Ακολουθήστε μας

Ελλάδα

Φρεγάτες Belh@rra …Πόσο πιο κοντά βρισκόμαστε στην υπογραφή της συμφωνίας με τη Naval Group;

Δημοσιεύτηκε

στις

Αίσθηση, όπως ήταν φυσικό, προκαλεί το δημοσίευμα της εφημερίδας “Τα ΝΕΑ” και συγκεκριμένα ρεπορτάζ που αφορά στην επαφή στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, ανάμεσα στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι δυο χώρες φέρονται να έχουν αποφασίσει να αποτυπώσουν τη διμερή στρατηγική συνεργασία σε κείμενο, στο οποίο θα περιέχονται οι άξονες της συνεργασίας Ελλάδας και Γαλλίας. Επίκεντρο της συνεργασίας είναι η περιοχή της κεντρικής και ανατολικής Μεσογείου, όπου τα συμφέροντα των δυο χωρών, διαπιστώνεται ότι βρίσκονται πολύ κοντά, έως ταυτίζονται.

Στο πλαίσιο αυτό, κεντρικό ρόλο στη συμφωνία έχει η ένταξη της Ελλάδας στο ναυπηγικό  πρόγραμμα των νέων, αποκαλούμενων ως “ψηφιακών” φρεγατών Belh@rra της κρατικής γαλλικής Naval Group. Σύμφωνα λοιπόν με το ρεπορτάζ και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, η προμήθεια των Belh@rra φέρεται ως δεδομένη.

Η Ελλάδα έχει εκφράσει την επιθυμία να αποκτήσει δύο από τα πλοία του τύπου. Ωστόσο, πριν καν εξετάσουμε το θέμα, ο αριθμός κρίνεται ανεπαρκής. Δεν επαρκούν οι δυο φρεγάτες όχι υπό την έννοια της κάλυψης των αναγκών του Πολεμικού Ναυτικού, που μπορεί να επιλέξει και άλλες σχεδιάσεις – προμηθευτές επιπρόσθετα, αλλά για να δικαιολογήσει έναν νέο τύπο πολεμικού πλοίου στον Στόλο.

Η εμπειρία έχει αποδείξει πως όταν οι συμφωνίες για προμήθεια κύριων οπλικών συστημάτων γίνονται με αυτό τον τρόπο με την πάγια αιτιολογία “δεν υπάρχουν λεφτά”, στο τέλος η χώρα πληρώνει “τον κούκο αηδόνι”. Μας στοιχίζουν πανάκριβα.

Από τη στιγμή που το Πολεμικό Ναυτικό αποφασίζει ότι το πλοίο του κάνει και υπάρχει σαφής εικόνα για τις ανάγκες, το ορθολογικό είναι εξ αρχής να τοποθετηθεί μεγαλύτερη παραγγελία (π.χ. τέσσερις μονάδες) ώστε να μειωθεί σημαντικά το μοναδιαίο κόστος εξ αρχής, κι ας επεκταθεί χρονικά ο ορίζοντας παράδοσης.

Λόγω και της σημαντικής διεθνούς φήμης της επιχειρησιακής αξίας του Πολεμικού Ναυτικού που έρχεται να συμπληρώσει την ελληνική ναυτοσύνη, σε κάθε συναλλαγή του τύπου υπάρχει και μια προστιθέμενη αξία από την οποία επωφελούνται όλοι.

Η Ελλάδα οφείλει να χρησιμοποιήσει διαπραγματευτικά αυτό το δεδομένο για να πετύχει καλύτερους όρους, αφού η απόκτηση ενός πλοίου από το Πολεμικό Ναυτικό είναι διαβατήριο εξαγωγικής επιτυχίας. Αυτό ας μην το υποτιμούμε καθόλου.

Η ουσία δεν είναι όμως αυτή. Το θέμα είναι πόσο κοντά επί της ουσίας είναι η χώρα στην υπογραφή συμφωνίας – συβολαίου, καθότι μόνο τότε θα μπορούμε να μιλάμε για τελειωμένη ελληνογαλλική συμφωνία. Αρκεί να υπενθυμίσει κανείς ότι στην περίπτωση των φρεγατών FREMM υπήρχε μέχρι και απόφαση ΚΥΣΕΑ και ποτέ δεν κατέληξαν στην Ελλάδα.

Προς το παρόν, το πρόγραμμα των Belh@rra έχει περάσει από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ). Πρέπει να πάει να συζητηθεί στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και μόλις ληφθεί το πράσινο φως να συγκληθεί το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ, με τις δυο τελευταίες λέξεις να αντικαθίστανται σταδιακά, μάλλον ορθώς, με το “Εθνικής Ασφαλείας“) για να ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη διαδικασία.

Εξίσου ισχύει βέβαια το ότι όταν υπάρχει πολιτική βούληση, οι διαδικασίες στην Ελλάδα προωθούνται με την ταχύτητα της αστραπής… Κοντός ψαλμός αλληλούια που λέμε. Οι πληροφορίες στο ρεπορτάζ του καλού συναδέλφου στην εφημερίδα “Τα ΝΕΑ“, κάνει λόγο για πρόθεση υπογραφής της ελληνογαλλικής συμφωνίας εντός Ιουλίου.

Το ζητούμενο είναι να διαπιστωθεί εάν η συμφωνία θα έχει τη μορφή ενός MoU (Memorandum of Understanding / Μνημόνιο Κατανόησης), όπου οι δυο χώρες θα αποτυπώσουν τις γενικές αρχές της συνεργασίας τους, θα διατυπωθεί και εγγράφως η καταρχήν απόφαση ένταξης της Ελλάδας στο ναυπηγικό πρόγραμμα των Belh@rra και στη συνέχεια θα δοθεί χρόνος ομαλής διεκπεραίωσης των προβλεπομένων διαδικασιών.

Χρήματα αγαπητοί ποτέ δεν υπήρχαν, προτεραιότητες όμως πάντα
Μια τελευταία κουβέντα θα πρέπει να ειπωθεί για την περίφημη έλλειψη χρημάτων. Στην τρέχουσα περίοδο είναι σαφέστατα γεγονός. Ωστόσο, με την ίδια δικαιολογία παρούσα αγοράστηκαν άρματα μάχης και όχι πυρομαχικά, υποβρύχια χωρίς τορπίλες κ.λπ. Και όπως αναφέρθηκε, στο τέλος τα πληρώναμε όλα ακριβότερα. Πολύ ακριβότερα, ενώ με τα επιπλέον λεφτά που μας κόστισαν, θα μπορούσαμε να έχυμε κλείσει άλλες “τρύπες”.

Όλα είναι και ζήτημα προτεραιοτήτων. Είναι λογικό ο εκάστοτε… Σταϊκούρας να επαναλαμβάνει στερεοτυπικά ότι δεν υπάρχουν λεφτά. Όμως εάν δεν αντιλαμβάνεται πως η ανανέωση των μέσων του Πολεμικού Ναυτικού ΔΕΝ μπορεί να περιμένει άλλο, διότι σε μια πενταετία απλά δεν μπορεί να μας εξασφαλίσει ότι… θα πλέουν και αυτά που έχουμε, τότε αυτός είναι ακατάλληλος κι εμείς συλλογικά ως κοινωνία, άξιοι της μοίρας μας.

Κι ας μην ανοίξουμε καλύτερα το θέμα του τι χρηματοδοτεί το ελληνικό Δημόσιο βάζοντάς τα σε υψηλότερη προτεραιότητα από την εθνική άμυνα, διότι θα… στενοχωρηθούμε πολύ. Διότι το επιχείρημα που ακούγεται ενίοτε στα πολιτικά γραφεία “οι φρεγάτες δεν ψηφίζουν” δεν χρειάζεται καν να το σχολιάσεις. Όσοι το πιστεύουν και το συνυπολογίζουν, ιδίως στη σημερινή συγκυρία, καλύτερα να μην τους πληροφορήσουμε ποιο αδίκημα διαπράττουν…

Είχε μήπως λεφτά η Ελλάδα του Μεταξά πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Ή την εποχή που αποκτήθηκε το “ΑΒΕΡΩΦ” που έκρινε στη συνέχεια πολέμους; Δεν έμεινε όμως με τα χέρια σταυρωμένα και έγραψε ένδοξες σελίδες στην Ιστορία της. Χωρίς να είναι ποτέ επιτιθέμενος. Είχε όμως συναίσθηση της κατάστασης και προτεραιότητες.

Προτεραιότητες, διότι οι πολιτικοί της ηγέτες αντιλαμβάνονταν ορισμένα δεδομένα του διεθνούς περιβάλλοντος, τα οποία σήμερα μεγάλο μέρος του πολιτικού κόσμου έχει εκπαιδευθεί να αντιμετωπίζει ως αδιανόητα. Το περίφημο “ταμπού” στη αξιοποίηση της στρατιωτικής ισχύος, παρότι η Ελλάδα έχει το… προνόμιο ενός κάκιστου γείτονα που έχει αναγάγει σε επιστήμη την “πολιτική των κανονιοφόρων“.

Και σε τελική ανάλυση, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία εάν κάποιος εμβαθύνει στην ελληνική ρητορική αποστροφή “η Τουρκία βρίσκεται στον 19ο αιώνα“. Δηλαδή το ζήτημα είναι αν εμείς είμαστε… μοντέρνοι και θεωρούμε τον αντίπαλο ως οπισθοδρομικό, ή αυτά που διακυβεύονται για την ελληνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, από την ανεξάρτητη επιλογή του αντιπάλου να μας αντιμετωπίζει με όρους του 19ου αιώνα;

Διότι δεδομένης της γενικευμένης απροθυμίας της διεθνούς κοινότητας να αντιμετωπίσει αυτή την “οπισθοδρομική Τουρκία” και τις μεθόδους της, μάλλον αναγορεύει σε εξαιρετικά… πρωτοποριακή τη σκέψη της, εάν αφεθεί να παράξει αποτελέσματα. Αυτά θα καταγράψει η Ιστορία. Διότι είναι αυτή ακριβώς η απροθυμία ουσιαστικής και συντονισμένης αντιμετώπισης εκ μέρους των εταίρων και συμμάχων της Ελλάδας, είναι που δίνει το πλεονέκτημα στην Τουρκία.

Η Ελλάδα πρέπει αν είναι πάντα έτοιμη να αρνείται αξιόπιστα και έμπρακτα, εάν απαιτηθεί, τους στόχους του “οπισθοδρομικού” αντιπάλου της. Για να αποδείξει στην πράξη ότι τέτοιες πρακτικές επιστροφής στο παρελθόν δεν παράγουν αποτελέσματα και πρέπει να εγκαταλειφθούν. Αλλιώς θα προκύψει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.

Με τον τρόπο αυτό θα παράσχει πραγματικές υπηρεσίες στη διατήρηση της ειρήνης και “περιφρούρησης” αυτού του “ταμπού” που αφορά τουλάχιστον την τεράστια απροθυμία προσφυγής στη στρατιωτική βία. Εάν η χώρα ακρωτηριαστεί, τότε νομοτελειακά θα βρεθούν μιμητές της Τουρκίας και ο κόσμος θα εισέλθει σε ακόμα πιο επικίνδυνες ατραπούς.

Μόνο υπ’ αυτή την έννοια μπορεί αν γίνει δεκτό το επιχείρημα ορισμένων μεγαλόσχημων, που υποστηρίζουν δημοσίως ότι η Ελλάδα δεν έχει ευθύνη μόνο να αποφύγει τον πόλεμο με την Τουρκία, αλλά και να διαφυλάξει την ειρήνη σε ολόκληρη την περιοχή. Διαφορετικά πρόκειται για άλλη μία μνημειώδη ανοησία στο πλαίσιο του ιδιότυπου ελληνικού δημόσιου διαλόγου.

Διότι το ερώτημα που καθένας οφείλει να απαντήσει είναι μέχρι ποιου σημείου θεωρείται μια υποχώρηση θεμιτή προς επίτευξη του “κοινού καλού”. Τη στιγμή μάλιστα που οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι κρατικοί δρώντες αδρανούν και κρύβονται, αφήνοντας μόνη της την Ελλάδα απέναντι στο λυσσασμένο θηρίο.

Επιπρόσθετα και καταληκτικά, επειδή είναι θέμα χρόνου να ακουστούν και γνωστές απόψεις ότι “θα τα βρούμε διπλωματικά με τους Τούρκους” οπότε ας περιμένουμε καλύτερη οικονομική συγκυρία, να υπενθυμίσουμε ορισμένα τετριμμένα τα οποία βολικά λησμονούν, ή απλώς αδυνατούν να αντιληφθούν λόγω προσωπικής πολιτικής ανεπάρκειας ορισμένοι.

Διακομματικά, διότι θυμόμαστε ασφαλώς το “θα το ρισκάρουμε με την Τουρκία”. Ας επαναλάβουμε λοιπόν: Οι αποφάσεις μας σήμερα θα παράξουν αποτέλεσμα σταδιακά και σε βάθος χρόνου. Ενώ η όποια προσέγγιση, που δεν θα είναι καθόλου εύκολη ούτε θα ακυρώσει τον πυρήνα των διεκδικήσεων της Τουρκίας, μπορεί να αναστραφεί μέσα σε ένα βράδυ.

www.defence-point.gr

Ελλάδα

H FIBRAN γιορτάζει τα 50 χρόνια της με νέες επενδύσεις 45 εκατ. ευρώ

Δημοσιεύτηκε

στις

Αύξηση κύκλου εργασιών και κερδοφορίας το 2023, παρά τις πιέσεις από τις τιμές ενέργειας

Nέες επενδύσεις στην Ελλάδα, συνολικού ύψους 45 εκατ. ευρώ, τρέχει από φέτος η ελληνική πολυεθνική βιομηχανία παραγωγής μονωτικών υλικών FIBRAN. Σε συνδυασμό με τις επενδύσεις που έχουν προηγηθεί ή τρέχουν επίσης επί του παρόντος στις μονάδες της στο εξωτερικό ο Όμιλος «τρέχει» και φέτος –χρονιά σημειωτέον κατά την οποία εορτάζει τα 50 χρόνια από την ίδρυσή της –  ανοδικά, έχοντας ξεπεράσει στη χρήση 2023 το «φράγμα» των 200 εκατ. ευρώ τζίρου.

Όπως επισημαίνει σχετικά στη «Ν» η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας και του Ομίλου, Μαρία Δ. Αναστασιάδου Σαββαΐδου,  το επενδυτικό πρόγραμμα των 45 εκατ. ευρώ αφορά:

  • Νέα γραμμή εξηλασμένης πολυστερίνης στην έδρα της εταιρείας  στην Τερπνή Σερρών. Η νέα γραμμή θα παράγει προϊόντα μεγαλύτερου πάχους (20 cm) με τα καλύτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2025.
  • Επενδύσεις προσθήκης εξοπλισμού βελτίωσης ποιότητας και αυτοματισμού των παραγόμενων προϊόντων πετροβάμβακα τη μονάδα πετροβάμβακα της εταιρείας επίσης στην Τερπνή Σερρών.
  • Επενδύσεις στην ενέργεια για μετάβαση από την Μέση στην Υψηλή Τάση.
  • Νέες εγκαταστάσεις (αποθήκες κ.α.) στην Τερπνή.
  • Επενδύσεις σε ΑΠΕ στην Κεντρική Μακεδονία και
  • Νέα γραφεία Διοίκησης στην περιοχή της Θέρμης, στη Θεσσαλονίκη. Προβλέπεται μεταφορά της Διοίκησης σε αυτά σε ορίζοντα διετίας.

Έντονη εξωστρέφεια

Παράλληλα, ο Όμιλος επεκτείνει τις επενδύσεις του στην Ιταλία για τη βέλτιστη μακρόχρονη βιώσιμη αξιοποίηση των λατομείων στην Τοσκάνη και για βελτιστοποίηση του εξοπλισμού του εργοστασίου γύψου που εξαγόρασε μαζί με τα τρία λατομεία το 2021. Περαιτέρω, μάλιστα, όπως προσθέτει η κα.Αναστασιάδου Σαββαΐδου, ήδη εξετάζεται και μεσοπρόθεσμο επιχειρηματικό πλάνο επενδύσεων στα Βαλκάνια και την αφρικανική ήπειρο.

Συνολικά, επίσης, την προηγούμενη τριετία η FIBRAN ολοκλήρωσε επενδύσεις της τάξης των 100 εκατ. ευρώ που εκτός από τις προαναφερόμενες επενδύσεις στην Ιταλία αφορούσαν την αγορά εργοστασίου πετροβάμβακα στη Βουλγαρία και στην παραγωγή εξηλασμένης πολυστερίνης στη νέα της μονάδα παραγωγής στην Τσεχία, αμφότερα το 2022. Παράλληλα οι θυγατρικές εταιρείες του Ομίλου στη Σλοβενία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και τη Βουλγαρία παίζουν ενεργό ρόλο τόσο στην έρευνα και ανάπτυξη για την υιοθέτηση μοντέλων αειφορίας στη διαχείριση υλικών και στην εφαρμογή των συστημάτων μόνωσης και ξηράς δόμησης σε συνεργασία με τα κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα της Ευρώπης αλλά και ως ιδρυτικά μέλη ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών για τα δομικά υλικά και την κατασκευή.

Με εμπορική παρουσία σε 46 χώρες, εξαγωγές σε όλες τις ηπείρους και με παρουσία στα σημαντικότερα κατασκευαστικά έργα της Ευρώπης και του κόσμου, όπως προσθέτει η επικεφαλής της, κερδίζει την εμπιστοσύνη των κατασκευαστών, των επενδυτών και του μελετητικού κόσμου.

Εν κατακλείδι, η FIBRAN είναι ίσως ο μοναδικός όμιλος δομικών υλικών στην Ευρώπη που διαθέτει εργοστάσια με όλα τα μονωτικά υλικά (εξηλασμένη πολυστερίνη, πετροβάμβακα, διογκωμένη πολυστερίνη) και προϊόντα ξηράς δόμησης.  «Μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι δεν υπάρχουν κακά και καλά μονωτικά υλικά και το αποδεικνύουμε στην πράξη.  Αυτό που πρεσβεύουμε είναι ότι επιλέγουμε μονωτικά υλικά ανάλογα με τη χρήση της εφαρμογής, την τοποθεσία του κτιρίου, την ηλικία, τις περιβαλλοντικές και κλιματολογικές συνθήκες, τα ρίσκα και τους κινδύνους», σημειώνει η Πρόεδρος και CEO του Ομίλου.

Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι με το εργοστάσιο παραγωγής πετροβάμβακα στην Τερπνή, ένα από τα ελάχιστα που παράγουν με ηλεκτρικούς φούρνους σε όλο τον κόσμο,  και την πρόσφατη επένδυση στη Βουλγαρία η FIBRAN αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετροβάμβακα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Πάγιες αρχές του Ομίλου – και η πιο σημαντική παρακαταθήκη από τον ιδρυτή του, Δημήτρη Αναστασιάδη, όπως επισημαίνει η κα. Αναστασιάδου Σαββαΐδου, είναι το τετράπτυχο:

  • Σεμνότητα: Να μιλάνε οι πράξεις σου και όχι τα λόγια σου
  • Νοικοκυροσύνη: Να επενδύεις χωρίς εξαρτήσεις
  • Εξωστρέφεια: Δεν υπάρχουν σύνορα στη δράση αλλά ούτε και στα όνειρα
  • Ανθρωποκεντρικότητα: Ο κάθε άνθρωπος έχει ρίζες και ο σεβασμός στον συνάνθρωπο είναι προϋπόθεση για να επιστρέφει στις ρίζες του.

Στην Ελλάδα, επίσης, η μητρική εταιρεία συμμετέχει διαχρονικά σε ερευνητικά προγράμματα με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και παράλληλα επενδύει σταθερά στο ανθρώπινο δυναμικό της που πλέον ξεπερνά τα 730 άτομα, όπως και στον κοινωνικό ιστό των περιοχών δραστηριοποίησης.

Σταθερά ανοδική πορεία

Με κύκλο εργασιών που ξεπέρασε το 2023 τα 200 εκατομμύρια ευρώ – συγκεκριμένα ανήλθε σε 200,723 εκατ. ευρώ, έναντι  199,976 εκατ. το 2022 – ο Όμιλος FIBRAN συνεχίζει κάθε χρόνο την ανοδική του πορεία.

Η ελληνική μητρική, με κύκλο εργασιών που ξεπέρασε τα 76 εκατομμύρια ευρώ – συγκεκριμένα ανήλθε σε 76,477 εκατ. ευρώ έναντι 72,786 εκατ. του 2022 – είχε την καλύτερη επίδοση στην ιστορία της. Σημειωτέον, δε, ότι το 2023 η ελληνική μητρική κατέγραψε κέρδη προ φόρων ύψους 9,710 εκατ. έναντι 4,074 εκατ. ευρώ του 2022 και μετά φόρων κέρδη ύψους 7,521 εκατ. ευρώ έναντι 2,526 εκατ. την προηγούμενη χρονιά, με το πολύ μεγάλο κόστος της ενέργειας και τις μειώσεις τιμών στις οποίες προέβη η εταιρεία να συμπιέζουν μάλιστα την κερδοφορία.
Αντίστοιχα, σε επίπεδο Ομίλου τα ενοποιημένα προ φόρων κέρδη ανήλθαν σε 15,736 εκατ. ευρώ έναντι 10,462 εκατ. του 2022 και τα ενοποιημένα μετά φόρων κέρδη σε 12,116 εκατ. έναντι 7,106 εκατ. ευρώ το 2022.

Το «ταξίδι» της FIBRAN ξεκίνησε από το όραμα του ιδρυτή της, αείμνηστου Δημήτρη Αναστασιάδη, για μια πρότυπη παραγωγική μονάδα μονωτικών υλικών σε μια μικρή επαρχιακή κωμόπολη και μια Ελλάδα της παραγωγής και της προκοπής, που παράγει με τις δυνάμεις της προϊόντα καλύτερα από τον διεθνή ανταγωνισμό.

Τα 50 χρόνια διαδρομής της FIBRAN εορτάστηκαν με μια λαμπερή εκδήλωση στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, παρουσία του Υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου και διακεκριμένων εκπροσώπων του ελληνικού «επιχειρείν».

Ναυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Ελλάδα

FSRU Αλεξανδρούπολης: Σε εμπορική λειτουργία ο Τερματικός Σταθμός LNG

Δημοσιεύτηκε

στις

Σε λειτουργία ο πρώτος υπεράκτιος σταθμός φυσικού αερίου στη χώρα

Ξεκινά η Εμπορική Λειτουργία του Τερματικού Σταθμού LNG Αλεξανδρούπολης, με στόχο και την ανάδειξη της πόλης σε μια νέα ενεργειακή πύλη για ολόκληρη την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Η Gastrade, ανακοινώνει ότι θέτει σε εμπορική λειτουργία τον Τερματικό Σταθμό LNG Αλεξανδρούπολης. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ενεργειακά έργα σε Ευρωπαϊκό, Περιφερειακό, Εθνικό και τοπικό επίπεδο, που σχεδιάστηκε, κατασκευάστηκε, ανήκει και θα λειτουργείται από την Gastrade. Ένα έργο-ορόσημο που οραματίστηκε πριν από 15 χρόνια ο Δημήτρης Κοπελούζος.

Αποτέλεσμα μεγάλων συνεργασιών, με πρωτοποριακή σύλληψη το έργο συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια και στη διαφοροποίηση των πηγών και των οδών προμήθειας ενέργειας της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, αναβαθμίζοντας καθοριστικά τον ρόλο και τη σημασία της Ελλάδας στον σύγχρονο ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, καθιστώντας την ενεργειακή πύλη  για εννέα και πλέον χώρες.

Από την Τελική Επενδυτική Απόφαση στην Έναρξη της Εμπορικής Λειτουργίας

Η υλοποίηση του έργου άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά με τη λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης (FID) στις 27 Ιανουαρίου 2022 από τη Gastrade, Στη συνέχεια, οι χερσαίες και υπεράκτιες κατασκευαστικές εργασίες στην Αλεξανδρούπολη προχώρησαν ταχύτατα, ενώ τον Φεβρουάριο του 2023 ξεκίνησε η κατασκευή της πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG (FSRU) στη Σιγκαπούρη. Το FSRU απέπλευσε από το ναυπηγείο Seatrium στις 26 Νοεμβρίου 2023, φτάνοντας στα νερά του Θρακικού Πελάγους στις 17 Δεκεμβρίου 2023, όπου και αγκυροβόλησε στη μόνιμη θέση του.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση όλων των δοκιμών λειτουργίας και την έκδοση από το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος της άδειας Λειτουργίας του το περασμένο καλοκαίρι, το έργο τέθηκε σε λειτουργική ετοιμότητα επιτρέποντας επίσημα την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Έργου.

Ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης αποτελείται εκτός από το FSRU, από  ένα υποθαλάσσιο και χερσαίο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου, ο οποίος συνδέει το FSRU με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς («ΕΣΜΦΑ») και μέσω αυτού θα παραδίδει φυσικό αέριο εκτός από την Ελλάδα και στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία στα ανατολικά, καθώς και την Ουγγαρία και Σλοβακία στα δυτικά. Η Πλωτή Μονάδα, που ονομάστηκε «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΙΣ» προς τιμήν της πόλης και των κατοίκων της, που αγκάλιασαν το φιλόδοξο αυτό σχέδιο από την αρχή, διαθέτει τεχνολογία αιχμής, με μέγιστη δυναμικότητα επαναεριοποίησης 5,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως.

Η επόμενη μέρα

Ήδη 14 ελληνικές και διεθνείς εταιρείες συμμετέχουν εμπορικά στο έργο δεσμεύοντας σχεδόν το σύνολο της δυναμικότητας του με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον μέχρι το 2030. Ταυτόχρονα, η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του έργου, σηματοδοτεί την επέκταση της πρωτοβουλίας του Κάθετου Διαδρόμου, ενισχύοντας σημαντικά τη δυναμική του με στόχο τη δημιουργία ενός κόμβου συναλλαγών φυσικού αερίου στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Η ομάδα της Gastrade, μαζί με τους στρατηγικούς εταίρους και μετόχους της, Ελμίνα Κοπελούζου, Gaslog, ΔΕΠΑ Εμπορίας, Bulgartransgaz και ΔΕΣΦΑ, ευχαριστεί όλους τους φορείς που συνέβαλαν στην επιτυχή ολοκλήρωση αυτού του Εθνικού έργου και παραμένει αφοσιωμένη στη διασφάλιση ενός πιο βιώσιμου και ασφαλούς ενεργειακού μέλλοντος για την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Gastrade Κωστής Σιφναίος ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Είμαστε όλες και όλοι, η ομάδα της Gastrade, πραγματικά υπερήφανοι και ενθουσιασμένοι που φθάσαμε στο τέλος της μεγάλης αυτής διαδρομής με επιτυχία και παραδίδουμε στη χώρα μας και σε όλη τη περιοχή γύρω μας ένα τόσο σημαντικό έργο. Το όραμά μας είναι να λειτουργήσει το έργο αυτό στην αγορά με τρόπο φιλικό για τη κοινωνία της Αλεξανδρούπολης, το περιβάλλον και τους πελάτες μας, προσφέροντας μια σταθερή και αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση για όλη την περιφέρειά μας. Θέλουμε να γίνουμε σημείο αναφοράς για τη ποιότητα των υπηρεσιών που θα προσφέρουμε».

«Χρειάστηκαν το όραμα ενός ανθρώπου, δεκαπέντε χρόνια προσπάθειας και δύο σχεδόν χρόνια εντατικής τεχνικής προετοιμασίας, ώστε η Ελλάδα, η Αλεξανδρούπολη, να αποκτήσουν ένα έργο τομή για τα ενεργειακά δεδομένα της ευρύτερης ευρωπαϊκής περιφέρειας. Ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης, είναι πολλά περισσότερα από ένα επιχειρηματικό έργο. Είναι μια απτή απόδειξη των δυνατοτήτων που έχουμε στην Ελλάδα να δημιουργούμε ευρωπαϊκές υποδομές που απαντούν σε προβλήματα των καιρών μας, δίνοντας ευκαιρίες και προοπτικές για ένα καλύτερο και βιώσιμο ενεργειακά μέλλον» τονίζει η ιδρύτρια μέτοχος της Εταιρείας κυρία Ελμίνα Κοπελούζου.

«Η GasLog είναι περήφανη για το γεγονός ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του έργου από την αρχή, τη μετατροπή ενός πλοίου μεταφοράς LNG σε FSRU, την παράδοση της πλωτής μονάδας στην Αλεξανδρούπολη και την επιτυχή έναρξη λειτουργίας του Τερματικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης, συμβάλλοντας ως μέτοχος αλλά και ως φορέας λειτουργίας του FSRU, τηρώντας παράλληλα τη δέσμευσή μας για την παροχή αξιόπιστων και καινοτόμων υπηρεσιών LNG σε παγκόσμια κλίμακα», δήλωσε ο κος Paolo Enoizi, Διευθύνων Σύμβουλος της GasLog.

«Η σημερινή μέρα σηματοδοτεί την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στο ενεργειακό τοπίο της περιοχής μας. Ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης, σχεδιασμένος με όραμα στραμμένο προς το μέλλον, αντιπροσωπεύει μια απτή λύση στις πιεστικές προκλήσεις της ενεργειακής ασφάλειας και της διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Μέσω αυτού του έργου, διασφαλίζουμε πρόσβαση σε πιο αξιόπιστες και ποικίλες πηγές ενέργειας, δημιουργώντας νέες οικονομικές ευκαιρίες για την τοπική κοινότητα και ενισχύουμε τη γεωπολιτική θέση του έθνους μας. Είμαστε πολύ περήφανοι για την καθοριστική συμβολή της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην επιτυχή υλοποίηση αυτής της στρατηγικής υποδομής, η οποία θα αποφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο στην Ελλάδα όσο και στις γειτονικές της χώρες», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας.

«Η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης αποτελεί σημαντικό ορόσημο για τη διασφάλιση της διαφοροποίησης του χαρτοφυλακίου προμηθειών και για την  εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας όχι μόνο για τη Βουλγαρία, αλλά και για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η απόφαση, που ελήφθη το 2020, από τη Βουλγαρία και την Bulgartransgaz να γίνουν μέτοχοι με μερίδιο 20% στην Gastrade A.E. αποδείχθηκε στρατηγική. Σήμερα, το FSRU Αλεξανδρούπολης είναι αναμφίβολα μια κρίσιμη υποδομή που εξασφαλίζει πρόσβαση σε προμήθειες φυσικού αερίου από ασφαλείς και αξιόπιστες πηγές, όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ, η Αίγυπτος κ.λπ. Ο αυξανόμενος ρόλος του LNG για την περιοχή και η παρουσία αυτής της νέας δυνατότητας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG είναι υψίστης σημασίας για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που στοχεύουν να διαφοροποιήσουν τον εφοδιασμό τους και να ανεξαρτητοποιηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο. Θα βελτιώσει επίσης την ρευστότητα και ολοκλήρωση της ενεργειακής αγοράς στην περιοχή μας,» σχολίασε ο Kiril Ravnachki, Εκτελεστικός Διευθυντής της Bulgartransgaz.

«Η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Τερματικού Σταθμού LNG της Αλεξανδρούπολης (Alexandroupolis FSRU) αποτελεί ορόσημο, εδραιώνοντας την Ελλάδα ως βασική ενεργειακή πύλη για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ευρύτερα. Ο νέος αυτός σταθμός εισαγωγής LNG, σε συνδυασμό με τον σταθμό LNG της Ρεβυθούσας και τις επενδύσεις του ΔΕΣΦΑ για την αύξηση της εξαγωγικής δυναμικότητας του ελληνικού δικτύου, καθώς και με πρωτοβουλίες όπως ο TAP, ο IGB και ο Κάθετος Διάδρομος, ενισχύουν περαιτέρω τις ενεργειακές υποδομές και τη διασυνδεσιμότητα της περιοχής,» πρόσθεσε η κυρία Maria Rita Galli, Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ.

Nαυτεμπορική

Συνέχεια ανάγνωσης

Ελλάδα

Το παγκόσμιο συμφέρον, το συμφέρον τον αγορών και το συμφέρον της χώρας

Δημοσιεύτηκε

στις

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης (Eurokinissi)

Μήπως αυτή η στρατηγική υπηρετεί τα συμφέροντα μιας μικρής ελίτ και τις προσωπικές φιλοδοξίες του Πρωθυπουργού για πλαισίωση του ιερατείου του Νταβός;

Χάρης Τοπαλίδης

Ήταν τελείως φυσικό, σε μια κοινωνία αποπροσανατολισμένη και προς ώρας γονατισμένη από τη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα της φτωχοποίησης, του κορπορατισμού και της συρρίκνωσης της δημόσιας σφαίρας επικοινωνίας και γοητευμένης ταυτόχρονα από τις σειρήνες του life-style, να συμβεί και αυτό: Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης της να τοποθετηθεί στη Γ.Σ. του ΟΗΕ ότι: «το παγκόσμιο συμφέρον διαπερνά το μεμονωμένο συμφέρον των κρατών» και ταυτόχρονα να βραβευθεί στη ΝΥ από τον Α. Μπουρλά με το βραβείο «Global citizen 2024».

Σε ποίες συνθήκες της χώρας ή έστω της τρέχουσας διεθνούς συγκυρίας ανταποκρίνεται αυτή η στάση και η δραστηριότητα του πρώτου πολίτη της στο ανώτατο forum της διεθνούς σκηνής για την ετήσια παρουσίαση της πολιτικής και των θέσεων των κρατών στο διεθνές στερέωμα και τι υποδηλώνει για την ανταπόκρισή του ως Πρωθυπουργού σε αυτές;

Είναι σαφές ότι ο νεολογισμός του Πρωθυπουργού «παγκόσμιο συμφέρον» χρησιμοποιείται ως πολιτική έννοια και όχι ως κάτι ευρύτερο (π.χ. οικουμενικό συμφέρον που εμπλέκει ηθικές και αξιακές θεωρήσεις οικουμενικού χαρακτήρα). Οι πολιτικές οντότητες όμως που δραστηριοποιούνται στην παγκόσμια σκηνή, είναι τα κράτη τα οποία έχουν διαφορετικά και πολλές φορές αντιτιθέμενα συμφέροντα, όπως δείχνει η αιματοβαμμένη πορεία της Ιστορίας. Πώς είναι λοιπόν δυνατό να συγκεραστούν τα επιμέρους εθνικά συμφέροντα σε ένα παγκόσμιο συμφέρον; Πως, με ποιες διαδικασίες θα γίνει επιτέλους ο συγκερασμός – μετά από τόσους αιώνες Ιστορίας – και με ποιά παγκόσμια ιεραρχική οργάνωση θα ασκηθεί η πολιτική του παγκοσμίου συμφέροντος; Ή μήπως ο νεολογισμός του Πρωθυπουργού διαπνέεται απλά από μια ρομαντική και ιδεαλιστική προσέγγιση άλλων εποχών στο παγκόσμιο γίγνεσθαι που θεωρεί τον κοσμοπολιτισμό ως προϋπόθεση για την παγκόσμια ειρήνη και ευημερία και δεν μπορεί να κατηγορηθεί παρά μόνο για έλλειψη ρεαλισμού; Ή μήπως οι διεθνείς συνθήκες χαρακτηρίζονται σήμερα από μια ισορροπία στις διεθνείς σχέσεις, σταθερότητα στους διεθνείς συσχετισμούς, ευημερία στη διεθνή οικονομία και πνεύμα συνεργασίας στις διακρατικές σχέσεις που επιτρέπουν την πρωτοποριακά ρηξικέλευθη έστω προσέγγιση του παγκοσμίου συμφέροντος; Ή τέλος, μήπως παρά τη διεθνή και μάλιστα πολεμική αναταραχή που εξελίσσεται σήμερα γύρω της, η χώρα την οποία εκπροσωπεί, η Ελλάδα, απολαμβάνει υπό την ηγεσία του μια περίοδο δυναμισμού και σταθερότητας, έχοντας αντιμετωπίσει με επιτυχία τα χρόνια ζητήματα ανάπτυξης και τα προβλήματα εθνικής κυριαρχίας με τους γείτονές της και θέλει να αναβαθμίσει τη διεθνή της θέση εξάγοντας και προωθώντας την διεθνή αυτοπεποίθηση και τον κοσμοπολιτισμό που έχουν κατακτήσει οι πολίτες της;

Η προφανής ασυμβατότητα όλων των προηγούμενων ερωτημάτων, που θα μπορούσε να θέσει ένας καλόπιστος παρατηρητής, με τη ζέουσα πραγματικότητα που ζούμε σήμερα αποκαλύπτει για πρώτη φορά τόσο ξεκάθαρα την πολιτική και ιδεολογική στράτευση και στόχευση της κυβέρνησης της ΝΔ και ταυτόχρονα ξεσκεπάζει τις αιτίες των κύριων παθογενειών της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ).

Η υπονόμευση της δημοκρατίας και της εθνικής κυριαρχίας

Η παγκόσμια διακυβέρνηση με τη δημιουργία μιας υπερεθνικής δομής διακυβέρνησης συνιστά από τη δεκαετία του 1970 τον απώτατο διακηρυγμένο στόχο των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων της αγοράς. Με βάση το πρόταγμα τους, της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και της ανεξαρτησίας από τις πολιτικές αποφάσεις, μια υπερεθνική δομή διακυβέρνησης εξασφαλίζει την αυτορρυθμιζόμενη λειτουργία των αγορών σε παγκόσμια κλίμακα σε ένα τέτοιο πλαίσιο.

Το επίπεδο της ρυθμιστικής εξουσίας που είναι ωστόσο δυνατό να θεσμοθετηθεί σε μια τέτοια κλίμακα, είναι μηδαμινό έως ελάχιστο, γιατί μια τέτοια δομή εξουσίας δεν θα διέθετε δημοκρατική νομιμοποίηση και η αντιπροσωπευτικότητά της θα εξαντλούνταν στον υφιστάμενο ηγεμονικό συσχετισμό μεταξύ αναπτυγμένων – αναπτυσσόμενων χωρών (Βορρά-Νότου).

Όπως έχει τεκμηριώσει εμφατικά ο Γερμανός φιλόσοφος J. Habermas, μια πολιτική ρυθμιστική υπερεθνική δομή δεν είναι εφικτή χωρίς τη διαμεσολάβηση μακροπρόθεσμων κοινωνικών και πολιτιστικών διεργασιών σύγκλισης ανάμεσα στα κράτη, που προϋποθέτουν άλλες πολιτικές από αυτές της πολεμικής σύγκρουσης και της μονοπολικής διάρθρωσης της παγκόσμιας ισχύος, που κυριαρχούν σήμερα.

Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, και καθώς οι πρόνοιες της δημοκρατίας και οι εγγυήσεις του κράτους Δικαίου είναι κατακτήσεις των λαών σε εθνική κλίμακα, η σύσταση μιας πολιτικής ρυθμιστικής υπερεθνικής δομής ομοσπονδιακού τύπου συνιστά κατάφωρη παραβίαση των αρχών της δημοκρατικής λειτουργίας και της εθνικής κυριαρχίας. Προοιωνίζεται περαιτέρω μια κοινωνία τεράστιων κοινωνικών ανισοτήτων, χωρίς συλλογικά δικαιώματα.

Τα συμφέροντα της χώρας

Τι σημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, η τοποθέτηση του πρωθυπουργού στον ΟΗΕ και η βράβευσή του από το Atlantic Council ένα think tank των ΗΠΑ στενά συνδεδεμένο με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (Νταβός);

Είναι κατ’ αρχήν σαφές ότι ως παγκόσμιο συμφέρον εννοείται το συμφέρον της Δύσης. Επομένως, συμμερίζεται απολύτως την πολεμική ανάγκη το συμφέρον της Δύσης να καταστεί παγκόσμιο συμφέρον. Κατά δεύτερο λόγο, και καθώς τα εθνικά συμφέροντα δεν μπορούν να συγκεραστούν σε ένα παγκόσμιο, όπως ρητά αναγνωρίζει, το υπερεθνικό συμφέρον που επικαλείται είναι το συμφέρον των αγορών, που «διαπερνά τα εθνικά συμφέροντα», στο οποίο στρατεύεται. Τοποθετείται δηλαδή, ως εάν η στράτευση της χώρας στο Δυτικό στρατόπεδο και στα συμφέροντα των αγορών συνιστά τη θεμελιώδη πολιτική της χώρας για την ανάπτυξη και την ασφάλειά της στο νέο διεθνές περιβάλλον. Επιχειρείται δηλαδή ένα άλμα στη θέση της χώρας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας και στον διεθνή της προσανατολισμό, καθώς ταυτίζει τα συμφέροντά της αποκλειστικά με αυτά των αναπτυγμένων κεφαλαιοκρατικά χωρών του Βορρά. Εδώ εγείρονται τα ερωτήματα: (α) μήπως υπάρχουν εγγυήσεις για υποστήριξη από τις τελευταίες στα πεδία της ανάπτυξης και της ασφάλειας, που, παρά το γεγονός ότι αντιβαίνουν στην πρόσφατη εμπειρία μας, έχουν δοθεί αλλά δεν τις γνωρίζουμε; (β) μήπως έχει μειωθεί, χωρίς να ομολογείται, τόσο η ισχύς της χώρας ώστε να είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει εκούσια ή ακούσια τις προτεραιότητες του Βορρά (καμία άλλη χώρα του Ευρωπαϊκού Νότου δεν έχει υιοθετήσει τόσο εμφατικά την Ατζέντα του) ακόμη και αν αντίκεινται στα σαφώς διαφορετικής φύσης συμφέροντα της χώρας; (γ) καθώς η χώρα κάθε άλλο παρά παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα σε κεφάλαια και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, (το τραπεζικό της σύστημα δεν έχει καν ακόμη αποκτήσει την αυτονομία του από τα κεφάλαια των φορολογουμένων) πως εξηγείται η ταύτισή της με τα συμφέροντα των αυτορρυθμιζόμενων αγορών; (δ) ή μήπως αυτή η στρατηγική υπηρετεί τα συμφέροντα μιας μικρής ελίτ και τις προσωπικές φιλοδοξίες του Πρωθυπουργού για πλαισίωση του ιερατείου του Νταβός;

Ποια είναι όμως αυτή η Ατζέντα, σε τι αποσκοπεί και πως συνδέεται με τον φορέα της επιβράβευσης του Πρωθυπουργού στη Νέα Υόρκη; Πρόκειται για τη νεοφιλελεύθερη Ατζέντα της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, όπως έχει σχεδιαστεί από το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ, για την παγκόσμια προώθηση της μονοπολικής ηγεμονίας τους στην εποχή που ανοίγεται μπροστά μας και διαδέχεται τον φιλελευθερισμό. Η Ατζέντα αυτή, αναδιαρθρώνοντας ριζικά τις σχέσεις κεφαλαίου εργασίας υπέρ του κεφαλαίου και τις σχέσεις Βορρά Νότου υπέρ του Βορρά, έχει διχάσει τις ΗΠΑ, αλλά είναι κυρίαρχη στα ΜΜΕ και στις τρέχουσες πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης.  Πώς αυτό; κύριος φορέας της προώθησής της στην Ευρώπη, με γόνιμα όπως φαίνεται αποτελέσματα, είναι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, στενά συνδεδεμένο με το Atlantic Council από το οποίο και εκπορεύθηκε, σε αναγνώριση των υπηρεσιών του Πρωθυπουργού, και η βράβευση του, ως παγκόσμιου Πολίτη το 2024.

Το καταληκτικό ερώτημα που εγείρεται είναι: πως είναι δυνατόν σήμερα, και η κυβέρνηση της ΝΔ και η αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) να αναγνωρίζουν τον ίδιο μέντορα της πολιτικής τους; Η ταύτιση με το  Πρόγραμμα του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ προβάλλεται από μεν τη νεοφιλελεύθερη ΝΔ, ως τεκμήριο της προσχώρησής της στη νέα λεωφόρο της προόδου από δε την Αριστερά/Κεντροαριστερά, ως ανταπόκρισή της στην Ατζέντα της νέας Μέκκας του σοσιαλισμού και της προοδευτικότητας.

Υπηρετεί αυτή η Ατζέντα τα συμφέροντα της χώρας; Την απάντηση πρέπει να την αναζητήσουμε στην εκλογική καταβαράθρωση του πολιτικού συστήματος, στη διαρκώς συρρικνούμενη απήχηση της κυβέρνησης και στην καχεξία της Αντιπολίτευσης αλλά και στην τεράστια άνοδο της Ακροδεξιάς.

Πηγή: Έθνος

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή