The Washington Post – David Ignatius
Πόσο παράξενο είναι ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο για τον τερματισμό του πολέμου ενάντια στο ισλαμικό κράτος και την έναρξη της σταθεροποίησης της Συρίας είναι ο υποτιθέμενος φίλος της Αμερικής και σύμμαχός της στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία.
Ο υπουργός Εξωτερικών Rex Tillerson έκανε την τελευταία προσπάθεια να μετριάσει έναν θυμωμένο Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην τριήμερη επίσκεψη την Πέμπτη στην Άγκυρα. Αυτό όμως μπορεί να είναι αδύνατο: Η υποχώρηση στα αιτήματα της Τουρκίας θα έκανε τη Συρία πιο ασταθή και θα παρέτεινε την απειλή της ριζοσπαστικής ισλαμικής τρομοκρατίας εκεί.

Ο στόχος των ΗΠΑ είναι “να επιτύχει συμφωνία” με τον Ερντογάν, λέει ένας ανώτερος αξιωματούχος της διοίκησης. Για το σκοπό αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν ένα δοκιμαστικό πακέτο που αποσκοπούσε να κατευνάσει τους Τούρκους, προσφέροντάς τους μια ζώνη ασφαλείας στον κουρδικό θύλακα του Αφρίν, κοινές τουρκο-αμερικανικές περιπολίες στην περιοχή της Manbij όπου ο Ερντογάν απείλησε με “οθωμανικό χαστούκι” εάν τα αμερικανικά στρατεύματα δεν εγκαταλείψουν και σταδιακά αραιώσουν τους αμερικανικούς δεσμούς με την κουρδική πολιτοφυλακή που ο Ερντογάν απεχθάνεται.
Για να επιτύχουν συμφωνία, οι αμερικανοί απεσταλμένοι έχουν προετοιμάσει αυτό που ισοδυναμεί με ένα διάγραμμα του Venn, δείχνοντας πόσο στενά αλληλεπικαλύπτονται τα συμφέροντα της Αμερικής και της Τουρκίας στην περιοχή – εκτός από το κουρδικό ζήτημα. Αυτό είναι σαν να λέει ότι ένα ζευγάρι έχει συμφέρον να παραμείνει παντρεμένο, εκτός από το γεγονός ότι κάποιος κατηγορεί τον άλλον για μια απιστία. Βεβαίως, τα αμερικανικά και τα τουρκικά συμφέροντα πρέπει να συγκλίνουν. Αλλά αν είναι έτσι, γιατί η Τουρκία φυλακίζει Αμερικανούς πολίτες, κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι προώθησε το πραξικόπημα και παραβιάζει τις κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν;
Κανείς δεν θέλει μια βίαιη ρήξη με την Τουρκία. Αλλά επτά χρόνια μετά τον καταστροφικό συριακό πόλεμο, οι παρατηρητές πρέπει να παραδεχτούν κάποιες βασικές αλήθειες: Οι Τούρκοι επέτρεψαν χιλιάδες ξένων ριζοσπαστών ισλαμιστών να εισρεύσουν στη Συρία και να δημιουργήσουν βάσεις από τις οποίες απειλούσαν την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. αυτοί οι τρομοκράτες θα εξακολουθούσαν να βρίσκονται στην πρωτεύουσά της Raqqa, προγραμματίζοντας επιθέσεις, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν συνεργαστεί με την κουρδική πολιτοφυλακή των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων που η Τουρκία μισεί τόσο πολύ.
Η ικανοποίηση των τουρκικών αιτημάτων θα σήμαινε την εγκατάλειψη των SDF, οι οποίες έδωσε μάχες και αίμα εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Ακόμα κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν έτοιμες να προβούν σε αυτήν την ανήθικη πράξη στο όνομα της realpolitiκ, το αποτέλεσμα θα ήταν περισσότερο χάος στη Συρία, όχι λιγότερο. Οι Τούρκοι απλά δεν έχουν επαρκώς πειθαρχημένη, αξιόπιστη στρατιωτική δύναμη για να σταθεροποιήσουν τις περιοχές που ελέγχουν τώρα οι SDF. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δημιούργησαν ένα ελευθέρας για όλους, που θα έκανε τον Λίβανο να φαίνεται καθαρό στη σύγκριση.
Εδώ είναι ένας κατάλογος της τρέλας στο συριακό χώρο μάχης κατά τη διάρκεια του τελευταίου μήνα: Ένας πρώην συνεργάτης της Αλ Κάιντα κατέρριψε ένα ρωσικό αεροσκάφος χρησιμοποιώντας έναν κινεζικό πύραυλο. Οι κουρδικές δυνάμεις κατέρριψαν ένα τουρκικό ελικόπτερο χρησιμοποιώντας πυραύλους που παράγονται στο Ιράν. Το Ιράν έριξε ένα drone στο Ισραήλ, μέσω του εναέριου χώρου της Συρίας που ελέγχεται από τη Ρωσία. Το Ισραήλ βομβάρδισε 12 περιοχές στη Συρία σε αντίποινα. Και η απάντηση των ΗΠΑ σε επίθεση κατά της ρωσικής κατοχής σε πετρελαϊκά πεδία κοντά στην Deir al-Zour σκότωσε ίσως δεκάδες ρώσους μισθοφόρους, ξεχειλίζοντας το τοπικό νεκροτομείο.
Η Συρία αντιμετωπίζει τώρα “συγκλίνουσες δυνάμεις με διαφορετικά συμφέροντα”, προειδοποιεί ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου. Ο Staffan de Mistura, ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών, δήλωσε την Τετάρτη ότι η στιγμή είναι όσο “βίαιη, ανησυχητική και επικίνδυνη” όπως και κάθε άλλη από τότε που ανέλαβε τη δουλειά πριν από τέσσερα χρόνια.
Ποια είναι η απάντηση σε αυτό το τοξικό μίγμα; Πάντως, σίγουρα, όχι η ενίσχυση της βαθύτερης ανάμειξης της Τουρκίας. Το μονοπάτι είναι μια σταθερή και ασθενή πρόοδος των παραπαιουσών διαπραγματεύσεων στη Γενεύη για την επέκταση της εξουσίας ενός μεταρρυθμισμένου Συριακού κράτους και στρατού. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό σημαίνει να δαγκώνουμε τη σφαίρα και να συνεργαζόμαστε με τη Ρωσία και το συριακό καθεστώς – δύο αναξιόπιστους αλλά ουσιαστικούς εταίρους.
Η Ρωσία έκανε πράγματι ένα βήμα προς τα εμπρός αυτό το μήνα με τη σύνταξη ενός νέου Συριακού συντάγματος το οποίο θα παρέχει περιορισμένη αυτονομία στις κουρδικές περιοχές σε ένα πρόσφατα αποκεντρωμένο κράτος της Συρίας. Το ρωσικό σχέδιο θα συμφιλιώσει τις κουρδικές και τις αραβικές απαιτήσεις και ορισμένοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ το βλέπουν ως βάση για σοβαρές συνομιλίες. Αλλά άλλοι αξιωματούχοι της διοίκησης θεωρούν καταστροφικό που η Ρωσία χρησιμοποιεί την τακτική “καρότο και μαστίγιο ” για την προώθηση των συμφερόντων της και του Ιράν, εις βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων της. Αυτό που προτιμά ο Πρόεδρος Trump εύκολα μπορεί να το υποθέσει κάποιος.
Το βασικό πρόβλημα αυτής της τελευταίας φάσης του χάσματος στη Συρία είναι παρόμοιο με αυτό που μας έφερε εδώ: Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν την ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη, αλλά δεν γνωρίζουν τι θέλουν πολιτικά. Η Τουρκία οραματίζεται και απαιτεί την αμερικανική στήριξη, αλλά δεν διαθέτει τη δύναμη να σταθεροποιήσει τις περιοχές που επιδιώκει να ελέγξει. Η Ρωσία έχει το τιμόνι, διπλωματικά, αλλά δεν έχει καμία εμπιστοσύνη από τους «επιβάτες» της και κανένα καύσιμο στην παροιμιώδη δεξαμενή καυσίμων.
Εδώ είναι ένα νοητικό πείραμα: Θα έπρεπε να διαλυθούν οι SDF με επικεφαλής τους Κούρδους, όπως θέλει η Τουρκία; Οχι! Αυτό θα δημιουργούσε κενό εξουσίας και μεγαλύτερη αστάθεια. Αντίθετα, το SDF πρέπει να γίνει μέρος ενός νέου εθνικού στρατού της Συρίας – που εργάζεται με τη Δαμασκό, την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα και, ναι, ακόμα και την Άγκυρα.