Του Κώστα Πικραμένου*
H 29η Μαιου 1453 σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός ιστορικού κύκλου 11 αιώνων Βυζαντινής πολιτισμικής ηγεμονίας. Ένα μείγμα ελληνικής γραμματείας, ρωμαικού δικαίου και ορθόδοξου Χριστιανισμού. Οι Σελτζουκίδες και οι Οσμανλίδες Τούρκοι (1300 μΧ) θα εγκατασταθούν στα εδάφη της Ανατολίας, του Καυκάσου, της Κριμέας και των Βαλκανίων και θα πολιορκήσουν τη Βιέννη (17ος αιώνας μ.Χ). Θα υποτάξουν τους Μαμελούκους και θα επεκτείνουν την κυριαρχία τους στην Αραβική χερσόνησο και την Βόρεια Αφρική μέχρι το Αλγέρι.

Ο 18ος και 19ος αιώνας θα αναθερμάνει το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων για τους «εμπορικούς δρόμους» προς τις Ινδίες. Η φθορά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ξεκινάει με τη Ναυμαχία του Ναυαρίνο (1827), τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878), τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-13) και ολοκληρώνεται με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923).
H Ρεπουμπλικανική Τουρκία (1923-1983 ) θα αρνηθεί το οθωμανικό παρελθόν της ως την «πηγή όλων των δεινών» και θα στραφεί «εις την Δύσην» απομακρυνόμενη από Άραβες και Πέρσες. Η άνοδος του Τουργκούτ Οζάλ (1983) και η πτώση του Κομμουνισμού (1989-1991) θα αναβιώσουν τις έννοιες του Παντουρκισμού (Κεντρική Ασία, Καύκασος, Μαύρη Θάλασσα) και του Οθωμανισμού (Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική)
Από τις αρχές του 21ος αιώνα επιχειρείται μία «διακριτική αναβίωση» της Οθωμανικής κληρονομίας μέσω της πολιτικής μηδενικών προβλημάτων του Αχμέτ Νταβούτογλου. Όσον αφορά στην Ελλάδα τα «σημεία των καιρών» είναι ορατά αν και σε πρώτη φάση δρομολογείται μία αναγνωριστική προσέγγιση. Συγκεκριμένα:
1) Η Υπουργική απόφαση Μαριέττας Γιαννάκου (επί ΝΔ) για εισαγωγή της Τουρκικής γλώσσας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
2) Η Ιδρυση Τμήματος Τουρκικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
3) Τα Ερευνητικά προγράμματα Οθωμανικής κληρονομιάς του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
4) Οι ημερίδες «κεκλεισμένων των θυρών» του ΕΛΙΑΜΕΠ με τους ιθύνοντες του Νεο-οθωμανισμού στην Τουρκία
5) Το Ινστιτουτο Οθωμανικής Ιστορίας στην Καβάλα
6) Η ταινία του Ηρακλή Μήλλα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2011
7) Η παραγωγή του ΣΚΑΙ για το «1821» με επιστημονικό υπεύθυνο τον Θάνο Βερέμη του ΕΛΙΑΜΕΠ
8) Η καταγραφή από το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών όλων των Οθωμανικών μνημείων στην Ελλάδα
9) Οι εκδόσεις του Κέντρου για την Δημοκρατία στα Βαλκάνια με έδρα την Θεσσαλονίκη
10) Το αφιέρωμα του περιοδικού Aksiyon (του Φετουλάχ Γκιουλέν) για την Θεσσαλονίκη με τις δηλώσεις του Δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη.
Xωρίς να θέλω να περι-αυτολογήσω, ελάχιστοι άνθρωποι (μετρημένοι στα δάχτυλα ενός χεριού) μπορούμε να εντοπίσουμε και να αποκωδικοποιήσουμε τις παράλληλες σχέσεις που συνδέουν τα ως άνω πρόσωπα. Ο καθηγητής Νεοκλής Σαρρής είναι επίσης εκ των ειδικών…
Θέλω να τονίσω ότι οι καταγεγραμμένες νεο-oθωμανικές δράσεις και πρωτοβουλίες φυσικά δεν καθοδηγούνται και δεν συντονίζονται από ένα σκιώδες κοινό κέντρο αποφάσεων. Δεν τίθεται θέμα συνομωσίας. Οι άνθρωποι όμως που πρωταγωνιστούν έχουν παράλληλες σχέσεις και συμφέροντα και ανήκουν στον ίδιο πολιτικο-ιδεολογικό χώρο.
Συγκεκριμένα, ο Γιάννης Μπουτάρης και ο Θάνος Βερέμης είναι στη νεο-φιλελεύθερη «Δράση» του Στέφανου Μάνου. Ο Θάνος Βερέμης συνεργάζεται με το Συγκρότημα ΣΚΑΙ (οικογένεια Αλαφούζου) που στηρίζει επικοινωνιακά το Στέφανο Μάνο. Ο Κων/πολίτης Ηρακλής Μίλλας διδάσκει στο Τμήμα Τουρκικών Σπουδών όπου διδάσκει και ο Θάνος Βερέμης ενώ και οι δύο βρίσκονται στο οργανόγραμμα του ΕΛΙΑΜΕΠ. Ο Αλέξης Παπαχελάς, διευθυντής της Καθημερινής (οικογένεια Αλαφούζου) είναι επίσης στο οργανόγραμμα του ΕΛΙΑΜΕΠ. Ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ κ. Τσούκαλης είναι παράλληλα σύμβουλος του Τουρκικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών ΕDAM. H Μαριέττα Γιαννάκου είναι πρώην σύζυγος του Παναγιώτη Κούτσικου, προέδρου του Ελληνο-Toυρκικού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Το περιοδικό Aksiyon ανήκει στο εκδοτικό συγκρότημα ΖΑΜΑΝ της κοινότητας του Φετουλάχ Γκιουλέν που στηρίζει του ΑΚP του Ερντογάν. Ερευνητικά προγράμματα στο Ιδρυμα Εθνικών Ερευνών χρηματοδοτούνται από το Ιδρύμα Τουρκικού Πολιτισμού. Το Κέντρο για τη Δημοκρατία στα Βαλκάνια χρηματοδοτείται από Έλληνες και Τούρκους επιχειρηματίες όπως ο Κώστας Καρράς, ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου Πόρτο Καρράς στη Χαλκιδική. Παρατηρούμε λοιπόν ότι υφίσταται ένα πλέγμα σχέσεων που εν τέλει οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα: τη σταδιακή ένταξη της Ελλάδος στη νεο-oθωμανική σφαίρα επιρροής.
Επειδή ο γράφων γνωρίζει και μιλάει Τουρκικά, έχει επισκεφτεί σχεδόν τη μισή Τουρκία και διατηρεί επαφές με Τούρκους πολιτικούς επιστήμονες και δημοσιογράφους ανησυχεί ιδιαίτερα για την νεο-οθωμανική τάση που χαρακτηρίζει μερίδα της πολιτικής, ακαδημαϊκής και οικονομικής ελίτ της χώρας. Αρκεί να διαβάσουν το «Στρατητικό Βάθος» του Νταβούτογλου για να καταλάβουν ότι «παίζουν με τη φωτιά.»
Αν δεν θέλουν να χυθεί αίμα σε μία Ελλάδα που θα γνωρίσει (στα χρόνια που έρχονται) τη φτώχεια και την εξαθλίωση λόγω Μνημονίου θα πρέπει να σταματήσουν εδώ και τώρα τα οθωμανικά πειράματα. Αντιθέτως αν φιλοδοξούν να μετατρέψουν Αθήνα, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Γιάννενα σε προπύργια μίας δήθεν νεο-οθωμανικής συνύπαρξης θα ανοίξουν χωρίς οι ίδιοι να το καταλάβουν το «κουτί της Πανδώρας».
Ο Νεο-οθωμανισμός του Νταβούτογλου λειτουργεί όπως η Επανάσταση των ΝεοΤούρκων. Στην αρχή (το 1908) ξεκίνησε με το σύνθημα «Ελευθερία, Αδελφοσύνη, Ισότητα» και κατέληξε στο 3ο συνέδριο του Κομιτάτου (1911) με το σύνθημα “Turkiye Τurklerindir”. Αρκεί να διαβάσει κανείς το άρθρο στο περιοδικό Aksiyon για τη Θεσσαλονίκη για να καταλάβει που πάει το «πείραμα».
Εδώ θα είμαστε και η Ιστορία θα κρίνει ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο. Μέχρι τότε μπορούμε να συνεχίσουμε τις κουμπαριές και τα ζεϊμπέκικα.
*Ο Κώστας Πικραμένος είναι συγγραφέας του ηλεκτρονικού βιβλίου “Wikileaks – Τα διπλωματικά έγγραφα για την Τουρκία» (ekdotika.blogspot.com)