Νέα Υόρκη: Εγκώμια προς τους ηγέτες, αλλά και ανησυχία για την έλλειψη προόδου στην εφαρμογή ΜΟΕ τα οποία συμφωνήθηκαν και ανακοινώθηκαν από τους ίδιους, εκφράζει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν γκι-Μουν, στην έκθεσή του για την Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, ζητώντας παράλληλα από το Συμβούλιο Ασφαλείας να ανανεώσει τη θητεία της για ακόμη 6 μήνες, μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2017.
Η έκθεση καλύπτει τις εξελίξεις από τις 19 Δεκεμβρίου 2015 μέχρι τις 24 Ιουνίου του τρέχοντος έτους και δόθηκε χθες αργά το βράδυ ατύπως στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, μαζί με την έκθεση της αποστολής των καλών υπηρεσιών του ΓΓ στο κυπριακό.

Παρά το γεγονός ότι οι φωτιές στο Τρόοδος ξέσπασαν ελάχιστες μέρες πριν ολοκληρωθεί η έκθεση, ο ΓΓ του ΟΗΕ βρίσκει την ευκαιρία να τις καταγράψει, μιλώντας και για χαμένη ευκαιρία συνεργασίας. Αντιθέτως, όπως σημειώνει διπλωματική πηγή, οι περυσινές πυρκαγιές στην Αμμόχωστο και η άρνηση της τουρκοκυπριακής πλευράς να δεχθεί βοήθεια, δεν κατεγράφησαν ποτέ.

Πρόσκληση προς τους δύο ηγέτες, καθώς αντιμετωπίζουν τα εκκρεμή ζητήματα, να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να μεταφράσουν τις σημαντικές αμοιβαίες αντιλήψεις στις οποίες έχουν καταλήξει κατά τη διάρκεια του έτους των διαπραγματεύσεων, σε συγκεκριμένες συγκλίσεις, απευθύνει ο ΓΓ του ΟΗΕ και στην έκθεση για την Αποστολή των Καλών του Υπηρεσιών στο Κυπριακό, που δόθηκε ατύπως αργά το βράδυ, στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Έκθεση για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ

«Οι ηγέτες έχουν επιδείξει θάρρος και επιμονή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και έχουν σημειώσει πραγματική πρόοδο μέσω της συνεχούς εμπλοκής τους. Τους προτρέπω να εντείνουν τις προσπάθειές τους στους επόμενους μήνες, εάν πρόκειται να φτάσουν στο δεδηλωμένο στόχο τους της επίτευξης μιας συνολικής διευθέτησης εντός του 2016», γράφει.

Παράλληλα δηλώνει ανήσυχος για την έλλειψη προόδου στην εφαρμογή ορισμένων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία είχαν προηγουμένως συμφωνηθεί και ανακοινωθεί από τους ηγέτες ως ένδειξη της αμοιβαίας δέσμευσης τους, στις 28 Μαΐου 2015.

«Η διαλειτουργικότητα της κινητής τηλεφωνίας, η διασύνδεση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και το άνοιγμα των δύο διαβάσεων της Λεύκας-Aplici και Δερύνειας – παρά την αρχική πρόοδο – δεν έχουν υλοποιηθεί. Καλώ τους ηγέτες να εφαρμόσουν όλα τα συμφωνηθέντα μέτρα με καλή πίστη και χωρίς καθυστέρηση. Τέτοια μέτρα μπορούν να συμβάλουν στην οικοδόμηση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις διαπραγματεύσεις, καθώς μπορούν να έχουν ένα θετικό και συγκεκριμένο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των Κυπρίων και δείχνουν ότι ένα εναλλακτικό μέλλον είναι δυνατό και εφικτό» σημειώνει ο κ. Μπαν.

Στις 18 Ιουνίου, γράφει, “ξέσπασε πυρκαγιά στο όρος Τρόοδος, με αποτέλεσμα την απώλεια δύο ζωών και καταστροφή μεγάλων εκτάσεων γης. Στη συνέχεια ο κ. Ακιντζί επικοινώνησε απευθείας με τον κ. Αναστασιάδη για να προσφέρει τουρκοκυπριακή βοήθεια. Ο κ. Αναστασιάδης ευχαρίστησε τον κ. Ακιντζί για την προσφορά, ενημερώνοντάς τον ότι δεν προβλέπει την ανάγκη για περαιτέρω συμβολή στην προσπάθεια. Παρομοίως, δεν μπόρεσε να υλοποιηθεί τουρκική προσφορά για βοήθεια».

Στα συμπεράσματά του, ο ΓΓ προχωρά ένα βήμα παραπέρα με αφορμή τις φωτιές.

«Υπό το φως της χαμένης ευκαιρίας για τη συλλογική καταπολέμηση των πυρκαγιών στο Τρόοδος, η Τεχνική Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία και εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών, σε περίπτωση μελλοντικών κρίσεων», σημειώνει.

Ο Μπαν γκι-Μουν επαναφέρει στην έκθεσή του το θέμα των επιθέσεων σε βάρος των δύο Τ/κ από Ε/κ νέους και αφού επισημαίνει την κοινή δήλωση των ηγετών ότι τέτοιες ενέργειες δεν πρέπει να παραμένουν ατιμώρητες, χαιρετίζει δημοσιεύματα «ότι οι νομικές διαδικασίες είναι σε εξέλιξη. Μια ταχεία ολοκλήρωση της υπόθεσης θα στείλει το σωστό μήνυμα ότι τέτοιες πράξεις δεν θα γίνουν ανεκτές τώρα ή σε μια μελλοντικά ενωμένη Κύπρο».
Ζητά την επιτάχυνση των συνομιλιών για την αποναρκοθέτηση, καλώντας τις πλευρές να εμπλακούν και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.

«Πρόωρη εκκαθάριση θα επιτρέψει επίσης μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων σε περίπτωση διευθέτησης, και γύρω και σε όλη την σημερινή νεκρή ζώνη. Τα ναρκοπέδια στο νησί έχουν μικρή στρατιωτική αξία και χρησιμεύουν μόνο για να θέσουν σε κίνδυνο ζωές».

Απευθύνει πρόσκληση προς τους δύο ηγέτες να καταβάλλουν προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για την επίτευξη μεγαλύτερης οικονομικής και κοινωνικής ισότητας μεταξύ των δύο πλευρών και να διευρύνουν και να εμβαθύνουν τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές, αθλητικές ή παρόμοιες σχέσεις και επαφές, «μεταξύ άλλων και με σκοπό την ενθάρρυνση του εμπορίου».

«Οι επαφές αυτές προάγουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των κοινοτήτων και βοηθούν στην αντιμετώπιση των ανησυχιών των Τουρκοκυπρίων για την απομόνωση. Καλώ και τους δύο ηγέτες να επιμείνουν στην αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων».
«Εξ απαλών ονύχων» – σύμφωνα με διπλωματικές πηγές – η αντιμετώπιση της απόφασης του ψευδοκράτος να θέσει περιορισμούς και απαγορεύσεις στη μετάβαση Ε/κ προσκυνητών σε τόπους λατρείας στα κατεχόμενα.

«Το Μάιο, οι τουρκοκυπριακές αρχές πρότειναν αλλαγές πολιτικής, οι οποίες εάν εφαρμοστούν, θα οδηγήσουν σε μείωση των εγκρίσεων για τις θρησκευτικές τελετές στο βόρειο τμήμα του νησιού. Σε μια προσπάθεια να διασφαλιστεί η συνεχής πρόσβαση σε θρησκευτικούς χώρους, ο Ειδικός μου Σύμβουλός και η Ειδική μου Αντιπρόσωπος παρενέβησαν υπέρ της πρόσβασης σε όλους τους θρησκευτικούς τόπους και της συνεχιζόμενης αύξησης του αριθμού των θρησκευτικών τελετών που διεξάγονται από Ε/κ στο βορρά. Η UNFICYP θα συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα εκ του σύνεγγυς και να υποστηρίζει την ελευθερία της λατρείας για τους ανθρώπους όλων των θρησκειών σε ολόκληρο το νησί», αναφέρει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Στα συμπεράσματά του, αφού χαιρετίζει το συνεχιζόμενο διάλογο μεταξύ των ηγετών των θρησκευτικών κοινοτήτων, ο Μπαν γκι-Μουν καλεί και τις δύο πλευρές «να υποστηρίξουν αυτό το διάλογο, διασφαλίζοντας ότι θα συνεχιστεί η τάση της πλήρους πρόσβασης για τη λατρεία, στις περισσότερες από 500 εκκλησίες και άλλους χώρους λατρείας στο βορρά και στα περίπου 100 τζαμιά στο νότο».

Κατώτερη των προσδοκιών χαρακτηρίζουν διπλωματικές πηγές τις αναφορές στους αγνοούμενους, όπου καταγράφεται στο σχετικό κεφάλαιο η έκκληση των δύο ηγετών – κατά την επίσκεψή τους στο εργαστήρι το Δεκέμβριο – προς όλους τους Κυπρίους που γνωρίζουν να δώσουν πληροφορίες για πιθανούς χώρους ταφής.

«Τα Ηνωμένα Έθνη παραμένουν προσηλωμένα στην υποστήριξη του ζωτικού ανθρωπιστικού έργου που γίνεται για λογαριασμό των οικογενειών των θυμάτων, μέσω της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους. Υπό το φως της προχωρημένης ηλικίας των συγγενών και των μαρτύρων, είναι κρίσιμο να δοθούν στη ΔΕΑ τα μέσα και οι πληροφορίες που απαιτούνται για να επιταχύνει τις εργασίες της», γράφει στο κεφάλαιο των παρατηρήσεων.

Ο ΓΓ επαναλαμβάνει την έκκληση προς τις πλευρές να αποδεχθούν το μνημόνιο του 1989 για επαναχάραξη των γραμμών κατάπαυσης του πυρός, ενώ επαναλαμβάνει πως η τοποθέτηση καμερών παρακολούθησης κλειστού κυκλώματος χωρίς μείωση του στρατιωτικού προσωπικού
συνιστά παραβίαση του στάτους κβο.

Σχετικά με το θέμα της αναδιάρθρωσης και αλλαγής των όρων εντολής της Δύναμης, υπό το φως των θετικών εξελίξεων επί τους εδάφους και του αιτήματος του Συμβουλίου Ασφαλείας στο ψήφισμα 2263 (2016), ο ΓΓ του ΟΗΕ αναφέρει ότι η UNFICYP, σε συντονισμό με την Αποστολή των Καλών του Υπηρεσιών, συνέχισε το σχεδιασμό της μετάβασης σε σχέση με μια διευθέτηση.

«Αυτή η διαδικασία έχει υπογραμμίσει μια σειρά από ζητήματα που θα χρειαστούν την έγκαιρη εξέταση από τα μέρη και το Συμβούλιο Ασφαλείας, σε σχέση με την υποστήριξη που πιθανόν θα απαιτηθεί στη μετά τη διευθέτηση φάση. Πράγματι, μεταξύ άλλων θεμάτων, η περιορισμένη ικανότητα της UNFICYP να προσφέρει την κατάλληλη υποστήριξη στη διευθέτηση, με βάση τα σημερινά επίπεδα της δύναμης και τη διαμόρφωσή της και ο χρόνος για δημιουργία δύναμης και αστυνομίας, πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη. Έχοντας επίγνωση των ανωτέρω, καλώ τις δύο πλευρές να εμπλακούν πληρέστερα και ως μελλοντικοί εταίροι, μεταξύ άλλων, καθώς και με την UNFICYP και τις καλές μου υπηρεσίες, για θέματα που σχετίζονται με την εφαρμογή της διευθέτησης. Εξίσου σημαντική θα είναι η σθεναρή υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας. Ο σχεδιασμός αυτός θα συνεχίσει να καθοδηγείται από τις εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις και τις απόψεις των πλευρών», καταλήγει η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ.

Ικανοποίηση και στην έκθεση των Καλών Υπηρεσιών

Εκτενείς αναφορές στις διαπραγματεύσεις μετά την κοινή ανακοίνωση Αναστασιάδη – Ακιντζί στις 15 Μαΐου και την απόφασή τους για εντατικοποίηση των συνομιλιών, στον ιδιαίτερο ρόλο και τη συμβολή της ΕΕ στην εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου και στα ζητήματα της συνεργασίας διεθνών θεσμών για την οικονομική πτυχή της λύσης, περιέχει η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ για την Αποστολή των Καλών του Υπηρεσιών στο Κυπριακό.

Η έκθεση δόθηκε ατύπως αργά το βράδυ της Παρασκευής στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, μαζί με χωριστή έκθεση για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και καλύπτει τις εξελίξεις στο Κυπριακό από τις 22 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους μέχρι φέτος στις 30 Ιουνίου.

Αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια του έτους των συνομιλιών, οι ηγέτες των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων έχουν σημειώσει ξεκάθαρη πρόοδο σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων των διαπραγματεύσεων, ωστόσο, την ίδια στιγμή υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που παραμένει μπροστά.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ απευθύνει πρόσκληση προς τους δύο ηγέτες, καθώς αντιμετωπίζουν τα εκκρεμή ζητήματα, να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να μεταφράσουν τις σημαντικές αμοιβαίες αντιλήψεις στις οποίες έχουν καταλήξει κατά τη διάρκεια του έτους των διαπραγματεύσεων, σε συγκεκριμένες συγκλίσεις. Και επισημαίνει ότι για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει οι ηγέτες να διατηρήσουν τη συνεχή τους αφοσίωση και καθοδήγηση, καθώς και μια δομημένη προσέγγιση, η οποία θα τους επιτρέψει να ολοκληρώσουν τις συζητήσεις σχετικά με τα θέματα που έχουν ταυτοποιήσει για την εντατικοποιημένη φάση.

Ο Γενικός Γραμματέας καταγράφει και χαιρετίζει σε αρκετά σημεία της έκθεσής του τη δήλωση των ηγετών της 15ης Μαΐου 2016, στην οποία υπογράμμισαν τη δέσμευσή τους να εντείνουν τις προσπάθειές τους κατά τους επόμενους μήνες, με στόχο την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας διευθέτησης εντός του 2016. Και ενώ διευκρινίζει πως δεν υπάρχουν χρονοδιαγράμματα, υπάρχει μια μοναδική ευκαιρία για θετική κατάληξη.

«Η δέσμευση που εκφράζεται από τους ηγέτες στη δήλωσή τους της 15ης Μαΐου 2016 για να εντείνουν τις προσπάθειές τους, αποτελεί σαφή ένδειξη ότι, ενώ ο ΟΗΕ δεν έχει χρονοδιαγράμματα για τη διαδικασία, οι πλευρές αναγνωρίζουν ότι υπάρχει μια μοναδική ευκαιρία για να καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις σε θετική ολοκλήρωση. Προτρέπω σθεναρά τους ηγέτες και τις ομάδες τους να χρησιμοποιούν τις επόμενες εβδομάδες και την εν εξελίξει εντατικοποιημένη εργασία τους για να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο το συντομότερο δυνατόν. Αυτό είναι και το κρισιμότερο, αν πρόκειται ν’ αδράξουν την ευκαιρία για να πλησιάσουν περισσότερο στο δεδηλωμένο στόχο τους να καταλήξουν σε συμφωνία εντός του 2016».

Χαρακτηρίζει «πραγματική» και «ιστορική» την ευκαιρία που υπάρχει ενώπιον των πλευρών για να φέρουν τη διαδικασία σε μια επιτυχή έκβαση, αλλά θεωρεί πως είναι ακόμη «φευγαλέα και εύθραυστη». Ο ΓΓ παραμένει πεπεισμένος ότι μπορεί να βρεθεί μια αμοιβαία αποδεκτή λύση σε αυτό το μακρόχρονο θέμα και ότι είναι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, εφικτή.

«Αυτό, όμως, επισημαίνει, θα απαιτήσει και οι δύο πλευρές να ενεργήσουν με αποφασιστικότητα, να λάβουν έγκαιρα και γενναίες αποφάσεις και το σημαντικότερο, να κοιτάξουν πέρα από το άμεσο παρόν καθώς εργάζονται μαζί για να οικοδομήσουν ένα κοινό μέλλον για το νησί, όπου όλα Κύπριοι θα μπορούν να ευημερούν σε συνθήκες ειρήνης και αμοιβαίου σεβασμού».

Ο κ. Μπαν δηλώνει ενθαρρυμένος από την αποφασιστικότητα και πολιτική βούληση που έχουν επιδείξει οι ηγέτες, λέγοντας πως έχουν δείξει επανειλημμένα ότι, ενώ ο καθένας διαπραγματεύεται προς το συμφέρον της δικής του κοινότητας, είναι επίσης σε θέση να λαμβάνουν υπόψη τις ανησυχίες της άλλης κοινότητας, προκειμένου να επιτευχθεί μια διευθέτηση η οποία θα ανταποκρίνεται στα καλύτερα συμφέροντα όλων των πολιτών μιας μελλοντικά ενωμένης Κύπρου.

Ο ΓΓ αναγνωρίζει ότι, ενώ η ικανότητα και η προθυμία των ηγετών να καταλήξουν σε αμοιβαίες κατανοήσεις αποτελούν θετική εξέλιξη, έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι δύσκολο μερικές φορές να μετουσιώσουν αυτές τις κατανοήσεις σε πιο λεπτομερείς πρόνοιες και συγκλίσεις επί συγκεκριμένων θεμάτων.

«Είμαι, συνεπώς, ενθαρρυμένος από την απόφαση των ηγετών να εντείνουν τις εν εξελίξει απευθείας διαπραγματεύσεις τους, καθώς και να συνεχίσουν να παρέχουν λεπτομερείς οδηγίες στους διαπραγματευτές τους, προκειμένου ενεργά να βρουν λύσεις σε μακροχρόνιες αποκλίσεις».
Καταγράφει ως μία από τις προκλήσεις των διαπραγματεύσεων τις απαραίτητες προετοιμασίες για την εφαρμογή της διευθέτησης, ιδίως σε τομείς όπως οι προετοιμασίες για την επέκταση του ευρωνομίσματος στη μελλοντική τουρκοκυπριακή συνιστώσα πολιτεία και ευρύτερα, για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου της ΕΕ.

Ο ΓΓ χαιρετίζει το σημαντικό έργο που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της άτυπης Δικοινοτικής Επιτροπής σχετικά με τις προετοιμασίες για την ΕΕ και προτρέπει τα μέρη να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για να εξασφαλίσουν πως θα λαμβάνονται εγκαίρως όλα τα απαραίτητα μέτρα εγκαίρως, ώστε να καταστεί δυνατή η ομαλή και επιτυχής μετάβαση, μετά τη συμφωνία διευθέτησης.

Επίσης τονίζει τη σημασία της στενής συνεργασίας μεταξύ των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, σημειώνοντας ότι οι δύο ηγέτες πρέπει να χρησιμοποιήσουν στις διαπραγματεύσεις την τεχνική βοήθεια και υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, προκειμένου να σχεδιάσουν από κοινού μια οικονομικά βιώσιμη συμφωνία, η οποία θα μεγιστοποιεί το αναμενόμενο μέρισμα ειρήνης.

«Μπροστά μας έχουμε μια σημαντική και ευαίσθητη περίοδο, καθώς οι θεσμοί που εργάζονται για την υποστήριξη της ομάδας μου για το Κυπριακό ολοκληρώνουν το διαγνωστικό τους έργο για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση και στις δύο κοινότητες και τα συμπεράσματα και οι συστάσεις πολιτικής διαμορφώνονται και ανακοινώνονται στους δύο ηγέτες και στις ομάδες τους».

Αποκαλύπτει ταυτόχρονα ότι ο Ειδικός του Σύμβουλος Έσπεν Μπαρθ Έιντε επικοινωνεί συχνά μέσω τηλεδιάσκεψης με τους εκπροσώπους αυτών των θεσμικών οργάνων και προτρέπει τους δύο ηγέτες να ενσωματώσουν τις συμβουλές, την καθοδήγηση και τις βέλτιστες πρακτικές στις συζητήσεις τους, με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση του μετά τη διευθέτηση ομοσπονδιακού συστήματος.

«Είναι πλέον ζωτικής σημασίας αυτό το έργο να ενσωματωθεί στις συνομιλίες, για να εξασφαλιστεί ότι οι επιλογές πολιτικής που έγιναν θα οδηγήσουν σε μια οικονομικά και δημοσιονομικά βιώσιμη μετά την διευθέτηση Κύπρο. Ο Ειδικός μου Σύμβουλος και η ομάδα του θα συνεχίσουν να συμμετέχουν σε μια σημαντική προσπάθεια συντονισμού για να βοηθηθούν οι πλευρές στη μετουσίωση των εξωτερικών οικονομικών συμβουλών σε βιώσιμες και πολιτικά ευχάριστες διατάξεις της διευθέτησης», σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Μολονότι χαιρετίζει την απόφαση των ηγετών να δημιουργήσουν διάφορες ομάδες εργασίας εμπειρογνωμόνων για να ασχοληθούν με συγκεκριμένα νομικά ζητήματα, ενθαρρύνει έντονα τις δύο πλευρές να προχωρήσουμε με αυτές τις σημαντικές συζητήσεις σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, «ιδίως εκείνες που αφορούν στη συγγραφή Συντάγματος». Επαναβεβαιώνει δε ότι ο Ειδικός του Σύμβουλος Έιντε και η ομάδα του είναι έτοιμοι να διευκολύνουν και να υποστηρίξουν το έργο αυτό με τις συμβουλές εμπειρογνωμοσύνης.
Ο ΓΓ θεωρεί «επιτακτική ανάγκη» και «σύμφωνο με το δεδηλωμένο στόχο των ηγετών να εντείνουν τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης εντός του 2016», το να μην καθυστερήσουν οι προσπάθειες για την προετοιμασία των δύο κοινοτήτων στο ενδεχόμενο μιας διευθέτησης. Και στο πλαίσιο αυτό ενθαρρύνει τους ηγέτες «να ενδυναμώσουν τις προσπάθειές τους επικοινωνώντας μαζί προς την κοινή γνώμη μέσω συντονισμένων μηνυμάτων».

Λαμβάνοντας υπόψη τα ταραχώδη γεγονότα και τις προκλήσεις στην περιοχή και πέραν αυτής, ο Γενικός Γραμματέας υπογραμμίζει στην έκθεσή του τα θετικά αποτελέσματα που θα έχει η λύση του κυπριακού προβλήματος στις προοπτικές της περιοχής, τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά.

Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρει, “είναι ζωτικής σημασίας οι εγγυήτριες δυνάμεις, η Ελλάδα, η Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο, να παραμένουν δεσμευμένες στην υποστήριξη των συνεχιζόμενων προσπαθειών των ηγετών για να καταλήξουν σε συνολική διευθέτηση το συντομότερο
δυνατόν».

Τονίζει πως διατηρεί σταθερά την επίλυση του Κυπριακού ψηλά στην ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών του με βασικούς περιφερειακούς και διεθνείς ηγέτες και το έχει συζητήσει με διάφορους αρχηγούς κρατών και ανώτερους αξιωματούχους, μεταξύ άλλων και από την Τουρκία, την Ελλάδα και τις ΗΠΑ.

Υπό το πρίσμα της συμφωνίας των ηγετών να ξεκινήσουν συζητήσεις για θέματα που σχετίζονται με τον προγραμματισμό για την υλοποίηση της διευθέτησης, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών προκλήσεων και των αναγκαίων προετοιμασιών που θα απαιτηθούν σε διάφορους τομείς της συμφωνίας, ο Γενικός Γραμματέας «προτρέπει τους ηγέτες να συμμετάσχουν πραγματικά σε όλες τις πτυχές αυτού του σημαντικού έργου».

Υπογραμμίζει επίσης τη σημασία ότι «το έργο αυτό θα διεξαχθεί σε συντονισμό και συνεργασία με το συνεχή σχεδιασμό που διεξάγουν τα Ηνωμένα Έθνη, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα που σχετίζονται με τον σχεδιασμό της μετάβασης, όπως τονίζεται στην έκθεσή για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ».

Μεγάλο μέρος της έκθεσης αφορά το ρόλο και τη συμβολή της ΕΕ στη διαδικασία. Ο ίδιος σημειώνει ότι στα τέλη Ιανουαρίου το 2016, οι ηγέτες συμφώνησαν να ξεκινήσουν τέσσερις τεχνικές «ροές εργασίας» για τη στήριξη των διαπραγματεύσεων: την προετοιμασία για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σε ολόκληρο το νησί μετά τη διευθέτηση, τη συνεργασία με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τη σύνταξη του συντάγματος και των ομοσπονδιακών νόμων και τον προγραμματισμό για την εφαρμογή.

Παρά το γεγονός ότι οι εργασίες για τα δύο πρώτα προοδεύουν, σημειώνει ο ΓΓ, «η σύνταξη του συντάγματος και ο προγραμματισμός για την εφαρμογή (της συμφωνίας) δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει στα σοβαρά».

«Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του τρέχοντος γύρου των συνομιλιών υπήρξε η αναγνώριση από τους ηγέτες της σημασίας που έχουν οι αρχές και οι αξίες πάνω στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση ιδρύθηκε και να τις ενσωματώσουν στη συνολική διευθέτηση, με ταυτόχρονο σεβασμό του διζωνικού και δικοινοτικού χαρακτήρα», σημειώνει η έκθεση.
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Αναφορικά με τις εξελίξεις μετά την κοινή δήλωση των ηγετών στις 15 Μαΐου 2016 και τη δήλωση της 8ης Ιουνίου, στην οποία ανακοίνωσαν τη συμφωνία τους να εντατικοποιήσουν τις διαπραγματεύσεις και να αρχίσουν να εργάζονται για να επιλύσουν τα υπόλοιπα εκκρεμή ζητήματα κατά συμφωνημένο δομημένο τρόπο, ο ΓΓ γράφει για τα κεφάλαια που συζητήθηκαν:

«Ειδικότερα, οικοδομώντας πάνω στο πλαίσιο που ορίζεται στην κοινή δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου 2014 καθώς και στο έργο που πραγματοποιήθηκε από τους διαπραγματευτές κατά τους τελευταίους μήνες, οι ηγέτες κατέληξαν σε επιπλέον συγκλίσεις στον κατάλογο των ομοσπονδιακών αρμοδιοτήτων και σε περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά με θέματα συναφή με τη σύναψη συνθηκών και το συντονισμό και τη συνεργασία μεταξύ της μελλοντικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των συνιστωσών πολιτειών».

Σχετικά με το περιουσιακό, σημειώνει ότι, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο που ανακοινώθηκε στις 27 Ιουλίου 2015, βάσει του οποίου οι ηγέτες είχαν συμφωνήσει ότι πρέπει να γίνει σεβαστό το δικαίωμα του ατόμου στην ιδιοκτησία και ότι θα υπάρξουν διάφορες εναλλακτικές λύσεις για τη ρύθμιση της άσκησης αυτού του δικαιώματος, «οι πλευρές αρχικά πραγματοποίησαν διαπραγματεύσεις για το περιουσιακό επί τη βάσει των αντίστοιχων εγγράφων και υλικού για τις θέσεις τους. Μετά από λεπτομερείς, σοβαρές και μερικές φορές δύσκολες συζητήσεις, οι δύο πλευρές ήταν σε θέση να διαμορφώσουν ένα κοινό έγγραφο για το περιουσιακό. Ενώ οι αποκλίσεις παραμένουν και καταγράφονται στο κοινό έγγραφο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτή είναι η πρώτη φορά στις συνομιλίες που οι πλευρές διαπραγματεύονται αυτό το κρίσιμο κεφάλαιο στη βάση ενός κοινού εγγράφου».

Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν κυρίως σε θέματα όπως οι κατηγορίες των επηρεαζομένων ιδιοκτησιών, οι ορισμοί, τα κριτήρια καθώς και η σύνθεση και λειτουργία της Επιτροπής Περιουσιών, η οποία θα λάβει την εντολή να επιλύσει αξιώσεις ιδιοκτησίας.

«Παρά τις πλούσιες συζητήσεις και σημαντικές συνεννοήσεις για το κεφάλαιο αυτό, θα χρειαστεί περαιτέρω εργασία στις κρίσιμες εβδομάδες που έρχονται, πριν να εξομαλυνθούν οι υπόλοιπες αποκλίσεις», τονίζει ο κ. Μπαν.

Τέλος, για το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, ο ΓΓ αναφέρει πως κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών του τρέχοντος γύρου των συνομιλιών το 2015, οι ηγέτες πραγματοποίησαν προκαταρκτικές συζητήσεις για τις εσωτερικές πτυχές της ασφάλειας, «δηλαδή, τις ρυθμίσεις αστυνόμευσης για μια ενωμένη ομόσπονδη Κύπρο. Ορισμένες αποκλίσεις για το θέμα αυτό παραμένουν και στις 8 Ιουνίου, οι ηγέτες συμφώνησαν να συμπεριληφθεί ως ένα από τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά τη διάρκεια των εντατικοποιημένων προσπαθειών τους».

Πηγή: philenews/ ΚΥΠΕ