Σάββας Καλεντερίδης
Από τη στήλη αυτή της εφημερίδας μας έχουμε υποστηρίξει ότι το εγχείρημα της Ε.Ε. είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο φιλόδοξα εγχειρήματα ειρήνης και συνεργασίας κρατών και εθνών στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι στα σημερινά σύνορα μεταξύ Γερμανίας – Ολλανδίας – Βελγίου – Γαλλίας έχουν χυθεί ποταμοί αίματος σε πολεμικές συγκρούσεις που ξεσπούσαν περίπου ανά εικοσαετία επί δυο αιώνες, ενώ μετά την ίδρυση της Ενωσης Ανθρακα και Χάλυβα – ΕΟΚ – Ε.Ε. δεν έχει πέσει ούτε μία σφαίρα, δεν έχει χυθεί ούτε μία σταγόνα αίμα.

Αποφεύγοντας την αναφορά στα άλλα θετικά, εν όψει των ευρωεκλογών, είναι χρήσιμο και παραγωγικό να αναφερθούμε στις αρνητικές πτυχές και στα χαρακτηριστικά της Ε.Ε., που επηρεάζουν τα κράτη-μέλη και τις κοινωνίες και θέτουν σε κίνδυνο το πιο φιλόδοξο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό εγχείρημα της Ιστορίας.

Τα θεμέλια της σημερινής μορφής της Ε.Ε. τέθηκαν με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ (1992), την τρίτη κατά σειρά θεμελιώδη συνθήκη με την οποία ολοκληρώθηκε η Ευρωπαϊκή Ενωση ως σύγχρονος θεσμός, μετά τη Συνθήκη της Ρώμης (1957) και την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986).

Με τη Συνθήκη του Μάαστριχ, την οποία υπέγραψε ο σημερινός πρωθυπουργός ως υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, θεσμοθετήθηκαν οι όροι και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες θα οικοδομούνταν οι τρεις πυλώνες του νέου οικοδομήματος, της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης, της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας και της συνεργασίας στους τομείς της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων, ενώ διατηρούνταν το «ισότιμον» των κρατών-μελών, ανεξαρτήτως μεγέθους.

Αν κάποιος θέλει να εντοπίσει τις αιτίες για τα σημερινά καλά και κακά της Ε.Ε., θα πρέπει να τις αναζητήσει στις δομικές αδυναμίες ή στις λανθασμένες προβλέψεις της συγκεκριμένης συνθήκης. Οσον αφορά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν κυρίως οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, μετά την υιοθέτηση του ευρώ, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτά οφείλονται στα «Κριτήρια Σύγκλισης» που προέβλεπε η Συνθήκη του Μάαστριχτ και στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκαν τα πολιτικά και οικονομικά πράγματα κυρίως οι χώρες του Νότου, που εδώ και μια τετραετία σπαράσσονται από τεράστια οικονομικά προβλήματα.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αν και γνώριζε από το 1992 ότι για να μπορέσει να υιοθετήσει το κοινό νόμισμα και να σταθεί όρθια στο νέο περιβάλλον της ευρωζώνης θα έπρεπε να προσαρμοστεί σε δύο βασικά ζητούμενα, που ήταν το δημόσιο χρέος να είναι μικρότερο από το 60% και τα ελλείμματα του Προϋπολογισμού μικρότερα από 3% του ΑΕΠ, οι ελληνικές κυβερνήσεις έκαναν ό,τι ακριβώς έπρεπε για να οδηγηθεί η χώρα στα βράχια.

Φυσικά, θα πρέπει να επισημάνουμε και το γεγονός ότι η Ελλάδα, από το 1981 και εντεύθεν, κάνοντας κατά κανόνα ατυχέστατες (sic) επιλογές σε επίπεδο επιτρόπων, στελεχών της Ε.Ε. και ευρωβουλευτών, ήταν κατά βάση απούσα από τα κέντρα αποφάσεων της ΕΟΚ – Ε.Ε., απούσα από τις κρίσιμες αποφάσεις και φυσικά απούσα και από τις διεργασίες συγγραφής των άρθρων της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Αλλωστε, αν είναι ορθά όσα ισχυρίζεται έμπειρος διπλωματικός συντάκτης, σχεδόν ποτέ η Ελλάδα δεν συμμετείχε ενεργώς στις διαδικασίες συγγραφής των άρθρων διεθνών συνθηκών που την αφορούσαν. Απλά υπέγραφε!

Για τους παραπάνω λόγους, αλλά και για μια σειρά άλλους που παραλείπονται στο παρόν άρθρο, είναι πλέον προφανές ότι η Ε.Ε. πρέπει να αλλάξει, αν θέλει να συνεχίσει να υπάρχει και να μακροημερεύσει. Γι’ αυτό οι ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014 είναι ούτως ή άλλως κρίσιμες για την ίδια την Ε.Ε. και πολλαπλώς κρίσιμες για την πατρίδα μας.

Πολλοί από εκείνους που μέχρι τώρα και επί δεκαετίες στήριζαν το ευρωπαϊκό όραμα στην Ελλάδα σταδιακά χάνουν την πίστη τους και γίνονται αυτό που λέμε ευρωσκεπτικιστές, αφού βλέπουν το όραμά τους να μετατρέπεται σε εφιάλτη. Αυτήν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό της χώρας αλλά και στις Βρυξέλλες, όπως συνάγεται από τις μέχρι τώρα κινήσεις τους, αδυνατούν να διαχειριστούν τα πολιτικά κόμματα της χώρας μας.

Παρότι η σταυροδοσία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ακυρώνεται και αυτό στην πράξη από τον αχαρακτήριστο τρόπο με τον οποίο γίνεται η επιλογή των υποψήφιων ευρωβουλευτών.

Μια απλή μελέτη των βιογραφικών των ανθρώπων που έχουν επιλεγεί για να συμμετέχουν ως υποψήφιοι στις ευρωεκλογές πείθει ακόμα και τον πιο καλόπιστο ότι και πάλι η εκπροσώπησή μας σε γενικές γραμμές θα είναι κατώτερη των εξαιρετικά κρίσιμων περιστάσεων.

Από την άλλη πλευρά, η ποιότητα του πολιτικού λόγου που εκφέρεται από κόμματα και υποψηφίους, με αφορμή τις ευρωεκλογές, επιτείνει τους φόβους για την κατρακύλα της χώρας και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Και όλα αυτά σε μια περίοδο που Ελλάδα και Ευρώπη χρειάζονται μεγάλους άνδρες και πολιτικούς, με εθνικό και ευρωπαϊκό όραμα, οι οποίοι θα βοηθήσουν την πατρίδα μας να ξανασταθεί στα πόδια της και να ανακτήσει το «ισότιμον» στην Ε.Ε.
 κυριακάτικη δημοκρατία