ANALYSIS: How Cyprus stalemate serves British interests
Foreign Secretary Boris Johnson hailed ‘great progress’ in talks, but future of key British bases on divided island may be best served by status quo
An abandoned building is seen in the green line, a UN controlled buffer zone, separating the divided Cypriot capital of Nicosia, known as Lefkosia to Turkish-Cypriots (AFP)
The presence of Boris Johnson at last week’s short-lived Cyprus unification talks in Switzerland owed more to Britain’s strategic interests than its historic obligations to the divided Mediterranean island, according to analysts.
Although the meeting in Geneva between Greek and Turkish Cypriot representatives and officials from Athens and Ankara broke up last Thursday with most observers noting little in the way of progress towards resolving the decades-old issue, the British foreign secretary appeared to take a more positive view of proceedings.
“I welcome the real progress made towards finding a solution to the Cyprus settlement over the last few days, in particular on the future security of a united Cyprus,” he said.
But as Ayla Gurel from the Cyprus branch of the Peace Research Institute Oslo (PRIO) pointed out, as far as British interests were concerned, the discussion of security did not simply concern the future security of the people of Cyprus on either side of the “green line” that separates the self-declared Turkish Republic of Northern Cyprus from the Republic of Cyprus, an EU member state.
“Cyprus is a strategically important country and has British bases on the island,” Gurel told Middle East Eye. “Britain tries to keep a low profile. It has no strong views about what the solution should be as long as nobody touches its bases.”
Retained when Cyprus achieved independence from Britain in 1960, the military bases and installations form part of the Sovereign Base Areas (SBA) – a British Overseas Territory.
Recently, they have been crucial in the international fight against the Islamic State (IS) group in Syria and Iraq, and contribute to ECHELON, a global eavesdropping network led by Britain and the United States that was first publicly disclosed by Edward Snowden, the whistleblower who leaked extensive details of the National Security Agency’s surveillance operations in 2013.
With the same status as Gibraltar or the Falklands Islands, the SBA contains towns and villages which are home to about 10,000 Cypriots, many of whom fled there when Turkey invaded and occupied the island in 1974.
The UK government says it is willing to cede almost half of the SBA should the two sides reach a settlement, although the foreign office told MEE that the land giveaway would not affect the military functions of the bases.
“This offer will not prevent military personnel at the bases carrying out their vital work to promote our security and that of the wider region,” a spokesperson said.
“The SBAs conduct a range of priority activities including against Daesh [IS] as well as humanitarian and conflict prevention operations.”
Yet, given their importance, Gurel said there were “grounds to argue that the island’s division helps the British bases to remain untouched”.
William Mallinson, a former British diplomat and expert on British-Cypriot relations at the Marconi University in Rome, told MEE that power politics continued to shape the UK’s attitude to an island where it has maintained a military presence since the 1878 settlement that saw the Ottoman Empire cede control to Britain.
Great Game to Cold War
Mallinson said that the UK’s view of Cyprus has evolved over time from a romantic imperial possession alongside India and Egypt to an outright liability before finally becoming a cornerstone of the so-called “special relationship” with the United States.
The UK’s acquisition of Cyprus came amid the “Great Game” played out between Russia and the British Empire across Asia and Middle East. Through two world wars, Cyprus remained crucial to Britain’s projection of global power.
Yet following the Turkish invasion of 1974, a weakened Britain was close to withdrawing, with an internal foreign office memo declaring that the bases had “usually been more of a liability than an asset”.
But Britain’s growing indifference set off alarm bells in Washington where US Secretary of State Henry Kissinger feared Cyprus would fall under Soviet influence, prompting a heated exchange with British foreign secretary James Callaghan.
“We shall not in present circumstances proceed with our preferred policy of withdrawing from the Sovereign Base Areas altogether,” Callaghan subsequently wrote to Kissinger.
By 1980, the SBA were considered “irreplaceable” and an “essential contribution to the Anglo-American relationship”, in the words of a senior foreign official who also warned about the prospect of a quick resolution to the Cypriot political divide: “Our interests are best served by continuing movement towards a solution – without the early prospect of arrival.”
Mallinson said that Britain’s continued presence on the island had allowed Washington and London to “keep Cyprus in their NATO ambit”, and outside of Russia’s sphere of influence.
According to a treaty Cyprus signed on independence, Greece, Turkey and Britain have the right to “re-establish the state of affairs” should the country come under threat from “enosis” – the longing of some Greek-Cypriots to unite with Greece, and “taksim”, the historical objective of some Turkish-Cypriots to partition the island.
Mallinson said that British foreign office correspondence showed that Britain had foreknowledge and gave tacit support to the Turkish invasion of 1974 after a Greek-Cypriot uprising earlier that year threatened to overthrow the government and unify the island with Greece.
According to Mallinson, foreign office officials at the time said there was authorisation for “the Turks to take unilateral action” under the terms of the so-called Treaty of Guarantee, as Britain even contemplated whether to take part in the invasion.
While Turkey’s action was motivated by historic, legal and fraternal links to the former Ottoman possession, the invasion and subsequent division of the island by a fellow NATO member had also served Anglo-American interests in the eastern Mediterranean, Mallinson said.
British bases ‘not in question’
Yet others see Britain as playing a more honest role as a guarantor of Cyprus’s independence amid intractable differences between Greece and Turkey.
Harry Tzimitras, the director of PRIO who has held positions at the University of Cambridge and at universities in Turkey, told MEE that Britain was driving the talks forward as “the pen-holder in the United Nations” process in Geneva.
‘Britain is at the forefront of countries that are being helpful in finding a solution to the problem, he added.
Talk of Britain relinquishing its bases, he said, “did not come into question” among the negotiators.
But if the main opposition political party in Cyprus has its way then both British and Turkish forces could soon be on their way home.
The communist Progressive Party of Working People (AKEL) won a 2008 general election on the back of a promise to demilitarise the island.
Elias Demetriou, a party spokesperson, told MEE: “AKEL has always been against the presence of the British bases in Cyprus. In AKEL we have the position that, if and when an agreement is reached for the Cyprus problem, then it will be possible for the issue of the British bases to be taken up by the Cypriot people as a whole. In this way the goal for a demilitarised island can be achieved.”
Gurel, who has worked to raise awareness of political issues on the island, said that while Cypriots’ relationship with the bases is at times “schizophrenic”, the main stumbling block to peace was that Greek-Cypriots had a lot more to lose than their Turkish-Cypriot counterparts.
“They are a recognised state… their red line is that the new state of affairs should be a continuation of the existing Republic of Cyprus,” she said.
But, she added, the recent discovery of hydrocarbon resources in Cyprus’s seas might affect their hesitation.
“There is an understanding within the Greek-Cypriot political leadership that in order to get the optimal benefit both in economic terms from the hydrocarbons in the waters of Cyprus it would be better to solve the conflict. That’s a very fundamental thing.”
Mallinson told MEE that Cyprus remained as ensnared in geopolitical realities as it had been during the Great Game of the 19th century or the Cold War of the 20th.
Cyprus would not become a “proper independent country” he predicted, while “this NATO-Russia hysteria continues, before adding: “Only if Trump and Putin agree.”
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ο Τζόνσον αναφέρει στα απομνημονεύματά του «Unleashed», που θα δημοσιευθούν στις 10 Οκτωβρίου: «Ο Μπίμπι (Νετανιάχου) πήγε εκεί για λίγο. Αυτό μπορεί να είναι τυχαίο, αλλά μου είπαν αργότερα ότι όταν σαρώθηκε για ασφάλεια, βρήκαν μια συσκευή ακρόασης στην τουαλέτα»
Ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον, έγραψε ότι εντοπίστηκε μια κατασκοπευτική συσκευή υποκλοπής στην τουαλέτα του, αφού ο Μπενιαμίν Νετανιάχου χρησιμοποίησε το ιδιωτικό μπάνιο στο βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών το 2017.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας The Telegraph, ο Τζόνσον, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών το 2017, δήλωσε ότι ο Νετανιάχου ζήτησε να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα κατά τη συνάντησή του στο γραφείο του στο υπουργείο.
Ο Τζόνσον δήλωσε ότι αφού ο Νετανιάχου χρησιμοποίησε την τουαλέτα στο «μυστικό κτίριο του παραρτήματος», η ομάδα ασφαλείας έψαξε και βρήκε έναν ‘κοριό’- συσκευή ακρόασης.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Τζόνσον αναφέρει στα απομνημονεύματά του «Unleashed», που θα δημοσιευθούν στις 10 Οκτωβρίου: «Ο Μπίμπι (Νετανιάχου) πήγε εκεί για λίγο. Αυτό μπορεί να είναι τυχαίο, αλλά μου είπαν αργότερα ότι όταν σαρώθηκε για ασφάλεια, βρήκαν μια συσκευή ακρόασης στην τουαλέτα», είπε.
Όταν ρωτήθηκε αν θα μπορούσε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτόν τον ισχυρισμό, ο Τζόνσον είπε: «Νομίζω ότι όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για αυτό το περιστατικό βρίσκονται στο βιβλίο», δήλωσε χαρακτηριστικά
Το βιβλίο του πρώην πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον «Unleashed», το οποίο περιλαμβάνει τις αναμνήσεις του για το Brexit, τον χειρισμό της επιδημίας Covid-19 από την κυβέρνησή του και το κομματικό σκάνδαλο κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, θα κυκλοφορήσει στις 10 Οκτωβρίου.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Δεν συνεπλάκησαν με οιουσδήποτε στόχους τα βρετανικά αεροσκάφη
Η Βρετανία δήλωσε πως δύο μαχητικά αεροσκάφη της και ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού έπαιξαν ρόλο χθες, Τρίτη, στις προσπάθειες να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, όμως τα μαχητικά δεν συνεπλάκησαν με οιουσδήποτε στόχους.
«Δύο μαχητικά Typhoon της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας και ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού Voyager έπαιξαν τον ρόλο τους στις προσπάθειες να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, καταδεικνύοντας την ακλόνητη υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην ασφάλεια του Ισραήλ», ανέφερε το βρετανικό υπουργείο Άμυνας στο X.
«Λόγω της φύσης αυτής της επίθεσης, δεν συνεπλάκησαν με οιουσδήποτε στόχους, αλλά έπαιξαν έναν σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη αποτροπή και στις προσπάθειες να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση».
Το Ιράν εξαπέλυσε την Τρίτη ομοβρονία βαλλιστικών πυραύλων εναντίον του Ισραήλ σε αντίποινα για την εκστρατεία του Ισραήλ εναντίον της Χεζμπολάχ, συμμάχου της Τεχεράνης στον Λίβανο. Το Ισραήλ δεσμεύθηκε να δώσει μια «οδυνηρή απάντηση» στον εχθρό του.
Απαντώντας σε ερώτηση αν η Βρετανία είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τον στρατό της προκειμένου να βοηθήσει το Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε την Τρίτη πως το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα.
Στο μεταξύ, ναυλωμένη πτήση που μεταφέρει Βρετανούς πολίτες από τον Λίβανο αναχώρησε από τη χώρα, όπως δήλωσε σήμερα ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι, ο οποίος πρόσθεσε πως και άλλες πτήσεις προγραμματίζεται να αναχωρήσουν τις ερχόμενες ημέρες.
«Η πρώτη ναυλωμένη πτήση που μεταφέρει Βρετανούς πολίτες από τον Λίβανο έχει τώρα αναχωρήσει», ανέφερε ο Λάμι στο Χ.
«Έχουμε κάνει διευθετήσεις για άλλη μία πτήση αύριο, και για επιπλέον πτήσεις τις ερχόμενες ημέρες όσο υπάρχει ζήτηση και είναι ασφαλές να το κάνουμε», είπε.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Σχιζοφρένεια ομαδική και αθεράπευτη που βηματίζει την Κύπρο στην πλήρη τουρκοποίηση.
Γράφει η Φανούλα Αργυρού
Πρόεδρος φάσκει και αντιφάσκει όταν ισχυρίζεται από τη μια ότι δεν θα δεχθεί τη διχοτόμηση και ότι η εισβολή δεν μπορεί να παράγει δίκαιο. Το γεγονός ότι η Τουρκία αξιώνει σήμερα τα δύο κράτη, δεν σημαίνει πως η τουρκική λύση της ομοσπονδίας μπορεί να καθαγιαστεί. Από την άλλη, ο Πρόεδρος όταν αναφέρεται σε «μη δίκαιη λύση» λέει αλήθεια, που εκθέτει και τον ίδιο και τους προκατόχους του. Ποια είναι η αλήθεια; Ότι εφόσον η λύση δεν θα είναι δίκαιη, δεν θα είναι βιώσιμη και, ως εκ τούτου, για να είναι βιώσιμη θα είναι αυτή την οποία θα επιβάλει η Τουρκία. Είτε αυτή είναι η ομοσπονδία είτε είναι η συνομοσπονδία…»,έγραψε η «Σημερινή» στις 29.9.2024 «Βήματα στο κενό».
Και όπως ορθά πρόσθεσε: «…Σε αυτό το οποίο συζητά ο Πρόεδρος ως λύση, λαμβάνοντας τη σκυτάλη από τους προκατόχους του. Στη διζωνική, όπως τονίζει, δικοινοτική ομοσπονδία, η οποία αποτελεί τον γεωγραφικό, πληθυσμιακό και διοικητικό διαχωρισμό της Κύπρου. Είναι η τουρκική λύση όπως καθορίστηκε από το 1956 και τέθηκε επί τάπητος από τον Μπουλέντ Ετζεβίτ, στις 18 Ιουλίου του 1974, στο Λονδίνο, πριν από την εισβολή. Ήταν ο στόχος της εισβολής. Και κατοχυρώθηκε στο Κραν Μοντανά, προσφέροντας στην Τουρκία την ευκαιρία να προχωρήσει στην αξίωση των δύο κρατών..»
Ιδού λοιπόν για ακόμα μια φορά το ιστορικό της ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ κύριε Νίκο Χριστοδουλίδη.
Η τουρκική λύση καθορίστηκε από τις 19 Δεκεμβρίου 1956 με τη δήλωση του Υπ. Αποικιών Λένοξ Μπόιτ από το βήμα της Βουλής των Κοινοτήτων, αφού τα συμφώνησε στις 16 Δεκεμβρίου 1956 με τον Τούρκο πρωθυπουργό Α. Μεντερές στην Κωνσταντινούπολη. Ότι η διχοτόμηση δεν θα αποκλείεται σε τελική λύση του Κυπριακού προσφέροντας ξεχωριστή αυτοδιάθεση στην τουρκική μειονότητα στην Κύπρο του 18% και επισημοποιώντας τον διαιρετικό δικοινοτισμό. Αφού το εξασφάλισαν αυτό, οι Τούρκοι ενωρίς το 1957 απαίτησαν ΔΙΖΩΝΙΚΗ λύση, που οι Βρετανοί αναγνώρισαν ως ομοσπονδιακή/συνομοσπονδιακή λύση.
Και έτσι ξεκίνησαν στο Λονδίνο τη μελέτη ομοσπονδιακής λύσεως βάση των όσων απαιτούσε ο Δρ Νιχάτ Ερίμ. Και εφόσον δεν μπορούσαν να του δώσουν τη διχοτόμηση, λόγω της αμερικανικής και του ΝΑΤΟ απόρριψής της, μας έδωσαν το κατασκεύασμα Ζυρίχης και Λονδίνου ως αφετηρία για όσα ζητούσε ο Δρ Ερίμ…
Ο λόρδος Ράτκλιφ είχε απορρίψει τις διάφορες λύσεις «ομοσπονδιακής αυτό-κυβέρνησης» που του είχαν προτείνει η αποικιακή κυβέρνηση στην Κύπρο, και είχε πει ότι δεν πίστευε η Κύπρος μπορούσε να διοργανωθεί σε μια Ομοσπονδία. Δεν υπήρχαν δομές εδαφικού διαχωρισμού…Όταν καλέστηκε η αποικιακή διοίκηση να απαντήσει (εννοείται για τα δεύτερα σχέδια διχοτόμησης που της είχε ζητηθεί), έθεσε διστακτικά και πρόταση για «ομόσπονδη αυτό-κυβέρνηση» ως μια εναλλακτική «μέση λύση» μεταξύ διαρχικής διευθέτησης κάτω από βρετανική κυριαρχία και διχοτόμηση. Θεωρούσαν μια ομόσπονδη διευθέτηση θα βοηθούσε στη διαδικασία μετακίνησης πληθυσμού μεταξύ ελληνικής και τουρκικής περιοχής «πιο φθηνά και ανθρώπινα» από μια γρήγορη διχοτόμηση…
Αυτό το ξεκίνησαν οι Τούρκοι με το πρώτο πραξικόπημα το 1963/64 και το ολοκλήρωσαν με τις δύο τουρκικές βάρβαρες εισβολές το 1974…Και τώρα αναμένουν τον Χριστοδουλίδη να τα νομιμοποιήσει με «γενναίες» προσφορές…
Ιανουάριος 1964: Ο Ραούφ Ντενκτάς στη σύσκεψη στο Λονδίνο απαιτεί γεωγραφική ομοσπονδία με ανταλλαγή πληθυσμών.
9 Ιουνίου 1965: O κ. C.H.D. Everett από την βρετανική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, έγραψε στο Φόρεϊν Όφις : «…Εξάλλου, οι Τούρκοι πάντοτε το έκαναν ξεκάθαρο ότι η ομοσπονδία ήταν η λύση που προτιμούσαν…».
12 Ιανουαρίου 1965: O Τούρκος πρωθυπουργός Ισμέτ Ινονού σε μια τετρασέλιδη επιστολή του προς τον βρετανό πρωθυπουργό έλεγε:
«…Σε αυτή την κατάσταση, η υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων συμμάχων στις προτάσεις μας να κατορθώσουμε μια ομοσπονδία στην Κύπρου θα βοηθήσει πολύ τις πιθανότητες σύντομης λύσης…».
21 Ιανουαρίου 1965: Μήνυμα από τη βρετανική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον προς το Φόρεϊν Όφις έλεγε: «…Θα είναι εν πάση περίπτωση καλύτερα να αποφεύγεται συζήτηση με τους Τούρκους για τη θεωρητική αρχή ομοσπονδίας, την υλοποίηση της οποίας ακόμα δεν αποπειράθηκαν να καθορίσουν. ΄Ισως σταδιακά να γίνει κατορθωτός κάποιος τρόπος συμβιβαστικής διευθέτησης τον οποίο οι μεν Τούρκοι να ερμηνεύουν ως ομοσπονδία οι δε Έλληνες ως ενωμένο κράτος…»
Καταπληκτική εισήγηση. Την εισηγήθηκε στο Φόρεϊν Όφις μετά τις τουρκικές εισβολές και ο μ. Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης(15.10.1974) που διετέλεσε τόσο ως Γενικός Εισαγγελέας της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κύπρου. Ακριβώς αυτό είναι που εμπεδώθηκε. Με Ελληνοκύπριους ηγέτες να ζουν στη ψευδαίσθηση ότι η αντιδημοκρατική, διαιρετική, ρατσιστική βρετανο-τουρκική δι-κοινοτική, δι-ζωνική ομοσπονδία προσφέρει … ενωμένο κράτος ενώ οι Τουρκοκύπριοι να την ερμηνεύουν με τη σωστή της ερμηνεία!
1965: Ο Γκάλο Πλάζα απορρίπτει την Ομοσπονδία
Στην έκθεση του το 1965 ο μεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών, κ. Galo Plaza έγραψε μεταξύ άλλων:
«… Συγκεκριμένα οι συζητήσεις για γεωγραφικό διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων κάτω από ένα ομοσπονδιακό σύστημα κυβέρνησης δεν με έχουν πείσει πως αναπόφευκτα δεν θα οδηγούν στη διχοτόμηση…».
2 Φεβρουαρίου 1965: Σε μνημόνιο που ετοίμασε για τον βρετανό πρωθυπουργό το τμήμα Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις τόνιζε: «Εκείνο που οι Τούρκοι ζητούν με την Ομοσπονδία είναι στην κυριολεξία ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ… Η επιθυμία της τουρκικής κυβέρνησης για μια ομόσπονδη λύση (δηλαδή κυριολεκτικά διχοτόμηση) αναμένεται να συνεχιστεί…».
Μάρτιος 1965: «Η τουρκική κυβέρνηση ακόμα συνεχίζει να σκέφτεται για «ομοσπονδία» με γεωγραφικό διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων…».
Βρετανικά δημιουργήματα! 14 Σεπτεμβρίου 1965: Το Φόρεϊν Όφις απάντησε ως εξής στον τότε ΄Υπ. Αρμοστή Sir David Hunt ο οποίος ζήτησε από το Λονδίνο να προβεί σε αντιρρήσεις για λύση ομοσπονδίας εξηγώντας τις επιπτώσεις. «Η δυσκολία είναι πως ομοσπονδία είναι μια λέξη με πολλές ερμηνείες, και έχοντας υπόψη ότι η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να τη θεωρεί ως την ιδανικότερη λύση για το κυπριακό πρόβλημα, οι κίνδυνοι να αμαυρώσουμε εμείς την ιδέα, όσο επιδέξια και να το κάνουμε, θα υπερτερεί των πλεονεκτημάτων.. Εκτός τούτου, οι περισσότερες ομοσπονδίες ανά τον κόσμο οι οποίες σήμερα ή στο πρόσφατο παρελθόν αντιμετωπίζουν προβλήματα είναι δικά μας δημιουργήματα…».
Το 1966: Oι Τουρκοκύπριοι προωθώντας ξεχωριστό κράτος, ξεκίνησαν να εκδίδουν τα δικά τους ξεχωριστά «κυβερνητικά λαχεία». Παράλληλα απαγορευόταν στους Τουρκοκύπριους να αγοράζουν λαχεία της Κυπριακής Δημοκρατίας. (Εφημερίδα «Μάχη» 7 Απριλίου, 1966 με φωτοαντίγραφο.
Ο χάρτης αυτός δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Σημερινή» 4.12.1983, βρέθηκε το 1967 σε εγκαταλελειμμένο τουρκικό σπίτι του χωριού Στρογγυλός της επαρχίας Αμμοχώστου και παραδόθηκε στις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας. Αυτός που δημοσιεύθηκε ήταν φωτοτυπία.
4 Ιανουαρίου 1972: Ο Βρετανός ΄Υπ. Αρμοστής στη Λευκωσία Robert Edmonds , = ζητούσε δράση από το Λονδίνο γιατί ανησυχούσε, αλλά απορρίφθηκαν οι υποδείξεις και εκκλήσεις του. Αποκαλυπτικό το απόσπασμα που ακολουθεί. Δηλαδή την προειλημμένη απόφασή τους να ΜΗΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΤΥΧΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ! Που είχε παρθεί τον Δεκέμβριο του 1963 και εκτελέστηκε το 1974…
«… To Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας το έχει κάνει ξεκάθαρο στον ΄Υπ. Αρμοστή ότι έχει πολύ σοβαρές επιφυλάξεις για τις ιδέες του (Υπ. Αρμοστού). Πιστεύουν ότι τα συμφέροντά μας στην Κύπρο εξυπηρετούνται καλύτερα με το να συνεχίζουμε όσο πιο πολύ μπορούμε με τη σημερινή πολιτική, έχοντας κατά νουν πως ενόσω οι Κύπριοι είναι απασχολημένοι με τα ενδοκοινοτικά τους προβλήματα, μάλλον είναι απίθανο να γυρίσουν την προσοχή τους εναντίον των Κυρίαρχων Περιοχών των Βάσεων μας…Έστω και αν επέλθει κάποια κρίση, οποιαδήποτε επέμβαση από μέρους μας «να σταματήσουμε τους Τούρκους» (όπως το θέτει ο ΄Υπ. Αρμοστής) θα συνεπάγεται πολλούς θανάσιμους κινδύνους και μάλλον θα θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τη δική μας θέση στην Κύπρο αλλά επίσης τα ευρύτερα συμφέροντα του ΝΑΤΟ…».
11 Φεβρουαρίου 1974: Το Φόρεϊν Όφις πληροφόρησε όλες τις διπλωματικές του αποστολές στο εξωτερικό ότι η ελληνική πρεσβεία ανησυχούσε ότι οι Τούρκοι επίσημα απαίτησαν «ομοσπονδία» επομένως οι συνομιλίες διακόπηκαν. Μετά την ελληνική πρεσβεία και η αμερικανική πρεσβεία στο Λονδίνο πληροφόρησε το Φόρεϊν Όφις ότι η κυπριακή κυβέρνηση είχε επίσης διαμαρτυρηθεί στους Αμερικανούς για το τουρκικό αίτημα. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα με οδηγίες ρώτησε την τουρκική κυβέρνηση και πήρε την εξής απάντηση: ο τουρκικός στόχος πάντα ήταν μια «ομόσπονδη λύση». Η τουρκική κυβέρνηση θεωρούσε ότι η όποια λύση πρέπει να αντανακλά στον δικοινοτικό χαρακτήρα της Κύπρου.
13 Φεβρουαρίου 1974: Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Τουράν Γκιουνές εξήγησε στον βρετανό πρέσβη στην Άγκυρα ότι ένα «ομόσπονδο σύστημα» στην Κύπρο θεωρείτο από την Άγκυρα όχι ως μια συνταγματική διευθέτηση αλλά ως μια κατάσταση στην οποία η τουρκική κοινότητα ποτέ ξανά δεν θα θεωρηθεί ως μειονότητα αλλά ισότιμη με τους Έλληνες.
27 Φεβρουαρίου 1974: Η βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στην Λευκωσία ανέφερε στο Λονδίνο ότι τα πράγματα στην Κύπρο χειροτέρευσαν λόγω της διαμάχης για την «ομοσπονδία» και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος σε τελευταία δήλωσή του σε Βέλγο δημοσιογράφο στις 20 Φεβρουαρίου είπε: « Οι τουρκικές απαιτήσεις θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε πολιτική και γεωγραφική διχοτόμηση». Ο βρετανός Ύπατος Αρμοστής πρόσθεσε, πως σε συζήτηση με τον Τούρκο συνταγματολόγο κ Ινχάν ο τελευταίος παραδέχθηκε ξεκάθαρα τον τουρκικό στόχο: ένα δικοινοτικό κράτος. Όμως δεν έχουν εμπιστοσύνη στις Συνθήκες του 1960.Επομένως ένα ομοσπονδιακό σύστημα, παραμένει η μόνη πρακτική λύση και παραδέχονται ότι μια ομοσπονδία δεν μπορεί να δουλέψει δίχως μια γεωγραφική βάση.
8 Απριλίου 1974: Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετζεβίτ δήλωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση θα κάνει ό,τι μπορεί να βρει μια ειρηνική και διαρκή λύση στα πλαίσια ενός ανεξάρτητου ομόσπονδου κράτους.
19 Ιουνίου 1974: Ο βρετανός Ύπατος Αρμοστής στη Λευκωσία Στίβεν Όλβερ έγραψε στο Λονδίνο ότι ο Ραούφ Ντενκτάς πάντα είχε βλέψεις για μια ανεξάρτητη αυτόνομη διοίκηση και δούλεψε σκληρά τα τελευταία έξι χρόνια για να το κατορθώσει.
4 Ιουλίου 1974: Ο Ντενκτάς διαβεβαίωσε τον βρετανό Ύπατο Αρμοστή ότι οι δύο συνταγματολόγοι είχαν κατορθώσει αρκετή πρόοδο. Η ελληνική πλευρά δέχθηκε την αρχή των ξεχωριστών δήμων. Το θέμα βρισκόταν υπό συζήτηση κάτω από τον τίτλο «περιοχή αυτονομίας».
10 Ιουλίου 1974: Η κυπριακή Υπάτη Αρμοστεία στο Λονδίνο παραδίδει στο Φόρεϊν Όφις Υπόμνημα με τίτλο «Ανεφάρμοστη η ομοσπονδία»…
17 Ιουλίου 1974: Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετζεβίτ εξήγησε στους Βρετανούς το σχέδιό του και τις απαιτήσεις του για ομοσπονδιακή γεωγραφική λύση με δύο κοινότητες …
18 Ιουλίου 1974: Ο Ετζεβίτ επανέλαβε τα ίδια και στον Αμερικανό απεσταλμένο Τζ. Σίσκο που είχε φθάσει στο Λονδίνο, και του ζήτησε να μην κάνουν ότι και το 1964. Εξάλλου τα είχε συμφωνήσει όλα με τους Βρετανούς το προηγούμενο βράδυ.
Ακολούθησαν οι δύο τουρκικές εισβολές, και πριν ακόμα ολοκληρωθούν τα τουρκικά εγκλήματα (πριν ο αλέκτωρ κράξει τρεις) «ηγέτες» της Κύπρου είχαν προβεί σε απαράδεκτες παραχωρήσεις… Με το «παράδειγμά» τους να ακολούθησαν όλοι μέχρι σήμερα αντί να το ποδοπατήσουν απαιτώντας ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ…
Η τελευταία παράγραφος του άρθρου της «Σημερινής» συνοψίζει εύστοχα την κατάσταση.
«Οι ρητορείες του Προέδρου δεν αρκούν και δεν του προσφέρουν άλλοθι. Διότι, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, με ή χωρίς λύση, η Κύπρος οδηγείται προς τη διχοτόμηση. Και ο Πρόεδρος δεν θα αποφύγει αυτό που επιδιώκει να αποφύγει. Δηλαδή, να μείνει στην Ιστορία ως Πρόεδρος της διχοτόμησης, κουβαλώντας στις πλάτες τους τις αμαρτίες των προκατόχων του αλλά και του ίδιου. Αντί να υιοθετήσει μια αποτρεπτική πολιτική απαλλαγής από τα τετελεσμένα της εισβολής και διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, κινείται μεταξύ επικοινωνιακών τρικ και ακροβατισμών. Αυτοπαγιδεύεται. Κάνει βήματα στο κενό…».
Εν κατακλείδι, οι Βρετανοί ξεκίνησαν να μελετούν την ομοσπονδιακή λύση εντός του 1957. Για να την υιοθετήσουν όλες οι κυπριακές κυβερνήσεις από τον Μακάριο μέχρι το σημερινό Χριστοδουλίδη (με κάποια διαφοροποίηση από Σπ. Κυπριανού) προσπαθώντας με το έτσι θέλω να τη νομιμοποιήσουν!!!
Σχιζοφρένεια ομαδική και αθεράπευτη που βηματίζει την Κύπρο στην πλήρη τουρκοποίηση.
(Πηγές, Βρετανικό Εθνικό Αρχείο βιβλίο «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019» Λεμεσός).
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
Το ξεκίνημα μελέτης ομοσπονδιακής λύσης στο Λονδίνο από το 1957
Οι εισηγήσεις της αποικιακής κυβέρνησης στη Κύπρο για ομοσπονδιακή αυτο-κυβέρνηση…
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.