Συνέντευξη του εκτελεστικού διευθυντή της American Jewish Committee  στον Δημήτρη Μπεκιάρη (Δημοσιογράφος) και στην εφημερίδα «Η ΑΞΙΑ»
Copyright:  ΑΞΙΑ (Εβδομαδιαία Οικονομική Εφημερίδα)

«Είναι ένας ηγέτης που χαίρει παγκόσμιου σεβασμού, ο οποίος πρέπει να λάβει αναπόφευκτα ένα σύνολο δύσκολων αποφάσεων» υποστηρίζει για τον Ελληνα πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου ο εκτελεστικός διευθυντής της πανίσχυρης Αμερικανoεβραϊκής  Επιτροπής (American Jewish Committee) κ. David Harris στην αποκλειστική συνέντευξη την οποία παραχωρεί στην «Α» από τη Νέα Υόρκη.
Ο κ. Harris, ο οποίος τον Αύγουστο του 2010 είχε συναντηθεί με τον Ελληνα πρωθυπουργό στην Αθήνα, αναφέρεται αναλυτικά στην προσέγγιση Ελλάδας – Ισραήλ και στα σημαντικά βήματα τα οποία έχουν πραγματοποιηθεί στις ελληνο-ισραηλινές σχέσεις και μιλά για την ελληνική οικονομία, για τις επενδύσεις στη χώρα μας, για την προοπτική να γίνει η Ελλάδα πύλη εισόδου του φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, για την προοπτική δημιουργίας της Μεσογειακής Ενωσης, για τις εντυπωσιακές δυνατότητες οικονομικής συνεργασίας Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, για τις τεταμένες σχέσεις Ιερουσαλήμ – Αγκυρας, αλλά και για το ενδεχόμενο επαναπροσέγγισης, για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα του «Στολίσκου της Ελευθερίας», για τη Χαμάς και για τις σχέσεις των ελληνικών με τις εβραϊκές κοινότητες.

– Από τις αρχές του 2010 οι σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ έχουν βελτιωθεί σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς. Σε ποιον βαθμό αυτή η πραγματικότητα επηρεάζει τη στάση των αμερικανο-εβραϊκών ή των εβραϊκών οργανώσεων απέναντι στην Ελλάδα και στους Ελληνες της διασποράς;– Για την Αμερικανοεβραϊκή Επιτροπή [American Jewish Committee (AJC)], αυτή είναι η πολύ ευπρόσδεκτη εξέλιξη μιας ιστορίας που έχει ξεκινήσει για μας από τη δεκαετία του ’80. Τότε δημιουργήσαμε στενές σχέσεις με τους ηγέτες της ελληνοαμερικανικής κοινότητας και της ελληνορθόδοξης Εκκλησίας στις ΗΠΑ. Ημασταν ο πρώτος εβραϊκός οργανισμός ο οποίος συνδέθηκε σε σημαντικό βαθμό με τους Ελληνες της διασποράς και έπειτα με την ελληνική κυβέρνηση, ξεκινώντας από τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου. Ενώ η συνεργασία μας στις ΗΠΑ ήταν εξαιρετική, τα πράγματα στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο εύκολα εκείνο τον καιρό. Η στάση της κυβέρνησης σε σχέση με το Ισραήλ και την Αμερική ήταν, ας πούμε, αρκετά ψυχρή. Αυτή η αλλαγή τα τελευταία 25 χρόνια είναι τρομερά ικανοποιητική.

 –  Ενα πρόσφατο δημοσίευμα της ισραηλινής εφημερίδας «Jerusalem Post» με τίτλο «Νετανιάχου: Ο νέος λομπίστας υπέρ της Ελλάδας» αναφέρθηκε στην αξιοποίηση των διεθνών επαφών του Ισραηλινού πρωθυπουργού κ. Μπενιαμίν Νετανιάχου για την παροχή βοήθειας αναφορικά με την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Η American Jewish Committee έχει προσπαθήσει ή έχει αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να βοηθήσει στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας;
– Εύχομαι να μπορούσαμε να βοηθήσουμε απευθείας την ελληνική οικονομία, αλλά είμαστε ένας μη κυβερνητικός οργανισμός με συγκεκριμένες δυνατότητες. Βέβαια, ως φίλοι της Ελλάδας, υποστηρίζουμε αυξημένες επενδύσεις, τουρισμό και στήριξη.

– Τον Αύγουστο του 2010 συναντηθήκατε στην Αθήνα με τον Ελληνα πρωθυπουργό κ. Γιώργο Παπανδρέου. Ποια ήταν η εντύπωση που σας άφησε τότε; Πώς αξιολογείτε τις πολιτικές επιλογές του κ. Παπανδρέου ώστε να ξεπεράσει η Ελλάδα την οικονομική κρίση που την πλήττει; Θεωρείτε ότι θα τα καταφέρει ο Ελληνας πρωθυπουργός;
 – Εχω το προνόμιο να γνωρίζω τον πρωθυπουργό κ. Παπανδρέου εδώ και 20 χρόνια. Είναι ένας άνθρωπος με σπάνιο θάρρος και πεποίθηση. Είναι ένας ηγέτης που χαίρει παγκόσμιου σεβασμού, ο οποίος πρέπει να λάβει αναπόφευκτα ένα σύνολο δύσκολων αποφάσεων. Πάνω από όλα, οδηγός του είναι η επιθυμία να βοηθήσει τη χώρα που αγαπάει.

– Η Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν ξεκινήσει να συνεργάζονται στενά σε τομείς όπως η οικονομία, το εμπόριο, ο τουρισμός, η άμυνα και η ασφάλεια. Εξαιρετικά κρίσιμη, όμως, είναι η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας και ειδικά σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου τα οποία εντοπίζονται στην Ανατολική Μεσόγειο και στους τρόπους με τους οποίους μπορεί να διοχετευτεί αυτό στις διεθνείς αγορές. Ποιες εκτιμάτε ότι είναι οι προοπτικές συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες; Μπορεί η Ελλάδα να καταστεί φυσική πύλη του ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, αλλά και να επωφεληθεί από τη συνεργασία Ισραήλ – Κύπρου και, αν ναι, με ποιον τρόπο;
– Οι δυνατότητες οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου σε θέματα ενέργειας είναι πολλές και εντυπωσιακές. Θα φέρουν ένα νέο επίπεδο οικειότητας στις σχέσεις και μεγαλύτερη ασφάλεια και ευημερία στις τρεις χώρες. Αν οι τεχνικές λεπτομέρειες το επιτρέπουν, η Ελλάδα, βεβαίως, θα είναι η φυσική πύλη των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου με κατεύθυνση τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και παραπέρα.

– Αν η Ελλάδα είχε τη δυνατότητα να λύσει το πρόβλημα δανεισμού και βιωσιμότητας του χρέους της μέσα από τη ζώνη του δολαρίου και όχι του ευρώ, θα ήταν αυτό μια κίνηση στη βάση του ρεαλισμού;
– Δεν είμαι σε θέση να απαντήσω στην ερώτηση.

– Οι εξεγέρσεις στη Μεσόγειο (Βόρειο Αφρική και Μέση Ανατολή) δίνουν διαφορετικά δεδομένα και ευχέρεια στον ευρωπαϊκό Νότο να γίνει από ελλειμματικός πλεονασματικός σε σχέση με τις χώρες της Βορείου Αφρικής και της Μέσης Ανατολής; Μήπως οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου θα έπρεπε να «κοιτάζουν» και στις άλλες όχθες της Μεσογείου για τη δημιουργία μιας Ενωσης;
– Είναι ακόμη νωρίς για τις αραβικές εξεγέρσεις. Βέβαια, υπάρχει μεγάλη ελπίδα ότι το αποτέλεσμα των λαϊκών διαμαρτυριών θα είναι περισσότερη δημοκρατία, διαφάνεια και ανάπτυξη, αλλά θα χρειαστεί κάτι περισσότερο από ελπίδα για να επιτύχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Θα ήθελα να δω εκείνες τις δυτικές χώρες οι οποίες παρέχουν οικονομική βοήθεια να θέσουν ξεκάθαρα τις προσδοκίες τους για δικαιώματα μειονοτήτων, δικαιώματα των γυναικών, κράτος δικαίου, ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Ειδάλλως, μια μοναδική ευκαιρία ίσως χαθεί. Παρεμπιπτόντως, η ίδια η εμπειρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, παρ’ όλες τις σημερινές της προκλήσεις, προσφέρει ένα εφαρμόσιμο μοντέλο για το πώς χώρες μπορούν να οργανωθούν στη Μεσόγειο και παραπέρα. Θυμηθείτε ότι έξι δυτικοευρωπαϊκές χώρες ξεκίνησαν με ταπεινούς στόχους πολύ πριν η Ε.Ε. πάρει την παρούσα της μορφή.

– Οι σχέσεις μεταξύ των ελληνικών και των εβραϊκών κοινοτήτων έχουν γίνει πιο δημιουργικές και πιο εποικοδομητικές μετά την προσέγγιση Ελλάδας – Ισραήλ ή βρίσκονται στο σημείο στο οποίο βρισκόντουσαν πριν;
– Για την AJC, οι σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Εβραίων είναι από καιρό πρότυπο φιλίας και συνεργασίας μεταξύ των δύο δραστήριων αυτών αμερικανικών κοινοτήτων. Για παράδειγμα, αυτός ο δεσμός μάς ώθησε στο να συγκεντρώσουμε χρήματα για την ανοικοδόμηση της ορθόδοξης εκκλησίας του Αγ. Νικολάου, η οποία καταστράφηκε κατά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη. Και οι δύο κοινότητες από καιρό θέλανε να δουν γερούς δεσμούς μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ – και τώρα έχουμε την ευχαρίστηση να βλέπουμε την πραγματοποίηση αυτού του οράματος. Ο Winston Churchill είχε μιλήσει κάποτε ποιητικά για την Αθήνα και την Ιερουσαλήμ, στην ίδια φράση. Σήμερα αυτό δεν είναι μόνο ποίηση, αλλά, όλο και περισσότερο, καθημερινή πραγματικότητα.

– Οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία έχουν διαρραγεί, κυρίως μετά τα γεγονότα του Μαΐου του 2010 στη θαλάσσια περιοχή ανοικτά της Γάζας. Επίσης η Τουρκία έχει ακολουθήσει πολιτική προσέγγισης με το Ιράν ή με οργανώσεις όπως για παράδειγμα η Χαμάς και η Χεζμπολάχ. Ποια είναι η γνώμη σας για τη στρατηγική που ακολουθεί η Αγκυρα, η οποία επενδύει στις σχέσεις της με τον ισλαμικό και τον αραβικό, ευρύτερα, κόσμο, με τρόπο όμως ο οποίος διαταράσσει λεπτές ισορροπίες ετών στη σχέση της με τον δυτικό κόσμο και με το Ισραήλ;
– Δεν είναι κρυφό ότι υπάρχει ευρύτερη ανησυχία αναφορικά με την κατεύθυνση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με το Ιράν, ο εναγκαλισμός με τη Συρία, η υποστήριξη στη Χαμάς και η φιλία με τον πρόεδρο του Σουδάν αποτέλεσαν όλα ιδιαίτερες απογοητεύσεις. Θα ήθελα να πιστεύω ότι σήμερα η Τουρκία αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι τα συμφέροντά της δεν εξυπηρετούνται από αυτή την πολιτική. Αυτό είναι ήδη εμφανές σε σχέση με τη Συρία, όπου η Αγκυρα αποστασιοποιείται από τον πρόεδρο Ασαντ, με τον οποίο αρκετά πρόσφατα είχε δημιουργήσει στενούς δεσμούς. Είναι το μέλλον της Τουρκίας, με όλες τις πολιτικές και οικονομικές προοπτικές, πραγματικά συνδεδεμένο με τέτοιους αναξιόπιστους διεθνείς εταίρους;

– Εκτιμάτε ότι μπορεί να υπάρξει επαναπροσέγγιση του Ισραήλ με την Τουρκία και, αν ναι, με ποιους όρους θα γινόταν αυτό; Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να επηρεάσει τις σχέσεις του Ισραήλ με την Ελλάδα οι οποίες στην παρούσα συγκυρία είναι καλύτερες από ποτέ άλλοτε στο παρελθόν;
– Ελπίζω οι σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ να μπορέσουν να αποκατασταθούν. Πολύ πρόσφατα ήταν θερμές και εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των δύο χωρών.Είναι κρίμα που η Τουρκία πήρε την απόφαση -παρεμπιπτόντως πολύ πριν από τα γεγονότα στη θάλασσα τον Μάιο του 2010- να απομακρυνθεί από τη μόνη σταθερή δημοκρατία στη Μέση Ανατολή. Ισως η Τουρκία καταλάβει ότι το Ιράν, το Σουδάν και η Γάζα δεν είναι τα καλύτερα θεμέλια για να χτίσει την περιφερειακή της εξωτερική πολιτική και έτσι αποκατασταθεί η έλξη του Ισραήλ. Ανεξάρτητα από το αν αποκατασταθούν ή όχι, είναι ασφαλές να πει κανείς πάντως ότι οι δεσμοί Ελλάδας – Ισραήλ θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται, προωθούμενοι από συγκλίνοντα διμερή συμφέροντα που εξυπηρετούν την Αθήνα και την Ιερουσαλήμ.

– Πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση έλαβε σημαντικές αποφάσεις και ανέλαβε πρωτοβουλίες ώστε να αποτραπεί ο απόπλους πλοίων τα οποία συμμετέχουν στον «Στολίσκο της Γάζας» από τα ελληνικά λιμάνια προς τη Γάζα. Εσείς πώς αξιολογείτε τη στάση της Αθήνας; Ποιος είναι ο αντίκτυπος των ελληνικών κινήσεων και πρωτοβουλιών στους κόλπους της εβραϊκής διασποράς και ποιες ενέργειες έχει κάνει η Αmerican Jewish Committee για αυτό το θέμα;
– Χαιρετίζω την απόφαση αρχής της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα τους στολίσκου. Ας μην κρυβόμαστε. Σκοπός του στολίσκου δεν ήταν να φέρει ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Αυτό συμβαίνει καθημερινά μέσω του Ισραήλ και της Αιγύπτου. Αντίθετα, σκοπός ήταν να προκαλέσει το Ισραήλ και να ανοίξει έναν ναυτικό διάδρομο προς τη Γάζα ο οποίος θα μπορούσε κάποια στιγμή να χρησιμοποιηθεί από άλλα πλοία, ίσως από το Ιράν και τους συμμάχους του, για να μεταφέρουν όπλα. Η Γάζα κυβερνάται από τη Χαμάς, η οποία θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για να καταλάβετε την πραγματική φύση της Χαμάς, προτρέπω τους αναγνώστες σας να διαβάσουν το καταστατικό της Χαμάς, που βρίσκεται εύκολα στο Διαδίκτυο, ώστε να καταλάβουν με τι είναι αντιμέτωπα το Ισραήλ και η ευρύτερη περιοχή.
http://rieas.gr