Γράφει ο Ιωάννης Τζιόλας*

Παρατηρούμε όλοι μας τις τελευταίες ημέρες, τις προκλήσεις των τούρκων για την αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο. Βλέπουμε τις προκλητικές κινήσεις του “Oruc Reis” συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά να “αλωνίζει εντός ελληνικών υδάτων” και το πολεμικό μας ναυτικό να προσπαθεί να αποτρέψει τις τουρκικές προκλήσεις στο νοτιοανατολικό Αιγαίο.

Οφείλουμε λοιπόν, να κάνουμε μία ιστορική αναδρομή στο παρελθόν, και να θυμηθούμε τον «τρελό» ναύαρχο Κουντουριώτη, που κατατρόπωσε τον τουρκικό στόλο πριν από μερικές δεκαετίες και τον ανάγκασε να εισέλθει στα στενά της Προποντίδας για να σωθεί . . . . .

Ο Α’ Βαλκανικός πόλεμος, βρήκε το ελληνικό πολεμικό ναυτικό ενισχυμένο. Απέναντι του στεκόταν το ισχυρό τουρκικό ναυτικό, έτοιμο να τους αμφισβητήσει την κυριαρχία στο Αιγαίο.  Το τουρκικό ναυτικό διέθετε δύο ισχυρά θωρηκτά γερμανικής κατασκευής, τo “Barbarosa” & το “Turgut Reis”.

Τα πλοία αυτά αποτέλεσαν τον κύριο αντίπαλο του ελληνικού καταδρομικού “Αβέρωφ”. Τα τουρκικά θωρηκτά παραδόθηκαν στο τουρκικό ναυτικό το 1894, ανέπτυσσαν  μέγιστη ταχύτητα 16,5 κόμβων και θεωρούνταν τα ισχυρότερα πολεμικά στην ανατολική Μεσόγειο. Το ελληνικό καταδρομικό “Αβέρωφ”, καθελκύστηκε το 1910, ενώ η μέγιστη ταχύτητα του σκάφους ξεπερνούσε τους 22,5 κόμβους. Αυτό, σε συνδυασμό με τα αξιόπιστα βρετανικά πυροβόλα του, προσέδιδαν στο “Αβέρωφ” σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των τουρκικών σκαφών.

Την 6^η Οκτωβρίου 1912, ο ελληνικός στόλος απελευθέρωσε τη Λήμνο και το νησί έγινε η κύρια βάση του ελληνικού στόλου. Η Λήμνος απείχε ελάχιστα από την έξοδο των στενών των Δαρδανελίων. Έτσι ο έλεγχος των στενών ήταν πιο εύκολος. Στο επόμενο διάστημα ο ελληνικός στόλος άρχισε να απελευθερώνει το ένα μετά το άλλο τα σκλαβωμένα νησιά. Από την Τένεδο μάλιστα ο Κουντουριώτης, ανυπομονώντας να συγκρουστεί και να νικήσει τον τουρκικό στόλο, δεν δίστασε να υποχρεώσει τον τούρκο τηλεγραφητή του νησιού, να αποστείλει τηλεγράφημα στον τούρκο υπουργό των Ναυτικών, με το οποίο του ζητούσε να διατάξει την έξοδο του στόλου του στο Αιγαίο.

«Καταλάβαμε την Τένεδο και αναμένομε τον αντίπαλο στόλο. Εάν ο στόλος σας δεν έχει γαιάνθρακες . . . . τότε είμαι  προθυμότατος να σας παραχωρήσω . . .  Κουντουριώτης ! ! !» Επομένως συμπεραίνουμε: πως θα μπορούσε ποτέ να έχει ηττηθεί ο ελληνικός στόλος, υπό την αρχηγία τέτοιου ναυάρχου, ο οποίος όχι μόνο αψηφούσε τον εχθρό, αλλά και τον ταπείνωνε με αυτόν τον τρόπο; Ο Κουντουριώτης ανήκε σε αυτή τη μικρή ομάδα ανθρώπων που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε ήρωες. Ήταν ένας έλληνας με την κλασική αποκοτιά της φυλής, τη γνήσια και πηγαία αυτή «τρέλα», το ελληνικό φιλότιμο. Ο Κουντουριώτης βρέθηκε στην κατάλληλη θέση την κατάλληλη ώρα.

Ακολούθησαν η ναυμαχία της Έλλης (3^η Δεκεμβρίου 1912) & η ναυμαχία της Λήμνου (5^η Ιανουαρίου 1913), όπου ο ελληνικός στόλος κατατρόπωσε τον τουρκικό, αναγκάζοντάς τον να εισέλθει στα στενά του Ελλήσποντου και να βρει σωτηρία. Οι νίκες αυτές εξασφάλισαν οριστικά την κυριαρχία του ελληνικού στόλου στο Αιγαίο.

Υπενθυμίζουμε πως ο Κουντουριώτης (ως πλωτάρχης τότε του Αλφειού), μαζί με τα τορπιλοβόλα 14 & 16, συμμετείχε στην επιχείρηση (του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897), να καταστρέψουν τις αποθήκες των Οθωμανών, στην παραλία της Λεπτοκαρυάς (11-04-1897), με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο Εμμανουήλ Αντωνιάδης, ο οποίος υπήρξε και ο πρώτος νεκρός απόφοιτος της σχολής Ναυτικών Δοκίμων.

Τέλος, η ικανότητα του κυβερνήτη της ελληνικής φρεγάτας “Λήμνος” να αντιμετωπίσει την τουρκική προκλητικότητα και να καταφέρει να βγάλει νοκ άουτ την προκλητική τουρκική φρεγάτα “Kemal Reis”, έχει γίνει αντικείμενο συζήτησης ακόμα και στους διπλωμάτες. Ο κυβερνήτης της ελληνικής φρεγάτας έκανε ανάποδα και άφησε την τουρκική να περάσει. Η φρεγάτα “Kemal Reis” άφησε εκτεθειμένη την δεξιά της πλευρά. Τότε ο κυβερνήτης της ελληνικής φρεγάτας διέταξε πρόσω και «επακούμβησε» την πλώρη της φρεγάτας “Λήμνος” στη δεξιά μάσκα της τουρκικής φρεγάτας. Είναι προφανές ότι η πρόθεσή του ήταν να αντιμετωπίσει την πρόκληση και όχι να προκαλέσει σύγκρουση των δύο πλοίων, κάτι που θα ήταν σίγουρα πολύ εύκολο, όπως μας περιγράφουν τα γεγονότα.

Όλα τα παραπάνω μας αποδεικνύουν τους άρρηκτους δεσμούς των ελλήνων με τη θάλασσα. Επίσης μας αποδεικνύει ότι, το πολεμικό μας ναυτικό αποτελεί τον βασικό παράγοντα τη εθνικής μας ισχύος και τον θεματοφύλακα των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και προασπιστή της εδαφικής μας ακεραιότητας.

*Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΙΟΛΑΣ είναι Φιλόλογος – αρχαιολόγος