Ακολουθήστε μας

Κίνα

Forreign Affairs: Επίδειξη κινεζικής ισχύος

Δημοσιεύτηκε

στις

Την εποχή κατά την οποία μεγάλο τμήμα του πλανήτη και κυρίως των αναπτυγμένων χωρών, υποφέρει από την πανδημία του κορωνοϊού (COVID19), η Κίνα, η χώρα δηλαδή από την οποία ξεκίνησε η πανδημία, φαίνεται να πρωτοστατεί στην τεχνογνωσία (know how) παρασκευής φαρμακευτικών σκευασμάτων, αλλά και στην παροχή βοήθειας με ιατρικό προσωπικό, αναλώσιμα και ιατροφαρμακευτικό υλικό. Οι χώρες οι οποίες δέχτηκαν μέχρι στιγμής την αρωγή της Κίνας είναι η Ιταλία, Ελλάδα, Σερβία, Τσεχία, Γαλλία και Ισπανία.

Γράφει ο Νικόλαος Παούνης

Το πολιτικοοικονομικό κενό που παρουσιάζει η Ευρωζώνη, η εσωστρέφεια και η ως ένα βαθμό τεχνολογική υστέρηση των ΗΠΑ, έρχεται να καλυφθεί με συστηματικά βήματα οικονομικοπολιτικής διείσδυσης της Κίνας στη Ν/Α Ασία, στην Αφρική, στα Βαλκάνια. Προφανώς δεν προέκυψε δια μαγείας η ικανότητα της Κίνας να προτάσσει ήπια ισχύ (soft power) σε παγκόσμιο επίπεδο. Μακρόπνοος σχεδιασμός, στοχοθεσία και προσήλωση στην εκπλήρωση μαξιμαλιστικών στόχων οδήγησαν στην σημερινή πραγματικότητα.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Ενώ η Δύση ακόμη αιμορραγούσε από την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων του 2008, το 2013, ο τότε νεοεκλεγείς πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας, Xi Jinping, σηματοδότησε την καίρια μεταβολή στον χαρακτήρα της κινεζικής διακυβέρνησης. Μέχρι τότε, η ανθεκτικότητα του σινικού οικονομικού μοντέλου, γνωστού και ως κρατικός καπιταλισμός (state capitalism) πολλάκις προσέλκυσε άμεσες ξένες επενδύσεις και οικονομικές συνεργασίες. Η ηγεσία του προέδρου Xi, ωστόσο, συμπίπτει με την αντιστροφή της οικονομικής παθητικότητας σε ενεργητική οικονομική «πρωτοβουλία».

Η Πρωτοβουλία Ζώνη και Οδός (Belt and Road Initiative, BRI) ανακοινώθηκε σε δύο κομβικά γεωγραφικά σημεία: Tο χερσαίο Καζακστάν και τηn θαλάσσια Ινδονησία, συμβολίζοντας το εύρος της αμφίβιας εμπορικής φιλοδοξίας. Πρόκειται για σχέδιο τόσο οικονομικό όσο και στρατηγικό. Εσωτερικά, η Κίνα πολλαπλασιάζει τα έσοδά της, βελτιώνει το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού της και αυξάνει την σταθερότητά της κυβέρνησης. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι πλήθος αναλυτών αντιλαμβάνεται την κινεζική ανάπτυξη ως ανταμοιβή του Κινέζου πολίτη για την ανοχή του στον αυταρχισμό του κυρίαρχου κόμματος. Αναμφίβολα, η «Ζώνη και Οδός» προσδίδει την ταυτότητα της σύγχρονης κινεζικής υψηλής στρατηγικής, η οποία συμπεριλαμβάνει οικονομικά και διπλωματικά μέσα για την επίτευξη πολιτικών αντικειμενικών σκοπών.

Το κατά πόσον ένα οικονομικό μέσο είναι αποτελεσματικό είναι συνάρτηση της οικονομικής εξάρτησης ενός κράτους από την Κίνα. Η ύπαρξη σχέσεων αλληλεξάρτησης δεν αποτελεί σπάνιο φαινόμενο όταν ο πληθυσμός της συνιστά μια αγορά των 1.38 δισ. ανθρώπων (τουλάχιστον), ενώ οι παραγωγικές της δυνατότητες την καθιστούν πανταχού παρούσα στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Μέσα στα επτά αυτά χρόνια, όμως, από την ανακοίνωση της πρωτοβουλίας, πολύ πιο συχνά μια χώρα επιβιώνει εξαιτίας κινεζικών Ξένων Άμεσων Επενδύσεων ή ως αποτέλεσμα κινεζικού δανεισμού. Κράτη όπως η Κιργιζία και το Πακιστάν αποτελούν άμεσα παραδείγματα της κατάστασης για την οποία γίνεται λόγος. Ακόμη και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι λίγες οι ανησυχίες για την κινεζική εμβέλεια του προγράμματος συνεργασίας «17+1» στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Μικρές ρωγμές, κενά ισχύος, που προκάλεσε η διάλυση του σοβιετικού «μπλοκ», φαίνεται πως συμπληρώνονται από την ήπια σινική ισχύ.

Η εξάρτηση, βέβαια, αποκτά περισσότερο ενδιαφέρον αν κανείς εστιάσει ειδικότερα σε έναν από τους σημαντικότερους συντελεστές της οικονομίας, την τεχνολογία και την τεχνογνωσία. Η τεχνολογική εξάρτηση, και όχι απλώς η οικονομική, συνδέεται στενά με την έννοια της καινοτομίας, και άρα διαφοροποιείται ποιοτικά και όχι απλά ποσοτικά. Στην περίπτωση της Κίνας, ο καινοτόμος φορέας που απασχολεί περισσότερο την διεθνή κοινότητα, είναι η Huawei στον τομέα των τηλεπικοινωνιών [λόγω της κυρίαρχης θέσης της στις τεχνολογίες 5G].

Δεν είναι η πρώτη φορά που συναντάμε τον συνδυασμό κρατικού καπιταλισμού και τεχνολογικής εξάρτησης. Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι ένα παράδειγμα. Κατά κανόνα σε όλα τα κράτη οι στρατηγικοί τομείς όπως η άμυνα, η ενέργεια και οι τηλεπικοινωνίες τείνουν προς το σχηματισμό μονοπωλίου εσωτερικά. Αυτό που πέτυχε, όμως, το Κρεμλίνο ήταν να καταστεί η μοναδική είσοδος του κεντρο-ασιατικού φυσικού αερίου προς την Δύση και η πλέον προσβάσιμη πηγή φυσικού αερίου για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το μονοπώλιο επεκτάθηκε από τα σύνορα του ρωσικού κράτους στα σύνορα της διεθνούς, αλλά όχι παγκόσμιας, αγοράς φυσικού αερίου, χαρίζοντας στην βαλβίδα του Κρεμλίνου την δυνατότητα να μεταφράζει οικονομικά οφέλη σε πολιτικά.

Με την ίδια λογική, η Κίνα επιθυμεί να καταστεί ο κυρίαρχος πάροχος τεχνολογίας 5G παγκοσμίως. Οι δομές τηλεπικοινωνιών 5G μπορούν να αξιοποιηθούν για την ταχεία και ογκώδη συλλογή και μετάδοση δεδομένων. Υπό το πρίσμα της παρούσης πανδημίας του Covid-19 είναι σχεδόν βέβαιο πώς ο κίνδυνος για την δημόσια υγεία θα αξιοποιηθεί υπέρ του επιχειρήματος της τηλεργασίας και της αυτοματοποίησης με 5G.

Στο σημείο αυτό, όμως, θα πρέπει να τονιστεί μια θεμελιώδης διαφορά. Η Μόσχα στηρίζει το πλεονέκτημά της σε ένα τεχνολογικό status quo. Η μετακίνηση του φυσικού αερίου παραμένει δύσκολη και δαπανηρή υπόθεση, με αποτέλεσμα να μην είναι εύκολο να καλυφθεί η ζήτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την προσφορά απομακρυσμένων κρατών. Το συμβατικό φυσικό αέριο της Ρωσίας παραμένει η εύκολη λύση. Αντίθετα, η Κίνα είναι μια τεχνολογικά αναθεωρητική δύναμη. Πέραν των συμβατικών δομών της πρωτοβουλίας «Ζώνη και Οδός», επισφραγίζει την οικονομική της παρουσία επαναπροσδιορίζοντας τον κυβερνοχώρο, μεταμορφώνοντας αστικούς σχηματισμούς σε «έξυπνες πόλεις». Χαράσσει έναν «ψηφιακό δρόμο του μεταξιού».

Αυτό, φυσικά, δεν αναιρεί την ανάγκη ανάπτυξης αμυντικών δυνατοτήτων για την προάσπιση των κινεζικών επενδύσεων και προσωπικού εκτός της κινεζικής επικράτειας. Όπως έχει υποστηρίξει και ο Βρετανός ιστορικός, Paul Kennedy, όταν ένα κράτος δημιουργήσει υπολογίσιμο πλούτο, επενδύει μέρος του στις αμυντικές του δυνατότητες ώστε να προστατεύσει τον υπόλοιπο πλούτο.

ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Η Κίνα έχει έκταση 9.596.961 τετραγωνικά χλμ. και πληθυσμό 1,38 δισ. ανθρώπων, ως εκ τούτου θεωρείται η πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο (18,32% του παγκόσμιου πληθυσμού). Δημογραφικά, η Κίνα αναμένεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού και της συνεπαγόμενης αδυναμίας χρηματοδότησης του συνταξιοδοτικού συστήματος.

Η κλιματική αλλαγή φαίνεται πως είναι μια εκ των μεγαλυτέρων προκλήσεων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει στο μέλλον η χώρα. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας απειλεί παράκτιες πυκνοκατοικημένες περιοχές, ενώ το λιώσιμο των πάγων στον Αρκτικό κύκλο, φέρνει τον «κινεζικό δράκο» σε ευθεία αντιπαράθεση με τα λεγόμενα «αρκτικά έθνη» (ΗΠΑ, Ρωσία, Καναδάς, Νορβηγία), τα οποία ήδη ερίζουν για τα ενεργειακά κοιτάσματα στην περιοχή και τα νέα περάσματα τα οποία θα προκύψουν μετά το λιώσιμο των πάγων.

Η Κίνα στην κυριολεξία μονοπωλεί ένα σημαντικό ποσοστό της παραγωγής «σπάνιων γαιών», δηλαδή φυσικών πόρων άκρως απαραίτητων για την αυτοκινητοβιομηχανία, την πολεμική βιομηχανία, και άλλους κρίσιμους βιομηχανικούς κλάδους όπως η Πληροφορική. Η κατανομή σπάνιων γαιών ανά την υφήλιο παρουσιάζει μια σχετική ισορροπία, ωστόσο μεταβάλλεται ο βαθμός εκμετάλλευσης και τεχνογνωσίας εξόρυξης και διαχωρισμού. Μάλιστα, όπως επισημαίνει ο Έλληνας καθηγητής Γεωπολιτικής, Κωνσταντίνος Γρίβας, οι ΗΠΑ εισάγουν σε ποσοστό 100% σπάνιες γαίες για να τροφοδοτήσουν με πρώτες ύλες τους προαναφερόμενους βιομηχανικούς κλάδους, συνεπώς τίθεται ευθέως ζήτημα ασφάλειας για την Ουάσιγκτον, αν το Πεκίνο αποφασίσει να μειώσει το ποσότητες εξόρυξης-παραγωγής. Η Κίνα προηγείται των λοιπών χωρών στην εκμετάλλευση και τον διαχωρισμό σπανίων γαιών σε βαθμό μονοπωλιακό, γεγονός το οποίο εκτινάσσει την γεωστρατηγική της αξία. Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν μια διαδικασία εκμετάλλευσης των «εθνικών σπάνιων γαιών», ώστε να αποκτήσουν την πολυπόθητη αυτοτέλεια.

Η διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων της περιοχής (πιθανή εκτροπή ποταμού Βραχμαπούτρα), η «αναβίωση» του νέου δρόμου του μεταξιού (η πρωτοβουλία BRI, όπως αναλύθηκε ανωτέρω), η επάρκεια τροφίμων και εφοδίων, το status quo της Ταϊβάν, ο έλεγχος του Nepal και της περιοχής Sikkim (διάβαση Nathu La), το καθεστώς των νησιών Senkaku/Diayudao, όλα πυροδοτούν εντάσεις με τις γειτονικές χώρες και δη με σημαίνουσες γεωπολιτικές δυνάμεις όπως η Ινδία και η Ιαπωνία.

Η τεχνολογική ανάπτυξη, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και η υπερσυγκέντρωση σημαντικού μεριδίου της εμπορικής παραγωγής, αύξησε το γόητρο και ενίσχυσε τον διεθνή ρόλο της χώρας, κατ’ επέκταση προκάλεσε την προσοχή των ΗΠΑ και την μετατόπιση του πλανητικού καταμερισμού ισχύος προς ανατολάς.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Ο αμυντικός προϋπολογισμός για το τρέχον έτος διαμορφώνεται στα 237 δισ. δολάρια. Το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων (μόνιμο και εφεδρικό), στην ειρηνική του σύνθεση ανέρχεται στα 2.690.000 άτομα. Η Κίνα κινείται στην κατεύθυνση υλοποίησης του Σχεδίου «Κίνα 2025». Η αντικατάσταση των πάσης φύσεως εισαγόμενων προϊόντων από τα εγχώριας παραγωγής, και ο εκσυγχρονισμός των ενόπλων δυνάμεων, είναι μερικοί από τους στόχους του φιλόδοξου σχεδίου.

Από τις αρχές του 2010 τονιζόταν η ανάγκη για την ανάπτυξη εγχώριας πολεμικής βιομηχανίας η οποία θα οδηγούσε την χώρα στην απεξάρτηση από τον εξωτερικό παράγοντα (κατά βάση την Ρωσία). Το έτος 2020, τέσσερις βιομηχανικοί κολοσσοί της Κίνας φιγουράρουν στους κύριους κατασκευαστές-εξαγωγείς οπλικών συστημάτων παγκοσμίως. Πρώτη η εταιρεία AVIC με εξαγωγές ύψους 20 δισ. δολαρίων ετησίως, έπεται η NORINCO group με 17,2 δισ. ετησίως, ακολουθεί η CETC με 12,2 δισ., και η CSGC με 4,6 δισ. Η εταιρεία AVIC η οποία -μεταξύ άλλων- κατασκευάζει τα αεροσκάφη της κινεζικής αεροπορίας και, φυσικά, ανέπτυξε και τα μαχητικά νέας γενιάς τύπου J-20 Mighty Dragon & J-31 Gyrfalcon, κατέχει την 6η θέση παγκοσμίως όσον αφορά τις εξαγωγές οπλικών συστημάτων. Η Κίνα συνεργάζεται και συμπαράγει οπλικά συστήματα με χώρες του Τρίτου Κόσμου, όπως για παράδειγμα το μαχητικό FC-1/JF-17 Thunder, με το Πακιστάν.

Η Κίνα επιθυμεί να έχει ολοένα και ενεργότερη εμπλοκή στις αποστολές επιβολής και διατήρησης της ειρήνης, δια τούτο από το 2016 κατασκευάζει στο Τζιμπουτί (πρώην Γαλλική Σομαλία/Djibouti), βάση λογιστικού εφοδιασμού των πλοίων του στόλου της, που θα μετέχουν σε αποστολές ειρηνευτικού περιεχομένου. Ωστόσο, η βάση προορίζεται να χρησιμοποιηθεί και ως ορμητήριο σκαφών τα οποία θα επιβάλλουν την ασφάλεια στη θάλασσα του Άντεν και στον Ινδικό. Στην ίδια θάλασσα, πέραν των ινδικών ναυτικών φιλοδοξιών υπάρχει και η αμερικανική βάση στο νησί Diego Garcia. Η βάση διαθέτει περιμετρική οχύρωση, αποθήκες καυσίμων και πυρομαχικών, υπόστεγα φιλοξενίας UAV’s, ελικοδρόμια και μπορεί να αναπτυχθεί δύναμη επιπέδου ταξιαρχίας. Προφανώς οι κινεζικές φιλοδοξίες επεκτείνονται στην αύξηση της επιρροής στην αφρικανική ήπειρο, πέραν της διοικητικής υποστήριξης του κινεζικού στόλου.

Η Κίνα θεωρεί αναπόσπαστη την πορεία ανόδου της στο παγκόσμιο προσκήνιο με την παράλληλη ανάπτυξη του πολεμικού της ναυτικού και την επαύξηση των ικανοτήτων της στον ναυτικό πόλεμο. Η χρήση του Ινδικού Ωκεανού τον οποίο μονοπωλεί η Ινδία και η διασφάλιση της ναυσιπλοΐας στα στενά Malacca, νότια της Κουάλα Λουμπούρ (Ινδονησιακό Αρχιπέλαγος), προϋποθέτει τη ναυπήγηση πολυάριθμων σκαφών με ικανότητες επιχειρήσεων στις ανοιχτές θάλασσες και πλήρη αεροπορική κάλυψη. Οι τεράστιες ενεργειακές ανάγκες της την υποχρεώνουν να εισάγει πετρέλαιο, το οποίο κατά βάση μεταφέρεται δια θαλάσσης από τις προαναφερόμενες περιοχές. Στο μέλλον ίσως παραστεί αναγκαίο να αναπτύξει σε μόνιμη βάση ναυτική δύναμη, για την αποφυγή πιθανής ενεργειακής «ασφυξίας». Οι χώρες της περιοχής (Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Ινδονησία), διαθέτουν αξιόλογη στρατιωτική δύναμη κάτι το οποίο υπολογίζει το κινεζικό επιτελείο.

Το Κινεζικό Ναυτικό χρησιμοποιεί το αεροπλανοφόρο Liaoning / Type001 (πρώην σοβιετικό Varyag), ενώ τον Απρίλιο του 2017 καθελκύστηκε το δεύτερο αεροπλανοφόρο Shandong συνολικού εκτοπίσματος 70.000 τόνων. Ένα τρίτο αεροπλανοφόρο βρίσκεται στο στάδιο ναυπήγησης, με εκτιμώμενο εκτόπισμα 85.000 τόνους. Το Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει 36 Αντιτορπιλικά, 52 φρεγάτες, 50 κορβέτες, 29 σκάφη ναρκοπολέμου και 74 υποβρύχια. Τα κινεζικά υποβρύχια κλάσης Shang, Yuan και Song δύναται να εξοπλιστούν με πυραύλους κατηγορίας cruise, αυξάνοντας κατακόρυφα τις επιθετικές δυνατότητες του κινεζικού ναυτικού.

Στην περίπτωση των 6 αντιτορπιλικών Type-052C εκτιμάται ότι έχουν τοποθετηθεί οι ναυτικές εκδόσεις του αντιαεροπορικού συστήματος HQ-9, δηλαδή έχουν δυνατότητες αεράμυνας περιοχής που αγγίζει τα 150 χλμ. ενώ οι αναφορές κάνουν λόγο για 48 βλήματα ανά σκάφος. Τα ίδια πλοία φέρουν και αντιπλοϊκούς πυραύλους YJ-62 με εμβέλεια 170 χλμ. Τα βλήματα HQ-9 ενσωματώνουν αντιδορυφορικές ικανότητες, και απειλούν άμεσα τα αμερικανικά συστήματα που υπερίπτανται περιοχών κινεζικού ενδιαφέροντος.

Η αδυναμία ναυπήγησης στόλου εφάμιλλου του αμερικανικού, υποχρέωσε το Πεκίνο να στραφεί στην δημιουργία ενός δικτύου A2/AD (Anti Access/Area Denial) ώστε να κρατήσει όσο το δυνατόν πια μακριά από την Σινική θάλασσα, τις Ομάδες Μάχης των αμερικανικών αεροπλανοφόρων. Ασφαλώς η ισορροπία θα αλλάξει μετά την ολοκλήρωση των φιλόδοξων ναυπηγήσεων εκ μέρους της Κίνας. Η παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή είναι έντονη, και αποσκοπεί στην προστασία των επιτόπιων συμμάχων (Ταϊβάν, Ιαπωνία, Ν. Κορέα), και στην ανάσχεση της κινεζικής εξάπλωσης, περιορίζοντας το ναυτικό της χώρας στα στενά όρια της Κίτρινης θάλασσας. Χρησιμοποιώντας τις εφαρμογές του Δικτυοκεντρικού Πολέμου δημιούργησε ένα δίκτυο βαλλιστικών υποσυστημάτων, το οποίο περιλαμβάνει κέντρα διοικήσεως, δορυφόρους, ραντάρ επιφανείας, UAV’s και εκτοξευτές πυραύλων DF-15/M-9/CSS-6 με εμβέλεια 600 χλμ. (900 χλμ. για την έκδοση DF-15A), και τον πύραυλο DF-21D mod4 με εμβέλεια 1.700 χλμ. Το δίκτυο αναπτύχθηκε κατά μήκος της κινεζικής ακτής. Οι αισθητήρες εγκλωβίζουν στόχους που πλέουν στην Σινική θάλασσα, και μεταβιβάζουν το σύνολο των απαιτούμενων πληροφοριών στους εκτοξευτές των αντιπλοϊκών βλημάτων. Στην διάρκεια της πλοήγησης των βλημάτων προς τα εχθρικά σκάφη εκτελείται ανανέωση πληροφοριών κυρίως από το δίκτυο των δορυφόρων. Στην τερματική φάση, οι πύραυλοι πιθανόν να διανέμουν υποπυρομαχικά ώστε να προκαλούν βλάβη στους αισθητήρες των σκαφών συνοδείας, και στις πίστες των αεροπλανοφόρων. Αυτή είναι η φιλοσοφία χρήσης του δικτύου βαλλιστικών υποσυστημάτων, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την προσέγγιση αμερικανικών σκαφών σε περίπτωση κρίσης με την Ταιβάν.

Η επέκταση των δραστηριοτήτων στο διάστημα, είναι ζωτικής σημασίας αφενός για την ανάδειξη μιας χώρας σε μεγάλη δύναμη, αφετέρου για να υποστηριχθούν αποτελεσματικά τυχόν στρατιωτικές επιχειρήσεις, από απόψεως έγκαιρης και έγκυρης συλλογής πληροφοριών. Μάλιστα, οι ΗΠΑ σύμφωνα με το Δόγμα της Πολυχωρικής Μάχης (Multi Domain Battle), προσδίδουν έμφαση στην χρήση διαστημικών εφαρμογών, οπότε η παραμέληση εκ μέρους της Κίνας θα θεωρείτο εγκληματική αμέλεια. Εξάλλου και ο έλεγχος των δικτυακών πολυσυστημάτων με βαλλιστικούς πυραύλους, ασκείται μέσω δορυφόρων, όπως εύστοχα επισημαίνει ο καθηγητής Κ. Γρίβας. Η Κίνα ανέπτυξε μεταξύ άλλων, τους δορυφόρους Yaogan 30E/F, εκ των οποίων 3 εκτοξευτήκαν στις 20 Μαρτίου. Συνολικώς η Κίνα εκτιμάται ότι διαθέτει 68-70 δορυφόρους στρατιωτικής χρήσης.

Συμπερασματικά, η τεχνολογική και οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, η εξωστρέφεια που επιδεικνύει στον εμπορικό τομέα και η παράλληλη επενδυτική διείσδυση στις χώρες της Δύσης, το μονοπώλιο στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, οι πρωτοβουλίες στην ενεργειακό κλάδο, η αξιοποίηση του υπεδάφους και η ενοποίηση των βιομηχανικών κλάδων με τις αμυντικές βιομηχανίες, καθιστούν την χώρα γεωπολιτικό δρώντα αδιαμφισβήτητης ισχύος και καίριας σημασίας.

Η κρίση του Covid-19 πιθανόν να ανατρέψει τα χρονοδιαγράμματα επίτευξης στόχων των Κινέζων ιθυνόντων. Η ανοδική πορεία της χώρας πιθανόν να επιβραδυνθεί, αλλά δεν θα ματαιωθεί. Οι ΗΠΑ, παρά την υπεροχή τους στον στρατιωτικό τομέα συνειδητοποιούν την υστέρηση σε πολλούς τομείς ζωτικής σημασίας για την ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας. Στη μετά την πανδημία εποχή, το διεθνές περιβάλλον θα είναι ακόμη πιο «ρευστό».

Η Κίνα έσπευσε να κεφαλαιοποιήσει τη συγκεκριμένη περίσταση, παρέχοντας αφειδώς βοήθεια σε χώρες που πλήττονται ανηλεώς από την επέλαση του κορωνοϊού, προβάλλοντας την «ήπια ισχύ» μέσα από την διπλωματία παροχής τεχνογνωσίας και αναλωσίμων για την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου. Σε κάθε περίπτωση η ρευστότητα της κατάστασης δεν επιτρέπει να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την εικόνα του κόσμου μετά την παρέλευση της κρίσης. Η Κίνα, ωστόσο, θέτει τις βάσεις για μια δυναμική πολυεπίπεδη παρουσία σε παγκόσμιο επίπεδο, στη «μετα-covid» εποχή.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

ΠΗΓΕΣ:
-Arduino Al, Xue Gong, “Securing the Belt and Road Initiative”, Palgrave Macmillan, 2018
-Bradley Jardine, “China’s Surveillance State Has Eyes on Central Asia”, Foreign Policy, 2019
-Charokopos M. & Athanasios Dagoumas, “State Capitalism in Time: Russian Natural Gas at the Service of Foreign Policy”, Europe-Asia Studies, Routledge Publications, 2018
-Frankopan Peter, “The Silk Roads: a New History of the World”, Vintage Books, 2017
-Fravel, Mastro, Saunders: Is China a superpower? China Power. August 2017.
-Global Fire Power/China 2020.
-Ioanes Ellen: China’s Military Power may surpass the US’s faster than you think, thanks to six shrewd strategies. Businessinsider. August 2019.
-Kakaes Konstantin: The Limits of Chinese Military Power. MIT Technology Review. October 2019.
-Kennedy Paul, “The Rise and Fall of the Great Powers”, Vintage Books, 1987
-Parello-Plesner Jonas, “China’s strong Arm: Protecting Citizens and Assets Abroad”, IISS, 2015
-Stockholm International Peace Research Institute. Global Arms Industry Rankings.
-World Atlas: Countries by Number of Military Satellites
-Γρίβας Κωνσταντίνος: Η Στρατιωτική Άνοδος της Κίνας. Η Γεωπολιτική του Πολέμου στη Μέση Ανατολή.
-Παούνης Νικόλαος, Δικτυοκεντρικός Πόλεμος, ΕΛΙΑΜΕΠ, Κείμενο Εργασίας 95/2018.

Συνέχεια ανάγνωσης

Κίνα

Geopolitical Monitor: China-Philippines Tensions Flare in South China Sea

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

After years of relative calm under the pro-China Duterte regime, tensions are mounting between China and the Philippines over the South China Sea. The shift can be attributed in part to the policies of President Ferdinand Romualdez Marcos Jr., who has adopted a more proactive stance against China’s aggressive maneuvers and gray zone tactics in and around Philippines waters. The pivot has brought about a marked warming of US-Philippines relations; for example, the two countries hammered out an agreement to expand US military bases in the Philippines by four in 2023, including in the highly strategic Cagayan province south of Taiwan. Now options like regular US-Philippine joint patrols in the South China Sea are increasingly being considered, suggesting new tactical possibilities for deterrence, but also new ways to trigger unintended escalations.

The Philippines’ South China Sea Transparency Initiative

The perception of worsening China-Philippines tensions could be amplified by the fact that much of these gray zone tactics and interdictions once took place behind the scenes, unnoticed or unremarked on by Manila during the Duterte years. This changed in May 2024 with the launch of a ‘transparency initiative’ by the Marcos administration, which intended to monitor and expose China’s aggressive actions near the Second Thomas Shoal (Ayungin in the Philippines) and elsewhere. As others have pointed out, this is not the first time that the Philippines has tried to name and shame Beijing for its actions in the South China Sea. But the initiative is a clear departure from Manila’s recent passivity, and it lays the diplomatic groundwork for increased support from the United States, Australia, and Japan – all of which fall in the Western camp – if not regional allies in ASEAN.

Manila is launching its own foray in a wider information war with the transparency initiative, evident in a recent incident involving a 60 Minutes crew and other journalists. The crew was invited to observe patrols on a Philippine Coast Guard vessel by the Philippines government, and filmed aggressive ramming maneuvers by the Chinese Coast Guard in the waters near the Sabina Shoal in September. Yet before they had even returned to port, China had already disseminated its own narrative of the clash, identifying the Philippines Coast Guard as the aggressor and the 60 Minutes crew as Western propagandists, complete with pictures.

Where the China narrative may have gone unchallenged before, the transparency initiative offers the possibility of an alternative interpretation; however, this doesn’t mean that Manila’s version is reaching and/or convincing the audiences it wants to target.

China Changes Tack at the Second Thomas Shoal

The transparency initiative has failed to defuse tensions at the Second Thomas Shoal. In fact, research from the Asia Maritime Transparency Initiative illustrates a spike in the presence of Chinese vessels from mid-2023, mainly on the back of increased involvement from the People’s Armed Forces Maritime Militia (PAFMM). The researchers also note that PAFMM, Coast Guard, and PLA Navy vessels have been more likely to employ aggressive tactics (ramming, water cannon, boarding) over this span.

The Second Thomas Shoal is the site of the BRP Sierra Madre, a grounded Philippine Navy ship turned impromptu military outpost and sovereignty marker. Tensions at the shoal revolve around Philippine missions to resupply the BRP Sierra Madre and attempts on the Chinese side to interdict new supplies.

Source: Geopolitical Monitor

Συνέχεια ανάγνωσης

Κίνα

PhilStar Global: Πράκτορας της Κίνας ομολόγησε ότι διενεργούσε κατασκοπεία στις Φιλιππίνες

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Ο Κινέζος κατάσκοπος She Zhijiang, που κρατείται επί του παρόντος στην Ταϊλάνδη αντιτίθεται στον επαναπατρισμό στην Κίνα, ισχυρίστηκε σε ένα ντοκιμαντέρ του Al Jazeera ότι ξεκίνησε το κατασκοπευτικό έργο του στις Φιλιππίνες το 2016 ενώ απέφευγε τις κινεζικές αρχές που είχαν διατάξει τη σύλληψή του για παράνομο τζόγο.

Είπε ότι ο στρατηλάτης του υποσχέθηκε να κανονίσει την απόσυρση της ποινικής του υπόθεσης εάν αποδεχόταν τις κατηγορίες.

Στο ντοκιμαντέρ, ισχυρίστηκε ότι συνεργάστηκε με την απολυθείσα δήμαρχο της Μπαμπάν Άλις Γκούο για το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της Κίνας, την υπηρεσία μυστικής αστυνομίας του κομμουνιστικού κόμματος.

Ο κατάσκοπος ομολόγησε την ιδιότητά του ανάφερει, ότι “η Κίνα δεν μπορεί να είναι αξιόπιστη. Οι δυο μας αφιερώσαμε κάποτε τη ζωή μας στο υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της Κίνας. Δείτε τι μου συνέβη», είπε.

Ο πρόεδρος της Γερουσίας Francis Escudero είπε ότι εναπόκειται στα Υπουργεία Δικαιοσύνης (DOJ) και Εξωτερικών Υποθέσεων (DFA) να συντονιστούν με τις αρχές της Ταϊλάνδης εάν επιθυμούν να εμβαθύνουν στους ισχυρισμούς που εγείρει ο She κατά της Guo.

Ο Escudero είπε ότι το ντοκιμαντέρ του Al Jazeera με θέμα She θα πρέπει να εξεταστεί από τις αρχές για πιθανή κατάθεση υπόθεσης κατασκοπείας εναντίον της Guo.

Ο πρόεδρος της Γερουσίας είπε ότι υπάρχει ανάγκη οι κυβερνητικές υπηρεσίες των Φιλιππίνων να συντονιστούν με την Ταϊλάνδη όπου κρατείται για φερόμενο παράνομο διαδικτυακό τζόγο.

«Δεν μπορώ να πω αν το ντοκιμαντέρ έχει εμπιστοσύνη. Το πρόβλημα είναι ότι η μαρτυρία του που δόθηκε στην Ταϊλάνδη μπορεί να μην χρησιμοποιηθεί στο δικαστήριο επειδή δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει αντιπαράθεση εξέτασης. Αυτό εναπόκειται στους εισαγγελείς του DOJ και του DFA να το καθορίσουν. Είναι μια περίπλοκη διαδικασία», είπε ο Escudero σε συνέντευξη στο dwIZ το Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου.

«Σε κάθε περίπτωση, το περιστατικό θα μπορούσε να εμπίπτει στις διατάξεις της κατασκοπείας, η οποία είναι κατασκοπεία για μια χώρα ακόμη και χωρίς πόλεμο», πρόσθεσε.

Ο Εσκουντέρο επαίνεσε την έρευνα του Κογκρέσου σχετικά με την Γκούο επειδή χρησιμοποίησε τη δημοσιότητα για τη διάδοση των παράνομων τυχερών παιχνιδιών καθώς και στη συμπαιγνία μεταξύ διεθνών εγκληματικών συνδικάτων και αξιωματούχων της τοπικής κυβέρνησης.

Από την πλευρά του, ο ηγέτης της μειονότητας της Γερουσίας Ακουιλίνο Πιμεντέλ Γ’ είπε, ότι το ντοκιμαντέρ μεταδόθηκε από ένα νόμιμο πρακτορείο ειδήσεων, προειδοποιώντας ότι μπορεί μην τεθεί υπόψιν η μαρτυρία ενός κρατούμενου.

«Ας μην πιστεύουμε εύκολα τα λόγια ενός κρατούμενου. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που ασκούν πίεση σε έναν κρατούμενο μάρτυρα», είπε ο Πίμεντελ σε ξεχωριστή συνέντευξη στο dwIZ.

Εν τω μεταξύ, ο πρώην γερουσιαστής Πινγκ Λάκσον επαίνεσε την τετραμελή επιτροπή της Βουλής που αντιμετώπισε την Γκούο με το ντοκιμαντέρ και την κατηγόρησε για τους υποτιθέμενους δεσμούς της με το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινδία

Asian Lite: Σημαντικό οικονομικό κόστος για το Πακιστάν οι επιθέσεις σε Κινέζους υπηκόους

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Το Πεκίνο εκφράζει ολοένα και περισσότερο την απογοήτευσή του για την αποτυχία του Ισλαμαμπάντ να αντιμετωπίσει τις οικονομικές προκλήσεις και τις προκλήσεις ασφαλείας

Οι σχέσεις Κίνας-Πακιστάν έχουν μια πτωτική πορεία εν μέσω αυξανόμενων διαφορών για πολλά διμερή ζητήματα. Το Πεκίνο γίνεται ανυπόμονο για την αποτυχία του Ισλαμαμπάντ να αποπληρώσει τα χρέη και να παρέχει επαρκή ασφάλεια στους Κινέζους υπηκόους στο Πακιστάν. Παρά την εξωτερική χρηματοδότηση από παγκόσμιους θεσμούς και την οικονομική στήριξη της Κίνας, το Πακιστάν δεν κατάφερε να σταθεροποιήσει την οικονομία. Κατά συνέπεια, ο Οικονομικός Διάδρομος της Κίνας-Πακιστάν (CPEC) επιβραδύνεται εν μέσω αναφορών για πολλά έργα που αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις ή πιθανές διακοπές λειτουργίας. Ενώ το Πεκίνο προσπαθεί με κάποιο τρόπο να σώσει το CPEC και άλλα έργα, το Ισλαμαμπάντ ενδιαφέρεται περισσότερο για τη διμερή συνεργασία στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, κυρίως κατά της Ινδίας.

Σύμφωνα με αναφορές, το Πακιστάν πιέζει την Κίνα να πραγματοποιήσει ασκήσεις κατά της τρομοκρατίας σε περιοχές κατά μήκος των συνόρων Ινδίας-Πακιστάν. Η Κίνα φέρεται να έχει δείξει απροθυμία στην πρόταση του Πακιστάν, η οποία μπορεί να προκαλέσει άσκοπα εντάσεις με την Ινδία. Αυτό δείχνει ότι το Ισλαμαμπάντ δεν ενδιαφέρεται σοβαρά για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της ασφάλειας των Κινέζων πολιτών στο Πακιστάν, αλλά θέλει να χρησιμοποιήσει διμερείς και πολυμερείς στρατιωτικές ασκήσεις για να προκαλέσει την Ινδία και να κρύψει τις αντιτρομοκρατικές αποτυχίες του.

Από την έναρξη της νέας στρατιωτικής επιχείρησης, Azm-i-Istehkam (Αποφασιστικότητα για σταθερότητα), στις 22 Ιουνίου, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Πακιστάν έχουν αυξηθεί σημαντικά. Σύμφωνα με έκθεση του Πακιστανικού Ινστιτούτου Μελετών Συγκρούσεων και Ασφάλειας (PICSS), τουλάχιστον 254 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 92 πολίτες και 54 μέλη του προσωπικού ασφαλείας, σκοτώθηκαν σε επιθέσεις μαχητών και βομβαρδισμούς τον Αύγουστο, καθιστώντας τον τον πιο θανατηφόρο μήνα για το Πακιστάν τα τελευταία έξι χρόνια. Πιο ανησυχητικό είναι ότι η πλειονότητα αυτών των επιθέσεων σημειώθηκαν στο Βελουχιστάν και στο Χάιμπερ Παχτούνχβα, περιοχές που φιλοξενούν πολλά έργα που χρηματοδοτούνται από την Κίνα. Το Βελουχιστάν σημείωσε απότομη αύξηση της βίας, με τουλάχιστον 125 νεκρούς, μεταξύ των οποίων 80 πολίτες, 22 μέλη του προσωπικού ασφαλείας και 23 μαχητές. Τα τελευταία χρόνια, Κινέζοι υπήκοοι έχουν γίνει συχνά στόχοι φονικών επιθέσεων σε αυτές τις επαρχίες. Στις 26 Μαρτίου, μια βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στοίχισε τη ζωή σε πέντε Κινέζους μηχανικούς που εργάζονταν στο έργο του φράγματος Dasu στην περιοχή Shangla, στην επαρχία Khyber Pakhtunkhwa.

Έκρηξη λεωφορείου Dasu

Επιπλέον, μόλις μια εβδομάδα πριν από την επίθεση αυτοκτονίας, οι αντάρτες των Μπαλόχ στόχευσαν κινεζικά συμφέροντα εισβάλλοντας στο συγκρότημα Gwadar Port Authority (GPA) και στη ναυτική βάση Turbat κοντά στο λιμάνι Gwadar που διοικείται από την Κίνα, το οποίο είναι βασικό συστατικό του CPEC, στην επαρχία Βελουχιστάν. Αυτά τα περιστατικά ανανέωσαν τις σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια του κινεζικού προσωπικού και έργων στο Πακιστάν. Μόλις δύο ημέρες μετά τη βομβιστική επίθεση στο Dasu, μια κινεζική εταιρεία ανέστειλε τα έργα πολιτικού έργου στο Tarbela 5th Extension Hydropower Project και απέλυσε περισσότερους από 2.000 εργαζομένους για «λόγους ασφαλείας». Το 2021, οι πακιστανικές αρχές είχαν αναθέσει σύμβαση 355 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ στην Power Construction Corporation of China Ltd για έργα. Το φράγμα Tarbela των 1.530 MW είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει την παραγωγή ενέργειας πριν από το 2026.

Οι επιθέσεις σε Κινέζους υπηκόους έχουν σημαντικό οικονομικό κόστος για το Πακιστάν, το οποίο ήδη αντιμετωπίζει μια σοβαρή οικονομική κρίση. Το Πεκίνο εκφράζει όλο και πιο έντονα την απογοήτευσή του για την αποτυχία του Ισλαμαμπάντ να αντιμετωπίσει τις οικονομικές προκλήσεις και τις προκλήσεις ασφάλειας. Τον Ιούνιο, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping προειδοποίησε τον Πακιστανό πρωθυπουργό Shehbaz Sharif ότι ενώ η Κίνα ήταν ανοιχτή στην επέκταση και την αναβάθμιση των οικονομικών δεσμών, το Ισλαμαμπάντ έπρεπε πρώτα να δημιουργήσει ένα «ασφαλές, σταθερό και προβλέψιμο» επιχειρηματικό περιβάλλον για τις κινεζικές εταιρείες και το προσωπικό.

Ομοίως, ο Liu Jianchao, Υπουργός του Τμήματος Διεθνών Συνδέσμων του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας – υπεύθυνος για τη διαχείριση των σχέσεων της Κίνας με πολιτικούς οργανισμούς παγκοσμίως – τόνισε το «έλλειμμα εσωτερικής ασφάλειας» του Πακιστάν ως σημαντικό παράγοντα που διαβρώνει την εμπιστοσύνη των Κινέζων επενδυτών. Δήλωσε ότι «οι απειλές για την ασφάλεια είναι οι κύριοι κίνδυνοι για τη συνεργασία της CPEC». Ο Λιου επεσήμανε επίσης τη συνεχιζόμενη πολιτική αστάθεια του Πακιστάν ως βασικό λόγο για τις οικονομικές του αποτυχίες, προτρέποντας τους Πακιστανούς πολιτικούς να ενωθούν και να αντιμετωπίσουν τις περίπλοκες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα.

Shehbaz Sharif και Xi Jinping

Ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, Shehbaz Sharif, επισκέφθηκε την Κίνα από τις 4-8 Ιουνίου με μια μεγάλη υπουργική αντιπροσωπεία, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του πακιστανικού στρατού, στρατηγό Syed Asim Munir, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αναζωογονήσει τους διμερείς δεσμούς με τον σύμμαχό τους «παντός καιρού». Ήταν η πρώτη εκτεταμένη επίσκεψη του Σαρίφ στην Κίνα αφότου έγινε πρωθυπουργός τον Μάρτιο. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, ο Σαρίφ φέρεται να αναζήτησε νέα δάνεια από το Πεκίνο και ζήτησε περισσότερο χρόνο για την αποπληρωμή των εκκρεμών χρεών. Ωστόσο, δεν πήρε τίποτα ουσιαστικό σε αντάλλαγμα πέρα ​​από ελάχιστα Μνημόνια Συνεννόησης και πολλές προειδοποιήσεις από την κινεζική πλευρά. Τον Αύγουστο, ο Σαρίφ είχε γράψει μια επιστολή στην κινεζική κυβέρνηση ζητώντας επαναπρογραμματισμό του χρέους για το Πακιστάν σε μια προφανή προσπάθεια να εξασφαλίσει την έγκριση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για οικονομική διάσωση 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι τον επόμενο μήνα.

Η Κίνα ανησυχεί όλο και περισσότερο για τις χρηματοοικονομικές επενδύσεις της στο Πακιστάν, φοβούμενη ότι ενδέχεται να μην αποφέρουν θετικές αποδόσεις στο μέλλον. Συγκεκριμένα, το ένα τρίτο του συνολικού εξωτερικού χρέους του Πακιστάν οφείλεται στην Κίνα. Ωστόσο, το Ισλαμαμπάντ φαίνεται πιο επικεντρωμένο στη χρήση πολυμερών και περιφερειακών πλατφορμών όπως τα Ηνωμένα Έθνη ή ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) για να στοχεύσει την Ινδία. Το Πεκίνο απογοητεύεται με τις προσπάθειες του Πακιστάν να το χρησιμοποιήσει ως εργαλείο για την προώθηση της αντι-ινδικής ατζέντας του. Αντί να αντιμετωπίσει τις εικαζόμενες διασυνοριακές τρομοκρατικές επιθέσεις από το Αφγανιστάν και το Ιράν, ο στρατός του Πακιστάν θέλει να διεξάγει περισσότερες αντιτρομοκρατικές ασκήσεις με την Κίνα σε περιοχές κοντά στα σύνορα με την Ινδία. Οι αναφορές αναφέρουν ότι οι αντάρτες Μπαλόχ και οι Τεχρίκ-ι-Ταλιμπάν βρίσκονται πίσω από πολλές επιθέσεις που στοχεύουν Κινέζους υπηκόους στο Πακιστάν, με ομάδες να έχουν αναφερθεί παρουσία στους δυτικούς γείτονες του Πακιστάν. Ωστόσο, ο στρατός του Πακιστάν εξακολουθεί να διστάζει να πραγματοποιήσει κοινές αντιτρομοκρατικές ασκήσεις με την Κίνα είτε στο Μπαλουχιστάν είτε στο Khyber Pakhtunkhwa, δείχνοντας τη διπροσωπία του Πακιστάν όσον αφορά την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

Παρά τις ψευδείς διαβεβαιώσεις του Πακιστάν για ενίσχυση της ασφάλειας κατόπιν επανειλημμένου αιτήματος της Κίνας, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας αντιτρομοκρατικής επιχείρησης, η κατάσταση συνεχίζει να επιδεινώνεται, με αυξανόμενες αναταραχές και βία που στοχεύουν βασικά κινεζικά έργα στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Belt and Road. Η συνεχιζόμενη αστάθεια παρουσιάζει άνευ προηγουμένου προκλήσεις για το λιμάνι του Γκουαντάρ, το CPEC και την «παντός καιρού» συνεργασία της Κίνας με το Πακιστάν. Τελικά, η ευθύνη για αυτές τις οπισθοδρομήσεις βαρύνει την ανικανότητα, τη διττή συμπεριφορά του Πακιστάν και τις συνεχείς προσπάθειές του να χρησιμοποιήσει τη σχέση του με την Κίνα εναντίον της Ινδίας.

 

ΠΗΓΗ: Asian Lite

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή