Ακολουθήστε μας

Γενικά θέματα

«Ουδέποτε οι Ε/κ θα δεχθούν τη διζωνική»

Δημοσιεύτηκε

στις

Πρόβλεψη του Διευθυντή Πολιτικών Υποθέσεων του Τουρκικού ΥΠΕΞ το 1979

Τα νέα έγγραφα του Φόρεϊν Όφις επιβεβαιώνουν ότι οι κατευθυντήριες γραμμές 1977 και 1979 δεν περιέχουν τη λέξη Διζωνική και πως ήταν τουρκική απαίτηση και ερμηνεία.
ΤΑ ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ Αδυνατούν να επιβεβαιώσουν ότι ο Μακάριος δέχθηκε τη Διζωνική

Η διζωνική ήταν και παραμένει απαίτηση των Τούρκων που ξεκίνησε επίσημα μετά την πρώτη τουρκική εισβολή στο νησί με την πρόταση του Ρ. Ντενκτάς. Μέχρι σήμερα, 35 χρόνια αργότερα, δεν έγινε κατορθωτή η εφαρμογή της, παρόλη την αμέριστη συμπαράσταση που της δόθηκε από μερίδα της πολιτικής ηγεσίας διαχρονικά.

Οι πιο κάτω αναφορές, που εμφανίζονται στα βρετανικά έγγραφα του Φόρεϊν Όφις για το 1979, είναι άκρως ενδιαφέρουσες και επιβεβαιώνουν όχι μόνο τους τουρκικούς στόχους αλλά και τα λάθη της δικής μας πλευράς. Όταν η δική μας πλευρά εν συνεχεία δέχθηκε και υιοθέτησε μιαν άκρως επεκτατική τουρκική αξίωση δύο κρατών. Τα έγγραφα αυτά έρχονται, ίσως, στον καταλληλότερο χρόνο, ειδικά τις μέρες αυτές.

Στις 21 Ιουνίου 1979 – Οι συνομιλίες δεν προχωρούν πέραν του σημείου δύο (πρακτικά 1977), γιατί οι Τουρκοκύπριοι επέμεναν ότι οι Ελληνοκύπριοι, δεχόμενοι τις κατευθυντήριες γραμμές Μακαρίου / Ντενκτάς, πρέπει να δεχθούν επίσης την αρχή της διζωνικότητας και την ανάγκη ασφάλειάς τους, που ισχυρίζονται ότι συμφωνήθηκε σε σχέση με την παράγραφο δύο των κατευθυντήριων γραμμών Μακαρίου / Ντενκτάς.
Οι Τουρκοκύπριοι ισχυρίζονται ότι αμφότερα (διζωνικότητα και ασφάλεια) είχαν συμφωνηθεί το 1977 μεταξύ Μακαρίου και Ντενκτάς αλλά δεν αναφέρθηκαν ονομαστικώς, λόγω πολιτικών δυσκολιών που θα αντιμετώπιζε ο Μακάριος. Οι Τουρκοκύπριοι ζήτησαν από τον Γ.Γ. να το επιβεβαιώσει από τα πρακτικά. Όμως ο Βάλντχαϊμ δεν απάντησε. Ο δε Remy Gorge (πολιτικός σύμβουλος του ειδικού αντιπρόσωπου του Γ.Γ. Reinaldo Galindo Pohl) υπέδειξε ότι τα πρακτικά του 1977 ίσως να μην ήσαν σωστά. Πρόσθεσε ότι ο Ντε Κουεγιάρ, που ήταν παρών, θυμάται πως ο Μακάριος δέχθηκε τη διζωνικότητα με μια κάπως αμφίβολη έκφραση. Ερωτηθείς από αξιωματούχο της βρετανικής Υπ. Αρμοστείας κατά πόσον οι Τουρκοκύπριοι έθεταν τα θέματα αυτά σκόπιμα, ο κ. Gorge απάντησε ναι, το έκαναν σκόπιμα γιατί δεν ήθελαν να συζητήσουν το θέμα των Βαρωσίων.

Στις 25 Ιουνίου 1979 ο Μουνίρ Ερτεγκούν, σύμβουλος του Ντενκτάς για συνταγματικά θέματα, δήλωσε στους Βρετανούς ότι η διζωνικότητα ειναι ζωτικής σημασίας για την πλευρά του. Παραδέχθηκε ότι η λέξη διζωνική ενοχλεί τους Ελληνοκύπριους, όμως η σημασία της είναι πιο σημαντική από τη λέξη. Με ένα διζωνικό σύστημα θα υπάρχουν μόνο δύο περιοχές. Ο Μουνίρ πιστεύει ότι θα είναι αρκετό σ΄ αυτήν τη φάση αν οι Ελληνοκύπριοι το αναγνώριζαν αυτό.

To «ΜΕΜΟΡΑΝΤΟΥΜ» απορρίπτοντας τη ΔΙΖΩΝΙΚΗ
Η διζωνική σημαίνει δύο ξεχωριστά κράτη. Αυτή ήταν η ΕΠΙΣΗΜΗ θέση της Κυπριακής Κυβέρνησης το 1979, μετά και από αμφότερες τις κατευθυντήριες γραμμές του 1977 και 1979… Κατέγραφε μεταξύ άλλων το «Μεμοραντουμ»: «…Η τουρκική πλευρά προσπάθησε να υποστηρίξει (την απαίτηση για διζωνική) δυόμισι χρόνια μετά τις Κατευθυντήριες και δύο χρόνια μετά το θάνατο του Μακαρίου, ισχυριζόμενη ότι υπάρχει “μυστική συμφωνία” που, καθώς ισχυρίζεται, επιτεύχθηκε μεταξύ Προέδρου Μακαρίου και κ. Ντενκτάς, εν τη παρουσία του Δρος Βάλντχαϊμ (όταν ετοιμάστηκαν τα Πρακτικά – 1977). Το ότι δεν έχει βάση τέτοιος ισχυρισμός φαίνεται και από το γεγονός ότι, αν η τουρκική πλευρά είχε τέτοια συμφωνία, θα την παρουσίαζε κατά τη συνάντηση Προέδρου Κυπριανού με τον κ. Ντενκτάς στις 19.5.1979 και πάλι στην παρουσία του Δρος Βάλντχαϊμ…

Η ελληνοκυπριακή πλευρά εν πάση περιπτώσει δέχθηκε να συζητηθεί το θέμα της “διζωνικότητας” και “των Εγγυήσεων για τους Τ/κ”, στα πλαίσια των συνταγματικών και εδαφικών προβλημάτων… Ένας διερωτάται γιατί η τουρκική πλευρά επιμένει a priori στην αποδοχή της “διζωνικότητας” εφόσον η ελληνοκυπριακή πλευρά, με τις εδαφικές προτάσεις στη Βιένη το Μάρτιο/Απρίλιο 1977, συνοδευόμενες με χάρτη, πρότεινε τη δημιουργία μιας ομοσπονδίας από δύο μέρη, την ελληνοκυπριακή περιοχή και την τουρκοκυπριακή περιοχή… Η τουρκική πλευρά ξεκάθαρα δήλωσε στις 20 Ιουνίου 1979 ότι η “διζωνική” δεν σημαίνει δύο περιφέρειες ή δύο περιοχές… αλλά στη βάση της “διζωνικότητας” …οι Τούρκοι επιδιώκουν να υποστηρίξουν τις “προτάσεις” τους του Απρίλιου 1978, που ήσαν για τη δημιουργία δύο ξεχωριστών κρατών – όχι για ομοσπονδία όπως προβλέπεται από τις κατευθυντήριες γραμμές. Ο στόχος των Τούρκων, επιμένοντας στην προϋπόθεσή της, είναι διπλός – να αποφύγουν εφαρμογή των 10 σημείων (πρακτικά 1979) περιλαμβανομένης της δέσμευσης για επανεγκατάσταση στο Βαρώσι και αποφυγή για εδαφικές παραχωρήσεις και έτσι να προχωρήσουν σε νέες συνταγματικές προτάσεις για δημιουργία δύο ξεχωριστών κρατών…».

Τα Η.Ε. προσπαθούν να πουλήσουν τη διζωνική
Στις 9 Ιουλίου 1979, οι Αμερικανοί ενημερώνουν τους Βρετανούς ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ προσπαθούσε να βρεί τρόπο να πουλήσει μια φόρμουλα για διζωνική στους Τούρκους, την οποία θα δεχόντουσαν και οι Ελληνοκύπριοι για να ξανάρχιζαν οι συνομιλίες. Οι προσπάθειες αυτές συνεχίστηκαν μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου όταν οι Τούρκοι δέχθηκαν το εξής λεκτικό σε μεμοράντουμ του Γ.Γ. του ΟΗΕ: «παράγραφος 5β …αμφότερες οι πλευρές επιβεβαίωσαν την υποστήριξή τους σε μια ομόσπονδη λύση στο συνταγματικό και μια διζωνική λύση στο εδαφικό για το κυπριακό πρόβλημα…».
Μετά τη συνάντηση Κυπριανου / Ντενκτάς, 19 Μαΐου 1979 και τα δεύτερα πρακτικά (κατευθυντήριες γραμμές Κυπριανού / Ντενκτάς των 10 σημείων, βασισμένα στα πρώτα μεταξύ Μακαρίου / Ντενκτάς 1977), ξεκίνησαν νέες συνομιλίες στις 15 Ιουνίου. Μετά από τρεις συναντήσεις διεκόπησαν, λόγω αρχικών δυσκολιών για τους Αγνοούμενους και το Βαρώσι, αλλά το κύριο εμπόδιο ήταν η επιμονή των Τουρκοκυπρίων στην αποδοχή εκ μέρους των Ελληνοκυπρίων τής «διζωνικότητας» και ασφάλειας. Ο Ρ. Ντενκτάς έστειλε μακροσκελές υπόμνημα στον Κ. Βάλντχαϊμ, ημερ. 28 Ιουλίου 1979, επικαλούμενος ότι οι Ελληνοκύπριοι και ο Μακάριος είχαν δεχθεί τη διζωνική. Ενωρίτερα η Κυπριακή Υπάτη Αρμοστεία στο Λονδίνο παρέδωσε στο Φόρεϊν Όφις δικό της υπόμνημα ημερ. 18 Ιουλίου, 1979 ως «Μεμοράντουμ», στο οποίο εξηγούσε και απέρριπτε τους τουρκικούς ισχυρισμούς.

Ο Μ. Τριανταφυλλίδης ερμήνευσε πως ο Μακάριος δεν δέχθηκε διζωνική
Μετά το αλαλούμ ερμηνειών που έδωσαν (και δίδουν δυστυχώς) Ελληνοκύπριοι ηγέτες το 1978, στις κατευθυντήριες γραμμές μεταξύ Μακαρίου / Ντενκτάς, 12/2/1977, οι Βρετανοί, οι οποίοι σχολιάζουν την κάθε αναφορά, στις 16 Νοεμβρίου 1978 έγραψαν (από τη Βρετ. Υπ. Αρμοστεία στην Λευκωσία) μεταξύ άλλων τα ακόλουθα σε μιαν αναφορά τους προς το Λονδίνο, και η οποία αναφερόταν σε μια επιστολή του Μιχαλάκη Τριανταφυλλίδη. Ο Τριανταφυλλίδης διαχώριζε τους όρους «δι-περιφερειακή» και «δι-ζωνική» και κατηγορούσε τους Βρετανούς και κάποιους άλλους για παραποίησή τους. Έγραφε ενδεικτικά το έγγραφο:

«Ένα σημείο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στην επιστολή Τριανταφυλλίδη είναι η διαφορά, κατά τον ίδιο, μεταξύ “δι-περιφερειακής”, “δι-ζωνικής” και που εμείς και κάποιοι άλλοι χρησιμοποιούμε σαν να είναι συνώνυμες. Ο Τριανταφυλλίδης ισχυρίζεται ότι οι ελληνοκυπριακές προτάσεις του Απριλίου 1977 μιλούσαν για “δι-περιφερειακή” ομοσπονδία, όπως αυτή καθαρά παρουσιάζεται στο αγγλικό της κείμενο (βλέπε έγγραφο Συμβουλίου Ασφαλείας των Ην. Εθνών S/12323, 30 Απριλίου 1977, Annex E ). Επομένως ήταν λανθασμένος ο ισχυρισμός ότι ο Μακάριος είχε δεχθεί διζωνική διευθέτηση. Ο Τριανταφυλλίδης εμφαντικά τονίζει ότι οι προτάσεις μιλούσαν για “δι-κοινοτική” ή “δι-περιφερειακή” υποδομή δίχως σύνορα και με ελευθερία διακίνησης, εγκατάστασης και ιδιοκτησίας.

Εκείνο που υπογραμμίζει ο Τριανταφυλλίδης είναι ότι σε μια περιοχή δεν καθορίζονται κατ΄ ανάγκη σύνορα, ενώ σε μια ζώνη καθορίζονται. Τόσο οι κατευθυντήριες Μακαρίου / Ντενκτάς όσο και οι ελληνοκυπριακές προτάσεις χρησιμοποίησαν τη λέξη “δι-κοινοτική” και στις προτάσεις τη λέξη “περιφέρεια” . Σε ομιλία του ο Τάσσος Παπαδόπουλος στις 31 Μαρτίου 1977, όταν εισήγαγε τις προτάσεις, μίλησε για “περιφέρεια που εμείς προτείνουμε να είναι κάτω από τουρκοκυπριακή διοίκηση”. Οι τουρκοκυπριακές, όμως, συνταγματικές προτάσεις χρησιμοποίησαν τον όρο δι-ζωνική.

Η Χαραυγή βρήκε ότι η διαφορά στην οποία αναφέρεται ο Τριανταφυλλίδης είναι κάπως σημασιολογική και δεν έχει σχέση τι θα ονομάζονται οι “υπό διοίκηση περιοχές” νοουμένου ότι οι τρεις αρχές διασφαλίζονται και πως ο Μακάριος δεν φοβόταν τον όρο “δι-ζωνική”. Η δε Σημερινή, πήγε πιο πέρα και ισχυρίστηκε ότι η ζώνη έχει ευρύτερη ερμηνεία από την περιοχή, η οποία περιέχει και στοιχεία κυριαρχίας.

Άλλη προέκταση της υπόθεσης δόθηκε από τον Ντενκτάς όταν, μιλώντας στην Ειδική Πολιτική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών, χρησιμοποίησε τον όρο “δι-εθνική” (bi-national)… Όμως ο Ετσεβίτ επανέλαβε, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ρουμανία, ότι η Τουρκία επιμένει σε μια “δι-ζωνική” στην Κύπρο.

Εν πάση περιπτώσει οι Τούρκοι ερμηνεύουν αμφότερες τις λέξεις με την ίδια ερμηνεία. Σύμφωνα με το λεξικό της Οξφόρδης, μια περιοχή “πάνω-κάτω έχει καθορισμένα σύνορα ή χαρακτηριστικά”, αντίθετα με τη ζώνη που “είναι περιοχή καθαρά προσδιορισμένη, με ένα είδος πάνω-κάτω περίφραξης” …Εν όψει όλων αυτών και τις ευαισθησίες εδώ, νομίζουμε ότι αξίζει να παραμείνουμε στο κείμενο των κατευθυντηρίων και να χρησιμοποιούμε τους όρους “δι-κοινοτικό” και “περιοχή κάτω από τη διοίκηση της κάθε κοινότητας”, εφόσον αυτό αποτελεί συμφωνημένο κείμενο και δεν προκαλεί διαφορετικές ερμηνείες από αμφότερες τις πλευρές».

ΚΑΡΑΣΑΠΑΝ
«Έχει δοθεί λύση με την τουρκική επέμβαση»

Εντός του 1978 ο Χριστοφής Οικονομίδης από τη Λευκωσία είχε κυκλοφορήσει, με χάρτη, ένα σχέδιο λύσης του Κυπριακού. Το σχέδιο εκείνο, εκπληκτικά πλησίαζε κατά πολύ το βρετανο/αμερικανικο/καναδικό του 1978 (το οποίο είχε ετοιμαστεί στο Φόρεϊν Όφις σε συνεργασία με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ).

Στις 8 Οκτωβρίου ο κ. Λέιν, της βρετανικής πρεσβείας στην Άγκυρα, γευμάτισε με το νέο Διευθυντή για Πολιτικές Υποθέσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ, Erdinc Karasapan. O κ. Καρασαπάν τού είπε ότι ήδη είχε δοθεί λύση στο Κυπριακό με την τουρκική επέμβαση (οι Έλληνες την αποκαλούν εισβολή, είπε), οι Τ/κ ζούσαν πλέον σε ασφάλεια… «Όταν ρωτήθηκε ο κ. Καρασαπάν για το σχέδιο του κ. Οικονομίδη, απάντησε πως οι ιδέες του ήσαν αφελείς. Οι κοινότητες στην Κύπρο δεν θα ψήφιζαν εναντίον των όσων επιδίωκαν… Υπήρχαν μεγάλες διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. Οι Ελληνοκύπριοι ΟΥΔΕΠΟΤΕ θα συμφωνήσουν σε μια διζωνική διευθέτηση. Ρώτησα αν δεν είχαν στο παρελθόν δεχθεί αυτό (διζωνικότητα), και ο κ. Καρασαπάν αρνήθηκε, και είπε πως εκείνο που συμφώνησαν οι Ελληνοκύπριοι ήταν μόνο στο δι-κοινοτισμό…», σημείωσε ο κ. Λέιν στην έκθεσή του.

«Οι Τ/κ ήθελαν συνομοσπονδία ενώ οι Ε/κ ομοσπονδία»
Στις 27 Νοεμβρίου 1979 η βρετ. Υπ. Αρμοστεία ενημερώνει το Λονδίνο ότι ο ΥΠΕΞ Νίκος Ρολάνδης τούς είπε ότι η δυσκολία για επανέναρξη των συνομιλιών ήταν η τουρκοκυπριακή επιμονή της αποδοχής, εκ μέρους των Ε/κ, των ιδεών της διζωνικότητας. Η δυσκολία ήταν το γεγονός ότι, ο σύμβουλος για συνταγματικά θέματα Σοϊζάλ, είχε δημόσια καθορίσει τη διζωνικότητα, που συνεπαγόταν κάτι σαν διχοτόμηση. Αν οι Ελληνοκύπριοι δεχόντουσαν κάτι τέτοιο προκαταβολικά, θα φαινόταν ότι δέχθηκαν ένα είδος συνομοσπονδίας αντί ομοσπονδίας, με όλα όσα αυτή συνεπάγεται – σύνορα, έλεγχο κτλ. μεταξύ των δύο περιοχών.
Ο Ρολάνδης είπε και στον Βάλντχαϊμ στη Νέα Υόρκη ότι αυτή η κύρια δυσκολία ήταν ότι οι Τ/κ ήθελαν συνομοσπονδία ενώ οι Ε/κ ομοσπονδία. Ο Βάλντχαϊμ τού είπε ότι ήταν, όντως, δύσκολο να ξεχωρίσει ένας πού τελειώνει η ομοσπονδία και από πού αρχίζει η συνομοσπονδία…

ΤΗΣ ΦΑΝΟΥΛΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥ
ΣΗΜΕΡΙΝΗ

Γενικά θέματα

Δυσοίωνα μηνύματα για τη λειψυδρία! Αντιμέτωποι με δυσμενείς καταστάσεις – Συναγερμός για να προστατευθούν ζωές

Η κλιματική αλλαγή καθιστά πιο ακανόνιστο τον κύκλο του νερού, προειδοποίησε ο ΟΗΕ.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Νερό: Έκθεση του ΟΗΕ εκπέμπει SOS για την ξηρασία παγκοσμίως λόγω της κλιματικής αλλαγής αλλά και άλλων σημαντικών παραγόντων. 

Αυτή τη στιγμή 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανεπαρκή πρόσβαση στο νερό τουλάχιστον ένα μήνα το χρόνο και ο αριθμός τους αναμένεται ότι μέχρι το 2050 θα έχει ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια

Οι έντονες ξηρασίες και οι ακραίες πλημμύρες, που όσο περνάει ο καιρός γίνονται και περισσότερες, αποτελούν μια «πρόγευση» των επερχόμενων εξελίξεων, καθώς η κλιματική αλλαγή καθιστά πιο ακανόνιστο τον κύκλο του νερού, προειδοποίησε ο ΟΗΕ.

Τα ποτάμια κατέγραψαν πέρυσι ένα επίπεδο ξηρασίας άνευ προηγουμένου εδώ και 33 χρόνια, σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (ΠΜΟ, WMO, OMM), μια υπηρεσία του ΟΗΕ.

«Στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, το νερό μας δίνει μια πρόγευση των επερχόμενων εξελίξεων», εκφράζει την ανησυχία της σε ανακοίνωση η γενική γραμματέας του ΠΜΟ Σελέστ Σάουλο. «Τα σημάδια συναγερμού πολλαπλασιάζονται: παρακολουθούμε ένα παροξυσμό ακραίων βροχοπτώσεων, πλημμυρών και ξηρασιών, που επιβαρύνουν πολύ τις ζωές, τα οικοσυστήματα και τις οικονομίες», παρατηρεί.

Αντιμέτωποι με δυσμενείς καταστάσεις

Καθώς η χρονιά 2023 ήταν η πιο ζεστή που έχει καταγραφεί ποτέ, οι αυξημένες θερμοκρασίες και η γενικευμένη εξασθένηση των βροχοπτώσεων συνέβαλαν σε παρατεταμένες ξηρασίες.

Οι πλημμύρες ωστόσο πολλαπλασιάστηκαν: τα ακραία υδρολογικά φαινόμενα ευνοήθηκαν όχι μόνο από φυσικούς κλιματικούς παράγοντες, κυρίως τη μετάβαση από τις συνθήκες Λα Νίνια σε ένα επεισόδιο Ελ Νίνιο στα μέσα του 2023, αλλά επίσης από την ανθρώπινης προέλευσης κλιματική αλλαγή, αναφέρει ο ΠΜΟ.

«Η άνοδος της θερμοκρασίας επιτάχυνε τον υδρολογικό κύκλο, ο οποίος έγινε επίσης πιο ακανόνιστος και λιγότερο προβλέψιμος», εξηγεί η Σάουλο.

Οι συνέπειες είναι πολλαπλές: «Μια πιο ζεστή ατμόσφαιρα που μπορεί να περιέχει περισσότερη υγρασία, η άνοδος της θερμοκρασίας του κλίματος αυξάνει τον κίνδυνο ισχυρών βροχοπτώσεων» ενώ «παραλλήλως η επιτάχυνση της εξάτμισης και της ξήρανσης των εδαφών επιδεινώνει τις ξηρασίες».

Κατά συνέπεια, «βρισκόμαστε αντιμέτωποι με όλο και πιο δύσκολες καταστάσεις, όπου το νερό είναι είτε υπερβολικά άφθονο είτε ανεπαρκές».

Αυτή τη στιγμή 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανεπαρκή πρόσβαση στο νερό τουλάχιστον ένα μήνα το χρόνο και ο αριθμός τους αναμένεται ότι μέχρι το 2050 θα έχει ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Η έκθεση δείχνει ότι τα ύδατα περίπου του 50% των ποταμών του πλανήτη ήταν πέρυσι λιγότερα από το κανονικό.

Οι παγετώνες βρίσκονται επίσης στη γραμμή του μετώπου της ανόδου της θερμοκρασίας του κλίματος: σύμφωνα με προκαταρκτικά δεδομένα για την περίοδο από το Σεπτέμβριο 2022 ως τον Αύγουστο 2023, έχασαν πάνω από 600 γιγατόνους νερού, απώλεια που είναι η χειρότερη σε 50 χρόνια παρατηρήσεων.

«Το λιώσιμο των πάγων και των παγετώνων απειλεί τη μακροπρόθεσμη υδροδοτική ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων. Εντούτοις δεν λαμβάνουμε τα επείγοντα μέτρα που επιβάλλονται», κρούει τον κώδωνα του κινδύνου η γενική γραμματέας του ΠΜΟ.

Συναγερμός για να προστατευθούν ζωές

Ο οργανισμός ζητάει να κηρυχθεί από νωρίς συναγερμός για όλους ώστε να προστατευθούν οι ζωές και τα μέσα επιβίωσης που συνδέονται με το νερό και καλεί να βελτιωθούν οι γνώσεις και ο διαμοιρασμός των δεδομένων για τις πηγές νερού.

«Δεν μπορούμε να διαχειριστούμε ένα πρόβλημα, αν δεν μετρήσουμε την έκτασή του», υπογραμμίζει η Σάουλο.

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Γιάννος Χαραλαμπίδης στη Σημερινή: Μήλον της Έριδος η Κύπρος για την ασφάλεια Τουρκίας – Ισραήλ

Τα «Ταϊφούν» περιπολούν για την ασφάλεια του Ισραήλ και αναχαιτίζουν πυραύλους του Ιράν από τον τουρκικό εναέριο χώρο στην περιοχή της Αλεξανδρέττας και στη Συρία, όπου υπάρχουν στόχοι της Χεζμπολάχ

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

ΠΗΓΗ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ

Η Μέση Ανατολή είναι στις φλόγες και, μετά την επίθεση των Ιρανών με βαλλιστικούς πυραύλους σε βάρος του Ισραήλ, ξεκίνησε επίθεση των Ισραηλινών στον Βόρειο Λίβανο, ενώ αναμένονται και τα αντίποινα σε βάρος της Τεχεράνης.

Γράφει ο Γιάννος Χαραλαμπίδης

Τα «Ταϊφούν» περιπολούν για την ασφάλεια του Ισραήλ και αναχαιτίζουν πυραύλους του Ιράν από τον τουρκικό εναέριο χώρο στην περιοχή της Αλεξανδρέττας και στη Συρία, όπου υπάρχουν στόχοι της Χεζμπολάχ

Τουρκία και Ακρωτήρι

Η Τουρκία επιχαίρει από την κατατριβή του Ισραήλ και του Ιράν. Μπορεί μεν ο Ερντογάν να χαρακτηρίζει τον Νετανιάχου ως εγκληματία πολέμου, αλλά συνεργάζεται με τους Βρετανούς και δη με τα μαχητικά «Ταϊφούν», που επιχειρούν από τις Βάσεις Ακρωτηρίου και:

1) Περιπολούν από τον κόλπο της Αλεξανδρέττας εντός του τουρκικού εναέριου χώρου, με την άδεια της Άγκυρας, προς τη Συρία, όπου υπάρχουν στόχοι της Χεζμπολάχ, καθώς και προς το Ιράκ. 2) Συμμετέχουν στις αναχαιτίσεις των ιρανικών πυραύλων και drones στις επιθέσεις, που δέχεται το Ισραήλ από το Ιράν και συλλέγουν πληροφορίες. 3) Καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει για τη συνεργασία των Βάσεων με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις όταν ενεργούν τα «Ταϊφούν» είτε για επιτήρηση είτε για να προστατεύσουν με οποιονδήποτε τρόπο το Ισραήλ. Ή για να στραφούν σε βάρος της Χεζμπολάχ.

Τόσο οι Βάσεις Ακρωτηρίου όσο και του Αγίου Νικολάου είναι στρατηγικής σημασίας, διότι από τις μεν πρώτες, εκτός των άλλων, ενεργούν ακόμη τα θρυλικά κατασκοπευτικά U2 ως συμπληρωματικά των δορυφόρων, στις δε δεύτερες υπάρχει το Έχελον ως κέντρο συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών. Εκ των πραγμάτων, η Κύπρος, λόγω Βάσεων, τελεί υπό καθεστώς απειλής. Χωρίς να διαθέτει αξιόπιστη εναέρια αποτροπή, αφού οι ρωσικοί TOR-M1 και BUK μερικώς μπορούν να επιχειρήσουν. Ακόμη και αν στραφούν για ν’ αποκρούσουν την ιρανική απειλή ή αυτήν της Χεσμπολάχ, δεν θα μπορούν να καλύπτουν την όποια τουρκική επί της οποίας είναι προσαρμοσμένα τα συστήματα αυτά. Λόγω του κενού που υπάρχει στην αεράμυνα είχε κλείσει η αγορά του αντιαεροπορικού συστήματος BARAK με πυραύλους 35, 70 και 150 χιλιομέτρων. Η κυπριακή Κυβέρνηση αγόρασε το BARAK με πυραύλους των 70 χιλιομέτρων. Με τον πόλεμο στη Γάζα και στον Λίβανο, η παράδοση του συστήματος δεν είναι βέβαιο εάν θα καθυστερήσει ή όχι. Ούτως ή άλλως, η Κυπριακή Δημοκρατία μετά την άρση του εμπάργκο στο στρατιωτικό υλικό από τις ΗΠΑ θα ήταν δυνατό να ζητήσει ακόμη και «Πάτριοτ» ή άλλα σχετικά οπλικά συστήματα αεράμυνας από ευρωπαϊκά κράτη. Επί του παρόντος, τόσο η αεράμυνα των Βάσεων όσο και της Κύπρου ολόκληρης στηρίζεται στον πολεμικό στόλο των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, που βρίσκονται στ’ ανοιχτά της Κύπρου. Ως εκ τούτου, θα ήταν μέγα πλήγμα εάν επέτρεπαν ή στη Χεζμπολάχ ή στο Ιράν να κτυπήσει τις Βρετανικές Βάσεις. Εκ των πραγμάτων, η Κύπρος λόγω Βάσεων καλύπτεται, όπως είχαμε ήδη γράψει από την αρχή της κρίσης, κάτω από την Ατσάλινη Αεράμυνα των ΗΠΑ.

Το μήλον της Έριδος

Η Τουρκία δεν είναι άμεσα εμπλεκόμενη στις συγκρούσεις στη Γάζα και στον Λίβανο, όμως υπάρχει μια πολεμική ρητορική που εγείρει το εξής ερώτημα: Μπορεί ή όχι η Τουρκία να κτυπήσει το Ισραήλ, όπως αρχικά απειλούσε ο Τούρκος Πρόεδρος, ο οποίος, όμως, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, εμφανίζεται ως να τελεί υπό την απειλή του «σιωνιστικού επεκτατισμού», όπως ισχυρίζεται;

Σε αυτό το παιχνίδι, η Κύπρος καθίσταται γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό μήλον της Έριδος, αφού:

1) Αποτελεί το νότιο τμήμα της νήσου, τη μοναδική έξοδο, που διαθέτει το Ισραήλ, λόγω της έλλειψης στρατηγικού βάθους, που είναι περικυκλωμένο από τους Άραβες και την Τουρκία. Άρα ο άξονας προς τη Σούδα μέσω Κύπρου είναι ζωτικός χώρος όχι μόνο για το Ισραήλ, αλλά και για τις ΗΠΑ και τους ΝΑΤΟϊκούς συμμάχους τους. Απόδειξη τούτου συνιστά η συγκέντρωση του 6ου στόλου ως αποτέλεσμα της κρίσης στη Μέση Ανατολή.

2) Αποτελεί ασπίδα και εμφανίζεται ως το αβύθιστο για την Τουρκία αεροπλανοφόρο, καθώς και αναπόσπαστο τμήμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».

3) Αποτελεί ασπίδα για την Τουρκία από επιθέσεις που θα ήταν δυνατό να δεχτεί μέσω Κύπρου, εξ ου και η άρνησή της να δεχθεί την παρουσία ελληνικού στρατού και οι διαμαρτυρίες για την όποια στρατιωτική συνεργασία της Κύπρου με το Ισραήλ. Είναι όμως και για το Ισραήλ ασπίδα.

Γιατί;

Διότι, ουδόλως θα ήθελε το Ισραήλ:

Α) Να πέσει η Κύπρος στον πλήρη έλεγχο της Τουρκίας και δη μέσω μιας ομοσπονδιακής ή συνομοσπονδιακής λύσης, με τον πλήρη γεωπολιτικό έλεγχο του νησιού από την Άγκυρα.

Β) Να εγκατασταθούν στην Κύπρο τουρκικά πυραυλικά συστήματα, που θα στοχεύουν το Ισραήλ.

Τα πλεονεκτήματα του Ισραήλ

Το ερώτημα εάν μπορεί να κτυπήσει και να κάνει πόλεμο η Τουρκία με το Ισραήλ απαντάται ως εξής: Η Άγκυρα έχει τη δυνατότητα: 1) Να διενεργήσει επίθεση με την αεροπορία της ή με τη συσσώρευση στόλου. 2) Να κτυπήσει με πυραύλους και δη «Ταϊφούν» με βεληνεκές της τάξης των 600 χιλιομέτρων, όταν αυτά θα είναι επιχειρησιακά διαθέσιμα (αυτά εισήλθαν ήδη σε γραμμή παραγωγής από τον Μάιο του 2023 ).

Όμως η οποιαδήποτε τουρκική επίθεση: Α) Βρίσκεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των ΗΠΑ, που θέτουν υπό την προστασία τους και τον 6ο Στόλο το Ισραήλ, οπότε δεν θα επιτρέψουν στην Τουρκία μια τέτοια δράση. Β) Οτιδήποτε διενεργηθεί από αέρος, είτε είναι από μαχητικά είτε από πυραυλικά συστήματα, θα ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί επιτυχώς από το Ισραήλ είτε με τους arrow και με το “iron dome” είτε με τα πλοία των συμμαχικών δυνάμεων και δη των ΗΠΑ, καθώς και με την ισραηλινή αεροπορία, η οποία υπερτερεί της τουρκικής.

Πύραυλοι και Τεχνητή Νοημοσύνη

Από την άλλη πλευρά το Ισραήλ υπερέχει στην αεροπορία και στα πυραυλικά συστήματα. Στην αεροπορία, εκτός των F-15 και F-16, διαθέτει και τα F-35, οπότε μπορεί να δράσει αναλόγως και με βάθος πυρός. Συν του ότι: i) Τα ισραηλινά F-35 είναι τα μόνα των οποίων οι υπολογιστές και λοιπά συστήματα δεν βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο των ΗΠΑ. ii) Η Τουρκία έχει πρόβλημα με την αεράμυνά της επί του παρόντος. Εξ ου και η αγορά των S-400, χωρίς όμως να παρέχει πλήρη κάλυψη, καθώς και η απόφαση που λήφθηκε στις 6.8.2024 για την κατασκευή του τουρκικού “iron dome”. iii) Το Ισραήλ διαθέτει αριθμό επιθετικών πυραύλων μέσου και μακρούς βεληνεκούς, από τους LORA με βεληνεκές 280 χιλιόμετρα ώς τους Jericho – 3 (Ιεριχώ) με βεληνεκές μεταξύ των 4,800 χλμ και 6,500 χιλιομέτρων. iv) Καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει ότι το Ισραήλ υπερέχει στους τομείς του κυβερνοχώρου και της Τεχνητής Νοημοσύνης (πάσης φύσεως drones).

Ζώνες ασφαλείας και περιφερειακές δυνάμεις

Υπό αυτές τις συνθήκες και λαμβανομένου υπόψη ότι οι δυο χώρες δεν έχουν σύνορα, το πλεονέκτημα ανήκει στο Ισραήλ. Και όχι στην Τουρκία, η οποία στηρίζει τόσο τη Χαμάς όσο και τη Χεζμπολάχ, διότι θέλει την κατατριβή του Ισραήλ. Η Άγκυρα βολεύεται από το οπλοστάσιο και δη τους πυραύλους της Χεζμπολάχ, των οποίων το βεληνεκές καλύπτει και την Κύπρο. Εξ ου και οι απειλές του μ. Χασάν Νασράλα, ότι η Κύπρος ήταν εν δυνάμει στόχος λόγω των στρατιωτικών της σχέσεων με το Ισραήλ. Ήταν μια απειλή «made in Turkey», στη λογική του “proxy war”. Η εξουδετέρωση του οπλοστασίου της Χεσμπολάχ από το Ισραήλ είναι προς όφελος της Κύπρου, αλλά όχι προς όφελος του Ιράν και της Τουρκίας, η οποία δεν θέλει την εδραίωση του Ισραήλ στην περιοχή και την εξάλειψη των τρομοκρατικών απειλών. Δεν θα ήθελε να δει ούτε τον τερματισμό της σύγκρουσης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, διότι η κατατριβή των δυο χωρών, που συνιστούν περιφερειακές δυνάμεις, είναι για ευνόητους λόγους προς όφελος της Άγκυρας, η οποία εδραιώνεται και στην περιοχή της Συρίας, χωρίς ταυτοχρόνως να επιθυμεί τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας στον Βόρειο Λίβανο. Πώς όμως θα ασκήσει κριτική στο Ισραήλ, όταν κατέχει την Κύπρο και όταν έχει ήδη υπό κατοχή τμήμα της Συρίας στη λογική της ζώνης ασφαλείας;

Οι θαλάσσιες οδοί…

Η Τουρκία ελέγχει την περιοχή από τη Μαρμαρίδα ώς την Αλεξανδρέττα στην πρακτική της τουρκικής λίμνης ως τμήμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» με μια σειρά από ναυτικές και αεροπορικές Βάσεις στα παράλιά της (Ντάλαμα, Μερσίνα, Άδανα, κ.λπ) και την Κύπρο ως αβύθιστο αεροπλανοφόρο. Η Καρπασία και η Αμμόχωστος έχουν ιδιαίτερη σημασία για τις θαλάσσιες οδούς και δη εκείνες προς την Αλεξανδρέττα, που προτού καταλήξουν εκεί αποκλίνουν προς Ισραήλ, Λίβανο και Συρία. Η Τουρκία θα ήθελε να έχει πρόσβαση στη θάλασσα και μέσω Συρίας, ενώ, ταυτοχρόνως, ουδόλως θα επιθυμούσε τη ζώνη ασφαλείας του Ισραήλ, διότι διευρύνει τον έλεγχο παράλιων περιοχών και ενισχύει τον έλεγχο της θαλάσσιας οδού προς την Αλεξανδρέττα. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, ο Ερντογάν εμφανίζεται ως να είναι απειλούμενος από το Ισραήλ, λόγω της εισόδου του στον Λίβανο. Η Τουρκία επιδιώκει τον έλεγχο των θαλασσίων οδών από και προς το Σουέζ και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι επεκτείνει τη λεγόμενη ΑΟΖ του ψευδοκράτους προς τις νότιες θάλασσες, καθώς και προς τη γραμμή Κρήτη, Κάρπαθος και Ρόδος, όπου βρίσκονται οι πύλες του Αιγαίου.

 

χαρτης 1 .jpg

 

Ο χάρτης δείχνει τα θαλάσσια δρομολόγια από το Σουέζ προς διάφορες κατευθύνσεις στην Ανατολική Μεσόγειο είτε προς Κύπρο είτε προς Αιγαίο είτε προς άλλες χώρες της περιοχής και δη προς την Αλεξανδρέττα. Η Τουρκία στοχεύει στον πλήρη έλεγχο των οδών αυτών. Θεωρεί την Κύπρο δεδομένη και σημαντικό τον έλεγχο των πυλών του Αιγαίου, όπως και της Κύπρου καθώς και της Καρπασίας. Πολύ, δε, θα ήθελε η Τουρκία να βγει μέσω Συρίας στη θάλασσα. Καθόλου δεν επιθυμούσε τη δημιουργία κουρδικής περιοχής με πρόσβαση στη θάλασσα. Στην παρούσα φάση η Άγκυρα δεν θα ήθελε να δει την ενίσχυση του Ισραήλ στην περιοχή και δη μέσω της αύξησης ενός παράλιου τμήματος του Λιβάνου, που θα εμπίπτει σε αυτό που ονομάζει ζώνη ασφαλείας με βάθος ώς 50 χιλιόμετρα.

 

Maritime Map 03 ΟΚΤ 2024.jpg

 

Ο χάρτης αποτυπώνει τη νέα διάταξη των ναυτικών αμερικανικών δυνάμεων και των λοιπών συμμαχικών στην περιοχή του Περσικού Κόλπου, στα στενά του Ορμούζ, στην Ερυθρά θάλασσα και στην Ανατολική Μεσόγειο. Εκ των πραγμάτων, οι Βρετανικές Βάσεις είναι εν δυνάμει στόχος για το Ιράν και τη Χεζμπολάχ. Και, λόγω των κενών της κυπριακής αεράμυνας, ο στόλος των ΗΠΑ είναι αυτός που προσφέρει ατσάλινο θόλο για την αναχαίτιση ενδεχόμενης επίθεσης είτε με πυραύλους είτε με drones.

 

XARTHS 1.jpg

 

Ο χάρτης αυτός αποτυπώνει τη ζώνη ασφαλείας που επιδιώκει να δημιουργήσει στον Λίβανο για να περιορίσει την απειλή της Χεζμπολάχ. Πρόκειται για τα όρια που τελούν κάτω από τον έλεγχο της UNIFIL, η οποία, όμως, αδυνατεί να βάλει χαλινάρι στη Χεζμπολάχ. Οι εντολές της UNIFIL από το Συμβούλιο Ασφαλείας έχουν, μεταξύ άλλων, ως στόχο να βοηθήσουν: α) στην κατάπαυση του πυρός, στην επιστροφή των Λιβανέζων στα σπίτια τους που είχαν αναγκαστεί να φύγουν λόγω εχθροπραξιών και β) τον νόμιμο στρατό του Λιβάνου να ανακτήσει τον έλεγχο της κατάστασης μετά την αποχώρηση των Ισραηλινών και όχι να επιτρέπει την κυριαρχία της Χεζμπολάχ.

 

FLIGHT RADAR.jpg

 

Οι δυο φωτογραφίες, ημερομηνίας 2/10/2024 από το flightradar24, απεικονίζουν πώς ο Ερντογάν, ενώ από τη μια πυροβολεί φραστικά το Ισραήλ, στην πράξη κάνει πλάτες στις Βρετανικές Βάσεις, που βρίσκονται στην Κύπρο, των οποίων τα αεροσκάφη (Eurofighter Typhoon) αναλαμβάνουν την ασφάλεια της περιοχής, επιχειρώντας από τον τουρκικό εναέριο χώρο για την αναχαίτιση ιρανικών πυραύλων. Μάλιστα, η δεύτερη δείχνει πώς βρετανικό αεροσκάφος ανεφοδιασμού (KC2 Voyager) βρίσκεται εντός του τουρκικού εναέριου χώρου. Για ποιο λόγο άραγε;

 

*Δρ των Διεθνών Σχέσεων

ΠΗΓΗ: Σημερινή

Συνέχεια ανάγνωσης

Γενικά θέματα

Reuters: Το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για χτυπήμα σε Ευρώπη και ΗΠΑ! Η αποτροπή χτυπήματος στην Ελλάδα

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters.

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο σε ένα αναλυτικό ρεπορτάζ περιγράφει το πώς το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για πλήγματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.

Υπήρχε μάλιστα η πληροφορία ότι οι δύο άνδρες θα πληρώνονταν με 16.000 ευρώ για κάθε νεκρό, γι’ αυτό και σχεδίαζαν μαζικό χτύπημα.

«Καθώς η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ εντείνεται, η Τεχεράνη ταράζει τη Δύση με ένα κύμα απόπειρων χτυπημάτων και απαγωγών εναντίον στόχων στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει το Reuters.

Η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν αναφέρει μια απότομη αύξηση τέτοιων συνωμοσιών που συνδέονται με την Ισλαμική Δημοκρατία. Από το 2020, υπήρξαν τουλάχιστον 33 απόπειρες δολοφονίας ή απαγωγής στη Δύση, στις οποίες οι τοπικές ή ισραηλινές αρχές ισχυρίζονται ότι συνδέεται με το Ιράν, διαπίστωσε το Reuters εξετάζοντας δικαστικά έγγραφα και επίσημες ανακοινώσεις.

Μεταξύ των πρόσφατων φερόμενων στόχων: ένα κτίριο που στεγάζει ένα εβραϊκό κέντρο και ένα εστιατόριο kosher στο κέντρο της Αθήνας. Από το κρησφύγετό του στο Ιράν, ένας Πακιστανός ονόματι Σαγιέντ Φαχάρ Αμπάς στρατολόγησε έναν παλιό γνώριμο που ζούσε στην Ελλάδα και τον οδήγησε να επιτεθεί στον χώρο, ισχυρίζονται οι ερευνητές σε έγγραφα που υποβλήθηκαν στις δικαστικές αρχές της υπόθεσης και τα οποία περιήλθαν στην κατοχή του Reuters. Ο Αμπάς είπε στην επαφή του ότι εργαζόταν για μια ομάδα που θα πλήρωνε περίπου 15.000 ευρώ ανά φόνο.

Σε μια ανταλλαγή WhatsApp τον Ιανουάριο του 2023 που περιγράφεται λεπτομερώς στα έγγραφα, οι δύο άνδρες συζήτησαν εάν θα χρησιμοποιήσουν εκρηκτικά ή εμπρησμό στην επίθεση. Ο Αμπάς τόνισε την ανάγκη παροχής αποδείξεων για απώλειες μετά το πλήγμα. «Υπάρχουν μυστικές υπηρεσίες», είπε, χωρίς να κατονομάσει. «Κάντε τη δουλειά με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο».

Τα έγγραφα που δεν είχαν αναφερθεί προηγουμένως περιλαμβάνουν εκατοντάδες σελίδες αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της προανακριτικής έρευνας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων καταθέσεων μαρτύρων, αστυνομικών καταθέσεων και λεπτομερειών μηνυμάτων WhatsApp.

Οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν τον Σιέντ Ιρτάζα Χάιντερ και έναν άλλο Πακιστανό πέρυσι, λέγοντας ότι η αστυνομία βοήθησε στην εξάρθρωση ενός τρομοκρατικού δικτύου που κατευθυνόταν από το εξωτερικό και είχε σκοπό να προκαλέσει «ανθρώπινη απώλεια». Οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατία. Αρνούνται τις κατηγορίες.

Ο Χάιντερ, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος από την προφυλάκιση αυτή την άνοιξη με περιορισμούς, λέει ότι είναι αθώος. Σε συνέντευξή του, ο 28χρονος είπε στο Reuters ότι έστειλε στον Αμπάς εικόνες του κτιρίου αλλά εμπόδισε σκόπιμα να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε επίθεση, ελπίζοντας να πληρωθεί χωρίς να βλάψει κανέναν.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή