Για να κατανοήσουμε το περιεχόμενο και τη σκοπιμότητα της επιτευχθείσας συμφωνίας, πρέπει να δούμε εν περιλήψει τι έγινε στο «Μαβί Μαρμαρά».
Το πλοίο αυτό είχε ναυλωθεί από τη μη κυβερνητική οργάνωση IHH και ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη στις 22 Μαΐου 2010, με 29 άτομα πλήρωμα και 42 επιβάτες. Το πλοίο έφθασε στο λιμάνι της Αττάλειας, όπου επιβιβάστηκαν άλλα 504 άτομα. Ανάμεσα σ’ αυτά και ο Ερντίντς Τεκίρ, ένας από τους εννέα Τούρκους εθνικιστές παρακρατικούς που είχαν σχέση με την ισλαμική τρομοκρατία στον Καύκασο και έκαναν την απαγωγή του φέριμποτ «Αβράσια» (Avrasya), που έκανε το δρομολόγιο Τραπεζούντα-Σότσι στις 16 Ιανουαρίου1996.
Οι 504 επιβάτες πέρασαν χωρίς κανέναν έλεγχο από τις Αρχές ελέγχου διαβατηρίων του λιμανιού της Αττάλειας και χωρίς να έχουν βίζα από το Ισραήλ, όπως προβλέπεται και όπως επισήμως αποδέχεται το τουρκικό κράτος.
Όταν το «Μαβί Μαρμαρά», με άλλα πέντε πλοιάρια που συμμετείχαν στην αποστολή, έφθασαν σε απόσταση περίπου 70 μιλίων από τις ακτές του Ισραήλ, σκάφη του ισραηλινού πολεμικού ναυτικού επιχείρησαν να τα οδηγήσουν στο λιμάνι Ασντότ. Όταν ο στολίσκος αρνήθηκε, Ισραηλινοί κομάντο έκαναν απόβαση από ελικόπτερα στο «Μαβί Μαρμαρά», όπου ορισμένοι από τους επιβαίνοντες προέβαλαν αντίσταση.
Οι κομάντο απάντησαν με πραγματικά πυρά, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 9 άτομα και να τραυματιστούν 54. Όλοι οι νεκροί ήταν Τούρκοι, ο ένας με διαβατήριο ΗΠΑ.
Παρ’ ότι στο «Μαβί Μαρμαρά» και στα άλλα πλοία επέβαιναν πραγματικοί ακτιβιστές, που υπερασπίζονται για ανθρωπιστικούς λόγους τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, πρέπει να σημειώσουμε ότι η όλη επιχείρηση είχε σχεδιαστεί από την κυβέρνηση Ερντογάν και το τουρκικό κράτος, και είχε ως πολιτικό και γεωπολιτικό στόχο να σπάσει ο ναυτικός αποκλεισμός και να καταστεί η Γάζα στην ουσία μια τουρκική βάση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η διοργάνωση της όλης επιχείρησης από την ΜΚΟ IHH, που στη συνέχεια ανέλαβε σχεδόν εργολαβικά την υποστήριξη των ισλαμιστών τρομοκρατών του ISIS, της Αλ Νούσρα (παρακλάδι της Αλ Κάιντα) και των άλλων ισλαμιστικών τρομοκρατικών ομάδων που δρουν στη Συρία, αλλά και η ανοχή των Αρχών στο λιμάνι της Αττάλειας, αποτελούν απόδειξη ότι η όλη επιχείρηση σχεδιάστηκε και χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση Ερντογάν – πέραν του ότι υπάρχουν τουρκικά δημοσιεύματα που θέλουν άνδρες των ειδικών δυνάμεων και των πεζοναυτών της Τουρκίας να περνούν από ταχύρρυθμη εκπαίδευση ορισμένους από τους επιβάτες του Μαβί Μαρμαρά, για να αντιμετωπίσουν ό,τι ακριβώς έγινε στο κατάστρωμα του πλοίου, με την επίθεση των Ισραηλινών κομάντο τις πρώτες πρωινές ώρες της 31ης Μαΐου 2010.
Αμέσως μετά η Τουρκία διέκοψε τις σχέσεις της με το Ισραήλ και αναβάθμισε τις σχέσεις της με τη Χαμάς, η οποία είναι τρομοκρατική οργάνωση για το Τελ Αβίβ.
Η Τουρκία έθεσε τους εξής όρους, για την ομαλοποίηση των σχέσεών της με το Ισραήλ:
Πρώτον να ζητήσει συγνώμη για το γεγονός, δεύτερον να πληρώσει αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων και τρίτο, να αρθεί ο αποκλεισμός της Γάζας.
Αν και δεν είναι γνωστό το κείμενο της συμφωνίας, η Τουρκία μάλλον έχει καταφέρει να ικανοποιήσει πλήρως τους δύο πρώτους όρους και μερικώς ή καθόλου τον τρίτο.
Δηλαδή, έκφραση συγνώμης και καταβολή αποζημίωσης 20 εκ. δολαρίων, περιμένοντας όμως να δούμε την ακριβή μορφή που θα έχει η αποκατάσταση αυτή στο κείμενο της συμφωνίας.
Όσον αφορά τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, αυτός συνεχίζεται, ενώ έχει συμφωνηθεί η αποστολή βοήθειας μέσω του λιμανιού Αζντότ και η συμμετοχή της Τουρκίας σε προγράμματα παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και πόσιμου ύδατος, καθώς και κατασκευής μιας βιομηχανικής περιοχής στο έδαφος των Παλαιστινίων.
Αυτή είναι η «ξερή» περιγραφή της κατάστασης και των εξελίξεων.
Τι οδήγησε τις δύο χώρες στη σύναψη της συμφωνίας, ποιες είναι οι αντιδράσεις κυρίως στην Τουρκία, και ποια η σχέση της βομβιστικής επίθεσης του ISIS στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, στο άρθρο μας της Κυριακής.
