Ένα ναρκωτικό που σκοτώνει δεκάδες χιλιάδες Αμερικανούς κάθε χρόνο, μια χημική αλυσίδα που ξεκινά από την Κίνα και φτάνει στα καρτέλ του Μεξικού, και μια διπλωματική αντιπαράθεση που διαχέεται στον πυρήνα των εμπορικών διαπραγματεύσεων ΗΠΑ–Κίνας.

Η φαιντανύλη δεν είναι πλέον μόνο ένα φονικό συνθετικό οπιοειδές Είναι και μοχλός πίεσης στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, όπως εξηγούν σε αναλύσεις τους το CNN και οι Economic Times.

ΗΠΑ: «Η Κίνα δηλητηριάζει τους πολίτες μας»

Από την πρώτη εβδομάδα της δεύτερης θητείας του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε 20% «δασμό φαιντανύλης» σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές, κατηγορώντας ανοιχτά το Πεκίνο ότι «συντηρεί και ενισχύει τη βιομηχανία δηλητηρίασης των πολιτών μας».

Οι δασμοί παραμένουν σε ισχύ, παρά την πρόσφατη αποκλιμάκωση άλλων εμπορικών κυρώσεων, και έχουν καταστεί κεντρικό διαπραγματευτικό χαρτί.

Η ουσία της κατηγορίας: η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός χημικών πρόδρομων ουσιών που χρησιμοποιούνται από καρτέλ στο Μεξικό για την παράνομη παρασκευή φαιντανύλης. Παρότι οι άμεσες εξαγωγές του τελικού ναρκωτικού από την Κίνα μειώθηκαν δραστικά μετά την απόφαση του 2019 να τεθεί υπό έλεγχο ως ουσία, οι παράνομες διαδρομές απλώς προσαρμόστηκαν.

«Δεν είναι δικό μας πρόβλημα»

Η κινεζική απάντηση είναι διττή: αφενός, επιμένει ότι έχει λάβει σημαντικά μέτρα, όπως η προσθήκη δύο νέων πρόδρομων ουσιών (4-ANPP και NPP) στη λίστα ελεγχόμενων ουσιών, η αυστηροποίηση της επιτήρησης στις νιταζίνες, και η κατάσχεση άνω των 1.400 τόνων χημικών πρόδρομων το 2024.

Αφετέρου, κατηγορεί τις ΗΠΑ για πολιτική εκμετάλλευση ενός προβλήματος που, όπως λέει, οφείλεται στη δική τους εσωτερική ζήτηση.

«Η φαιντανύλη είναι πρόβλημα των ΗΠΑ, όχι της Κίνας. Το βάρος της λύσης βαραίνει την Ουάσιγκτον», δήλωσε εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, απορρίπτοντας την αιτιολόγηση των αμερικανικών δασμών.

Διπλωματική ισορροπία ή εκβιασμός;

Πίσω από τις δηλώσεις καλής θέλησης, όπως αυτή του υπουργού Δημόσιας Ασφάλειας της Κίνας προς τον πρεσβευτή των ΗΠΑ για «ενίσχυση της πρακτικής συνεργασίας», κρύβεται σκληρό παζάρι.

Όπως επισημαίνουν αναλυτές από το Brookings Institution, η Κίνα επαναφέρει μέτρα που είχε ήδη υποσχεθεί σε προηγούμενες κυβερνήσεις, ζητώντας τώρα αναγνώριση και ανταλλάγματα.

Το πρόβλημα, λένε ειδικοί, είναι ότι η Ουάσιγκτον αγνοεί ή υποβαθμίζει αυτά τα βήματα. Το αποτέλεσμα: η συνεργασία ενδέχεται να παγώσει ξανά, εάν οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίσουν δημόσια τις κινεζικές κινήσεις και δεν δείξουν ανταπόκριση σε κινεζικές ανησυχίες.

50 φορές ισχυρότερη απο την ηρωίνη

Η φαιντανύλη, 50 φορές ισχυρότερη από την ηρωίνη και 100 φορές από τη μορφίνη, μπορεί να προκαλέσει θάνατο σε δόση μικρότερη από 2 χιλιοστά του γραμμαρίου.

Σύμφωνα με τα CDC, τα συνθετικά οπιοειδή ευθύνονται για πάνω από 70.000 θανάτους ετησίως στις ΗΠΑ. Η κρίση έχει χαρακτηριστεί εθνική έκτακτη ανάγκη και χρησιμοποιείται πλέον ως βάση για την άσκηση οικονομικής πίεσης μέσω δασμών.

Η Κίνα έχει αυστηροποιήσει τη νομοθεσία, έχει προβεί σε συλλήψεις και ελέγχους σε διαδικτυακές πλατφόρμες, αλλά το πραγματικό ζήτημα, λένε αναλυτές, είναι η επιβολή των κανόνων σε τοπικό επίπεδο και η διακοπή της ροής χημικών μέσω εναλλακτικών διαδρομών.

«Ο έλεγχος πρόδρομων ουσιών είναι ένα βήμα – όχι αρκετό. Η ουσία είναι να αποτραπεί η διανομή από κινεζικές εταιρείες σε εγκληματικές οργανώσεις», δήλωσε ο ερευνητής του RAND, David Luckey στο CNN. Προσθέτει: «Αν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας ήθελε πραγματικά να σταματήσει τη ροή, θα μπορούσε. Διαθέτει τους μηχανισμούς».

Η επόμενη κρίσιμη ημερομηνία

Το παράθυρο της 14ης Αυγούστου είναι το επόμενο ορόσημο στις διαπραγματεύσεις. Αν δεν υπάρξει πρόοδος, οι δασμοί που έχουν προσωρινά μειωθεί σε άλλους τομείς μπορεί να επανέλθουν, με τη φαιντανύλη να παραμένει αδιαπραγμάτευτο μέτωπο για την Ουάσιγκτον.

Ταυτόχρονα, η διαμάχη έχει ευρύτερες επιπτώσεις: επηρεάζει δασμούς σε είδη ηλεκτρονικών, φαρμάκων και πρώτων υλών, διαταράσσει την αλυσίδα εφοδιασμού και διαμορφώνει το νέο δόγμα της οικονομικής διπλωματίας των ΗΠΑ, όπου το εμπόριο δεν αποσυνδέεται πια από την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία.

Naftemporiki.gr

Το κουβάρι του μυστηρίου γύρω από τη συντριβή της πτήσης Air India Express 171, που στοίχισε τη ζωή σε 260 ανθρώπους στις 12 Ιουνίου στην πόλη Αχμενταμπάντ, αρχίζει να ξετυλίγεται. Αλλά όσο προχωρά η έρευνα, τόσο αυξάνονται τα ερωτήματα – και οι υπόνοιες.

Η προκαταρκτική έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα το Σάββατο, αποκαλύπτει ότι λίγα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση και χωρίς προειδοποίηση, διακόπηκε η παροχή καυσίμων και στους δύο κινητήρες.

Οι ειδικοί δεν κρύβουν την αμηχανία τους: το πλήρως λειτουργικό Boeing 787 Dreamliner χάνει ξαφνικά ώση και πέφτει μέσα σε πυκνοκατοικημένη γειτονιά, ενώ στο πιλοτήριο εκτυλίσσεται ένας διάλογος-γρίφος.

«Γιατί το έκανες αυτό; – Δεν το έκανα εγώ!»

Από το ηχητικό του πιλοτηρίου προκύπτει πως ο ένας πιλότος ρωτά τον άλλον «γιατί το έκοψες;» – με τον δεύτερο να απαντά «δεν το έκανα εγώ».

Δεν είναι σαφές ποιος λέει τι. Εκείνη τη στιγμή, ο συγκυβερνήτης πιλοτάρει, ενώ ο κυβερνήτης παρακολουθεί τα όργανα.

Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, οι διακόπτες καυσίμου επιστρέφουν στη θέση “run” και οι κινητήρες αρχίζουν να επανεκκινούν – αλλά ήδη είναι αργά. Το αεροπλάνο έχει φτάσει μόλις τα 625 πόδια και χάνει ύψος χωρίς επαρκή ισχύ. Ένας κινητήρας μόλις αρχίζει να επανέρχεται, ενώ ο άλλος δεν πρόλαβε ποτέ να αποδώσει.

Αδύνατο να συμβεί κατά λάθος – και όμως συνέβη

Η ενεργοποίηση των διακοπτών «cut-off» είναι ενέργεια που γίνεται μόνο στο έδαφος, μετά την προσγείωση, με ειδικό σύστημα κλειδώματος που αποτρέπει την τυχαία χρήση τους.

Ουσιαστικά πρέπει να σηκώσεις τον διακόπτη πριν τον περιστρέψεις, κάτι που απαιτεί πρόθεση. Μάλιστα, είναι πολύ δύσκολο να γυρίσουν και οι δύο διακόπτες ταυτόχρονα με ένα χέρι, όπως τονίζει Καναδός ερευνητής αεροπορικών δυστυχημάτων στο BBC.

Αυτό κάνει την υπόθεση της Air India από τις πιο ανεξήγητες στην ιστορία της ινδικής αεροπλοΐας.

«Αν κάποιος τους έκλεισε σκόπιμα ή από λάθος, τότε πρέπει να εξηγήσουμε γιατί. Δεν υπήρχε καμία επείγουσα κατάσταση εκείνη την ώρα», σχολιάζει ο Shawn Pruchnicki, πρώην ερευνητής ατυχημάτων και καθηγητής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο.
Στο σημείο της πρόσκρουσης, οι διακόπτες βρέθηκαν και πάλι στη θέση “run”, δείγμα ότι οι πιλότοι προσπάθησαν να ανακτήσουν τον έλεγχο. Όμως το ύψος ήταν πολύ χαμηλό και ο χρόνος ελάχιστος.

Σενάρια, υποψίες και μια προειδοποίηση που δεν ελήφθη υπόψη

Η έκθεση προκαλεί νέα ανησυχία για πιθανό κατασκευαστικό πρόβλημα στους διακόπτες καυσίμου. Το 2018, η αμερικανική FAA είχε εκδώσει προειδοποιητικό δελτίο (SAIB) για παρόμοιους διακόπτες σε Boeing 737 με απενεργοποιημένο το σύστημα κλειδώματος, χωρίς όμως να προχωρήσει σε υποχρεωτικό έλεγχο.

Το ίδιο σύστημα χρησιμοποιείται και στο 787 Dreamliner – το μοντέλο που συνετρίβη. Η Air India δεν προχώρησε ποτέ στους προτεινόμενους ελέγχους, καθώς η οδηγία δεν ήταν δεσμευτική.

Πρώην αξιωματούχος της NTSB των ΗΠΑ, ο Peter Goelz, τονίζει πως «το εύρημα είναι ανησυχητικό – κάποιος στο πιλοτήριο έκλεισε τους διακόπτες». Όμως δεν είναι ακόμα σαφές ποιος, και κυρίως γιατί.

Οι οικογένειες ζητούν απαντήσεις – και διαφάνεια

Οι συγγενείς των θυμάτων είναι εξοργισμένοι. «Αυτό το έγγραφο μοιάζει περισσότερο με τεχνική περιγραφή, όχι με εξήγηση για το τι συνέβη», λέει ο Imtiyaz Ali, που έχασε τον αδερφό του, τη νύφη του και τα ανίψια του.

Η Ένωση Πιλότων της Ινδίας (ALPA) από την πλευρά της καταγγέλλει πως η έρευνα φαίνεται προκατειλημμένη κατά των πιλότων, ζητώντας να συμμετέχει ως παρατηρητής στη διαδικασία για να διασφαλιστεί η διαφάνεια.

Το υπουργείο Πολιτικής Αεροπορίας ζητά να μην εξαχθούν πρόωρα συμπεράσματα, τονίζοντας ότι η τελική έκθεση θα δημοσιευθεί σε 12 μήνες.

Μέχρι τότε όμως, το αίνιγμα της Air India 171 παραμένει σκοτεινό. Ήταν ανθρώπινο λάθος, τεχνική βλάβη ή κάτι πιο σύνθετο; Η απάντηση δεν είναι μόνο ζήτημα ασφάλειας. Είναι και δικαίωση για 260 χαμένες ζωές.

Naftemporiki.gr