Γενικά θέματα
Ο θάνατος του νεοφιλελευθερισμού
ενώ όσο πιο πολύ καθυστερήσει ο επιθανάτιος «ρόγχος», τόσο πιο επώδυνα
θα είναι τα αποτελέσματα για την παγκόσμια οικονομία, καθώς επίσης για
την ειρήνη
«Για πρώτη φορά μετά το 1917 το 10% του πληθυσμού
εισπράττει περισσότερο από το 50% του συνολικού ΑΕΠ των Η.Π.Α. – ενώ το
0,01% περίπου το 4,5% του ΑΕΠ. Προφανώς λοιπόν έχουμε το 99,9% του
πληθυσμού εναντίον του 0,1% – μία ανισότητα η οποία παρατηρήθηκε στις
Η.Π.Α. τελευταία το 1928, λίγο πριν από την κατάρρευση των
χρηματιστηρίων και τη Μεγάλη Ύφεση που ακολούθησε.
Η αλλαγή αυτού του γεγονότος, η
καταπολέμηση καλύτερα της συγκεκριμένης παθογένειας του καπιταλισμού,
έγινε εφικτή μόνο με την κήρυξη του 2ου
παγκοσμίου Πολέμου – ενώ διήρκεσε από το 1940 έως το 1980, με την πρώτη
«αλλαγή παραδείγματος» να εμφανίζεται μετά το 1970, εντεινόμενη την
εποχή της που «κατέλαβε την εξουσία» ο νεοφιλελευθερισμός (Reagan, Thatcher).
Ειδικότερα, από το 1946 έως το 1963, ο ανώτατος φορολογικός
συντελεστής για εισοδήματα που ξεπερνούσαν τα (σημερινά) 2,5 εκ. $ ήταν
91% – ενώ μέχρι την προεδρία του R. Reagan διατηρήθηκε στο 70% (προφανώς αναφερόμαστε σε φορολογία εισοδημάτων και όχι ακίνητης περιουσίας ή καταθέσεων, όπου πρόκειται για δημεύσεις).
Σήμερα όμως, οι υπερβολικά πλούσιοι ουσιαστικά δεν
φορολογούνται – αφού έχουν τη δυνατότητα να φοροαποφεύγουν νόμιμα, με
διάφορους τρόπους. Ο ανώτατος δε φορολογικός συντελεστής του 36,9%
επιβάλλεται από ένα σχετικά χαμηλό ύψος εισοδημάτων – της τάξης των
400.000 $. Όπως είπε ο W.Buffett, η
γραμματέας του, με μισθό μερικών δεκάδων χιλιάδων δολαρίων, πληρώνει
υψηλότερους φόρους, σχετικά με τον ίδιο – τα ετήσια εισοδήματα του
οποίου είναι μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια.
Ολοκληρώνοντας, υπάρχουν δύο ακόμη σημεία, όσον αφορά τις
εισοδηματικές ανισότητες, τα οποία θα έπρεπε να αναφέρει κανείς. Το
πρώτο είναι η παγκοσμιοποίηση, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των
πραγματικών αμοιβών των εργαζομένων με μέση ειδίκευση – για λόγους
ανταγωνιστικότητας, με τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, με κυριότερο
συνήγορο στην Ευρώπη τη Γερμανία.
Το δεύτερο είναι η εκρηκτική αύξηση των αμοιβών των ανώτατων
διοικητικών στελεχών των επιχειρήσεων. Το 1970 ένας διευθύνων σύμβουλος
(CEO) κέρδιζε 39 φορές περισσότερα από το μέσο εργαζόμενο
– το 1999 κέρδιζε 1.045 φορές περισσότερα, ενώ σήμερα 1.100 φορές (48,6
εκ. $ ετήσια, κατά μέσον όρο)«. (Β. Βιλιάρδος)
.
Άρθρο
Τις τελευταίες δεκαετίες, ιδίως μετά την επίσημη άνοδο του
νεοφιλελευθερισμού «στο θρόνο της Δύσης», αυξήθηκε με έντονο ρυθμό η
«χρηματιστικοποίηση» της Οικονομίας – με την έννοια της διόγκωσης του
χρηματοπιστωτικού τομέα, καθώς επίσης της κατάκτησης της πρώτης θέσης,
εκ μέρους της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας. Σταδιακά δε όλοι οι
υπόλοιποι κλάδοι της Οικονομίας αναγκάσθηκαν να «υποταχθούν» στη
χρηματοπιστωτική λογική – με την οποία ουσιαστικά κερδίζονται χρήματα,
χωρίς να παράγεται κανένα έργο.
Η εξέλιξη αυτή, παρά την αύξηση του βιοτικού επιπέδου που υποσχόταν,
αδυνάτισε σε μεγάλο βαθμό την Οικονομία – κυρίως λόγω της μείωσης των
επενδύσεων σε πάγια περιουσιακά στοιχεία, στην πραγματική οικονομία
δηλαδή, καθώς επίσης λόγω της δυναμικής της υπερχρέωσης που προκάλεσε,
σε συνολικό επίπεδο.
Ένα επόμενο χαρακτηριστικά στοιχεία της «χρηματιστικοποίησης» της
Οικονομίας ήταν η απορρύθμιση των χρηματαγορών, ειδικά μετά την
κατάργηση του νόμου Glass-Steagall το 1999 από τον πρόεδρο Κλίντον – νόμος που υιοθετήθηκε το 1932 και 1933, μετά την κατάρρευση των χρηματιστηρίων.
Επί πλέον χαρακτηριστικά στοιχεία είναι η ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση
των χρηματαγορών, η εκρηκτική διάδοση νέων χρηματοπιστωτικών εργαλείων
(όπλα μαζικής καταστροφής), η ραγδαία άνοδος των θεσμικών επενδυτών, των
επενδυτικών τραπεζών και των κερδοσκοπικών κεφαλαίων (Hedge Funds), η
δραματική αύξηση των καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς τα
νοικοκυριά, καθώς επίσης η ανεύθυνη υπερχρέωση των κρατών.
.
.
Στο παραπάνω γράφημα φαίνεται η εξέλιξη του αμερικανικού χρέους μετά
το 1980 – ενώ αντίστοιχη ήταν και η αύξηση του δημοσίου χρέους πολλών
άλλων κρατών.
Η χρηματοπιστωτική περιουσία
Το πλέον σημαντικό όλων είναι βέβαια το ότι, η τεράστια αύξηση της
χρηματοπιστωτικής περιουσίας δεν συνοδεύτηκε από μία ανάλογη ανάπτυξη
του τομέα των αγαθών και υπηρεσιών – της πραγματικής οικονομίας, όπως
συχνά αποκαλείται.
Επειδή όμως σε μία Οικονομία η χρηματοπιστωτική περιουσία του ενός
είναι υποχρεωτικά και πάντοτε ίση με τις χρηματοπιστωτικές υποχρεώσεις
του άλλου, η «χρηματιστικοποίηση» προκάλεσε μία διαστρέβλωση – την οποία
θα χαρακτηρίζαμε ως μία δραματική επέκταση των Ισολογισμών. Δηλαδή, μία
διόγκωση ή ένα φούσκωμα των περιουσιακών στοιχείων, καθώς επίσης των
χρεών – τα οποία όμως πολύ συχνά δεν είναι «ανακτήσιμα».
Αδυνατούν δηλαδή να εξοφληθούν, πόσο μάλλον να πληρωθούν εμπρόθεσμα –
οπότε, απέναντι στις πραγματικές αξίες των περιουσιακών στοιχείων στην
μία πλευρά του Ισολογισμού, έχουμε πλασματικές απαιτήσεις στην άλλη. Μία
σαφέστερη εικόνα της τεράστιας αύξησης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου,
σε σχέση με το ΑΕΠ, δίνει το γράφημα που ακολουθεί.
.
.
Στο γράφημα η μπλε γραμμή απεικονίζει την ονομαστική αύξηση των
χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως, ενώ η κόκκινη το
παγκόσμιο ΑΕΠ, μεταξύ των ετών 1980 και 2010, σε τρις $ – όπου φαίνεται η
τεράστια απόκλιση μεταξύ τους.
Η βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση της οικονομίας
Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της «χρηματιστικοποίησης» ήταν ο
προσανατολισμός προς τις όσο το δυνατόν μεγαλύτερες αποδόσεις, για τους
μετόχους των επιχειρήσεων (Shareholder-Value) – εις βάρος νομοτελειακά
των ίδιων των εταιρειών.
Κάτι αντίστοιχο παρατηρήθηκε και στα κράτη, όπου το τρέχων βιοτικό
επίπεδο των Πολιτών τους (μετόχων), αυξανόταν εις βάρος του κράτους
(επιχείρησης) – με αποτέλεσμα να υπερχρεωθούν, «ληστεύοντας» κατά
κάποιον τρόπο τις επόμενες γενιές, εάν βέβαια επιλυθεί ειρηνικά η κρίση.
Συνεχίζοντας, τα κέρδη από τις αυξήσεις των τιμών των μετοχών
θεωρήθηκαν σημαντικότερα από τις πραγματικές αποδόσεις των επιχειρήσεων –
από τα μερίσματα ήκαι από την κερδοφορία τους. Στα πλαίσια αυτά, η
μακροπρόθεσμη, διαχρονική και σταθερή αποδοτικότητα των εταιρειών,
θυσιάστηκε προς όφελος των βραχυπρόθεσμων χρηματοπιστωτικών στοιχείων –
καθώς επίσης της εφήμερης μεγιστοποίησης των κερδών.
Την ίδια στιγμή, η διαρκώς αυξανόμενη κερδοσκοπία οδήγησε σε μεγάλες
διακυμάνσεις των τιμών των μετοχών, σε τακτικά επαναλαμβανόμενες, όλο
και συχνότερες χρηματοπιστωτικές κρίσεις, καθώς επίσης σε ένα πολύ
ασταθές οικονομικό περιβάλλον.
Οι πληρωμές όλο και υψηλότερων μερισμάτων, οι επαναγορές μετοχών,
καθώς επίσης οι χρηματοπιστωτικές επενδύσεις απέκτησαν πολύ μεγαλύτερη
σημασία, σε σχέση με τις φυσικές επενδύσεις – όπως, για παράδειγμα, στην
παραγωγή προϊόντων, στην έρευνα κοκ.
Η αιτία ήταν το ότι, αφενός μεν οι διακυμάνσεις των τιμών, αφετέρου ο
προσανατολισμός προς τις όσο το δυνατόν μεγαλύτερες αποδόσεις για τους
μετόχους των επιχειρήσεων (Shareholder-Value), καθιστούσαν τις φυσικές
επενδύσεις στις εταιρείες, από την πλευρά της προσφοράς, μη ελκυστικές.
Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις στον υπόλοιπο πλανήτη, οι οποίες ήταν
φθηνότερες, έγιναν πολύ πιο εύκολες – μέσω της απελευθέρωσης των
χρηματαγορών, καθώς επίσης της τεχνολογικής ανάπτυξης. Η πολιτική των
υψηλών βασικών επιτοκίων δε των κεντρικών τραπεζών, προσέφερε ένα ακόμη
(αντι)κίνητρο – αφού έκανε πιο ελκυστικές τις βραχυπρόθεσμες
χρηματοπιστωτικές τοποθετήσεις, σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις
στην πραγματική οικονομία.
Εκτός από τους παραπάνω παράγοντες, οι οποίοι ήταν εναντίον των
επενδύσεων στην πραγματική οικονομία, υπήρχαν επίσης παράγοντες, οι
οποίοι συνηγορούσαν υπέρ της μετάθεσης των δραστηριοτήτων στο
χρηματοπιστωτικό τομέα.
Για παράδειγμα, η αλλαγή πορείας της πολιτικής επιτοκίων των
κεντρικών τραπεζών τη δεκαετία του 1970 – αφού έκτοτε τα επιτόκια
ξεπερνούν το συνολικό ρυθμό ανάπτυξης, με αποτέλεσμα οι επενδύσεις των
παραγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες χρηματοδοτούνται με δάνεια, να είναι
λιγότερο αποδοτικές, σε σχέση με αυτές στο χρηματοπιστωτικό τομέα.
Αντίθετα, μετά τη Μεγάλη Ύφεση του 1929, τα πραγματικά επιτόκια
διατηρούνταν πάντοτε αρνητικά (γράφημα) – έτσι ώστε να διευκολύνονται οι
επενδύσεις στην παραγωγική βιομηχανία, εις βάρος της χρηματοπιστωτικής.
.
.
Ο ρυθμός ανάπτυξης άλλωστε είναι ένα πολύ καλό μέτρο του μέσου τοκισμού μίας επένδυσης, σε πραγματικό κεφάλαιο.
Η αναδιανομή
Πολύ στενά συνδεδεμένη με τη «χρηματιστικοποίηση», είναι μία επόμενη
«τάση» της νεοφιλελεύθερης εποχής – η «ανακατανομή» της εργασίας στο
κεφάλαιο, καθώς επίσης εντός του προς διανομή εισοδήματος, από τους
φτωχούς στους πλούσιους. Το σημαντικότερο στοιχείο εδώ ήταν το γεγονός
ότι, τα εισοδήματα των εργαζομένων έπαψαν να συμβαδίζουν με την αύξηση
της παραγωγικότητας τους.
Η «τάση» αυτή είχε σαν αποτέλεσμα τη ραγδαία μείωση του μεριδίου των
εισοδημάτων των μαζών, σε σχέση με το εθνικό εισόδημα, σε όλες τις
βιομηχανικές χώρες – με την αντίστοιχη αύξηση του μεριδίου των
κεφαλαιακών εισοδημάτων. Απλούστερα, το εισόδημα από την εργασία
μειώθηκε δραματικά, ενώ το εισόδημα του κεφαλαίου αυξήθηκε ανάλογα –
οπότε οι εργαζόμενοι έγιναν φτωχότεροι και οι κάτοχοι κεφαλαίων
πλουσιότεροι.
Ταυτόχρονα, τα έσοδα από την εργασία των υψηλότερων εισοδηματικών
τάξεων αυξήθηκαν, ενώ αυτά των χαμηλότερων μειώθηκαν σε όλες τις
βιομηχανικές χώρες – όπου όμως τα αυξανόμενα έσοδα του κεφαλαίου ή των
ανώτερων εισοδηματικών τάξεων δεν επενδύθηκαν, αφενός λόγω της μειωμένης
κατανάλωσης και ζήτησης (κυρίως επειδή οι φτωχοί, οι οποίοι
καταναλώνουν όλο το εισόδημα τους, έγιναν φτωχότεροι), αφετέρου λόγω του
κορεσμού, όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών των πλουσίων.
Η παραπάνω διαστρέβλωση είχε σαν αποτέλεσμα να οδηγηθούν τεράστια
ποσά στις διεθνείς χρηματαγορές. Έτσι δημιουργήθηκαν απίστευτα μεγάλα
κερδοσκοπικά κεφάλαια, τα οποία μετέτρεψαν τις χρηματαγορές σε καζίνο –
γεγονός που οφείλεται στην αναδιανομή των χρημάτων από τους φτωχούς
στους πλούσιους και από την εργασία στο κεφάλαιο, την οποία δρομολόγησε ο
νεοφιλελευθερισμός.
.
Η πραγματική οικονομία
Όλες οι παραπάνω κύριες συνισταμένες του νεοφιλελευθερισμού, είχαν
πολύ σημαντικά επακόλουθα στην επενδυτική συμπεριφορά των επιχειρήσεων.
Οι «πτυχές» δε αυτές από την πλευρά της προσφοράς ολοκληρώθηκαν, κατά τη
διάρκεια της μεγαλύτερης ίσως ιστορικά αναδιανομής εισοδημάτων, η οποία
έλαβε χώρα στη νεοφιλελεύθερη εποχή, από την πλευρά της ζήτησης.
Ειδικότερα, λόγω της «χρηματιστικοποίησης», καθώς επίσης της
διατήρησης των μισθών σε χαμηλότερα επίπεδα, συγκριτικά με την
παραγωγικότητα των εργαζομένων (οι πραγματικοί μισθοί, αφαιρουμένου του
πληθωρισμού, μειώθηκαν σε πολλές χώρες), οι επενδύσεις περιορίσθηκαν, σε
σχέση με τα κέρδη, στις βιομηχανικές χώρες (γράφημα).
.
.
Παράλληλα, η αναδιανομή οδήγησε στην αύξηση των χρεών των νοικοκυριών
– αφού σε πολλές χώρες, όπως στις Η.Π.Α., τα στάσιμα εισοδήματα της
πλειοψηφίας του πληθυσμού «εξισορροπήθηκαν» με τη λήψη δανείων, ειδικά
λόγω της σκόπιμης ώθησης των ανθρώπων προς τον καταναλωτισμό.
Ο επί πιστώσει όμως καταναλωτισμός έφτασε κάποια στιγμή στα όρια του,
οι οφειλέτες αδυνατούσαν να εξοφλήσουν τα δάνεια τους, οι τράπεζες
βυθίστηκαν στις επισφάλειες, τα κράτη τις διέσωσαν και τα ίδια
υπερχρεώθηκαν.
Την ίδια στιγμή οι τράπεζες αδυνατούσαν να δανείσουν τις
επιχειρήσεις, οι οποίες δεν μπορούσαν ως εκ τούτου να επενδύσουν – πόσο
μάλλον όταν η ζήτηση εκ μέρους των καταναλωτών περιορίσθηκε δραστικά.
Όλα αυτά οδήγησαν στη μείωση του ΑΕΠ, στον αντίστοιχο περιορισμό των
δημοσίων εσόδων, σε ελλείμματα τους προϋπολογισμούς των κρατών, τα οποία
εκβάλλουν νομοτελειακά στα χρέη κοκ.
.
Συμπέρασμα
Όλοι οι οικονομικοί παράγοντες οδηγήθηκαν σε συνθήκες εκτός
ισορροπίας, προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση – ενώ το κενό μεταξύ των
εσόδων και των εξόδων αυξάνεται συνεχώς.
Τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν από το σπάσιμο της φούσκας των
ενυπόθηκων δανείων χαμηλής εξασφάλισης ήταν αναμφίβολα αυτά που
πυροδότησαν το κραχ του 2007/2008.
Εν τούτοις, πέντε χρόνια αργότερα τίποτα δεν έχει επιλυθεί –
αντίθετα, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε όλους σχεδόν τους τομείς της
οικονομίας των βιομηχανικών χωρών, ενώ έχει «μολύνει» και τις
αναπτυσσόμενες οικονομίες.
από την ολοκληρωτική και με πάταγο κατάρρευση του νεοφιλελεύθερου
μοντέλου, η οποία είναι μάλλον νομοτελειακή. «Λογικά», οι οικονομικές
«διαστρεβλώσεις» αυτού του μεγέθους είναι αδύνατον να «ιαθούν» ειρηνικά –
ενώ όσο πιο πολύ μεταφέρονται οι αποφάσεις στο μέλλον, τόσο πιο
επικίνδυνες γίνονται οι παρενέργειες τους.
© Copyright 2014 — Analyst.gr. Απαγορεύεται η μερική ή ολική αναδημοσίευση / αναπαραγωγή περιεχομένων του παρόντος website με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς προηγούμενη έγγραφη άδεια των εκδοτών.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Γενικά θέματα
Γιάννος Χαραλαμπίδης στη Σημερινή: Μήλον της Έριδος η Κύπρος για την ασφάλεια Τουρκίας – Ισραήλ
Τα «Ταϊφούν» περιπολούν για την ασφάλεια του Ισραήλ και αναχαιτίζουν πυραύλους του Ιράν από τον τουρκικό εναέριο χώρο στην περιοχή της Αλεξανδρέττας και στη Συρία, όπου υπάρχουν στόχοι της Χεζμπολάχ
Η Μέση Ανατολή είναι στις φλόγες και, μετά την επίθεση των Ιρανών με βαλλιστικούς πυραύλους σε βάρος του Ισραήλ, ξεκίνησε επίθεση των Ισραηλινών στον Βόρειο Λίβανο, ενώ αναμένονται και τα αντίποινα σε βάρος της Τεχεράνης.
Γράφει ο Γιάννος Χαραλαμπίδης
Τα «Ταϊφούν» περιπολούν για την ασφάλεια του Ισραήλ και αναχαιτίζουν πυραύλους του Ιράν από τον τουρκικό εναέριο χώρο στην περιοχή της Αλεξανδρέττας και στη Συρία, όπου υπάρχουν στόχοι της Χεζμπολάχ
Τουρκία και Ακρωτήρι
Η Τουρκία επιχαίρει από την κατατριβή του Ισραήλ και του Ιράν. Μπορεί μεν ο Ερντογάν να χαρακτηρίζει τον Νετανιάχου ως εγκληματία πολέμου, αλλά συνεργάζεται με τους Βρετανούς και δη με τα μαχητικά «Ταϊφούν», που επιχειρούν από τις Βάσεις Ακρωτηρίου και:
1) Περιπολούν από τον κόλπο της Αλεξανδρέττας εντός του τουρκικού εναέριου χώρου, με την άδεια της Άγκυρας, προς τη Συρία, όπου υπάρχουν στόχοι της Χεζμπολάχ, καθώς και προς το Ιράκ. 2) Συμμετέχουν στις αναχαιτίσεις των ιρανικών πυραύλων και drones στις επιθέσεις, που δέχεται το Ισραήλ από το Ιράν και συλλέγουν πληροφορίες. 3) Καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει για τη συνεργασία των Βάσεων με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις όταν ενεργούν τα «Ταϊφούν» είτε για επιτήρηση είτε για να προστατεύσουν με οποιονδήποτε τρόπο το Ισραήλ. Ή για να στραφούν σε βάρος της Χεζμπολάχ.
Τόσο οι Βάσεις Ακρωτηρίου όσο και του Αγίου Νικολάου είναι στρατηγικής σημασίας, διότι από τις μεν πρώτες, εκτός των άλλων, ενεργούν ακόμη τα θρυλικά κατασκοπευτικά U2 ως συμπληρωματικά των δορυφόρων, στις δε δεύτερες υπάρχει το Έχελον ως κέντρο συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών. Εκ των πραγμάτων, η Κύπρος, λόγω Βάσεων, τελεί υπό καθεστώς απειλής. Χωρίς να διαθέτει αξιόπιστη εναέρια αποτροπή, αφού οι ρωσικοί TOR-M1 και BUK μερικώς μπορούν να επιχειρήσουν. Ακόμη και αν στραφούν για ν’ αποκρούσουν την ιρανική απειλή ή αυτήν της Χεσμπολάχ, δεν θα μπορούν να καλύπτουν την όποια τουρκική επί της οποίας είναι προσαρμοσμένα τα συστήματα αυτά. Λόγω του κενού που υπάρχει στην αεράμυνα είχε κλείσει η αγορά του αντιαεροπορικού συστήματος BARAK με πυραύλους 35, 70 και 150 χιλιομέτρων. Η κυπριακή Κυβέρνηση αγόρασε το BARAK με πυραύλους των 70 χιλιομέτρων. Με τον πόλεμο στη Γάζα και στον Λίβανο, η παράδοση του συστήματος δεν είναι βέβαιο εάν θα καθυστερήσει ή όχι. Ούτως ή άλλως, η Κυπριακή Δημοκρατία μετά την άρση του εμπάργκο στο στρατιωτικό υλικό από τις ΗΠΑ θα ήταν δυνατό να ζητήσει ακόμη και «Πάτριοτ» ή άλλα σχετικά οπλικά συστήματα αεράμυνας από ευρωπαϊκά κράτη. Επί του παρόντος, τόσο η αεράμυνα των Βάσεων όσο και της Κύπρου ολόκληρης στηρίζεται στον πολεμικό στόλο των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, που βρίσκονται στ’ ανοιχτά της Κύπρου. Ως εκ τούτου, θα ήταν μέγα πλήγμα εάν επέτρεπαν ή στη Χεζμπολάχ ή στο Ιράν να κτυπήσει τις Βρετανικές Βάσεις. Εκ των πραγμάτων, η Κύπρος λόγω Βάσεων καλύπτεται, όπως είχαμε ήδη γράψει από την αρχή της κρίσης, κάτω από την Ατσάλινη Αεράμυνα των ΗΠΑ.
Το μήλον της Έριδος
Η Τουρκία δεν είναι άμεσα εμπλεκόμενη στις συγκρούσεις στη Γάζα και στον Λίβανο, όμως υπάρχει μια πολεμική ρητορική που εγείρει το εξής ερώτημα: Μπορεί ή όχι η Τουρκία να κτυπήσει το Ισραήλ, όπως αρχικά απειλούσε ο Τούρκος Πρόεδρος, ο οποίος, όμως, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, εμφανίζεται ως να τελεί υπό την απειλή του «σιωνιστικού επεκτατισμού», όπως ισχυρίζεται;
Σε αυτό το παιχνίδι, η Κύπρος καθίσταται γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό μήλον της Έριδος, αφού:
1) Αποτελεί το νότιο τμήμα της νήσου, τη μοναδική έξοδο, που διαθέτει το Ισραήλ, λόγω της έλλειψης στρατηγικού βάθους, που είναι περικυκλωμένο από τους Άραβες και την Τουρκία. Άρα ο άξονας προς τη Σούδα μέσω Κύπρου είναι ζωτικός χώρος όχι μόνο για το Ισραήλ, αλλά και για τις ΗΠΑ και τους ΝΑΤΟϊκούς συμμάχους τους. Απόδειξη τούτου συνιστά η συγκέντρωση του 6ου στόλου ως αποτέλεσμα της κρίσης στη Μέση Ανατολή.
2) Αποτελεί ασπίδα και εμφανίζεται ως το αβύθιστο για την Τουρκία αεροπλανοφόρο, καθώς και αναπόσπαστο τμήμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
3) Αποτελεί ασπίδα για την Τουρκία από επιθέσεις που θα ήταν δυνατό να δεχτεί μέσω Κύπρου, εξ ου και η άρνησή της να δεχθεί την παρουσία ελληνικού στρατού και οι διαμαρτυρίες για την όποια στρατιωτική συνεργασία της Κύπρου με το Ισραήλ. Είναι όμως και για το Ισραήλ ασπίδα.
Γιατί;
Διότι, ουδόλως θα ήθελε το Ισραήλ:
Α) Να πέσει η Κύπρος στον πλήρη έλεγχο της Τουρκίας και δη μέσω μιας ομοσπονδιακής ή συνομοσπονδιακής λύσης, με τον πλήρη γεωπολιτικό έλεγχο του νησιού από την Άγκυρα.
Β) Να εγκατασταθούν στην Κύπρο τουρκικά πυραυλικά συστήματα, που θα στοχεύουν το Ισραήλ.
Τα πλεονεκτήματα του Ισραήλ
Το ερώτημα εάν μπορεί να κτυπήσει και να κάνει πόλεμο η Τουρκία με το Ισραήλ απαντάται ως εξής: Η Άγκυρα έχει τη δυνατότητα: 1) Να διενεργήσει επίθεση με την αεροπορία της ή με τη συσσώρευση στόλου. 2) Να κτυπήσει με πυραύλους και δη «Ταϊφούν» με βεληνεκές της τάξης των 600 χιλιομέτρων, όταν αυτά θα είναι επιχειρησιακά διαθέσιμα (αυτά εισήλθαν ήδη σε γραμμή παραγωγής από τον Μάιο του 2023 ).
Όμως η οποιαδήποτε τουρκική επίθεση: Α) Βρίσκεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των ΗΠΑ, που θέτουν υπό την προστασία τους και τον 6ο Στόλο το Ισραήλ, οπότε δεν θα επιτρέψουν στην Τουρκία μια τέτοια δράση. Β) Οτιδήποτε διενεργηθεί από αέρος, είτε είναι από μαχητικά είτε από πυραυλικά συστήματα, θα ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί επιτυχώς από το Ισραήλ είτε με τους arrow και με το “iron dome” είτε με τα πλοία των συμμαχικών δυνάμεων και δη των ΗΠΑ, καθώς και με την ισραηλινή αεροπορία, η οποία υπερτερεί της τουρκικής.
Πύραυλοι και Τεχνητή Νοημοσύνη
Από την άλλη πλευρά το Ισραήλ υπερέχει στην αεροπορία και στα πυραυλικά συστήματα. Στην αεροπορία, εκτός των F-15 και F-16, διαθέτει και τα F-35, οπότε μπορεί να δράσει αναλόγως και με βάθος πυρός. Συν του ότι: i) Τα ισραηλινά F-35 είναι τα μόνα των οποίων οι υπολογιστές και λοιπά συστήματα δεν βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο των ΗΠΑ. ii) Η Τουρκία έχει πρόβλημα με την αεράμυνά της επί του παρόντος. Εξ ου και η αγορά των S-400, χωρίς όμως να παρέχει πλήρη κάλυψη, καθώς και η απόφαση που λήφθηκε στις 6.8.2024 για την κατασκευή του τουρκικού “iron dome”. iii) Το Ισραήλ διαθέτει αριθμό επιθετικών πυραύλων μέσου και μακρούς βεληνεκούς, από τους LORA με βεληνεκές 280 χιλιόμετρα ώς τους Jericho – 3 (Ιεριχώ) με βεληνεκές μεταξύ των 4,800 χλμ και 6,500 χιλιομέτρων. iv) Καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει ότι το Ισραήλ υπερέχει στους τομείς του κυβερνοχώρου και της Τεχνητής Νοημοσύνης (πάσης φύσεως drones).
Ζώνες ασφαλείας και περιφερειακές δυνάμεις
Υπό αυτές τις συνθήκες και λαμβανομένου υπόψη ότι οι δυο χώρες δεν έχουν σύνορα, το πλεονέκτημα ανήκει στο Ισραήλ. Και όχι στην Τουρκία, η οποία στηρίζει τόσο τη Χαμάς όσο και τη Χεζμπολάχ, διότι θέλει την κατατριβή του Ισραήλ. Η Άγκυρα βολεύεται από το οπλοστάσιο και δη τους πυραύλους της Χεζμπολάχ, των οποίων το βεληνεκές καλύπτει και την Κύπρο. Εξ ου και οι απειλές του μ. Χασάν Νασράλα, ότι η Κύπρος ήταν εν δυνάμει στόχος λόγω των στρατιωτικών της σχέσεων με το Ισραήλ. Ήταν μια απειλή «made in Turkey», στη λογική του “proxy war”. Η εξουδετέρωση του οπλοστασίου της Χεσμπολάχ από το Ισραήλ είναι προς όφελος της Κύπρου, αλλά όχι προς όφελος του Ιράν και της Τουρκίας, η οποία δεν θέλει την εδραίωση του Ισραήλ στην περιοχή και την εξάλειψη των τρομοκρατικών απειλών. Δεν θα ήθελε να δει ούτε τον τερματισμό της σύγκρουσης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, διότι η κατατριβή των δυο χωρών, που συνιστούν περιφερειακές δυνάμεις, είναι για ευνόητους λόγους προς όφελος της Άγκυρας, η οποία εδραιώνεται και στην περιοχή της Συρίας, χωρίς ταυτοχρόνως να επιθυμεί τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας στον Βόρειο Λίβανο. Πώς όμως θα ασκήσει κριτική στο Ισραήλ, όταν κατέχει την Κύπρο και όταν έχει ήδη υπό κατοχή τμήμα της Συρίας στη λογική της ζώνης ασφαλείας;
Οι θαλάσσιες οδοί…
Η Τουρκία ελέγχει την περιοχή από τη Μαρμαρίδα ώς την Αλεξανδρέττα στην πρακτική της τουρκικής λίμνης ως τμήμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» με μια σειρά από ναυτικές και αεροπορικές Βάσεις στα παράλιά της (Ντάλαμα, Μερσίνα, Άδανα, κ.λπ) και την Κύπρο ως αβύθιστο αεροπλανοφόρο. Η Καρπασία και η Αμμόχωστος έχουν ιδιαίτερη σημασία για τις θαλάσσιες οδούς και δη εκείνες προς την Αλεξανδρέττα, που προτού καταλήξουν εκεί αποκλίνουν προς Ισραήλ, Λίβανο και Συρία. Η Τουρκία θα ήθελε να έχει πρόσβαση στη θάλασσα και μέσω Συρίας, ενώ, ταυτοχρόνως, ουδόλως θα επιθυμούσε τη ζώνη ασφαλείας του Ισραήλ, διότι διευρύνει τον έλεγχο παράλιων περιοχών και ενισχύει τον έλεγχο της θαλάσσιας οδού προς την Αλεξανδρέττα. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, ο Ερντογάν εμφανίζεται ως να είναι απειλούμενος από το Ισραήλ, λόγω της εισόδου του στον Λίβανο. Η Τουρκία επιδιώκει τον έλεγχο των θαλασσίων οδών από και προς το Σουέζ και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι επεκτείνει τη λεγόμενη ΑΟΖ του ψευδοκράτους προς τις νότιες θάλασσες, καθώς και προς τη γραμμή Κρήτη, Κάρπαθος και Ρόδος, όπου βρίσκονται οι πύλες του Αιγαίου.
Ο χάρτης δείχνει τα θαλάσσια δρομολόγια από το Σουέζ προς διάφορες κατευθύνσεις στην Ανατολική Μεσόγειο είτε προς Κύπρο είτε προς Αιγαίο είτε προς άλλες χώρες της περιοχής και δη προς την Αλεξανδρέττα. Η Τουρκία στοχεύει στον πλήρη έλεγχο των οδών αυτών. Θεωρεί την Κύπρο δεδομένη και σημαντικό τον έλεγχο των πυλών του Αιγαίου, όπως και της Κύπρου καθώς και της Καρπασίας. Πολύ, δε, θα ήθελε η Τουρκία να βγει μέσω Συρίας στη θάλασσα. Καθόλου δεν επιθυμούσε τη δημιουργία κουρδικής περιοχής με πρόσβαση στη θάλασσα. Στην παρούσα φάση η Άγκυρα δεν θα ήθελε να δει την ενίσχυση του Ισραήλ στην περιοχή και δη μέσω της αύξησης ενός παράλιου τμήματος του Λιβάνου, που θα εμπίπτει σε αυτό που ονομάζει ζώνη ασφαλείας με βάθος ώς 50 χιλιόμετρα.
Ο χάρτης αποτυπώνει τη νέα διάταξη των ναυτικών αμερικανικών δυνάμεων και των λοιπών συμμαχικών στην περιοχή του Περσικού Κόλπου, στα στενά του Ορμούζ, στην Ερυθρά θάλασσα και στην Ανατολική Μεσόγειο. Εκ των πραγμάτων, οι Βρετανικές Βάσεις είναι εν δυνάμει στόχος για το Ιράν και τη Χεζμπολάχ. Και, λόγω των κενών της κυπριακής αεράμυνας, ο στόλος των ΗΠΑ είναι αυτός που προσφέρει ατσάλινο θόλο για την αναχαίτιση ενδεχόμενης επίθεσης είτε με πυραύλους είτε με drones.
Ο χάρτης αυτός αποτυπώνει τη ζώνη ασφαλείας που επιδιώκει να δημιουργήσει στον Λίβανο για να περιορίσει την απειλή της Χεζμπολάχ. Πρόκειται για τα όρια που τελούν κάτω από τον έλεγχο της UNIFIL, η οποία, όμως, αδυνατεί να βάλει χαλινάρι στη Χεζμπολάχ. Οι εντολές της UNIFIL από το Συμβούλιο Ασφαλείας έχουν, μεταξύ άλλων, ως στόχο να βοηθήσουν: α) στην κατάπαυση του πυρός, στην επιστροφή των Λιβανέζων στα σπίτια τους που είχαν αναγκαστεί να φύγουν λόγω εχθροπραξιών και β) τον νόμιμο στρατό του Λιβάνου να ανακτήσει τον έλεγχο της κατάστασης μετά την αποχώρηση των Ισραηλινών και όχι να επιτρέπει την κυριαρχία της Χεζμπολάχ.
Οι δυο φωτογραφίες, ημερομηνίας 2/10/2024 από το flightradar24, απεικονίζουν πώς ο Ερντογάν, ενώ από τη μια πυροβολεί φραστικά το Ισραήλ, στην πράξη κάνει πλάτες στις Βρετανικές Βάσεις, που βρίσκονται στην Κύπρο, των οποίων τα αεροσκάφη (Eurofighter Typhoon) αναλαμβάνουν την ασφάλεια της περιοχής, επιχειρώντας από τον τουρκικό εναέριο χώρο για την αναχαίτιση ιρανικών πυραύλων. Μάλιστα, η δεύτερη δείχνει πώς βρετανικό αεροσκάφος ανεφοδιασμού (KC2 Voyager) βρίσκεται εντός του τουρκικού εναέριου χώρου. Για ποιο λόγο άραγε;
*Δρ των Διεθνών Σχέσεων
ΠΗΓΗ: Σημερινή
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Γενικά θέματα
Reuters: Το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για χτυπήμα σε Ευρώπη και ΗΠΑ! Η αποτροπή χτυπήματος στην Ελλάδα
Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters.
Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.
Την υπόθεση της απόπειρας τρομοκρατικού χτυπήματος στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2023 επαναφέρει με νέο δημοσίευμά του το Reuters. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο σε ένα αναλυτικό ρεπορτάζ περιγράφει το πώς το Ιράν προσλαμβάνει τρομοκράτες για πλήγματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ.
Στα τέλη του περσινού Μαρτίου ύστερα από συνεργασία της ΕΥΠ με τη Μοσάντ είχαν συλληφθεί δύο Πακιστανοί, που φέρεται να σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση σε εβραϊκό εστιατόριο- συναγωγή στο κέντρο της Αθήνας.
Υπήρχε μάλιστα η πληροφορία ότι οι δύο άνδρες θα πληρώνονταν με 16.000 ευρώ για κάθε νεκρό, γι’ αυτό και σχεδίαζαν μαζικό χτύπημα.
«Καθώς η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ εντείνεται, η Τεχεράνη ταράζει τη Δύση με ένα κύμα απόπειρων χτυπημάτων και απαγωγών εναντίον στόχων στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες», αναφέρει το Reuters.
Η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της έχουν αναφέρει μια απότομη αύξηση τέτοιων συνωμοσιών που συνδέονται με την Ισλαμική Δημοκρατία. Από το 2020, υπήρξαν τουλάχιστον 33 απόπειρες δολοφονίας ή απαγωγής στη Δύση, στις οποίες οι τοπικές ή ισραηλινές αρχές ισχυρίζονται ότι συνδέεται με το Ιράν, διαπίστωσε το Reuters εξετάζοντας δικαστικά έγγραφα και επίσημες ανακοινώσεις.
Μεταξύ των πρόσφατων φερόμενων στόχων: ένα κτίριο που στεγάζει ένα εβραϊκό κέντρο και ένα εστιατόριο kosher στο κέντρο της Αθήνας. Από το κρησφύγετό του στο Ιράν, ένας Πακιστανός ονόματι Σαγιέντ Φαχάρ Αμπάς στρατολόγησε έναν παλιό γνώριμο που ζούσε στην Ελλάδα και τον οδήγησε να επιτεθεί στον χώρο, ισχυρίζονται οι ερευνητές σε έγγραφα που υποβλήθηκαν στις δικαστικές αρχές της υπόθεσης και τα οποία περιήλθαν στην κατοχή του Reuters. Ο Αμπάς είπε στην επαφή του ότι εργαζόταν για μια ομάδα που θα πλήρωνε περίπου 15.000 ευρώ ανά φόνο.
Σε μια ανταλλαγή WhatsApp τον Ιανουάριο του 2023 που περιγράφεται λεπτομερώς στα έγγραφα, οι δύο άνδρες συζήτησαν εάν θα χρησιμοποιήσουν εκρηκτικά ή εμπρησμό στην επίθεση. Ο Αμπάς τόνισε την ανάγκη παροχής αποδείξεων για απώλειες μετά το πλήγμα. «Υπάρχουν μυστικές υπηρεσίες», είπε, χωρίς να κατονομάσει. «Κάντε τη δουλειά με τρόπο που δεν αφήνει κανένα περιθώριο».
Τα έγγραφα που δεν είχαν αναφερθεί προηγουμένως περιλαμβάνουν εκατοντάδες σελίδες αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της προανακριτικής έρευνας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων καταθέσεων μαρτύρων, αστυνομικών καταθέσεων και λεπτομερειών μηνυμάτων WhatsApp.
Οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν τον Σιέντ Ιρτάζα Χάιντερ και έναν άλλο Πακιστανό πέρυσι, λέγοντας ότι η αστυνομία βοήθησε στην εξάρθρωση ενός τρομοκρατικού δικτύου που κατευθυνόταν από το εξωτερικό και είχε σκοπό να προκαλέσει «ανθρώπινη απώλεια». Οι δύο άνδρες αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατία. Αρνούνται τις κατηγορίες.
Ο Χάιντερ, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος από την προφυλάκιση αυτή την άνοιξη με περιορισμούς, λέει ότι είναι αθώος. Σε συνέντευξή του, ο 28χρονος είπε στο Reuters ότι έστειλε στον Αμπάς εικόνες του κτιρίου αλλά εμπόδισε σκόπιμα να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε επίθεση, ελπίζοντας να πληρωθεί χωρίς να βλάψει κανέναν.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Γενικά θέματα
Analysis: How Iran’s Ballistic Missiles Strike Israel?
The U.S. traced the launch location to a valley south of the Iranian city of Shiraz.
Eran has launched its largest-ever attack on Israel, firing 180 ballistic missiles
These missiles travelled more than 1000 Miles from this Valley to reach Israel most populated city and military sights.
Fattah-2, the successor to the Fattah-1, It was used for the first time and is one of Iran’s advanced missile systems.
This missile is equipped with a —inside it is the warhead—which detaches and allows the missile to maneuver and glide at speeds between Mach 5 and 10.
The missile has a range of around 1,500 km, only slightly more than its predecessor, the Fattah-1.
What sets it apart from other ballistic missiles is its ability to accelerate outside the Earth’s atmosphere, while its aerodynamic control surfaces enable steering to evades the famous Arrow Missiles Defense system made by Israel.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
-
Εξωτερική Πολιτική2 ημέρες πρινΣτο επίκεντρο η ελληνοαμερικανική συνεργασία σε συνάντηση του Μητσοτάκη με Αμερικανούς γερουσιαστές στα Χανιά
-
Ιράν2 ημέρες πρινKίνηση υψηλού ρίσκου του Ισραήλ! Δεν αποκλείει χτύπημα στα πυρηνικά του Ιράν ο Νετανιάχου – Πότε θα χτυπήσει;
-
Αναλύσεις - Γνώμες2 ημέρες πρινQuo vadis κύριε Γεραπετρίτη;
-
Video13 ώρες πρινLive: Άλλη μια νύχτα τρόμου στη Βηρυτό! Εν αναμονή ισραηλινής επίθεσης το Ιράν
-
Γενικά θέματα2 ημέρες πρινΜία νέα αρχή για το «Γεωπολιτικό»
-
Αστυνομία2 ημέρες πρινΑποκάλυψη! Ειδικό λογικό ισραηλινής κατασκευής για μαζική αναγνώριση προσώπων αποκτά η ΕΛ.ΑΣ
-
Video1 ημέρα πρινΝετανιάχου σε Μακρόν: Ντροπή σου
-
Video1 ημέρα πρινΓιώργος Αϋφαντής: Στείλτε Patriot στην Κύπρο!