Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και κορυφαίοι αξιωματούχοι της κυβέρνησής του επικοινώνησαν εκ των προτέρων με ηγετικά στελέχη των Ρεπουμπλικάνων, προκειμένου να τους ενημερώσουν για τους επικείμενους βομβαρδισμούς των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων κατά εγκαταστάσεων του ιρανικού προγράμματος πυρηνικής ενέργειας.

Ωστόσο, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο CNN που επικαλείται πολλές καλά πληροφορημένες πηγές, η ηγεσία των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο δεν ενημερώθηκε παρά μόνο μετά την εκτέλεση των επιθέσεων.

Όπως μεταδίδεται, οι Ρεπουμπλικάνοι πρόεδροι της Βουλής και της Γερουσίας, Μάικ Τζόνσον και Τζον Θουν αντίστοιχα, είχαν ειδοποιηθεί πριν τους βομβαρδισμούς. Αντίθετα, ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, και ο αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας των Δημοκρατικών στη Βουλή, Χακίμ Τζέφρις, έλαβαν ενημέρωση μόλις λίγο πριν από το διάγγελμα του προέδρου Τραμπ και αφού τα πλήγματα είχαν ήδη πραγματοποιηθεί.

Η απόφαση του Τραμπ προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από τους Δημοκρατικούς στο Κογκρέσο, οι οποίοι κατήγγειλαν ότι οι επιθέσεις έγιναν χωρίς την απαραίτητη κοινοβουλευτική έγκριση και απαίτησαν να ενημερωθούν για τις απόρρητες παραμέτρους της επιχείρησης.

Αν και η συντριπτική πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών στήριξε τον Τραμπ, μόλις τρία μέλη του κόμματος εξέφρασαν επιφυλάξεις. Ένας εξ αυτών, ο βουλευτής Τόμας Μάσι από το Κεντάκι, χαρακτήρισε την απόφαση του Τραμπ «μη συνταγματική».

Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μαρκ Γουόρνερ καταφέρθηκε κατά της κυβέρνησης για το ότι προχώρησε σε επίθεση «χωρίς διαβούλευση με το Κογκρέσο, χωρίς σαφή στρατηγική, παραβλέποντας τις αξιολογήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών και χωρίς να εξηγηθεί στους Αμερικανούς τι διακυβεύεται».

Όπως υπογράμμισε:
«Ο αμερικανικός λαός αξίζει περισσότερα από αόριστες δηλώσεις και μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν έναν εκτεταμένο πόλεμο. Ο πρόεδρος οφείλει να εμφανιστεί ενώπιον του Κογκρέσου και να παρουσιάσει ξεκάθαρους στόχους, εξηγώντας πώς θα προστατέψει τους Αμερικανούς και θα αποτρέψει άλλη μία αχρείαστη και δαπανηρή πολεμική εμπλοκή».

Ο επίσης Δημοκρατικός γερουσιαστής Τιμ Κέιν ζήτησε να διεξαχθεί άμεσα ψηφοφορία ώστε να επαναβεβαιωθεί ο ρόλος του Κογκρέσου στη χρήση στρατιωτικής ισχύος. Όπως δήλωσε:
«Θα επιμείνω να τεθεί το ζήτημα σε ψηφοφορία. Οι Γερουσιαστές πρέπει να τοποθετηθούν καθαρά: είναι υπέρ ενός τρίτου, παράλογου πολέμου στη Μέση Ανατολή; Οι Αμερικανοί πολίτες είναι αντίθετοι με την εμπλοκή μας».

Δημοκρατικοί βουλευτές, όπως ο Σον Κάστεν και η Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές, ζήτησαν ακόμη και την παραπομπή του Ντόναλντ Τραμπ, θεωρώντας την ενέργειά του αιτία καθαίρεσης από το αξίωμα.

Ο ανεξάρτητος γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς, ο οποίος πολιτικά συντάσσεται με τους Δημοκρατικούς, χαρακτήρισε την απόφαση «κραυγαλέα αντισυνταγματική».

Τέλος, ο Χακίμ Τζέφρις, επικεφαλής της μειοψηφίας των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, προειδοποίησε πως η απόφαση του Τραμπ ενδέχεται να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε βαθύτερη εμπλοκή στη Μέση Ανατολή.
«Ο Τραμπ υποσχέθηκε ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Δεν κράτησε την υπόσχεσή του. Ο κίνδυνος πολέμου έχει αυξηθεί δραματικά. Προσεύχομαι για την ασφάλεια των στρατιωτών μας, που εκτέθηκαν σε νέο κίνδυνο», τόνισε ο Δημοκρατικός βουλευτής.
Καταλήγοντας, δήλωσε:
«Ο πρόεδρος παραπλάνησε το κοινό για τις προθέσεις του, δεν ζήτησε έγκριση από το Κογκρέσο και έθεσε τη χώρα στον κίνδυνο εμπλοκής σε έναν καταστροφικό και αποτρέψιμο πόλεμο».

Σε δραματικό διάγγελμα από τον Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ εξαπέλυσαν αεροπορικές επιδρομές κατά των τριών κύριων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, στη Νατάνζ, το Ισφαχάν και το Φορντό. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι αν η Τεχεράνη δεν ανταποκριθεί άμεσα υπέρ της ειρήνης, θα ακολουθήσουν νέα πλήγματα.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε την επιχείρηση «θεαματική στρατιωτική επιτυχία» και δήλωσε πως «οι βασικές υποδομές εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν εξαλείφθηκαν πλήρως». Υπογράμμισε ότι το Ιράν έχει πλέον δύο επιλογές: «Ειρήνη ή τραγωδία», και προειδοποίησε πως οποιαδήποτε καθυστέρηση σε συμφωνία θα οδηγήσει σε νέα χτυπήματα «με ακρίβεια, ταχύτητα και επιδεξιότητα».

Σε συνέντευξή του στο Fox News, ο Τραμπ αποκάλυψε ότι στο Φορντό χρησιμοποιήθηκαν έξι βόμβες κατά μπούνκερ, ενώ 30 πύραυλοι Τόμαχοκ έπληξαν τη Νατάνζ και το Ισφαχάν. Αμερικανικά βομβαρδιστικά B-2 συμμετείχαν στην επιχείρηση, σύμφωνα με δήλωση αξιωματούχου στο Reuters.

Σε ανάρτηση στο Twitter, ο Τραμπ έγραψε: «Πάει το Φορντό», ενώ τόνισε με κεφαλαία: «ΤΟ ΙΡΑΝ ΠΡΕΠΕΙ ΤΩΡΑ ΝΑ ΣΥΜΦΩΝΗΣΕΙ ΝΑ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ».

Διπλωματική επαφή ΗΠΑ – Ιράν μετά τα πλήγματα

Σύμφωνα με το CBS News, οι ΗΠΑ προσέγγισαν διπλωματικά την Τεχεράνη, διαβεβαιώνοντας ότι τα πλήγματα ήταν περιορισμένης κλίμακας και δεν αποσκοπούν σε αλλαγή καθεστώτος. Παράλληλα, Ιρανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε μέσω του πρακτορείου Tasnim ότι «τμήμα της εγκατάστασης στο Φορντό επλήγη από εχθρικά αεροσκάφη».

Ο Χασάν Αμπεντινί, αναπληρωτής πολιτικός επικεφαλής της κρατικής ιρανικής ραδιοτηλεόρασης, ανέφερε ότι οι εγκαταστάσεις είχαν εκκενωθεί προληπτικά και τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου είχαν απομακρυνθεί, αποτρέποντας ραδιενεργή διαρροή.

Πολιτικές αντιδράσεις στο εσωτερικό των ΗΠΑ

Η απόφαση Τραμπ να πλήξει το Ιράν πριν λήξει η διπλωματική διορία των δύο εβδομάδων που ο ίδιος είχε θέσει, προκάλεσε αντιδράσεις σε Δημοκρατικούς αλλά και ορισμένους Ρεπουμπλικάνους.

Ο Ρεπουμπλικανός Τόμας Μάσι χαρακτήρισε την ενέργεια «αντισυνταγματική», ενώ η Δημοκρατική Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές υποστήριξε ότι πρόκειται για λόγο παραπομπής.

Από την άλλη, ο Ρότζερ Γουίκερ, πρόεδρος της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας, στήριξε την επιχείρηση, επισημαίνοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πλέον μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις.

Ακόμη και υποστηρικτές του Τραμπ από το κίνημα MAGA φάνηκαν επιφυλακτικοί: ο Στιβ Μπάνον ζήτησε περισσότερες εξηγήσεις για την εμπλοκή, ενώ ο σχολιαστής Τσάρλι Κερκ περιορίστηκε να πει: «Η Αμερική υποστηρίζει τον Πρόεδρο Τραμπ».

Ισραηλινή στήριξη και κατάρρευση της διπλωματίας

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, συνεχάρη τον Τραμπ, χαρακτηρίζοντας την απόφασή του «τολμηρή» και δηλώνοντας πως «η ιστορία θα καταγράψει ότι έδρασε για να αποτρέψει το πιο επικίνδυνο καθεστώς από το να αποκτήσει τα πιο επικίνδυνα όπλα».

Η επίσημη θέση του Ισραήλ αναφέρει ότι η στρατιωτική του εμπλοκή στοχεύει στην αποτροπή του Ιράν από την απόκτηση πυρηνικών όπλων, ενώ η Τεχεράνη επαναλαμβάνει ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα είναι αποκλειστικά ειρηνικό.

Οι διπλωματικές προσπάθειες της Δύσης για αποκλιμάκωση απέτυχαν. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, χαρακτήρισε την εξέλιξη “επικίνδυνη κλιμάκωση σε μια ήδη εύθραυστη περιοχή” και “άμεση απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια”.