Ακολουθήστε μας

Οικονομική Κρίση

Τα Μνημόνια και η ασυμβατότητα του κράτους με την κοινωνία

Δημοσιεύτηκε

στις

Γιώργος Κοντογιώργης
Όπως απεδείχθη και στην περίοδο που μας
ορίζουν τα Μνημόνια, το πρόβλημα της χώρας είναι η ασυμβατότητα του κράτους με
τον εθνικό σκοπό. Ο στρατηγικός στόχος μιας κυβέρνησης, που θέλει να σημαίνεται
ως ελάχιστα έστω προοδευτική, όφειλε να είναι η αντιστοίχισή της με το συμφέρον
και την βούληση της κοινωνικής συλλογικότητας. Αναφέρομαι στην ανάγκη άρσης των
αιτίων της καταστροφής, τα οποία είναι εξ ολοκλήρου εσωτερικά. Αφορούν στους
πυλώνες της ολιγαρχικής κομματοκρατίας: το πολιτικό σύστημα, το κράτος (Δημόσια
Διοίκηση και Δικαιοσύνη) και η νομοθεσία που οικοδομεί τη διαπλοκή, τη
διαφθορά, την ιδιοποίηση του δημόσιου αγαθού και την πελατειακή σχέση, την
δυναστική εν ολίγοις λειτουργία τους επί της κοινωνίας.

Η Συριζαία Αριστερά
προσήλθε στις διαπραγματεύσεις, όπως ακριβώς και οι πολιτικές δυνάμεις που
προηγήθηκαν: χωρίς να εκδηλώσει την παραμικρή πρόθεση να αναλάβει την εκ βάθρων
ανασύσταση των πυλώνων της καταστροφής, προκειμένου οι πολιτικές του κράτους να
αντιστοιχηθούν με το συμφέρον της κοινωνικής συλλογικότητας, η πολιτική τάξη να
επανεύρει τη νομιμοποίησή της στην κοινωνία, να αποκατασταθεί η σταθερότητα και
η εμπιστοσύνη στη χώρα, να απελευθερωθούν οι υγιείς και οι παραγωγικές δυνάμεις
της κοινωνίας, να προταχθεί τέλος ένα εναλλακτικό στην παρασιτική οικονομία
μοντέλο.
Με διαφορετική
διατύπωση, η Συριζαία Αριστερά δεν είχε ούτε φαίνεται να έχει κατά νουν να
οδηγήσει τη χώρα στην υπέρβαση των μνημονίων. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει η
πολιτική τάξη να υπερβεί τον εαυτό της, να βγει μπροστά από τις εξελίξεις,
εναγκαλιζόμενη το κοινό συμφέρον. Στην περίπτωση αυτή, η διαπραγμάτευση με την
τρόικα θα επανερχόταν στο πραγματικό της αντικείμενο, ήτοι στην αναδιάρθρωση
του χρέους και στη χρηματοδότηση της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας. Και όχι
στην περιοριστική επικέντρωση εκ μέρους της πολιτικής τάξης σε έναν ρόλο
τοποτηρητή και λογιστή της πολιτικής των αγορών, που υπαγορεύει η τρόικα.
Η επισήμανση αυτή,
υποδηλώνει ότι η επίλυση του εσωτερικού πολιτικού προβλήματος αποτελεί επίσης
την εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για την όποια διαπραγμάτευση των υποθέσεων
της χώρας με τους “εταίρους”. Διότι είναι διαφορετικό να επιχειρείς να
μεταθέσεις το πρόβλημά σου στους τρίτους, από το να αναλάβεις τις ευθύνες σου,
να άρεις την αιτία του και να βγεις μπροστά από τις εξελίξεις. Στην πρώτη
περίπτωση, οι “άλλοι” θα προστρέξουν μόνο για να επωφεληθούν, εάν το συμφέρον τους
το καλεί.
Οι δύο άλλες
παράμετροι
Δυο άλλες παράμετροι,
εξίσου σημαντικές για την επιτυχία της διαπραγμάτευσης, είναι η ακριβής
επεξεργασία του σκοπού της και η γνώση του αντιπάλου / συνομιλητή σου, δηλαδή
των συσχετισμών, που θα βαρύνουν στις συνομιλίες. Το αντικείμενο της
διαπραγμάτευσης καθορίσθηκε από τους άλλους, όχι από την ελληνική πλευρά. Η
ελληνική πλευρά αποδέχθηκε τους περιοριστικούς όρους της διαπραγμάτευσης στο
ζήτημα της “εσωτερικής υποτίμησης”, δηλαδή στην υιοθέτηση πολιτικών που να
συνάδουν με την ικανοποίηση των δανειστών, που δεν θα οδηγούν όμως στην
ταχύτερη έξοδο από τις δαγκάνες τους.
Με τον τρόπο αυτόν, στη
συνέχεια, η κυβέρνηση λειτούργησε ως εντεταλμένος διεκπεραιωτής της βούλησής
τους, σε τέτοιο βαθμό ώστε να ελέγχεται από την τρόικα ακόμη και για την ακριβή
μετάφραση των νομοσχεδίων του. Συνέδεσε, για παράδειγμα, το ζήτημα του κράτους
μονοσήμαντα με τον αριθμό των υπαλλήλων και το μισθολογικό τους, όχι όμως με
την ανασυγκρότηση του, με την αποτελεσματικότητα και τον σκοπό του.
Όμως, ακόμη και αν
μειωθούν οι υπάλληλοι στο 80% το κράτος θα λειτουργεί κατά τον τρόπο του
δυνάστη και θα αγκυλώνει στο βυθό την κοινωνία. Η Συριζαία Αριστερά
επικεντρώθηκε στη λογιστική εφαρμογή μιας ακραίας φορολογικής πολιτικής, που
εξωθεί στην αποδόμηση του παραγωγικού ιστού της χώρας, χωρίς ποτέ να εστιάσει
ένα ελάχιστο ενδιαφέρον σε στοχευμένες οικονομικές πρωτοβουλίες που θα
αποθαρρύνουν έστω τις παρασιτικές της παραφυάδες.
Ασύμμετροι κίνδυνοι
Να υποθέσουμε άραγε ότι
μια άτακτη αποχώρηση της χώρας από το ευρώ δεν θα συνεπήγετο όντως ασύμμετρους
κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία και για την συνοχή της Ευρωζώνης;
Προφανώς ναι, οπότε οι απώλειες από την απειλή αυτή θα ήσαν μεγαλύτερες από
εκείνες μιας ισόρροπης συμφωνίας στο ζήτημα του χρέους. Εκτιμώ, επομένως, ότι
το ζήτημα αυτό είναι πλέον σύνθετο από όσο επιχειρήθηκε να εμφανισθεί.
Η επιτυχία του
εγχειρήματος, όμως, προϋπέθετε, αφενός ότι η χώρα θα είχε θωρακισθεί και τεθεί
στο απυρόβλητο, ώστε να μην υποστεί τις συνέπειες ενός τέτοιου διαβήματος, ή
ότι υπήρχε επωφελέστερη εναλλακτική λύση. Αφετέρου, την στρατηγική του σχεδίαση
για να αποδώσει, να είναι πειστικό για να συνεκτιμηθεί κατά τις
διαπραγματεύσεις. Και οι δύο αυτές προϋποθέσεις είχαν ως πρόκριμα εντούτοις
πρώτα την ολική ανασυγκρότηση του κράτους και στη συνέχεια την ακριβή εκτίμηση
του διεθνούς παράγοντα, των συσχετισμών, των γεωπολιτικών αλλαγών που
συντελούνται στον κόσμο και στην ΕΕ και προφανώς των στρατηγικών προτεραιοτήτων
των εμπλεκομένων μερών.
Η ίδια η κυβέρνηση
ομολόγησε ότι είχε πλήρη άγνοια όλων αυτών και ότι οδηγήθηκε σταδιακά στο
απόλυτο αδιέξοδο με τους δανειστές, που μεταξύ των άλλων συνίστατο και στην, με
δική της υπαιτιότητα, αποστράγγιση των οικονομικών αποθεμάτων της χώρας. Οι
επτά μήνες της πρώτης διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ και εξίσου η
συνέχειά της μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου 2015, έδειξαν ότι συμφωνεί απολύτως
με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις να μην αγγιχθεί το καθεστώς της ολιγαρχικής
κομματοκρατίας. Τούτο γίνεται εμφανές στο επίπεδο του πολιτικού λόγου, της
πολιτικής διαχείρισης του μνημονίου, της προσέγγισης του κράτους και της
κοινωνίας.
Οι επιλογές του ηγέτη
του κόμματος είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με τη λογική της στρατηγικής αυτής.
Η επιμελής αποφυγή ακόμη και του παραμικρού ανοίγματος προς την κοινωνία και η
άντληση των συνεργατών του από τον σκληρό πυρήνα του βαθέως ΣΥΡΙΖΑ, ομολογούν
ότι καθένας από αυτούς αντιπροσωπεύει μια πτυχή του ηγέτη τους. Όπως προκύπτει,
οι υπουργοί και στις δύο κυβερνήσεις επελέγησαν όχι απλώς από τον στενό κύκλο του
κόμματος του 3%, οι οποίοι είχαν εκπαιδευθεί στο πλαίσιο της κομματικής
νομενκλατούρας, αλλά και με γνώμονα την προσωποπαγή σχέση που διατηρούσε μαζί
τους.

Οικονομική Κρίση

Ποιος πληρώνει για τη μείωση του χρέους…

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Μπορεί το ελληνικό χρέος τον τελευταίο χρόνο να ξεπέρασε τα 404 δισ. ευρώ από 365 δισ. ευρώ το 2019, αλλά η εξέλιξή του είναι θετική, καθώς ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώνεται.

Με βάση τα στοιχεία της Eurostat λοιπόν, το ελληνικό χρέος το 2022 μειώθηκε στο 171,% του ΑΕΠ όχι τόσο λόγω του ισχνού πλεονάσματος 0,1% έναντι προβλέψεων για έλλειμμα -1,6% αλλά λόγω της ισχυρής αύξησης του ΑΕΠ και του ακόμη ισχυρότερου πληθωρισμού.

Όπως είπαμε, το χρέος έχει σημασία ως ποσοστό του ΑΕΠ και όχι ως απόλυτος αριθμός… Είναι διαφορετικό π.χ.  να έχει  χρέος  100 χιλ. ευρώ κάποιος που έχει εισόδημα 100 χιλ. και πληρώνει τόκους 5-6 χιλ. ευρώ το χρόνο και κάποιος άλλος που έχει εισόδημα 10 χιλ. ευρώ και πληρώνει το ίδιο κόστος εξυπηρέτησης… Ο δεύτερος τελεί υπό χρεοκοπία γιατί τα 4-5 χιλιάρικα που του απομένουν δεν φτάνουν για να ζήσει…

Ο πληθωρισμός λοιπόν το 2022 έκλεισε στο 9,6% και το ΑΕΠ παρουσίασε αύξηση 5,9% έναντι αύξησης 8,4% που είχε εμφανίσει το 2021.

Καθώς η μεταβολή του ΑΕΠ υπολογίζεται σε αποπληθωρισμένες τιμές, η μεταβολή του ΑΕΠ και ο πληθωρισμός αθροίζουν μαζί για το 2022 μια μεταβολή 9,6% + 5,9% ίση με 15,5%.

Αυτή είναι περίπου και η μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ καθώς το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους είναι στα χέρια των ευρωπαϊκών θεσμών με επιτόκιο περί το 1,5%.

Τουτέστιν ενώ το χρέος αυξήθηκε με 1,5% περίπου, το ΑΕΠ αυξήθηκε με πολλαπλάσιο ρυθμό και ο πληθωρισμός μείωσε την αγοραστική δύναμη στην οικονομία κατά 9,6%…

Όπως οι μη αδαείς  γνωρίζουν όμως στο σύμπαν που ζούμε δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα. Τούτο σημαίνει πως όταν υπάρχει μείωση χρέους κάποιος την πληρώνει.

Ας πάρουμε τα πράγματα την αρχή.

Ο κλασικός και προφανέστερος τρόπος να μειωθεί το δημόσιο χρέος είναι να μειωθούν οι δαπάνες του δημοσίου ή να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα και  να δημιουργηθεί πλεόνασμα με το οποίο θα αποπληρωθεί μέρος του αυτού…

Τουτέστιν, κάποιος που χρωστάει πρέπει να ξοδεύει λιγότερα για να πληρώνει το χρέος.

Αυτός είναι ο “ορθόδοξος” τρόπος…

Ένας άλλος τρόπος είναι να αυξηθεί το ΑΕΠ ταχύτερα από χρέος οπότε θα περισσέψουν λεφτά για την αποπληρωμή του χωρίς να χρειαστεί να μειωθούν οι δαπάνες. Ένας τρίτος τρόπος είναι η διάβρωση του χρέους μέσω του υψηλού πληθωρισμού.

Στην περίπτωση αυτή οι άνθρωποι δεν υπόκεινται μειώσεις των ονομαστικών μισθών και συντάξεων ή φορολόγηση των καταθέσεων αλλά μείωση της αγοραστικής δύναμης.

Μείωση της αγοραστική δύναμης σημαίνει πως κάποιος που παίρνει μεροκάματο π.χ. 50 ευρώ την ημέρα, με αυτά σήμερα μπορεί να αγοράσει ένα πεντόλιτρο ελαιόλαδο, ενώ το 2019 αγόραζε περίπου 2. Τα στοιχεία αυτά είναι πραγματικά από την αγορά.

Η αύξηση της τιμής του ελαιόλαδου είναι του μεγέθους που περιγράφουμε αλλά ένα σημαντικό μέρος της οφείλεται στην μείωση της παραγωγής στη Μεσόγειο φέτος και το υπόλοιπο στον υψηλό πληθωρισμό που συνεχίζεται απτόητος στα τρόφιμα.

Από τον υψηλό πληθωρισμό του 2022 έχασαν όλοι. Έχασαν οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι, οι καταθέτες και οι περισσότερες οι επιχειρήσεις που δεν κατάφεραν να μετακυλήσουν την αύξηση του κόστους των πρώτων υλών…

Για τη συνέχεια  Capital

 

Συνέχεια ανάγνωσης

Video

Γιώργος Αδαλής: Κάποιοι έχουν βγει για κυνήγι

Δημοσιεύτηκε

στις

από τον

Γιώργος Αδαλής: Κάποιοι έχουν βγει για κυνήγι

Ο οικονομέτρης – αναλυτής Γιώργος Αδαλής, εξηγεί γιατί τα επιφαινόμενα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα ιδίως της Ευρώπης με αιχμή την Ελβετία και την Γερμανία, έχουν στη κορυφή των ζητημάτων τους το ενεργειακό, την απεξάρτηση από την Ρωσία και την σχέση με τα κεφάλαια και την εμπλοκή με ρωσικές εταιρίες, την ώρα που η πολιτική των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών, δεν φανερώνει διάθεση για ουσιαστικές παρεμβάσεις στις αλυσιδωτές κρίσεις.

Ο Γιώργος Αδαλής, παραθέτει θεατές αλλά και αθέατες πλευρές της κρίσης , διαφοροποιεί την προσέγγιση του για το τι συμβαίνει στις ΗΠΑ και τι στην Ευρώπη, ενώ επιμένει ότι το κρισιακό σπιράλ θα μας συνοδεύει για πολλά χρόνια ακόμη με πολλά μπρός και πίσω .

Συνέχεια ανάγνωσης

Ελλάδα

Το χρονικό από την ένταξη στα μνημόνια έως την έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία

Δημοσιεύτηκε

στις

Το χρονικό της καταστροφής της Ελλάδας από ανεύθυνους (;) πολιτικούς

Του Θάνου Τσίρου
thtsiros@naftemporiki.gr  

Το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας είναι γεγονός. Από αύριο, ξεκινά μια νέα περίοδος για την Ελλάδα κατά την οποία η χώρα δεν θα υπόκειται σε τριμηνιαίους ελέγχους από τους θεσμούς όπως συμβαίνει ουσιαστικά από το 2010 μέχρι σήμερα. Αξίζει όμως να θυμηθούμε τα όσα περάσαμε για να φθάσουμε εδώ. 

Η μνημονιακή περιπέτεια της Ελλάδας, αν και τυπικά ξεκίνησε το 2010, είχε τις ρίζες της παλαιότερα, καθώς από το 2008 είχε ξεκινήσει η δραματική επιδείνωση των δεικτών της οικονομίας, με βασικότερους το δημοσιονομικό έλλειμμα, το δημόσιο χρέος και το εξωτερικό έλλειμμα.

2 Σεπτεμβρίου 2009:
Υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης, ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής εξαγγέλλει πρόωρες εκλογές για τις 4 Οκτωβρίου 2009,
τις οποίες κερδίζει το ΠΑΣΟΚ.

EUROKINISSI /ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΛΤΑΣ

20 Οκτωβρίου 2009:

Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανακοινώνει στο ECOFIN ότι το έλλειμμα για το 2009 θα κυμανθεί, ως
ποσοστό του ΑΕΠ, στο 12,5% αντί του 6% που το υπολόγιζε η προηγούμενη κυβέρνηση.

ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ

22 Οκτωβρίου 2009:

Ο οίκος Fitch υποβαθμίζει την Ελλάδα από το επίπεδο A στο Α- και ακολούθησε μπαράζ υποβαθμίσεων στο επόμενο διάστημα από όλους τους οίκους.

Μάρτιος 2010:

Επισκεπτόμενος την Αθήνα, ο επίτροπος Όλι Ρεν εύχεται στους Έλληνες «καλό κουράγιο», υπονοώντας το τι θα ακολουθήσει.

23 Απρίλιου 2010:

Ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Γιώργος Παπανδρέου, από το ακριτικό Καστελόριζο, ανακοινώνει την
προσφυγή της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης.

2 Μαΐου 2010:

Ανακοινώθηκε το πρώτο από τα μεγάλα πακέτα μέτρων του μνημονίου, ύψους 20 δισ. ευρώ, για το 2010 και 10 δισ.
ευρώ για τα επόμενα χρόνια.

6 Μαΐου 2010: Ψηφίζεται από τη Βουλή το μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ για τα
μέτρα που θα ληφθούν, προκειμένου να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός στήριξης.

8 Μαΐου 2010:

Υπογράφηκε η δανειακή σύμβαση (το πρώτο μνημόνιο) μεταξύ Ελλάδας και κρατών μελών της Ε.Ε. για δάνειο ύψους 80 δισ. ευρώ.

PHASMA/ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Η τρόικα στο Μαξίμου – Τόμσεν – Μαζούχ – Μορς

10 Μαΐου 2010:

Υπογράφηκε η αντίστοιχη σύμβαση μεταξύ Ελλάδας και ΔΝΤ για δάνειο ύψους 30 δισ. ευρώ.

31 Οκτωβρίου 2011:

Ο κ. Παπανδρέου ανακοινώνει την απόφασή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τα νέα μέτρα που ζητούν οι δα ειστές. Προκαλούνται ισχυρές αντιδράσεις και ανοίγει ο δρόμος για κυβέρνηση συνεργασίας υπό τον Λουκά Παπαδήμο.

11 Νοεμβρίου 2011:
Ορκίστηκε η νέα κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, την οποία στηρίζουν ΠΑΚΟΚ, Ν.Δ. και ΛΑΟΣ.

PHASMA/ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ

12 Φεβρουαρίου 2012:

Η Βουλή ψήφισε με 199 ΝΑΙ το 2ο μνημόνιο, το οποίο προκαλεί νέες εσωκομματικές τριβές και διαγραφές βουλευτών.

9 Μαρτίου 2012:
Ολοκληρώθηκε το PSI, με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα να φτάνει το 95,7%, να «κουρεύεται» χρέος 106 δισ. ευρώ, αλλά
το τελικό όφελος να είναι μόνο 53 δισ. ευρώ και να μη λύνεται το πρόβλημα του χρέους.

17 Ιουνίου 2012:
Διεξάγονται οι εκλογές οι οποίες οδήγησαν τελικά σε δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ. Ο Αντώνης Σαμαράς ορκίζεται o πρωθυπουργός.

EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Φθινόπωρο 2014:
Η τρόικα ζητούσε πρόσθετα μέτρα από την κυβέρνηση, η οποία αρνείτο να τα λάβει και υπήρξε ρήξη.

Ιανουάριος 2015:

Η κυβέρνηση Σαμαρά δεν άντεξε στις πιέσεις και προσέφυγε στις κάλπες, που ανέδειξαν πρώτο κόμμα τον ΣΥΡΙΖΑ, που
σχημάτισε κυβέρνηση με τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Η τρόικα πίεζε για τη λήψη πρόσθετων μέτρων και υπήρξε μεγάλη ρήξη με την ελληνική κυβέρνηση.

ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΟΡΕΣΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

28 Ιουνίου 2015:

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει την επιβολή capital controls, εξαγγέλλει δημοψήφισμα για την αποδοχή ή μη των προτάσεων μεταρρυθμίσεων στις οποίες κατέληξε το Eurogroup.

5 Ιουλίου 2015:

Πραγματοποιείται δημοψήφισμα, με το 61% να ψηφίζει ΟΧΙ.

ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ

ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΦΏΤΗΣ ΠΛΈΓΑΣ Γ.

8 Ιουλίου 2015:
Οι ελληνικές αρχές ζητούν πρόγραμμα στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

12/13 Ιουλίου 2015:
Σε μια μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής που διήρκεσε περισσότερο από 17 ώρες, οι ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης καταλήγουν σε συμφωνία επί της αρχής για ένα νέο πρόγραμμα στήριξης για την Ελλάδα, δηλαδή το τρίτο μνημόνιο.

EPA/OLIVIER HOSLET

20 Αυγούστου 2018:
Λήγει το τρίτο μνημόνιο και η Ελλάδα εξέρχεται της μνημονιακής εποπτείας και εισέρχεται στη «μεταμνημονιακή εποπτεία», η οποία θα διαρκέσει έως σήμερα, 20 Αυγούστου 2022. 

Ναυτεμπορικής

Συνέχεια ανάγνωσης

Ινφογνώμων

Infognomon Logo

Περιηγηθείτε στα κορυφαία βιβλία του βιβλιοπωλείου μας

Προβολή όλων

Δημοφιλή