Σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ και Τουρκία. Βαλασόπουλος, Ζαχαράκη, Κωνσταντακόπουλος, Καλεντερίδης στην εκπομπή “Ώρα Ελλάδας” στο Open στις 24 Ιουνίου 2022.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.

Ο πλανήτης κινδυνεύει να καταστραφεί

Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος*

H τελευταία έκθεση για την κλιματική αλλαγή, που εξέδωσε στις αρχές Απριλίου το “Διακυβερνητικό Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή” (IPCC- το αρμόδιο όργανο που έχει συγκροτήσει η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή το σύνολο των κρατών του πλανήτη), είναι περισσότερο από ανησυχητική. Δυστυχώς βέβαια, δεν της δόθηκε η πρέπουσα σημασία στον ορυμαγδό της ουκρανικής κρίσης. Η οποία κρίση απειλεί στην πραγματικότητα να καταστρέψει και τις πολύ ανεπαρκείς προσπάθειες αναστροφής μιας κλιματικής αλλαγής, που απειλεί τελικά να μην αφήσει τίποτα όρθιο, ούτε Ουκρανούς, ούτε Ρώσους, ούτε Αμερικανούς, ούτε Κινέζους, αν δεν ληφθούν, εντός της επομένης διετίας ή τριετίας πολύ αποφασιστικά μέτρα. Το μόνο δηλαδή που δεν φαίνεται στον ορίζοντα -το αντίθετο.

Σε ένα άρθρο του με τον χαρακτηριστικό τίτλο “Κίνα 2049, μια ζώνη κλιματικής καταστροφής, όχι μια στρατιωτική υπερδύναμη”, που δημοσιεύτηκε πριν καν ξεσπάσει η ουκρανική κρίση, ο Michael Klare, ένας από τους πιο οξυδερκείς γεωπολιτικούς και γεωενεργειακούς αναλυτές παγκοσμίως, αφού ανασκεύαζε τις “ανησυχίες” του Πενταγώνου για τη στρατιωτική ανάπτυξη της Κίνας, κατέληγε στο άρθρο του με μια τραγική ειρωνεία. Μην ανησυχείτε για τον “Κινεζικό Λαϊκό Στρατό”, έλεγε στους Αμερικανούς στρατιωτικούς. Το 2049 θα μετακινούνται από τη μια κινεζική πόλη στην άλλη για να αντιμετωπίζουν τις καταστροφές λόγω της κλιματικής κρίσης και για να τοποθετούν σακιά με άμμο στις κινεζικές ακτές, να μην πλημμυρίσει η χώρα από την αύξηση της στάθμης της θάλασσας (https://tomdispatch.com/china-2049/). Και καλούσε τους Αμερικανούς και τους Κινέζους στρατιωτικούς να μην ασχολούνται με εντελώς παράλογα (στις σημερινές συνθήκες) παιχνίδια ανταγωνισμού και ψυχρού πολέμου, αλλά να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση της πιο φοβερής απειλής που αντιμετώπισε ποτέ ο άνθρωπος.

Παρά πάντως τη γενική υποβάθμιση των ειδήσεων για το περιβάλλον από τα μεγάλα ΜΜΕ, που ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με το ουκρανικό, οι μεγαλύτερες οικολογικές οργανώσεις και γνωστοί επιστήμονες από όλο τον κόσμο έκαναν εκ νέου, με αφορμή την τελευταία έκθεση του ΟΗΕ, δραματικές εκκλήσεις, ζητώντας πιο θαρραλέα και στηριγμένη στην επιστήμη δράση για να περιοριστούν γρήγορα και δραματικά οι εκπομπές αερίων που θερμαίνουν τον πλανήτη και να σωθεί η ζωή επί της Γης.

«Πόσο μεγαλύτερη καταστροφή πρέπει να δούμε, πόσες περισσότερες επιστημονικές εκθέσεις, προτού οι κυβερνήσεις αναγνωρίσουν ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι υπεύθυνα για μεγάλο μέρος του ανθρώπινου πόνου πάνω στη Γη;», διερωτήθηκε η Namrata Chowdhary, της ομάδας 350.org και προσέθεσε: «Καθώς πλησιάζουμε στα σημεία καμπής για την ύπαρξη του ανθρώπου, για ακόμα μια φορά οι επιστήμονες στέλνουν ένα σαφές σήμα κινδύνου: Μαζικοί περιορισμοί των εκπομπών είναι αναπόφευκτοι αν θέλουμε να αποτρέψουμε το χειρότερο».

Η νέα έκθεση του ΟΗΕ είναι η τρίτη από τον περασμένο Αύγουστο, παρήχθη από 278 επιστήμονες από 65 κράτη και βασίζεται σε περισσότερες από 18.000 επιστημονικές εργασίες και 60.000 σχόλια επ’ αυτών από χώρες και εμπειρογνώμονες. Οι τρεις εκθέσεις που έχουν συνταχθεί τους τελευταίους μήνες, από τις τρεις υποομάδες του Πάνελ, εξετάζουν διαφορετικές πτυχές του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών του. Μια συνθετική έκθεση αναμένεται σε μεταγενέστερο χρόνο φέτος.

Η τελευταία έκθεση τονίζει την ανάγκη συστημικών αλλαγών παγκοσμίως, περιλαμβανομένης τής αποανθρακοποίησης του ενεργειακού τομέα, της μετάβασης στις ηλεκτροκίνητες μεταφορές, της στροφής σε δίαιτες που να βασίζονται περισσότερο στα φυτά και της αποκατάστασης κρίσιμων οικοσυστημάτων.

Είναι γεγονός ότι έχει αυξηθεί η δράση για το κλίμα παγκοσμίως, ιδίως σε ό,τι αφορά την αιολική και ηλιακή ενέργεια και τα ηλεκτροκινούμενα οχήματα. Εντούτοις, αν «δεν υπάρξουν άμεσες και μεγάλες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, δεν είναι εφικτή η επιδίωξη να μην ξεπεράσει η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης (εν σχέσει με την προβιομηχανική εποχή) τον 1,5 βαθμό».

Ο περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5 ° C είναι ο optimum στόχος της συμφωνίας των Παρισίων του 2015, που περιλαμβάνει όμως και ένα χειρότερο σενάριο με 2 ° C αύξηση. Πάνω από αυτό, η ίδια η φύση θα τιμωρήσει ανελέητα το ζωικό είδος που την κατέστρεψε (αλλά και τα υπόλοιπα που δεν φταίνε σε τίποτα!).

Σύμφωνα με την έκθεση του IPCC, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου είναι σήμερα κατά 54% περισσότερες από ό,τι το 1990. Οι εκπομπές αερίων που παγιδεύουν την ατμοσφαιρική θερμότητα ήταν υψηλότερες από ποτέ μεταξύ 2010 και 2019 και συνεχίζουν να αυξάνονται.

Όπως παρατηρεί η Kristina Dahl, υπεύθυνη για την κλιματική αλλαγή της Union of Concerned Scientists, για να μπορέσει να διατηρηθεί η βασική επιδίωξη της συμφωνίας του Παρισιού στα όρια του εφικτού χρειάζεται να ισχυροποιηθούν οι δεσμεύσεις των διαφόρων κρατών και να μειωθούν τα επίπεδα των παγκόσμιων εκπομπών αερίων που παγιδεύουν θερμότητα σε ένα επίπεδο 40% εν σχέσει με το 2019.

Εξαιτίας της αποτυχίας ελέγχου των εκπομπών μέχρι σήμερα, οι επιλογές που έχουμε τώρα δεν είναι ιδεώδεις. Παράλληλα με βαθιές, απόλυτες μειώσεις των εκπομπών, χρειάζεται και επαναπορρόφηση από την ατμόσφαιρα μέρους αυτών των εκπομπών, αν θέλουμε να μειώσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό ή και στους 2. Όμως οι περισσότεροι τρόποι απομάκρυνσης των εκπομπών από την ατμόσφαιρα συνεπιφέρουν μεγάλα και σε μερικές περιπτώσεις ανυπόφορα κόστη.

Αν από την άλλη μεριά ξεπεράσουμε το κατώφλι του 1.5 ° C, θα πάμε σε καταστροφικές κλιματικές συνέπειες, μερικές τόσο ακραίες, που η έστω και ακραία προσαρμογή δεν θα είναι δυνατή, όπως και σε σημαντικές απώλειες ζωής, περιουσίας και οικοσυστημάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλο τον κόσμο. Η επιστήμη της Κλιματικής Αλλαγής, οι συνέπειές της και οι λύσεις σε αυτή δεν θα μπορούσαν να είναι σαφέστερες. Και η κορυφαία επιστήμων της Union of Concerned Scientists κατέληξε ότι τώρα η μπάλα είναι στην αυλή των ηγετών του κόσμου και των πολιτικών, που πρέπει να δράσουν κατεπειγόντως για να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια κλιματική κρίση.

H υπεύθυνη κλιματικής πολιτικής της οργάνωσης Oxfam, μιας από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες διεθνείς οργανώσεις για την καταπολέμηση της παγκόσμιας φτώχειας, Nafkote Dabi είπε, σχολιάζοντας την τελευταία έκθεση του ΟΗΕ: «Η ζοφερή και βάναυση αλήθεια για την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι η εξής: αν δεν υπάρξει δράση σε σαρωτική κλίμακα, η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει επιδείνωση της πείνας, των ασθενειών, της οικονομικής κατάρρευσης, της μαζικής μετανάστευσης ανθρώπων και της αφόρητης ζέστης. Δεν χρειάζεται απλώς να βγάλουμε το πόδι μας από το γκάζι πια, πρέπει να «ισώσουμε» το φρένο αν θέλουμε να σώσουμε την ανθρωπότητα. Ένας θερμαινόμενος πλανήτης είναι η μεγαλύτερη απειλή για την ανθρωπότητα».

Ο 1.5 ° C είναι στόχος επιβίωσης, είπε η Dabi, «που παραμένει μεν εφικτή, αλλά μόνο οριακά. Για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα χρειάζεται μια ριζική στροφή προς την βιώσιμη ανανεώσιμη ενέργεια». Χαρακτήρισε «τρέλα» την αύξηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων, ως απάντηση στην ουκρανική κρίση και σημείωσε ότι το κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλεί η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν πλήττουν όλους το ίδιο.

«Αυτοί που ζουν ήδη σε φτώχεια υποφέρουν πρώτοι και χειρότερα. Ήδη οι αγρότες της Κένυας, της Αιθιοπίας και της Σομαλίας, έχασαν σοδειές και ολόκληρα κοπάδια από την ξηρασία ακραίας διάρκειας και έντασης. Εκατομμύρια άνθρωποι στην Ανατολική Αφρική είναι τώρα στο χείλος μιας καταστροφής από πείνα. Η έκθεση του ΟΗΕ είναι μνημειώδης, αλλά δεν μας εκπλήσσει, καθώς οι επιστήμονες και ο ΟΗΕ προειδοποιούν τις κυβερνήσεις επί δεκαετίες» προσέθεσε και σημείωσε: «Οι αποφάσεις που θα πάρουμε τώρα θα καθορίσει το μέλλον μας. Δεν μπορούμε να το αφήσουμε για το μέλλον, γιατί δεν θα μπορούμε να πάρουμε μέτρα στο μέλλον».

«Είναι ντροπή το ότι δεκαετίες δειλών αποφάσεων, ιδιαίτερα από πλούσιες χώρες, που είναι οι κατεξοχήν υπεύθυνες για τη μόλυνση του πλανήτη, μας έχουν φέρει στο κατώφλι της κλιματικής καταστροφής, όπως την παρουσιάζει η τελευταία έκθεση του IPCC», τόνισε η Meena Raman των Φίλων της Γης από τη Μαλαισία, και προσέθεσε ότι «ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναγνωρίσουν τον ρόλο που έπαιξαν για τη δημιουργία των κλιματικών φαινομένων που ζούμε τώρα. Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι χρειάζονται επειγόντως μεταφορά πολύ περισσότερων πόρων από τις αναπτυγμένες στις αναπτυσσόμενες χώρες, για να επιτρέψουν στις τελευταίες να προσαρμοστούν». Χωρίς μια τέτοια μεταφορά πόρων, οποιαδήποτε πρόοδος έχει -με πολύ μεγάλες δυσκολίες- καταστεί δυνατή σε αυτές τις χώρες, θα εκμηδενισθεί.

(*) Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος

Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ- ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του πρακτορείου.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.

Τον είπανε «Τσάρο των ιδιωτικοποιήσεων». Ο Ανατόλι Τσουμπάις υπήρξε ένα από τα πιο εμβληματικά πρόσωπα της Ρωσίας τα τελευταία 30 χρόνια.
.
του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Πόλεμος πατήρ πάντων
Ηράκλειτος

Τον είπανε «Τσάρο των ιδιωτικοποιήσεων». Ένα από τα πιο μισητά πρόσωπα της γελτσινικής Ρωσίας, ο Ανατόλι Τσουμπάις υπήρξε ο άνθρωπος – κλειδί που επιστάτησε των ρωσικών ιδιωτικοποιήσεων, της μεγαλύτερης δηλαδή λεηλασίας δημόσιας περιουσίας όλων των τόπων και όλων των εποχών. Προ ημερών παραιτήθηκε από τη θέση του ειδικού απεσταλμένου του Ρώσου Προέδρου στους διεθνείς οργανισμούς που ασχολούνται με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή και έφυγε από τη Ρωσία.
.
Ο Τσουμπάις υπήρξε ένα από τα πιο εμβληματικά πρόσωπα της Ρωσίας τα τελευταία 30 χρόνια, με πολύ σημαντικό ρόλο στην οικονομική και πολιτική πορεία της χώρας. Συμβόλιζε κατά κάποιο τρόπο τους δεσμούς και τις ισορροπίες ανάμεσα στη ρωσική Ολιγαρχία, τη ρωσική πολιτική εξουσία και τη Δύση. Η αναχώρησή του συμβολίζει τη διάρρηξη αυτών των δεσμών και ισορροπιών.

Αρχιτέκτων των ιδιωτικοποιήσεων

Υπό την επιστασία του Τσουμπάις εφαρμόστηκε στη δεκαετία του 1990 το «μεγάλο Κόλπο» της αρπαγής της σοβιετικής δημόσιας περιουσίας από μια δράκα «Ολιγαρχών». Μοιράστηκαν στους σοβιετικούς πολίτες κουπόνια που τους έδιναν μερίδιο στην ιδιοκτησία των επιχειρήσεων. Καθώς η κρατική οικονομική πολιτική της «θεραπείας – σοκ» τους εξαθλίωσε, οι πολίτες πούλησαν τα κουπόνια στους επιτήδειους έναντι πινακίου φακής, και αυτοί τα χρησιμοποίησαν μετά στην πραγματική αξία της σοβιετικής οικονομίας και έβγαλαν τα δισεκατομμύριά τους στην Ελβετία και άλλους δυτικούς παραδείσους, συχνά μάλιστα εξαρτώμενοι από ξένα κέντρα πολιτικο-οικονομικής ισχύος. Ο ίδιος ο Τσουμπάις μάλιστα είχε επικρίνει έντονα αυτό το σχέδιο, που συνδύαζε ληστεία και απάτη σε τεράστια κλίμακα προτού αναλάβει ο ίδιος την εφαρμογή του.
.
Για να μπορέσει να προχωρήσει αυτή η ιστορία, οι Αμερικανοί συμβούλεψαν τον Γέλτσιν να διαλύσει το κοινοβούλιό του, όπερ και έπραξε δια κανονιοβολισμού, με 1500 θύματα, τον Οκτώβριο του 1993, υπό τις έξαλλες επευφημίες τότε του προέδρου Μπιλ Κλίντον.
.
Οι ιδιωτικοποιήσεις, δηλαδή η μεταφορά της ιδιοκτησίας και της εξουσίας στους Ολιγάρχες ήταν η ουσία των «οικονομικών μεταρρυθμίσεων» που εφαρμόσθηκαν στη Ρωσία τη δεκαετία του 1990, δηλαδή της εισαγωγής στην πρώην ΕΣΣΔ των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και διανομής και της συνακόλουθης ιδεολογίας, υπό την άμεση καθοδήγηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και οικονομολόγων όπως ο Σαχς, ο Σάμερς και ο Άσλουντ, οι οποίοι και πλούτισαν από τη διαδικασία.
.
Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταρρυθμίσεων, η Ρωσία και το σύνολο της πρώην ΕΣΣΔ γνώρισαν τη μεγαλύτερη οικονομική, κοινωνική, ηθική και δημογραφική καταστροφή της όλης βιομηχανικής εποχής. Σημειώθηκε πρωτοφανής πτώση του ΑΕΠ (52 – 82% ανάλογα με τον τρόπο μέτρησης στη Ρωσία, δηλαδή δύο έως τρεις φορές πάνω από το Μεγάλο Κραχ του 1929 στις ΗΠΑ) και των επενδύσεων και διαλύθηκε το σοβιετικό κράτος πρόνοιας (το πρώτο ιστορικά στον κόσμο που δημιουργήθηκε, μετά και ως αποτέλεσμα της Επανάστασης του 1917, με πλήρη κάλυψη του πληθυσμού από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο). Την περίοδο του Μπορίς Γέλτσιν οι στατιστικές των θανάτων στη Ρωσία υπήρξαν συγκρίσιμες με την εποχή του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Για κάθε έτος μεταρρυθμίσεων, οι άρρενες Ρώσοι απώλεσαν ένα έτος προσδόκιμου ζωής. Όσο για τα σύνορα του ρωσικού κράτους επέστρεψαν στην εποχή του … Ιβάν του Τρομερού με τάσεις περαιτέρω συρρίκνωσης. Η ίδια η Ρωσική Ομοσπονδία απειλήθηκε με διάλυση, που υπήρξε άλλωστε η επιθυμητή για τον Αμερικανό στρατηγιστή Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι εξέλιξη, όπως τη διατυπώνει ρητά στο βιβλίο του «Η Μεγάλη Σκακιέρα».
.
Σε όλη αυτή την περίοδο, ο ρόλος του Ανατόλι Τσουμπάις υπήρξε καθοριστικός και στην οικονομία και στην πολιτική. Ο Ρώσος πολιτικός υπήρξε επίσης το αγαπημένο παιδί της Δύσης. Στην ετήσια συνέλευση του ΔΝΤ, το 1987, το περιοδικό Euromoney τον ανακήρυξε ως τον καλύτερο υπουργό Οικονομικών της χρονιάς εκείνης, τόσο καλά είχε εφαρμόσει τις συνταγές του ΔΝΤ στη διαχείριση των εθνικών οικονομικών λογαριασμών της Ρωσίας.
.
Λίγες μέρες μετά τη βράβευση, η Ρωσία χρεοκόπησε, η αξία του ρουβλιού εκμηδενίστηκε και ο Γέλτσιν αναγκάστηκε να διορίσει Πρωθυπουργό τον Γεβγκένι Πριμακόφ για να γλιτώσει τη χώρα του από την καταστροφή.
.
Η επιρροή του Τσουμπάις μπαίνει μεν σε φθίνουσα τροχιά έκτοτε, αλλά ο Ρώσος πολιτικός συνεχίζει παρ’ όλα αυτά να καταλαμβάνει, μέχρι και προχθές, ανώτερες κρατικές θέσεις, παραμένοντας, καθ’ όλη αυτή τη περίοδο, ένα είδος άτυπου συνεκτικού δεσμού ανάμεσα στην νεοφιλελεύθερη κλεπτοκρατική Ολιγαρχία, στην πολιτική ηγεσία του ρωσικού Κράτους και στη Δύση. Το ίδιο το καθεστώς Πούτιν υπήρξε άλλωστε η έκφραση ενός συμβιβασμού ανάμεσα αφενός στις ελίτ του Στρατού και των υπηρεσιών ασφαλείας, που τρόμαξαν βλέποντας τη διάλυση της χώρας τους και την επέλαση του ΝΑΤΟ, αφετέρου στη δύναμη της οικονομικής ολιγαρχίας. ‘Όπως και ενός συμβιβασμού ανάμεσα στο δυτικό, καπιταλιστικό στοιχείο και στο ρωσικό εθνικό στοιχείο. Το καθεστώς υποστηρίχθηκε ταυτόχρονα, κυρίως παθητικά, από την πλειοψηφία του ρωσικού λαού, μετά την εμπειρία της κοινωνικής και εθνικής τραγωδίας που έζησε κατά τη δεκαετία του 1990.

Η ίδια όμως η δυναμική του πολέμου ΝΑΤΟ και Ρωσίας ανατινάσσει όπως ήταν αναμενόμενο όλες αυτές τις ισορροπίες. Στο επόμενο άρθρο μας θα επιχειρήσουμε, όσο είναι δυνατό, να απαντήσουμε στο ερώτημα που βαδίζει η Ρωσία.
.
Τέλος εποχής: Ο Τσουμπάις φεύγει από τη Ρωσία | ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (konstantakopoulos.gr)
.
.
.

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.