Απόψεις
Η Τουρκία συνεχίζει σήμερα την Γενοκτονία των Αρμενίων
Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά τις 27 Απριλίου 2015
Εορτασμός της Γενοκτονίας των Αρμενίων στο Ερεβάν |
μολύνει τη συζήτηση, αλλά μόνο με το πώς πρέπει να αντιταχθούμε στα εγκλήματα
κατά της ανθρωπότητας. Θα χρησιμοποιήσω τον
όρο γενοκτονία με την αρχική σημασία που δόθηκε από τον Ραφαήλ Λέμκιν ήτοι η «καταστροφή
ενός έθνους ή μιας εθνικής ομάδας» [ 1 ]
εκατονταετηρίδα της γενοκτονίας των μη μουσουλμάνων της Τουρκίας οδήγησε σε ένα
φεστιβάλ υποκρισίας.
Ενώ ορισμένα κράτη γιόρτασαν τη μνήμη των
θυμάτων στο Ερεβάν, άλλα αποκαλύφθηκαν χωρίς καμία ντροπή.
ομοιογενή ισλαμιστική Τουρκία. Έπρεπε επομένως να οργανωθεί η φυγή ή τη θανάτωση
των μη μουσουλμανικών πληθυσμών.
Πρώτα η Τουρκία της οποίας οι πρόγονοι διέπραξαν το έγκλημα.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν είχε
την ευκαιρία να ομολογήσει αυτή την πολύ παλιά ιστορία, για την οποία δεν
ευθύνεται ο ίδιος.
Θα μπορούσε να το κάνει έτσι ώστε να μεταμορφώσει
τη χώρα του σε κανονικό Κράτος. Αλλά όχι! Σκαρφαλωμένος στα ψέματα
του, αρνήθηκε την Ιστορία, υποστηρίζοντας ότι υπήρχαν «μόνο» 100.000 νεκροί και
ότι σκοτώθηκαν για τη συμμετοχή τους σε τρομοκρατικές ενέργειες.
όχι μόνο τη στήριξη της για τις χαμιτικές σφαγές του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β’
(1894-1895) -με 80.000-300.000 θύματα-, αλλά προπαντός στα εγκλήματα που
διαπράχθηκαν από την «Ειδική Οργάνωση» της Επιτροπής Ένωσης και Προόδου (ΕΕΠ),
από το 1915 έως την εκλογή του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ως Πρόεδρου της
Δημοκρατίας (1923) –με 1,2- 1,5
εκατομμύρια θανάτων- και δείχνει την ιδεολογική
συνέχεια με το τοτινό καθεστώς.
το 2014, τον τουρκικό στρατό να συνοδέψει το Μέτωπο Αλ-Νουσρα (δηλαδή την Αλ
Κάιντα στη Συρία) στη Κεσάμπ και να διώξει τον αρμενικό πληθυσμό απ’ αυτή τη
πόλη.
από 200.000 Αρμένιους στο στρατόπεδο που οι Τούρκοι είχαν εγκαταστήσει εκεί το
1916.
το σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ Β ‘, αλλά συνέχισε την πολιτική γενοκτονίας του.
το σχέδιο του Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β’ και των χθεσινών Νεότουρκων, όπως εκείνο
του ΑΚΡ σήμερα, είναι να είναι η Τουρκία η ηγέτιδα του σουνιτικού κόσμου, και
γι ‘αυτό, να δημιουργηθεί ένα ομοιογενές σουνιτικό Κράτος.
Αυτό το σχέδιο απαιτεί την εξόντωση των Χριστιανών (Αρμενίων, Ποντίων και Ασσυρίων και
Χαλδαίων) και των Yezidi. Όλοι εξοντώθηκαν. Ακριβώς όπως σήμερα το
Ισλαμικό Κράτος εξολοθρεύσει τους χριστιανούς και τους Yezidi.
του τουρκικού στρατού σε συριακό έδαφος, στην Κεσάμπ και στο Ντέιρ αλ-Ζορ,
είναι συνεπής με αυτό το σχέδιο, και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ελπίζει να
προσαρτήσει τη Βόρεια Συρία μετά την ανατροπή του Πρόεδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ από
το ΝΑΤΟ.
γεγονός, η παν-ισλαμική ιδεολογία υποστηρίζεται σήμερα τόσο από τη
Μουσουλμανική Αδελφότητα (επομένως και το ΑΚΡ, που ελέγχεται από το τουρκικό
κλαδί της Αδελφότητας), όσο και από την αλ-Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος.
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Επανεργοποιήσε την
πολιτική γενοκτονίας του τελευταίου σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β’.
γεγονός, για έναν αιώνα σ’ αυτή την περιοχή του κόσμου, μόνο η Τουρκία και το
Ισλαμικό Κράτος διέπραξαν το έγκλημα της γενοκτονίας. Και σήμερα, η πρώτη
χρησιμοποίει το δεύτερο να το διαπράττει.
έκπληξη το γεγονός ότι η Τουρκία και το Ισλαμικό Κράτος είναι σε πόλεμο
εναντίον της Αραβικής Συριακής Δημοκρατίας, διότι η τελευταία ενσαρκώνει ένα
ακριβώς αντίθετο σχέδιο. Η παλαιότερη χώρα στον κόσμο υποδέχτηκε πάντα τους
διωκόμενους λαούς της περιοχής μέχρι να γίνει το σημερινό «εθνικό μωσαϊκό». Στην δεκαετία του 2000,
ο Υπουργός Άμυνας του Μπασάρ αλ-Άσαντ, Στρατηγός
Χασάν Τουρεκμανί, ανάπτυξε ένα «δόγμα άμυνας» που βασίζεται στη διατήρηση αυτής
της ποικιλομορφίας [ 2 ].
Το Ισραήλ στη
συνέχεια .
Ουάσινγκτον το 1917, αλλά που ισχυρίζεται ότι έχει δημιουργηθεί ως απάντηση
στην γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης από τους Ναζί το 1942 – 1945.
Η απουσία του στο Ερεβάν
για να αποφύγει την προσβολή του Τούρκου σύμμαχου του αρκεί για να αποδείξει
ότι η ρητορική του δεν είναι παρά μια προπαγανδιστική δικαιολογία συγκάλυψης του
αποικιοκρατικού σχεδίου του.
αίρεση που προσηλυτίστηκε στο Ισλάμ το δέκατο έβδομο αιώνα για να αποφύγει τις
διώξεις, διατηρώντας την εβραϊκή πίστη της.
πάντα τη γενοκτονία που διέπραξαν οι τουρκικές αρχές στο εικοστό αιώνα.
του Ισραήλ για τη γενοκτονία του 1915 δεν είναι κάτι το νέο, αλλά ποτέ δεν είχε
εκφραστεί μέχρι στιγμής τόσο επίσημα.
Θα θυμίσουμε ωστόσο τη θέση του καθηγητή Bernard Lewis, πρώην σύμβουλου του
Νετανιάχου, όταν ο ίδιος ήταν πρεσβευτής στον ΟΗΕ και μετά μέλος του Εθνικού
Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ, ο οποίος είναι προπαντός ο καλύτερος ιστορικός
της σύγχρονης Τουρκίας.Ο εφευρέτης της στρατηγικής του «πολέμου των
πολιτισμών» υποστήριξε στην εφημερίδα Le Monde ότι το φερόμενο μέγεθος
της σφαγής ήταν υπερβολικό και ποτέ δεν είχε προγραμματιστεί, παρότι -σε αντίστροφο της γενοκτονίας των Εβραίων από
τους ναζι- διαθέσουμε για αυτή τη
περίπτωση πληθώρα εγγράφων που διατάσσουν το έγκλημα και ότι οι δυτικές κυβερνήσεις
είχαν ενημερωθεί πολύ εκ των προτέρων.Ο Bernard Lewis καταδικάστηκε στη Γαλλία επειδή έθιξε τα συμφέροντα της αρμενικής
κοινότητας αποκρύβοντας με κακή πίστη ιστορικά στοιχεία που αναιρούν την
παρουσίαση του των πραγματικών περιστατικών [ 3 ].
την καταδίκη της τουρκικής εισβολής, στο πλευρό της Αλ Κάιντα εναντίον των
Αρμενίων του Κεσάμπ.
Ηνωμένες Πολιτείες.
Ομπάμα διόρισε ως πρέσβειρα στο ΟΗΕ την Σαμάνθα Πάουελ, συγγραφέα του
βιβλίου «A Problem from Hell“ : America and the Age of Genocide» (ένα πρόβλημα από τη Κόλαση: Η Αμερική και η Εποχή
της Γενοκτονίας).
Σε αυτή τη μελέτη, που ξεκινά με τη γενοκτονία των
Αρμενίων και τη νομική απάντηση που προσπάθησε να της δώσει ο Ραφαήλ Λέμκιν στην
Κοινωνία των Εθνών, διηγείται τις αντίδρασεις
της Ουάσινγκτον για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην Καμπότζη, το Ιράκ, τη
Βοσνία, τη Ρουάντα και το Κοσσυφοπέδιο. Χειραγωγώντας ξεδιάντροπα την ιστορική αλήθεια, απαλλάσσει τη
χώρα της από τις ευθύνες της και ζητεί να γίνει μια ηθική αρχή αντίθετη σε κάθε
γενοκτονία.Αλλά η κα Πάουερ ήταν επίσης απούσα στο Ερεβάν όπως
και κάθε πολιτικός εκπρόσωπος της χώρας της.
πίστευαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αλλάξει και ότι επιζητούν σήμερα ειλικρινά
την προστασία όσων διώκονται λόγω της συμμετοχής τους σε μια πίστη ή εθνοτική
ομάδα, η έλλειψη εκπροσώπησης των ΗΠΑ έδειξε ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει καμία
ηθική, απλώς συμφέροντα. Η πολυλογία της Madame Πάουερ δεν είναι σημαντική παρά μόνο όταν της επιτρέπει να καταδικάσει, με
ή χωρίς αποδείξεις, τους εχθρούς των ΗΠΑ.
απουσία της στο Ερεβάν, η Ουάσιγκτον έδειξε ότι στεκόταν στο πλευρό του εγκλήματος,
της Τουρκίας και του Ισλαμικού Κράτους.
Γκάουκ
μια «γερμανική συνυπευθυνότητα, ακόμη και δυνητικά μια συνενοχή» στις σφαγές
του 1915, ο Πρόεδρος της Γερμανίας Joachim Gauck ήρε ένα ταμπού, εκείνο
της συνέχειας του εγκλήματος.
Και το έκανε με ακόμα περισσότερο θάρρος επειδή υπάρχει
στη Γερμανία μια ισχυρή τουρκική παρουσία και κανένα αρμενικό εκλογικό σώμα.
τεχνογνωσία στο τομέα της γενοκτονίας στην Τουρκία κατά τη διάρκεια του Β
‘Ράιχ, και στη συνέχεια έγινε διευθυντής του στρατοπέδου Άουσβιτς κατά τη
διάρκεια του Τρίτου Ράιχ.
πολύ καιρός που οι ιστορικοί έχουν αποδείξει το ρόλο της γερμανικής
αντιπροσωπείας στη γενοκτονία. Έτσι, δημοσιεύτηκαν εντολές απέλασης που υπογράφτηκαν
από τον υπαρχηγό του Οθωμανικού Επιτελείου, Γερμανό στρατηγό Fritz Bronsart von Schellendorf.Η γερμανική αυτοκρατορία
του Γουλιέλμου Β’ είχε ήδη δοκιμάσει τη γενοκτονία με τη δολοφονία των Herero και των Νάμα στη Νότιο-Δυτική Αφρική (σημερινή Ναμίμπια) το 1905.Οι
Γερμανοί αξιωματικοί που παρατήρησαν και μερικές φορές συμμετείχαν στη
γενοκτονία των μη-μουσουλμάνων της Τουρκίας χρησιμοποίησαν την εμπειρία τους
κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος.
Παράδειγμα η
περίπτωση του Ρούντολφ Ες: ο πατέρας του συμμετείχε στη γενοκτονία των Herero το 1905, ο ίδιος συμμετείχε στη γενοκτονία
των Αρμένιων το 1916, και έπειτα έγινε διοικητής του Άουσβιτς στη περιόδο 1940-1943,
όπου έσφαξε Εβραίους, Τσιγγάνους και Σλάβους.
κατανοήσουμε και να αποτρέψουμε τις γενοκτονίες, δεν πρέπει να τις μελετήσουμε
από τη σκοπιά των θυμάτων, αλλά από τη σκοπιά των δημίων.
θεωρούμε, κακώς, ότι οι Νεότουρκοι και οι Ναζί είναι οι αποκλειστικοί υπεύθυνοι
για τις αρμενική και εβραϊκή γενοκτονίες. Αλλά η ιστορία μας
δείχνει ότι οι ιδεολογίες που οδήγησαν στη διάπραξη τους μοιράστηκαν με άλλους,
πριν και μετά από αυτούς, που δοκίμασαν επίσης να διαπράξουν.
με ό, τι φανταζόμαστε, δεν υπάρχει κανένα παράδειγμα γενοκτονίας που να έχει ολοκληρωθεί
μόνο σε μία φορά, ή κατά ενός μόνο πληθυσμού.
Αυτά τα εγκλήματα
συνεχίζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα και αφορούν πάντα διαφορετικές εθνοτικές
ομάδες. Επομένως, είναι απαραίτητο να καταδικαστούν οι πρώτες σφαγές και να καταδικαστούν
οι θεμελιώδεις ιδεολογίες που οδηγούν σε αυτές, για να εμποδιστεί η συνέχιση των
γενοκτονιών.
των Ηνωμένων Εθνών του 1948 ορίζει τη γενοκτονία ευρύτερα ως «πράξεις που
διαπράττονται με σκοπό την καταστροφή, εν όλω ή εν μέρει, μιας εθνικής,
εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας» (επομένως, η γενοκτονία δεν είναι
κατ ‘ανάγκη μια δολοφονία: η στείρωση ενός πληθυσμού για να εξαφανιστεί αρκεί). Τα τελευταία χρόνια, η λέξη πήρε εντελώς
διαφορετικά περιβάλλοντα. Για τους μεν,
είναι καθαρά ποσοτική. Μιλούν για
γενοκτονία για να ορίσουν τις μαζικές δολοφονίες (π.χ. η εξόντωση πληθυσμού με
λιμό λόγω του οικονομικού συστήματος). Για τους δε,
κυρίως αγγλοσάξονες νομικούς, είναι αποκλειστικά ποιοτική. Αναφέρεται σε οποιαδήποτε δολοφονία μίσους
αρκεί να γίνεται με βάση τη φυλή ή τη θρησκεία (δολοφονία ενός ατόμου εξαιτίας
του χρώματος του δέρματός του, για παράδειγμα).
Στρατηγού Τουρεκμανί δεν είναι διαθέσιμα παρά στα αραβικά, αλλά ο γιος του Αλί Τουρεκμανί
δημοσίευσε πρόσφατα μια μελέτη για το έργο του, Γιατί η Συρία; στο στάδιο της μετάφρασης.
.
Αιγαίο
“Συμφωνία – ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑΣ – των Αθηνών”!
Ως γνωστόν, με ευχές και με “αρχές”… δεν βάφονται αυγά!
Απόψεις
Παρακμή της Θεσσαλονίκης και Αθηνοκεντρισμός! Η αλήθεια με αριθμούς
του Γιώργου Μιχαηλίδη*
Aπό τη μία πλευρά: η χώρα της χρονιάς, η πρωταθλήτρια της Ευρώπης, το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης στην Ευρώπη. Από την άλλη: η Θεσσαλονίκη της παρακμής, η φραπεδούπολη, η φωλιά της αντιδραστικής συντήρησης και η επιτομή της μιζέριας. Παράλληλα, η μόνιμη συμβουλή: όχι εύκολες καταγγελίες, να αναλάβετε πρωτοβουλίες. Τί ισχύει τελικά και γιατί; φταίει η κρίση για την παρακμή της Θεσσαλονίκης; φταίει η Αθήνα; φταίει η ανεπάρκεια των Θεσσαλονικέων; Αν προχωρήσουν δέκα big projects θα αλλάξει η εικόνα της και η δυναμική της πόλης; Γιατί δεν έγινε Μιλάνο, Βαρκελώνη ή έστω Σμύρνη;
Η σίγουρη απάντηση είναι ότι, πέρα από τις αδυναμίες του τοπικού πολιτικού, οικονομικού και πολιτιστικού συστήματος (που και αυτές έχουν κάθε άλλο παρά απλή εξήγηση), έχει διαμορφωθεί τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια ένα συγκεκριμένο οικονομικό υπόστρωμα που σταθερά ορίζει την πόλη ως ένα παρακμάζον, δευτερεύον, σχεδόν μόνο καταναλωτικό αστικό κέντρο. Και πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε συζήτηση για το τί μέλλει γενέσθαι, καλόν είναι να εντοπιστούν, να παρουσιαστούν και ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, τα σημερινά οικονομικά μεγέθη της Θεσσαλονίκης. Και να συγκριθούν και με αυτά της Αττικής, γιατί ο ανταγωνισμός λειτουργεί μεταξύ πόλεων, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται και μάλιστα από πολλούς προβάλλεται ως κινητήρας της αστικής ανάπτυξης. Αλλά και γιατί επί δεκαετίες η ανάπτυξη της χώρας είναι εκ των πραγμάτων αθηνοκεντρική.
Καταρχάς, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη Θεσσαλονίκη όχι μόνο είναι πλέον στο 60% της Αττικής αλλά και μειώνεται συνεχώς. Ακόμη χειρότερα, είναι ακριβώς στις περιόδους ανάπτυξης όπου η μεν Αττική κερδίζει η δε Θεσσαλονίκη χάνει. Τελικό αποτέλεσμα; σήμερα ο νομός Θεσσαλονίκης δεν είναι ο κάποτε δεύτερος αλλά πλέον ο ΕΝΑΤΟΣ στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα.
Σήμερα επίσης (και αυτό είναι καθοριστικό για τη λήψη αποφάσεων είτε των οικονομικών δυνάμεων του τόπου είτε των ελληνικών κυβερνήσεων) οι επιχειρήσεις της Αττικής κάνουν τζίρο ΟΚΤΩ φορές μεγαλύτερο από αυτές της Θεσσαλονίκης. Δηλαδή, η «οικονομική δύναμη» της Αττικής είναι οκταπλάσια της Θεσσαλονίκης (είναι εξάλλου και το 68% όλης της χώρας). Ακόμα και στη μεταποίηση (όπου άλλοτε η Θεσσαλονίκη ήταν το συγκριτικά ισχυρότερο βιομηχανικό κέντρο της χώρας) οι επιχειρήσεις της Αττικής κάνουν πλέον τζίρο ΕΝΝΙΑ φορές μεγαλύτερο από τις επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης.
Είναι ακριβώς η όξυνση της αποβιομηχάνιση της χώρας το 1990-2000 (με πολλές ενδο- και εξωγενείς αιτίες) που επέδρασε καταλυτικά στην περιθωριοποίηση της Θεσσαλονίκης μέσα σε μια εθνική οικονομία προσανατολισμένη (σε ένα βαθμό αναπόφευκτα λόγω ένταξης στην Ευρωζώνη και σε ένα βαθμό χάρις σε ένα εκούσιο έλλειμμα αναπτυξιακής πολιτικής) στις υπηρεσίες και στις κατασκευές. Είναι πριν από 20-25 χρόνια που η πόλη έχασε τα μισά εργοστάσια της και έμεινε με μια μισο-άδεια Βιομηχανική Περιοχή, άναρχες επαγγελματικές συγκεντρώσεις και εκατοντάδες βιοτεχνικά κτίρια εκπλειστηριαζόμενα σήμερα προς malls, logistic centers, Airbnb, και η παραγωγικότητα έφτασε να είναι 30% έως 60% χαμηλότερη από ό,τι σε οποιαδήποτε περιοχή της Αττικής.
Είναι γεγονός, όχι μίζερη καταγγελία, η απόκλιση μεταξύ Αττικής και υπόλοιπης Ελλάδας που συνεχώς μεγαλώνει εδώ και είκοσι τουλάχιστον χρόνια και, επιπλέον, διευρύνεται στις φάσεις ανάπτυξης ή ανάκαμψης.
Ως τελικό αποτέλεσμα, σήμερα στην Αττική συγκεντρώνεται το 55% του κινητού και ακίνητου πλούτου της χώρας και οι καταθέσεις εκεί είναι ΕΞΗ φορές αυτές της Θεσσαλονίκης ενώ η (κατά τον ΕΝΦΙΑ) αξία των ακινήτων της, 4 φορές αυτή της Κεντρικής Μακεδονίας.
Καθόλου παράξενα, η ανεργία στην ευρύτερη περιοχή (Κεντρική Μακεδονία) είναι 30% υψηλότερη από ό,τι στην Αττική και μάλιστα η απόκλιση ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ στο μέτρο που υποχωρεί η επίπτωση της οικονομικής κρίσης. Καθόλου παράξενα επίσης, ένας στους 8 Θεσσαλονικείς εργάζεται στον κλάδο της εστίασης και παροχής καταλύματος (ένας στους 11 στην τουριστική Αττική).
Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα, η συνήθης προτροπή είναι: big projects. Το πόσο εύκολη, αποδοτική και αποτελεσματική για τη μείωση των ανισοτήτων είναι αυτή η λύση, είναι εξαιρετικά αμφίβολο. Εξάλλου, πάντα θα ακυρώνεται από τον «ανταγωνισμό»: για το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας «δρομολογούνται» έργα 16 φορές μεγαλύτερα από ό,τι γι’ αυτό της Θεσσαλονίκης, για τις υποδομές αερομεταφορών 6 φορές και βέβαια κάθε Αθηναίος έχει ήδη 3 φορές πυκνότερο δίκτυο μετρό από αυτό που ΘΑ έχει κάθε Θεσσαλονικιός (ενώ σε έναν άλλον τομέα, καθόλου αδιάφορο, η Αθήνα έχει 10 φορές τα θέατρα της Θεσσαλονίκης).
Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι ο «αθηνοκεντρισμός» εποφθαλμιά τη «νύφη του Θερμαϊκού»; Όχι. Απλά σημαίνουν ότι η διαδρομή μέχρι να βγει η Θεσσαλονίκη από την παρακμή θα είναι μακρά, ότι οι συνθήκες και οι τάσεις είναι εναντίον της και ότι μόνες τους οι δυνάμεις της πόλης δεν επαρκούν. Αν δεν σχεδιαστεί μια βολονταριστική ΕΘΝΙΚΗ στρατηγική για την πόλη, αν δεν ξεκινήσει μια ΣΥΝΟΛΙΚΗ για όλη τη χώρα πολιτική αντιμετώπισης των περιφερειακών ανισοτήτων που ξεπηδούν αναπόφευκτα από τη στηριγμένη στο υπάρχον μοντέλο οικονομική ανάκαμψη, η εξέλιξη θα είναι πολύ περισσότερο δυσμενής. Και, φυσικά, όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη.
Και τί μας νοιάζει; Θα μας νοιάζει όταν θα μετρούμε τη «γεωγραφία της δυσαρέσκειας», κοινωνικής, ιδεολογικής, πολιτισμικής, πολιτικής, ή όταν θα ψάχνουμε να ερμηνεύσουμε εκλογικά αποτελέσματα με ανασκαφές στην εποχή του Σαμπρή πασά ή του Μαξ Μέρτεν ή του Γκοτζαμάνη …
*Ο Γιώργος Μιχαηλίδης είναι Σύμβουλος Ανάπτυξης. Δίδαξε στα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης. Σπούδασε Πολεοδομία-Χωροταξία στο Universite de Paris IV – Sorbonne. Αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Κοινωνιολογία στο École des hautes études en sciences sociales (EHESS). Οικονομικά στο École des hautes études en sciences sociales (EHESS).
Απόψεις
Προς μία νέα γεωπολιτική κοσμογονία
Ο πλανήτης βιώνει κοσμογονικές αλλαγές εν μέσω δυο ενεργών μετώπων τα οποία προς ώρας δεν παρουσιάζουν καμία συγκρουσιακή ύφεση και ουδείς βρίσκεται σε θέση να γνωρίζει με βεβαιότητα την έκβασή τους. Η μόνη εξασφαλισμένη διαπίστωση είναι ο δομικός μετασχηματισμός της γεωπολιτικής σκακιέρας και η επανακατανομή ισχύος στο διεθνές σύστημα.
Οι ιστορικές δείκτες μας υπενθυμίζουν επανειλημμένα πως τα πιόνια δε μένουν ποτέ στατικά και καμία μορφή παγκόσμιου status quo δε διέπεται από αθανασία ιδίως όταν έχει οικοδομηθεί πάνω σε ηγεμονικά θεμέλια και οι μπετόβεργές του είναι χρωματισμένες με το αίμα χιλιάδων αθώων αμάχων στη μισή υδρόγειο. Η νίκη του φιλελευθερισμού μετά την κατάρρευση της τελευταίας σύγχρονης αυτοκρατορίας, ερυθρής απόχρωσης, όπως φάνηκε εκ των υστέρων ήταν φευγαλέα και ιδίως οι παγκόσμιες εξελίξεις της τελευταίας διετίας πιθανολογείται από μία πληθώρα επιστημονικών αναλύσεων πως σύντομα θα δοθεί η χαριστική βολή στη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων με κεντρικό θεμελιωτή τις ΗΠΑ ή υπό μία πιο πραγματολογική προσέγγιση, τουλάχιστον την αισθητή μείωση της παγκόσμιας στρατιωτικής, οικονομικής και πολιτικής επιρροής της Αμερικής επί των 2/3 της οικουμένης.
Το αφήγημα της PAX AMERICANA έχει αρχίσει να αιμορραγεί και να ξεφτίζει λόγω της αποκάλυψης του υποκριτικού κελύφους που την προφύλασσε από κάθε κριτική την οποία μάλιστα βάφτιζε τρομοκρατική ή αναθεωρητική. Οι υποσχέσεις του αμερικανοτραφούς φιλελευθερισμού για ειρήνη, ευμάρεια και δημοκρατία στο σύνολο του πλανήτη διαψεύσθηκαν οικτρά και εξέπνευσαν κάτω από τα ερείπια που άφησαν πίσω τους οι αστεροστόλιστες βόμβες της χώρας της ελευθερίας και της ευαισθησίας για τα περιώνυμα ανθρώπινα δικαιώματα. Με την αποδυνάμωση της δυτικόκτιστης τάξης πραγμάτων διαλύεται και ο αφρός της ουτοπίας που καλλιεργούσε επί μία τριακονταετία για έναν κόσμο δήθεν ισότητας, δημοκρατικής μεταρρύθμισης και αμοιβαίου σεβασμού. Η μετατόπιση όλων των ειδών ισχύος προς ανατολάς και η ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των παγκόσμιων παικτών καλούν πολλούς πρώην ανένδοτους και ελαφρόμυαλους ουτοπιστές να πατήσουν ξανά στη γη, διαψεύδοντας τους πανηγυρικά. Η τραγικότερη φιγούρα της νεότερης φιλελεύθερης σχολής, ο Francis Fukuyama ο οποίος στο έργο του ‘’το τέλος της ιστορίας’’ προβαίνει σε μία επιπόλαιη εκτίμηση για την οριστική επικράτηση του φιλελευθερισμού τη μη επαλήθευση του οποίου παρακολουθούμε να διαδραματίζεται ζωντανά επί του παρόντος.
Οι φιλελεύθερες διόπτρες στέκονται ανίκανες να αντιμετωπίσουν τη μυωπία με την οποία ο μέσος άνθρωπος ατενίζει τα διεθνή συμβάντα και ενίοτε κρίνει βάσει της δικής του ψυχικής αγνότητας και ηθικής. Προσθετικά ο λιμπεραλιστής διεθνολόγος αδυνατεί ή εθελοτυφλεί εμπρός στην επιθυμία των ‘’μη εχόντων’’ να διατρανώσουν το ανάστημά τους απέναντι στους ‘’έχοντες ‘’ της διεθνούς σκηνής, διεκδικώντας το μερίδιο επιρροής που τους αναλογεί. Δίνοντας τη δέουσα προσοχή στην τακτική συσσώρευσης ισχύος, από πλευράς του κινεζικού δράκου και της ρωσικής αρκούδας, που συνιστά έναν εκ των βασικών πυλώνων της λειτουργίας του άναρχου διεθνούς στον οποίο επικεντρώνεται η επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων. Η μόχλευση λοιπόν της ισχύος στην απόπειρα εξισορρόπησης μεταξύ των σύγχρονων Μεγάλων Δυνάμεων δικαιώνει τον Θουκυδίδη, τον Machiavelli,τον Hobbes, τον Morgenthau και πολλούς ακόμα ρεαλιστές μελετητές του φαινομένου των Διεθνών Σχέσεων βγάζοντας από την κατάψυξη την παρεξηγημένη όσο καμία άλλη, θεωρία του ρεαλισμού.
Η αμφισβήτηση της πλανητικής μονοπολικότητας των ΗΠΑ είναι γεγονός και μπορεί να επιβεβαιωθεί από την πρωτοβουλία της σύστασης νέων διεθνών οργανισμών στελεχωμένων από εξωδυτικές δυνάμεις με δημοφιλέστερο όλων τoν συνασπισμό των BRICS ο οποίος αποτελεί την πιο τρανή έκφραση αμφισβήτησης της κυριαρχίας του Βορρά.
Φιλοδοξούν να δώσουν ένα βροντερό παρόν στο διεθνές γεωστρατηγικό και οικονομικό παίγνιο παραθέτοντας τους δικούς τους όρους απέναντι στον παραπαίοντα παγκόσμιο ηγεμόνα. Η μετάβαση στην πολυπολικότητα αποκτά αυξανόμενες υποστηρικτικές ενδείξεις όσο κυλά ο χρόνος.
Αρχικά ας παρουσιάσουμε την ιστορία του αναφερόμενου συνασπισμού. Ουσιαστικά επρόκειτο για έναν πολιτικό σύνδεσμο με διεθνή χαρακτήρα και το ακρωνύμιό του στηρίζεται στα αρχικά της ονομασίας των κρατών που τον συναποτελούν. Ιδρυτές του αποτελούν η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και, η Βραζιλία με τη νότια Αφρική να προσχωρεί λίγο αργότερα στον οργανισμό. Εισηγητές της πρωτοβουλίας υπήρξαν οι τέσσερεις πρώτες χώρες οι οικονομίες των οποίων στις αρχές του αιώνα μας σημείωσαν πρωτοφανείς ρυθμούς ανάπτυξης και έλαβαν τον τίτλο των ‘’αναπτυσσόμενων οικονομιών’’. Συμβάλλουσες παράμετροι σε αυτή την αναπτυξιακή εκρηκτικότητα συνιστούν οι ογκώδεις πληθυσμιακοί αριθμοί των χωρών αυτών καθώς και οι αχανείς τους εκτάσεις. Η επίσημη συγκρότηση του οικονομικού αυτού συνασπισμού πραγματώθηκε τον Ιούνιο του 2009 στο Αικατερίνεμπουργκ της Ρωσίας. Στην κοινή τους δήλωση οι ηγέτες του παγκόσμιου νότου αιτούνταν τη δημιουργία ενός δίκαιου διεθνούς συστήματος που θα εδράζεται στην πολυπολικότητα.
Επιπλέον διαρκούσης της Συνόδου Κορυφής, οι συμμετέχοντες γνωστοποίησαν την πρόθεσή τους για την κοπή ενός νέου παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος το οποίο θα ήταν σταθερό, θα είχε αντίκρισμα και θα βρισκόταν σε θέση να συναγωνιστεί το δολάριο. Παρ’ όλα αυτά, αρχή του οργανισμού αποτελεί η οικονομική ανεξαρτησία εκάστου μέλους και η ελευθερία να συναλλάσσεται χρησιμοποιώντας το εθνικό του νόμισμα. Προσθετικά παρατηρήσαμε τους BRICS να προβαίνουν στην ίδρυση του δικού τους τραπεζικού ιδρύματος γνωστό και ως Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS. H ίδρυσή της έγινε το 2014 και επί της ουσίας σκοπός της είναι να αποτελέσει το ‘’αντίπαλον δέος’’ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Εδρεύει στη Σανγκάη για το λόγο του ότι η Κίνα κατέχει τον υψηλότερο αριθμό συναλλαγματικών αποθεμάτων από τους συμμετέχοντες στον οργανισμό.
Η αύξηση της επιρροής του εν λόγω αντιδυτικού οργανισμού είναι δεδομένο πως θα οδηγήσει στη μεταβολή των συσχετισμών στην παγκόσμια οικονομία αλλά και στον τομέα της ενέργειας. Αξιοσημείωτο είναι πως οι BRICS σύντομα θα καλύπτουν το 40% της διεθνούς οικονομίας και η θέση τους αναμένεται να γνωρίσει ακόμα μεγαλύτερη επίρρωση σε βάθος χρόνου με την ένταξη νέων μελών στους κόλπους τους τα οποία μάλιστα συνιστούν βασικούς κατόχους πετρελαϊκών αποθεμάτων και εξαγωγείς αυτού. Τα κράτη αυτά αποτελούν το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά και τη Σαουδική Αραβία, σημειωτέον τον μακράν στενότερο σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η συμμετοχική διόγκωσή τους θα τους χαρίσει με μαθηματική ακρίβεια ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στην παγκόσμια πετρελαϊκή ποσότητα και κατά συνέπεια θα τους βοηθήσει να αντιπαλέψουν από θέση ισχύος πλέον τον άλλο ισχυρό οργανισμό συνεργασίας, τη G7. Βάσει ποσοτικών ερευνών η ομάδα του νότου θα διαχειρίζεται το 65,4% των αποθεμάτων αργού πετρελαίου ενώ η G7 μόνο το 3,9% αυτού.
Επιπρόσθετα η διείσδυση του σχετικά νεαρού αυτού οικονομικού οργανισμού στη μαύρη ήπειρο καθώς και ο προσεταιρισμός των χωρών του κόλπου σηματοδοτεί αφενός την αισθητή ύφεση της οικονομικής αλλά και πολιτικής επιρροής της Δύσης στις περιοχές αυτές ιδίως με την υπογραφή αμοιβαίας στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ της Ρωσίας (ηγέτιδας δύναμης της συνεννόησης) και του Νίγηρα καθώς και τη συνακόλουθη επενδυτική πολιτική της Κίνας στην Αφρική και αφετέρου πως το συνεργατικό πλαίσιο των ΒRICS δε βλέπει μαύρα πρόβατα σε αντίθεση με τη δυτική-αντιρεαλιστική φιλοσοφία εξεύρεσης ‘’δημοκρατικών’’ εταίρων.
Κατά συνέπεια παρατηρούμε την ανάπτυξη συνεργατικών σχέσεων των διευθυντικών στελεχών της συμμαχίας (Ρωσία, Κίνα) χώρες τις οποίες η Συλλογική Δύση θεωρεί παρίες όπως την Περσία και τη Βόρεια Κορέα. Η εξελισσόμενη σύγκρουση στη Γάζα δίνει μία ευκαιρία στις δυτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ να προσπαθήσουν να επανακτήσουν ξανά το λόγο τους στην ευρύτερη περιοχή όμως η προαναφερθείσα στροφή αρκετών κρατών του κόλπου πλέον προς την αγκαλιά των BRICS καταδεικνύει πως μακροπρόθεσμα ο αμερικανικός παράγοντας θα εξοστρακιστεί ισοβίως από το συγκεκριμένο, στρατηγικής σημασίας, γεωγραφικό διαμέρισμα.
Ειδικότερα η Κίνα φαίνεται να κατέχει τη θέση του μεγάλου κερδισμένου καθώς πρωτοστάτησε στη επαναπροσέγγιση δύο ορκισμένων εχθρών ήτοι της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, οι οποίες άρχισαν να ατενίζουν με φιλική ματιά τις εμπορικές φιλοδοξίες της χώρας του δράκου για τη διάνοιξη μίας νέας οδού του μεταξιού και την επακόλουθη αύξηση της επιρροής της ως αντιστάθμισμα στην κυριαρχική πολιτική του Λευκού Οίκου.
Ωστόσο παρ’ όλες τις ως τώρα θετικές επιδόσεις της πρωτοβουλιακής οντότητας των BRICS βαρυσήμαντες είναι και οι ισορροπίες που εκδηλώνονται στα σπλάχνα του οργανισμού όπως η παραδοσιακή εδαφική αντιπαράθεση μεταξύ Ινδίας και Κίνας, τέτοιου τύπου εσωτερικές διαταραχές αποτελούν σημαντική αιτία κωλυσιεργίας για την ίδρυση κοινού νομίσματος. Αυτοί όμως οι ανασταλτικοί παράγοντες στην πραγματικότητα επηρεάζουν ελάχιστα το επιτυχές μέλλον που θα σημειώσει η χαλαρή αυτή μορφή συνεργασίας και αυτό χάρις στην απουσία εξαναγκασμών οποιουδήποτε μέλους προς κάποιο συγκεκριμένο τρόπο δράσης αλλά και ισότιμη σχέση ανάμεσα τους και ανυπαρξία ιεραρχικών δομών σε αντιδιαστολή με τις δυτικογενείς συμμαχίες. Επιπρόσθετα η αφόρητη πίεση που βιώνουν οι Αμερικανοί εξαιτίας των διλημμάτων στρατιωτικής φύσης που αφορούν στην ταυτόχρονη χορήγηση αρωγών σε Ουκρανία και Ισραήλ επιτρέπει στους Κινέζους να αποκτήσουν πιο θεμελιώδες βήμα στον Κόλπο και να μετατρέψουν την περιοχή σε μία ζώνη αντιπαράθεσης μεταξύ ηπειρωτικών-ευρασιατικών και ναυτικών δυνάμεων διότι καθόλου άγνωστη δεν είναι και η διείσδυση του στενού πλέον συνεργάτη της Κίνας που δεν αποτελεί άλλον από τη ρωσική αρκούδα.
Το Σινικό έθνος επενδύει σε ποικίλους τομείς από το εμπόριο και τη αμυντική βιομηχανία έως τον πολιτισμό και τη διπλωματία. Η διαφαινόμενη μετάβαση από τη γερασμένη PAX AMERICANA σε μία PAX SINICA θα αποτελούσε μία ουσιαστική γεωπολιτική τομή καθώς θα αναδιαμόρφωνε τους εμπορικούς συσχετισμούς αλλά και το βαθμό ελεύθερης λήψης πρωτοβουλιών από τα μικρότερα ή μεσαία σε ισχύ, κράτη. Ο κάπως αυθαίρετος όρος της ‘’Κινεζικής Τάξης Πραγμάτων ‘’ επιστρατεύεται για να περιγράψει την κίνηση ματ που δέχεται η δυτική θαλασσοκρατία από τον ευρασιατικό ηπειρωτισμό και την οικοδόμηση ενός νέου και διαφορετικού κόσμου εδραζόμενου στην πολυπολικότητα όπου δε θα απαιτείται το άκουσμα της ανάσας του ατλαντιστή ώστε να αναπνεύσουν και οι λοιποί κρατικοί δρώντες τη υδρογείου της.
Γνωστό είναι επίσης πως ένας εκ των υψηλότερων στόχων των BRICS ίσως και ο υψηλότερος είναι η σταδιακή αποδολαριοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας και η αξιακή υποτίμηση του δολαρίου ως κεντρικού μέσου συναλλαγών. Σε γενικές γραμμές σημειώνεται μία ολοένα και εντεινόμενη απεξάρτηση ορισμένων κρατών από το δολάριο όσον αφορά τις συναλλαγματικές τους ανάγκες με τους ιδρυτές των BRICS φυσικά να ηγούνται σε αυτό τον αποχαιρετισμό του αμερικανικού νομίσματος θερμαίνοντας ταυτοχρόνως τις πιστωτικές μηχανές για την παραγωγή ενός αντινομίσματος το οποίο μπορεί ακόμα να φαίνεται αρκετά μακρινό αλλά και μόνο η εγκατάλειψη του δολαρίου θα αποτελέσει ένα ανεπανόρθωτο λάβωμα στο κορμί της δυτικής ηγεμονίας διότι θα επιφέρει υπερπληθωρισμό στο εσωτερικό της αμερικανικής επικράτειας.
Ταυτόχρονα οι μετοχές των κεντρικών τραπεζών της Κίνας παρουσιάζουν κατακόρυφη αύξηση. Οι αναπτυσσόμενες χώρες με ισχνή τεχνολογικό αποτύπωμα και αποκλεισμένες σε μεγάλο βαθμό από τις δυτικές αγορές θα ωθηθούν να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές βοήθειας και ανταλλαγής τεχνολογικών προϊόντων με αποτέλεσμα να πλησιάσουν περισσότερο την Κίνα και τη Ρωσία και πιθανώς να εκφράσουν επιθυμία για ένταξη στον οργανισμό. Η εξέλιξη αυτή θα είναι καταλυτική για τη γιγάντωση της χρηματοοικονομικής και γεωπολιτικής επιρροής του Παγκόσμιου Νότου.
Μία ακόμα ένδειξη του ότι η πλάστιγγα γέρνει προς τη πλευρά των νέων διεκδικητών, αποτελούν τα χασματικά νούμερα αντιπροσώπευσης ,μεταξύ των BRICS και της G7, του παγκόσμιου ΑΕΠ και του πληθυσμού αντίστοιχα με τους πρώτους να εκπροσωπούν το 37% του διεθνούς ΑΕΠ και το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ οι δεύτεροι μόνο το 30%. To γενικότερο έρεισμα που έχει η συμφωνία των BRICS διεθνώς με ιδιαίτερη εστίαση στα άπορα κράτη αποτελεί την ουσιαστικότερη απειλή για την ηγεμονία της Δύσης. Μέσω της αλληλεπίδρασής τους με τους νέους εκφραστές της ισχύος τα φτωχότερα έθνη βρίσκουν για πρώτη φορά ευκαιρία και δυνατότητα να προωθήσουν τα συμφέροντά τους και να κοινωνικοποιηθούν με ισότιμους όρους. Πρέπει να θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο πως ο διεθνής αποκλεισμός τους, που επήλθε μέσω των αντιδυτικών πολιτικών του παρελθόντος θα μοχλευθεί από τον συνασπισμό της εναλλακτικής οδού.
Στον αντίποδα η Δύση στερείται ενός αντίστοιχου εργαλείου προς χρήση ένεκα της αληθούς ενοχής της και αναξιοπιστίας που έχει προκαλέσει στα μάτια των εξωδυτικών πληθυσμών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως η εμφανώς αποτυχημένη πολιτική των κυρώσεων που εφαρμόζει η Δύση, οπλοποιώντας το δολάριο, εναντίον της Ρωσίας, της Βενεζουέλας και του Ιράν θα πληγεί σοβαρά εάν τελικά προκύψει αντινόμισμα από τους BRICS. H διαπίστωση αυτή μπορεί εύκολα να σπρώξει τα μέλη του οργανισμού να παραμερίσουν τις μικρής κλίμακας έριδες ή διαφωνίες τους και να συσπειρωθούν ακόμα πιο έντονα ώστε να δρομολογήσουν την αποκαθήλωση του δολαρίου από το παγκόσμιο στερέωμα εκμεταλλευόμενοι την δυσαρέσκεια των αναπτυσσόμενων κρατών που έχει προκύψει από τη συνεχή πολεμοκάπηλη πολιτική των αμερικανικών κυβερνήσεων στο υπόλοιπο ημισφαίριο αλλά και από την εμμονή τους για μονομερή αξιοποίηση των παγκόσμιων αποθεμάτων πλούτου. Το αντινόμισμα όποτε και αν αυτό κατορθώσει να έχει ομαλή γέννα είναι βέβαιο ότι θα αγκαλιαστεί από το σύνολο των συμμετεχόντων στα εγχειρήματα των BRICS διότι θα υπάρχει το πρόσφορο έδαφος για κάτι τέτοιο.
Το νέο έτος θα μπορούσαμε να παραδεχτούμε πως έφερε πραγματική ευτυχία στον οργανισμό αφού από τις πρώτες κιόλας ημέρες υποδέχεται στον πυρήνα του πέντε νέα μέλη (Αίγυπτο, Αιθιοπία Ιράν, Σαουδική Αραβία και ΗΑΕ). Η εξέλιξη αυτή ανασχηματίζει πλέον το παγκόσμιο τοπίο καθώς ενισχύει την πολυπολικότητα και αυτονομεί όλο και περισσότερα έθνη από τα κελεύσματα της Ουάσιγκτον της οποίας η κυριαρχία αμφισβητείται με μεγαλύτερη τόλμη. Το μόνο παραπάτημα και ατυχία για τους BRICS το 2024 είναι η απότομη αλλαγή πλεύσης της Αργεντινής λόγω της εκλογής του αμερικανόφιλου Χαβιέρ Μιλέι και την απόφαση του για ολοκληρωτική δολαριοποίηση της οικονομίας της χώρας του! Ωστόσο η Δύση και κυρίως οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με έναν πολυσχιδή ανταγωνιστή άνευ προηγουμένου καθώς αυτός αμφισβητεί ευθέως την οικονομική, πολιτική και ορισμένα από τα κεντρικά στελέχη του, την στρατιωτική κυριαρχία της.
Συνδυαστικά με τους δύο πολέμους αντιπροσώπων που μαίνονται αυτή τη στιγμή σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Ευρώπη τους οποίους οι δυτικές ελίτ φαίνεται πως χάνουν ή τουλάχιστον δέχονται επαχθή πίεση κυρίως στον εμπορικό της τομέα ο οποίος αιμορραγεί ακατάπαυστα εδώ και περίπου ενάμισι χρόνο, τα μοτίβα του γεωπολιτικού ψηφιδωτού αλλάζουν και η ανθρωπότητα μπαίνει ξανά σε μία νέα τροχιά η οποία όπως όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν θα επισφραγίσει τη μεταψυχροπολεμική εποχή και θα προλειάνει το έδαφος για την ανατολή μίας νέας τάξης που θα χαράξει νέες γραμμές στους χάρτες, αυτή του πολυκεντρισμού, ο οποίος θα αντικαταστήσει το μονοπολικό αμερικανικό παγκοσμισμό. Ένα τέτοιου τύπου διεθνές σύστημα θα παράσχει μακροπρόθεσμα μεγαλύτερη σταθερότητα στον πλανήτη διότι κανένας πόλος δε θα βρίσκεται θέση να αποκτήσει υπέρμετρη ισχύ ώστε να συμπιέσει τους έτερους δρώντες.
Εν κατακλείδι ο πολυπολισμός καθιστά πιο δεδομένη την ειρηνική συνύπαρξη εφόσον δε θα υπάρχουν ‘’μη έχοντες ‘’ ούτε περιφρονημένοι στη διεθνή ζωή ώστε να αναγκάζονται να επιζητούν διαρκώς περισσότερο μερίδιο. Ο πιο ισχυρός δείκτης των επικείμενων εξελίξεων είναι ο χρόνος, στηριζόμενοι στον οποίο θα γίνουμε θεατές της στάσης που θα τηρήσει η εγκλωβισμένη Δύση. Θα υπακούσει άραγε τη φωνή της σύνεσης όπως ανέφερε και ο σοφός Θουκυδίδης ή θα μιλήσει η αλαζονεία και θα συνεχιστεί η έμπρακτη εφαρμογή της βουλιμίας εμπρός μάλιστα σε μία σχεδόν βέβαιη ήττα των δυτικών δυνάμεων σε ένα δυνητικό θέατρο συγκρούσεων; Τούτο το συμπέρασμα εκπορεύεται από την αδυναμία των δυτικών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τους αντιπροσώπους του ευρασιατικού στρατοπέδου που έχουν ήδη ζεστάνει τις κάνες των όπλων τους. Η ιστορία μαρτυρεί πως ουδεμία ηγεμονία δύναται να μακροημερεύσει και τώρα βιώνουμε απλώς το πλήρωμα του χρόνου.
Δημήτρης Παπαδογιάννης, Φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης ΕΚΠΑ
Πηγές:
BANKING NEWS
ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ
HUFFPOST
NEWS BREAK
-
Εξωτερική Πολιτική2 ημέρες πριν
Στο επίκεντρο η ελληνοαμερικανική συνεργασία σε συνάντηση του Μητσοτάκη με Αμερικανούς γερουσιαστές στα Χανιά
-
Video7 ώρες πριν
Ασταμάτητο το Ισραήλ! Βομβάρδισε Ρωσική βάση στην Συρία
-
Ιράν2 ημέρες πριν
Kίνηση υψηλού ρίσκου του Ισραήλ! Δεν αποκλείει χτύπημα στα πυρηνικά του Ιράν ο Νετανιάχου – Πότε θα χτυπήσει;
-
Αναλύσεις2 ημέρες πριν
Quo vadis κύριε Γεραπετρίτη;
-
Video5 ώρες πριν
Ισραήλ: Αν χτυπήσει πυρηνικά, αρχίζει η καταστροφή
-
Γενικά θέματα2 ημέρες πριν
Μία νέα αρχή για το «Γεωπολιτικό»
-
Video21 ώρες πριν
Live: Άλλη μια νύχτα τρόμου στη Βηρυτό! Εν αναμονή ισραηλινής επίθεσης το Ιράν
-
Αστυνομία2 ημέρες πριν
Αποκάλυψη! Ειδικό λογικό ισραηλινής κατασκευής για μαζική αναγνώριση προσώπων αποκτά η ΕΛ.ΑΣ.