Π. ΠΟΛΥΒΙΟΥ, Α. ΜΑΡΚΙΔΗΣ ΚΑΙ Σ. ΘΕΟΔΟΥΛΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣΔΙΑ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΟΔΟΥ, ΟΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ ΔΙΗΝΥΣΑΝ, ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΕΡΙΦΡΑΣΤΑ, ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΤΣΑΓΚΟΣ ΣΤΗ ΔΕΚΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙ
Της Νάταλης Μιχαηλίδου
Ως «ισχυρό νομικό όπλο» στα χέρια της Κυπριακής Δημοκρατίας χαρακτηρίστηκε από την πρώτη στιγμή η ιστορική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, που έλαβε την περασμένη Δευτέρα μιαν απόφαση-ορόσημο για τα αποικιακά κατάλοιπα. Για «γνωμάτευση-σταθμό στην εξέλιξη του διεθνούς δικαίου» κάνει λόγο ο πρώην Γενικός Εισαγγελέας, Αλέκος Μαρκίδης, ενώ ο νομικός Πόλυς Πολυβίου, που αγόρευσε ενώπιον του Δικαστηρίου εκ μέρους της ΚΔ τον περασμένο Σεπτέμβρη, υπογραμμίζει την «τεράστια συμβολική και ηθική σημασία».
Την αξιοποίηση της απόφασης στο πολιτικό πεδίο προκρίνει ο πρώην Εισαγγελέας, Στέλιος Θεοδούλου, διερωτώμενος εάν η Κυπριακή Δημοκρατία «θα συνεχίσει να ανέχεται την ύπαρξη αποικιών στα εδάφη της».
«Τεράστιο το βάρος της απόφασης»
Διευκρινίζοντας εκ προοιμίου ότι το ζήτημα των Βρετανικών Βάσεων ενέχει δύο πτυχές, νομική και πολιτική, ο Αλέκος Μαρκίδης δηλώνει στη «Σ» ότι η γνωμάτευση της Χάγης, η οποία «απευθύνεται προς τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, αν και δεν είναι νομικά δεσμευτική, εντούτοις πρέπει οπωσδήποτε να θεωρείται σταθμός εις την όλη εξέλιξη του δημοσίου διεθνούς δικαίου». Ανεξάρτητα από τη δεσμευτικότητά της, όπως υπογραμμίζει, «το βάρος της είναι τεράστιο και στο μέλλον πιστεύω ότι θα θεωρηθεί ότι αντιπροσωπεύει το εθιμικό αναγκαστικό διεθνές δίκαιο, όπως αυτό έχει εξελιχθεί μετά το 1960».
Επί του ιδίου σημείου, της δεσμευτικής ισχύος, ο Πόλυς Πολυβίου σημειώνει ότι «μπορεί να μην είναι δεσμευτική ή να έχει διατακτικό χαρακτήρα, αλλά έχει τεράστια συμβολική και ηθική σημασία, καθότι για ορισμένους αυτή η γνωμοδότηση καταλήγει σε σαφή συμπεράσματα, τα οποία δεσμεύουν τόσο τα ΗΕ όσο και τα μέλη τους, γεγονός το οποίο είναι πολύ σημαντικό».
Ναι μεν, αλλά…
Στις μεγάλες ομοιότητες των δύο περιπτώσεων, του Μαυρικίου και της Κύπρου, εστιάζει από την πλευρά του ο κ. Πολυβίου. «Τα συμπεράσματα Δικαστηρίου σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με τη δική μας περίπτωση, διότι το επίδικο θέμα, δηλαδή η αποικιοκρατία, είναι το κύριο θέμα και στις δύο περιπτώσεις». Τόσο στην περίπτωση του Μαυρικίου όσο και στην περίπτωση της Κύπρου, εξηγεί περαιτέρω, «παραχωρήθηκε έδαφος πριν από την Ανεξαρτησία, επομένως η διευθέτηση δεν έγινε μεταξύ δύο κρατών, αλλά μεταξύ ενός κράτους -της Αγγλίας- και της αποικίας της».
Ο κ. Μαρκίδης σημειώνει ότι «αυτή η απόφαση βασίζεται κυρίως στο αντιαποικιακό Σύμφωνο που είχε ψηφιστεί από τη Γενική Συνέλευση μετά την κυπριακή ανεξαρτησία, δηλαδή μετά την υπογραφή των Συνθηκών Εγκαθίδρυσης, της Συνθήκης Εγγυήσεως και της Συνθήκης Συμμαχίας».
Συνεχίζει δε θέτοντας ως παράμετρο το ενδεχόμενο «να μπορεί να προσδοθεί σε αυτήν την απόφαση αναδρομική ισχύς, υπό την έννοια ότι διακηρύττει το Δίκαιο όπως ήταν πάντοτε και όχι όπως εξελίχθηκε αργότερα» και σχολιάζει ότι «είναι ένα από τα ερωτηματικά, τα οποία θα απασχολήσουν τον οποιοδήποτε ασχοληθεί με αυτό το θέμα στο μέλλον».
Σε περίπτωση που θα ληφθεί πολιτική απόφαση από πλευράς κυβέρνησης να θέσει θέμα αποχώρησης των Βάσεων, υποστηρίζει ο κ. Μαρκίδης, «τότε αυτή η γνωμάτευση θα αποτελέσει ένα από τα κυριότερα, αν όχι το κυριότερο νομικό όπλο στα χέρια της ΚΔ, προκειμένου να προωθήσει μια τέτοια θέση». Υπομνύει, όμως, ότι «οι υπεραπλουστεύσεις δεν βοηθούν». Αγγίζοντας ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα σημεία της συζήτησης που διεξάγεται επί σειράν ετών για τη νομιμότητα ή μη των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο, ο πρώην Γενικός Εισαγγελέας παραθέτει τα εξής:
«Κάποιος μπορεί να πει ότι τα περί Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο είναι τμήμα της Συνθήκης Εγκαθίδρυσής της, που υπεγράφη αμέσως πριν από την επίσημη γέννηση της Δημοκρατίας στις 16 Αυγούστου 1960, αλλά υπογράφτηκε από τους τότε εκλελεγμένους, σε προηγούμενες εκλογές, του Δεκεμβρίου του 1959, Πρόεδρο και Αντιπρόεδρο. Περαιτέρω δε, κάποιοι φρόντισαν, αυτές οι τρεις Συνθήκες που είχαν υπογραφεί αμέσως πριν από τη γέννηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, να μνημονευτούν στο Σύνταγμά της, το οποίο ισχύει και σήμερα με τη διατύπωση ότι αυτά τα οποία υπέγραψαν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και δρ Κουτσιούκ αμέσως πριν από την Ανεξαρτησία, θεωρούνται ότι υπεγράφησαν και δέσμευσαν την ΚΔ, που γεννήθηκε ολίγα δευτερόλεπτα αργότερα».
Παρά ταύτα, ο κ. Πολυβίου σημειώνει ότι, σύμφωνα με το Δικαστήριο, «ο ουσιώδης χρόνος είναι αυτός κατά τον οποίο παραχωρήθηκε το έδαφος και το έδαφος των Βάσεων παραχωρήθηκε εντός του 1959 και όχι μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου». Εξηγώντας ότι το ζήτημα ανάγεται στη θεωρία της Συναίνεσης στο Διεθνές Δίκαιο, συμπληρώνει ότι «οι διευθετήσεις και στον Μαυρίκιο και στην Κύπρο έγιναν όταν η χώρα ήταν αποικία, επομένως δεν υπάρχει το τεκμήριο της ελεύθερης βούλησης».
Δέσμευσαν τον… εαυτό τους
Υπενθυμίζοντας ότι στην υπόθεση Bashir, όσον αφορά στο καθεστώς των Βάσεων, «το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο της Αγγλίας αποφάσισε σαφώς ότι πρόκειται για αποικίες», ο κ. Πολυβίου εξηγεί ότι, παρόλο που η γνωμοδότηση της Χάγης δεν δεσμεύει την Αγγλία, «εντούτοις η απόφαση του ιδίου της Ανωτάτου Δικαστηρίου την δεσμεύει».
Στην εν λόγω απόφαση, η οποία εκδόθηκε στις 30 Ιουλίου και αφορούσε σε έξι από τους 75 πρόσφυγες που τον Οκτώβριο του 1998 ναυάγησαν ανοιχτά της Κύπρου, με αποτέλεσμα να διασωθούν από βρετανικά ελικόπτερα και να μεταφερθούν στη Βάση Ακρωτηρίου, σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι «ο (βρετανικός) νόμος περί Κύπρου του 1960 δεν μετέβαλε το καθεστώς των Κυρίαρχων Περιοχών των Βάσεων, απλώς τις εξαίρεσε από τη μεταβίβαση εδάφους στη νέα Δημοκρατία της Κύπρου» και «το γεγονός πως το Ηνωμένο Βασίλειο έχασε το 97% του νησιού της Κύπρου δεν μετέβαλε το καθεστώς του 3% που διατήρησε».
Βρετανικές παραδοχές περί αποικίας
Περαιτέρω σαφείς παραδοχές των ίδιων των Βρετανών ότι «οι εδαφικές περιοχές των βρετανικών στρατιωτικών Βάσεων στην Κύπρο εξακολουθούν να έχουν το νομικό και πραγματικό καθεστώς αποικίας», υπογραμμίζει και ο νομικός και πρώην Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Στέλιος Θεοδούλου. Σε επίσημο έγγραφο του Foreign Office (13.6.1960) αναφέρεται ότι «οι κυρίαρχες Βρετανικές Βάσεις, σύμφωνα με τη Συνθήκη, παραμένουν βρετανικό έδαφος και για λόγους διεθνών υποθέσεων θα είναι σαν ‘αποικίες’, αν και εσωτερικά η Δημοκρατία θα εφαρμόζει πολλές από τις κυβερνητικές της αρμοδιότητες. Για πολιτικούς λόγους όμως θα αποφεύγεται η λέξη ‘αποικία’».
Στην ενδιάμεση απόφασή του στην ποινική υπόθεση του δικηγόρου Χαράλαμπου Σιαμπέτα (αρ. DKL 1637/95), o Βρετανός δικαστής F.G.R. Ward τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι «η κυριαρχία των περιοχών των Βάσεων δεν πηγάζει από παραχώρηση (των εδαφών) από την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά από την κυριαρχία που το Ηνωμένο Βασίλειο είχε πάνω σε ολόκληρο το νησί πριν από την ανεξαρτησία το 1960. Δεν είναι έργο αυτού του δικαστηρίου να κρίνει τα καλά ή τα κακά της αποικιοκρατίας».
Στην ενδιάμεση απόφασή του στην ποινική υπόθεση του Κώστα Χαραλάμπους (αρ. 81/95) στις 22.4.1996, ο ίδιος δικαστής τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι «οι περιοχές αυτές (των Βάσεων) παρέμειναν κάτω από τη συνεχή κυριαρχία του Ηνωμένου Βασιλείου και είναι αυτήν την επιφυλαχθείσα κυριαρχία που η Κυπριακή Δημοκρατία είχε αναλάβει να σέβεται, στο πρώτο μέρος του άρθρου ΙΙΙ της Συνθήκης Συμμαχίας».
Η ρητή και κατηγορηματική νομική, πολιτική και πραγματική θέση της Βρετανίας δημιουργεί, σύμφωνα με τον κ. Θεοδούλου, «πολύ σοβαρό πολιτικό, νομικό και ηθικό πρόβλημα, αφού ισοδυναμεί με ευθεία οικειοποίηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, προβάλλοντας επίσημα τον ισχυρισμό ότι τα εδάφη των Βάσεων εξακολουθούν να έχουν το καθεστώς αποικίας».
Και διερωτάται: «Θα συνεχίσει η Κύπρος να ανέχεται την ύπαρξη αποικιών στα εδάφη της, όταν η παγκόσμια κοινωνία έχει χαρακτηρίσει την αποικιοκρατία ως ‘διεθνές έγκλημα’;». Συμπληρώνει, μάλιστα, ότι «δεν μπορεί, καλόπιστα, να υπάρχει καμιά αμφιβολία για την ερμηνεία που οι ίδιοι οι Βρετανοί δίνουν επίσημα στην υπόσταση των στρατιωτικών Βάσεών τους στην Κύπρο, ιδιαίτερα μετά και τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου στην υπόθεση του Μαυρικίου».
Εφιστώντας την προσοχή στις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν εν συνεχεία από τη Γενική Συνέλευση των ΗΕ, δηλώνει ότι «το θέμα μετατρέπεται από νομικό σε πολιτικό». Καταληκτικά υποδεικνύει ότι η συγκεκριμένη απόφαση αφορά στον Μαυρίκιο και ότι όσον αφορά στα καθ’ ημάς «η Κύπρος απέφυγε και εξ όσων αντιλαμβάνομαι θα αποφύγει και στο μέλλον να εγείρει θέμα Βάσεων».
Σημερινή
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ο Τζόνσον αναφέρει στα απομνημονεύματά του «Unleashed», που θα δημοσιευθούν στις 10 Οκτωβρίου: «Ο Μπίμπι (Νετανιάχου) πήγε εκεί για λίγο. Αυτό μπορεί να είναι τυχαίο, αλλά μου είπαν αργότερα ότι όταν σαρώθηκε για ασφάλεια, βρήκαν μια συσκευή ακρόασης στην τουαλέτα»
Ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον, έγραψε ότι εντοπίστηκε μια κατασκοπευτική συσκευή υποκλοπής στην τουαλέτα του, αφού ο Μπενιαμίν Νετανιάχου χρησιμοποίησε το ιδιωτικό μπάνιο στο βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών το 2017.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας The Telegraph, ο Τζόνσον, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών το 2017, δήλωσε ότι ο Νετανιάχου ζήτησε να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα κατά τη συνάντησή του στο γραφείο του στο υπουργείο.
Ο Τζόνσον δήλωσε ότι αφού ο Νετανιάχου χρησιμοποίησε την τουαλέτα στο «μυστικό κτίριο του παραρτήματος», η ομάδα ασφαλείας έψαξε και βρήκε έναν ‘κοριό’- συσκευή ακρόασης.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Τζόνσον αναφέρει στα απομνημονεύματά του «Unleashed», που θα δημοσιευθούν στις 10 Οκτωβρίου: «Ο Μπίμπι (Νετανιάχου) πήγε εκεί για λίγο. Αυτό μπορεί να είναι τυχαίο, αλλά μου είπαν αργότερα ότι όταν σαρώθηκε για ασφάλεια, βρήκαν μια συσκευή ακρόασης στην τουαλέτα», είπε.
Όταν ρωτήθηκε αν θα μπορούσε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτόν τον ισχυρισμό, ο Τζόνσον είπε: «Νομίζω ότι όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για αυτό το περιστατικό βρίσκονται στο βιβλίο», δήλωσε χαρακτηριστικά
Το βιβλίο του πρώην πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον «Unleashed», το οποίο περιλαμβάνει τις αναμνήσεις του για το Brexit, τον χειρισμό της επιδημίας Covid-19 από την κυβέρνησή του και το κομματικό σκάνδαλο κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, θα κυκλοφορήσει στις 10 Οκτωβρίου.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Δεν συνεπλάκησαν με οιουσδήποτε στόχους τα βρετανικά αεροσκάφη
Η Βρετανία δήλωσε πως δύο μαχητικά αεροσκάφη της και ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού έπαιξαν ρόλο χθες, Τρίτη, στις προσπάθειες να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, όμως τα μαχητικά δεν συνεπλάκησαν με οιουσδήποτε στόχους.
«Δύο μαχητικά Typhoon της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας και ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού Voyager έπαιξαν τον ρόλο τους στις προσπάθειες να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, καταδεικνύοντας την ακλόνητη υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην ασφάλεια του Ισραήλ», ανέφερε το βρετανικό υπουργείο Άμυνας στο X.
«Λόγω της φύσης αυτής της επίθεσης, δεν συνεπλάκησαν με οιουσδήποτε στόχους, αλλά έπαιξαν έναν σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη αποτροπή και στις προσπάθειες να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση».
Το Ιράν εξαπέλυσε την Τρίτη ομοβρονία βαλλιστικών πυραύλων εναντίον του Ισραήλ σε αντίποινα για την εκστρατεία του Ισραήλ εναντίον της Χεζμπολάχ, συμμάχου της Τεχεράνης στον Λίβανο. Το Ισραήλ δεσμεύθηκε να δώσει μια «οδυνηρή απάντηση» στον εχθρό του.
Απαντώντας σε ερώτηση αν η Βρετανία είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τον στρατό της προκειμένου να βοηθήσει το Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε την Τρίτη πως το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα.
Στο μεταξύ, ναυλωμένη πτήση που μεταφέρει Βρετανούς πολίτες από τον Λίβανο αναχώρησε από τη χώρα, όπως δήλωσε σήμερα ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι, ο οποίος πρόσθεσε πως και άλλες πτήσεις προγραμματίζεται να αναχωρήσουν τις ερχόμενες ημέρες.
«Η πρώτη ναυλωμένη πτήση που μεταφέρει Βρετανούς πολίτες από τον Λίβανο έχει τώρα αναχωρήσει», ανέφερε ο Λάμι στο Χ.
«Έχουμε κάνει διευθετήσεις για άλλη μία πτήση αύριο, και για επιπλέον πτήσεις τις ερχόμενες ημέρες όσο υπάρχει ζήτηση και είναι ασφαλές να το κάνουμε», είπε.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Σχιζοφρένεια ομαδική και αθεράπευτη που βηματίζει την Κύπρο στην πλήρη τουρκοποίηση.
Γράφει η Φανούλα Αργυρού
Πρόεδρος φάσκει και αντιφάσκει όταν ισχυρίζεται από τη μια ότι δεν θα δεχθεί τη διχοτόμηση και ότι η εισβολή δεν μπορεί να παράγει δίκαιο. Το γεγονός ότι η Τουρκία αξιώνει σήμερα τα δύο κράτη, δεν σημαίνει πως η τουρκική λύση της ομοσπονδίας μπορεί να καθαγιαστεί. Από την άλλη, ο Πρόεδρος όταν αναφέρεται σε «μη δίκαιη λύση» λέει αλήθεια, που εκθέτει και τον ίδιο και τους προκατόχους του. Ποια είναι η αλήθεια; Ότι εφόσον η λύση δεν θα είναι δίκαιη, δεν θα είναι βιώσιμη και, ως εκ τούτου, για να είναι βιώσιμη θα είναι αυτή την οποία θα επιβάλει η Τουρκία. Είτε αυτή είναι η ομοσπονδία είτε είναι η συνομοσπονδία…»,έγραψε η «Σημερινή» στις 29.9.2024 «Βήματα στο κενό».
Και όπως ορθά πρόσθεσε: «…Σε αυτό το οποίο συζητά ο Πρόεδρος ως λύση, λαμβάνοντας τη σκυτάλη από τους προκατόχους του. Στη διζωνική, όπως τονίζει, δικοινοτική ομοσπονδία, η οποία αποτελεί τον γεωγραφικό, πληθυσμιακό και διοικητικό διαχωρισμό της Κύπρου. Είναι η τουρκική λύση όπως καθορίστηκε από το 1956 και τέθηκε επί τάπητος από τον Μπουλέντ Ετζεβίτ, στις 18 Ιουλίου του 1974, στο Λονδίνο, πριν από την εισβολή. Ήταν ο στόχος της εισβολής. Και κατοχυρώθηκε στο Κραν Μοντανά, προσφέροντας στην Τουρκία την ευκαιρία να προχωρήσει στην αξίωση των δύο κρατών..»
Ιδού λοιπόν για ακόμα μια φορά το ιστορικό της ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ κύριε Νίκο Χριστοδουλίδη.
Η τουρκική λύση καθορίστηκε από τις 19 Δεκεμβρίου 1956 με τη δήλωση του Υπ. Αποικιών Λένοξ Μπόιτ από το βήμα της Βουλής των Κοινοτήτων, αφού τα συμφώνησε στις 16 Δεκεμβρίου 1956 με τον Τούρκο πρωθυπουργό Α. Μεντερές στην Κωνσταντινούπολη. Ότι η διχοτόμηση δεν θα αποκλείεται σε τελική λύση του Κυπριακού προσφέροντας ξεχωριστή αυτοδιάθεση στην τουρκική μειονότητα στην Κύπρο του 18% και επισημοποιώντας τον διαιρετικό δικοινοτισμό. Αφού το εξασφάλισαν αυτό, οι Τούρκοι ενωρίς το 1957 απαίτησαν ΔΙΖΩΝΙΚΗ λύση, που οι Βρετανοί αναγνώρισαν ως ομοσπονδιακή/συνομοσπονδιακή λύση.
Και έτσι ξεκίνησαν στο Λονδίνο τη μελέτη ομοσπονδιακής λύσεως βάση των όσων απαιτούσε ο Δρ Νιχάτ Ερίμ. Και εφόσον δεν μπορούσαν να του δώσουν τη διχοτόμηση, λόγω της αμερικανικής και του ΝΑΤΟ απόρριψής της, μας έδωσαν το κατασκεύασμα Ζυρίχης και Λονδίνου ως αφετηρία για όσα ζητούσε ο Δρ Ερίμ…
Ο λόρδος Ράτκλιφ είχε απορρίψει τις διάφορες λύσεις «ομοσπονδιακής αυτό-κυβέρνησης» που του είχαν προτείνει η αποικιακή κυβέρνηση στην Κύπρο, και είχε πει ότι δεν πίστευε η Κύπρος μπορούσε να διοργανωθεί σε μια Ομοσπονδία. Δεν υπήρχαν δομές εδαφικού διαχωρισμού…Όταν καλέστηκε η αποικιακή διοίκηση να απαντήσει (εννοείται για τα δεύτερα σχέδια διχοτόμησης που της είχε ζητηθεί), έθεσε διστακτικά και πρόταση για «ομόσπονδη αυτό-κυβέρνηση» ως μια εναλλακτική «μέση λύση» μεταξύ διαρχικής διευθέτησης κάτω από βρετανική κυριαρχία και διχοτόμηση. Θεωρούσαν μια ομόσπονδη διευθέτηση θα βοηθούσε στη διαδικασία μετακίνησης πληθυσμού μεταξύ ελληνικής και τουρκικής περιοχής «πιο φθηνά και ανθρώπινα» από μια γρήγορη διχοτόμηση…
Αυτό το ξεκίνησαν οι Τούρκοι με το πρώτο πραξικόπημα το 1963/64 και το ολοκλήρωσαν με τις δύο τουρκικές βάρβαρες εισβολές το 1974…Και τώρα αναμένουν τον Χριστοδουλίδη να τα νομιμοποιήσει με «γενναίες» προσφορές…
Ιανουάριος 1964: Ο Ραούφ Ντενκτάς στη σύσκεψη στο Λονδίνο απαιτεί γεωγραφική ομοσπονδία με ανταλλαγή πληθυσμών.
9 Ιουνίου 1965: O κ. C.H.D. Everett από την βρετανική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, έγραψε στο Φόρεϊν Όφις : «…Εξάλλου, οι Τούρκοι πάντοτε το έκαναν ξεκάθαρο ότι η ομοσπονδία ήταν η λύση που προτιμούσαν…».
12 Ιανουαρίου 1965: O Τούρκος πρωθυπουργός Ισμέτ Ινονού σε μια τετρασέλιδη επιστολή του προς τον βρετανό πρωθυπουργό έλεγε:
«…Σε αυτή την κατάσταση, η υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων συμμάχων στις προτάσεις μας να κατορθώσουμε μια ομοσπονδία στην Κύπρου θα βοηθήσει πολύ τις πιθανότητες σύντομης λύσης…».
21 Ιανουαρίου 1965: Μήνυμα από τη βρετανική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον προς το Φόρεϊν Όφις έλεγε: «…Θα είναι εν πάση περίπτωση καλύτερα να αποφεύγεται συζήτηση με τους Τούρκους για τη θεωρητική αρχή ομοσπονδίας, την υλοποίηση της οποίας ακόμα δεν αποπειράθηκαν να καθορίσουν. ΄Ισως σταδιακά να γίνει κατορθωτός κάποιος τρόπος συμβιβαστικής διευθέτησης τον οποίο οι μεν Τούρκοι να ερμηνεύουν ως ομοσπονδία οι δε Έλληνες ως ενωμένο κράτος…»
Καταπληκτική εισήγηση. Την εισηγήθηκε στο Φόρεϊν Όφις μετά τις τουρκικές εισβολές και ο μ. Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης(15.10.1974) που διετέλεσε τόσο ως Γενικός Εισαγγελέας της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κύπρου. Ακριβώς αυτό είναι που εμπεδώθηκε. Με Ελληνοκύπριους ηγέτες να ζουν στη ψευδαίσθηση ότι η αντιδημοκρατική, διαιρετική, ρατσιστική βρετανο-τουρκική δι-κοινοτική, δι-ζωνική ομοσπονδία προσφέρει … ενωμένο κράτος ενώ οι Τουρκοκύπριοι να την ερμηνεύουν με τη σωστή της ερμηνεία!
1965: Ο Γκάλο Πλάζα απορρίπτει την Ομοσπονδία
Στην έκθεση του το 1965 ο μεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών, κ. Galo Plaza έγραψε μεταξύ άλλων:
«… Συγκεκριμένα οι συζητήσεις για γεωγραφικό διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων κάτω από ένα ομοσπονδιακό σύστημα κυβέρνησης δεν με έχουν πείσει πως αναπόφευκτα δεν θα οδηγούν στη διχοτόμηση…».
2 Φεβρουαρίου 1965: Σε μνημόνιο που ετοίμασε για τον βρετανό πρωθυπουργό το τμήμα Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις τόνιζε: «Εκείνο που οι Τούρκοι ζητούν με την Ομοσπονδία είναι στην κυριολεξία ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ… Η επιθυμία της τουρκικής κυβέρνησης για μια ομόσπονδη λύση (δηλαδή κυριολεκτικά διχοτόμηση) αναμένεται να συνεχιστεί…».
Μάρτιος 1965: «Η τουρκική κυβέρνηση ακόμα συνεχίζει να σκέφτεται για «ομοσπονδία» με γεωγραφικό διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων…».
Βρετανικά δημιουργήματα! 14 Σεπτεμβρίου 1965: Το Φόρεϊν Όφις απάντησε ως εξής στον τότε ΄Υπ. Αρμοστή Sir David Hunt ο οποίος ζήτησε από το Λονδίνο να προβεί σε αντιρρήσεις για λύση ομοσπονδίας εξηγώντας τις επιπτώσεις. «Η δυσκολία είναι πως ομοσπονδία είναι μια λέξη με πολλές ερμηνείες, και έχοντας υπόψη ότι η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να τη θεωρεί ως την ιδανικότερη λύση για το κυπριακό πρόβλημα, οι κίνδυνοι να αμαυρώσουμε εμείς την ιδέα, όσο επιδέξια και να το κάνουμε, θα υπερτερεί των πλεονεκτημάτων.. Εκτός τούτου, οι περισσότερες ομοσπονδίες ανά τον κόσμο οι οποίες σήμερα ή στο πρόσφατο παρελθόν αντιμετωπίζουν προβλήματα είναι δικά μας δημιουργήματα…».
Το 1966: Oι Τουρκοκύπριοι προωθώντας ξεχωριστό κράτος, ξεκίνησαν να εκδίδουν τα δικά τους ξεχωριστά «κυβερνητικά λαχεία». Παράλληλα απαγορευόταν στους Τουρκοκύπριους να αγοράζουν λαχεία της Κυπριακής Δημοκρατίας. (Εφημερίδα «Μάχη» 7 Απριλίου, 1966 με φωτοαντίγραφο.
Ο χάρτης αυτός δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Σημερινή» 4.12.1983, βρέθηκε το 1967 σε εγκαταλελειμμένο τουρκικό σπίτι του χωριού Στρογγυλός της επαρχίας Αμμοχώστου και παραδόθηκε στις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας. Αυτός που δημοσιεύθηκε ήταν φωτοτυπία.
4 Ιανουαρίου 1972: Ο Βρετανός ΄Υπ. Αρμοστής στη Λευκωσία Robert Edmonds , = ζητούσε δράση από το Λονδίνο γιατί ανησυχούσε, αλλά απορρίφθηκαν οι υποδείξεις και εκκλήσεις του. Αποκαλυπτικό το απόσπασμα που ακολουθεί. Δηλαδή την προειλημμένη απόφασή τους να ΜΗΝ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΤΥΧΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ! Που είχε παρθεί τον Δεκέμβριο του 1963 και εκτελέστηκε το 1974…
«… To Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας το έχει κάνει ξεκάθαρο στον ΄Υπ. Αρμοστή ότι έχει πολύ σοβαρές επιφυλάξεις για τις ιδέες του (Υπ. Αρμοστού). Πιστεύουν ότι τα συμφέροντά μας στην Κύπρο εξυπηρετούνται καλύτερα με το να συνεχίζουμε όσο πιο πολύ μπορούμε με τη σημερινή πολιτική, έχοντας κατά νουν πως ενόσω οι Κύπριοι είναι απασχολημένοι με τα ενδοκοινοτικά τους προβλήματα, μάλλον είναι απίθανο να γυρίσουν την προσοχή τους εναντίον των Κυρίαρχων Περιοχών των Βάσεων μας…Έστω και αν επέλθει κάποια κρίση, οποιαδήποτε επέμβαση από μέρους μας «να σταματήσουμε τους Τούρκους» (όπως το θέτει ο ΄Υπ. Αρμοστής) θα συνεπάγεται πολλούς θανάσιμους κινδύνους και μάλλον θα θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τη δική μας θέση στην Κύπρο αλλά επίσης τα ευρύτερα συμφέροντα του ΝΑΤΟ…».
11 Φεβρουαρίου 1974: Το Φόρεϊν Όφις πληροφόρησε όλες τις διπλωματικές του αποστολές στο εξωτερικό ότι η ελληνική πρεσβεία ανησυχούσε ότι οι Τούρκοι επίσημα απαίτησαν «ομοσπονδία» επομένως οι συνομιλίες διακόπηκαν. Μετά την ελληνική πρεσβεία και η αμερικανική πρεσβεία στο Λονδίνο πληροφόρησε το Φόρεϊν Όφις ότι η κυπριακή κυβέρνηση είχε επίσης διαμαρτυρηθεί στους Αμερικανούς για το τουρκικό αίτημα. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα με οδηγίες ρώτησε την τουρκική κυβέρνηση και πήρε την εξής απάντηση: ο τουρκικός στόχος πάντα ήταν μια «ομόσπονδη λύση». Η τουρκική κυβέρνηση θεωρούσε ότι η όποια λύση πρέπει να αντανακλά στον δικοινοτικό χαρακτήρα της Κύπρου.
13 Φεβρουαρίου 1974: Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Τουράν Γκιουνές εξήγησε στον βρετανό πρέσβη στην Άγκυρα ότι ένα «ομόσπονδο σύστημα» στην Κύπρο θεωρείτο από την Άγκυρα όχι ως μια συνταγματική διευθέτηση αλλά ως μια κατάσταση στην οποία η τουρκική κοινότητα ποτέ ξανά δεν θα θεωρηθεί ως μειονότητα αλλά ισότιμη με τους Έλληνες.
27 Φεβρουαρίου 1974: Η βρετανική Υπάτη Αρμοστεία στην Λευκωσία ανέφερε στο Λονδίνο ότι τα πράγματα στην Κύπρο χειροτέρευσαν λόγω της διαμάχης για την «ομοσπονδία» και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος σε τελευταία δήλωσή του σε Βέλγο δημοσιογράφο στις 20 Φεβρουαρίου είπε: « Οι τουρκικές απαιτήσεις θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε πολιτική και γεωγραφική διχοτόμηση». Ο βρετανός Ύπατος Αρμοστής πρόσθεσε, πως σε συζήτηση με τον Τούρκο συνταγματολόγο κ Ινχάν ο τελευταίος παραδέχθηκε ξεκάθαρα τον τουρκικό στόχο: ένα δικοινοτικό κράτος. Όμως δεν έχουν εμπιστοσύνη στις Συνθήκες του 1960.Επομένως ένα ομοσπονδιακό σύστημα, παραμένει η μόνη πρακτική λύση και παραδέχονται ότι μια ομοσπονδία δεν μπορεί να δουλέψει δίχως μια γεωγραφική βάση.
8 Απριλίου 1974: Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετζεβίτ δήλωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση θα κάνει ό,τι μπορεί να βρει μια ειρηνική και διαρκή λύση στα πλαίσια ενός ανεξάρτητου ομόσπονδου κράτους.
19 Ιουνίου 1974: Ο βρετανός Ύπατος Αρμοστής στη Λευκωσία Στίβεν Όλβερ έγραψε στο Λονδίνο ότι ο Ραούφ Ντενκτάς πάντα είχε βλέψεις για μια ανεξάρτητη αυτόνομη διοίκηση και δούλεψε σκληρά τα τελευταία έξι χρόνια για να το κατορθώσει.
4 Ιουλίου 1974: Ο Ντενκτάς διαβεβαίωσε τον βρετανό Ύπατο Αρμοστή ότι οι δύο συνταγματολόγοι είχαν κατορθώσει αρκετή πρόοδο. Η ελληνική πλευρά δέχθηκε την αρχή των ξεχωριστών δήμων. Το θέμα βρισκόταν υπό συζήτηση κάτω από τον τίτλο «περιοχή αυτονομίας».
10 Ιουλίου 1974: Η κυπριακή Υπάτη Αρμοστεία στο Λονδίνο παραδίδει στο Φόρεϊν Όφις Υπόμνημα με τίτλο «Ανεφάρμοστη η ομοσπονδία»…
17 Ιουλίου 1974: Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ετζεβίτ εξήγησε στους Βρετανούς το σχέδιό του και τις απαιτήσεις του για ομοσπονδιακή γεωγραφική λύση με δύο κοινότητες …
18 Ιουλίου 1974: Ο Ετζεβίτ επανέλαβε τα ίδια και στον Αμερικανό απεσταλμένο Τζ. Σίσκο που είχε φθάσει στο Λονδίνο, και του ζήτησε να μην κάνουν ότι και το 1964. Εξάλλου τα είχε συμφωνήσει όλα με τους Βρετανούς το προηγούμενο βράδυ.
Ακολούθησαν οι δύο τουρκικές εισβολές, και πριν ακόμα ολοκληρωθούν τα τουρκικά εγκλήματα (πριν ο αλέκτωρ κράξει τρεις) «ηγέτες» της Κύπρου είχαν προβεί σε απαράδεκτες παραχωρήσεις… Με το «παράδειγμά» τους να ακολούθησαν όλοι μέχρι σήμερα αντί να το ποδοπατήσουν απαιτώντας ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ…
Η τελευταία παράγραφος του άρθρου της «Σημερινής» συνοψίζει εύστοχα την κατάσταση.
«Οι ρητορείες του Προέδρου δεν αρκούν και δεν του προσφέρουν άλλοθι. Διότι, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, με ή χωρίς λύση, η Κύπρος οδηγείται προς τη διχοτόμηση. Και ο Πρόεδρος δεν θα αποφύγει αυτό που επιδιώκει να αποφύγει. Δηλαδή, να μείνει στην Ιστορία ως Πρόεδρος της διχοτόμησης, κουβαλώντας στις πλάτες τους τις αμαρτίες των προκατόχων του αλλά και του ίδιου. Αντί να υιοθετήσει μια αποτρεπτική πολιτική απαλλαγής από τα τετελεσμένα της εισβολής και διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, κινείται μεταξύ επικοινωνιακών τρικ και ακροβατισμών. Αυτοπαγιδεύεται. Κάνει βήματα στο κενό…».
Εν κατακλείδι, οι Βρετανοί ξεκίνησαν να μελετούν την ομοσπονδιακή λύση εντός του 1957. Για να την υιοθετήσουν όλες οι κυπριακές κυβερνήσεις από τον Μακάριο μέχρι το σημερινό Χριστοδουλίδη (με κάποια διαφοροποίηση από Σπ. Κυπριανού) προσπαθώντας με το έτσι θέλω να τη νομιμοποιήσουν!!!
Σχιζοφρένεια ομαδική και αθεράπευτη που βηματίζει την Κύπρο στην πλήρη τουρκοποίηση.
(Πηγές, Βρετανικό Εθνικό Αρχείο βιβλίο «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019» Λεμεσός).
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
Το ξεκίνημα μελέτης ομοσπονδιακής λύσης στο Λονδίνο από το 1957
Οι εισηγήσεις της αποικιακής κυβέρνησης στη Κύπρο για ομοσπονδιακή αυτο-κυβέρνηση…
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.