Ακολουθήστε μας

Δημόσια Διοίκηση

Οποιος ξέρει νά διδάξει, δέν χάνει ποτέ. Οἱ μαθητές εἶναι σάν τά λαγωνικά. Ὀσφραίνονται τό Δάσκαλο ἀπό μακριά.

Δημοσιεύτηκε

στις

Ὑπό Σαράντου Ι. Καργάκου, τ. φροντιστοῦ
Δημοσιεύθηκε το 2006 στο Ετήσιο Ημερολόγιο της ΟΕΦΕ … 

Εἰλικρινά, πᾶνε τρία χρόνια τώρα πού δέν θέλω νά ὁμιλῶ γιά θέματα παιδείας. Καί μόνο τό ἄκουσμα τῆς λέξης αὐτῆς μοῦ προκαλεῖ πόνο. Τίποτα στόν τόπο μας μετά τόν πόλεμο – ἀλλά καί πρίν – δέν κακόπαθε τόσο πολύ ὅσο ἡ παιδεία, πού γι’ αὐτό ἔχει ὡς συνοδευτικό τό “σταυρικό” καί τόσο ταιριαστό ἐπίθετο “πολύπαθη”. Ἄς προσθέσω καί τό πολυτάραχη. Ἀπό τό φθινόπωρο τοῦ 1957, ὅταν πρωτοετής τῆς φιλοσοφικῆς ἀναμετρήθηκα με ἕναν ὑπουργό οἰκονομικῶν τοῦ Κων/νου Καραμανλῆ πού διπλασίασε τά δίδακτρα (τότε διαμείφθηκε καί ὁ μνημειώδης διάλογος – “Κύριε Ὑπουργέ, νά καταριόμαστε τήν ὥρα πού γεννηθήκαμε φτωχοί;” – “Ὄχι! Νά καταριέστε τήν ὥρα πού δέν γεννηθήκατε πλούσιοι…) καί ἀπό τό φοιτητικό κίνημα τῶν ἐτῶν 1961 – 1963, ὅταν εἰσηγήθηκα τό 15% γιά τήν παιδεία (γιά τό ὁποῖο ἔγινε ἄτυπο δημοψήφισμα μέ 700.000 ὑπογραφές), μέχρι τά δύο πρῶτα ἔτη τοῦ 21ου αἰώνα, ὅλος ὁ χρόνος αὐτός ἦταν ἀφιερωμένος στήν παιδεία. Δεκάδες βιβλία, ἑκαντοτάδες ἄρθρα καί ὁμιλίες. Ἀπόκαμα. Νοιώθω πώς ἡ φωνή – ἤ μᾶλλον κραυγή – ἀγωνίας μου ἦταν ἕνας ψίθυρος στήν ἀπέραντη πνευματική καί πολιτική μας Σαχάρα. Ὅπως λέγαμε, στά νεανικά μας χρόνια, δέν ἔχουν μόνον οἱ τοῖχοι ἀφτιά ἀλλά καί τ’ ἀφτιά ἔχουν τοίχους. Καί τό φρικτό εἶναι πώς ἔβαλαν τοίχους στ’ ἀφτιά κι αὐτοί πού κάποτε ἔλεγαν ἤ ἔγραψαν τό σύνθημα αὐτό.
Δέν θά ‘θελα, λοιπόν, νά ὁμιλήσω, καί πολύ περισσότερο νά γράψω, γιά τό Φροντιστήριο (ἄλλωστε παλαιά μου κείμενα γι’ αὐτό ὑπάρχουν στά φυλλάδια τοῦ “Ἡράκλειτου”, τοῦ ὁποίου ἤμουν ὀνοματοθέτης καί ἱδρυτικό μέλος), γιά ἕναν δεινά ὑβριζόμενο θεσμό, πού ἔχει προσφέρει ἀνυπολόγιστες ὑπηρεσίες στόν τόπο μας – καί ὄχι μόνο στον διδακτικό τομέα. Ποιός, ἄλλωστε, ἀγνοεῖ ὅτι τά καλύτερα διδακτικά ἐγχειρίδια ἦταν καί εἶναι τά φροντιστηριακά; Τό φροντιστήριο δέν εἶναι νέος, εἶναι πανάρχαιος θεσμός. Ἡ ἱστορία τῆς παιδείας ἀρχίζει ὡς φροντιστηριακή λειτουργία. Περιφερόμενοι ἀνά τόν ἑλληνικό κόσμο φροντιστές ἦσαν οἱ μεγάλοι σοφιστές πού ἔβαλαν τίς βάσεις τῆς ὀργανωμένης παιδείας. Ὁ Ἰσοκράτης ὀργάνωσε τόν πρῶτο πρότυπο φροντιστηριακό ὀργανισμό. Ἀλλά καί οἱ περιώνυμες φιλοσοφικές σχολές τῶν Ἀθηνῶν, μήπως δέν ἦσαν κι αὐτές ἀνώτατη μορφή φροντιστηρίων; Δημόσια παιδεία, ἀλλά χαμηλῆς πνευματικῆς ἐμβελείας, εἶχε μόνον ἡ Σπάρτη. Ἡ λέξη “Φροντιστήριο”, πού πολλοί τήν ξορκίζουν μέ τόν “ἀπήγανο”, εἶναι πολύ παλιά καί στά νεώτερα χρόνια ἀπαντᾶ ὡς τίτλος περιωνύμων πνευματικῶν ἱδρυμάτων. Μνημονεύω τό “Φλαγγινιανόν Φροντιστήριον τῆς Βενετίας” (ἱδρύθηκε τόν 17ο αἰ. ἀπό τόν Κερκυραῖο Θωμᾶ Φλαγγίνη), τό “Ἑλληνικόν Φροντιστήριον τῆς Τραπεζοῦντος”, πού ἱδρύθηκε μετά τήν κατάλυση τῆς ἐκεῖ ἑλληνικῆς αὐτοκρατορίας τό 1461, τό “Ἑλληνικόν Φροντιστήριον Χερσῶνος” (ἱδρύθηκε τό 1785 ἀπό τόν Ἠλία Κανδύλη) καί τό “Ἑλληνικόν Φροντιστήριον Ἀργυρουπόλεως”, πού ὑπήρξε – μετά τό “Φροντιστήριον τῆς Τραπεζοῦντος” – τό μεγαλύτερο σχολεῖο τοῦ Πόντου.
Προτοῦ οἱ Ἕλληνες μάθουν τή λέξη “Πανεπιστήμιο”, – ἀκόμη καί τή λέξη “σχολεῖο” – γνώριζαν τόν ὅρο “φροντιστήριο”. Δέν εἶναι τυχαῖο, ἄλλωστε, πού κατά τήν τελική φάση (1828 -1830) τοῦ ἀγῶνα τῆς Ἐθνικής Παλιγγενεσίας, ἡ λέξη “φροντιστήριο” ἐδήλωνε τήν ὑπηρεσία πού εἶχε τή μέριμνα τῶν στρατιωτικῶν καί ναυτικῶν ζητημάτων, ἦταν δηλαδή ἡ πρώτη μορφή Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Ἀμύνης.

Ἀργότερα ὁ ὅρος “ἐξειδικεύθηκε” στόν τομέα τῆς παιδείας καί πῆρε τή σημασία τοῦ σπουδαστηρίου ἤ τοῦ ἰδιαιτέρου χώρου παραδόσεως μαθημάτων σέ μαθητές καί φοιτητές. Φροντιστήρια Νομικῆς ὑπῆρχαν ἀπό τήν ἀρχή τοῦ 20οῦ αἰώνα. Τό φροντιστήριο, ὅμως, δέν εἶναι ζήτημα χώρου, εἶναι ζήτημα προσώπου. Ὁ οἰκοδιδάσκαλος εἶναι ὁ πρῶτος διδάσκαλος, τόσο κατά τήν ἀρχαιότητα ὅσο κατά τά μεσαιωνικά καί τά νεώτερα χρόνια. Τί ἦταν ὁ Μαρτελάος, πού ἐνεφύσησε τά πρῶτα ὑψηλά ἰδανικά στούς μαθητές του, Κάλβο καί Σολωμό; Προτοῦ δημιουργηθοῦν τά πρῶτα Παρθεναγωγεῖα, τά κορίτσια ἐμάθαιναν γράμματα κατ’ οἶκον ἀπό οἰκοδιδάσκαλους. Καί μάλιστα ἡ μόρφωση αὐτή εἶχε ἐπίσημη ἀναγνώριση. Τοῦτο δέν σημαίνει ὅτι πάντα οἱ οἰκοδιδάσκαλοι εἶχαν τήν πρέπουσα ἀναγνώριση. Ὅπως μου ἔλεγε περί τά τέλη τῆς δεκαετίας τοῦ ’60 ὁ ἀείμνηστος φροντιστής Παν. Γρυμπιλάκος (εἶχε φροντιστήριο στήν Κάνιγγος καί προετοίμαζε παιδάκια τοῦ Δημοτικοῦ γιά τίς εἰσαγωγικές τοῦ Βαρβακείου) προπολεμικά στήν περιοχή τοῦ Κολωνακίου οἱ οἰκοδιδάσκαλοι, οἱ χυδαϊστί σήμερα λεγόμενοι “ἰδιαιτεράδες”, εἰσήρχοντο στήν οἰκία ἀπό τήν πόρτα τῆς ὑπηρεσίας!
Ὡς συμπληρωματικό τοῦ σχολείου μέσο τό φροντιστήριο – ἀτύπως ἀρχικά – λειτουργοῦσε στά καθ’ ἡμᾶς σέ ὅλες τίς φάσεις τοῦ νεώτερου πολιτικοῦ βίου μας, κυρίως ἀφότου ἄρχισε νά σχηματίζονται ἀστικοί πυρῆνες μέ τάσεις ἀνοδικῆς πνευματικῆς κινητικότητας. Τήν ἄνοδο αὐτή ὑποβοηθοῦσε ἡ εἰσαγωγή σέ μιά ἀνώτατη σχολή.

Τά μαθησιακά κενά πού εἶχε ὁ νέος ἐκάλυπτε μέ συμπληρωματική διδασκαλία, εἴτε στο δικό του σπίτι, εἴτε στό σπίτι ἤ στό γραφεῖο τοῦ φροντιστῆ. Αὐτό ἴσχυε περίπου μέχρι τό 1928, ὅταν ψηφίστηκε τό “ἰδιώνυμο” ἀπό τήν κυβέρνηση Ἐλευθερίου Βενιζέλου, ὁπότε δεκάδες δάσκαλοι καί καθηγητές – λόγω φρονημάτων – βρέθηκαν ἐκτός σχολείου. Αὐτοί ἀποτέλεσαν τήν πρώτη “μαγιά” γιά τή δημιουργία τῶν πρῶτων ὀργανωμένων φροντιστηρίων. Ἡ μαγιά αὐτή ἔγινε “καρβέλι”, ὅταν στά χρόνια τῆς Δικτατορίας τοῦ Μεταξᾶ (οἱ πρῶτες διώξεις εἶχαν ἀρχίσει τό 1925 ἐπί Δικτατορίας Θεοδ. Παγκάλου) ἑκατοντάδες πλέον ἐκπαιδευτικοί διώχθηκαν ἀπό τήν ἐκπαίδευση. Ὅλοι αὐτοί – γιά λόγους βιοπορισμοῦ – στράφηκαν πρός τά Φροντιστήρια ἤ τά ἰδιαίτερα μαθήματα. Δέν εἶναι ἄλλωστε τυχαῖο ὅτι οἱ πρῶτοι νόμοι, πού ἀφοροῦν στή λειτουργία φροντιστηρίου, θεσπίστηκαν ἐπί Μεταξᾶ, οὔτε εἶναι καί πάλι τυχαῖο ὅτι τό “σπόρο” τῆς ἀριστερῆς ἰδεολογίας πού θά ἔρριχναν δῆθεν οἱ ἀριστεροί ἐκπαιδευτικοί (πού πολλοί ἦσαν ἀπλῶς δημοκρατικοί), τόν ἔρριξαν ἀπό ὀργή – λόγω τῶν διώξεων – μέσω τοῦ Φροντιστηρίου. Ἔτσι, ὅταν ἄρχισε στή διάρκεια τῆς Κατοχῆς νά ἀναπτύσσεται τό “ἐαμικό” κίνημα, πολλοί φροντιστές ἐξελίχθηκαν σέ θαυμάσιους διαφωτιστές. Δέν ξέρω ἄν δικαιοῦμαι νά ἀναφέρω ὀνόματα, καί δέν μνημονεύω.
Μετά τόν πόλεμο τό φροντιστήριο ἐξακολουθεῖ νά ὑφίσταται, ἀλλά σέ χαμηλά μεγέθη. Ἡ γιγάντωσή του ἀρχίζει κατά τά πρῶτα μετεμφυλιακά ἔτη. Οἱ λόγοι εἶναι πολλοί. Κατά πρῶτον, τά αἰώνια προβλήματα τῆς παιδείας, οἱ γνωστές “δυσλειτουργίες”, πού δέν ἐπέτρεπαν στό μαθητή νά ἔχει τά ἀναγκαῖα ἐφόδια γιά νά εἰσαχθεῖ σέ κάποιο ἀνώτερο σχολεῖο (π.χ. Βαρβάκειο) ἤ σχολή (πανεπιστημιακή, στρατιωτική, πολυτεχνεῖο μικρό καί μεγάλο). Ἤδη ἀπό τήν προπολεμική ἐποχή ὑπῆρχαν φροντιστές εἰδικευμένοι σέ ὁρισμένες σχολές (π.χ. στρατιωτικές, πολυτεχνεῖο, θεωρητικές κ.λ.π.). Δεύτερον, ἡ σχεδόν βίαιη ἀστικοποίηση, πού ἔκανε πλῆθος οἰκογένειες (πρώην ἐργατικές – ἀγροτικές, μικροαστικές) νά βλέπουν ὡς λύση στό ἐπαγγελματικό πρόβλημα τῶν παιδιῶν τους τήν εἰσαγωγή σέ μιά ἀνώτατη ἤ ἀνώτερη σχολή (ὅπως τό Μικρό Πολυτεχνεῖο, πού ἡ προσφορά του δέν ἔχει ἀκόμη ἐκτιμηθεῖ). Τρῖτον, τό σύστημα τῶν κατά σχολήν ἐξετάσεων πού ἴσχυε ὡς τήν ἐποχή τῆς πρώτης μεταπολεμικῆς μεταρρυθμίσεως (1964)˙ λόγῳ τῶν εἰδικῶν καί ὑψηλῶν ἀπαιτήσεων κάθε σχολῆς, τό σχολεῖο δέν ἦταν σέ θέση νά ἀνταποκριθεῖ καί μοιραῖα ὁ μαθητής ἔπρεπε νά καταφύγει κατά τό δίμηνο τοῦ θέρους (Ἰούλιος – Αὔγουστος) στά “φῶτα” τοῦ φροντιστῆ. Οἱ ἐξετάσεις τότε γίνονταν ἀρχές Σεπτεμβρίου καί ὁ μαθητής, ἄν πρόφθαινε κι εἶχε τά ἀναγκαῖα χρήματα γιά “ἐξέταστρα”, ἔδινε σέ δύο ἤ τρεῖς σχολές. Ὁ γράφων ἔδωσε πρῶτα στή Νομική καί μία ἐβδομάδα μετά στή Φιλοσοφική. Τρίτος παράγων ἐνισχυτικός τῶν φροντιστηρίων σέ ὅλες τίς πόλεις τῆς χώρας μας ἦσαν τά “φρονήματα”. Μετά τό 1947 χιλιάδες δάσκαλοι καί καθηγητές ἐκδιώχθηκαν ἤ ἀποκλείσθηκαν ἀπό τήν ἐκπαίδευση λόγῳ “φρονημάτων”. Ἦταν ἕνα ἑδραιωμένο καθεστώς, πού ἔκανε πολλούς νέους πού δέν ἤθελαν νά ὑπογράψουν γιά λόγους ἀξιοπρέπειας – ὅπως ὁ γράφων – καί ὄχι ἰδεολογίας τίς κατάπτυστες “δηλώσεις μετανοίας” καί εἶχαν ἀποκλείσει ἀπαρχῆς κάθε ἰδέα διορισμοῦ στό Δημόσιο. Ἡ δική μου προετοιμασία γιά φροντιστηριακή σταδιοδρόμηση εἶχε ἀρχίσει ἀπό τό ἔτος τῆς προετοιμασίας μου νά εἰσαχθῶ στό Πανεπιστήμιο. Τά τετράδια μου γιά τήν Ἔκθεση, τά Λατινικά, κυρίως γιά τά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά, μέ συντρόφευσαν ὥς τό τέλος τῆς φροντιστηριακῆς μου σταδιοδρομίας.
Ὁ τελευταῖος ἐνισχυτικός παράγων εἶναι οἱ ἀλλεπάλληλες μεταρρυθμίσεις πού ἀκολούθησαν τή μεταρρύθμιση τῶν Γ. Παπανδρέου – Λουκῆ Ἀκρίτα – Εὐαγ. Παπανούτσου, τότε πού καθιερώθηκε τό περίφημο ΑΚ – ΑΠ (Ἀκαδημαϊκό Ἀπολυτήριο), πού ἀποσυνδέθηκαν οἱ ἐξετάσεις (πλήν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων) καί μεταβιβάστηκαν στό Λύκειο, κάτι πού μελλοντικά ἐπρόκειτο νά ἀποβῆ εὐεργετικό γιά τό φροντιστήριο, καταστροφικό, ὅμως, γιά τό Λύκειο καί μακροπρόθεσμα γιά τίς ἀνώτερες καί ἀνώτατες σχολές. Ἡ λεγόμενη “μεταρρύθμιση Παπανούτσου” πού ὑπερδιπλασίασε τά ἐξεταζόμενα μαθήματα καί τεμάχισε σέ φέτες τήν ἐξεταζόμενη ὕλη δημιούργησε τέτοια κοσμοσυρροή στά φροντιστήρια τό θέρος τοῦ 1965, πού ἀναγκασθήκαμε νά ἐνοικιάσουμε δύο ἐπί πλέον κτήρια καί ἀπό καθηγητές νά μεταβαλλόμαστε στά διαλείμματα σέ δρομεῖς. Ἔκτοτε ἡ ἀνά διετίαν σχεδόν ἀνακοινούμενη “μεταρρύθμιση” πού κατά κανόνα ἐξελισσόταν σέ ἀπορρύθμιση, ἔφερνε νέον κόσμο στά φροντιστήρια. Διότι ὁ φροντιστής εἶχε ἐξελιχθεῖ σέ ἕναν εἰδικευμένο στίς ἐξετάσεις δάσκαλο, πού φρόντιζε νά καταρτισθεῖ πάνω στό νέο “μοντέλο” ἐξετάσεων, προτοῦ αὐτό ἀρχίσει ἀκόμα νά ἐφαρμόζεται. Ἐπί πλέον τά φροντιστηριακά βοηθήματα, πού εἶχαν εὐρύτατη κυκλοφορία, ἦσαν σκάλες ἀνώτερα ἀπό τά λεγόμενα σχολικά “ἐγχειρίδια”, πού ἦσαν ὄντως ἐγχειρίδια – ὄχι ὅλα – γιά τό μυαλό τῶν μαθητῶν. Τότε ἄρχισε καί ἡ “μυθοποίηση” τοῦ φροντιστηρίου. Πολλοί φροντιστές εἶχαν γίνει στό εἶδος τους “βεντέτες”, ὅπως σημέρα οἱ “βεντέτες” τῆς τηλοψίας, χωρίς φυσικά νά πουλᾶνε…πίτουρα.
Δεινή ἦταν ἡ δοκιμασία τῶν φροντιστηρίων κατά τούς χρόνους τῆς Δικτατορίας. Κάποια ἔκλεισαν. Κάποιοι φροντιστές στερήθηκαν ἀκόμη καί τοῦ δικαιώματος διδασκαλίας. Τότε φούντωσε τό “ἰδιαιτεράδικο”, πού κατά κανόνα ἦταν παράνομο. Ὁ φροντιστηριακός ὀργανισμός, μέ τόν ὁποίο συνεργαζόμουν ἐγώ, ὡς τό 1969, ἔκλεισε δύο φορές. Βρίσκαμε ὑποκατάστατα λειτουργίας. Ἔτσι προέκυψε ὁ “Ἡράκλειτος”. Οἱ δικτάτορες τελικά μᾶς ἀνέχθηκαν, γιατί οἱ πλεῖστοι ἀξιωματοῦχοι εἶχαν τήν ἀνάγκη μας. Ἐμπιστεύονταν τή δουλειά μας. Τουλάχιστον τρεῖς ὑπουργοῖ τῆς Δικτατορίας καί δεκάδες ἀνώτατοι ἀξιωματοῦχοι εἶχαν ἐμπιστευθεῖ τήν προετοιμασία τῶν παιδιῶν τους σέ μένα, παρόλο πού ἤξεραν ὅτι 19 Μαρτίου 1969, γιά νά μήν ἐκφωνήσω τόν ἕτοιμο λόγο τῆς ΓΔΕΑ γιά τήν ἐθνική ἐπέτειο (ὁ λόγος ἔκλεινε μέ τό ἐπιφώνημα “Ζήτω ἡ 21η Ἀπριλίου” καί σέ κάθε σχολεῖο πήγαινε συχνά ἐντολή νά τόν έκφωνήσει κάποιος συγκεκριμένος καθηγητής γιά νά στιγματισθεῖ). Τό φρικτότερο τότε ἦταν ἡ διάχυση τοῦ “χαφιεδισμού”. Νεαροί ἀστυνομικοί εἶχαν ἐγγραφεῖ ὡς μαθητές μας στά τμήματα καί παρακολουθοῦσαν εἰδικά κάποιους καθηγητές. Ἐπίσης κάποιοι μαθητές ἦσαν συνεργάτες τους καί τό βράδυ ἔδιναν “ραπόρτο” στούς ἀστυνομικούς. Δέν τούς κατηγορῶ. Κάποιοι ἀπό τούς ἀστυνομικούς αὐτούς μάς προστάτευσαν ἀπό τούς μαθητές μας. Τούς κερδίσαμε μέ τήν ἀξία πού δείχναμε πάνω στη δουλειά μας. Ὡστόσο, δέν λησμονῶ ἕνα περιστατικό: ἕνα βράδυ κλήθηκα στήν Μπουμπουλίνας (ὅπου ἡ Γενική Ἀσφάλεια) ἀπό ἕναν ἀνώτερο ἀστυνομικό (ἀπό αὐτούς πού μετά ὀνομάστηκαν “βασανιστές”) γιά μιά “διευκρίνιση”: τί ἐννοοῦσα στήν ἔκθεση πού ὑπαγόρευα μέ τή φράση: “Ἀπό τή στιγμή πού κάποιος θά πεί “τί μ’ ἐνδιαφέρει;” ἔχει γίνει τό πρῶτο βῆμα γιά τήν παρακμή τῶν κρατῶν”. Ἡ ἀνάκριση δέν μέ ἐνόχλησε. Αὐτό πού μέ συγκλόνισε ἦταν τό τετράδιο. Ἀνῆκε σέ ἕνα μαθητή, πού εἰλικρινά τόν ἀγαποῦσα. Ὅσο κι ἄν ὁ ἀστυνομικός τό ἔκρυβε ἐπιμελῶς, γνώρισα τό γραφικό του χαρακτῆρα. Δέν θά ἀναφερθῶ στό περιστατικό τῆς συναντήσεώς μου μέ τόν δεύτερο τῆς ἱεραρχίας τῶν συνταγματαρχῶν (αὐτός ἦταν ταξίαρχος), διότι ἦταν στούς τότε φροντιστηριακούς κύκλους πολύ γνωστό καί κυκλοφορούσε ὡς ἀνέκδοτο.
Ἀνέκδοτο, ὅμως, κατάντησε ἡ ὑπόθεση τῆς ἑλληνικῆς παιδείας μετά τή Δικτατορία. Δέν θά ἀναπτύξω ἐδῶ αὐτό πού ἔχω ἀναλύσει σέ πλῆθος μελετῶν μου, χωρίς ποτέ καί πουθενά νά ἔχω διαψευσθεῖ, ἀκόμη καί στίς πιό δυσοίωνες προβλέψεις μου. Θά περιορισθῶ νά πῶ μόνο τοῦτο: ἀντί νά διαμορφώσουμε παιδεία, διαμορφώσαμε κακῆς ποιότητας ἐκπαίδευση, πού ἐξελίχθηκε σέ κακοπαιδεία καί ὑποπαιδεία. Οἱ πλεῖστοι τῶν πολιτικῶν – ἄν ὅχι ὅλοι – πού ἀνέλαβαν τή διεύθυνση τοῦ ἁμαρτωλοῦ ὑπουργεῖου τῆς ὁδοῦ Μητροπόλεως ἦσαν ἄγευστοι παιδείας καί οἱ συνεργάτες τους ἦσαν ἀνίκανοι νά ἀσκήσουν ἔργο παιδείας. Κι εἶχαν μῖσος γιά τούς καλούς ἐκπαιδευτικούς, ἰδίως τούς φροντιστές. Ὄχι μόνο γιατί οἱ φροντιστές ἦσαν διδακτικά ἐπαρκέστεροι, ἀλλά καί γιατί βγῆκαν σχεδόν στό σύνολό τους ἀπροσκύνητοι ἀπό τή Δικτατορία. Τήν ὥρα πού αὐτοί ἔκαναν ραγδαῖες καριέρες ἐδῶ καί μέ ὑποτροφίες στό ἐξωτερικό, τά φροντιστήρια εἶχαν γίνει γιά τους ἐφήβους καταφύγια ἐλευθερίας. Ἡ δημοκρατία, ἀντί νά τά τιμήσει, προσπάθησε νά τά κτυπήσει. Ἀντί οἱ πρῶτοι – ἀλλά καί οἱ μετέπειτα – ὑπουργοί νά καλέσουν καί νά συμβουλευθοῦν πέντε “ψημένους” φροντιστές, συμβουλεύονταν “φρόκαλα”, ἀνθρώπους πού εἶχαν ἀποτύχει στό παρελθόν κατά τό πέρασμά τους ἀπό τά φροντιστήρια. Τό φροντιστήριο, λόγῳ τῶν γνωστῶν περιπετειῶν τῆς χώρας, ἐξελίχθηκε σέ μέγα σχολεῖο. Συγκέντρωσε μιά τεράστια διδακτική πεῖρα. Χρησιμοποίησε τά πιό μοντέρνα συστήματα διδασκαλίας καί προσέφερε στή μαθητῶσα νεολαία τά καλύτερα βιβλία. Οἱ πολιτικοί μας προσπάθησαν καί προσπαθοῦν νά τά κλείσουν. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι γνωστό: πέτυχαν τήν ὁλοσχερῆ φροντιστηριοποίηση τοῦ Λυκεῖου. Σήμερα τό φροντιστήριο περνάει κρίση. Ὄχι γιατί ἔγινε καλύτερο τό σχολεῖο. Θά τό πῶ ὠμά: τό σχολεῖο ὅπως καί οἱ ἀνώτερες καί ἀνώτατες σχολές ἔχουν χρεοκοπήσει. Ἀπότοκος τῆς χρεοκοπίας αὐτῆς, πού εἶναι γενικευμένο φαινόμενο σέ ὅλο τό φάσμα τῆς πολιτικῆς, εἶναι καί ἡ κρίση τοῦ φροντιστηριακοῦ θεσμοῦ. Τό φροντιστήριο, ὅμως, βρίσκει πάντα τρόπους νά ἐπιβιώνει. Σήμερα σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα ἀνθίζει μιά νέα μορφή φροντιστηρίου: οἱ σχολές γονέων, τά ἀνοιχτά ἤ λαϊκά πανεπιστήμια, οἱ πολιτιστικοί ὅμιλοι κ.λ.π. Στούς χώρους αὐτούς οἱ ἄνθρωποι συμπληρώνουν ἤ ὁλοκληρώνουν τή μόρφωση πού δέν πῆραν στό σχολεῖο ἤ στή σχολή τους. Προσωπικά, ξεκίνησα τή διδακτική μου καριέρα ὡς φροντιστής ἀρκετά ἐνωρίς (1961 – 1962). Πίστευα πια ὅτι τό φροντιστήριο ἀνήκει στήν προϊστορία τῆς προσωπικῆς μου ζωῆς. Ἐδώ καί τρία χρόνια τό ξαναζῶ στά μαθήματα πού παραδίδω στό ἀνοικτό πανεπιστήμιο τῆς γεραρᾶς “Ἑταιρείας Φίλων τοῦ Λαοῦ”. Κάποτε στό ἀμφιθέατρο τῆς ὁδοῦ Κωλέττη συγκέντρωνα 150 μαθητές. Κάθε Τρίτη στήν ὁδό Εὐρυπίδου, ὅπου παραδίδω μαθήματα ἱστορίας δωρεάν συγκεντρώνω 250 ἀκροατές. Ἕνα θά πῶ στούς νέους συναδέλφους τῶν φροντιστηρίων: ὅποιος ξέρει νά διδάξει, δέν χάνει ποτέ. Οἱ μαθητές εἶναι σάν τά λαγωνικά. Ὀσφραίνονται τό Δάσκαλο ἀπό μακριά. Πρέπει, ὅμως, ὁ φροντιστής νά τό νοιώθει βαθειά πώς εἶναι Δάσκαλος .

ΣΑΡΑΝΤΟΣ Ι. ΚΑΡΓΑΚΟΣ
ΠΕΥΚΗ , 23 Σεπτεμβρίου 2005

 

Δημόσια Διοίκηση

Το Brain Gain που δεν θα συμβεί

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

 Η αντιστροφή του brain drain, δηλαδή της εξόδου περίπου 300 χιλιάδων νεαρών, μορφωμένων Ελλήνων τα τελευταία 13 χρόνια από τη χώρα, είναι απαραίτητος όρος για την αναβάθμιση της Ελληνικής οικονομίας και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας σε οικονομία υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Η τάση αυτή θα σήμαινε, πρακτικά, ότι αυτοί οι φιλόδοξοι νέοι Έλληνες θα επιστρέψουν στην Ελλάδα για να εργαστούν και να επιχειρήσουν εδώ. Με τον τρόπο αυτό, θα συμβάλουν στην πρόοδο της χώρας, στη μεγέθυνση της οικονομίας και στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου του Ελληνικού λαού.

Σκεφτείτε λίγο τι προϋποθέτει αυτό. Κατ’ αρχήν, οι δυνητικά επαναπατριζόμενοι μπορεί να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες:

  • Στους επιστήμονες, οι οποίοι θα γυρίσουν για να απασχοληθούν σε ΑΕΙ, σε ερευνητικά ινστιτούτα ή σε εταιρίες που καινοτομούν και χρειάζονται επιστημονικό προσωπικό για έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων.
  • Στα στελέχη, που θα επιστρέψουν για να απασχοληθούν στον ιδιωτικό τομέα με μεγάλες αποδοχές και, εξίσου σημαντικό, προοπτικές επαγγελματικής ανέλιξης και αναρρίχησης στην κορυφή της εταιρικής ιεραρχίας.
  • Σε όσους έχουν επιχειρηματικό πνεύμα και ανησυχίες και επιθυμούν να ιδρύσουν νεοφυείς εταιρίες στην Ελλάδα με προοπτική τη διεθνή επέκταση και τη συσσώρευση πλούτου.

Και οι 3 παραπάνω κατηγορίες, σήμερα, προσφέρουν μηδενικές προοπτικές για νέους Έλληνες που θα θέλαμε να προσελκύσουμε πίσω στην Ελληνική αγορά εργασίας. Για δύο σημαντικούς λόγους: πρώτον, η Ελλάδα, δυστυχώς, δεν προσφέρει ακόμη επαγγελματικό περιβάλλον και προοπτικές για την προσέλκυση τέτοιων ανθρώπων. Και δεύτερον, όποιος έχει ζήσει και εργαστεί για 10 χρόνια σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Γαλλία, η Ελβετία ή η Βρετανία είναι σχεδόν αδύνατον να γυρίσει στην Ελλάδα για επαγγελματικούς λόγους. Λόγω νοσταλγίας ή οικογενειακών λόγων, ναι. Για επαγγελματικούς λόγους, όμως, από εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο.

Οι άνθρωποι αυτοί στα χρόνια που είναι στο εξωτερικό έριξαν ρίζες. Συνήθισαν έναν τρόπο ζωής πολύ πιο προηγμένο, ορθολογικό και ήρεμο από της Ελλάδος. Τα παιδιά τους τελείωσαν σχολεία, έκαναν φίλους, απέκτησαν δεύτερη πατρίδα, φοιτούν ή θα φοιτήσουν στα τοπικά πανεπιστήμια, που είναι ασύγκριτα καλύτερα από ό,τι έχει να προσφέρει η Ελλάδα.

Για να πεισθούν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, οι προοπτικές εδώ θα πρέπει να πλησιάζουν τις προοπτικές που έχουν μένοντας στο εξωτερικό. Για τους περισσότερους από αυτούς, δεν είναι αρκετό οι συνθήκες στην Ελλάδα να είναι καλύτερες από ό,τι ήταν το καταστροφικό 2015. Πρέπει να είναι συγκρίσιμες με αυτές των χωρών που κατοικούν.

Αλλά, δυστυχώς, δεν είναι. Και να γιατί.

1. Επιστήμονες

Η συντριπτική πλειοψηφία των διδασκόντων σε Ελληνικά ΑΕΙ σήμερα έχουν κάνει διδακτορικό σε Ελληνικό ΑΕΙ. Δεδομένου ότι τα Ελληνικά ΑΕΙ κατατάσσονται από τη θέση 300 και κάτω στην εγκυρότερη παγκόσμια επιστημονική κατάταξη πανεπιστημίων (Shanghai Ranking), η πρόσληψη καθηγητών που έχουν διδακτορικά από πανεπιστήμια που κατατάσσονται από τη θέση 300 και κάτω στην κατάταξη Shanghai Ranking συνεπάγεται ότι τα Ελληνικά ΑΕΙ πλέουν στην επιστημονική και διδακτική μετριότητα.

Αυτό, πρακτικά, σημαίνει δύο πράγματα:

  1. Η πρόσληψη από Ελληνικό ΑΕΙ είναι προοπτική αποτυχίας για τους νέους Έλληνες επιστήμονες που πήραν διδακτορικά από πανεπιστήμια που βρίσκονται στα πρώτα 50 ή 100 του κόσμου. Δηλαδή, ακόμη και εάν ήθελαν, τα Ελληνικά ΑΕΙ είναι αμφίβολο εάν μπορούν να προσλάβουν άριστους Έλληνες καθηγητές, οι οποίοι έχουν προτάσεις από πολύ καλύτερα ΑΕΙ εκτός Ελλάδος, που, επιπλέον, είναι σε θέση να προσφέρουν πολλαπλάσιες αποδοχές και ένα διδακτικό περιβάλλον χωρίς καταλήψεις και βία.
  2. Όμως, οι πιθανότητες Ελληνικά ΑΕΙ να θέλουν να προσλάβουν άριστους απόφοιτους κορυφαίων ξένων πανεπιστημίων είναι σχεδόν μηδενικές. Γιατί, ποιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ή του Πανεπιστημίου Αιγαίου θα ψήφιζε υπέρ της πρόσληψης διδάκτορα του Stanford ή του Imperial και θα έβαζε τον εαυτό του στη θέση να συγκρίνεται το επιστημονικό του έργο με αυτών; Θυμηθείτε ότι προ ετών, το διδακτικό προσωπικό του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών απέρριψε την πρόσληψη του αστροφυσικού Δημήτρη Νανόπουλου για …. επιστημονικούς λόγους…

Το πλέον αποκαρδιωτικό είναι ότι το πρόβλημα αυτό δε λύνεται. Δε γίνεται να απολυθούν μαζικά καθηγητές ΑΕΙ για να αντικατασταθούν με επιστήμονες υψηλότερων προδιαγραφών, και δε γίνεται οι προσλήψεις αυτές να γίνουν με υπουργική απόφαση.

Θα πάρει μια γενιά για να λυθεί αυτό το πρόβλημα – εάν ήθελε, φυσικά, κάποιος να το λύσει. Όμως, σε καθεστώς κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που ο πολιτικός ορίζοντας αρχίζει από τα 4 χρόνια και καθημερινά μειώνεται, μέχρι την ημέρα των εκλογών, η επίλυση ενός προβλήματος μετά μια γενιά είναι τελείως εκτός του πεδίου ορισμού του ενδιαφέροντος του πολιτικού προσωπικού.

Εξάλλου, η μετριότητα των Ελληνικών ΑΕΙ όχι μόνο δεν ενοχλεί αλλά εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτικών, των ολιγαρχών και των παρατρεχάμενων τους. Θυμάστε την τελευταία φορά που είδατε αρχηγό κόμματος, υπουργό, βουλευτή, «επιχειρηματία», μεγαλοδημοσιογράφο, κλπ, να παρευρίσκεται στην αποφοίτηση του παιδιού του από δημόσιο λύκειο ή Ελληνικό πανεπιστήμιο; Όχι, βέβαια. Μόνο σε ιδιωτικά σχολεία και, απευθείας, σε ξένα πανεπιστήμια φοιτούν τα παιδιά αυτής της κατηγορίας συμπολιτών μας από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 μέχρι και σήμερα. Και όσο επιδεινώνεται η ποιότητα της δημόσιας παιδείας, τόσο εδραιώνεται η κυριαρχία τους στην Ελληνική κοινωνία.

Γιατί, σε μια οικονομία τεχνολογίας και γνώσης, οι σπουδές και οι δεξιότητες είναι ο μοναδικός παράγοντας για την επιτυχία. Και τα παιδιά τους έχουν καλύτερες σπουδές από όλους τους υπόλοιπους. Άρα, γιατί να αλλάξουν τα πράγματα; Για να συγκρουσθούν με τους καθηγητές με διδακτορικά από το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής; Ή με το ΚΚΕ, που θεωρεί τα Ελληνικά ΑΕΙ το τελευταίο κάστρο των ιδεολογικών του ονειρώξεων;

Όσον αφορά στην απασχόληση επιστημόνων σε εταιρίες που απασχολούν επιστημονικό προσωπικό, ποιες άραγε είναι αυτές; Μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Η Ελληνική οικονομία παράγει ελάχιστη βασική έρευνα και δημιουργεί ελάχιστη παραγωγή πρωτότυπων τεχνολογιών. Ως αποτέλεσμα, η ζήτηση των επιχειρήσεων περιορίζεται σε καταρτισμένους χειριστές τεχνολογιών που παράγονται στο εξωτερικό και όχι σε επιστήμονες αιχμής που θα επινοήσουν τεχνολογίες και προϊόντα/υπηρεσίες που θα ανταγωνιστούν στις διεθνείς αγορές τις πιο τεχνολογικά εξελιγμένες εταιρίες. Έτσι, οι Έλληνες επιχειρηματίες, που θα μπορούσαν να απαιτήσουν από την πολιτική τάξη τη βελτίωση της ποιότητας των ΑΕΙ για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους σε υψηλής ποιότητας επιστήμονες, δεν έχουν τέτοια ανάγκη και δεν εκφράζουν τέτοιες απαιτήσεις.

Ακούσατε κανέναν επιχειρηματία τα τελευταία χρόνια να παραπονιέται ότι είναι δύσκολο να εξασφαλίσει υψηλής ποιότητας επιστημονικό προσωπικό για την επιχείρηση του; Όχι βέβαια. Όλα τα παράπονα για ελλείψεις εργαζομένων αφορούν σε εργάτες οικοδομής και σε εργαζόμενους για τη συγκομιδή φράουλας και ντομάτας.

για τη συνέχεια  Liberal

Συνέχεια ανάγνωσης

Δημόσια Διοίκηση

Ποιος φταίει για τη φτώχεια μας;

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Πολλοί εξεπλάγησαν με την κατάταξη της Ελλάδας σαν της φτωχότερης εκτός Βουλγαρίας χώρα της Ε.Ε. Τούτο δεν αποτελεί καμιά έκπληξη.

Εδώ και πολλά χρόνια σε αυτή τη στήλη υποστηρίζουμε πως η Ελλάδα ήταν και παραμένει το τελευταίο σοβιετικό καθεστώς στην περιοχή και τη Δύση συνολικότερα.

Τα χαρακτηριστικά “σοβιετοποίησης” της χώρας έχουν να κάνουν το ισχυρό κρατισμό, την κλειστή οικονομία, τον  ελλιπή ανταγωνισμό, τους ολιγάρχες (με δουλειές με το κράτος, μίντια και ομάδες), τα συνδικάτα που συνδιοικούν το δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο κλπ.

Η δημοσιοϋπαλληλική αδιαφορία των αστυνομικών του Α/Τ Αγ. Αναργύρων, στην αναζήτηση προστασίας από την άτυχη γυναίκα που δολοφονήθηκε πριν λίγες μέρες έξω από το αστυνομικό τμήμα, είναι χαρακτηριστικό αυτού του τύπου των οικονομιών χωρίς κίνητρα.

Η κατρακύλα της χώρας ξεκίνησε τη δεκαετία του ’80 όταν πενταπλασιάστηκαν οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο. Το χρέος σε λίγα χρόνια εκτινάχθηκε από το 20 στο 100% του ΑΕΠ  και διαλύθηκε ολόκληρος ο παραγωγικός ιστός της Ελλάδας.

Η ανάταξη

Βέβαια, είναι αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται βελτίωση της εικόνας της ελληνικής οικονομίας.

Από το 2019 και μετά η Ελλάδα αναπτύσσεται ταχύτερα από μέσο όρο της Ε.Ε. Οι εξαγωγές έχουν διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία και πριν λίγες μέρες ο Economist έγραψε πως ο δείκτης επιχειρηματικού περιβάλλοντος Economist Intelligence Unit βελτιώθηκε κατά 28 θέσεις από την 62 στην 34 θέση μεταξύ 82 κρατών.

Τα πρόσφατα οικονομικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την θετική αξιολόγηση του Economist.

Το 2023 η Ελλάδα παρουσίασε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% όταν ο μέσος όρος ήταν στο 0,5%. Αυτό σημαίνει πως μετά από πολλά χρόνια η ελληνική οικονομία συγκλίνει προς το μέσο όρο της Ευρώπης. Φυσικά απέχουμε πολύ ακόμη από το επίπεδο που είχαμε φτάσει πριν τη χρεοκοπία του 2010.

Οι εξαγωγές το 2023 δεν έφτασαν το θεαματικό ιστορικό ρεκόρ των 53,7 δισ. Ευρώ του 2022 αλλά τα 49,4 δισ. ευρώ λαμβανομένης υπόψη της αποκλιμάκωσης των τιμών παραμένει  μια καλή επίδοση. Λίγες χώρες έχουν καταφέρει σε μια δεκαετία να διπλασιάσουν σχεδόν τις εξαγωγές τους. Βέβαια ξεκινήσαμε από χαμηλή βάση, αν το καταφέρουμε αυτό και την επόμενη δεκαετία, τότε θα μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι.

Όλα αυτά όμως αφορούν μια  πρώτη επιδερμική ανάγνωση των εξελίξεων.

Η αχίλλειος πτέρνα της θεαματικής βελτίωσης των εξαγωγών είναι η ταυτόχρονη θεαματική αύξηση των εισαγωγών οι οποίες το 2023 έφτασαν 81,8 δισ. έναντι 93,3 δισ. το 2022 και 46,7 δισ. το 2013 μεσούσης της κρίσης.  Παρά τα ισχυρά έσοδα από τον τουρισμό και τις μεταφορές το 2023 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ήταν στα 14,1 δισ. έναντι 20,1 δισ. το 2022 και 1,7 δισ. το 2019.

Το έλλειμμα αυτό αποδεικνύει πως η ελληνική οικονομία παρά την αύξηση των εξαγωγών δεν είναι σε θέση ακόμη να υποκαταστήσει τις εισαγωγές με ανταγωνιστικά προϊόντα.

Το 2023 ο Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου  Κεφαλαίου βελτιώθηκε θεαματικά φτάνοντας τα 37 δισ. ευρώ  έναντι π.χ. 21 δισ. το 2014. Απέχει όμως από τα 60 δισ. Ευρώ του 2008. Με 37 δισ. είμαστε οριακά πάνω από τα 30 δισ. ευρώ τον χρόνο που υπολογίζονται οι αποσβέσεις. Για να προσεγγίσουμε μια σεβαστή  θέση ισχύος στην περιοχή θα πρέπει να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τα 100 δισ. το χρόνο. Αυτό μοιάζει αδύνατο.

Δεν υπάρχει λοιπόν καμία αμφιβολία πως η κατεύθυνση που κινείται η οικονομία μετά το 2019 είναι η σωστή. Αυτό καταδεικνύουν όλες οι πανηγυρικές εκθέσεις και τα δημοσιεύματα.

Το ερώτημα είναι αν η ταχύτητα είναι αυτή που πρέπει;

για τη συνέχεια  CAPITAL

 

 

Σχόλιο του χρηστη Stirlitz

Δεν είμαι οικονομολόγος αλλά από όσα βλέπω και ζω καθημερινά στην Ελλάδα έχω την εντύπωση ότι για τη φτώχεια μας

– φταίει το ότι έχουμε μείνει πολύ λίγοι οι Έλληνες και με αυξημένο μέσο όρο ηλικίας, και συνεπώς ποια ανάπτυξη και ποιον οικονομικό δυναμισμό να περιμένει κανείς από μια χώρα συνταξιούχων

– φταίει το ότι τα τελευταία 70 χρόνια δημιουργήσαμε μία υδροκέφαλη χώρα-τερατούργημα που έχει μαζεμένο τον μισό πληθυσμό της στην πρωτεύουσα με αποτέλεσμα η ύπαιθρος να σβήνει και ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας να μαραζώνει (γι’ αυτό σήμερα έχουμε φθάσει στην κατάντια να εισάγουμε ακόμα και ντομάτες από το Βέλγιο και πατάτες από την Αίγυπτο, και η αξία του κρέατος που εισάγουμε ετησίως να ξεπερνά την αξία του εισαγόμενου πετρελαίου) ενώ ταυτόχρονα έχουμε υποβαθμίσει μόνοι μας την ποιότητα ζωής μας

– φταίει το ότι η αφρόκρεμα των νέων επιστημόνων μας έχει μεταναστεύσει στο εξωτερικό με αποτέλεσμα η χώρα μας να στερείται πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό που θα μπορούσε να προσφέρει πολλά όχι μόνο στην οικονομία αλλά σε όλους τους τομείς 

– φταίει το ότι μεγάλη μερίδα των δημοσίων υπαλλήλων πληρώνονται χωρίς να παράγουν απολύτως τίποτα και ζουν σε βάρος των συμπατριωτών τους και από τα δανεικά που παίρνει το κράτος μας  

– φταίει η αναξιοκρατία που διαχέεται σε όλα τα επίπεδα, κυρίως στον δημόσιο τομέα, και εμποδίζει το να υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή προς το καλύτερο 

– φταίει η δαιμονοποίηση της επιχειρηματικότητας και η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση πολλών Ελλήνων πως θα λύσουν το πρόβλημά τους αν «τρουπώσουν» στο δημόσιο 

– φταίνε τα λάθος πρότυπα με τα οποία γαλουχούνται οι νέοι μας, και η γενικότερη νοοτροπία ωχαδερφισμού και ήσσονος προσπάθειας που μας διακατέχει 

– φταίει το ξεχαρβάλωμα της Παιδείας που έχει καταλήξει να παράγει αγράμματους νέους και χωρίς ουσιαστικές δεξιότητες

– φταίει το ότι ο Έλληνας δεν μαθαίνει από μικρός πόσο σημαντικό είναι το να κάνει σωστά τη δουλειά του, όποια κι αν είναι αυτή, και να αντλεί υπερηφάνεια από αυτό που κάνει

– φταίει το ότι δεν κατευθύνουμε τα παιδιά μας στο να ασχοληθούν επαγγελματικά με αυτό που πραγματικά αγαπούν 

– φταίνε η κουτοπονηριά μας και η ξεροκεφαλιά μας που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι είμαστε ο εξυπνότερος λαός του κόσμου και ότι δεν χρειάζεται να διδαχθούμε τίποτα από τους άλλους λαούς

– φταίει το ότι εδώ και 30 χρόνια ξεχάσαμε τελείως τα οφέλη της αποταμίευσης και αφεθήκαμε να πλανηθούμε από τις σειρήνες της αλόγιστης κατανάλωσης και του υπερδανεισμού 

– φταίει το ότι ως καταναλωτές δεν έχουμε μάθει να οργανωνόμαστε, να μποϋκοτάρουμε προϊόντα, και να τιμωρούμε όσους επιχειρούν να αισχροκερδούν σε βάρος μας

– φταίει το ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει συνηθίσει να είναι ασύδοτο και ανεύθυνο, με αποτέλεσμα αντί να λειτουργεί ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας να λειτουργεί ως λήσταρχος

– φταίει το ότι προτιμάμε πάντα τις εύκολες λύσεις για να βγάλουμε χρήματα (π.χ. να πουλάμε την Ελλάδα κομματάκι-κομματάκι σε ξένους που θέλουν να πάρουν την Golden Visa) και όχι αυτές που θα μας αποφέρουν μακροπρόθεσμο όφελος, θα βάλουν στέρεα θεμέλια στην οικονομία μας και θα μας καταστήσουν αυτάρκεις και ανταγωνιστικούς διεθνώς (σύγχρονες μορφές γεωργίας, βιομηχανία, υψηλή τεχνολογία κ.λπ)

– φταίει η ανάπηρη Δικαιοσύνη που κυριολεκτικά σέρνεται και αποτρέπει την προσέλκυση ξένων επενδύσεων

– φταίει το γεγονός ότι επί τόσες δεκαετίες δεν έχουμε αξιωθεί να φτιάξουμε μια δίκαιη φορολογική νομοθεσία με αποτέλεσμα το κράτος να «γδέρνει» τους μισθωτούς ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες κάνουν πάρτι φοροδιαφυγής 

– φταίει το ότι ενώ πρακτικά δεν έχουμε δικό μας νόμισμα και η οικονομία μας έχει τα χάλια της εμείς επιτρέπουμε την καθημερινή διαρροή τεράστιου ποσού προς το εξωτερικό από τα εμβάσματα των εκατομμυρίων αλλοδαπών που ζουν στη χώρα μας – και θέλουμε μάλιστα να φέρουμε κι άλλους

– φταίει το γεγονός ότι το κράτος μας δανείζεται από τις αγορές όσα χρήματα θέλει και με όποιο επιτόκιο θέλει χωρίς να δίνει λογαριασμό πουθενά και χωρίς να υπάρχει «οροφή κρατικού χρέους», με αποτέλεσμα να αιμορραγούμε διαρκώς λόγω των δυσβάστακτων τοκοχρεολυσίων που πληρώνουμε και να οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια σε ντροπιαστικές και επώδυνες χρεοκοπίες 

– φταίει το ότι ως λαός έχουμε φορτωθεί στην πλάτη μας επί δεκαετίες 10 επιχειρηματικές και πολιτικές οικογένειες και τις κουβαλάμε αγόγγυστα επιτρέποντάς τους να παρασιτούν σε βάρος μας και να μας κρατούν καθηλωμένους στην υπανάπτυξη και στην υστέρηση

– φταίει το γεγονός ότι τα φοβικά σύνδρομα έναντι της Τουρκίας που διακατέχουν την ελληνική πολιτική, επιχειρηματική και ακαδημαϊκή ελίτ δεν μας επιτρέπουν να εκμεταλλευτούμε τους πλούσιους ορυκτούς και ενεργειακούς πόρους της πατρίδας μας

– φταίει το ότι οι πολιτικοί μας δεν έχουν απολύτως κανένα όραμα για τη χώρα, δεν έχουν τον νου τους στο πώς θα θεραπεύσουν τις χρόνιες παθογένειες και πώς θα φτιάξουν ένα καλύτερο μέλλον για τους Έλληνες αλλά στο πώς θα πλουτίσουν οι ίδιοι με αρπαχτές.

 

 

 

Συνέχεια ανάγνωσης

Δημόσια Διοίκηση

Βαλτιμόρη και Ελλάδα

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Καλημέρα και καλό μήνα! Δεν είναι πρωταπριλιάτικο αστείο… η διαχείριση κρίσεων στην Ελλάδα τείνει να γίνει κακόγουστη φάρσα…

1:00 π.μ.– το γιγαντιαίο 300 μέτρων πλήρως φορτωμένο πλοίο Dalí αποπλέει μετά τα μεσάνυχτα απ’ το λιμάνι της Βαλτιμόρης προς την γέφυρα για να την διασχίσει.

1:23 π.μ. — οι κάμερες δείχνουν ακόμη το πλοιο κανονικά στην πορεία του να περάσει κάτω απ’ τη γέφυρα ενώ αυτοκίνητα κυκλοφορούν πάνω της.

1:24 π.μ.– οι κάμερες δείχνουν τα φώτα του πλοίου να σβήνουν και να ανάβουν πάλι από την γεννήτρια. Το καράβι χάνει τιμόνι. Οι μηχανές σβήνουν. Φουντάρει άγκυρα για να κόψει όσο μπορεί.

1:26 π.μ. — τα φώτα του Dali φαίνεται να σβήνουν και πάλι.

1:26 π.μ. ακόμη οχήματα διασχίζουν την πολυσύχναστη γέφυρα. Αυτή την ώρα το πλοίο, με δύο ειδικευμένους πλοηγούς για την έξοδο απ’ το λιμάνι και τον καπετάνιο στη γέφυρα, εκπέμπει σήμα κινδύνου και ειδοποιεί τις αρχές.

 

1:27 π.μ — Η μονάδα ασφαλείας μεταφορών του Maryland (Transportation Unit dispatchers) λαμβάνει το σήμα και καλεί σε δευτερόλεπτα, κυριολεκτικά, την τοπική αστυνομία και την τροχαία να σταματήσουν την κυκλοφορία και να εμποδίσουν όλα τα οχήματα να εισέλθουν στη γέφυρα που είναι 2,6 χιλιόμετρα μήκος. “Υπάρχει πλοίο που πλησιάζει χωρίς πηδάλιο!” ακούγεται να λέει στις ηχογραφήσεις ο αρμόδιος υπάλληλος. Ναι εκεί όλα είναι ηχογραφημένα.

1:28 π.μ. — μαύρος καπνός βγαίνει απ’ το πλοιο ενώ χτυπάει τον πυλώνα.

Σε αυτά τα κρίσιμα δύο λεπτά, λιγότερο από δύο λεπτά, η κυκλοφορία έχει διακοπεί. Οι είσοδοι έχουν μπλοκαριστεί απ’ τις Αρχές. Τα τελευταία οχήματα φεύγουν τρέχοντας ελάχιστα δευτερόλεπτα πριν καταρρεύσει.

Οι διάλογοι των αστυνομικών στα 90 δευτερόλεπτα (από 1:27:53 ως 1:29:51!) στα σχόλια.

Η γέφυρα πέφτει. Οι μόνοι που δεν προλαβαίνουν να απομακρυνθούν είναι 8 εργαζόμενοι των συνεργείων συντήρησης που βρίσκονται στην γέφυρα.

1:40 π.μ. ειδοποιείται η πυροσβεστική.

1:50 π.μ η πυροσβεστική είναι στον τόπο του δυστυχήματος.

6:26 π.μ. . — πρωινή Ενημέρωση τύπου από τον Αρχηγό της πυροσβεστικής ενώ η ακτοφυλακή ψάχνει για τυχόν επιζώντες απ’ το προσωπικό συντήρησης.

Η Αστυνομία, αναφέρουν τα μέσα, είχε 90 δευτερόλεπτα να σταματήσει την κυκλοφορία και να αδειάσει την 2,6 χιλιομέτρων γέφυρα. Οι κάμερες δείχνουν πως τα κατάφερε.

Σε 3 λεπτά ο επιχειρησιακός υπάλληλος επιφυλακής ειδοποίησε χωρίς εγκρίσεις, προϊσταμένους, πολιτικούς, χωρίς τίποτα την αστυνομία. Κι οι αστυνομικοί υπηρεσίας χωρίς να ρωτήσουν κανένα άλλον έκλεισαν κι άδειασαν τη γέφυρα με οποίες δυνάμεις είχαν ήδη κοντά όσο πιο γρήγορα μπορούσαν.

Δεν θέλω καν να φανταστώ τι θα συνέβαινε στην Ελλάδα σε τέτοια περίπτωση πχ στο Ρίο Αντίρριο. Ευτυχώς που η γέφυρα αυτή είναι μάλλον πιο γερή. Ή στον Πειραιά αν χάσει τιμόνι ένα μεγάλο κοντεινεράδικο κοντά σε επιβατηγό μπρος στην μπούκα του λιμανιού.

Σε μια χώρα που η φωτιά κατέβαινε απ’ το βουνό στο Μάτι μισή ώρα και βάλε, όλοι ήταν ανευθυνουπευθυνοι, δεν γνώριζαν τι και πως να κάνουν και έψαχναν τον δήμαρχο στη Μύκονο, την περιφερειάρχη και τον υπουργό.

Που δύο τραίνα κινούνταν σε πορεία σύγκρουσης με πλήρη ταχύτητα και κάνεις δεν παρενέβη από όσους θα μπορούσαν να έχουν εικόνα.

Στη χώρα που το Σάμινα έσκασε στα βράχια, η γεννήτρια δεν λειτούργησε, οι μηχανικοί δεν ενημέρωσαν για το ρήγμα, ούτε ο καπετάνιος το λιμενικό, πρώτα να ρωτήσουν την εταιρεία, ο θάλαμος επιχειρήσεων μάθαινε τα νέα απ’ τα κανάλια και τα κινητά των ναυαγών ενώ το λιμενικό έφτασε αργότερα απ τους ψαράδες.

Πρακτικά σε μια χώρα που κάνεις δεν είναι σε επιφυλακή, δηλαδή υπεύθυνος, ένας άνθρωπος των επιχειρήσεων να αποφασίσει σε δευτερόλεπτα.

Και η όποια απόφαση λαμβάνεται κατόπιν διαβουλεύσεων με τον προϊστάμενο, τον δήμαρχο, τον περιφερειάρχη τον υπουργό, τον πρωθυπουργό.

Που η πολιτική έχει ξεχαρβαλώσει κι ευνουχίσει την διοίκηση.

Που κάνεις δεν θα πει ένα μπράβο σε αυτόν που απέτρεψε την καταστροφή κάνοντας τη δουλειά του, αλλά πιθανότατα θα βρει το

 

ν μπελά του γιατί διέκοψε την κυκλοφορία των τραίνων ή των δρόμων χωρίς έγκριση.

Στις ΗΠΑ οι άνθρωποι των κρατικών υπηρεσιών που έδρασαν άμεσα κάνοντας το καθήκον τους σύμφωνα με το πρωτόκολλο αντιμετώπισης κινδύνου και την εκπαίδευση τους, αναφέρονται από τα μέσα και τους πολιτικούς ως ήρωες.

Πηγή πληροφοριών ABC

 

Από το Capital

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή