Διεθνή
Στη Μαδρίτη μας έσυραν σε άτακτη υποχώρηση υπέρ της Τουρκίας! Πώς τα εγκλήματα του Σημίτη οδηγούν έωs και σήμερα σε εθνικές ήττες
Βιβλίο ξεμπροστιάζει τα συνειδητά ψεύδη του πρώην πρωθυπουργού για τη συμφωνία που εξέθρεψε τις φιλοδοξίες των Τούρκων – Ο βρόμικος ρόλος των ΗΠΑ που «έστησαν» το deal
Την ώρα που η Τουρκία έχει αποθρασυνθεί και μετά την υπογραφή του παράνομου συμφώνου με τη Λιβύη κλιμακώνει συνεχώς τις απειλές της σε βάρος της χώρας μας, ένα βιβλίο-ντοκουμέντο έρχεται να φωτίσει τα παρασκήνια και τις ενδοτικές υποχωρήσεις που από το 1997 οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση!
Δύο κορυφαίοι δημοσιογράφοι, βετεράνοι του διπλωματικού ρεπορτάζ -ο Μιχάλης Ιγνατίου και ο Νίκος Μελέτης-, στις 412 σελίδες του βιβλίου τους «Η συμφωνία που ‘γκρίζαρε’ το Αιγαίο», ξετινάζουν κυριολεκτικά την περίφημη Συμφωνία της Μαδρίτης με την οποία ως πρωθυπουργός ο Κώστας Σημίτης έδωσε συνέχεια στην προδοσία των Ιμίων και νομιμοποίησε τις παράνομες τουρκικές αξιώσεις.
Οπως επισημαίνουν από την αρχή οι συγγραφείς, επέλεξαν να αφήσουν «τα γραπτά κείμενα να ‘μιλήσουν’, να συμβάλουν στην αναπαράσταση της πορείας από το επεισόδιο των Ιμίων, που οδήγησε -κατόπιν αμερικανικού σχεδίου- στη Συμφωνία της Μαδρίτης». Και πράγματι το βιβλίο στηρίζεται σε επίσημα έγγραφα και τηλεγραφήματα, τα οποία απέκτησαν με «νόμιμα μέσα», κάνοντας χρήση του «Νόμου για την Ελευθερία στην Πληροφόρηση (Freedom of Information ActFOIA)» που ισχύει στις ΗΠΑ.

Από τα έγγραφα αυτά προκύπτουν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, μαρτυρίες και αφηγήσεις, από τις οποίες τεκμηριώνεται -χωρίς καμιά αμφισβήτηση- ότι η Συμφωνία της Μαδρίτης σχεδιάστηκε επί μακρόν από τους Αμερικανούς για να ικανοποιηθούν στην πραγματικότητα οι απαιτήσεις της Τουρκίας στο όνομα της δήθεν «αμοιβαίας συνεργασίας».
Αποκαλύπτονται επίσης τα συνειδητά ψεύδη του Κ. Σημίτη που, με υπουργό Εξωτερικών τον Θ. Πάγκαλο, είχε αποδεχθεί πρόθυμα και δίχως αντιρρήσεις τις αμερικανοτουρκικές μεθοδεύσεις, επιχειρώντας στη συνέχεια οι δυο τους να εξωραΐσουν τη συμφωνία και -χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις διαπλοκής στα μέσα ενημέρωσης- να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη και την τότε αντιπολίτευση.
Από τα ντοκουμέντα που φέρνει στο φως το βιβλίο (εκδόσεις Πεδίο) και πολλά από τα οποία παρατίθενται σε πλήρη μορφή, δεν μένει καμία αμφιβολία ότι ύστερα από τα γεγονότα των Ιμίων τον Ιανουάριο του 1996 η Συμφωνία της Μαδρίτης αποτελεί ακόμη ένα εθνικό όνειδος. Αποτελεί τη δεύτερη αφετηρία που επέτρεψε στην Τουρκία «να ανασυντάξει τις δυνάμεις της, να οργανώσει ένα διαφορετικό μοντέλο δομής εξουσίας, να βελτιώσει την εικόνα της και να εμπεδωθεί ως περιφερειακή δύναμη ανατρέποντας συγχρόνως την ισορροπία δυνάμεων που υπήρχε στο Αιγαίο ύστερα από μια μακρά περίοδο μετά τη Μεταπολίτευση, όπου υπήρχε ελληνική υπεροπλία».
Το βιβλίο γίνεται ακόμη πιο επίκαιρο λόγω των γεγονότων που διαδραματίζονται τους τελευταίους μήνες με φόντο το τουρκολιβυκό σύμφωνο και την απειλή για «εισβολή» στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Και όπως πολύ παραστατικά συμπεραίνουν οι συγγραφείς, ύστερα από τη «δύσκολη, αλλά συναρπαστική έρευνά» τους η Συμφωνία της Μαδρίτης «ήταν μια κακή συμφωνία, υπαγορεύθηκε υπό την πίεση και την απειλή πολέμου, έγινε αποδεκτή από λάθος υπολογισμούς και με προφανή κίνητρα. Ιδεοληπτικές και βολονταριστικές προσεγγίσεις των ελληνοτουρκικών, με την προσδοκία ανταμοιβής από εταίρους και συμμάχους για κινήσεις όπως αυτή της Μαδρίτης, εγκλώβιζαν την Ελλάδα σε όλο πιο βαθύ αδιέξοδο.Και καθώς κάθε συμφωνία κρίνεται από τα αποτελέσματά της, 23 χρόνια μετά η Συμφωνία της Μαδρίτης συνέβαλε στην εμπέδωση των τουρκικών διεκδικήσεων εις βάρος της χώρας μας, εγκλώβισε την Ελλάδα στην πρακτική αποδοχή του casus belli, προσφέροντας σταδιακά την ευκαιρία στην Τουρκία να αναπτύξει όλο το φάσμα των διεκδικήσεών της και να βάλει ανενόχλητη σε εφαρμογή το σχέδιο της ‘Γαλάζιας Πατρίδας’. Και τελικώς αποτέλεσε τη θεσμική μορφή επισημοποίησης και επιβολής του τουρκικού casus belli στην Ελλάδα, που μέχρι και σήμερα δεν άσκησε τα κυριαρχικά δικαιώματά της στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο. Μια συμφωνία που ευθύνεται σημαντικά για το ‘γκριζάρισμα’ του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου που επιχειρεί η Τουρκία».
Η μεθόδευση της συμφωνίας φαίνεται από τα τηλεγραφήματα με βάση τα οποία οι Αμερικανοί δηλώνουν ότι επιθυμούν να «προμαγειρέψουν» το κείμενο στις αρχές Ιουλίου του 1997 πριν φτάσουν οι δύο αντιπροσωπίες, ελληνική και τουρκική, στην ισπανική πρωτεύουσα.
«Μια διμερής συνάντηση Σημίτη – Ντεμιρέλ θα ήταν θετική από μόνη της και θα βελτιώσει τις πιθανότητες διαρκούς τουρκικής συνεργασίας. (Ακολουθεί λογοκριμένο κείμενο.) Η πρεσβεία στην Αθήνα θα γνωρίζει καλύτερα τι θα φέρει η ελληνική εσωτερική πολιτική κίνηση. (Ακολουθεί λογοκριμένο κείμενο.) Ελπίζω να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε τουλάχιστον την προοπτική μιας σύντομης διμερούς συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με κάθε πλευρά – ή/και ενδεχομένως μιας σύντομης τριμερούς επαφής των προέδρων, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών, προκειμένου να ενισχυθούν περαιτέρω τα κίνητρα που ενεργοποιούνται και στις δύο πλευρές» έγραφε από την Αγκυρα ο Αμερικανός διπλωμάτης Ρικιαρντόνε. Το τηλεγράφημα είχε τον αποκαλυπτικό τίτλο «Ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου ενημερώθηκε για τη σχεδιαζόμενη πρωτοβουλία της Μαδρίτης για το Αιγαίο· ζητεί από τις ΗΠΑ να παροτρύνουν διμερή συνάντηση Σημίτη – Ντεμιρέλ».
Οι Αμερικανοί δεν άφησαν περιθώρια στην Ελλάδα για διαπραγμάτευση του κειμένου- Οι υπογραφές χωρίς κάμερες και η αμήχανη χειραψία με τον Ντεμιρέλ

Οπως επισημαίνεται στο βιβλίο, η αμερικανική διπλωματία δεν άφηνε τίποτε στην τύχη. Εχοντας καταστρώσει το «σχέδιο αρχών», δεν άφηνε πολλά περιθώρια για διαπραγμάτευση του κειμένου το οποίο θα αποτελούσε τη βάση για την κοινή δήλωση στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας περί Συμφώνου Μη Επίθεσης που η Μαντλίν Ολμπράιτ ήθελε να προωθήσει στην κοινή συνάντηση με τους ομολόγους της από την Ελλάδα και την Τουρκία.
Από τα τηλεγραφήματα του πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα Νάιλς για τις συναντήσεις με τον Θ. Πάγκαλο και τον υφυπουργό Γ. Κρανιδιώτη προκύπτει ότι η Αθήνα δεν δείχνει να εκπλήσσεται από την αμερικανική πρωτοβουλία, παρότι ακόμη δεν γνωρίζει ούτε την αντίδραση της Τουρκίας ούτε ποια θα είναι η τελική μορφή του «προμαγειρεμένου» κειμένου. Εχοντας αποδεχθεί ουσιαστικά τη μεσολαβητική προσπάθεια της Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία θα εκδηλωνόταν μάλιστα παρουσία και του Αμερικανού προέδρου και της ηγεσίας των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, δεν θα είχε πολλά περιθώρια υπαναχώρησης.
Η κυβέρνηση Σημίτη ωστόσο λέει ψέματα. Στις 6 Ιουλίου το ΑΠΕ σε τηλεγράφημά του ενημερώνει την κοινή γνώμη ότι στη Μαδρίτη τον Κώστα Σημίτη θα συνοδεύουν ο υπουργός Τύπου Δημήτρης Ρέππας και ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννος Κρανιδιώτης. Το πρακτορείο προσθέτει ότι «δεν υπάρχει προγραμματισμένη συνάντηση μεταξύ των κυρίων Σημίτη και Ντεμιρέλ», επικαλείται όμως δηλώσεις «κυβερνητικών πηγών» ότι, εάν υπάρξει συνάντηση, θα είναι απλώς «κοινωνικού χαρακτήρα». Καμία αναφορά, φυσικά, στην προεργασία που έχει υπάρξει και στο έντονο διπλωματικό παρασκήνιο των τελευταίων ημερών για τη διαμόρφωση κειμένου κοινής δήλωσης, που θα αποτελούσε ένα κορυφαίο βήμα στα ελληνοτουρκικά.
Οι διαρροές άρχισαν υποχρεωτικά την επομένη, με τον Δ. Ρέππα να λέει πια ότι «οι Αμερικανοί έδειξαν ενδιαφέρον να προσφέρουν τις καλές υπηρεσίες τους, εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον για συνάντηση εκπροσώπων των δύο χωρών». Από την πρώτη στιγμή που έφτασε στη Μαδρίτη η ελληνική αποστολή, είχε ξεκινήσει ένα οργιώδες παρασκήνιο συναντήσεων και διαπραγματεύσεων, όπου κρίσιμο ρόλο διαδραμάτιζε ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζον Κόρνμπλουμ. Ο Κώστας Σημίτης και ο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ είχαν μια πρώτη συνάντηση στο δείπνο που παρέθεσε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Χαβιέ Σολάνα προς τιμήν των ηγετών, συνάντηση όμως που η ελληνική πλευρά υποβάθμιζε ως «σύντομη και κοινωνικού χαρακτήρα».
Οι εκ του σύνεγγυς αλλά και απευθείας ορισμένες φορές διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν σχετικά σύντομα, καθώς η προεργασία είχε γίνει παρασκηνιακά τις προηγούμενες ημέρες. Το μεσημέρι δόθηκε το πράσινο φως για την πραγματοποίηση της συνάντησης του Θεόδωρου Πάγκαλου με τον Ισμαήλ Τζεμ, ώστε να δοθεί η τελική έγκρισή τους στο κείμενο. Ολα ήταν πια έτοιμα. Στις 18.00 η συμφωνία είχε οριστικοποιηθεί. Η Μαντλίν Ολμπράιτ και ο Τζον Κόρνμπλουμ παρέμειναν σε γειτονική αίθουσα, ενώ οι Πάγκαλος και Τζεμ, υπό τα βλέμματα των Σημίτη, Ντεμιρέλ, Κρανιδιώτη και Οϊμέν, υπέγραψαν τη συμφωνία.
Για μια τόσο σημαντική συμφωνία, όπως τη χαρακτήριζαν οι πρωταγωνιστές της, ήταν εντυπωσιακό ότι δεν θέλησαν να υπάρξει ούτε τηλεοπτική κάμερα ούτε φωτογραφική μηχανή για να καταγράψει τη στιγμή της υπογραφής της. Κι έτσι, το μόνο που υπήρξε ήταν μια αμήχανη χειραψία Σημίτη – Ντεμιρέλ έξω από την αίθουσα, με μόνους τον Ονούρ Οϊμέν και τον Θεόδωρο Πάγκαλο να διακρίνονται στο πλάνο. Επίσης η συμφωνία δημοσιοποιήθηκε με δελτίο Τύπου του αναπληρωτή εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζέιμς Φόλεϊ, κάτι που ουσιαστικά σφράγιζε τον χαρακτήρα της συμφωνίας που επετεύχθη με… εγγυητή τις ΗΠΑ.
Ακολούθως οι δύο πρωταγωνιστές Κώστας Σημίτης και Θεόδωρος Πάγκαλος ανέλαβαν το δύσκολο έργο του εξωραϊσμού της συμφωνίας και της προβολής των «θετικών» πτυχών της, ώστε να προκαταλάβουν αντιδράσεις στην Αθήνα. Η αγωνία του Ελληνα πρωθυπουργού ήταν να στείλει το μήνυμα ότι η Συμφωνία της Μαδρίτης έγινε απλώς και μόνο για να προστατεύσει τα ελληνικά συμφέροντα και να «αφοπλίσει» το casus belli της Τουρκίας. Ο κ. Σημίτης όμως, αν και δεν μπορεί να αποκρύψει την αμερικανική παρέμβαση και μεσολάβηση, απέφυγε να πει όλη την αλήθεια. Απέδωσε τη συνάντηση και τη συμφωνία σε μια «πρωτοβουλία που εκδηλώθηκε αργά χθες το βράδυ», ενώ, όπως αποκαλύπτεται και από τα αμερικανικά έγγραφα, οι διαπραγματεύσεις επί του κειμένου της συμφωνίας είχαν αρχίσει πολλές ημέρες πριν, ενώ το όλο σκηνικό ήταν αποτέλεσμα εντατικών, επί μήνες, διπλωματικών προσπαθειών της αμερικανικής πλευράς.

Μόνο συμβολική σημασία είχε η αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο
Στα θετικά σημεία, για τον Ελληνα πρωθυπουργό, ήταν η αναφορά στο Διεθνές Δίκαιο και στις διεθνείς συνθήκες, αλλά, φυσικά, αυτή η αναφορά είχε κυρίως συμβολική σημασία, καθώς η Τουρκία επιχειρούσε και στα Ιμια και στο θέμα των γκρίζων ζωνών και στο θέμα των 12 ν.μ. να στηρίξει τις διεκδικήσεις της στην ερμηνεία που η ίδια έδινε αυθαίρετα στο Διεθνές Δίκαιο και στις διεθνείς συνθήκες, από το οποίο εξαιρούσε τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, της οποίας εξάλλου δεν ήταν συμβαλλόμενο μέρος. Οσο για την απειλή χρήσης βίας και το επιχείρημα του κ. Σημίτη ότι πλέον με τη Συμφωνία της Μαδρίτης αίρεται το casus belli, αποδείχθηκε σύντομα (και μέχρι τις μέρες μας) πόσο λανθασμένη ήταν αυτή η προσέγγιση. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, όταν η ίδια η συμφωνία ταυτόχρονα προέβλεπε την αποφυγή «μονομερών ενεργειών» που για την Ελλάδα αναφέρονταν κυρίως στην αποφυγή κάθε ενέργειας για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., σε πρωτοβουλίες για άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα, ανακήρυξη της ΑΟΖ, αλλά και σε αυτήν ακόμη την αξιοποίηση νησιών και βραχονησίδων που η Τουρκία θεωρούσε αμφισβητουμένης κυριαρχίας. Για να δικαιολογήσει πάντως αυτό το λεπτό σημείο, ο Κώστας Σημίτης έκανε τότε μια μονομερή, εντελώς αυθαίρετη ερμηνεία του όρου «μονομερείς ενέργειες», θεωρώντας ότι αφορά «τα γεγονότα του Ιανουαρίου 1996, που λίγο έλειψε να προκαλέσουν σύγκρουση». Προφανώς μόνον ο ίδιος πίστευε, ή πάντως υποστήριζε, ότι η αναφορά σε «μονομερείς ενέργειες» αφορούσε την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας επί των Ιμίων και ήταν κίνηση… αυτοκριτικής των Τούρκων…
Η αυτοδιάψευσή του οκτώ χρόνια μετά το «έγκλημα»
Οκτώ χρόνια μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Μαδρίτης, στο βιβλίο του με τίτλο «Πολιτική για μια δημιουργική Ελλάδα», 670 σελίδων, ο κ. Σημίτης αφιέρωσε μισή σελίδα και μόλις 131 λέξεις για να δώσει τη δική του εκδοχή για τη Συμφωνία της Μαδρίτης. Το βασικό του συμπέρασμα ήταν τέτοιες δηλώσεις όπως της Μαδρίτης «ήταν χρήσιμες, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν έλυναν το πρόβλημα». Ωστόσο στο βιβλίο διαψεύδει τον εαυτό του, τουλάχιστον όσα δήλωνε αμέσως μετά την υπογραφή της Δήλωσης της Μαδρίτης. Τότε, κάθε άλλο παρά έδινε την εντύπωση ότι το κείμενο αυτό αποτελεί μια διαδικασία η οποία «σε καμιά περίπτωση δεν θα έλυνε το πρόβλημα». Άλλα έλεγε το 1997, όταν είχε υπογράψει τη συμφωνία και τη συνέκρινε με ένα Σύμφωνο Φιλίας και Μη Επίθεσης, με μια κίνηση που εξουδετέρωνε το casus belli. Ύστερα από μερικά χρόνια προσπαθούσε να εξηγήσει ότι δεν πίστεψε στη Μαδρίτη, αλλά ότι απλώς το έκανε για να κερδίσει χρόνο και τις εντυπώσεις. Η διαφορά πλέον ήταν όμως ότι -όπως επισημαίνουν και οι συγγραφείς του βιβλίου- με τη Συμφωνία της Μαδρίτης είχε πλέον «γκριζαριστεί» το Αιγαίο…
Τα έγγραφα
Έγγραφα από το βιβλίο που αφορούν την αλληλογραφία της αμερικανικής διπλωματίας και δείχνουν:
1. Τις διεκδικήσεις των βραχονησίδων από τους Τούρκους.
2. Τη συνεννόηση Ουάσινγκτον και Άγκυρας πριν από τη Μαδρίτη.
3. Το πώς αντιμετώπιζαν οι ΗΠΑ τα σχόλια Σημίτη μετά τις υπογραφές.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ
Ρωσικό χτύπημα σε τουρκικό πλοίο στην Ουκρανία με 4.000 τόνους υγραερίου
Ρωσικές δυνάμεις στόχευσαν σήμερα το τουρκικής ιδιοκτησίας πλοίο ORINDA, ενώ ήταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι Izmail της Ουκρανίας στην περιοχή της Οδησσού, με αποτέλεσμα να προκληθεί πυρκαγιά στο πλοίο και να γίνουν εκκενώσεις σε κοντινές περιοχές λόγω κινδύνου έκρηξης.
Το Ορίντα, μεταφέροντας περίπου 4.000 τόνους υγροποιημένου αερίου πετρελαίου (LPG), βρέθηκε στο επίκεντρο των συνεχιζόμενων ρωσικών επιχειρήσεων κατά ουκρανικών υποδομών. Η φωτιά που ξέσπασε οδήγησε ακόμη και σε εκκενώσεις στο ρουμανικό χωριό Πλάουρου, ακριβώς απέναντι από το Ισμαΐλ.
Από σχετικό χάρτη στο φιλο-κυβερνητικό κανάλι AHaber προκύπτει ότι το πλοίο ήταν αρκετά μακριά από την Οδησσό, στα σύνορα Ρουμανίας / Μολδαβίας.
Δείτε τον χάρτη ΕΔΩ
Η Γενική Διεύθυνση Ναυτιλιακών Υποθέσεων της Τουρκίας επιβεβαίωσε ότι και τα 16 μέλη του τουρκικού πληρώματος απομακρύνθηκαν με ασφάλεια.
«Κανένας από αυτούς δεν τραυματίστηκε και έχουν μεταφερθεί σε ασφαλή τοποθεσία», ανέφερε η ανακοίνωση.
Ουκρανικά πυροσβεστικά συνεργεία επιχειρούν στην περιοχή, ενώ οι αρχές θα διεξάγουν λεπτομερή εκτίμηση των ζημιών μόλις η πυρκαγιά τεθεί υπό πλήρη έλεγχο. Τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι παρακολουθούν στενά την κατάσταση σε συνεργασία με τις ουκρανικές αρμόδιες υπηρεσίες.
Από την έναρξη του πολέμου, αρκετά τουρκικά ή τουρκικής σημαίας πλοία έχουν υποστεί ζημιές σε αντίστοιχες επιθέσεις, κυρίως όταν ήταν αγκυροβολημένα κοντά σε ουκρανικές εγκαταστάσεις, χωρίς όμως να υπάρχουν τραυματισμοί πληρωμάτων.
Ρωσική επίθεση σε ενεργειακή υποδομή – δεκάδες χιλιάδες χωρίς ρεύμα
Σε παράλληλο περιστατικό, ρωσικός πύραυλος έπληξε ενεργειακή εγκατάσταση της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας της Ουκρανίας, Ντετέκ, στην Οδησσό, αφήνοντας 36.500 νοικοκυριά χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Οι αρμόδιες αρχές ανέφεραν ότι μέσω εφεδρικών γραμμών επανηλεκτρίστηκαν περίπου 4.000 σπίτια, ενώ για τα υπόλοιπα 32.500 θα απαιτηθεί σημαντικός χρόνος εργασιών.
🟥 Ukrayna’da Rusya tarafından vurulduğu iddia edilen Türk gemisinden ilk görüntüler… https://t.co/1eSZHACngC pic.twitter.com/uoGIclCf9K
— Halk TV (@halktvcomtr) November 17, 2025
ΠΗΓΗ: SigmaLive
ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ
Le Monde: «Το ζήτημα των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν είναι ζήτημα συνόρων ή εθνότητας, αλλά της οικουμενικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων»
Η δικαιοσύνη αρχίζει εκεί όπου οι συνειδήσεις αρνούνται να αποστρέψουν το βλέμμα. Καμία ειρήνη δεν μπορεί να γεννηθεί από τη λήθη.»
«Το ζήτημα των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν είναι ζήτημα συνόρων ή εθνότητας, αλλά της οικουμενικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δηλώνουν 23 διεθνείς κοινοβουλευτικοί. – Le Monde
Μετάφραση από Armenian Weekly
Με την ευκαιρία της 2ης επετείου της απόφασης της 17ης Νοεμβρίου 2023 του Διεθνούς Δικαστηρίου, σε άρθρο της κορυφαίας γαλλικής εφημερίδας Le Monde, 23 κοινοβουλευτικοί από πολλές χώρες καλούν σε σεβασμό του διεθνούς δικαίου και στην επιστροφή των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ — κάτι που δεν έχει ακόμη γίνει, παρά τις σχετικές διεθνείς αποφάσεις. Ακολουθεί η πλήρης μετάφραση του άρθρου:
«Στις 17 Νοεμβρίου 2023, το Διεθνές Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση με την οποία διέταξε το Αζερμπαϊτζάν να διασφαλίσει άμεσα την ασφαλή, αξιοπρεπή και ανεμπόδιστη επιστροφή των εκτοπισμένων Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, την προστασία της περιουσίας τους και τη διατήρηση της κληρονομιάς τους. Η απόφαση αυτή, ληφθείσα στο όνομα του διεθνούς δικαίου, υπερισχύει κάθε πολιτικής σκοπιμότητας, συνθήκης ή διμερούς συμφωνίας. Κι όμως, δύο χρόνια αργότερα, παραμένει γράμμα κενό.
Καμία ενέργεια δεν έχει αναληφθεί για να επιτραπεί η επιστροφή των εκτοπισμένων στα σπίτια τους, η προστασία των δικαιωμάτων τους ή η καταγραφή της κατάστασης των πόλεων και των χωριών που εγκατέλειψαν. Η περιουσία και η πολιτιστική κληρονομιά των Αρμενίων συνεχίζουν να καταστρέφονται, να αλλοιώνονται ή να επαναχρησιμοποιούνται στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, με στόχο την εξάλειψη κάθε ίχνους της παρουσίας και της μνήμης τους. Η παθητικότητα των διεθνών οργανισμών και κρατών είναι ανησυχητική — ιδίως σε μια εποχή όπου και άλλοι πληθυσμοί ανά τον κόσμο αντιμετωπίζουν παρόμοιες απειλές. Θα επιτρέψει άραγε η αδράνεια να θεωρηθεί ανεκτό αυτό που το διεθνές δίκαιο έχει ορίσει ξεκάθαρα ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και εθνοκάθαρση;
Ας υπενθυμίσουμε τα γεγονότα. Στις 19 Σεπτεμβρίου 2023, μετά από εννέα μήνες ολοκληρωτικού αποκλεισμού που αποσκοπούσε στην εκκένωση της περιοχής από τους κατοίκους της, το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε αποφασιστική στρατιωτική επίθεση στον θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Μέσα σε λίγες μέρες, οι τελευταίοι 120.000 Αρμένιοι της περιοχής — εξαντλημένοι από την πείνα, τις στερήσεις, την έλλειψη περίθαλψης και τρομοκρατημένοι από πράξεις βίας κατά αμάχων — αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της εξορίας.
Μέχρι σήμερα, δεν έχει δοθεί καμία πολιτική απάντηση ανάλογη με τη σοβαρότητα του εγκλήματος. Η πραγματικότητα των συσχετισμών ισχύος δεν μπορεί να αναστέλλει την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου: το δικαίωμα των κατοίκων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ να επιστρέψουν υπερβαίνει τις γεωπολιτικές σκοπιμότητες και παραμένει συλλογική ευθύνη που αναγνωρίζεται από διεθνείς συμβάσεις.
Σύγχυση μεταξύ ειρήνης και αδικίας
Το διεθνές δίκαιο είναι σαφές: το Άρθρο 12 του Διεθνούς Συμφώνου Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων αναγνωρίζει σε κάθε άνθρωπο το δικαίωμα να εισέλθει στη δική του χώρα. Το δικαίωμα αυτό δεν εξαρτάται από την επίσημη ιθαγένεια, αλλά από έναν βαθύ και διαρκή δεσμό με μια γη, έναν πολιτισμό, μια μνήμη. Το δικαίωμα αυτό δεν ανήκει στα κράτη, αλλά στα άτομα. Καμία αρχή — μέσω αδράνειας ή παραίτησης — δεν μπορεί να στερήσει τους δικαιούχους από αυτό.
Η σύγχυση μεταξύ ειρήνης και αδικίας βρίσκεται στον πυρήνα της ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, που υπογράφηκε στις 8 Αυγούστου στην Ουάσιγκτον. Παρουσιάστηκε ως ιστορικό κείμενο. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή δεν περιλαμβάνει ούτε την επιστροφή των βίαια εκτοπισμένων, ούτε την απελευθέρωση των αιχμαλώτων πολέμου, ούτε την προστασία της αρμενικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην πράξη, επικυρώνει τα αποτελέσματα της εθνοκάθαρσης, ενώ ενισχύει τη στρατηγική θέση του Μπακού και των συμμάχων του. Τι είδους ειρήνη μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε παζάρια και στη διαγραφή του δικαίου;
Και πάνω απ’ όλα, ποιο κουτί της Πανδώρας ανοίγουν οι δημοκρατίες όταν σιωπούν μπροστά σε ένα έγκλημα τέτοιας κλίμακας; Τι αξία έχει το διεθνές δίκαιο, όταν είναι οι ίδιες που παραμερίζουν μια τόσο προφανή παραβίασή του; Το ζήτημα των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ δεν είναι ζήτημα συνόρων ή εθνότητας, αλλά της οικουμενικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπιστίας όσων ισχυρίζονται ότι τα υπερασπίζονται.
Η άρνηση των δικαιωμάτων των βίαια εκτοπισμένων απλώς και μόνο επειδή είναι Αρμένιοι, ή η μεταβίβαση της ευθύνης αποκλειστικά στη Δημοκρατία της Αρμενίας, θα σήμαινε την απόρριψη της ίδιας της ιδέας της οικουμενικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι πολιτικές θέσεις· είναι υποχρεώσεις που ισχύουν για όλα τα κράτη και υπερισχύουν κάθε συμμαχίας. Γι’ αυτό εμείς, κοινοβουλευτικοί από διάφορες χώρες, διακηρύσσουμε ότι η υπεράσπιση του δικαιώματος επιστροφής των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η προστασία της κληρονομιάς τους και η εξασφάλιση δικαιοσύνης για τα θύματα αποτελούν κοινή ευθύνη — θεμελιωμένη στις αξίες μας και απαραίτητη για τη διαφύλαξη της ειρήνης και της δικαιοσύνης στον κόσμο.
Στα εθνικά κοινοβούλια, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναδύονται συγκλίνουσες πρωτοβουλίες ώστε οι δεσμεύσεις των διεθνών συμβάσεων να αποκτήσουν επιτέλους απτή μορφή: εξασφάλιση του δικαιώματος επιστροφής των εκτοπισμένων, προστασία της απειλούμενης πολιτιστικής κληρονομιάς και δίωξη όσων ευθύνονται για τις παραβιάσεις. Πρωτοβουλίες οργανώνονται ώστε να υπερασπιστούμε αυτή την κοινή ευθύνη και να επανέλθει ο σεβασμός του δικαίου στο επίκεντρο της πολιτικής δράσης.
Η δικαιοσύνη αρχίζει εκεί όπου οι συνειδήσεις αρνούνται να αποστρέψουν το βλέμμα. Καμία ειρήνη δεν μπορεί να γεννηθεί από τη λήθη.»
Οι υπογράφοντες
European Parliament
François-Xavier Bellamy, Member of the European Parliament (France), LR;
Nathalie Loiseau, Member of the European Parliament (France), Horizons;
Murielle Laurent, Member of the European Parliament (France), PS;
Loucas Fourlas – Member of the European Parliament (Cyprus), Christian Democrat;
Geadis Geadi, Member of the European Parliament (Cyprus), European Conservatives and Reformists;
Costas Mavrides, Member of the European Parliament (Cyprus), Democratic Party;
France
Étienne Blanc, French Senator for the Rhône, LR;
Gilbert-Luc Devinaz, French Senator for the Rhône, PS;
Emmanuel Mandon, French Deputy for the Loire, Les Démocrates;
Alexandra Martin, French Deputy for Alpes-Maritimes, LR;
Isabelle Santiago, French Deputy for Val-de-Marne, PS;
Switzerland
Erich Vontobel, Swiss National Councillor, Federal Democratic Union;
Alex Farinelli, Swiss National Councillor, Liberal-Radical Party;
Stefan Müller-Altermatt, Swiss National Councillor, The Centre;
Nicolas Walder, Swiss National Councillor, The Greens;
Carlo Sommaruga, Member of the Swiss Council of States, Swiss Socialist Party;
Denmark
Sjúrður Skaale, Denmark’s Parliament Member, Social Democratic Party;
Anders Vistisen, Denmark’s Parliament Member, Danish People’s Party;
Cyprus
Marios Mavridis, Member of the House of Representatives of Cyprus, Democratic Party;
Belgium
Karl Vanlouwe, Member of the Belgian Senate;
Argentina
Mónica Fein, Deputy of Argentina, Socialist Party;
Esteban Paulón, Deputy of Argentina, Socialist Party;
Uruguay
Gerardo Sotelo, Deputy of Uruguay, Independent Party;
Διεθνή
Al Jazeera: Θα ενισχύσει ή θα αποσταθεροποιήσει η αναμόρφωση της άμυνας του Πακιστάν την ισορροπία ισχύος των ενόπλων δυνάμεών του;
Η τροπολογία αναδιαμορφώνει τη στρατιωτική διοίκηση, εντείνοντας τους φόβους για αποδυνάμωση του πολιτικού ελέγχου και περιορισμό της αυτονομίας του ναυτικού και της αεροπορίας.
Ο στρατάρχης Asim Munir (στο κέντρο) περιστοιχίζεται από τον αρχηγό της αεροπορίας Air Chief Marshal Zaheer Ahmad Baber Sidhu (αριστερά) και τον αρχηγό του ναυτικού Admiral Naveed Ashraf (δεξιά) στις 19 Μαΐου, μία ημέρα πριν λάβει τον πεντάστερο βαθμό από την κυβέρνηση.
Του Abid Hussain, Al Jazeera
Ισλαμαμπάντ, Πακιστάν – Το Πακιστάν κωδικοποίησε τη φιλόδοξη αναδιάρθρωση των ενόπλων δυνάμεών του και της δικαιοσύνης μετά την υπογραφή, την Πέμπτη, της 27ης Συνταγματικής Τροπολογίας από τον πρόεδρο Asif Ali Zardari.
Η τροπολογία, η οποία πέρασε από τα δύο νομοθετικά σώματα νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα εν μέσω διαμαρτυριών της αντιπολίτευσης και κριτικής από ακτιβιστές και εν ενεργεία δικαστές, επιφέρει μεγάλες αλλαγές στην ανώτατη δικαστική εξουσία της χώρας.
Όμως, πολλοί αναλυτές θεωρούν πως το πλέον καθοριστικό στοιχείο της είναι η σαρωτική αναθεώρηση του Άρθρου 243, της συνταγματικής διάταξης που ορίζει τη σχέση μεταξύ πολιτικής εξουσίας και στρατού.
Οι αλλαγές παρέχουν ισόβια ασυλία από ποινική δίωξη στα κορυφαία στρατιωτικά στελέχη, αναμορφώνουν σημαντικά την αρχιτεκτονική διοίκησης των ενόπλων δυνάμεων και γέρνουν περαιτέρω την εσωτερική ισορροπία υπέρ του στρατού.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι αυτή η αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση κινδυνεύει να συγκρουστεί με βαθιά ριζωμένες θεσμικές κουλτούρες και να ταράξει τη λεπτή ισορροπία μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής εξουσίας.
Το Al Jazeera ζήτησε σχόλιο από το τμήμα δημοσίων σχέσεων των ενόπλων δυνάμεων, χωρίς να λάβει απάντηση.
Νέα δομή διοίκησης
Το αναθεωρημένο Άρθρο 243 θεσμοθετεί νέο αξίωμα, αυτό του Αρχηγού Αμυντικών Δυνάμεων (CDF), το οποίο θα κατέχεται ταυτόχρονα από τον Αρχηγό του Στρατού (COAS). Αυτό ουσιαστικά παρέχει στον αρχηγό του στρατού εξουσία διοίκησης πάνω στην Πολεμική Αεροπορία (PAF) και το Πολεμικό Ναυτικό (PN).
Ο εν ενεργεία COAS είναι ο στρατάρχης Asim Munir, ο οποίος ανέλαβε διοίκηση τον Νοέμβριο 2022 και προάχθηκε σε πεντάστερο αξιωματικό στις 20 Μαΐου φέτος, μόλις 10 ημέρες μετά τον τετραήμερο πόλεμο με την Ινδία.
Ο Munir έγινε μόλις ο δεύτερος Πακιστανός στρατιωτικός που λαμβάνει αυτόν τον βαθμό – μετά τον στρατάρχη Ayub Khan τη δεκαετία του 1960. Η αεροπορία και το ναυτικό ουδέποτε είχαν πεντάστερο αξιωματικό.
Η τροπολογία καταργεί επίσης τη θέση του Προέδρου της Μικτής Επιτροπής Αρχηγών Επιτελείων (CJCSC) στο τέλος του μήνα. Τη θέση κατέχει σήμερα ο στρατηγός Sahir Shamshad Mirza, ο οποίος αποστρατεύεται στις 27 Νοεμβρίου.
Επιπλέον, δημιουργείται το νέο αξίωμα Διοικητή της Εθνικής Στρατηγικής Διοίκησης (CNSC), επικεφαλής του πυρηνικού οπλοστασίου. Το αξίωμα θα κατέχεται αποκλειστικά από αξιωματικό του στρατού, κατόπιν διαβούλευσης με τον CDF, με θητεία 3 ετών και δυνατότητα ανανέωσης.
Τα πεντάστερα αξιώματα μετατρέπονται πλέον από τιμητικές αναφορές σε συνταγματικά αναγνωρισμένες θέσεις με ευρείες εξουσίες και προνόμια.
Οι πεντάστεροι αξιωματικοί αποκτούν ισόβια ασυλία από ποινική δίωξη και «διατηρούν βαθμό, προνόμια και στολή δια βίου».
Για την απομάκρυνσή τους απαιτείται πλειοψηφία 2/3 στο κοινοβούλιο, ενώ μια εκλεγμένη κυβέρνηση μπορεί να αποπεμφθεί με απλή πλειοψηφία.
Η ειδικός στο συνταγματικό δίκαιο Reema Omer σημείωσε ότι οι τίτλοι αυτοί «υπονοούν πραγματική εξουσία, όχι απλώς τιμητική». Η ισόβια ασυλία, είπε, είναι «ανησυχητική από την άποψη του κράτους δικαίου».
Ένας πρώην αντιστράτηγος δήλωσε ανώνυμα ότι οι αλλαγές φαίνεται να στοχεύουν στη «συγκέντρωση εξουσίας» στα χέρια του αρχηγού του στρατού.
Λίγες ώρες μετά την επικύρωση, η κυβέρνηση εισήγαγε τροποποιήσεις στους κανονισμούς των τριών κλάδων.
Με βάση τον νέο Στρατιωτικό Νόμο, η θητεία του αρχηγού του στρατού επανεκκινεί από την ημερομηνία ανάληψης του ρόλου του ως CDF.
Πριν από την τροποποίηση, η θητεία του είχε οριστεί ως πενταετής – έως το 2027. Με τις νέες ρυθμίσεις, παρατείνεται τουλάχιστον έως τον Νοέμβριο του 2030.
Στρατιωτική κυριαρχία – και ο ρόλος της σύγκρουσης με την Ινδία
Από το 1947, ο στρατός του Πακιστάν υπήρξε ο ισχυρότερος θεσμός της χώρας. Τέσσερα πραξικοπήματα και δεκαετίες άμεσης στρατιωτικής διακυβέρνησης συνοδεύτηκαν από σοβαρή επιρροή ακόμη και επί πολιτικών κυβερνήσεων.
Κανένας πρωθυπουργός δεν ολοκλήρωσε πλήρη πενταετή θητεία. Οι τρεις από τους τέσσερις στρατιωτικούς ηγέτες κυβέρνησαν πάνω από εννέα χρόνια.
Ο πρώην αρχηγός Bajwa παραδέχθηκε το 2022 ότι ο στρατός παρενέβαινε στην πολιτική για δεκαετίες, υποσχόμενος αλλαγή πορείας.
Αλλά δικαιωματικές οργανώσεις και κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι η επιρροή του στρατού έχει ενισχυθεί ακόμη περισσότερο.
Η αναδιάρθρωση έρχεται έξι μήνες μετά τον σύντομο πόλεμο με την Ινδία, γεγονός που πολλοί συνδέουν με τα νέα μέτρα.
Ο καθηγητής Aqil Shah (Georgetown University) σημείωσε ότι η σύγκρουση δημιούργησε «το παράθυρο ευκαιρίας» για αυτή την «άνευ προηγουμένου διεύρυνση εξουσιών» του αρχηγού του στρατού.
Οι υποστηρικτές της τροπολογίας, ωστόσο, ισχυρίζονται ότι ενισχύει την ασφάλεια της χώρας και τη διακλαδική συνεργασία.
Φόβοι ανισορροπίας
Πρώην αξιωματικοί και αναλυτές δηλώνουν ότι η τροπολογία απειλεί να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την κυριαρχία του στρατού εις βάρος ναυτικού και αεροπορίας.
Η κατάργηση της CJCSC αφαιρεί έναν από τους ελάχιστους θεσμούς που μπορούσε να λειτουργήσει ως μηχανισμός εξισορρόπησης.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι η αεροπορία και το ναυτικό ενδέχεται να χάσουν αυτονομία στον στρατηγικό σχεδιασμό και πιθανότατα και στις προαγωγές.
Ο Majid Nizami σημειώνει ότι η θέση CDF είναι ασαφής και ότι ο διπλός ρόλος του αρχηγού του στρατού μπορεί να δημιουργήσει τριβές.
Έλεγχος του πυρηνικού οπλοστασίου
Η τροπολογία ενισχύει επίσης τον στρατιωτικό έλεγχο στο πυρηνικό πρόγραμμα του Πακιστάν, αν και οι λεπτομέρειες παραμένουν θολές.
Το Strategic Plans Division (SPD), που διαχειρίζεται τους πυραύλους και τα πυρηνικά όπλα, λειτουργούσε ήδη στην πράξη υπό τον στρατό.
Πολιτικές συνέπειες
Οι επικριτές χαρακτηρίζουν την τροπολογία ως «συνταγματική παράδοση» της πολιτικής τάξης προς τον στρατό.
Η δημόσια προβολή του στρατάρχη Munir έχει αυξηθεί, ιδίως μετά τις επανειλημμένες επισκέψεις του στις ΗΠΑ, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ τον αποκάλεσε «αγαπημένο μου στρατάρχη».
Ο πρώην πρωθυπουργός Imran Khan, φυλακισμένος για δύο χρόνια, κατηγορεί τον Munir ότι οργάνωσε το πραξικοπηματικού τύπου χτύπημα εναντίον του — κατηγορία που ο στρατός αρνείται.
Στις εκλογές του 2024, το PTI αποκλείστηκε ως κόμμα, αλλά ανεξάρτητοι υποψήφιοί του κέρδισαν τις περισσότερες έδρες.
Ο καθηγητής Shah υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση Sharif στηρίζει την τροπολογία επειδή θεωρεί τον Munir εγγυητή της εξουσίας της.
Ο αναλυτής Nizami προειδοποιεί ότι, αντί για συνεργασία μεταξύ των κλάδων, υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας θεσμικής ανισορροπίας.
-
Άμυνα1 μήνα πρινΑποκάλυψη Ινδού στρατηγού! Πως ινδική φρεγάτα εξανάγκασε σε οπισθόχωρηση τρία τουρκικά πολεμικά πλοία
-
Δημοκρατία2 μήνες πρινΜε τη σημαία δεν παίζουμε! Η Pizza Fan διέκοψε τη συνεργασία με κωμικό που προσέβαλε την ελληνική σημαία
-
ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΣΗΜΑΣΙΑ3 μήνες πρινΣημαντικό ορόσημο στην Αγγλία! Ολόκληρη ενορία Προτεσταντών στο Χάλιφαξ μεταστράφηκε στην Ορθοδοξία
-
Αναλύσεις4 εβδομάδες πρινΠολλαπλά «εγκεφαλικά» μοίρασε ο μεγάλος Εμίρ Κουστουρίτσα με όσα είπε για τη woke ατζέντα
-
Πολιτική2 μήνες πρινΕνδιαφέρουσα στιχομυθία Μαρινάκη-Τζονσον! “Προτιμώ να κρατήσει κομμάτια της Ουκρανίας η Ρωσία για να μην πεθαίνουν παιδιά” πρότεινε ο πρόεδρος του Ολυμπιακού! “Ποια κομμάτια της Τσεχοσλοβακίας θα δίνατε στον Χίτλερ;” απάντησε ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας
-
Άμυνα5 ημέρες πρινΤέξας – Αεροπορική Βάση Sheppard: Ένας Έλληνας πιλότος κερδίζει τον σεβασμό της Αμερικής
-
Άμυνα2 μήνες πρινΣτα κάγκελα τα τουρκικά ΜΜΕ! Η Ελλάδα “κλείδωσε” τουρκικά Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη
-
Διεθνή2 μήνες πρινΗ Άγκυρα «μαζεύει τα πανιά» της: Η αιφνιδιαστική ακύρωση της άσκησης «Γαλάζια Πατρίδα»