Σάββας Καλεντερίδης
Από το 1973 –που άρχισε η εκμετάλλευση του κοιτάσματος του Πρίνου, στη Θάσο– μέχρι το 1994, η Τουρκία είχε έναν μείζονα εθνικό στόχο, τον οποίον με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στήριζαν οι ΗΠΑ και η Ρωσία.
Να μην επεκτείνει η Ελλάδα τα χωρικά της ύδατα από τα έξι στα δώδεκα μίλια, κάτι που έχει πράξει όμως η Τουρκία στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο.
Η Ελλάδα αναγκάστηκε να πάρει το μήνυμα της Τουρκίας τουλάχιστον δύο φορές, μία τη δεκαετία του ’70 και μία τη δεκαετία του ’80, όταν μετά από δύο κρίσεις αναγκάστηκε να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και υπό την πίεση των ΗΠΑ να δεχτεί την πρώτη φορά το γνωστό «Πρωτόκολλο της Βέρνης» και τη δεύτερη τις συνομιλίες Ανδρέα-Οζάλ στο Νταβός.
Με το πρωτόκολλο της Βέρνης (1977), που υπέγραψαν οι Καραμανλής και Ντεμιρέλ, οι δυο χώρες δεσμεύονταν να απέχουν από «προκλητικές ενέργειες» σε συγκεκριμένες περιοχές στο Αιγαίο. Στις συνομιλίες Ανδρέα Παπανδρέου – Τουργκούτ Οζάλ στο Νταβός (1988), η Ελλάδα εγκατέλειψε επί της ουσίας την πολιτική της αναγνώρισης της οροθέτησης της υφαλοκρηπίδας ως μόνης «νομικής» διαφοράς και της παραπομπής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, συμφωνώντας να επανεξεταστούν όλα τα θέματα από δύο επιτροπές και το Κυπριακό να μπει στο «ράφι».
Από το 1973 –που άρχισε η εκμετάλλευση του κοιτάσματος του Πρίνου, στη Θάσο– μέχρι το 1994, η Τουρκία είχε έναν μείζονα εθνικό στόχο, τον οποίον με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στήριζαν οι ΗΠΑ και η Ρωσία.Να μην επεκτείνει η Ελλάδα τα χωρικά της ύδατα από τα έξι στα δώδεκα μίλια, κάτι που έχει πράξει όμως η Τουρκία στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο.
Η Ελλάδα αναγκάστηκε να πάρει το μήνυμα της Τουρκίας τουλάχιστον δύο φορές, μία τη δεκαετία του ’70 και μία τη δεκαετία του ’80, όταν μετά από δύο κρίσεις αναγκάστηκε να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και υπό την πίεση των ΗΠΑ να δεχτεί την πρώτη φορά το γνωστό «Πρωτόκολλο της Βέρνης» και τη δεύτερη τις συνομιλίες Ανδρέα-Οζάλ στο Νταβός.
Με το πρωτόκολλο της Βέρνης (1977), που υπέγραψαν οι Καραμανλής και Ντεμιρέλ, οι δυο χώρες δεσμεύονταν να απέχουν από «προκλητικές ενέργειες» σε συγκεκριμένες περιοχές στο Αιγαίο. Στις συνομιλίες Ανδρέα Παπανδρέου – Τουργκούτ Οζάλ στο Νταβός (1988), η Ελλάδα εγκατέλειψε επί της ουσίας την πολιτική της αναγνώρισης της οροθέτησης της υφαλοκρηπίδας ως μόνης «νομικής» διαφοράς και της παραπομπής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, συμφωνώντας να επανεξεταστούν όλα τα θέματα από δύο επιτροπές και το Κυπριακό να μπει στο «ράφι».
Το Νταβός άνοιξε το δρόμο στις διεκδικήσεις της Τουρκίας για να φθάσουμε στο 1994, τότε που η Ελλάδα, υπό την απειλή πολέμου της Τουρκίας, δεν προέβη σε επέκταση των χωρικών της υδάτων στα δώδεκα μίλια, όπως πλέον της έδινε ξεκάθαρα το δικαίωμα η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, που τέθηκε σε ισχύ τον Νόεμβριο του 1994.
Ο Βαγγέλης Βενιζέλος έχει να πει πολλά για το θέμα, αφού σ’ αυτόν έπεσε ο κλήρος να κάνει τη σχετική δήλωση για τη μη επέκταση, μετά τις αφόρητες πιέσεις που είχε ασκήσει ο τότε επιτετραμένος της πρεσβείας των ΗΠΑ στον Ανδρέα Παπανδρέου.
Στα παραπάνω βλέπουμε την κλιμάκωση των εθνικών στόχων της Τουρκίας, που ξεκίνησαν με την αμφισβήτηση του δικαιώματος ερευνών στις υπό οροθέτηση περιοχές του Αιγαίου (Πρωτόκολλο Βέρνης), επεκτάθηκε η αμφισβήτηση και στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου (Νταβός) και φθάσαμε στην απαγόρευση της επέκτασης των χωρικών υδάτων υπό την απειλή πολέμου και μετά από ταυτόχρονη πίεση των ΗΠΑ στην Ελλάδα.
Μετά από όλα αυτά, και αφού η Άγκυρα επιτύγχανε σταδιακά τους στόχους που έθετε κάθε φορά, ήλθαν τα Ίμια, όπου η Τουρκία έθεσε για πρώτη φορά ζήτημα αμφισβήτησης της εθνικής μας κυριαρχίας στα Ίμια και σε άλλα 155 νησιά και βραχονησίδες, για να ακολουθήσει η διακήρυξη της Μαδρίτης (1997), όπου υπό την πίεση της εριτίμου κυρίας Μαντλίν Όλμπράιτ, οι κ.κ. Σημίτης και Ντεμιρέλ υπέγραψαν μεταξύ άλλων και το εξής:
Η συνέχεια του άρθρου στο Pontos-news
