Του Νίκου Μελέτη
Με την συμφωνία επί της «ανάγκης» επανασύγκλησης της Διάσκεψης για την Κύπρο εντός του Ιουνίου, χωρίς όμως να καθορισθεί συγκεκριμένη ημερομηνία, αλλά και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι προϋποθέσεις που είχε θέσει ο Νίκος Αναστασιάδης ολοκληρώθηκε το τετράωρο δείπνο που είχαν στην Νέα Υόρκη ο γ.γ. του ΟΗΕ António Guterres με τους Ν. Αναστασιάδη και Μ. Akinci.
Με την συμφωνία επί της «ανάγκης» επανασύγκλησης της Διάσκεψης για την Κύπρο εντός του Ιουνίου, χωρίς όμως να καθορισθεί συγκεκριμένη ημερομηνία, αλλά και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι προϋποθέσεις που είχε θέσει ο Νίκος Αναστασιάδης ολοκληρώθηκε το τετράωρο δείπνο που είχαν στην Νέα Υόρκη ο γ.γ. του ΟΗΕ António Guterres με τους Ν. Αναστασιάδη και Μ. Akinci.
Σύμφωνα πάντως με δήλωση του κ. Guterres ο καθορισμός ημερομηνίας για την Διάσκεψη θα γίνει σε συνεννόηση με τις Εγγυήτριες Δυνάμεις, καθώς φαίνεται ότι και πάλι ο κ. Αναστασιάδης στο δύσκολο αυτό διπλωματικό παιγνίδι επέλεξε να ρίξει το μπαλάκι στην Αθήνα και στον Ν. Κοτζιά.
Η Κοινή Δήλωση η οποία εκδόθηκε μετά την συνάντηση αφήνει πολλά γκρίζα σημεία και δεν περιέχει κανένα απολύτως νέο στοιχείο είτε ουσίας είτε διαδικασίας που θα μπορούσε να δημιουργήσει αχτίδα αισιοδοξίας για Σύγκληση Διάσκεψης που θα έσπαγε το αδιέξοδο και θα οδηγούσε σε συνολική λύση του Κυπριακού. Είναι προφανές ότι και η προχθεσινή συνάντηση στα Ηνωμένα Έθνη εντάσσεται στην προσπάθεια του Ε. Άιντε για την σύγκληση Γενεύης ΙΙ στα «τυφλά» χωρίς να υπάρχουν προϋποθέσεις επιτυχίας ,θέλοντας να εγκλωβίσει την ελληνοκυπριακή πλευρά σε μια διαδικασία μονόδρομο που είτε θα καταλήξει σε οποιαδήποτε Λύση ,είτε θα επισημοποιηθεί το αδιέξοδο.
Τώρα πάντως το σκληρό παιγνίδι θα παιχθεί στην διαμόρφωση του κοινού εγγράφου για το κρίσιμο ζήτημα της Ασφάλειας/Εγγυήσεων, όπου Αθηνά και Λευκωσία θα επιμείνουν ότι πρέπει να υπάρξει σαφής και ρητή δέσμευση για την κατάργηση των Εγγυήσεων και του συγκεκριμένου πλαισίου και χρονοδιαγράμματος για αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων προκειμένου να έχει νόημα η Γενεύη ΙΙ.
Ο ίδιος ο κ. Γκουτερες διάβασε την κοινή δήλωση η οποία αναφέρει τα εξής: «Οι ηγέτες και ο Γενικός Γραμματέας συμφώνησαν για την ανάγκη επανασύγκλησης της διάσκεψης για την Κύπρο τον Ιούνιο». -«Όλοι συμφώνησαν πως το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων είναι ζωτικής σημασίας στις δύο κοινότητες. Η πρόοδος σε αυτό το κεφάλαιο αποτελεί ουσιώδες στοιχείο για την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας και στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων σε σχέση με τη μελλοντική τους ασφάλεια».
«Ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα κ. Έσπεν Μπαρθ Άιντε θα εμπλακεί με όλους τους συμμετέχοντες στην προετοιμασία ενός κοινού εγγράφου που θα καθοδηγεί τις συζητήσεις για την ασφάλεια και της εγγυήσεις στη βάση της έκβασης των συναντήσεων της διάσκεψης για την Κύπρο στη Γενεύη και στο Μοντ Πελεράν». «Οι ηγέτες συμφώνησαν να συνεχίσουν παράλληλα τις διακοινοτικές διαπραγματεύσεις στη Γενεύη για όλα τα άλλα εκκρεμούντα θέματα, αρχής γενομένης από το εδαφικό, το περιουσιακό, τη διακυβέρνηση και την κατανομή εξουσιών».
«Οι ηγέτες και ο Γενικός Γραμματέας συμφώνησαν ότι όλα τα θέματα θα τύχουν αλληλένδετης διαπραγμάτευσης και ότι τίποτε δεν θα συμφωνηθεί αν δεν συμφωνηθούν όλα, όπως αναφέρει η κοινή διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014» Η Κοινή Δήλωση ανοίγει τον δρόμο για την επανασύγκληση της Διάσκεψης στην Γενεύη αλλά δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένη ημερομηνία και επισημαίνει ότι οι ηγέτες αναφέρθηκαν απλώς στην «ανάγκη επανασύγκλησης», που αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνειών τόσο για την δεσμευτικότητα αυτής της αναφοράς όσο και για τους όρους που θα πρέπει να πληρούνται ώστε να επαναληφθεί η Διάσκεψη.
Από τον Νίκο Αναστασιάδη είχε τεθεί ως προϋπόθεση για την σύγκληση της Διάσκεψης αρχικά η «συμφωνία» και κατόπιν η «πρόοδος» στο Κεφάλαιο Ασφάλεια/Εγγυήσεις. Με την Κοινή Δήλωση δεν υπάρχει τέτοια προϋπόθεση πλέον καθώς αναφέρεται απλώς η αυτονόητη δήλωση ότι το Κεφάλαιο αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τις δυο κοινότητες. Η αναφορά σε «πρόοδο στο Κεφάλαιο αυτό» αφορά την επισήμανση ότι είναι «ουσιώδες στοιχείο για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας..» και όχι για την Γενεύη ΙΙ .
Εξάλλου η ανάθεση στον Ε. Άιντε να διαμορφώσει κοινό έγγραφο που θα «καθοδηγεί τις συζητήσεις για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις» μπορεί μεν να προβλέπει την συμφωνία και των Εγγυητριών Δυνάμεων επί του Εγγράφου, αλλά είναι προφανές ότι μπορεί να περιορισθεί σε ένα γενικό κείμενο που θα παραπέμπει όλη την συζήτηση του κρίσιμου αυτού Κεφαλαίου στην Γενεύη όπως είχε γίνει και τον Ιανουάριο με την γνωστή κατάληξη.
Στην Κοινή Δήλωση γίνεται αναφορά σε «αλληλένδετη διαπραγμάτευση όλων των Κεφαλαίων» του Κυπριακού στην Γενεύη ΙΙ και επίσης επισημαίνεται η αρχή ότι «δεν θα συμφωνηθεί τίποτα ,εάν δεν συμφωνηθούν όλα».
Έτσι ικανοποιείται εν μέρει η τελευταία τουρκική θέση ότι δεν πρέπει να γίνουν αποδέκτες οι προϋποθέσεις που είχε θέσει ο Ν. Αναστασιάδης και ότι θα πρέπει όλα τα Κεφάλαια να συζητηθούν αλληλένδετα, συγχρόνως όμως διαμορφώνει το καλάθι του «πάρε δώσε» καθώς αναφέρεται στο «Εδαφικό, Περιουσιακό, Διακυβέρνηση και Κατανομή Εξουσιών», που το παζάρι θα είναι «έδαφος και περιουσίες ,έναντι εξουσιών» ,ενώ αφήνεται να εννοηθεί ότι για τα υπόλοιπα Κεφάλαια ισχύουν οι συγκλίσεις που μέχρι τώρα είχαν επιτευχθεί.
Το γεγονός ότι το «παζάρι» αυτό αφήνεται για την Γενεύη ΙΙ είναι ενδεικτικό της προσπάθειας της Τουρκίας να συνδέσει την όποια ρύθμιση θα μπορούσε να υπάρξει στο Κεφάλαιο Ασφάλειας/Εγγυήσεων με ανταλλάγματα στα Κεφάλαια που αφορούν κρίσιμες εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού.
