Απόψεις
Ο Μπάιντεν, Διοικητής των «Αληθινών Πιστών»
Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες κινούνται αποφασιστικά προς τον εμφύλιο πόλεμο, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βασίζεται σε αριστερούς πιστούς, από διαφορετικά δόγματα. Βλέπει τους ψηφοφόρους του Ντόναλντ Τραμπ ως ανθρώπους που καταχράστηκαν από τη πίστη τους και τους οποίους πρέπει να φέρει πίσω στον αληθινό δρόμο. Προσπαθώντας να χειραγωγήσει τις θρησκείες, το Δημοκρατικό Κόμμα διαιρεί τη χώρα, όχι μεταξύ διακριτών ομολογιών, αλλά για το τρόπο σύλληψης της πίστης. Ο πρόεδρος Μπάιντεν στοχεύει να ενώσει όλους τους συμπολίτες του υπό την εξουσία του για να συνεχίσει το μονοπάτι που σχεδίασε ο Μπαράκ Ομπάμα. Στην πραγματικότητα, αντί να καθησυχάσει, ριζοσπαστικοποίει απρόθυμα την πολιτική συζήτηση.
.
Έχω παρουσίασε πρόσφατα τους υποστηρικτές της κουλτούρας «ξυπνήστε» (woke) στις ΗΠΑ ως «Πουριτανούς χωρίς Θεό». Είναι μια συντόμευση που επισημαίνει ότι πολλοί μεταξύ τους δεν πιστεύουν στον Θεό. Θα ήθελα να διορθώσω αυτό το πορτρέτο αναφερόμενος εδώ στο αποτύπωμα των πιστών στο κόρφο της αμερικανικής αριστεράς. Είναι ένα θέμα που προσεγγίζεται ελάχιστα στις ΗΠΑ [1] και αγνοείται εντελώς στην Ευρώπη όπου διαγράφουν πάντα τις εξωφρενικές πτυχές των θρησκειών στον Αμερικανό κυρίαρχο.
Καταρχάς, πρέπει να καθοριστεί το πλαίσιο:
.
Φέρεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ιδρύθηκαν από μια πουριτανική αίρεση, τους Πατέρες Προσκυνητές (Pilgrim Fathers), που ήρθαν τον 17ο αιώνα με το Mayflower . Έφυγαν από την Αγγλία, διέσχισαν τον Ατλαντικό, βρήκαν μια σχεδόν άδεια ήπειρο όπου έφεραν το δόγμα τους για καθαρότητα και έχτισαν μια «Πόλη στο Λόφο» που φωτίζει τον κόσμο. Πράγματι σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι πρωταθλητές της θρησκευτικής ελευθερίας στον κόσμο, αλλά όχι της ελευθερίας της συνείδησης: η μαρτυρία ενός αποστάτη κατά της πρώην εκκλησίας ή αίρεσής του δεν γίνεται δεκτή στα δικαστήρια.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ο πρόεδρος Eisenhower τοποθέτησε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως πρωταθλητή της Πίστης ενάντια στον «Κομμουνισμό χωρίς Θεό» των Σοβιετικών [2]. Διανυμένε βιβλία «χριστιανικής» προπαγάνδας σε όλους τους στρατιώτες του και εγκατάστησε μια οικουμενική ομάδα προσευχής στο Πεντάγωνο, γνωστή σήμερα ως «Η Οικογένεια» [3]. Την διέδωσε σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Όλοι οι πρόεδροι της Αρχηγών Επιτελείου της ανήκαν ή της ανήκουν ακόμα, καθώς και πολλοί ξένοι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων.
Τέλος, από της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης, οι Αμερικανοί έχουν αποκολληθεί από τις Εκκλησίες τους και το 17% από εκείνους δηλώνουν ότι είναι αγνωστικοί, και μερικές φορές ακόμη και άθεοι. Όσον αφορά τον αριθμό των πιστών που δηλώνουν ότι δεν συνδέονται με μια συγκεκριμένη Εκκλησία, συνεχίζει να αυξάνεται. Ο πολιτικός λόγος δεν απευθύνεται πλέον μόνο σε πιστούς όλων των χριστιανικών ονομασιών, ούτε ακόμη και σε πιστούς όλων των θρησκειών, αλλά επίσης και σε μη πιστούς.
.
Αυτή η εξέλιξη εκφράστηκε για πρώτη φορά κατά της διάρκειας της Σύμβασης του Δημοκρατικού Κόμματος το 2012. Ενώ πολλά εργαστήρια οργανώθηκαν από θρησκευτικές ομάδες, τα κείμενα που παρουσιάστηκαν και υιοθετήθηκαν δεν αναφέρονται πλέον στον Θεό. Όχι ότι το κόμμα δεν αποτελείται πλέον από μια συντριπτική πλειοψηφία πιστών, αλλά επειδή σκόπευαν να συνεχίσουν να απευθύνονται σε όλους και επειδή ο λαός των ΗΠΑ είχε αλλάξει.
.
Στις προεδρικές εκλογές του 2004, ο δημοκρατικός υποψήφιος, Τζον Κέρι, ήταν ένας καθολικός που είχε διστάσει κάποτε να γίνει ιερέας. Πίστευε ότι μπορούσε να βασιστεί στο εκλογικό σώμα της θρησκευτικής του κοινότητας, αλλά δεν τα κατάφερε. Οι Καθολικοί της Αριστεράς δεν ήταν ακόμα οργανωμένοι. Η ομιλία του για τις αμβλώσεις σόκαρε τον μελλοντικό Καρδινάλιο Μπουρκ, ο οποίος ζήτησε από το επισκοπικό συνέδριο να του αρνηθεί η Ευχαριστία. Τελικά ο πάπας Βενέδικτος XVI θα αναφέρει, μετά την ήττα του από τον Τζορτζ Μπους, τον εκ των πραγμάτων (de facto) αφορισμό του .
.
Το 2008, η εκλογή του δημοκρατικού Μπαράκ Ομπάμα, η οποία παρουσιάστηκε ως νίκη των μαύρων οργανώσεων, ήταν στην πραγματικότητα μια ακόμη μεγαλύτερη νίκη των χριστιανών αριστερών, λευκών στη πλειοψηφία τους. Ο διευθυντής του γραφείου του, John Podesta, καθολικός ακτιβιστής, είχε συγκεντρώσει όλα τα παρεκκλήσια των χριστιανών, προτεσταντών και καθολικών αριστερών, για να υποστηρίξουν την πρόσβαση του στον Λευκό Οίκο
.
Ομοίως, η ψήφιση του νόμου για την υποχρέωση των εργαζομένων να συνάπτουν ασφάλιση υγείας από ιδιωτικές εταιρείες είναι πάνω από όλα μια νίκη για τους χριστιανούς της αριστεράς έναντι εκείνων της δεξιάς. Οι πρώτοι σκόπευαν να ακολουθήσουν τους κανόνες της θρησκείας τους, ενώ οι δεύτεροι ήθελαν να σώσουν τις αξίες τους. Σημειώστε ότι ο Ιησούς ο Ναζωραίος πάντα αρνήθηκε να τοποθετηθεί για τέτοια ζητήματα, αλλά δίδαξε από το παράδειγμά του. Σημειώστε επίσης ότι η νομοθετική επιλογή του Μπαράκ Ομπάμα δεν είχε τίποτα το πολιτικό. Ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για το τι ήθελαν οι συμπολίτες του.
.
Ο Μπαράκ Ομπάμα διαθέτει μια μεγάλη θρησκευτική παιδεία, όχι μόνο χριστιανική, αλλά και μουσουλμανική. Δεν είναι γνωστά πολλά για την πίστη του, αλλά πάντα εμφανίστηκε να σέβεται όλες τις μορφές θρησκείας. Αυτό του επέτρεψε για πολύ καιρό να εμφανιστεί ως σοφός και να ενώσει πιστούς από όλους τους ορίζοντες γύρω από το όνομά του.
.
Μεταρρύθμισε το Γραφείο του Λευκού Οίκου για τις πρωτοβουλίες που βασίζονται στην πίστη που δημιουργήθηκε από τον προκάτοχό του. Εξασφάλισε ότι οι ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις δεν θα χρησιμοποιούνταν υπέρ οποιασδήποτε συγκεκριμένης λατρείας. Έβαλε εκεί τον νεαρό Joshua DuBois για να συντονίσει τους πιστούς της αριστεράς και του προσκόλλησε ένα συμβούλιο αποτελούμενο από τις παρακάτω κύριες προσωπικότητές:
η σεβάσμια Traci Blackmon δεσμευμένη στην υγειονομική περίθαλψη για όλους – η σεβάσμια Τζένιφερ Μπάτλερ, ιδρύτρια της Πίστης στη Δημόσια Ζωή (Faith in Public Life) ·
ο αιδεσιμότατος Jim Wallis, εκδότης του περιοδικού Sojourners και πνευματικός σύμβουλος του προέδρου ·
ο πάστορας Michael McBride δεσμευμένος κατά των όπλων και της αστυνομικής βίας κατά των μαύρων ·
η συγγραφέα Μπεστ Σέλερ Rachel Held Evans, συγγραφέα του Ένα Έτος Βιβλικής Θηλυκότητας: Πώς μια απελευθερωμένη γυναίκα βρέθηκε να κάθεται στην σκεπή της, καλύπτοντας το κεφάλι της και καλώντας τον άντρα της αφέντη
ο Ραβίνος David Saperstein, διευθυντής του Κέντρου Θρησκευτικής Δράσης Μεταρρύθμισης του Ιουδαϊσμού (Religious Action Center of Reform Judaism). Διορίστηκε επίσης Πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών για την Παγκόσμια Θρησκευτική Ελευθερία ·
ο Χάρι Νόξ, αρχηγός του Προγράμματος της Εκστρατείας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Θρησκείας και Πίστης (Human Rights Campaign’s Religion and Faith Program), κι μετά διευθυντής του Θρησκευτικού Συνασπισμού για την Αναπαραγωγική Επιλογή (Religious Coalition for Reproductive Choice), ηγέτης των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων και του αγώνα για το δικαίωμα στην άμβλωση ·
ο Rami Nashashibi, διευθυντής του Inner-City Muslim Action Network. Εκστρατεύτηκε για να ξεχωρίσει τους μουσουλμάνους από τους τρομοκράτες μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
.
Όλες αυτές οι προσωπικότητες συμμετείχαν ενεργά πέρυσι στις συζητήσεις για τα αγάλματα που έπρεπε να ξεβιδωθούν στις διαδηλώσεις των Black Lives Matter.
.
Κατά τη διάρκεια της προεδρικής της εκστρατείας, η Χίλαρι Κλίντον μίλησε όσο το δυνατόν λιγότερο για την προσωπική της πίστη. Απευθύνθηκε πολύ στους πιστούς, ειδικά στους ευαγγελικούς. Με μια ομιλία για τις αρχές του Χριστιανισμού που θα απαιτούσε να ομολογηθεί η αρχική αμαρτία της δουλείας και η φιλοξενία όλων των μεταναστών, απέτυχε να τους πείσει. Μόνο μετά την εκλογική της αποτυχία ανακοίνωσε ότι σκεπτόταν να γίνει μεθοδίστρια πάστορας.
.
Αντιθέτως, ο αντίπαλός της, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος δεν φαίνεται να έχει θρησκευτικές ανησυχίες, κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των δεξιών χριστιανών και ιδιαίτερα τους λευκούς ευαγγελικούς. Παρουσιάστηκε σε εκείνους όχι ως πιστός, αλλά ως «ο τύπος που θα κάνει τη δουλειά» και θα σώσει τις αξίες που αμέλησαν οι χριστιανοί της αριστεράς. Οι δεξιοί χριστιανοί εκτίμησαν την ειλικρίνειά του και τον είδαν ως έναν άπιστο που έστειλε ο Θεός να σώσει την Αμερική.
.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του Ομπάμα, οι Αμερικανοί αριστεροί πιστοί είχαν την εντύπωση – σωστά ή λανθασμένα – ότι ο πάπας Φραγκίσκος τους μιλούσε ιδιαίτερα. Πράγματι, ερμήνευσαν την πρώτη αποστολική επιστολή του, Evangelii gaudium (2013), η οποία καλεί τους πιστούς να ευαγγελίσουν τον κόσμο, ως μια απόδειξη της πολιτικής τους δέσμευσης στο βαθμό που προσεγγίζουν την «επιλογή προτίμησης τους για τους φτωχούς». Ωστόσο, σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν οι πιστοί της αριστεράς στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Καθολική Εκκλησία δεν έχει διδάξει ποτέ να προτιμώνται συγκεκριμένοι άνθρωποι από άλλους. Ιδιαίτερα οι αριστεροί πιστοί έλαβαν την εγκύκλιο Laudato si’ (2015), αφιερωμένη σε περιβαλλοντικά ζητήματα, ως υποστήριξη του οικολογικού τους ακτιβισμού. Συνολικά, για όλες τις θρησκείες μαζί, θεωρούν σήμερα τον πάπα Φραγκίσκο ως τον πιο νομιμοποιημένο θρησκευτικό ηγέτη.
.
Ο Τζο Μπάιντεν είναι ο δεύτερος καθολικός πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μετά τον Τζον Κένεντι. Όμως, ενώ ο Κένεντι έπρεπε να αποδείξει ότι ήταν ανεξάρτητος και ότι δεν θα δεχόταν μια διαταγή από έναν ξένο πάπα, ο Μπάιντεν προσπαθεί με κάθε τρόπο να χειροτονηθεί από έναν πάπα που λατρεύεται από τους ψηφοφόρους του. Κατά την προεκλογική του εκστρατεία, κυκλοφόρησε ένα διαφημιστικό κλιπ στο οποίο εξηγεί τι χρωστά στην πίστη του. Όταν έχασε τη γυναίκα και την κόρη του σε ένα ατύχημα, και μετά έναν από τους γιους του από καρκίνο, η πίστη του επέτρεψε να ξεπεράσει τη θλίψη του και να διατηρήσει την ελπίδα.
.
Στην αρχή αυτού του άρθρου, μιλούσα για την ομάδα προσευχής του Πενταγώνου. Από της δημιουργίας του από τον στρατηγό Eisenhower, διοργανώνει ένα γεύμα προσευχής κάθε χρόνο στις αρχές Φεβρουαρίου με τον ενεργό πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Όλοι περίμεναν την ομιλία του προέδρου Μπάιντεν. Διήρκεσε 4 λεπτά με τηλεδιάσκεψη. Ο ομιλητής καταδίκασε τον «πολιτικό εξτρεμισμό» (υπαινιγμός στον προκάτοχό του) και γιόρτασε την αδελφότητα μεταξύ «Αμερικανών».
.
Για τον νέο πρόεδρο, οι Αμερικανοί είναι «καλοί», όπως διακήρυξε κατά την τελετή της ορκωμοσίας. Το Δημοκρατικό Κόμμα επιδιώκει τη Κοινωνική Δικαιοσύνη στην παράδοση του «Social Gospel» (Κοινωνικού Ευαγγελίου) της δεκαετίας του 1920. Όλοι οι Αμερικανοί θα έπρεπε αυθόρμητα να τον είχαν ακολουθήσει. Δυστυχώς, οι δεξιοί πιστοί έχουν τυφλωθεί από τον Ντόναλντ Τραμπ, έναν άντρα χωρίς θρησκεία. Ψήφισαν αυτόν τον δισεκατομμυριούχο χωρίς να συνειδητοποιήσουν ότι πρόδιδε την πίστη τους. Γι ’αυτό είναι καθήκον του να τους ανοίξει τα μάτια και να τους κάνει ευτυχισμένους παρά τον εαυτό τους.
.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν δεν προσπάθησε ποτέ να καταλάβει γιατί οι δεξιοί πιστοί ψήφισαν τον Τραμπ. Πάντα θεωρούσε αυτό το γεγονός ως μια διανοητική ανωμαλία. Έτσι, σήμερα, προσπαθεί να αφομοιώσει την ομάδα QAnon σε μια παραληρητική αίρεση που φαντάζεται τον Σατανά παντού στην Ουάσιγκτον. Σε καθεμία από τις δηλώσεις του, προσπαθεί να παρουσιάσει την προεδρία του Τραμπ ως λάθος, μια απαίσια παρένθεση χωρίς μέλλον.
.
Για τους αριστερούς πιστούς, το μόνο που έχει σημασία, είναι οι αποφάσεις που ελήφθησαν στις 20 Ιανουαρίου υπέρ των μεταναστών, των γυναικών, των σεξουαλικών μειονοτήτων και κατά της παραβίασης των ιερών χώρων των ινδικών μειονοτήτων.
.
Είμαστε θεατές μιας τεράστιας παρανόησης. Οι πιστοί της αριστεράς πιστεύουν ότι πρέπει να επιβάλουν τις πολιτικές τους πεποιθήσεις στο όνομα του Θεού, ενώ το Δημοκρατικό Κόμμα πιστεύει ότι δεν πρέπει να σκέπτεται πολιτικά, αλλά να δελεάσει τους ψηφοφόρους του. Ο διαχωρισμός μεταξύ των Εκκλησιών και του Κράτους εξακολουθεί να υφίσταται από θεσμική άποψη, αλλά όχι πλέον στην καθημερινή πρακτική. Το πρόβλημα έχει μετατοπιστεί: δεν είναι πλέον μεταξύ των θρησκειών, αλλά μεταξύ διαφορετικών αντιλήψεων της πίστης.
.
Ο Άγιος Βερνάρδος, ο οποίος κήρυξε τη Δεύτερη Σταυροφορία, αναγνώριζε ότι «ο δρόμος προς τη κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις». Αυτό ακριβώς συμβαίνει εδώ: οι πιστοί της αριστεράς συμπεριφέρονται σαν φανατικούς. Μιλούν για εθνική ενότητα, αλλά άνοιξαν ένα κυνήγι μαγισσών σε σχέση με το οποίο ο McCarthy’s δεν ήταν τίποτα. Απολύουν εκατοντάδες συμβούλους του Πενταγώνου, προσπάθησαν να καθαιρέσουν μια εκλεγμένη γυναίκα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων επειδή αμφισβητεί την επίσημη εκδοχή των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, ή θέλουν να συλλάβουν όλα τα μέλη του κινήματος QAnon. Δεν ειρηνεύουν τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την κατάληψη του Καπιτωλίου, αλλά τις βυθίζουν στον εμφύλιο πόλεμο.
[2] Modern Viking: the story of Abraham Vereide, pioneer in christian leadership, Norman Grubb, Zondervan (1961). Military chaplains: From religious military to a military religion, Harvey G. Cox, JR, Abingdon Press (1969). Washington: christians in the corridors of power, James C. Hefley & Edward E. Plowman, Tyndale & Coverdale (1975).
[3] The Family: the secret fundamentalism at the heart of American Power, Jeff Sharlet, HarperCollins (2008).
.
Αιγαίο
“Συμφωνία – ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑΣ – των Αθηνών”!
Ως γνωστόν, με ευχές και με “αρχές”… δεν βάφονται αυγά!
Απόψεις
Παρακμή της Θεσσαλονίκης και Αθηνοκεντρισμός! Η αλήθεια με αριθμούς
του Γιώργου Μιχαηλίδη*
Aπό τη μία πλευρά: η χώρα της χρονιάς, η πρωταθλήτρια της Ευρώπης, το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης στην Ευρώπη. Από την άλλη: η Θεσσαλονίκη της παρακμής, η φραπεδούπολη, η φωλιά της αντιδραστικής συντήρησης και η επιτομή της μιζέριας. Παράλληλα, η μόνιμη συμβουλή: όχι εύκολες καταγγελίες, να αναλάβετε πρωτοβουλίες. Τί ισχύει τελικά και γιατί; φταίει η κρίση για την παρακμή της Θεσσαλονίκης; φταίει η Αθήνα; φταίει η ανεπάρκεια των Θεσσαλονικέων; Αν προχωρήσουν δέκα big projects θα αλλάξει η εικόνα της και η δυναμική της πόλης; Γιατί δεν έγινε Μιλάνο, Βαρκελώνη ή έστω Σμύρνη;
Η σίγουρη απάντηση είναι ότι, πέρα από τις αδυναμίες του τοπικού πολιτικού, οικονομικού και πολιτιστικού συστήματος (που και αυτές έχουν κάθε άλλο παρά απλή εξήγηση), έχει διαμορφωθεί τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια ένα συγκεκριμένο οικονομικό υπόστρωμα που σταθερά ορίζει την πόλη ως ένα παρακμάζον, δευτερεύον, σχεδόν μόνο καταναλωτικό αστικό κέντρο. Και πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε συζήτηση για το τί μέλλει γενέσθαι, καλόν είναι να εντοπιστούν, να παρουσιαστούν και ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, τα σημερινά οικονομικά μεγέθη της Θεσσαλονίκης. Και να συγκριθούν και με αυτά της Αττικής, γιατί ο ανταγωνισμός λειτουργεί μεταξύ πόλεων, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται και μάλιστα από πολλούς προβάλλεται ως κινητήρας της αστικής ανάπτυξης. Αλλά και γιατί επί δεκαετίες η ανάπτυξη της χώρας είναι εκ των πραγμάτων αθηνοκεντρική.
Καταρχάς, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη Θεσσαλονίκη όχι μόνο είναι πλέον στο 60% της Αττικής αλλά και μειώνεται συνεχώς. Ακόμη χειρότερα, είναι ακριβώς στις περιόδους ανάπτυξης όπου η μεν Αττική κερδίζει η δε Θεσσαλονίκη χάνει. Τελικό αποτέλεσμα; σήμερα ο νομός Θεσσαλονίκης δεν είναι ο κάποτε δεύτερος αλλά πλέον ο ΕΝΑΤΟΣ στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα.
Σήμερα επίσης (και αυτό είναι καθοριστικό για τη λήψη αποφάσεων είτε των οικονομικών δυνάμεων του τόπου είτε των ελληνικών κυβερνήσεων) οι επιχειρήσεις της Αττικής κάνουν τζίρο ΟΚΤΩ φορές μεγαλύτερο από αυτές της Θεσσαλονίκης. Δηλαδή, η «οικονομική δύναμη» της Αττικής είναι οκταπλάσια της Θεσσαλονίκης (είναι εξάλλου και το 68% όλης της χώρας). Ακόμα και στη μεταποίηση (όπου άλλοτε η Θεσσαλονίκη ήταν το συγκριτικά ισχυρότερο βιομηχανικό κέντρο της χώρας) οι επιχειρήσεις της Αττικής κάνουν πλέον τζίρο ΕΝΝΙΑ φορές μεγαλύτερο από τις επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης.
Είναι ακριβώς η όξυνση της αποβιομηχάνιση της χώρας το 1990-2000 (με πολλές ενδο- και εξωγενείς αιτίες) που επέδρασε καταλυτικά στην περιθωριοποίηση της Θεσσαλονίκης μέσα σε μια εθνική οικονομία προσανατολισμένη (σε ένα βαθμό αναπόφευκτα λόγω ένταξης στην Ευρωζώνη και σε ένα βαθμό χάρις σε ένα εκούσιο έλλειμμα αναπτυξιακής πολιτικής) στις υπηρεσίες και στις κατασκευές. Είναι πριν από 20-25 χρόνια που η πόλη έχασε τα μισά εργοστάσια της και έμεινε με μια μισο-άδεια Βιομηχανική Περιοχή, άναρχες επαγγελματικές συγκεντρώσεις και εκατοντάδες βιοτεχνικά κτίρια εκπλειστηριαζόμενα σήμερα προς malls, logistic centers, Airbnb, και η παραγωγικότητα έφτασε να είναι 30% έως 60% χαμηλότερη από ό,τι σε οποιαδήποτε περιοχή της Αττικής.
Είναι γεγονός, όχι μίζερη καταγγελία, η απόκλιση μεταξύ Αττικής και υπόλοιπης Ελλάδας που συνεχώς μεγαλώνει εδώ και είκοσι τουλάχιστον χρόνια και, επιπλέον, διευρύνεται στις φάσεις ανάπτυξης ή ανάκαμψης.
Ως τελικό αποτέλεσμα, σήμερα στην Αττική συγκεντρώνεται το 55% του κινητού και ακίνητου πλούτου της χώρας και οι καταθέσεις εκεί είναι ΕΞΗ φορές αυτές της Θεσσαλονίκης ενώ η (κατά τον ΕΝΦΙΑ) αξία των ακινήτων της, 4 φορές αυτή της Κεντρικής Μακεδονίας.
Καθόλου παράξενα, η ανεργία στην ευρύτερη περιοχή (Κεντρική Μακεδονία) είναι 30% υψηλότερη από ό,τι στην Αττική και μάλιστα η απόκλιση ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ στο μέτρο που υποχωρεί η επίπτωση της οικονομικής κρίσης. Καθόλου παράξενα επίσης, ένας στους 8 Θεσσαλονικείς εργάζεται στον κλάδο της εστίασης και παροχής καταλύματος (ένας στους 11 στην τουριστική Αττική).
Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα, η συνήθης προτροπή είναι: big projects. Το πόσο εύκολη, αποδοτική και αποτελεσματική για τη μείωση των ανισοτήτων είναι αυτή η λύση, είναι εξαιρετικά αμφίβολο. Εξάλλου, πάντα θα ακυρώνεται από τον «ανταγωνισμό»: για το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας «δρομολογούνται» έργα 16 φορές μεγαλύτερα από ό,τι γι’ αυτό της Θεσσαλονίκης, για τις υποδομές αερομεταφορών 6 φορές και βέβαια κάθε Αθηναίος έχει ήδη 3 φορές πυκνότερο δίκτυο μετρό από αυτό που ΘΑ έχει κάθε Θεσσαλονικιός (ενώ σε έναν άλλον τομέα, καθόλου αδιάφορο, η Αθήνα έχει 10 φορές τα θέατρα της Θεσσαλονίκης).
Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι ο «αθηνοκεντρισμός» εποφθαλμιά τη «νύφη του Θερμαϊκού»; Όχι. Απλά σημαίνουν ότι η διαδρομή μέχρι να βγει η Θεσσαλονίκη από την παρακμή θα είναι μακρά, ότι οι συνθήκες και οι τάσεις είναι εναντίον της και ότι μόνες τους οι δυνάμεις της πόλης δεν επαρκούν. Αν δεν σχεδιαστεί μια βολονταριστική ΕΘΝΙΚΗ στρατηγική για την πόλη, αν δεν ξεκινήσει μια ΣΥΝΟΛΙΚΗ για όλη τη χώρα πολιτική αντιμετώπισης των περιφερειακών ανισοτήτων που ξεπηδούν αναπόφευκτα από τη στηριγμένη στο υπάρχον μοντέλο οικονομική ανάκαμψη, η εξέλιξη θα είναι πολύ περισσότερο δυσμενής. Και, φυσικά, όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη.
Και τί μας νοιάζει; Θα μας νοιάζει όταν θα μετρούμε τη «γεωγραφία της δυσαρέσκειας», κοινωνικής, ιδεολογικής, πολιτισμικής, πολιτικής, ή όταν θα ψάχνουμε να ερμηνεύσουμε εκλογικά αποτελέσματα με ανασκαφές στην εποχή του Σαμπρή πασά ή του Μαξ Μέρτεν ή του Γκοτζαμάνη …
*Ο Γιώργος Μιχαηλίδης είναι Σύμβουλος Ανάπτυξης. Δίδαξε στα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης. Σπούδασε Πολεοδομία-Χωροταξία στο Universite de Paris IV – Sorbonne. Αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Κοινωνιολογία στο École des hautes études en sciences sociales (EHESS). Οικονομικά στο École des hautes études en sciences sociales (EHESS).
Απόψεις
Προς μία νέα γεωπολιτική κοσμογονία
Ο πλανήτης βιώνει κοσμογονικές αλλαγές εν μέσω δυο ενεργών μετώπων τα οποία προς ώρας δεν παρουσιάζουν καμία συγκρουσιακή ύφεση και ουδείς βρίσκεται σε θέση να γνωρίζει με βεβαιότητα την έκβασή τους. Η μόνη εξασφαλισμένη διαπίστωση είναι ο δομικός μετασχηματισμός της γεωπολιτικής σκακιέρας και η επανακατανομή ισχύος στο διεθνές σύστημα.
Οι ιστορικές δείκτες μας υπενθυμίζουν επανειλημμένα πως τα πιόνια δε μένουν ποτέ στατικά και καμία μορφή παγκόσμιου status quo δε διέπεται από αθανασία ιδίως όταν έχει οικοδομηθεί πάνω σε ηγεμονικά θεμέλια και οι μπετόβεργές του είναι χρωματισμένες με το αίμα χιλιάδων αθώων αμάχων στη μισή υδρόγειο. Η νίκη του φιλελευθερισμού μετά την κατάρρευση της τελευταίας σύγχρονης αυτοκρατορίας, ερυθρής απόχρωσης, όπως φάνηκε εκ των υστέρων ήταν φευγαλέα και ιδίως οι παγκόσμιες εξελίξεις της τελευταίας διετίας πιθανολογείται από μία πληθώρα επιστημονικών αναλύσεων πως σύντομα θα δοθεί η χαριστική βολή στη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων με κεντρικό θεμελιωτή τις ΗΠΑ ή υπό μία πιο πραγματολογική προσέγγιση, τουλάχιστον την αισθητή μείωση της παγκόσμιας στρατιωτικής, οικονομικής και πολιτικής επιρροής της Αμερικής επί των 2/3 της οικουμένης.
Το αφήγημα της PAX AMERICANA έχει αρχίσει να αιμορραγεί και να ξεφτίζει λόγω της αποκάλυψης του υποκριτικού κελύφους που την προφύλασσε από κάθε κριτική την οποία μάλιστα βάφτιζε τρομοκρατική ή αναθεωρητική. Οι υποσχέσεις του αμερικανοτραφούς φιλελευθερισμού για ειρήνη, ευμάρεια και δημοκρατία στο σύνολο του πλανήτη διαψεύσθηκαν οικτρά και εξέπνευσαν κάτω από τα ερείπια που άφησαν πίσω τους οι αστεροστόλιστες βόμβες της χώρας της ελευθερίας και της ευαισθησίας για τα περιώνυμα ανθρώπινα δικαιώματα. Με την αποδυνάμωση της δυτικόκτιστης τάξης πραγμάτων διαλύεται και ο αφρός της ουτοπίας που καλλιεργούσε επί μία τριακονταετία για έναν κόσμο δήθεν ισότητας, δημοκρατικής μεταρρύθμισης και αμοιβαίου σεβασμού. Η μετατόπιση όλων των ειδών ισχύος προς ανατολάς και η ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των παγκόσμιων παικτών καλούν πολλούς πρώην ανένδοτους και ελαφρόμυαλους ουτοπιστές να πατήσουν ξανά στη γη, διαψεύδοντας τους πανηγυρικά. Η τραγικότερη φιγούρα της νεότερης φιλελεύθερης σχολής, ο Francis Fukuyama ο οποίος στο έργο του ‘’το τέλος της ιστορίας’’ προβαίνει σε μία επιπόλαιη εκτίμηση για την οριστική επικράτηση του φιλελευθερισμού τη μη επαλήθευση του οποίου παρακολουθούμε να διαδραματίζεται ζωντανά επί του παρόντος.
Οι φιλελεύθερες διόπτρες στέκονται ανίκανες να αντιμετωπίσουν τη μυωπία με την οποία ο μέσος άνθρωπος ατενίζει τα διεθνή συμβάντα και ενίοτε κρίνει βάσει της δικής του ψυχικής αγνότητας και ηθικής. Προσθετικά ο λιμπεραλιστής διεθνολόγος αδυνατεί ή εθελοτυφλεί εμπρός στην επιθυμία των ‘’μη εχόντων’’ να διατρανώσουν το ανάστημά τους απέναντι στους ‘’έχοντες ‘’ της διεθνούς σκηνής, διεκδικώντας το μερίδιο επιρροής που τους αναλογεί. Δίνοντας τη δέουσα προσοχή στην τακτική συσσώρευσης ισχύος, από πλευράς του κινεζικού δράκου και της ρωσικής αρκούδας, που συνιστά έναν εκ των βασικών πυλώνων της λειτουργίας του άναρχου διεθνούς στον οποίο επικεντρώνεται η επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων. Η μόχλευση λοιπόν της ισχύος στην απόπειρα εξισορρόπησης μεταξύ των σύγχρονων Μεγάλων Δυνάμεων δικαιώνει τον Θουκυδίδη, τον Machiavelli,τον Hobbes, τον Morgenthau και πολλούς ακόμα ρεαλιστές μελετητές του φαινομένου των Διεθνών Σχέσεων βγάζοντας από την κατάψυξη την παρεξηγημένη όσο καμία άλλη, θεωρία του ρεαλισμού.
Η αμφισβήτηση της πλανητικής μονοπολικότητας των ΗΠΑ είναι γεγονός και μπορεί να επιβεβαιωθεί από την πρωτοβουλία της σύστασης νέων διεθνών οργανισμών στελεχωμένων από εξωδυτικές δυνάμεις με δημοφιλέστερο όλων τoν συνασπισμό των BRICS ο οποίος αποτελεί την πιο τρανή έκφραση αμφισβήτησης της κυριαρχίας του Βορρά.
Φιλοδοξούν να δώσουν ένα βροντερό παρόν στο διεθνές γεωστρατηγικό και οικονομικό παίγνιο παραθέτοντας τους δικούς τους όρους απέναντι στον παραπαίοντα παγκόσμιο ηγεμόνα. Η μετάβαση στην πολυπολικότητα αποκτά αυξανόμενες υποστηρικτικές ενδείξεις όσο κυλά ο χρόνος.
Αρχικά ας παρουσιάσουμε την ιστορία του αναφερόμενου συνασπισμού. Ουσιαστικά επρόκειτο για έναν πολιτικό σύνδεσμο με διεθνή χαρακτήρα και το ακρωνύμιό του στηρίζεται στα αρχικά της ονομασίας των κρατών που τον συναποτελούν. Ιδρυτές του αποτελούν η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και, η Βραζιλία με τη νότια Αφρική να προσχωρεί λίγο αργότερα στον οργανισμό. Εισηγητές της πρωτοβουλίας υπήρξαν οι τέσσερεις πρώτες χώρες οι οικονομίες των οποίων στις αρχές του αιώνα μας σημείωσαν πρωτοφανείς ρυθμούς ανάπτυξης και έλαβαν τον τίτλο των ‘’αναπτυσσόμενων οικονομιών’’. Συμβάλλουσες παράμετροι σε αυτή την αναπτυξιακή εκρηκτικότητα συνιστούν οι ογκώδεις πληθυσμιακοί αριθμοί των χωρών αυτών καθώς και οι αχανείς τους εκτάσεις. Η επίσημη συγκρότηση του οικονομικού αυτού συνασπισμού πραγματώθηκε τον Ιούνιο του 2009 στο Αικατερίνεμπουργκ της Ρωσίας. Στην κοινή τους δήλωση οι ηγέτες του παγκόσμιου νότου αιτούνταν τη δημιουργία ενός δίκαιου διεθνούς συστήματος που θα εδράζεται στην πολυπολικότητα.
Επιπλέον διαρκούσης της Συνόδου Κορυφής, οι συμμετέχοντες γνωστοποίησαν την πρόθεσή τους για την κοπή ενός νέου παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος το οποίο θα ήταν σταθερό, θα είχε αντίκρισμα και θα βρισκόταν σε θέση να συναγωνιστεί το δολάριο. Παρ’ όλα αυτά, αρχή του οργανισμού αποτελεί η οικονομική ανεξαρτησία εκάστου μέλους και η ελευθερία να συναλλάσσεται χρησιμοποιώντας το εθνικό του νόμισμα. Προσθετικά παρατηρήσαμε τους BRICS να προβαίνουν στην ίδρυση του δικού τους τραπεζικού ιδρύματος γνωστό και ως Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS. H ίδρυσή της έγινε το 2014 και επί της ουσίας σκοπός της είναι να αποτελέσει το ‘’αντίπαλον δέος’’ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Εδρεύει στη Σανγκάη για το λόγο του ότι η Κίνα κατέχει τον υψηλότερο αριθμό συναλλαγματικών αποθεμάτων από τους συμμετέχοντες στον οργανισμό.
Η αύξηση της επιρροής του εν λόγω αντιδυτικού οργανισμού είναι δεδομένο πως θα οδηγήσει στη μεταβολή των συσχετισμών στην παγκόσμια οικονομία αλλά και στον τομέα της ενέργειας. Αξιοσημείωτο είναι πως οι BRICS σύντομα θα καλύπτουν το 40% της διεθνούς οικονομίας και η θέση τους αναμένεται να γνωρίσει ακόμα μεγαλύτερη επίρρωση σε βάθος χρόνου με την ένταξη νέων μελών στους κόλπους τους τα οποία μάλιστα συνιστούν βασικούς κατόχους πετρελαϊκών αποθεμάτων και εξαγωγείς αυτού. Τα κράτη αυτά αποτελούν το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά και τη Σαουδική Αραβία, σημειωτέον τον μακράν στενότερο σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η συμμετοχική διόγκωσή τους θα τους χαρίσει με μαθηματική ακρίβεια ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στην παγκόσμια πετρελαϊκή ποσότητα και κατά συνέπεια θα τους βοηθήσει να αντιπαλέψουν από θέση ισχύος πλέον τον άλλο ισχυρό οργανισμό συνεργασίας, τη G7. Βάσει ποσοτικών ερευνών η ομάδα του νότου θα διαχειρίζεται το 65,4% των αποθεμάτων αργού πετρελαίου ενώ η G7 μόνο το 3,9% αυτού.
Επιπρόσθετα η διείσδυση του σχετικά νεαρού αυτού οικονομικού οργανισμού στη μαύρη ήπειρο καθώς και ο προσεταιρισμός των χωρών του κόλπου σηματοδοτεί αφενός την αισθητή ύφεση της οικονομικής αλλά και πολιτικής επιρροής της Δύσης στις περιοχές αυτές ιδίως με την υπογραφή αμοιβαίας στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ της Ρωσίας (ηγέτιδας δύναμης της συνεννόησης) και του Νίγηρα καθώς και τη συνακόλουθη επενδυτική πολιτική της Κίνας στην Αφρική και αφετέρου πως το συνεργατικό πλαίσιο των ΒRICS δε βλέπει μαύρα πρόβατα σε αντίθεση με τη δυτική-αντιρεαλιστική φιλοσοφία εξεύρεσης ‘’δημοκρατικών’’ εταίρων.
Κατά συνέπεια παρατηρούμε την ανάπτυξη συνεργατικών σχέσεων των διευθυντικών στελεχών της συμμαχίας (Ρωσία, Κίνα) χώρες τις οποίες η Συλλογική Δύση θεωρεί παρίες όπως την Περσία και τη Βόρεια Κορέα. Η εξελισσόμενη σύγκρουση στη Γάζα δίνει μία ευκαιρία στις δυτικές δυνάμεις και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ να προσπαθήσουν να επανακτήσουν ξανά το λόγο τους στην ευρύτερη περιοχή όμως η προαναφερθείσα στροφή αρκετών κρατών του κόλπου πλέον προς την αγκαλιά των BRICS καταδεικνύει πως μακροπρόθεσμα ο αμερικανικός παράγοντας θα εξοστρακιστεί ισοβίως από το συγκεκριμένο, στρατηγικής σημασίας, γεωγραφικό διαμέρισμα.
Ειδικότερα η Κίνα φαίνεται να κατέχει τη θέση του μεγάλου κερδισμένου καθώς πρωτοστάτησε στη επαναπροσέγγιση δύο ορκισμένων εχθρών ήτοι της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, οι οποίες άρχισαν να ατενίζουν με φιλική ματιά τις εμπορικές φιλοδοξίες της χώρας του δράκου για τη διάνοιξη μίας νέας οδού του μεταξιού και την επακόλουθη αύξηση της επιρροής της ως αντιστάθμισμα στην κυριαρχική πολιτική του Λευκού Οίκου.
Ωστόσο παρ’ όλες τις ως τώρα θετικές επιδόσεις της πρωτοβουλιακής οντότητας των BRICS βαρυσήμαντες είναι και οι ισορροπίες που εκδηλώνονται στα σπλάχνα του οργανισμού όπως η παραδοσιακή εδαφική αντιπαράθεση μεταξύ Ινδίας και Κίνας, τέτοιου τύπου εσωτερικές διαταραχές αποτελούν σημαντική αιτία κωλυσιεργίας για την ίδρυση κοινού νομίσματος. Αυτοί όμως οι ανασταλτικοί παράγοντες στην πραγματικότητα επηρεάζουν ελάχιστα το επιτυχές μέλλον που θα σημειώσει η χαλαρή αυτή μορφή συνεργασίας και αυτό χάρις στην απουσία εξαναγκασμών οποιουδήποτε μέλους προς κάποιο συγκεκριμένο τρόπο δράσης αλλά και ισότιμη σχέση ανάμεσα τους και ανυπαρξία ιεραρχικών δομών σε αντιδιαστολή με τις δυτικογενείς συμμαχίες. Επιπρόσθετα η αφόρητη πίεση που βιώνουν οι Αμερικανοί εξαιτίας των διλημμάτων στρατιωτικής φύσης που αφορούν στην ταυτόχρονη χορήγηση αρωγών σε Ουκρανία και Ισραήλ επιτρέπει στους Κινέζους να αποκτήσουν πιο θεμελιώδες βήμα στον Κόλπο και να μετατρέψουν την περιοχή σε μία ζώνη αντιπαράθεσης μεταξύ ηπειρωτικών-ευρασιατικών και ναυτικών δυνάμεων διότι καθόλου άγνωστη δεν είναι και η διείσδυση του στενού πλέον συνεργάτη της Κίνας που δεν αποτελεί άλλον από τη ρωσική αρκούδα.
Το Σινικό έθνος επενδύει σε ποικίλους τομείς από το εμπόριο και τη αμυντική βιομηχανία έως τον πολιτισμό και τη διπλωματία. Η διαφαινόμενη μετάβαση από τη γερασμένη PAX AMERICANA σε μία PAX SINICA θα αποτελούσε μία ουσιαστική γεωπολιτική τομή καθώς θα αναδιαμόρφωνε τους εμπορικούς συσχετισμούς αλλά και το βαθμό ελεύθερης λήψης πρωτοβουλιών από τα μικρότερα ή μεσαία σε ισχύ, κράτη. Ο κάπως αυθαίρετος όρος της ‘’Κινεζικής Τάξης Πραγμάτων ‘’ επιστρατεύεται για να περιγράψει την κίνηση ματ που δέχεται η δυτική θαλασσοκρατία από τον ευρασιατικό ηπειρωτισμό και την οικοδόμηση ενός νέου και διαφορετικού κόσμου εδραζόμενου στην πολυπολικότητα όπου δε θα απαιτείται το άκουσμα της ανάσας του ατλαντιστή ώστε να αναπνεύσουν και οι λοιποί κρατικοί δρώντες τη υδρογείου της.
Γνωστό είναι επίσης πως ένας εκ των υψηλότερων στόχων των BRICS ίσως και ο υψηλότερος είναι η σταδιακή αποδολαριοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας και η αξιακή υποτίμηση του δολαρίου ως κεντρικού μέσου συναλλαγών. Σε γενικές γραμμές σημειώνεται μία ολοένα και εντεινόμενη απεξάρτηση ορισμένων κρατών από το δολάριο όσον αφορά τις συναλλαγματικές τους ανάγκες με τους ιδρυτές των BRICS φυσικά να ηγούνται σε αυτό τον αποχαιρετισμό του αμερικανικού νομίσματος θερμαίνοντας ταυτοχρόνως τις πιστωτικές μηχανές για την παραγωγή ενός αντινομίσματος το οποίο μπορεί ακόμα να φαίνεται αρκετά μακρινό αλλά και μόνο η εγκατάλειψη του δολαρίου θα αποτελέσει ένα ανεπανόρθωτο λάβωμα στο κορμί της δυτικής ηγεμονίας διότι θα επιφέρει υπερπληθωρισμό στο εσωτερικό της αμερικανικής επικράτειας.
Ταυτόχρονα οι μετοχές των κεντρικών τραπεζών της Κίνας παρουσιάζουν κατακόρυφη αύξηση. Οι αναπτυσσόμενες χώρες με ισχνή τεχνολογικό αποτύπωμα και αποκλεισμένες σε μεγάλο βαθμό από τις δυτικές αγορές θα ωθηθούν να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές βοήθειας και ανταλλαγής τεχνολογικών προϊόντων με αποτέλεσμα να πλησιάσουν περισσότερο την Κίνα και τη Ρωσία και πιθανώς να εκφράσουν επιθυμία για ένταξη στον οργανισμό. Η εξέλιξη αυτή θα είναι καταλυτική για τη γιγάντωση της χρηματοοικονομικής και γεωπολιτικής επιρροής του Παγκόσμιου Νότου.
Μία ακόμα ένδειξη του ότι η πλάστιγγα γέρνει προς τη πλευρά των νέων διεκδικητών, αποτελούν τα χασματικά νούμερα αντιπροσώπευσης ,μεταξύ των BRICS και της G7, του παγκόσμιου ΑΕΠ και του πληθυσμού αντίστοιχα με τους πρώτους να εκπροσωπούν το 37% του διεθνούς ΑΕΠ και το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ οι δεύτεροι μόνο το 30%. To γενικότερο έρεισμα που έχει η συμφωνία των BRICS διεθνώς με ιδιαίτερη εστίαση στα άπορα κράτη αποτελεί την ουσιαστικότερη απειλή για την ηγεμονία της Δύσης. Μέσω της αλληλεπίδρασής τους με τους νέους εκφραστές της ισχύος τα φτωχότερα έθνη βρίσκουν για πρώτη φορά ευκαιρία και δυνατότητα να προωθήσουν τα συμφέροντά τους και να κοινωνικοποιηθούν με ισότιμους όρους. Πρέπει να θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο πως ο διεθνής αποκλεισμός τους, που επήλθε μέσω των αντιδυτικών πολιτικών του παρελθόντος θα μοχλευθεί από τον συνασπισμό της εναλλακτικής οδού.
Στον αντίποδα η Δύση στερείται ενός αντίστοιχου εργαλείου προς χρήση ένεκα της αληθούς ενοχής της και αναξιοπιστίας που έχει προκαλέσει στα μάτια των εξωδυτικών πληθυσμών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως η εμφανώς αποτυχημένη πολιτική των κυρώσεων που εφαρμόζει η Δύση, οπλοποιώντας το δολάριο, εναντίον της Ρωσίας, της Βενεζουέλας και του Ιράν θα πληγεί σοβαρά εάν τελικά προκύψει αντινόμισμα από τους BRICS. H διαπίστωση αυτή μπορεί εύκολα να σπρώξει τα μέλη του οργανισμού να παραμερίσουν τις μικρής κλίμακας έριδες ή διαφωνίες τους και να συσπειρωθούν ακόμα πιο έντονα ώστε να δρομολογήσουν την αποκαθήλωση του δολαρίου από το παγκόσμιο στερέωμα εκμεταλλευόμενοι την δυσαρέσκεια των αναπτυσσόμενων κρατών που έχει προκύψει από τη συνεχή πολεμοκάπηλη πολιτική των αμερικανικών κυβερνήσεων στο υπόλοιπο ημισφαίριο αλλά και από την εμμονή τους για μονομερή αξιοποίηση των παγκόσμιων αποθεμάτων πλούτου. Το αντινόμισμα όποτε και αν αυτό κατορθώσει να έχει ομαλή γέννα είναι βέβαιο ότι θα αγκαλιαστεί από το σύνολο των συμμετεχόντων στα εγχειρήματα των BRICS διότι θα υπάρχει το πρόσφορο έδαφος για κάτι τέτοιο.
Το νέο έτος θα μπορούσαμε να παραδεχτούμε πως έφερε πραγματική ευτυχία στον οργανισμό αφού από τις πρώτες κιόλας ημέρες υποδέχεται στον πυρήνα του πέντε νέα μέλη (Αίγυπτο, Αιθιοπία Ιράν, Σαουδική Αραβία και ΗΑΕ). Η εξέλιξη αυτή ανασχηματίζει πλέον το παγκόσμιο τοπίο καθώς ενισχύει την πολυπολικότητα και αυτονομεί όλο και περισσότερα έθνη από τα κελεύσματα της Ουάσιγκτον της οποίας η κυριαρχία αμφισβητείται με μεγαλύτερη τόλμη. Το μόνο παραπάτημα και ατυχία για τους BRICS το 2024 είναι η απότομη αλλαγή πλεύσης της Αργεντινής λόγω της εκλογής του αμερικανόφιλου Χαβιέρ Μιλέι και την απόφαση του για ολοκληρωτική δολαριοποίηση της οικονομίας της χώρας του! Ωστόσο η Δύση και κυρίως οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με έναν πολυσχιδή ανταγωνιστή άνευ προηγουμένου καθώς αυτός αμφισβητεί ευθέως την οικονομική, πολιτική και ορισμένα από τα κεντρικά στελέχη του, την στρατιωτική κυριαρχία της.
Συνδυαστικά με τους δύο πολέμους αντιπροσώπων που μαίνονται αυτή τη στιγμή σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Ευρώπη τους οποίους οι δυτικές ελίτ φαίνεται πως χάνουν ή τουλάχιστον δέχονται επαχθή πίεση κυρίως στον εμπορικό της τομέα ο οποίος αιμορραγεί ακατάπαυστα εδώ και περίπου ενάμισι χρόνο, τα μοτίβα του γεωπολιτικού ψηφιδωτού αλλάζουν και η ανθρωπότητα μπαίνει ξανά σε μία νέα τροχιά η οποία όπως όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν θα επισφραγίσει τη μεταψυχροπολεμική εποχή και θα προλειάνει το έδαφος για την ανατολή μίας νέας τάξης που θα χαράξει νέες γραμμές στους χάρτες, αυτή του πολυκεντρισμού, ο οποίος θα αντικαταστήσει το μονοπολικό αμερικανικό παγκοσμισμό. Ένα τέτοιου τύπου διεθνές σύστημα θα παράσχει μακροπρόθεσμα μεγαλύτερη σταθερότητα στον πλανήτη διότι κανένας πόλος δε θα βρίσκεται θέση να αποκτήσει υπέρμετρη ισχύ ώστε να συμπιέσει τους έτερους δρώντες.
Εν κατακλείδι ο πολυπολισμός καθιστά πιο δεδομένη την ειρηνική συνύπαρξη εφόσον δε θα υπάρχουν ‘’μη έχοντες ‘’ ούτε περιφρονημένοι στη διεθνή ζωή ώστε να αναγκάζονται να επιζητούν διαρκώς περισσότερο μερίδιο. Ο πιο ισχυρός δείκτης των επικείμενων εξελίξεων είναι ο χρόνος, στηριζόμενοι στον οποίο θα γίνουμε θεατές της στάσης που θα τηρήσει η εγκλωβισμένη Δύση. Θα υπακούσει άραγε τη φωνή της σύνεσης όπως ανέφερε και ο σοφός Θουκυδίδης ή θα μιλήσει η αλαζονεία και θα συνεχιστεί η έμπρακτη εφαρμογή της βουλιμίας εμπρός μάλιστα σε μία σχεδόν βέβαιη ήττα των δυτικών δυνάμεων σε ένα δυνητικό θέατρο συγκρούσεων; Τούτο το συμπέρασμα εκπορεύεται από την αδυναμία των δυτικών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τους αντιπροσώπους του ευρασιατικού στρατοπέδου που έχουν ήδη ζεστάνει τις κάνες των όπλων τους. Η ιστορία μαρτυρεί πως ουδεμία ηγεμονία δύναται να μακροημερεύσει και τώρα βιώνουμε απλώς το πλήρωμα του χρόνου.
Δημήτρης Παπαδογιάννης, Φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης ΕΚΠΑ
Πηγές:
BANKING NEWS
ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ
HUFFPOST
NEWS BREAK
-
Ιράν6 ώρες πριν
Κόκκινος συναγερμός στο κεντρικό Ισραήλ! Εκτοξεύτηκε βαλλιστικός πύραυλος από την Υεμένη – Αναχαιτίστηκε με επιτυχία λέει ο IDF
-
Video10 ώρες πριν
Ισραήλ: Αν χτυπήσει πυρηνικά, αρχίζει η καταστροφή
-
Video12 ώρες πριν
Ασταμάτητο το Ισραήλ! Βομβάρδισε Ρωσική βάση στην Συρία
-
Εξωτερική Πολιτική2 ημέρες πριν
Στο επίκεντρο η ελληνοαμερικανική συνεργασία σε συνάντηση του Μητσοτάκη με Αμερικανούς γερουσιαστές στα Χανιά
-
Αναλύσεις2 ημέρες πριν
Quo vadis κύριε Γεραπετρίτη;
-
Γενικά θέματα2 ημέρες πριν
Μία νέα αρχή για το «Γεωπολιτικό»
-
Ιράν2 ημέρες πριν
Kίνηση υψηλού ρίσκου του Ισραήλ! Δεν αποκλείει χτύπημα στα πυρηνικά του Ιράν ο Νετανιάχου – Πότε θα χτυπήσει;
-
Αστυνομία2 ημέρες πριν
Αποκάλυψη! Ειδικό λογικό ισραηλινής κατασκευής για μαζική αναγνώριση προσώπων αποκτά η ΕΛ.ΑΣ.