 |
| Η βρετανική αυτοκρατορία όπου ο ήλιος δεν δύει ποτέ |
Τιερί Μεϋσάν
Για τον Τιερί Μεϋσάν, μια από τις
συνέπειες του διαδοχικού τέλους του διπολικού κόσμου και μετά, του μονοπολικού
κόσμου είναι η αποκατάσταση των αποικιοκρατικών σχεδίων. Διαδοχικά, ηγέτες της Γαλλίας, της Τουρκίας και της Αγγλίας δήλωσαν
δημοσίως την επιστροφή των φιλοδοξιών τους. Παραμένει να δούμε
ποιες μορφές θα μπορούσαν να πάρουν στον 21ο αιώνα.
Δίκτυο Βολταίρος | Δαμασκός (Συρία) | 15 Ιανουαρίου 2019
Η γαλλική αυτοκρατορία
Εδώ και μια δεκαετία, σημειώνουμε,
ως απρέπια, τη γαλλική βούληση να αποκαταστήσει την εξουσία της στις πρώην
αποικίες της. Αυτή ήταν η λογική του διορισμού από τον πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί του Μπερνάρ
Κουσνέρ ως υπουργού εξωτερικών. Αντικατέστησε την
αγγλοσαξωνική αντίληψη των “Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων” στη θέση της
αντίληψης των Γάλλων Επαναστατών των “Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του
Πολίτη” [
1]. Αργότερα, ο φίλος του, ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, δήλωσε σε συνέντευξη
Τύπου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών ότι ήρθε η ώρα να
αποκατασταθεί η εντολή του ΟΗΕ στη Συρία. Ακόμα πιο ξεκάθαρα
μίλησε ο μικρανεψιός του πρεσβευτή Φρανσουά Τζορτζ-Πικό (εκείνου των συμφωνιών Sykes-Picot), ο πρώην πρόεδρος Valéry Giscard d’Estaing. Και είναι προφανώς με αυτό τον τρόπο ότι πρέπει να κατανοήσουμε τη βούληση
του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να συνεχίσει τον πόλεμο εναντίον της Συρίας, χωρίς
τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η γαλλική αυτοκρατορία “φέρνει”
τον πολιτισμό |
Υπήρξε πάντα στη Γαλλία ένα «αποικιοκρατικό
κόμμα» που διέσχιζε τα πολιτικά κόμματα και δρούσε ως λόμπι στην υπηρεσία της
τάξης των κατεχόντων. Όπως σε κάθε
περίοδο όπου γίνεται δύσκολο για τους αδίστακτους καπιταλιστές να συντρίψουν το
εθνικό εργατικό δυναμικό, ο μύθος της αποικιοκρατικής κατάκτησης
επανεμφανίζεται. Αν τα “Κίτρινα Γιλέκα”
επαναστατούν, τότε ας συνεχίσουμε “την εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον
άνθρωπο” στη πλάτη των Σύρων.
Άλλοτε αυτή η μορφή κυριαρχίας
κρυβόταν, σύμφωνα με τα λόγια του Jules Ferry -υπό την αιγίδα του οποίου ο Ολάντ αφιέρωσε τη θητεία του [
2 ] – πίσω από «το καθήκον να φέρουμε τον πολιτισμό». Σήμερα σκοπεύει να
προστατεύσει τους λαούς των οποίων οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι χαρακτηρίζονται
ως «δικτάτορες».
Η Γαλλία δεν είναι η μόνη πρώην
αποικιακή δύναμη να αντιδράσει έτσι. Η Τουρκία δεν
άργησε και ακολούθησε γρήγορα.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τρεις μήνες μετά την απόπειρα
δολοφονίας εις βάρος του και το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016, ο πρόεδρος
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκφωνούσε την εναρκτήρια ομιλία του πανεπιστημίου που
φέρει το όνομά του (RTEÜ). Έκανε μια
προεπισκόπηση των φιλοδοξιών της Τουρκικής Δημοκρατίας από της δημιουργίας της
και εκείνων του νέου της καθεστώτος [
3 ]. Αναφερόμενος ρητά στον “Εθνικό όρκο” (Misak-i Milli) [
4 ], ο οποίος εγκρίθηκε από το Οθωμανικό Κοινοβούλιο στις 12 Φεβρουαρίου
1920, δικαιολόγησε τον αλυτρωτισμό του.
Αυτός ο όρκος, ο οποίος ιδρύει τη
μετάβαση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στην Τουρκική Δημοκρατία, διεκδικεί τα
εδάφη της βορειοανατολικής Ελλάδας (τη Δυτική Θράκη και τα Δωδεκάνησα) [
5 ], ολόκληρης της Κύπρου, της Βόρειας Συρίας (συμπεριλαμβανομένων των Ιντλίμπ,
Χαλέπι και αλ-Χασάκα) και του βόρειου Ιράκ (συμπεριλαμβανομένης της Μοσούλης).
Επί του παρόντος, η υπό
αναδιοργάνωση αυτοκρατορία ήδη καταλαμβάνει τη βόρεια Κύπρο (τη ψευδή «Τουρκική
Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου»), τη βορειοδυτική Συρία και ένα μικρό τμήμα του
Ιράκ. Για όλες αυτές τις περιοχές, όπου ισχύουν η τουρκική γλώσσα και το τουρκικό
νόμισμα, διορίζεται ένας νομάρχης (” wali “), του οποίου το γραφείο βρίσκεται στο Λευκό Παλάτι
(Λευκό Σεράι) της Άγκυρας.
Η Οθωμανική
Αυτοκρατορία βασιζόταν στην αμορφωσιά των υποκειμένων της. Έκλεινε τα σχολεία
του αραβικού κόσμου.
Η Βρετανική Αυτοκρατορία
Το Ηνωμένο Βασίλειο, από την πλευρά
του, διστάζει εδώ και δύο χρόνια για το μέλλον του μετά το Brexit.
Λίγο μετά την άφιξη του Ντόναλντ Τραμπ
στο Λευκό Οίκο, η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι ταξιδέψε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Απευθυνόμενη στους ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, πρότεινε να
αποκατασταθεί ο αγγλοσαξονικός ηγετικός ρόλος επάνω στον υπόλοιπο κόσμο [
6 ]. Αλλά ο πρόεδρος Τραμπ είχε εκλεγεί για να καταργήσει τα αυτοκρατορικά
όνειρα, όχι για να τα μοιραστεί.
Απογοητευμένη, η Τερέζα Μέι ταξίδεψε
στην Κίνα για να προτείνει στον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ να ελέγχει μαζί της τις
διεθνείς ανταλλαγές. Το Σίτυ, έλεγε, είναι έτοιμο να
εξασφαλίσει τη μετατρεψιμότητα των δυτικών νομισμάτων σε γιουάν [
7 ]. Αλλά ο πρόεδρος Σι δεν είχε εκλεγεί για να συνεργαστεί με την κληρονόμο της
δύναμης η οποία είχε αποσυναρμολογήσει τη χώρα του και που της επέβαλε τον
πόλεμο του οπίου.
Η Τερέζα Μέι επιχείρησε μια τρίτη
φόρμουλα με την Κοινοπολιτεία [
8 ]. Ορισμένες από τις πρώην αποικίες του Στέμματος, όπως η Ινδία, βιώνουν
ισχυρή ανάπτυξη σήμερα και θα μπορούσαν να γίνουν πολύτιμοι εμπορικοί εταίροι. Συμβολικά,
το δελφίνι του Στέμματος, ο πρίγκιπας Κάρολος, έγινε πρόεδρος αυτής της ένωσης. Η κ. Μέι ανακοίνωσε ότι τελικά θα πορευτούν προς ένα παγκόσμιο Ηνωμένο
Βασίλειο (
Global Britain ).
Σε συνέντευξή του στο Sunday Telegraph στις 30 Δεκεμβρίου 2018, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Gavin Williamson έδωσε την ανάλυσή του για την κατάσταση. Μετά το φιάσκο της διώρυγας του
Σουέζ το 1956, το Ηνωμένο Βασίλειο ακολουθεί μια πολιτική αποαποικιοποίησης και
αποσύρει τα στρατεύματά του από τον υπόλοιπο κόσμο. Διατηρεί σήμερα μόνιμες
στρατιωτικές βάσεις μόνο στο Γιβραλτάρ, την Κύπρο, τον Ντιέγκο Γκαρσία και στις
Μαλβίνες (“Τα Φώκλαντς” σύμφωνα με το αυτοκρατορικό τους όνομα). Για 63 χρόνια, το Λονδίνο έχει στραφεί προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία
φαντάστηκε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, αλλά στην οποία δεν πίστευε αρχικά ότι η Αγγλία
θα εντασσόταν. Το Μπρέξιτ “καταστρέφει αυτή την πολιτική”. Από τώρα και στο εξής, “το Ηνωμένο Βασίλειο επιστρέφει ως παγκόσμια
δύναμη”.
Ήδη το Λονδίνο σχεδιάζει να ανοίξει
δύο μόνιμες στρατιωτικές βάσεις. Η πρώτη αναμένεται
να είναι στην Ασία (στη Σιγκαπούρη ή στο Μπρουνέι), η δεύτερη στη Λατινική
Αμερική. Πιθανότατα στη Γουιάνα για να συμμετάσχει στο νέο στάδιο της στρατηγικής των
Rumsfeld-Cebrowski για την καταστροφή των περιφερειών του κόσμου που δεν συνδέονται με την
παγκοσμιοποίηση. Μετά τις “Μεγάλες Αφρικανικές
Λίμνες”, την “Ευρύτερη Μέση Ανατολή”, είναι η ώρα της “Λεκάνης
της Καραϊβικής”. Ο πόλεμος πιθανόν να ξεκινήσει με εισβολή στη Βενεζουέλα
από την Κολομβία (φιλοαμερικάνικη), τη Βραζιλία (φιλοισραηλινή) και τη Γουιάνα
(φιλοβρετανική).
Χωρίς να εμπλέκονται με καθησυχαστικές
ομιλίες όπως οι Γάλλοι, οι Άγγλοι έχτισαν μια αυτοκρατορία με τη βοήθεια
πολυεθνικών στην υπηρεσία των οποίων έβαλαν το στρατό τους. Διαίρεσαν τον κόσμο στα δύο, που συνοψίζεται από τον τίτλο: ο Κυρίαρχος
ήταν Βασιλιάς της Αγγλίας (ως εκ τούτου υποβαλλόταν στη πολιτική παράδοση) και Αυτοκράτορας
της Ινδίας (δηλαδή, διαδεχόμενος την ιδιωτική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών
και καθαρός τύραννος εκεί).
Η αποαποικιοποίηση ήταν ένα
επακόλουθο του Ψυχρού Πολέμου. Επιβλήθηκε στις
χώρες της Δυτικής Ευρώπης από το δυοπώλιο των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ. Διατηρήθηκε στον μονοπολικό κόσμο, αλλά δεν συναντά εμπόδια μετά την
αποχώρηση των ΗΠΑ από την «διευρυμένη Μέση Ανατολή».
Είναι δύσκολο να προβλέψουμε ποια
μορφή θα λάβει η μελλοντική αποικιοποίηση. Στο παρελθόν, κατέστη δυνατή από τις
σημαντικές διαφορές στο επίπεδο της εκπαίδευσης. Αλλά σήμερα;
Συνημμένα Έγγραφα
_____________________________________
[
1] Η διαφορά μεταξύ των δύο ήταν το κύριο θέμα συζητήσεων
κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης. Η ασυμβατότητά τους ήταν μεταξύ
άλλων το θέμα του ομώνυμου βιβλίου του Thomas Paine, του best seller κατά τη διάρκεια της
Επανάστασης.
var _wau = _wau || []; _wau.push([“small”, “wvg1ie6mi5ta”, “m3y”]);
(function() {var s=document.createElement(“script”); s.async=true;s.src=”http://widgets.amung.us/small.js”;
document.getElementsByTagName(“head”)[0].appendChild(s);})();
