μωάμεθ έπρεπε να προέρχεται από τον οίκο του Μωάμεθ και όχι από τους συντρόφους του. Όταν πέθανε ο Μωάμεθ και ο Άλι ασχολείτο με τα της ταφής του, έγινε η διαδοχή χωρίς την παρουσία του. Και από τότε άρχισε το μεγάλο σχίσμα στο Ισλάμ που δεν είναι βέβαια το μόνο. Όμως, κατά τους σαλαφιστές, όλοι οι μη σουννίτες είναι «άπιστοι», αρχίζοντας από τους σίιτες (αλεβίτες, Αλαουίτες, γιαζίτηδες, ισμαϊλίτες, δρούζοι, σουφιστές κ.λπ.). Και ως άπιστοι –διπλά άπιστοι, κατά την ακρίβεια, αφού είχαν την ευκαιρία αλλά δεν ακολούθησαν τη σούννα– πρέπει να σφαγιάζονται.
Είναι ακριβώς για τον λόγο αυτό –και προτού ο ίδιος αρχίσει να σφάζει μουσουλμάνους στη Συρία– που ο Ερντογάν μαζί με τον Νταβούτογλου (ας θυμηθούμε) έβρισκαν κάθε δικαιολογία για να στηρίξουν, λεκτικά και υλικά, τους σαλαφιστές-αποκεφαλιστές του Ισλαμικού Κράτους. Τους χρηματοδοτούσαν, τους προμήθευαν με στρατιωτικό υλικό, τους θεράπευαν στα νοσοκομεία τους, και έκαναν την Τουρκία γέφυρα για τους απανταχού τζιχαντιστές να μεταβούν στη Συρία για να ανατρέψουν τον αλαουίτη άπιστο Άσαντ, ώστε το δίδυμο Ερντογάν – Νταβούτογλου να πάνε και προσευχηθούν, δήλωναν, ως σουννίτες κατακτητές, πλέον, στο μεγάλο τζαμί Umayyad της Δαμασκού.
Πώς όμως δικαιολογείται και η διώξη των μέχρι πρόσφατα δικών του συμμάχων και υποστηρικτών, ακόμη και η δολοφονία τους, μέσα στην Τουρκία; Διώκονται λόγω της «απειθαρχίας» τους να αποδεχτούν τη «νομιμότητά» του ως «ηγέτη» και η οποία πήρε και την ακραία μορφή απόπειρας πραξικοπηματικής ανατροπής του. Όπως υπογράμμισα και πρόσφατα («Η πολιτική γλώσσα του Ερντογάν και του Ισλάμ») αφετηριακό σημείο των περισσότερων ισλαμικών διδαχών περί πολιτικής, είναι το εδάφιο 59 (Σούρα 4), «Υπάκουε στον Θεό, υπάκουε στον προφήτη του και υπάκουε σε εκείνους που σε εξουσιάζουν».
Ο Ερντογάν αντιλαμβάνεται ως ευλογία και αμοιβή από τον Αλλάχ τη μέχρι τώρα πορεία του και τη σημερινή ηγετική του θέση στην Τουρκία. Συνεπώς, κατά την προαναφερθείσα επιταγή του Κορανίου, οφείλεται και στον ίδιο υποταγή ακριβώς όπως και παλαιότερα οφειλόνταν στους χαλίφηδες (Αν και ο ίδιος δεν αποτόλμησε ακόμη να αυτοχακτηρισθεί «χαλίφης», εντούτοις «χαριεντίζεται» όταν έτσι τον αποκαλούν οι οπαδοί του, που ενθαρρύνονται συνεχώς από τον άμεσο περίγυρό του). Συνεπώς εκείνοι οι Τούρκοι πολίτες που τον αψήφησαν θα πρέπει να τιμωρηθούν. Και τιμωρούνται, κατά χιλιάδες…
Αν τώρα δεχτούμε πως οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί κρατούνται πλέον ως όμηροι –διότι αλλιώς έπρεπε να είχαν ήδη αφεθεί ελεύθεροι– τότε η διασύνδεση με τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς που βρίσκονται στην Ελλάδα είναι άμεση στο μυαλό του Ερντογάν. Και είναι με δικές του εντολές που κρατούνται. Για αυτό δεν υπάρχει αμφιβολία. Δεσπότης είναι.
Εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα στην ελληνική κοινωνία
Η ομηρεία των δύο Ελλήνων αποτελεί εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα στην ελληνική κοινωνία, κάτι που οι Τούρκοι γνωρίζουν και εκμεταλλεύονται, ειδικά τον χρόνο που περνά. Και με τους οκτώ είναι προφανές πως δεν μπορεί να γίνει ανταλλαγή. Αν τώρα σε ένα «εύλογο» χρονικό διάστημα οι δύο αφεθούν ελεύθεροι, θα πρέπει η κυβέρνηση Τσίπρα να δώσει διαφανείς εξηγήσεις ως προς το παρασκήνιο, διότι ανταλλάγματα θα δοθούν – ποια και πού, όμως. Πάντως «κίνηση καλής θέλησης» δεν πρόκειται να κάνει ο Ερντογάν, όπως του ζήτησε ο Τσίπρας. Δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο των σαλαφιστών η (δυτική) αντίληψη περί «καλής θέλησης».
Πρέπει να τιμωρηθούν οι οκτώ
Για τον Ερντογάν οι οκτώ τού αρνήθηκαν υπακοή και τους κατηγορεί ως πραξικοπηματίες. Και πρέπει να τιμωρηθούν. Και ακριβώς όπως και στην περίπτωση του Αμερικανού χριστιανού πάστορα Andrew Brunson που συνελήφθη αυθαίρετα ως «τρομοκράτης-συνεργάτης» του Γκιουλέν και κρατείται ως όμηρος (απειλείται με πολυετή φυλάκιση) στην Τουρκία, με τον Ερντογάν να δηλώνει δημόσια πως τον ανταλλάσει με τον χότζα Γκιουλέν –που βρίσκεται στις ΗΠΑ και τον οποίο επίσης κατηγορεί ως πραξικοπιματία– έτσι και με τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς.
«Πάστορα με πάστορα» διεμήνυσε ευθέως στον Τραμπ ο Ερντογάν. «Στρατιωτικούς με στρατιωτικούς» διαμηνύει, μέσω των ενεργούμενών του, ο Ερντογάν στον Τσίπρα.
Ο Έλληνας ΥΠΑΜ Καμμένος έχει δίκιο πως η υπόθεση των Ελλήνων στρατιωτικών θα πάρει χρόνο. Λανθασμένα όμως αποκαλεί τον Ερντογάν τρελό. Σαλαφιστής είναι. Χρειάζεται διαφορετική ανάγνωση. Που θα είναι και το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική αντιμετώπισή του.
