Ακολουθήστε μας

Ενεργειακά-Αγωγοί

Η Κυπριακή ΑΟΖ στο τρίγωνο της κομβικής αποτροπής

Δημοσιεύτηκε

στις

Από τη θεωρία των διεθνών σχέσεων στη διαχείριση του Κυπριακού
Η “κομβική αποτροπή” είναι μια σχέση δύναμης με το “τρίτο μέρος”, στην οποία ο “κόμβος” έχει, και καθιστά σαφές ότι έχει, περισσότερες επιλογές από τα εμπλεκόμενα μέρη, και οπωσδήποτε από τον κύριο δέκτη των πιέσεων για υποχωρήσεις.
Μια άλλη σημαντική πτυχή του διπλωματικού αυτού μοχλού διαχείρισης κρίσεων είναι η μία των πλευρών να είναι περισσότερον «ευάλωτη» στους κινδύνους αρνητικής απόφασης του «τρίτου μέρους», και συνεπώς επιρρεπής σε υποχωρήσεις που μπορούν να καταγραφούν, στο εσωτερικό της χώρας, ως «ήττα»
«Κομβική αποτροπή» (pivotal deterrence) είναι η διαχείριση απειλών και υποσχέσεων προς τους εμπλεκόμενους σε μια κρίση, ώστε να αποτραπεί ο πόλεμος. Δυο σημαντικές πτυχές αυτού του παιγνίου διπλωματίας της τρίτης πλευράς (third-party statecraft) είναι, πρώτον, ο αποτρέπων να διαθέτει μια κομβική σχέση προς τους αντιπάλους στην κρίση, κατά τρόπον ώστε η ευθυγράμμισή του με τη μία ή την άλλη των πλευρών να μπορεί να επηρεάσει αποφασιστικά την έκβαση της σύγκρουσης.

Δεύτερον, ο αποτροπέας “επιδιαιτητής” να διαθέτει αρκετή ευελιξία σε όλη τη διάρκεια της κρίσης, ώστε, στην προσπάθειά του να αποσπάσει παραχωρήσεις, να μπορεί να κινεί το βάρος της στήριξής του από τη μία πλευρά στην άλλη, παίζοντας δηλαδή και τις δύο πλευρές με τη συνεχή ανησυχία τους τί θα πράξει αν οποιοσδήποτε από τους δύο εμπλεκομένους στην κρίση επιλέξει ενέργειες που θα τον δυσαρεστήσουν. Είναι σημαντικό, δηλαδή, να μην προβλέπεται η στάση του με μόνιμες και σταθερές δεσμεύσεις κι επιλογές ή υποσχέσεις -κι αυτό περιλαμβάνει τις σταθερές προσκολλήσεις σε αμετακίνητες αρχές αν αυτό καθιστά τις ευθυγραμμίσεις του προβλέψιμες στα αντίπαλα μέρη, εξουδετερώνοντας έτσι τον μοχλό πίεσης του «τρίτου μέρους».


Ο ρόλος της «ουδετερότητας»
H δήλωση «ουδετερότητας» του «κόμβου» στην κρίση είναι αποφασιστικό στοιχείο στην επιτυχή διαχείριση της κομβικής αποτροπής. Συχνά, μάλιστα, και μόνο η δήλωση της ουδετερότητας στο ενδεχόμενο εκσπάσεως θερμού επεισοδίου είναι αρκετή για να το αποτρέψει. Στην περίπτωση του ενδεχομένου ανακήρυξης ανεξαρτησίας της Ταϊβάν, η δηλωμένη πολιτική ουδετερότητας κι η ασάφεια των αμερικανικών προθέσεων αποτρέπει τους εθνικιστές της Ταϊπέι, η οποία εξαρτάται από τις ΗΠΑ για την άμυνά της έναντι της Κίνας, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν την έχει εξασφαλισμένη. Η σκιώδης αυτή κατάσταση στις επιλογές του «κόμβου» σε μια κρίση, ώστε να συγκρατηθούν και οι δύο εμπλεκόμενοι, είναι εξάλλου ό,τι διαφορίζει την «κομβική αποτροπή» από τη συνήθη έννοια της αποτροπής και της διασφάλισης συμμαχιών για την επίτευξή της.
Για παράδειγμα, στην κρίση για τα νησιά Κεμόϊ και Ματσού τον Αύγουστο του 1958, ο Πρόεδρος Αϊζενχάουερ άφησε σε αμφιβολία για τη στρατιωτική υποστήριξή του τον εθνικιστή ηγέτη Τσιαγκ Κάι Σεκ, απαντώντας ότι «δεν μπορείς να πάρεις στρατιωτικές αποφάσεις για μια κατάσταση πριν η κατάσταση αυτή εκδηλωθεί». Το αδήλωτο των αμερικανικών προθέσεων χειραγώγησε τους Κινέζους εθνικιστές να διαπραγματευθούν με τους Κομμουνιστές της Κίνας και τελικά να αποσύρουν τα εθνικιστικά στρατεύματα από τα νησιά, αποσοβώντας την κρίση.
Από κοινωνιο-ψυχολογικής πλευράς πρόκειται εδώ για τη μια έκφραση της δυναμικής των τριαδικών σχέσεων των ομάδων, όπως τις ανέλυσε ο κοινωνιολόγος Georg Simmel. Σύμφωνα με τη γνωστή θεωρία της δυναμικής των ομάδων του Simmel, όπως την ανέπτυξε με εμπειρικά παρσδείγματα το 1960 ο Theodor Caplow, κάθε τριαδική σχέση αναλύεται σε ένα «απομονωμένο» μέλος υπό την πίεση των ερμηνειών του για τη σχέση του άλλου ζεύγους έναντι (ή εναντίον) του, ενώ, η δύναμη παρέμβασης του «κομβικού» (στην περίπτωση) μέρους, απορρέει από την δυσανάλογη δύναμή του να αποφασίσει υπέρ του ενός ή του άλλου των δύο άλλων μελών της τριάδας, κατά τρόπον που τούτο αποβαίνει αποφασιστικό για την έκβαση της διαφοράς των δύο άλλων μερών. Η δυναμική των τριαδικών ομάδων έδωσε θεωρητική βάση στην ανάπτυξη του παιγνίου του τρίτου προσώπου στην θεωρία των παιγνίων από τους πρωτοπόρους της θεωρίας John von Newman και Oscar Morgestern, με σημαντική εισφορά στην σχετική προβληματική στις διεθνείς σχέσεις.

Φτωχές επιλογές

Στην εξαίρετη μονογραφία του για την «κομβική αποτροπή» στην ιστορία της διεθνούς διπλωματίας, ο Timothy Crawford (Pivotal Deterrence: Third-Party Statecraft and the Pursuit of Peace. Ithaca: Cornell University Press, 2003), χρησιμοποιεί τρεις φορές τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό σαν παραδείγματα, επιτυχούς, μάλιστα, χρήσης των μοχλών της «κομβικής αποτροπής» από τις ΗΠΑ για να αποσοβήσουν ανάφλεξη της κρίσης, είτε αυτό είναι οι κρίσεις στην Κύπρο το 1964 και 1967 είτε η κρίση στα Ίμια.
Κι είναι επώδυνα σαφές από τα δικά μας παραδείγματα, ότι μία άλλη σημαντική πτυχή του διπλωματικού αυτού μοχλού διαχείρισης κρίσεων είναι η μία των πλευρών να είναι περισσότερον «ευάλωτη» στους κινδύνους αρνητικής απόφασης του «τρίτου μέρους», και συνεπώς επιρρεπής σε υποχωρήσεις που μπορούν να καταγραφούν, στο εσωτερικό της χώρας, ως «ήττα».
Το πιο βασικό στοιχείο, όμως, που αποφασίζει για την επιτυχία της αποτροπής ή όχι (η περίπτωση του Ινδο-Πακιστανικού πολέμου για το Κασμίρ είναι το παράδειγμα αποτυχίας), είναι τα εμπλεκόμενα μέρη στην κρίση να έχουν φτωχές άλλες επιλογές συμμαχιών και διεθνούς στήριξης. Η «κομβική αποτροπή» είναι μια σχέση δύναμης με το «τρίτο μέρος», στην οποία ο «κόμβος» έχει, και καθιστά σαφές ότι έχει, περισσότερες επιλογές από τα εμπλεκόμενα μέρη, και οπωσδήποτε τον κύριο δέκτη των πιέσεων για υποχωρήσεις.
Τούτο συνέβαινε στην Κύπρο το 1964 και 1967. Οι Τούρκοι, το 1964 ειδικά, απετράπησαν από του να εισβάλουν στην Κύπρο, στο φως της άρνησης των ΗΠΑ να δεσμευθούν σαφώς για στήριξη της Τουρκίας στο ενδεχόμενο σοβιετικής αντίδρασης σε σύρραξη. Το 1974, ωστόσο, ενώ η απομονωμένη χουντική Ελλάδα δεν είχε άλλη στήριξη από την ασαφή στάση των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ, η Τουρκία είχε ήδη στήσει μια καλή βάση οικονομικών διπλωματικών σχέσεων με την Σοβιετική Ένωση.
Στην σκακιέρα έπαιζε και το Ισραήλ, που απομονωμένο στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, προσέβλεπε στο οριστικό ξεκαθάρισμα του νησιώτικου αεροπλανοφόρου στην γειτονιά του. Το 1967, ο Μακάριος αναδιπλώθηκε από την κρίση με ξεκάθαρη πια την αντίληψη ότι δεν μπορούσε να βασίζεται σε στρατιωτική υποστήριξη από την Ελλάδα, που είχε υποχωρήσει αποσύροντας την μεραρχία από την Κύπρο, και ότι τρίτα μέρη, με ενέργειες ή αποχή από ενέργειές τους, μπορούσαν να επηρεάσουν την έκβαση της κρίσεως. Και το τελευταίο, μαζί με τον καίριο φόβο της απομόνωσης, είναι το αποφασιστικό στοιχείο της δύναμης της «κομβικής αποτροπής».

Αναλυτικά εργαλεία

Το παρόν σημείωμα δεν έχει σκοπό να μπει σε μια ιστορική ανάλυση του Κυπριακού. Κρίνουμε την έννοια της «κομβικής αποτροπής» ως καίριο στοιχείο ανάλυσης στην φάση του Κυπριακού που διανοίγεται τώρα μπροστά μας και την υποβάλλουμε στο σκεπτικό του αναγνώστη καθώς θα παρακολουθεί την δυναμική διελκυστίνδα που θα αναπτυχθεί στην αποφασιστική ετούτη φάση της επίλυσης που απεφάσισε η κάλπη.
Καθώς και τα δύο μεγάλα κόμματα, δηλωμένα ως «αρεστά στους ξένους», αναλαμβάνουν να «παίξουν» το Κυπριακό σε ένα διεθνές θέατρο όπου τρίτα μέρη θα έχουν αποφασιστική συμβολή στην έκβαση του παιγνίου, είναι χρήσιμο οι αναγνώστες Κύπριοι να έχουν υπ’ όψιν τους και τούτο το αναλυτικό εργαλείο από την θεωρία των διεθνών σχέσεων για να κατανοήσουν καλύτερα και να κρίνουν τα τεκταινόμενα.
Καθώς οι αντιλήψεις των δύο συμπίπτουν για «επιθετική» διεκδίκηση της λύσης με την «ανάληψη πρωτοβουλιών», κι ενώ οι ανάγκες της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας για «κλείσιμο» του Κυπριακού (και ντε γιούρε κλείδωμα των κερδαινομένων που έχει αποκομίσει) σηματοδοτούν μετακίνηση των διεθνών προτεραιοτήτων από την «διαχείριση» της κρίσης σε φάση «επίλυσης», η δυναμική αυτής της φάσης εισάγει σε «κομβικό» σημείο τον ξένο παράγοντα, δηλαδή τις ΗΠΑ (κατά πρώτον λόγο) και την Ευρώπη (κατά δεύτερο λόγο) – η ερμηνεία μας αυτή σηκώνει όμως άλλη συζήτηση.
Είναι ενδιαφέρον, για παράδειγμα, να παρακολουθήσουμε πώς θα παίξει (που θα παίξει, οπωσδήποτε) το στοιχείο του «blame game», του σχεδιασμού των διπλωματικών κινήσεών σου, ώστε να επιρρίπτεται στην άλλη πλευρά η ευθύνη για την μην πρόοδο. Καμιά φορά, στο πλαίσιο της θεωρίας της «κομβικής αποτροπής», είναι τούτο πιο σημαντικό και από το να έχει σημειωθεί πρόοδος. Και, συχνά είχαμε αποδειχθεί σε αυτό αριστοτέχνες, αξιοποιώντας κυρίως τις αγκυλώσεις του Ντενκτάς. Οι επίγονοι της νέας γενιάς πια των πολιτικών, έχουν να μάθουν από τους παλαιούς μετρ που αποχωρούν.
Σημερινή

Ελλάδα

«Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» στην ηλεκτρική ενέργεια

Δημοσιεύτηκε

στις

Χάρη στις τεχνολογικές εφαρμογές του ευέλικτου συνεχούς ρεύματος, η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μπορεί να μετατραπεί από διακοπτόμενη και ασταθής σε ευέλικτη και αποδοτική καθαρή ενέργεια και στη συνέχεια να φτάσει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Κίνα διαθέτει εταιρείες ηλεκτρικού εξοπλισμού με τις πιο προηγμένες τεχνολογίες, προσφέρει ένα πλήρες φάσμα εξειδικευμένων προϊόντων και έχει την πιο ολοκληρωμένη βιομηχανική αλυσίδα

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Κίνας Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ρητά ότι η χώρα μας θα συνεχίσει να εμβαθύνει τη συνεργασία της με τα κράτη-εταίρους της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» για την πράσινη ενέργεια. Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια αποτελεί σημαντικό μέρος του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και έχει καθοριστική σημασία για τη μελλοντική ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό και καταναλωτή ενέργειας παγκοσμίως, ενώ βρίσκεται στην κορυφή του κόσμου όσον αφορά το μέγεθος ανάπτυξης και χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ταυτόχρονα, διαθέτει πλούσια εμπειρία στα φωτοβολταϊκά, στην αιολική και την υδροηλεκτρική ενέργεια, καθώς και στη μεταφορά της παραγόμενης ισχύος σε μεγάλες αποστάσεις. Η χώρα μας επιθυμεί να ωθήσει τη διεθνή συνεργασία σε σχετικούς τεχνικούς τομείς, να συμβάλει στη μείωση του κόστους παραγωγής καθαρής ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο και να στηρίξει τον πράσινο μετασχηματισμό και τη μείωση των ρύπων των διάφορων χωρών.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ενός διαδρόμου ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί θεμέλιο λίθο για την αναμόρφωση του ενεργειακού τοπίου της Ευρώπης. Η Ευρώπη χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη ενεργειακή εξάρτηση από εξωτερικές πηγές στον κόσμο. Για πολλά χρόνια, η μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολή προς τη Δύση αποτελούσε σημαντικό μέσο κάλυψης του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή και οι παγκόσμιες γεωπολιτικές μεταβολές κατέστησαν ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη για ενεργειακή μετάβαση, με την ευρωπαϊκή ενεργειακή ανεξαρτησία να αποτελεί πλέον προτεραιότητα. Η Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι πλούσια σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και χαρακτηρίζεται από χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Αντίθετα, στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα η ενεργειακή κατανάλωση είναι υψηλή. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η πρόταση για τη μεταφορά παραγόμενης ισχύος από τον Νότο στον Βορρά, δηλαδή η μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη προς το εσωτερικό της ευρωπαϊκής ηπείρου κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος. Στην Κίνα λέμε ότι «αν επιζητείς τον πλούτο, φτιάξε πρώτα έναν δρόμο». Η φράση αυτή εμπεριέχει τη βασική λογική πίσω από την ταχεία ανάπτυξη των υποδομών της Κίνας τις τελευταίες δεκαετίες. Οι μεταφορές αποτελούν το κλειδί για τη μεγάλης κλίμακας μετακίνηση των παραγωγικών συντελεστών σε μεγάλες αποστάσεις. Το ίδιο ισχύει και για τα ενεργειακά ζητήματα. Εάν η Ευρώπη επιθυμεί την ενεργειακή ανεξαρτησία, πρέπει να μεταφέρει τεράστιες ποσότητες ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Η υλοποίηση αυτής της στρατηγικής απαιτεί τη δημιουργία ενός διαδρόμου ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Σιάο Τζουντσένγκ. Φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η ΕΛΛΑΔΑ αποτελεί σημαντικό κόμβο σε αυτόν τον ευρωπαϊκό διάδρομο της ηλεκτρικής ενέργειας. Χάρη στη μοναδική γεωγραφική της θέση ανάμεσα σε τρεις ηπείρους -την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική-, η χώρα αποτελεί εκ φύσεως σταθμό διαμετακόμισης ενέργειας. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα διαθέτει άφθονες πηγές καθαρής ενέργειας, όπως ηλιακή και αιολική ενέργεια, που προσδίδουν στη χώρα έναν μοναδικό ρόλο με πολλές δυνατότητες στο περιφερειακό ενεργειακό τοπίο.

Η ΣΙΝΟΕΛΛΗΝΙΚΗ συνεργασία στην ηλεκτρική ενέργεια βασίζεται στους συμπληρωματικούς πόρους των δύο χωρών και διαθέτει τεχνολογικά πλεονεκτήματα και ευρείες προοπτικές. Ωστόσο, για να μπορέσει η Ελλάδα να διαδραματίσει στο έπακρο τον ρόλο της στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, πρέπει πρώτα να αντιμετωπιστεί μια σειρά προκλήσεων, ιδιαιτέρως σε τεχνικό επίπεδο. Καθώς η χώρα βρίσκεται σχετικά μακριά από το κέντρο της ευρωπαϊκής ηπείρου, στα παραδοσιακά μέσα μεταφοράς ενέργειας εναλλασσόμενου ρεύματος εμφανίζονται προβλήματα όπως μεγάλες απώλειες ισχύος και περιορισμένες αποστάσεις μεταφοράς. Για τον λόγο αυτό, κατά την ανάπτυξη του ελληνικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις προηγμένες τεχνολογίες μεταφοράς συνεχούς ρεύματος, και ιδιαιτέρως στις τεχνολογίες ευέλικτου συνεχούς ρεύματος και εξαιρετικά υψηλής τάσης, έτσι ώστε να επιτευχθεί αποτελεσματική μεταφορά ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Χάρη στις τεχνολογικές εφαρμογές του ευέλικτου συνεχούς ρεύματος, η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μπορεί να μετατραπεί από διακοπτόμενη και ασταθής σε ευέλικτη και αποδοτική καθαρή ενέργεια και στη συνέχεια να φτάσει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες μέσω ενός δικτύου μεταφοράς συνεχούς ρεύματος εξαιρετικά υψηλής τάσης.

Η ΚΙΝΑ διαθέτει εταιρείες ηλεκτρικού εξοπλισμού με τις πιο προηγμένες τεχνολογίες, προσφέρει ένα πλήρες φάσμα εξειδικευμένων προϊόντων και έχει την πιο ολοκληρωμένη βιομηχανική αλυσίδα στον κόσμο. Η σειρά των κινεζικών αυτών προϊόντων μπορεί να καλύψει πλήρως τις ανάγκες των διάφορων ενεργειακών έργων. Οι χώρες μας αλληλοσυμπληρώνονται σε πόρους και τεχνολογία, δημιουργώντας ευρείες προοπτικές συνεργασίας στον τομέα αυτό.

ΕΙΜΑΙ σίγουρος ότι το μεγάλο έργο του ευρωπαϊκού διαδρόμου της ηλεκτρικής ενέργειας θα προωθήσει τη συνεργασία ανάμεσα στις κινεζικές και τις ελληνικές επιχειρήσεις και θα ωφελήσει τους Ευρωπαίους, συμβάλλοντας περαιτέρω στην ευημερία των λαών μας.

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Ενεργειακά-Αγωγοί

Γιατί στην Κίνα οι πυρηνικοί σταθμοί «φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια»

Δημοσιεύτηκε

στις

REUTERS/Mike Blake//File Photo

Οι σταθμοί παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στην Κίνα «ξεφυτρώνουν» συνεχώς

Την τελευταία δεκαετία, η χώρα έχει προσθέσει περισσότερα από 34 γιγαβάτ πυρηνικής δυναμικότητας, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των αντιδραστήρων σε 55, ενώ άλλοι 23 είναι υπό κατασκευή.

Για την ιστορία, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να έχουν τον μεγαλύτερο «στόλο» πυρηνικών εργοστασίων στον κόσμο με 94 αντιδραστήρες.

Οι ΗΠΑ «χρειάστηκαν όμως σχεδόν 40 χρόνια για να αναπτύξουν την ίδια δυνατότητα πυρηνικής ενέργειας, που πέτυχε η Κίνα σε μόλις 10 χρόνια», ανέφερε το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας, σε σημείωμα που δημοσιεύθηκε την περασμένη Δευτέρα και υπογραμμίζει την ταχεία ανάπτυξη της κινεζικής πυρηνικής ενέργειας.

Στα τέλη του 2023  και μετά από 10 χρόνια εργασιών, η Κίνα έθεσε σε λειτουργία το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο 4ης γενιάς, στον κόσμο. Κατασκευάστηκε στον κόλπο Σιντάο, στην επαρχία Σαντόγκ που τροφοδοτείται από δύο μικρούς υψηλής θερμοκρασίας αερόψυκτους αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMR), με ισχύ 210 μεγαβάτ ο καθένας.

Το ιδιαίτερο με τους αντιδραστήρες αυτούς είναι ότι λέγεται ότι είναι ασφαλέστεροι και πιο αποτελεσματικοί από τους συνηθισμένους. Το ραδιενεργό καύσιμο συσκευάζεται σε μπάλες, διαμέτρου 6 εκατοστών και επομένως είναι ελαφρώς μικρότερες από μια μπάλα του τένις. Κάθε αντιδραστήρας περιέχει έως και 430.000 από αυτές τις μπάλες. Μία σφαίρα λέγεται ότι αποδίδει τόση ενέργεια όσο 1,5 τόνος άνθρακα.

Και στο φεγγάρι

Ταυτόχρονα, η Κίνα μαζί με τη Ρωσία εξετάζουν το ενδεχόμενο κατασκευής πυρηνικού σταθμού στη Σελήνη μεταξύ 2033 και 2035. Μια σκέψη που δεν είναι παράλογη.

Είναι γνωστό ότι η Κίνα έχει σχεδιάσει να στείλει αστροναύτες στη Σελήνη πριν από το 2030.

Η Κίνα είναι πάντως ο μεγαλύτερος καταναλωτής πρώτων υλών στον κόσμο και η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο, πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μια οικονομία αυτού του μεγέθους χρειάζεται να παράγει τεράστιες ποσότητες ενέργειας για να συνεχίσει και να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στη βιομηχανία της και στους περισσότερους από 1,4 δισεκατομμύρια, κατοίκους της.

Ταυτόχρονα, η πρόκληση είναι μεγάλη, καθώς το Πεκίνο χρειάζεται να μειώσει και τις εκπομπές CO2. Για το λόγο αυτό, η Κίνα έχει ένα σαφές σχέδιο: να γίνει η πρώτη δύναμη  παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, στον κόσμο.

Το σχέδιο αυτό εξελίσσεται με μεγάλη ταχύτητα  και η Κίνα αναμένεται στα επόμενα 10 χρόνια να ξεπεράσει τις ΗΠΑ στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας, σύμφωνα με υπολογισμούς του BloombergNEF και του Ινστιτούτου Ενεργειακής Έρευνας .

Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν περίπου το 30,3% της παγκόσμιας πυρηνικής παραγωγής, αλλά η πρόοδός τους ουσιαστικά έχει σταματήσει, ενώ η Κίνα έχει πολλαπλασιάσει το δυναμικό της. Μόνο εφέτος, τρεις ή τέσσερις νέοι αντιδραστήρες θα προστεθούν στο εθνικό πυρηνικό δυναμικό, που θα ανεβάσουν την ισχύ της Κίνας σε περίπου 60,8 γιγαβάτ, λέει ο Λου Τιεζόνγκ, πρόεδρος της China National Nuclear Corporation, στο πρακτορείο Bloomberg.

Οι πυρηνικοί στόχοι

Η Κίνα ποντάρει στην πυρηνική ενέργεια εδώ και χρόνια, ενώ οι προηγμένες χώρες της Δύσης «περιθωριοποίησαν» την παραγωγή τους και τώρα, που έχουν παγιδευτεί στην ενεργειακή κρίση, δεν έχουν τα εργαλεία για να αναπληρώσουν τον χαμένο χρόνο.

Ταυτόχρονα, οι Κινέζοι είναι πολύ καλοί στο σχεδιασμό και την εκτέλεση αυτού του τύπου πολύπλοκων και ακριβών βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Ενώ η Δύση έχει σχεδόν ξεχάσει πώς να κατασκευάσει ένα πυρηνικό εργοστάσιο.

Για παράδειγμα, ο τελευταίος πυρηνικός σταθμός που ξεκίνησε να κατασκευάζεται στη Γηραιά Ήπειρο ήταν το 2005 στη Φινλανδία και τελικά εγκαινιάστηκε το 2021, μετά από χρόνια καθυστερήσεων και υπερβάσεων κόστους.

Οι ειδικοί λένε ότι η ΕΕ και άλλες προηγμένες χώρες έχουν χάσει αυτό που είναι γνωστό ως τεχνογνωσία της παραγωγής συμβατικών πυρηνικών σταθμών. Η αλυσίδα εφοδιασμού για την κατασκευή ενός συμβατικού πυρηνικού εργοστασίου έχει σκουριάσει, δεν υπάρχουν εταιρείες που να παρέχουν υποστήριξη ή το ανθρώπινο κεφάλαιο έτοιμο να το κάνει γρήγορα και αποτελεσματικά.

Στην Κίνα συμβαίνει το αντίθετο. Οι κινεζικές εταιρείες ολοκληρώνουν μάλιστα την ανέγερση αντιδραστήρων και στο εξωτερικό σε σχετικά ελκυστικά χρονικά πλαίσια. Η Κίνα κατασκεύασε με επιτυχία έξι πυρηνικούς αντιδραστήρες στο Πακιστάν, σε λιγότερο από έξι χρόνια τον καθένα.

Πυρηνική βοήθεια και στην Τουρκία

Η Τουρκία υποστηρίζει επίσης ότι είναι κοντά στην επίτευξη συμφωνίας με την Κίνα για την κατασκευή νέου πυρηνικού σταθμού.

Ο υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ είπε ότι οι συνομιλίες θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν «σε λίγους μήνες», αφού Κινέζοι αξιωματούχοι επισκέφθηκαν πρόσφατα την πιθανή τοποθεσία του μελλοντικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. «Είμαστε σε συζητήσεις με μια κινεζική εταιρεία για μεγάλο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Μπαϊρακτάρ.

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Ελλάδα

Τι συμβαίνει με τους υδρογονάνθρακες: Η περιπέτεια της Energean, η Κρήτη και η ExxonMobil

Δημοσιεύτηκε

στις

Γραφειοκρατία και δικαστικές προσφυγές προβληματίζουν ExxonMobil, Energean και HELLENiQ ENERGY

Τον Νοέμβριο του 2023 η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενέκρινε με απόφαση της τους περιβαλλοντικούς όρους για την πρώτη μετά από δεκαετίες ερευνητική γεώτρηση υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.

Ουσιαστικά μετά από 9 ολόκληρα χρόνια από τότε που παραχωρήθηκε η το block «Ιωάννινα» άνοιξε ο δρόμος για την πρώτη γεώτρηση. Εννέα χρόνια κατά τα οποία οι επενδυτές Repsol (αποχώρησε) και η Energean ήρθαν αντιμέτωπες με δικαστικές προσφυγές κατά των σεισμικών ερευνών αλλά και με μπόλικη γραφειοκρατία καθώς και με κυβερνητικές παλινωδίες ως προς τη στήριξη ή μη των ερευνών για υδρογονάνθρακες.

Η περιοχή έχει μισθωθεί από την ελληνικών συμφερόντων Energean, η οποία δραστηριοποιείται στον Πρίνο και φυσικά στα πλούσια σε υδρογονάνθρακες υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ κ.α.

Η περιπέτεια της Energean

Βάση του χρονοδιάγραμματος η Energean επρόκειτο να εκκινήσει τις διαδικασίες προετοιμασίας της γεώτρησης, για την οποία έχουν ταχθεί υπέρ όλοι οι τοπικοί φορείς, η περιφέρεια και άλλες αρμόδιες υπηρεσίες.

Και πράγματι ξεκίνησε την αναζήτηση λιμανιού, γεωτρύπανου την αδειοδοτική διαδικασία για το εργοτάξιο κλπ.

Μόλις τον Φεβρουάριο του 2024 ομάδα κατοίκων και άλλων συλλογικών φορέων προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, έλαχε καθολικής θετικής γνωμοδότησης!

Το ΣτΕ αποφάσισε να εκδικάσει την υπόθεση τον Οκτώβριο του 2024… Δηλαδή 8 μήνες μετά την προσφυγή και μία επένδυση της τάξης των 35 με 40 εκατ. ευρώ μόνο στη φάση της πρώτης γεώτρησης βρίσκεται στον αέρα…

Ο χρόνος εκδίκασης της προσφυγής και της έκδοσης της απόφασης λειτουργεί αποτρεπτικά για τους επενδυτές, σύμφωνα με πηγές της πετρελαϊκής αγοράς.

Η Κρήτη και η ExxonMobil

Αντίστοιχα προβλήματα είχαν αντιμετωπίσει και πριν από δύο χρόνια η τότε κοινοπραξία των TotalEnergies – ExxonMobil – HELLENiQ ENERGY στα δύο πολλά υποσχόμενα σε κοιτάσματα φυσικού αερίου υπεράκτια blocks της Κρήτης.

Το αποτέλεσμα ήταν τον Απρίλιο του 2022 να αποχωρήσει η γαλλική TotalEnergies μη πιστεύοντας στην ταχύτητα απονομής της Δικαιοσύνης, όπως είχε διαπιστώσει άλλωστε και με τις δικαστικές προσφυγές κατά της απόφασης για τις σεισμικές έρευνες.

Η ExxonMobil πήρε πάνω της τις παραχωρήσεις «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» αναλαμβάνοντας ρόλο operator με εταίρο την HELLENiQ ENERGY τις σεισμικές έρευνες.

Οι δύο εταιρείες βρίσκονται στο στάδιο της λήψης επενδυτικής απόφασης για το αν θα διενεργήσουν ή όχι την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Κρήτη με εκτιμώμενο χρόνο λήψης της απόφασης από 12 έως 18 μήνες.

Πηγές αναφέρουν στον ΟΤ, ότι υπάρχει προβληματισμός στην κοινοπραξία για το ενδεχόμενο δικαστικής προσφυγής όταν κι εφόσον προχωρήσουν στην απόφαση για γεώτρηση.

Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης

Την άνοιξη του 2022 ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση ανακοίνωσε την κυβερνητική απόφαση για την επίσπευση του ερευνητικού προγράμματος στα θαλάσσια blocks της Κρήτης και του Ιονίου Πελάγους καθώς και του χερσαίου στα «Ιωάννινα».

Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) έτρεξε σε συνεργασία με τις πετρελαϊκές ταχύτατα τις σεισμικές έρευνες.

Όμως, η νέα δικαστική προσφυγή στο χερσαίο μπλοκ στα Ιωάννινα, προβληματίζει. Και κυρίως προβληματίζει ο χρόνος της έκδοσης των αποφάσεων αλλά και η διάρκεια της υπομονής των επενδυτών, όπως τουλάχιστον σημειώνουν στον ΟΤ παράγοντες της πετρελαϊκής αγοράς.

Το «μπλοκ 10»

Πριν από λίγες ημέρες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε τη δημιουργία θαλάσσιου πάρκου στην περιοχή του «μπλοκ 10» στο Ιόνιο Πέλαγος στον Κυπαρισσιακό Κόλπο το οποίο έχει μισθωθεί για έρευνες υδρογονανθράκων από την HELLENiQ ENERGY.

Και στο οποίο δαπανήθηκαν μερικά εκατομμύρια ευρώ για σεισμικές έρευνες.

Ουσιαστικά, αν και η κυβέρνηση είχε αποφασίσει την εκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων λίγους μήνες μετά υπαναχώρησε και έριξε απαγορευτικό.

Οι αντιδράσεις

Οι πετρελαϊκές που έλαβαν σοβαρά υπόψη τους τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού την άνοιξη του 2022 έρχονται αντιμέτωπες με νέα δεδομένα.

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν στον ΟΤ πηγές από το χώρο του upstream.

Και το πλέον ανησυχητικό είναι πώς βλέπουν την πρόκληση νέων εμποδίων και νέων αντιδράσεων.

Σήμερα 29 Απριλίου η «Πανελλαδική συνέλευση για την προστασία της Ελληνικής Τάφρου» με ανακοίνωση της προανήγγειλε ουσιαστικά το μπλοκάρισμα των όποιων ερευνών για υδρογονάνθρακες σε Κρήτη και Ιόνιο Πέλαγος: «Μέσα στην δήθεν προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή που προβλέπεται στο Ιόνιο, υπάρχει το λεγόμενο «μπλοκ 10» στον Κυπαρισσιακό κόλπο ήδη παραχωρημένο σε πετρελαϊκές εταιρείες για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων», αναφέρει η οργάνωση και συνεχίζει: «Και πως νοείται προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος όταν στην διπλανή από την εξαγγελθείσα προστατευόμενη περιοχή του Ιονίου, στο μπλοκ Νοτιοδυτικά τη Κρήτης, μέχρι προχθές εξαπολύονταν οι ηχητικές βόμβες των τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών που διώχνουν ή και θανατώνουν τα θαλάσσια θηλαστικά, ενώ αν προχωρήσουν σε δοκιμαστικές ή παραγωγικές γεωτρήσεις, αύριο θα γειτνιάζει με μία βιομηχανική θαλάσσια ζώνη γεμάτη πλατφόρμες εξόρυξης, αγωγούς μεταφοράς, πλοία εφοδιασμού και πλοιάρια απορρύπανσης που θα προσπαθούν να μαζέψουν τις αναμενόμενες διαρροές πετρελαιοειδών;»

Και τέλος προαναγγέλλει κινητοποιήσεις πάσας μορφής: «Θα πιέσουμε προς πάσα κατεύθυνση για να γίνει το αυτονόητο και ολόκληρη η Ελληνική Τάφρος να μπει σε καθεστώς απολύτου προστασίας, χωρίς ηχητικές βόμβες, τρυπάνια και πλατφόρμες εξόρυξης, χωρίς σόναρ και στρατιωτικές ασκήσεις, χωρίς την ανεξέλεγκτη κυκλοφορία των πλοίων».

Νέοι εταίροι

Οι προαναφερόμενες εξελίξεις και ιδίως η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης για επενδυτικές αποφάσεις λέγεται στην αγορά πώς προκαλεί κι άλλα εμπόδια.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πετρελαϊκές που έχουν αναλάβει τις παραχωρήσεις αναζητούν εταίρους για να επενδύσουν από κοινού και να μοιράσουν το κόστος των ερευνών και γεωτρήσεων.

Ωστόσο, οι χρονοβόρες διαδικασίες τρενάρουν τα όποια deals και επί της ουσίας αποθαρρύνουν τις επενδύσεις, λένε στην αγορά.

Πριν από ένα χρόνο είχε ακουστεί και το όνομα του κολοσσού της Chevron ότι ενδιαφερόταν να εισέλθει σε παραχωρήσεις του Ιονίου.

Όλες οι εξελίξεις γύρω από το ελληνικό upstream δείχνουν να έχουν παγώσει και να μην προχωρά καμία νέα επενδυτική κίνηση.

Πηγή: ot.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή