Διαβάζουμε στην Αυγή
Οι δύο όψεις του βιασμού
Της Όλγας Στέφου
Δύο ξεχωριστές περιπτώσεις βιασμού απασχολούν τις τελευταίες μέρες, η πρόσφατη της Πάρου κι εκείνη η “ξεχασμένη” της Αμαρύνθου. Εκ πρώτης όψεως μιλάμε για δύο ξέχωρα περιστατικά: στην Πάρο μετανάστης από το Πακιστάν βιάζει και κακοποιεί άγρια ανήλικη. Στην περίπτωση της Αμαρύνθου ανήλικοι μαθητές βιάζουν συμμαθήτριά τους.
Στην πρώτη περίπτωση δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για αυτό που λέμε “τεκμήριο της αθωότητας”. Ο δράστης ομολόγησε και παροφυλακίστηκε άμεσα. Στην περίπτωση της Αμαρύνθου παρόλο που υπήρχε οπτικό υλικό, παρόλο που υπήρχε η κατάθεση του θύματος και παρόλο που περίπου 25 μαθητές υπήρξαν μάρτυρες του περιστατικού, τελικά κανένας δεν τιμωρήθηκε.
Η μοναδική κοινή συνισταμένη στις δύο περιπτώσεις πέρα από το προφανές του εγκλήματος, είναι πως οι πρωταγωνιστές είναι μετανάστες και αυτή τους η “ιδιότητα” επηρέασε την υπόθεσή τους.

Αμάρυνθος: Από θύμα θύτης
Το 2006 σε μία ήρεμη κωμόπολη της Εύβοιας καταγγέλθηκε ένα φρικτό έγκλημα από μία νεαρή μαθήτρια, μετανάστρια από τη Βουλγαρία που έμενε εκεί με τη μητέρα της. Η καταγγέλλουσα δήλωσε τον βιασμό της από τέσσερις συμμαθητές της (γόνους “καλών” οικογενειών της περιοχής), καθώς επίσης και τη συνεργία δύο συμμαθητριών της που τραβούσαν σε βίντεο την πράξη.
“Με ανέβασαν στον νιπτήρα. Μου κράτησαν τα χέρια και τα πόδια και ο Κ. με βίασε μέχρι που εκσπερμάτωσε. Όλοι μαζί χοροπηδούσαν σαν νικητές.” δήλωνε στην κατάθεσή της.
Με τη δημοσιοποίηση της καταγγελίας αρχικά το Συμβούλιο Καθηγητών του σχολείου “μοίρασε” πενθήμερες αποβολές τόσο στο θύμα όσο και στους υπόλοιπους μαθητές. Οι μαθητές αντιδρώντας έριξαν την ευθύνη στην 15χρονη μετανάστρια λέγοντας πως “αυτή τους προκάλεσε- υπήρχε σεξουαλική επαφή αλλά συναινετική.” Βέβαια αυτοί οι ισχυρισμοί κάπου χώλαιναν καθώς υπήρχε το βίντεο αλλά και επειδή το “άλλοθι” στην πορεία άρχισε να αλλάζει σε “έθιγε τον αντρισμό μας”…
Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήραν τα κανάλια. Επί μέρες ολόκληρες τα δελτία ειδήσεων και ορισμένες εφημερίδεςπαρουσίαζαν εμμέσως αυτό που δεν μπορούσαν να πουν ευθέως, ότι δηλαδή η νεαρή μαθήτρια έλεγε ψέματα.
Η επιχειρηματολογία είχε πολλά σκέλη και ενισχύθηκε από μια πρωτοφανή συσπείρωση των μαθητών εναντίον της καταγγέλλουσας. “Αν ξαναγυρίσει στο σχολείο δε θα της μιλάει κανένας, θα την έχουμε στην απομόνωση. Θα έπρεπε να την λιντσάρουμε” δήλωναν τότε οι συμμαθήτριές της. “Και να έγινε βιασμός παιδιά είναι και θα ξεχάσουν” έλεγαν κάτοικοι.
Από το επιχείρημα της προκλητικής μαθήτριας πέρασαν μοιραία στο επιχείρημα της προκλητικής μητέρας με την “άσωτη” ζωή της γυναίκας μετανάστριας. Η κοινή γνώμη είχε ήδη διαμορφωθεί.
Γυναικείες οργανώσεις που πραγματοποίησαν διαμαρτυρίες στην Αμάρυνθο είδαν τα μέλη τους να ξυλοκοπούνται άγρια από κατοίκους του χωριού. Όταν ήρθε η ώρα της δίκης το κλίμα ήταν ήδη ενάντια στην 15χρονη μετανάστρια.
Tέσσερα χρόνια μετά εκδικάστηκε η υπόθεση, οι συμμετέχοντες αθωώθηκαν όλοι και σαν να μην έφτανε αυτό η 19χρονη πλέον (που φυσικά ενδιάμεσα είχε μετακομίσει με την μητέρα της στην Αθήνα) παραπέμφθηκε για ψευδορκία, ψευδή καταμήνυση, παραπλάνηση σε ψευδορκία και συκοφαντική δυσφήμηση.

Πάρος: Βιαστής-μετανάστης
Σχεδόν δέκα μέρες τώρα παρακολουθούμε καρέ-καρέ μια υπόθεση βιασμού στην πραγματικότητα σχεδόν “τυπική”. Το αποτρόπαιο έγκλημα με θύμα -και σε αυτήν την περίπτωση- μια 15χρονη κοπέλα είχε όλα τα χαρακτηριστικά που συναντάει κανείς σε ιατροδικαστικές εξετάσεις τέτοιων υποθέσεων: βία, κακοποίηση, ξυλοδαρμό, διείσδυση.
Είναι ακριβώς η ίδια περίπτωση που έχει καταγγελθεί εκατοντάδες φορές στα χρονικά της ελληνικής δικαιοσύνης χωρίς ωστόσο να υπάρξει καταδίκη. Έχει πολλά κοινά σημεία και με την καταγγελία που έγινε στην Αμάρυνθο. Στην Πάρο το θύμα ήταν μια νεαρή Ελληνίδα και ο θύτης ένας νεαρός μετανάστης από το Πακιστάν.
Αυτές τις μέρες στην πλειοψηφία τους τα ΜΜΕ “κανιβαλίζουν” με τρόπο που “κακοποιεί” ακόμα περισσότερο το θύμα. Η συνεχής αναμετάδοση του περιστατικού, η κοινοποίηση της πράξης εμπλουτισμένης με όλες τις λεπτομέρειες, προφανώς παραβιάζει βίαια όλα τα προσωπικά δεδομένα της ανήλικης.
Πολύ περισσότερο, το έγκλημα της Πάρου πυροδότησε έναν κύκλο αντεκδίκησης υπό την ανοχή τμήματος του πολιτικού συστήματος. Αποτέλεσε επιχείρημα για τα πογκρόμ κατά των μεταναστών, έδωσε πάτημα στην ακροδεξιά να δηλώσει “κοντά στις ανάγκες του λαού”, προκάλεσε περιστατικά αντεκδίκησης με θύματα μετανάστες (π.χ. ο άγριος βιασμός και η δολοφονία νεαρού Αφγανού στο Ναύπλιο).
“Ο δράστης να τιμωρηθεί για αυτό που έκανε, να βιάσει μια ανήλικη, και όχι για αυτό που είναι, δηλαδή αλλοδαπός. Το έγκλημα της Πάρου δεν ήταν έγκλημα ενός «ξένου» ενάντια σε μια Ελληνίδα. Ήταν έγκλημα ενός άντρα εναντίον μια γυναίκας.” αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή της η Νεολαία Συνασπισμού.

Σύντομα στοιχεία, αφοπλιστικά
Στο σύνολο του Δυτικού Κόσμου (όπου και η Ελλάδα) μόνο το ένα πέμπτο των περιπτώσεων βιασμού καταγγέλλονται. Ηπλειοψηφία των βιασμών γίνεται ενδοοικογενειακά ή από άτομα του κοντινού περιβάλλοντος (όπως έγινε στην Αμάρυνθο). Πολύ πιο σπάνια ο βιασμός γίνεται από αγνώστους αν και συνήθως αυτός είναι που καταγγέλλεται για ευνόητους λόγους. Φέτος στην Ελλάδα έκλεισε και το Κέντρο Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών λόγω έλλειψης χρημάτων.
Το πρόβλημα της κακοποίησης στην ελληνική κοινωνία δεν ξεκίνησε “μυστηριωδώς” με το κύμα μετανάστευσης. Η σύγκριση των δύο περιστατικών, ωστόσο, μας διδάσκει πόσο “τυφλή” μπορεί να γίνει η δικαιοσύνη, ανάλογα με την περίπτωση. Όσο “αντικειμενική” και η παρουσίαση της πραγματικότητας.
Πηγή: Αυγή

Οι «βιασμοί» της Αμαρύνθου: μύθοι και πραγματικότητα.
Του Παναγιώτη Δημητρά
Η σχεδόν θανατηφόρα επίθεση σε συνδυασμό με βιασμό κατά 15χρονης στην Πάρο στα τέλη Ιουλίου 2012 από (κατά τη φερόμενη ομολογία του) 19χρονο Πακιστανό οδήγησε πολλούς και πολλές στον ακατανόητο συσχετισμό της υπόθεσης αυτής με τον καταγγελθέντα βιασμό 15χρονης Βουλγάρας σε υπό κατάληψη σχολείο στην Αμάρυνθο τον Οκτώβριο 2006 από τέσσερις Έλληνες συμμαθητές της. Ακόμα και σε σοβαρά μέσα επικοινωνίας της αριστεράς δημοσιεύτηκαν κείμενα (που αναδημοσιευτήκαν στο TVXS), τα οποία όμως βασίζονταν σε ανακριβείς πληροφορίες.
Δυστυχώς για αυτά τα μέσα, η υπόθεση αυτή με την οποία, σε αντίθεση με διάφορες οργανώσεις ή ΜΜΕ, ασχολήθηκα από την αρχή μέχρι το τέλος και για την οποία έχω και τα πλήρη πρακτικά 121 σελίδων της δίκης στο Δικαστήριο Ανηλίκων Χαλκίδας (26/11/2009 με 23/3/2010) δεν έχει καθόλου τη μυθοποιημένη διάσταση που της δίνεται είτε συνειδητά είτε από ασυγχώρητη επιπολαιότητα.
«‘Με ανέβασαν στον νιπτήρα. Μου κράτησαν τα χέρια και τα πόδια και ο Κ. με βίασε μέχρι που εκσπερμάτωσε. Όλοι μαζί χοροπηδούσαν σαν νικητές.’ δήλωνε στην κατάθεσή της.» γράφτηκε.
Παρόμοια ή παρεμφερής φράση δεν υπάρχει στα πρακτικά της δίκης η οποία ασχολήθηκε με το αν υπήρχε εξαναγκασμός σε τέσσερις πεολειχίες (από τις οποίες μία με συμμαθητή της με τον οποίο κατέθεσε ότι ήταν ερωτευμένη και πως τον πίεζε να κάνουν σχέση).
«Στην περίπτωση της Αμαρύνθου παρόλο που υπήρχε οπτικό υλικό, παρόλο που υπήρχε η κατάθεση του θύματος και παρόλο που περίπου 25 μαθητές υπήρξαν μάρτυρες του περιστατικού, τελικά κανένας δεν τιμωρήθηκε.» γράφτηκε.
Κατ’ αρχή, οπτικό υλικό δεν υπήρξε. Όσο για τους μαθητές μάρτυρες, το δικαστήριο, άκουσε την καταγγέλλουσα, τη μητέρα της, τους κατηγορούμενους, το διευθυντή του σχολείου αλλά και δέκα συμμαθητές και επτά συμμαθήτριές της κανένας από τους οποίους και καμιά από τις οποίες (πλην της μητέρας της) δεν επιβεβαίωσε τις καταγγελίες για βιασμό: αντίθετα επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς των κατηγορουμένων πως οι σεξουαλικές πράξεις έγιναν τουλάχιστο με τη θέληση της καταγγέλλουσας. Στους μάρτυρες περιλαμβανόταν και ο πρώην φίλος της που κατέθεσε για τις ερωτικές σχέσεις που είχαν.
Παράλληλα, το δικαστήριο διάβασε τις ιατρικές γνωματεύσεις και την ιατροδικαστική εξέταση (της καθηγήτριας Χαράς Σπηλιοπούλου που είχε δημοσιευθεί τότε στην «Ελευθεροτυπία») που επίσης δεν επιβεβαίωναν τα περί βιασμού. Έτσι τελικά αποφάνθηκε πως «αποδείχθηκε ότι στο χώρο των τουαλετών του ισογείου του σχολικού κτηρίου δεν έλαβε χώρα εξαναγκασμός της πολιτικώς ενάγουσας για επιχείρηση ασελγών πράξεων (δηλαδή τεσσάρων πεολειχιών) αλλά με τη θέλησή της η πολιτικώς ενάγουσα προέβη στις πράξεις αυτές».
Η εμπλοκή μου στην υπόθεση ξεκίνησε με το συντονισμό μιας ομάδας στήριξης στην καταγγέλλουσα στην οποία μετείχαν γνωστότατα πολιτικά πρόσωπα (κάποια ήταν τότε βουλευτής και κάποια άλλη είναι σήμερα κυβερνητικό στέλεχος) και δικηγόρος της Βουλγαρικής Πρεσβείας και η οποία τη βοήθησε να βρει σπίτι στην Αθήνα το Νοέμβριο 2006. Τη στήριξη αυτή η καταγγέλλουσα μετά από λίγο απέρριψε επιλέγοντας να καταφύγει στο δημοσιογράφο Νίκο Κακαουνάκη και στο δικηγόροΑλέξη Κούγια, γεγονός που δημιούργησε αρνητικές εντυπώσεις για αυτή και για όσα ισχυριζόταν.
Μετά άρχισε να εκτίθεται δίνοντας συνεντεύξεις. Η ομάδα φυσικά διαλύθηκε. Όσοι και όσες έχουν σήμερα άλλη άποψη για τα γεγονότα όφειλαν να παρακολουθήσουν (με ειδική άδεια που δίνεται) τη δίκη ή να διαβάσουν προσεκτικά τα πρακτικά της ώστε να πεισθούν για τα γεγονότα. Όταν χωρίς καμιά τέτοια ενέργεια και μόνο για να εργαλειοποιήσουν την υπόθεση ισχυρίζονται πως υπήρξε βιασμός, προσβάλλουν την αλήθεια και «βιάζουν» τα αθωωθέντα (τότε) παιδιά.
Τα παιδιά της υπόθεσης (κατηγορούμενα και καταγγέλλουσα) είχαν άλλωστε «βιάσει» τα ΜΜΕ δημοσιοποιώντας λεπτομέρειες από τις καταθέσεις τους με τρόπο που ταυτοποιούνταν όλα τα παιδιά. Το ΕΣΡ, με τη συνδρομή του Συνηγόρου του Παιδιού, τιμώρησε τότε τον Αντέννα, το Mega και τον Άλφα. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ τιμώρησε το Νίκο Ευαγγελάτο.
Ως εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) υπέβαλα μήνυση κατά των τριών καναλιών και των εφημερίδων «Τα Νέα», «Ελευθεροτυπία» και «Πρώτο Θέμα». Η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, παρά την τιμωρία από το ΕΣΡ, δεν τόλμησε να παραπέμψει σε δίκη τα κανάλια. Παρέπεμψε όμως για παραβίαση του νόμου για τα προσωπικά δεδομένα επτά δημοσιογράφους των τριών εφημερίδων, οι οποίοι αθωώθηκαν από το δικαστήριο το Φεβρουάριο 2009.
Στη δίκη ο Συνήγορος του Παιδιού που είχε κληθεί ως μάρτυρας φρόντισε να απουσιάσει, πιθανότατα γιατί δεν ήθελε να εμπλακεί στη δίωξη εφημερίδων με τις οποίες είχε πολύ καλές σχέσεις, σε αντίθεση με την εμπλοκή του στην τιμωρία των καναλιών που σχεδόν ποτέ δεν ασχολούνταν με το έργο του. Στην προδικασία μάλιστα ο Συνήγορος είχε ενόρκως δηλώσει πως ουδέποτε είχε δεχθεί αναφορά από το ΕΠΣΕ για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών από τις εφημερίδες: γι’ αυτό και, μετά από μήνυση του ΕΠΣΕ, είναι σήμερα υπόδικος για ψευδορκία μάρτυρα…
Όταν αγωνίζεσαι με συνέπεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα αναζητείς και υπερασπίζεσαι την αλήθεια ανεξάρτητα από εθνικότητα ή ιδεολογική θέση των εμπλεκόμενων. Τότε κανένας και καμιά δεν μπορεί να σε μεμφθεί για μονομερή υπεράσπιση ατόμων με βάση την εθνική καταγωγή ή για εργαλειοποίηση των δικαιωμάτων…
Ο Παναγιώτης Δημητράς είναι εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ)
http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/oi-biasmoi-tis-amarynthoy-mythoi-kai-pragmatikotita-toy-panagioti-dimitra